Załcznik Nr 1 do Uchwały Rady Miasta Sandomierza Nr XXXIV/307/2006 GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH W SANDOMIERZU NA 2006 ROK Gminny Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych okrela lokaln strategi w zakresie profilaktyki oraz minimalizacji szkód społecznych i indywidualnych wynikajcych z naduywania alkoholu. Przedstawia zadania własne gminy wynikajce z art. 4(1) ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 padziernika 1982r.z póniejszymi zmianami. Zadania, o których mowa w w/w ustawie to: 1) zwikszenie dostpnoci pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzalenionych od alkoholu, 2) udzielanie rodzinom, w których wystpuj problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej a w szczególnoci ochrony przed przemoc w rodzinie, 3) prowadzenie profilaktycznej działalnoci informacyjnej i edukacyjnej w zakresie przeciwdziałania problemom alkoholowym, w szczególnoci dla dzieci i młodziey, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zaj sportowych, a take działa na rzecz doywiania dzieci uczestniczcych w pozalekcyjnych programach opiekuczo wychowawczych i socjoterapeutycznych, 4) wspomaganie działalnoci instytucji, stowarzysze i osób fizycznych słucej rozwizywaniu problemów alkoholowych, 5) podejmowanie interwencji w zwizku z naruszeniem przepisów okrelonych w art. 13(1) i 15 ustawy oraz wystpowanie przed sdem w charakterze oskaryciela publicznego, 6) wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrów integracji społecznej. Zgodnie z treci ustawy zadania w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi wykonuje si przez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, w szczególnoci: tworzenie warunków sprzyjajcych realizacji potrzeb, których zaspokajanie motywuje powstrzymywanie si od spoywania alkoholu; działalno wychowawcz i informacyjn; ograniczanie dostpnoci do alkoholu; leczenie, rehabilitacj i reintegracj osób uzalenionych od alkoholu, zapobieganie negatywnym nastpstwom naduywania alkoholu i ich usuwanie oraz przeciwdziałanie przemocy rodzinie. Powysze zadania realizowane s ze rodków pochodzcych z opłat za korzystanie z zezwole na sprzeda napojów alkoholowych, które ustawa nazywa dodatkowymi rodkami na finansowanie zada (art. 11(1) ust. 1). Na podstawie art. 18(2) rodki te wykorzystywane bd na realizacj gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych i nie mog by przeznaczane na inne cele. Program opiera si na wytycznych Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych.
I. CELE STRATEGICZNE 1. Działania profilaktyczne oraz informacyjno-edukacyjne dla poszerzenia wiedzy młodych i dorosłych mieszkaców Sandomierza na temat szkodliwoci picia alkoholu i uywania innych substancji psychoaktywnych oraz dostpnych formach i miejscach pomocy dla osób uzalenionych i ich rodzin. 2. Wdroenie procedury Niebieskiej Karty procedury interwencji gminnych komisji w sprawach przemocy domowej oraz wypracowanie lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 3. Wspieranie alternatywnych form spdzania czasu wolnego przez dzieci i młodzie oraz działa profilaktycznych, promujcych trzewy, zdrowy i bezpieczny styl ycia. II. CHARAKTERYSTYKA MIASTA SANDOMIERZA W ZAKRESIE STANU PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH I ZASOBÓW UMOLIWIAJCYCH PROWADZENIE DZIAŁALNOCI PROFILAKTYCZNEJ I NAPRAWCZEJ 1) Najwaniejsze problemy wynikajce ze spoywania i naduywania alkoholu: Zdrowotne: - uszkodzenie narzdów wewntrznych spowodowane długotrwałym spoywaniem alkoholu (osłabienie minia sercowego, marsko wtroby, zapalenie trzustki itp.), - alkohol poraa centralny układ nerwowy, co przy nadmiernym jego spoywaniu moe spowodowa trwałe uszkodzenie mózgu, ogólne wyniszczenie organizmu, a w konsekwencji mier, - dzieci i członkowie w rodzinach alkoholików s znerwicowani i le przystosowani społeczne, potrzebuj opieki lekarskiej i psychologicznej. Społeczno - kulturowe: - naruszenie prawa i porzdku przez osoby nietrzewe (alkohol wywołuje agresj, jest przyczyn kradziey, bójek, napadów, pobi, a nawet morderstw i take wielu wypadków drogowych, sprzyja wystpowaniu przemocy fizycznej, psychicznej i seksualnej wobec domowników), - naduywanie alkoholu powoduje zmian osobowoci, co czsto prowadzi do rozbicia rodziny, utraty pracy i ogólnej degradacji społecznej, - alkohol sprzyja kształtowaniu si negatywnych postaw społecznych (cynizm, znieczulica społeczna) schamieniu obyczajów (wulgarno jzyka, brutalno). Ekonomiczne: - alkoholowa dezorganizacja rodowiska pracy: absencja, wypadki, obnienie wydajnoci pracy co w konsekwencji powoduje utrat pracy, - indywidualne koszty konsumpcji tj. koszty ponoszone przez osob pijc, - zewntrzne koszty konsumpcji tj. koszty ponoszone prze innych z powodu problemów alkoholowych osób naduywajcych alkoholu. 2
Skutki spowodowane naduywaniem alkoholu przez młodzie: I. Odnoszce si do zdrowia fizycznego: - podwyszenie poziomu enzymów wtrobowych - uywanie innych substancji psychoaktywnych - wypadki drogowe - nieumylne okaleczenia - bójki, zabójstwa, - samobójstwa - wczesna inicjacja seksualna - przypadkowe kontakty seksualne II. Skutki o charakterze psychospołecznym: - nisza sprawno jzykowa - zaburzenia w rozwoju potrzebnych w tym wieku umiejtnoci - zaburzenia w rozwoju umiejtnoci społecznych i umiejtnoci radzenia sobie z trudnociami - problemy w kontaktach z przyjaciółmi - problemy z rodzicami 2) Liczba stałych mieszkaców w/g wieku i płci na dzie: 2005.12.31 Nazwa gminy: Sandomierz Tabela Nr 1 WIEK 0-2 3 4-5 6 7 8-12 PŁE M K M K M K M K M K M K LICZBA 305 307 118 110 245 225 141 110 126 129 723 723 WIEK 13-15 16-17 18 19-65 19-60 Pow. 65 Pow. 60 RAZEM PŁE M K M K M K M K M K M K M + K LICZBA 538 571 397 398 206 178 8026 8380 1186 2584 12011 13715 25726 w tym szacunkowo liczba osób uzalenionych od alkoholu wynosi ok. 500 osób 3
3) Liczba punktów sprzeday napojów alkoholowych w mie cie na dzie: 2005.12.31 Tabela Nr 2 LICZBA PUNKTÓW SPRZEDAY NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH W GMINIE (stan na 31.12.2005r.) z napojami przeznaczonymi do spoycia 1) poza miejscem sprzeday 2) w miejscu sprzeday 1. ogółem (wszystkich punktów) 2. razem według zawarto ci alkoholu 3. 4. 5. do od 4,5% do pow. 4,5% 18% (z 18% (oraz wyjtkiem piwa) piwa) 6. razem według zawarto ci alkoholu 7. 8. 9. do od 4,5% do pow. 4,5% 18% (z 18% (oraz wyjtkiem piwa) piwa) 132 94 92 79 60 38 38 25 19 4) Dane liczbowe dotyczce naruszenia prawa i porzdku publicznego pod wpływem alkoholu w 2005 roku: - ilo wypadków drogowych spowodowanych po spoyciu alkoholu - 6, kolizje - 31, - ilo osób nietrzewych zatrzymanych w pomieszczeniach policyjnych do wytrzewienia -195, - udział nieletnich osób zakłócajcych ład i porzdek po spoyciu alkoholu - 40 (nieletni pomidzy 13 a 17 rokiem ycia), - 82 (od 17 do 21 roku ycia) - nieletni odbierani z KPP przez rodziców bd opiekunów 46 - ilo wezwa i interwencji w zwizku z przemoc w rodzinie pod wpływem alkoholu - 214. 5) Zasoby umoliwiajce prowadzenie działalno ci profilaktycznej i naprawczej - zapobieganie powstawaniu nowych problemów alkoholowych oraz zmniejszenie rozmiarów tych, które aktualnie wystpuj na terenie Sandomierza realizowane s przez: Miejski Orodek Rozwoju Osobistego mieszczcy si przy ul. Rynek 28A. Poradni Terapii Uzalenie podlegajc Samodzielnemu Publicznemu Zespołowi Zakładów Opieki Zdrowotnej w Sandomierzu. Pomieszczenia po byłej kotłowni w Nauczycielskim Kolegium Jzyków Obcych, gdzie obecnie działaj dwie grupy samopomocowe AA i Al-Anon. 4
Dwie wietlice socjoterapeutyczne, które prowadz działalno profilaktyczn i edukacyjn wród dzieci i młodziey zgodnie z Rozporzdzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 wrzenia 2000r. (Dz. U. Nr 80 z 2000r.). III. ZADANIA DO REALIZACJI 1) Zwikszanie dostpno ci pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzalenionych i współuzalenionych od alkoholu oraz ofiar przemocy. A) Prowadzenie punktu edukacyjno konsultacyjnego dla osób uzalenionych i współuzalenionych od alkoholu, ofiar przemocy oraz osób w kryzysie (-udzielanie wsparcia psychicznego, porad terapeutycznych, psychologicznych, pedagogicznych i prawnych, - motywowanie i informowanie o moliwoci podjcia leczenia, -rozpoznanie zjawiska przemocy domowej, udzielenie stosownego wsparcia i informacji o moliwociach uzyskania pomocy i powstrzymania przemocy, -kierowanie do odpowiednich instytucji pomocowych). B) Prowadzenie telefonu zaufania dla ofiar przemocy, osób uzalenionych i współuzalenionych od alkoholu oraz osób w kryzysie. C) Uruchomienie multimedialnego punktu konsultacyjnego Multimedialny Przyjaciel Powysze zadania realizowane bd w Miejskim Orodku Rozwoju Osobistego. D) Szkolenie osób zajmujcych si profilaktyk i leczeniem uzalenie, a take przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie. 2) Udzielanie rodzinom, w których wystpuj problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególno ci ochrony przed przemoc w rodzinie. A) Podejmowanie przez GKRPA czynnoci zmierzajcych do orzeczenia o zastosowaniu obowizku poddania si leczeniu odwykowemu wobec osób, które w zwizku z naduywaniem alkoholu powoduj rozkład ycia rodzinnego, demoralizacj małoletnich oraz systematycznie zakłócaj spokój lub porzdek publiczny. B) Prowadzenie dwóch wietlic socjoterapeutycznych dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym w cyklu cigłym: - wietlica nr 1 Bajka, - wietlica nr 2 Przysta. Prowadzenie wietlic socjoterapeutycznych zleca si Miejskiemu Orodkowi Pomocy Społecznej w Sandomierzu. C) Prowadzenie warsztatów terapeutycznych dla osób współuzalenionych oraz Programu Rozwoju Osobistego dla osób uzalenionych od alkoholu. D) Wprowadzenie przez gminn komisj procedury Niebieskiej Karty w przypadku ujawnienia przemocy w rodzinie, E) Współpraca z lokalnymi organizacjami i słubami zajmujcymi si przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie. 5
3) Prowadzenie profilaktycznej działalno ci informacyjnej i edukacyjnej, w zakresie rozwizywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególno ci dla dzieci i młodziey, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zaj sportowych A) Zorganizowanie i przeprowadzenie programów profilaktycznych dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych miasta Sandomierza. C) Zakup materiałów profilaktycznych prasa i ksiki specjalistyczne, broszury, plakaty, nagrody w konkursach i zawodach oraz inne materiały informacyjne, edukacyjne i promocyjne. D) Przeprowadzenie wród nauczycieli, wychowawców oraz rodziców szkole na temat uzalenie od substancji psychoaktywnych. E) Zorganizowanie i przeprowadzenie imprez kulturalnych promujcych trzewy styl ycia i integrujcych rodowiska patologiczne ze społeczestwem F) Realizacja programu profilaktyczno edukacyjnego dla dzieci z rodzin dotknitych problemem alkoholowym w ramach akcji wypoczynku letniego. G) Wspieranie alternatywnych form spdzania czasu wolnego przez dzieci i młodzie, w szczególnoci zaj sportowych. H) Wspieranie programów i przedsiwzi profilaktycznych opracowanych i realizowanych przez młodzie, skierowanych do grup rówieniczych, np. aktywizacja wolontariatu w ramach programu Starszy Brat, Starsza Siostra I) Angaowanie si w ogólnopolskie społeczne kampanie edukacyjne dotyczce profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii. J) Podejmowanie działa edukacyjnych skierowanych do sprzedawców napojów alkoholowych oraz działa kontrolnych i interwencyjnych, majcych na celu ograniczanie dostpnoci napojów alkoholowych i przestrzeganie zakazu sprzeday alkoholu osobom poniej 18 roku ycia. 4) Wspomaganie działalno ci instytucji, stowarzysze i osób fizycznych słucej rozwizywaniu problemów alkoholowych A) Współpraca z organizacjami pozarzdowymi w obszarze profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych. B) Wspieranie działalnoci samopomocowych grup wsparcia AA i AL-Anon (nieodpłatne udostpnienie lokalu, zakup materiałów edukacyjnych, sfinansowanie kursów, szkole dla członków tych grup) C) Wspomaganie działalnoci profilaktycznej klubów, stowarzysze, organizacji prowadzcych w ramach działalnoci statutowej profilaktyk antyalkoholow, promujcych zdrowy tryb ycia i abstynencj. 5) Podejmowanie interwencji w zwizku z naruszeniem przepisów okre lonych w art. 13(1) i 15 ustawy oraz wystpowanie przed sdem w charakterze oskaryciela publicznego A) Prowadzenie kontroli przestrzegania warunków sprzeday, podawania i spoywania napojów alkoholowych, B) Podejmowanie interwencji w przypadku złamania zakazów promocji i reklamy napojów alkoholowych. 6
Burmistrz Miasta w drodze upowanienia moe wskaza osob do reprezentowania przed sdem w charakterze oskaryciela publicznego. 1. Naczelnik Wydziału Spraw Obywatelskich. 2. Zlecenia zada jednostkom gminnym. 3. Konkursy ofert. IV. SPOSOBY REALIZACJI V. DZIAŁALNO GMINNEJ KOMISJI ROZWIZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH Gminna Komisja Rozwizywania Problemów Alkoholowych została powołana Zarzdzeniem Burmistrza Miasta Sandomierza z dnia 2 czerwca 2003 roku na podstawie art. 4(1) ust. 3 ustawy z dnia 26 padziernika o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231 i Nr 167, poz.1372). Do zada Komisji naley: 1. Współpraca w realizacji gminnego programu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych z innymi instytucjami samorzdowymi i organizacjami pozarzdowymi zajmujcymi si pomaganiem dziecku i rodzinie. 2. Zobowizanie do podjcia leczenia odwykowego: - przyjcie zgłoszenia o przypadku wystpienia naduywania alkoholu, - wezwanie na rozmow osoby, co do której wpłynło zgłoszenie dotyczce naduywania alkoholu i pouczenie jej o koniecznoci zaprzestania działa wymienionych w art. 24 ustawy i/lub poddania si leczeniu odwykowemu, O ile osoba wezwana nie zgodzi si dobrowolnie podda leczeniu, a wstpne czynnoci przeprowadzone w sprawie uzasadniaj kontynuowanie postpowania: - skierowanie takiej osoby na badanie przez biegłych w celu wydania opinii w przedmiocie uzalenienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego, - przygotowanie dokumentacji zwizanej z postpowaniem sdowym wraz z opini wydan przez biegłego, - złoenie wniosku o wszczcie postpowania do sdu rejonowego właciwego według miejsca zamieszkania lub pobytu danej osoby. 3. Kontrola rynku napojów alkoholowych na terenie gminy: - opiniowanie decyzji o wydaniu zezwole na sprzeda napojów alkoholowych, - prowadzenie kontroli przestrzegania warunków sprzeday, podawania i spoycia napojów alkoholowych, - podejmowanie interwencji w zwizku z naruszeniem przepisów dotyczcych sprzeday, podawania i spoywania napojów alkoholowych. 4. Podejmowanie stosownych działa słucych ustaleniu czy osoba naduywajca alkoholu jest sprawc przemocy domowej. W przypadku podejrzenia przemocy w rodzinie zawiadomienie o tym fakcie odpowiednich słub, instytucji i organizacji oraz zainicjowanie pomocy ofiarom przemocy. 7
VI. ZASADY WYNAGRADZANIA CZŁONKÓW GKRPA Zasady finansowania pracy członków Komisji okrela Regulamin Komisji i Uchwała Rady Miasta Sandomierza Nr LX/410/97 z dnia 22.XII.1997r. Harmonogram wydatków na 2006 rok w zakresie działalno ci zwizanej z przeciwdziałaniem alkoholizmowi i patologii społecznej na terenie miasta Sandomierza L.p. Dział rozdział 1. 851 2. 851 3. 851 4. 851 5. 851 6. 851 Nazwa zadania Termin realizacji Działalno wietlic 01.01.2006- Socjoterapeutycznych 31.12.2006 Bajka Przysta Prowadzenie i działalno 01.01.2006- merytoryczna Miejskiego 31.12.2006 Orodka Rozwoju Osobistego Gminna Komisja 01.01.2006- Rozwizywania Problemów 31.12.2006 Alkoholowych posiedzenia/ koszty postpowania biegłego/działalno merytoryczna Dofinansowanie działalnoci 01.01.2006- grup samopomocowych osób 31.12.2006 uzalenionych i współuzalenionych Działalno profilaktyczna 01.01.2006- wród dzieci i młodziey 31.12.2006 Imprezy kulturalne 01.01.2006- promujce trzewy styl ycia 31.12.2006 i integrujce rodowiska patologiczne ze społeczestwem RAZEM 01.01.2006-31.12.2006 Koszt Wykonawca wykonania 220 000 MOPS 150 000 Wybór ofert/ UM 20.000 GKRPA 10 000 UM 20 000 Wybór ofert 40 000 Wybór Ofert/UM 460 000,00 8
9