Publiczna Szkoła Podstawowa w Ciskach Program Profilaktyki na lata 2012-2015
PODSTAWA PRAWNA PROGRAMU Ustawa z dnia 26 października, 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109 z późn. zm.) Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.) Ustawa z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 1997 r. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005r.Nr 179, poz. 1485 z późn. zm.) Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55 z późn. zm.) Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 lutego 2000 r. "Polska Deklaracja w Sprawie Młodzieży i Alkoholu" (Monitor Polski Nr 6, poz. 125) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003r. Nr 26, poz. 226 ) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach ( Dz. U. Nr 228, poz.1487) Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277 z późn. zm.) Zarządzenie Nr 590/03 Komendanta Głównego Policji z dnia 25 października 2003 r. w sprawie metod i form wykonywania zadań przez policjantów w zakresie przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości nieletnich ( Dz. Urz. KGP Nr 20, poz. 107 z późn. zm. ) GŁÓWNE ZAŁOŻENIA I CELE PROGRAMU Korelacja programu wychowawczego z programem profilaktycznym szkoły w oparciu o zadania priorytetowe szkoły.
Kształtowanie odpowiedzialności za zdrowie swoje i najbliższego otoczenia, jak również wykształcenie zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu. Dostarczanie informacji o alkoholu i innych substancjach uzależniających oraz zagrożeniach związanych z ich zażywaniem. Uświadamianie o szkodliwości narkotyków, alkoholu i nikotyny dla zdrowia człowieka. Prawidłowe zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży, w szczególności z rodzin patologicznych, sprawiającymi trudności wychowawcze. Przeciwdziałanie zjawiskom przemocy i agresji w środowisku szkolnym. Kształtowanie prawidłowych relacji uczniów w środowisku szkolnym i rodzinnym. Eliminowanie wulgaryzmów, przekazywanie zasad poprawnej komunikacji interpersonalnej. Promowanie zdrowego stylu życia (fizycznego i psychicznego). Wykształcenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Orientacja zawodowa, kształtowanie świadomości uczniów o własnych predyspozycjach. Uwrażliwienie na drugiego człowieka. Współpraca z instytucjami takimi jak: Policja, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Ośrodek Zdrowia, Sanepid, Kluby sportowymi, Stowarzyszeniami działającymi na terenie Gminy, Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną
PRZEWIDYWANE EFEKTY ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNO WYCHOWAWCZYCH Uczeń naszej szkoły: Akceptować reguły życia w klasie i szkole Zna zasady bezpiecznego zachowania się w szkole i na ulicy oraz potrafi je stosować Dba o swój wygląd, higienę, wie jak unikać zagrożeń Przejawia własną aktywność w podejmowaniu różnych zadań na terenie szkoły i domu rodzinnego Umie zachować się w sytuacjach trudnych, nietypowych, wymagających szybkiego myślenia i działania Zna skutki stosowania używek i wie do czego prowadzi uzależnienie Potrafi współpracować w grupie Rozróżnia dobro i zło Poznaje normy zachowań obowiązujące w otoczeniu szkolnym i domowym, w miejscach użyteczności publicznej Rozumie, że nie wolno realizować własnych potrzeb kosztem cudzych praw i interesów Szanuje własność swoją i cudzą. Przestrzega zasad kultury słowa i zachowania, Akceptuje odmienność wyglądu, zachowania i tradycji innych ludzi (np. niepełnosprawnych) i stara się ich nie urazić swym zachowaniem. Potrafi dokonać samooceny swojego zachowania Umie rozpoznać sytuacje własnego niewłaściwego zachowania i skorygować je Zauważa cudze niewłaściwe zachowania i reaguje na nie we właściwy sposób Zadania Formy realizacji spotkania dla uczniów i pedagogizacja rodziców z udziałem
1. Ukazanie prawnych i moralnych skutków posiadania, używania i rozprowadzania środków psychoaktywnych, tj. narkotyków, alkoholu, papierosów, leków, używek, środków dopingujących. zaproszonych specjalistów (np. policjant, lekarz, pielęgniarka, psycholog) lekcje wychowawcze, warsztaty, gazetki tematyczne 2. Zapobieganie uzależnieniom spektakle teatralne o tematyce profilaktycznej filmy edukacyjne w przypadku stwierdzenia posiadania lub używania środków psychoaktywnych szybka interwencja i natychmiastowe powiadomienie rodziców lub prawnych opiekunów (według odpowiednich strategii postępowania) wzmacnianie w uczniach umiejętności odmawiania warsztaty asertywności pogadanki na temat metod pozyskiwania młodych ludzi do sekt 3.Szczegółowa kontrola frekwencji uczniów bieżąca kontrola obecności uczniów na lekcjach przestrzeganie strategii postępowania z uczniami wykazującymi wysoką absencję na zajęciach lekcyjnych bieżące informowanie rodziców o nieobecnościach dzieci na lekcjach i wynikających z tego konsekwencjach współpraca z instytucjami: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Zatorach, Zespół Interdyscyplinarny ds. Przemocy w Rodzinie, Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
4.Promowanie postaw akceptowanych społecznie przestrzeganie regulaminów szkoły: zachowania się podczas przerw międzylekcyjnych, wycieczek, w miejscach publicznych lekcje wychowawcze, apele szkolne, warsztaty z pracownikami Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Pułtusku kształtowanie osobowości uczniów opartej na systemie wartości 5. Zapobieganie agresji i przemocy dyskusja w klasach na temat agresji słownej i fizycznej organizacja zajęć warsztatowych na temat radzenia sobie z przemocą i agresją konsekwentne i systematyczne reagowanie na każdy przejaw agresji i przemocy spotkania z pracownikami policji w celu ukazania odpowiedzialności uczniów za swoje czyny w świetle prawa bieżące informowanie rodziców o przejawach agresywnego zachowania dziecka pogadanki dla rodziców na temat przyczyn i skutków agresji słownej i fizycznej trening umiejętności negocjowania i rozwiązywania konfliktów uczeń uczeń, uczeń nauczyciel organizowanie na terenie szkoły Dni Szkoły bez przemocy 6.Tworzenie atmosfery bezpieczeństwa w szkole przedstawienie uczniom procedur postępowania w przypadku łamania zasad bezpieczeństwa (zasad BHP, zasad przeciwpożarowych, regulaminu szkoły) wyjaśnianie uczniom konieczności organizowania imprez
niedostępnych dla tzw. nieproszonych gości integracja uczniów na poziomie klas i międzyklasowym (imprezy szkolne, uroczystości, warsztaty) budowanie relacji opartych na zaufaniu między uczniem, a pracownikiem szkoły uczenie umiejętnego zachowania się w sytuacjach zagrażających zdrowiu i życiu (pierwsza pomoc przedmedyczna) 7.Zapobieganie kradzieżom w szkole 8.Organizowanie pomocy psychologiczno - pedagogicznej przestrzeganie uczniów przed przynoszeniem cennych przedmiotów do szkoły w razie zaistnienia kradzieży natychmiastowe powiadomienie nauczyciela pogadanki przeprowadzane przez pracowników policji na temat prawnych konsekwencji kradzieży stosowanie aktywnych metod nauczania z wykorzystaniem multimedialnych środków dydaktycznych konsultacje dla uczniów, pomoc w lekcjach określenie wymagań edukacyjnych z każdego przedmiotu dostarczenie uczniom wiedzy, jak można się uczyć lepiej i efektywniej diagnoza trudności ucznia organizowania zajęć pozalekcyjnych praca z uczniem zdolnym motywowanie uczniów do pracy, dostrzeganie ich najmniejszych osiągnięć rozmowy interwencyjne nauczyciela z rodzicami
9.Uświadomienie uczniom negatywnych skutków nieodpowiedzialnego korzystania z komputera, programów TV pogadanki na temat uzależnień od komputera dyskusje o negatywnym wpływie gier i programów komputerowych ukazujących przemoc i agresję uświadamianie uczniom zagrożeń płynących z sieci internetowej (rozmowy na czacie, wymiana adresów i telefonów z nieznajomymi, spotkania) prześladowanie innych w Internecie, umieszczanie kompromitujących filmików doskonalenie umiejętności selekcji oferowanych programów TV, np. poprzez pogadanki na temat 11.Informowanie uczniów o możliwościach udzielenia im doraźnej pomocy w trudnych sytuacjach losowych, uwrażliwienie na potrzeby drugiego człowieka pomoc materialna w postaci stypendium lub zasiłków jednorazowych refundacja obiadów zakup podręczników dla najbardziej potrzebujących pomoc najsłabszym uczniom w uzupełnianiu zaległości organizowanie loterii fantowej pogadanki w klasach kształtowanie poczucia tolerancji i życzliwości m.in. wobec osób niepełnosprawnych. PROCEDURY POSTĘPOWANIA W NAGŁYCH WYPADKACH I. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły uczeń znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków
1. Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę i dyrektora szkoły. 2. Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego. Stwarza warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie. 3. Udziela pomocy medycznej, w razie potrzeby wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia. 4. Zawiadamia o fakcie rodziców lub opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły. 5. Powiadamia Policję, jeżeli rodzice nie zgłaszają się po dziecko w wyznaczonym czasie, a jest ono agresywne, zachowaniem zakłóca porządek lub zagraża życiu lub zdrowiu innych 6. Powiadamia sąd rodzinny o pogłębiającej się demoralizacji ucznia, jeżeli incydent się powtarza, a deklarowana współpraca rodziców nie przynosi oczekiwanych rezultatów. II. W przypadku, gdy na terenie szkoły znaleziono substancję przypominającą wyglądem narkotyk 1. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły i wzywa Policję. 2. Zachowując środki ostrożności zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu Policji, próbuje (o ile jest możliwe w zakresie działań pedagogicznych) ustalić, do kogo znaleziona substancja należy.
3. Zabezpieczenie polega na umieszczeniu substancji w dodatkowym opakowaniu oraz komisyjnym opieczętowaniu. W skład komisji powinien wejść nauczyciel, pedagog i dyrektor. W przypadku, gdy znana jest tożsamość ucznia, do którego należy substancja także jego wychowawca, a sam uczeń powinien być obecny przy tych czynnościach. 4. Wszelkie substancje rozlane lub rozsypane należy odgrodzić i zabezpieczyć przed rozniesieniem np. na podeszwach obuwia. 5. Czeka na przyjazd Policji i nie podejmuje żadnych działań związanych z próbą dostarczenia zabezpieczonej substancji na najbliższy posterunek pamiętając, że zgodnie z zapisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, Kto, wbrew przepisom ustawy, posiada środki odurzające lub substancje psychotropowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. 6. Po przyjeździe Policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i informacje dotyczące szczegółów zdarzenia. III. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk, powinien podjęć następujące kroki: 1. Odizolowuje ucznia poprzez umieszczenie go w oddzielnym pomieszczeniu. 2. Powiadamia o swoich podejrzeniach dyrektora szkoły i wychowawcę klasy.
3. W obecności innej osoby żąda okazania zawartości kieszeni i plecaka oraz ewentualnie innych przedmiotów budzących podejrzenie, co do ich związku z poszukiwaną substancją i jej wydania. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie dokonać przeszukania odzieży ani teczki ucznia jest to czynność wyłącznie zastrzeżona dla Policji. 4. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, należy ją zabezpieczyć i podjąć kroki opisane w poprzednim punkcie. 5. Jeżeli uczeń odmawia współpracy należy wezwać Policję, która dokona przeszukania. 6. Wyznaczona przez dyrektora osoba próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo uczeń nabył substancję. 7. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami. 8. Niezwłocznie powiadamia o zaistniałym zdarzeniu rodziców lub opiekunów ucznia. IV. W przypadku uzyskania informacji, że uczeń przejawia zachowania wskazujące na demoralizację (w tym także przejawia zachowania charakteryzujące się arogancją, wulgarnością oraz przemocą emocjonalną) nauczyciel: 1. Przekazuje uzyskaną informację wychowawcy klasy. 2. Wychowawca informuje o fakcie dyrektora szkoły. 3. Wychowawca ma obowiązek uwiarygodnić napływające informacje, rozpoznać przyczyny i tło nieprawidłowości np. powinien dokonać także analizy sytuacji rodzinnej ucznia (w tym ekonomicznej i społecznej).
4. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców lub prawnych opiekunów ucznia i przekazuje im uzyskaną informację. Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz w ich obecności z uczniem. W przypadku potwierdzenia uzyskanej informacji zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. 5. Koniecznym elementem jest sporządzenie notatki, w której jasno sprecyzowane będą warunki do spełnienia przez ucznia, dom rodzinny i szkołę oraz określenie zmian w zachowaniu dziecka, które mają zostać osiągnięte w trakcie oddziaływań pedagogicznych. 6. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie reagują na wezwanie do stawiennictwa w szkole, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, dyrektor pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub Policję (specjalistę ds. nieletnich). V. W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia 1. Postępowanie wobec sprawcy czynu karalnego: odizolowanie ucznia sprawcy od rówieśników niezwłocznie powiadomienie dyrektora szkoły ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia - przy składaniu wyjaśnień powinien być obecny wychowawca lub inny nauczyciel, którego uczniowie darzą zaufaniem,
- z ustaleń sporządza się protokół zawierający datę, godzinę i miejsce zajścia, personalia sprawcy, poszkodowanego oraz świadków, a także dokładny opis zdarzeń - nie wolno konfrontować świadków zdarzenia ze sprawcą powiadomienie rodziców ucznia, niezwłoczne powiadomienie Policji zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa, lub przedmiotów pochodzących z przestępstwa i przekazanie ich Policji (np. jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży) zaistniała sytuacja powinna być omówiona podczas np. godziny wychowawczej, co pozwoli na ukierunkowaną dyskusję oraz wyeliminuje niepożądane interpretacje, czy wręcz plotki 2. Postępowanie nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego Nauczyciel, który uzyskał informację o zaistnieniu czynu karalnego, stwierdził obrażenia na ciele ucznia lub był obecny na miejscu zdarzenia zobowiązany jest do: udzielenia pierwszej pomocy (pomocy przedmedycznej), a w przypadku, kiedy ofiara doznała obrażeń także do zapewnienia jej udzielenia poprzez wezwanie lekarza odizolowania ofiary od sprawcy poprzez umieszczenie w odrębnym pomieszczeniu
niezwłocznego powiadomienia dyrektora szkoły powiadomienia rodziców ucznia o zajściu, aktualnym stanie fizycznym i psychicznym dziecka; w każdym przypadku rodzic powinien odebrać dziecko ze szkoły powiadomienia Policji, w przypadku, kiedy niezbędne jest profesjonalne zabezpieczenie śladów przestępstwa, ustalenie okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia zapewnienia uczniowi ofierze przemocy specjalistycznej pomocy psychologiczno pedagogicznej gwarantującej wzmocnienie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i emocjonalnego. VI. W przypadku znalezienia na terenie szkoły broni, materiałów wybuchowych, innych nieznanych substancji lub przedmiotów należy zapewnić bezpieczeństwo przebywającym na terenie szkoły osobom (np. stosując określone metody ewakuacji), uniemożliwić dostęp osób postronnych do tych przedmiotów i wezwać Policję tel. 997 lub 112. Postanowienia końcowe Osobami odpowiedzialnymi za realizację w/w programu są: dyrekcja szkoły, wychowawcy, nauczyciele, rodzice uczniów. Program profilaktyki wchodzi w życie po zaopiniowaniu przez Radę Rodziców i zatwierdzeniu przez Radę Pedagogiczną. Program profilaktyczny jest otwarty i będzie ulegał zmianom, jeżeli będą one podyktowane potrzebami szkoły lub wnioskami Rady Pedagogicznej, rodziców, uczniów. Zmiany muszą być zgodne z prawem oświatowym i statutem szkoły.