Przewodnik dla kandydatów na Certyfikowanego Doradcę Laktacyjnego Warszawa, październik 2012 www.kobiety.med.pl/cnol
Centrum Nauki o Laktacji od grudnia 2006 roku jest placówką kształcenia ustawicznego, wpisaną do ewidencji szkół i placówek niepublicznych miasta stołecznego Warszawy pod numerem 931/K. Osobą prawną prowadzącą placówkę jest obecnie Fundacja Twórczych Kobiet. Centrum jest organizatorem kształcenia podyplomowego dla lekarzy, położnych i pielęgniarek, szczególnie dla osób opiekujących się matkami karmiącymi i ich dziećmi. Prowadzi kształcenie w zakresie opieki nad matkami i dziećmi, opieki okołoporodowej, zwłaszcza poradnictwa laktacyjnego oraz żywienia. Od 2010 roku nosi imię dr n. med. Anny Oslislo. Nasi wykładowcy i trenerzy przekazują aktualną, popartą wieloletnim doświadczeniem, wiedzę o fizjologii i patologii laktacji. Dzielą się praktycznymi umiejętnościami prowadząc praktyki w poradniach laktacyjnych i na oddziałach położniczych. Wszystkie nasze kursy uzyskały akredytację Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych (kursy dokształcające). Placówka przyznaje punkty Edukacyjne dla lekarzy. Centrum Nauki o Laktacji przywiązuje wagę do aktualizacji wiedzy medycznej oraz świadczenia usług medycznych na najwyższym poziomie z poszanowaniem uczuć i praw matki. Kształci przyszłych doradców i konsultantów laktacyjnych IBCLC. Nadaje tytuł: Certyfikowany Doradca Laktacyjny (CDL). Dotychczas nadano ich 181. Oddajemy do Państwa rąk przewodnik zawierający szczegółowy opis drogi, jaką musi przejść kandydat, aby uzyskać tytuł Certyfikowanego Doradcy Laktacyjnego. Rozdziały niniejszego przewodnika ułożone są zgodnie z kalendarzem CNoL, oparte o Standardy CDL i Regulamin kształcenia CNoL.
Rozdział I Kto może zostać Certyfikowanym Doradcą Laktacyjnym? Osoba, która: Jest pozytywnie nastawiona do macierzyństwa Uważa, że nie ma zdrowszego sposobu żywienia niemowląt i małych dzieci niż karmienie piersią Zgadza się z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia i Amerykańskiej Akademii Pediatrii odnośnie karmienia piersią. Jest zawodowo przygotowana do pracy z matkami karmiącymi Pragnie w profesjonalny sposób udzielać porad matkom karmiącym piersią Jest gotowa aktualizować i poszerzać swoją wiedzę i umiejętności w dziedzinie laktacji A ponadto posiada: 1. Ukończony 24 rok życia. 2. Zawód lekarz, położna, pielęgniarka (przynajmniej licencjat), lub inny zawód medyczny uprawniający do sprawowania opieki nad matką i dzieckiem, w wyjątkowych przypadkach rozpatrywanych indywidualnie, zawód niemedyczny (dyplom wyższej uczelni) uprawniający do pracy w podmiocie leczniczym na stanowisku obejmującym opiekę nad matką i dzieckiem (praca pod nadzorem osób z wykształceniem medycznym, konieczna rekomendacja od osoby nadzorującej i zaświadczenie od kierownika podmiotu). 3. Brak przeciwwskazań medycznych do wykonywania wyuczonego zawodu i pracy z pacjentem (oświadczenie). 4. Niezbędne predyspozycje osobowościowe: - łatwość nawiązywania relacji interpersonalnych i komunikatywność - odpowiedzialność i samodzielność - umiejętność pracy w zespole - zdolność radzenia sobie w warunkach stresu - wysoka kultura osobista.
Wymagania wstępne: - wiedza o laktacji na poziomie podstawowym weryfikacją jest test rekrutacyjny zamieszczony na stronie www.kobiety.med.pl/cnol - doświadczenie w pracy z matką karmiącą i jej dzieckiem min. 100h - prawo wykonywania zawodu ważne minimum 3 miesiące - staż zawodowy (preferowany min. 3 lata) W celu uniknięcia konfliktu interesów, kandydat NIE MOŻE zajmować się reklamą i sprzedażą preparatów do początkowego żywienia niemowląt. Poza tym NIE MOŻE zajmować się reklamą i sprzedażą środków szkodliwych dla zdrowia. Przebieg szkolenia: 70 godzin edukacji teoretycznej (GE) + 525 godzin praktyki (pod nadzorem i indywidualnej) (GP) Kształcenie podyplomowe w Centrum Nauki o Laktacji: 50 h szkolenie teoretyczne (kurs dokształcający) Problemy w Laktacji. 25 h szkolenie praktyczne (praktyki pod nadzorem); zalecane 40h 20 h szkolenie teoretyczne w ramach pracy własnej (weryfikacja test) Praktyka indywidualna (500 h GP) 475 GP bezpośrednie porady laktacyjne 25 GP edukacja grupowa Egzaminy przed egzaminatorami CNoL: teoretyczny i praktyczny Wymagania końcowe Tytuł Certyfikowany Doradca Laktacyjny jest nadawany na 7 lat. Aby utrzymać tytuł doradca powinien: - brać udział w szkoleniach/warsztatach/zjazdach/kursach, które aktualizują lub poszerzają wiedzę z czterech modułów kursu Problemy w laktacji w wymiarze min. 5 GE rocznie - udzielać samodzielnie lub pod nadzorem porad laktacyjnych w wymiarze min. 100 GP rocznie. Po 7 latach następuje weryfikacja edukacji i zaangażowania zawodowego doradcy na podstawie złożonych dokumentów.
Jest możliwe odnowienie certyfikatu przez ponowne złożenie egzaminu teoretycznego. Fragmenty z dok. Standardy CDL 2012 Rozdział II Podczas pierwszej sesji kursu Problemy w Laktacji kandydaci składają pisemne deklaracje. Podczas drugiej sesji kursu osoby, które złożyły deklaracje otrzymują indeksy papierowe oraz dostęp (ID) do indeksu on-line na stronie www.kobiety.med.pl/indeks (gdzie można indywidualnie monitorować przebieg kształcenia i wyniki egzaminów) Indeks papierowy należy podpisać oraz nakleić zdjęcie. Rozdział III Szkolenie teoretyczne Składa się z 50 GE kursu oraz 20 GE pracy własnej. Kurs Problemy w laktacji 50 GE obejmuje następujące moduły: - 10 h Fizjologia ludzkiej laktacji - 10 h Poradnictwo laktacyjne i komunikacja z pacjentem - 16,5 h Problemy laktacyjne matki - 13,5 h Karmienie piersią a problemy zdrowotne dziecka Kurs składa się z trzech 3 - dniowych sesji (piątek sobota - niedziela). Sesja I odbywa się w październiku, sesja II w listopadzie/grudniu, sesja III w styczniu/lutym. Kandydat zobowiązany jest do zaliczenia wszystkich godzin kursu, zgodnie z Regulaminem porządkowym. Szkolenie teoretyczne w ramach pracy własnej zweryfikowanej testem 20 GE polega na samodzielnym opracowaniu tematów wg poniższego wykazu. Test weryfikujący 30 pytań odbywa się podczas II sesji kursu. Obejmuje poniższe zagadnienia oraz fizjologię laktacji (anatomia piersi, regulacja procesu wytwarzania pokarmu, sztuka karmienia piersią, zasady postępowania w czasie laktacji, wskaźniki skutecznego karmienia, odciąganie pokarmu, przechowywanie i wybór metody dokarmiania, odżywianie kobiet w okresie laktacji, farmakokinetyka leków w laktacji, korzyści z karmienia piersią, skład pokarmu, znaczenie siary). Kandydaci mogą zdawać test dwukrotnie.
Zagadnienia do samodzielnego opracowania w ramach kursu MEDYCYNA RODZINNA 4h 1. Jaki jest zakres prawidłowej temperatury ciała? Jaki zakres temperatury ciała określamy jako gorączkę, jako stan podgorączkowy? Gdzie i czym mierzymy temperaturę u dorosłego człowieka, gdzie u niemowlęcia? 2. Jakie są klasyczne objawy zapalenia? 3. Z jakich warstw składa się skóra? 4. Objawy reakcji alergicznej. 5. Grypa objawy, leczenie. GINEKOLOGIA 4h 1. Z jakich wskazań wykonuje się cięcie cesarskie? 2. Jakie są sposoby ukończenia porodu zabiegowo? 3. Jakie są rodzaje znieczulenia porodu drogami natury, a jakie cięcia cesarskiego? 4. Co to jest: brodawka, otoczka, sutek, pierś? 5. Co dzieje się z ciałem kobiety w połogu? Jakie są najczęstsze powikłania połogu? NEONATOLOGIA 4h 1. Podstawowe elementy oceny stanu noworodka (APGAR, odruchy noworodkowe, stan nawodnienia, zabarwienie skóry 2. Od czego zależy fizjologiczny spadek masy ciała u noworodka? 3. Co to jest ciemiączko i jak je oceniamy? 4. Cechy stolca u noworodka? 5. Jak należy pielęgnować pępek? Po czym poznać, że gojenie przebiega prawidłowo? Kiedy odpada kikut pępowiny? PEDIATRIA 4h 1. Podstawowe elementy oceny stanu zdrowia dziecka. 2. Co to jest ulewanie, co to są wymioty? Podstawowe leczenie. 3. Co to jest biegunka, zaparcie? Kiedy można rozpoznać biegunkę, zaparcie u dziecka karmionego wyłącznie piersią? Podstawowe postępowanie. 4. Jak powinien przebiegać prawidłowy rozwój psychoruchowy dziecka? 5. Kalendarz szczepień do 2 roku życia. FARMAKOLOGIA 4h 1. Jakie jest pochodzenie leków i na jakiej zasadzie działają? 2. Wymień leki niesterydowe przeciwzapalne. Znajdź ich nazwy chemiczne i handlowe. 3. Wymień leki przeciwgorączkowe oraz inne metody obniżania gorączki. 4. Jakie środki stosuje się przy uczuleniach miejscowe, wziewne, ogólne? 5. Wymień antybiotyki z grupy penicylin, cefalosporyn, makrolidów. Na jakie szczepy bakterii działają? Proponowana literatura: 1. Pschyrembel W. Dudenhausen W. J.: Praktyczne położnictwo. PZWL, Warszawa, 2007 2. Łepecka - Klusek C.(red): Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii. CZELEJ, Lublin, 2003 (książka polecana dla osób o zawodach niemedycznych) 3. Pawlaczyk B. (red): Pielęgniarstwo pediatryczne. PZWL, Warszawa, 2007 4. Danysz A.: Kompedium farmakologii i farmakoterapii dla lekarzy i studentów. Volumed. 1994.
Wyciąg z Regulaminu kształcenia CNoL: 3 1. Kursy prowadzone są w oparciu o autorski program opracowany przez Magdalenę Nehring Gugulską i Monikę Żukowską Rubik, zatwierdzony przez Radę Programową Centrum Nauki o Laktacji i Zarząd Fundacji Twórczych Kobiet. ( ) 2. Szkolenie jest prowadzone w siedzibie CNoL, w sali wykładowej wyposażonej w podstawowy sprzęt wizualny, wynajętej od Fundacji Bonum prowadzącej Dom Pielgrzyma Amicus w Warszawie przy ul. Hozjusza 2. 5. Potwierdzeniem uczestnictwa i ukończenia kształcenia jest zaświadczenie imienne wystawiane na podstawie listy obecności, rejestrowane w rejestrze CNoL. Ponadto organizator wręcza dyplomy uczestnictwa. 7. Zajęcia odbywają się w trybie mieszanym w godzinach od 8.00 do najpóźniej 18.00. 8. Uczestnicy pokrywają koszty kursu. Nie wpłacenie przez uczestników rat zgodnie z harmonogramem oznacza dla organizatora rezygnację z kursu. W przypadku rezygnacji uczestnika w czasie trwania kursu organizator nie jest zobowiązany do zwrotu wpłaconych przez niego pieniędzy. 4 Zasady naboru osób uczestniczących w kursach: 1. Kursy stanowią doskonalenie zawodowe dla lekarzy (kurs medyczny), pielęgniarek i położnych (kurs dokształcający), posiadających prawo wykonywania zawodu. Z kursów korzystać mogą też przedstawiciele innych zawodów medycznych lub w wyjątkowych przypadkach osoby spoza zawodów medycznych (kurs) ( )
5 Prawa i obowiązki słuchacza kursu: 1. Słuchacz ma prawo do: - uczestniczenia w zajęciach przewidzianych programem nauczania - korzystania z wiedzy opartej na aktualnych badaniach naukowych najwyższej jakości - przejawiania własnej aktywności w zdobywaniu wiedzy i umiejętności - kształtowania umiejętności pomagających w pracy z matkami - korzystania z literatury fachowej - korzystania z materiałów dydaktycznych przygotowanych przez wykładowcę (w ramach środków posiadanych przez organizatora kursu) - do wyrażania opinii o organizacji szkolenia i programie nauczania - do nieobecności usprawiedliwionej trwającej nie dłużej niż 10% ogólnego czasu trwania wykładów (godzin edukacyjnych, GE). Sprawy nieobecności reguluje Regulamin porządkowy. 2. Słuchacz ma obowiązek: - punktualnego przychodzenia na zajęcia - czynnego uczestnictwa w proponowanych w ramach zajęć zadaniach i dyskusji przypadków - przestrzegania ciszy w trakcie wykładów - utrzymania czystości w pomieszczeniach wykładowych - powiadomienia organizatora o nieobecności na zajęciach lub rezygnacji z uczestniczenia w szkoleniu - dokonywania wpłat na konto FTK zgodnie z otrzymanym harmonogramem płatności. Ukończenie kursu potwierdzone zostaje wpisem w indeksie (ostatni dzień III sesji). Kurs jako dopuszczenie do egzaminu na CDL obowiązuje przez 3 lata.
Rozdział IV Egzamin teoretyczny Wyciąg z regulaminu kształcenia CNoL: 3 6.Po kształceniu 95 godzinnym uczestnicy mogą poddać weryfikacji nabytą wiedzę i umiejętności składając egzamin teoretyczny i praktyczny przed egzaminatorami CNoL zakończony nadaniem tytułu Certyfikowanego Doradcy Laktacyjnego ( ) Kandydat zobowiązany jest do pisemnego zgłoszenia się na egzamin do dnia 1 lutego 2013. Opłatę egzaminacyjną w wysokości 100 PLN należy przelać na konto szkoły (Bre Bank 19114010100000524624001004, Fundacja Twórczych Kobiet, Warszawa) do dnia 08 lutego 2013r. Egzamin odbywa się 16 marca 2013r. o godz. 11:00. Zdany egzamin teoretyczny umożliwia zdawanie egzaminu praktycznego w ciągu najbliższych 3 lat. Poprawki przewidujemy tylko w wyjątkowo uzasadnionych przypadkach. Regulamin egzaminu (fragmenty): 1. Test składa się ze 100 pytań. Trwa 150 minut. Na każde pytanie jest 1 min 30 sek. Występują w nim dwa rodzaje pytań: Pytania, w których od razu wybiera się odpowiedź A,B Pytania, w których jedną prawidłową odpowiedź A,B tworzy się z kilku elementów oznaczonych 1/, 2/ 15 pytań dotyczy zdjęć (numeracja zdjęć w prezentacji jest zgodna z numeracją w teście)
2. Prezentacja ze zdjęciami do pytań zostanie pokazana 30 minut po rozpoczęciu egzaminu. Slajdy zmieniają się automatycznie. Prezentacja pokazana będzie tylko raz. 3. Zawsze należy wybrać jedną prawidłową odpowiedź spośród A, B, C, D. 4. Odpowiedzi zaznacza się na Karcie odpowiedzi krzyżykiem. ( ) 7.W teście znajdują się pytania o różnej konstrukcji: wskaż zdanie prawdziwe, fałszywe, co zrobisz najpierw, co nie jest, z wyjątkiem. Należy bardzo uważnie czytać każde pytanie. Konstrukcja jest zaznaczona drukiem. ( ) 14.Wynik testu każdy uczestnik otrzyma indywidualnie. 15. Test zostaje zaliczony, gdy zdający uzyska ok. 70% pozytywnych odpowiedzi (próg punktowy potrzebny do zaliczenia testu wyliczany jest na podstawie rozkładu normalnego). 16. Każda próba porozumiewania się lub korzystania z jakichkolwiek materiałów powoduje zakończenie egzaminu dla uczestnika. Egzamin teoretyczny obejmuje następujące zagadnienia: Fizjologia laktacji 20-25% pytań anatomia piersi, warianty anatomiczne brodawek, anatomia twarzoczaszki, regulacja procesu wytwarzania pokarmu, rozwój dziecka, funkcja ssania fizjologia, sztuka karmienia piersią, zasady postępowania w czasie laktacji, wskaźniki skutecznego karmienia, odciąganie pokarmu, przechowywanie i wybór metody dokarmiania, odżywianie kobiet w okresie laktacji, farmakokinetyka leków w laktacji, korzyści z karmienia piersią, skład pokarmu, rodzaje i zmienność pokarmu, znaczenie siary Sztuka udzielania porad laktacyjnych 12-15% pytań komunikacja w poradnictwie laktacyjnym, standard porady laktacyjnej, zagadnienia etyczne poradnictwa laktacyjnego
Problemy laktacyjne matki 30-37% pytań problemy z brodawkami, zastosowanie kapturków podczas karmienia, głęboki ból piersi, zaburzenia w przepływie pokarmu, zapalenie piersi, pozorny i rzeczywisty niedobór pokarmu, profilaktyka raka piersi, rodzaje zmian chorobowych w obrębie gruczołu piersiowego, podstawowe zabiegi chirurgiczne w obrębie gruczołu piersiowego wpływ na laktację, stosowanie leków u matki a karmienie piersią, stosowanie ziół podczas laktacji, używki, papierosy, narkotyki a karmienie, zanieczyszczenia środowiskowe w pokarmie kobiecym, powikłania ciąży i porodu, choroby przewlekłe matki a karmienie piersią, problemy psychologiczne okresu okołoporodowego Karmienie piersią a problemy zdrowotne dziecka 24-29% pytań rozwój dziecka a karmienie piersią, karmienie piersią w wybranych stanach patologii noworodka donoszonego i niemowlęcia, problemy alergiczne i gastrologiczne u niemowląt, bliźnięta i ciąże mnogie, wcześniactwo a karmienie piersią, funkcja ssania zaburzenia, najczęstsze wady twarzoczaszki i ich rehabilitacja, zaburzenia zachowania przy piersi, zaburzenia napięcia posturalnego a karmienie piersią, zaburzenia wzrastania, wskazania do suplementacji dzieci karmionych piersią, przeciwwskazania do karmienia piersią ze strony matki i dziecka Promocja karmienia piersią oraz badania naukowe 3-5% pytań Karmienie piersią w ujęciu historycznym, promocja naturalnego karmienia, Inicjatywa Szpital Przyjazny Dziecku, podstawy prawne poradnictwa laktacyjnego, prawa matki i dziecka związane z karmieniem piersią (prawo pracy, prawa pacjenta), badania naukowe dotyczące karmienia piersią interpretacja
Rozdział V Szkolenie praktyczne Wyciąg z regulaminu kształcenia CNoL: 3 3.Praktyki pod nadzorem organizowane są w poradniach laktacyjnych lub na oddziałach położniczych, z którymi organizator podpisuje umowy. Praktyki są prowadzone pod nadzorem trenerów CNoL. Wykaz trenerów oraz placówek jest dostępny na stronie www.kobiety.med.pl/cnol oraz na końcu Przewodnika. Zadaniem trenerów jest praktyczne nauczenie Państwa prawidłowego postępowania z matką karmiącą, rozwiązywania problemów laktacyjnych oraz pokazanie warsztatu pracy doradcy laktacyjnego. Odbycie i zaliczenie minimum 25 godzin praktyk pod nadzorem jest warunkiem do uzyskania Certyfikatu Doradcy Laktacyjnego. Zalecamy odbywanie większej ilości godzin praktyki. Trener prowadzący praktykę może zalecić danej osobie, zwłaszcza bez wykształcenia medycznego, odbycie przynajmniej 40 godzin praktyki. Od przyszłego roku wszyscy kandydaci będą odbywać 40h. Mogą Państwo odbywać praktykę w dowolnie wybranej przez siebie placówce z naszej listy, nawet jeśli inna podana na liście znajduje się w miejscu Państwa zamieszkania. Zalecamy odbywać szkolenie w więcej niż jednej placówce, aby poznać różne style pracy (przynajmniej 5h szkolenia zalecamy odbyć we wzorcowej Poradni Laktacyjnej Szpitala Św. Zofii w Warszawie). Zajęcia odbywają się indywidualnie lub dla max. 2 osób. Podczas I sesji kursu prosimy o wpisanie na listę wybranej przez Państwa placówki(ek) (np. Warszawa, Wrocław itd.). Szkolenie należy odbyć w terminie od 1 grudnia 2012 do 31 marca 2013 r. W wyjątkowych sytuacjach można odbyć je wcześniej. Przed rozpoczęciem szkolenia proszeni są Państwo o indywidualny kontakt z poradnią i osobą odpowiedzialną za organizację
praktyk w danej placówce w celu uzgodnienia konkretnego dla Państwa terminu praktyki. Prosimy również pamiętać, że odbywanie praktyk w szpitalach wymaga aktualnego wpisu do pracowniczej książeczki zdrowia. Ramowy Program Ćwiczeń Klinicznych Szkolenie praktyczne powinno być nakierowane na realizację zmieszczonych poniżej celów dydaktycznych. Cele ogólne: 1. Zapewnienie rutynowej pomocy laktacyjnej (uwzględniającej wpływy kulturowe), dzięki której początek laktacji przebiegać będzie w sposób prawidłowy oraz zapobieganie i radzenie sobie w sytuacji pojawienia się typowych problemów klinicznych i innych związanych z karmieniem piersią. 2. Zapewnienie specjalistycznej pomocy laktacyjnej w sytuacjach szczególnych problemów laktacyjnych oraz w przypadkach par matka dziecko, których dotyczą problemy powikłanego przebiegu ciąży, porodu, połogu. Cele szczegółowe: W wyniku szkolenia praktycznego prowadzonego pod okiem trenera doskonalone będą następujące umiejętności praktyczne niezbędne w profesjonalnym poradnictwie laktacyjnym: 1. Samodzielne zbieranie wywiadu. 2. Samodzielne przeprowadzenie badania: piersi matki, ocena stanu dziecka, ocena funkcji ssania dziecka, obserwacja i ocena aktu karmienia. 3. Stawianie rozpoznania. 4. Zastosowanie właściwego postępowania terapeutycznego (zaleceń laktacyjnych, postępowania niefarmakologicznego, wskazań do stosowania leków i zabiegów). 5. Pokazanie matce prawidłowej techniki odciągania pokarmu (ręcznie i z użyciem sprzętu).
6. Dobór zgodnie ze wskazaniami odpowiednich akcesoriów wspomagających laktację, metod dokarmiania. 7. Prowadzenie specyficznej dla poradnictwa laktacyjnego dokumentacji (wg Karty obserwacji CNoL) 8. Komunikacja z matkami w tym jej szczególny rodzaj komunikacji perswazyjnej, która dotyczy przede wszystkim: przekazywania wiedzy matkom potrzebującym pomocy; pomocy w zrozumieniu przyczyn występujących problemów; proponowanie rozwiązań; stwarzanie pozytywnej nadziei; zwracanie kompetencji matce. 9. Bycie otwartym na wiedzę oraz poglądy profesjonalistów z innych dziedzin. 10. Współdziałanie w interdyscyplinarnym zespole terapeutycznym. Warunki uczestnictwa: Przed rozpoczęciem szkolenia praktycznego uczestnik powinien ukończyć przynajmniej 20 godzinne szkolenie teoretyczne w zakresie laktacji. Aby maksymalnie skorzystać z zajęć praktycznych i osiągnąć wyżej wymienione cele, uczestnik powinien: 1. Być przygotowanym w zakresie wiedzy i podstawowych umiejętności praktycznych (np. znać technikę odciągania pokarmu). 2. Zapoznać się z celami szczegółowymi szkolenia. 3. Mieć aktywną postawę. 4. Zadawać pytania (nie wszystkie można zadać przy pacjencie). 5. Robić notatki. 6. Podejmować proponowane działania praktyczne W wyniku szkolenia praktycznego prowadzonego pod okiem trenera uczestnik powinien brać udział w postępowaniu terapeutycznym w wymienionych poniżej problemach klinicznych: Problemy kliniczne: 1. Bolesność i uszkodzenie brodawek piersiowych. 2. Obrzęk, zastój, zapalenie piersi. 3. Niedobór masy ciała dziecka.
4. Zaburzenia funkcji ssania. 5. Karmienie mlekiem matki dzieci przedwcześnie urodzonych, z ciąży mnogiej, chorych. 6. Karmienie piersią przez matkę chorą, stosującą leki, dietę, mającą problemy emocjonalne. Metody realizacji: 1. Rozmowa kierowana. 2. Obserwacja praktyk obowiązujących w poradni. 3. Udział osobisty we wszystkich działaniach nakierowanych na proces udzielania pomocy laktacyjnej. 4. Pokaz lub sprawdzenie umiejętności podstawowych przez trenera. 5. Analiza i wypełnianie dokumentów. Prowadzenie obserwacji wg Karty obserwacji CNoL. 6. Udział w spotkaniach zespołu terapeutycznego. 7. Studium przypadków. Sposób zaliczenia praktyki: Kolokwium zaliczające praktykę: Trener przedstawia sytuację kliniczną w ramach wyżej wymienionych problemów klinicznych. Praktykant podaje sposób postępowania w danej sytuacji. Umiejętności praktyczne wymagane w procesie kształcenia doradcy laktacyjnego /do zaliczenia w trakcie zajęć klinicznych/ 1. Prawidłowe przystawienie dziecka do piersi (instruktaż matki w różnych sytuacjach) 2. Ocena aktu karmienia (przystawienia dziecka do piersi i efektywności ssania) 3. Badanie i ocena mechanizmu ssania 4. Ocena stanu dziecka (stan ogólny, masa ciała, odwodnienie) 5. Badanie piersi i ocena stanu ogólnego matki 6. Instruktaż odciągania pokarmu (ręcznie, laktatorem) 7. Nauczenie matki sposobu podawania pokarmu dobór metody dokarmiania 8. Zebranie wywiadu, właściwe sformułowanie zaleceń
Podsumowanie praktyki: Zaliczenie praktyk to wpis w indeksie potwierdzający: - odbycie 25 lub więcej godzin praktyk, - pozytywny wynik kolokwium przeprowadzonego przez trenera ostatniego dnia praktyk. Brak poinformowania trenera o rezygnacji z udziału w praktykach w wybranym terminie (minimum na 3 dni przed planowanymi zajęciami) skutkuje utratą zaplanowanych godzin bez możliwości odrobienia w innym terminie. Ilość odbytych godzin praktyk prosimy na bieżąco wpisywać do Indeksu i uzupełniać podpisami trenerów i pieczęciami placówki. Wzór: Rodzaj zajęć P-poradnia o-oddział KARTA PRAKTYK (Minimum 25 GP szkolenia pod nadzorem) Data praktyk Pieczątka zakładu, gdzie odbyto praktykę Odbyte godziny praktyk GP Podpis trenera ZALICZENIE PRAKTYKI Miejsce zaliczenia Data Razem ilość godzin Sytuacja kliniczna Podpis trenera
Rozdział VI Praktyka indywidualna Kandydat zobowiązany jest do udokumentowania 500 GP (godzin praktyki) odbytej indywidualnie, na którą składa się: 475 GP samodzielne udzielanie porad laktacyjnych bezpośrednio matkom karmiącym w ramach: - pracy na oddziale położniczo noworodkowym, - w poradni laktacyjnej, - na wizytach domowych. 25 GP samodzielne prowadzenie zajęć grupowych z instruktażu karmienia piersią dla kobiet w ramach szkoły rodzenia, grupy wsparcia dla mam karmiących lub edukacji matek na oddziale (te godziny mogą być zamienione na samodzielne udzielanie porad) Wg dok. Standardy CDL Uwaga! Dokumentowane godziny dotyczą jedynie bezpośrednich godzin poradnictwa laktacyjnego, a nie całej pracy w oddziale! Należy oszacować jaki procent czasu pracy przeznacza się na bezpośrednie porady laktacyjne. Jeśli kandydat nie pracuje w szpitalu, ani poradni a udziela indywidualnych porad, powinien przedstawić dokumentację w postaci raportu wizyt, na którym pacjentki podpisują się po wizycie. Jeśli kandydat pracuje lub pracował w oddziale opieki nad matką i dzieckiem powinien uzyskać wpis do indeksu dotyczący praktyki indywidualnej zgodnie z zamieszczonym wzorem:
PRAKTYKA INDYWIDUALNA 500h ZAŚWIADCZENIE Niniejszym zaświadczam, że Pani... BYŁA zatrudniona od roku.. w.... w wymiarze etatu/.godzin/tydzień. Jednocześnie zaświadczam, że przez ten okres udzielała porad laktacyjnych skierowanych bezpośrednio do matek w zakresie problemów laktacyjnych przez.godzin tygodniowo (GP). (ilość tygodni pracy odjąć ilość tygodni urlopów) X ilość GP tygodniowo daje szacunkowo godzin GP. Prowadziła również:... (max. 25GP) Zajęcia w Szkole Rodzenia dotyczące laktacji w ilości..godz. Spotkania dla Grup Wsparcia Matek Karmiących w ilości.. godz. Razem: godzin GP pieczęć jednostki podpis dyrektora jednostki. (miejscowość, data)
Rozdział VII Egzamin praktyczny Warunki wstępne: Warunkiem dopuszczenia do egzaminu praktycznego jest zaliczenie szkolenia praktycznego oraz udokumentowanie praktyki indywidualnej. Kandydat zobowiązany jest do ustalenia terminu egzaminu indywidualnie z egzaminatorem wyznaczonym przez CNoL na drodze losowania. Należy uiścić opłatę w wysokości 130 PLN na 14 dni przed egzaminem. Egzamin można zdawać do końca kwietnia 2013 r. Komisja egzaminacyjna składać się będzie z dwóch osób: egzaminatora oraz przewodniczącego komisji. Egzamin odbywać się będzie na terenie poradni lub na oddziale szpitalnym. Należy więc zabrać fartuch i buty na zmianę. Egzaminatorów i kandydata obowiązuje tajemnica lekarska i ochrona danych pacjenta. Kandydat przed przystąpieniem do egzaminu zobowiązany jest przekazać indeks ze zdjęciem. W razie wątpliwości egzaminator może poprosić o okazanie dowodu osobistego (lub innego dokumentu tożsamości). Egzamin polega na udzieleniu porady laktacyjnej w obecności egzaminatora oraz odpowiedzi na 3 pytania ustne przed Komisją egzaminacyjną. Podstawa: Podstawą egzaminu jest standard porady laktacyjnej opracowany i opisany szczegółowo przez M. Nehring-Gugulską i M. Żukowska- Rubik w podręczniku Karmienie piersią w teorii i praktyce. Przebieg: Egzamin składa się z trzech części: wizyty u pacjentki, rozmowy z egzaminatorem, wizyty podsumowującej. W uzasadnionych przypadkach przebieg może nieco odbiegać od wzoru.
Wizyta u pacjentki: Podczas egzaminu kandydat przeprowadza wywiad i obserwacje przy użyciu Karty obserwacji CNoL, nawiązuje kontakt z matką, instruuje w zakresie techniki karmienia, odciągania pokarmu, doboru sprzętu do odciągania, dokarmiania (jeśli są wskazania). Kandydat powinien zaprezentować wszystkie elementy porady laktacyjnej, w razie potrzeby brakujące można uzupełnić przy innej pacjentce. Egzaminator towarzyszy kandydatowi podczas wizyty, obserwując, ewentualnie dopytując i w razie konieczności przejmując prowadzenie wizyty. Czynnościami dyskwalifikującymi kandydata i powodującymi przerwanie egzaminu jest: - brak umiejętności przystawienia dziecka do piersi, korekty i oceny efektywności ssania - przeoczenie objawów wskazujących na zagrożenie zdrowia lub życia matki lub dziecka, - brak reakcji i zalecenia konkretnego postępowania (zakażenie rany, zapalenie piersi, niedożywienie u dziecka) - nie uwzględnienie potrzeb, możliwości i chęci matki - dezorientacja matki (po udzieleniu porady matka nie wie co ma robić) - nie umycie rąk przed badaniem - wszelkie inne działanie na szkodę pacjentki (np. ingerencja w proces terapeutyczny prowadzony w oddziale, łamanie tajemnicy lekarskiej itp.) Rozmowa z egzaminatorem: Po zebraniu wszystkich informacji kandydat odbywa kilkunastominutową rozmowę z egzaminatorem oraz przewodniczącym komisji (osobą uprawnioną do egzaminowania, nie uczestniczącą w wizycie). Podczas rozmowy kandydat omawia sytuację kliniczną, może zadać pytania dotyczące pacjentki (egzaminator ma wgląd w dokumentację pacjenta), stawia rozpoznanie, proponuje zalecenia laktacyjne. Egzaminator i przewodniczący zadają pytania z wiedzy teoretycznej związanej z danym przypadkiem klinicznym. Wizyta podsumowująca: Po rozmowie i ustaleniu zaleceń, uczestnik wraca do pacjentki i przeprowadza z nią krótką rozmowę terapeutyczną przekazując zalecenia (udziela porady).
W tym czasie egzaminator i przewodniczący komisji omawiają kartę egzaminacyjną, ustalają ostateczną punktację, wpisują wynik na kartę i do indeksu. Kryteriami oceny podczas egzaminu są: wiedza, umiejętności praktyczne oraz komunikacja z matką. Egzaminator ocenia: - przeprowadzenie wywiadu, - - badanie matki, - badanie dziecka, - - ocenę aktu karmienia, - - propozycję postępowania terapeutycznego Za każde wyżej wymienione działanie osoba zdająca może uzyskać 6 punktów. Próg punktowy zaliczający egzamin wynosi 24 z 30 punktów, co stanowi 80%. Po powrocie kandydata egzaminator przekazuje mu wynik egzaminu i podpisany indeks. - W przypadku nie zaliczenia egzaminu praktycznego, ponownie można go zdawać po upływie roku kalendarzowego. Rozdział VIII Nadanie certyfikatu O nadaniu certyfikatu decyduje Rada Szkoły CNoL. Przed zebraniem Rady kandydat musi: - uzyskać pozytywną ocenę z egzaminu teoretycznego i praktycznego, - dostarczyć do dziekanatu indeks z wszystkimi wpisami, - uiścić wszelkie opłaty Uroczyste wręczenie certyfikatów odbywa się podczas corocznego zjazdu FTK/CNoL w maju. Istnieje możliwość odebrania certyfikatu za pośrednictwem poczty (przesyłka za potwierdzeniem odbioru). Kandydat otrzymuje zaświadczenie o przebiegu kształcenia, ozdobny certyfikat oraz znaczek z logo CDL.
Kodeks Etyczny i Zawodowy Certyfikowanego Doradcy Laktacyjnego Kodeks Etyczny i Zawodowy stanowi podstawową wykładnię zasad etycznych i czynności zawodowych podejmowanych przez Certyfikowanych Doradców Laktacyjnych (doradców CDL). Zawarte w nim zasady określają obowiązki doradców CDL wobec ich pacjentów (matek, dzieci, rodzin), społeczności lokalnej oraz środowiska zawodowego. Certyfikowany Doradca Laktacyjny: 1. Wykorzystuje wiedzę i umiejętności uzyskane w przebiegu kształcenia podyplomowego Centrum Nauki o Laktacji (CNoL) zgodnie z ich przeznaczeniem, czyli w celu udzielania pomocy oraz wsparcia matkom i ich rodzinom podczas karmienia piersią i rozwiązywania problemów laktacyjnych oraz w celu promowania w społeczeństwie karmienia piersią jako najlepszego sposobu żywienia niemowląt i małych dzieci. 2. Prowadzi profilaktykę i edukację zdrowotną zgodnie z Wykazem Kompetencji i Umiejętności Certyfikowanego Doradcy Laktacyjnego, w zakresie odpowiadającym posiadanemu wykształceniu zawodowemu. Doradca CDL zna granice swoich kompetencji i nie podejmuje się zadań, które mogą je przekraczać. 3. Jest zobowiązany informować pracodawcę oraz pacjentów o posiadanych kwalifikacjach zawodowych i doświadczeniu w pracy z matkami. Czytelna informacja zawierająca numer i termin ważności certyfikatu CDL powinna być umieszczona w miejscu łatwo dostępnym dla wszystkich zainteresowanych. 4. Wykonuje swoje czynności zawodowe najlepiej jak potrafi, bez względu na pozycję społeczną, sytuację materialną, poglądy polityczne, światopogląd i system wartości, rasę, narodowość, wiek i orientację seksualną osób, którym udziela pomocy. 5. Buduje prestiż certyfikatu i wykazuje stałą troskę o poziom oferowanych usług. Jest zobowiązany dbać o rozwój zawodowy poprzez aktualizowanie wiedzy i nabywanie nowych umiejętności pomocnych w pracy z pacjentami. Jego poglądy i umiejętności powinny odzwierciedlać aktualny stan wiedzy z zakresu laktacji i dziedzin pokrewnych w oparciu o aktualne badania, protokoły postępowania i stanowiska towarzystw naukowych.
6. Udziela rzetelnej informacji w taki sposób, aby umożliwić matce i jej rodzinie dokonania wyboru poinformowanego dotyczącego rozwiązania danej sytuacji klinicznej. 7. Szanuje decyzje matki dotyczące zdrowia, sposobu żywienia oraz opieki nad dzieckiem. 8. Potrafi zareagować w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia pacjenta. Nie zostawia rodziny bez pomocy, w odpowiednim momencie kieruje matkę lub dziecko do specjalisty, szpitala lub innych instytucji. 9. Przestrzega tajemnicy zawodowej, z wyjątkiem sytuacji wystąpienia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka, matki lub osób trzecich. 10. Chroni dane osobowe, prawo autorskie do wizerunku pacjentów zgodnie z obowiązującym prawem. Wykorzystuje dane lub wizerunek pacjenta tylko na podstawie pisemnej zgody. 11. Respektuje obowiązujące w Polsce ustawy i rozporządzenia dotyczące środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz środków farmaceutycznych. Nie reklamuje i nie prowadzi sprzedaży preparatów do początkowego żywienia niemowląt. Nie rozpowszechnia środków szkodliwych dla zdrowia. 12. Kieruje się wysokimi standardami moralnymi i pozostaje wolny od wszelkiego typu konfliktu interesów. Certyfikowani Doradcy Laktacyjni: 13. Są koleżeńscy i życzliwi wobec siebie. Dobre relacje między doradcami CDL wynikają ze wspólnego celu, jakim jest promowanie karmienia piersią oraz niesienie pomocy laktacyjnej matkom i ich rodzinom. 14. Szanują się i wspierają nawzajem. Poszanowanie poglądów, stylu pracy, dorobku zawodowego, praw autorskich pomiędzy doradcami CDL oraz okazywanie sobie szacunku i wsparcia umacnia środowisko i tworzy klimat wzajemnego zaufania. 15. Dbają o przestrzeganie kodeksu. Stwierdzając postępowanie nieetyczne innego doradcy CDL, podejmują rozmowę lub działanie mające na celu zaniechanie nieetycznych praktyk. Jeśli interwencja nie przynosi rezultatu zgłaszają fakt do CNoL. Niniejszy dokument stanowi gwarancję wysokiej jakości usług świadczonych przez doradców CDL. W przypadku naruszenia zasad Kodeksu, doradca może utracić prawo posługiwania się tytułem CDL. Opis procedury zawarty jest dokumencie Standardy Certyfikowanego Doradcy Laktacyjnego.
SZKOLENIE PRAKTYCZNE PLACÓWKI CNoL (osoby do kontaktu) Szpital im. St. Żeromskiego w Krakowie, Os. Na Skarpie 66, Maria Kaleta, tel. 506 105 874 Szpital im. Św. Zofii w Warszawie, ul. Żelazna 90, Mgr Kinga Osuch tel. 500 003 697, Poradnia tel. 22 5369421 Szpital Kliniczny im. Ks. Anny Mazowieckiej, Warszawa, ul. Karowa 2 Mgr Agnieszka Muszyńska, tel. 512 925 190 Profamilia2000, Warszawa, ul. Pasaż Ursynowski 1, Mgr Joanna Piątkowska, tel. 502 530 655 Szpital Specjalistyczny św. Wojciecha Adalberta, Gdańsk, ul. Jana Pawła II 50, Mgr Joanna Żołnowska, tel. 509 095 029 Dziecięcy Szpital Kliniczny w Białymstoku im. dr J. Zamenhofa, ul. Waszyngtona 17, Mgr Anna Malinowska, tel. 606 449 816 Akademicki Szpital Kliniczny we Wrocławiu, ul. Borowska 213, Dr Karolina Jeleń, tel. 694 948 043 Poradnia Mleczna Droga, Łódź, Mgr Irena Rychta, tel. 693 270 230 W Łodzi jest jeszcze Gontarek była na kursie trenerek i to jest Szpital Rydygiera, warto Specjalistyczny Gabinet Lekarski Dr Urszula Bernatowicz-Łojko, Toruń, tel. 600 354 000 Mgr Dorota Ćwiek, Szczecin, tel. 501 608 560
Centrum Medyczne Medycyny Rodzinnej, Szczecin, ul. Mickiewicza 128a Mgr Magdalena Zawadzka, tel. 502 173 449 Pracownia Kinezis, ul. Biesiadna 2, Żory-Osiny Mgr Joanna Fajdek, tel. 606-128-429 Szamotuły/k. Poznania Mgr Agnieszka Kamińska-Nowak, tel. 605 571 596 Wielospecjalistyczny Szpital Miejski w Bydgoszczy, Mgr Małgorzata Piliszczuk, tel. 604 897 871 Specjalistyczny Gabinet Lekarski Dr Katarzyna Tuzel, Ostrów Wielkopolski, tel. 608 838 083 Poradnia Laktacyjna VIVA MAMMA, Lublin, ul. Jana Sawy 4/03, Mgr Justyna Kurębska, tel. 509 099 253
KALENADARZ CNoL Wrzesień - początek roku szkolnego, rekrutacja kandydatów, Październik I sesja szkolenia Problemy w laktacji, przyjmowanie deklaracji od kandydatów Listopad II sesja szkolenia, rozdanie indeksów, wybór praktyk Styczeń III sesja szkolenia, rozpoczęcie praktyk Marzec egzamin teoretyczny, zaliczenie praktyk Kwiecień egzaminy praktyczne Czerwiec coroczny zjazd FTK/CNoL, uroczyste wręczenie certyfikatów, zakończenie roku szkolnego Informacje i pomoc: Kasia Agnieszka tel. 725 25 62 11 tel. 661 78 89 96 cnol@kobiety.med.pl sekr@kobiety.med.pl PRAKTYKI SPRAWY KANDYDATÓW