Wymagania jakościowe i technologiczne w zakresie stosowania kruszyw drogowych do podbudów i nawierzchni
Materiały do warstw konstrukcyjnych nawierzchni drogowych 2
Konstrukcja nawierzchni drogowej Warstwy górne: w-waścieralna, w-wa wiążąca, w-wa nawierzchniowa podbudowa zasadnicza Warstwy dolne: podbudowa pomocnicza, w-wa mrozoochronna WARSTWY GÓRNE KONSTRUKCJI WARSTWY DOLNE KONSTRUKCJI PODŁOŻE GRUNTOWE 3
Materiały do warstw konstrukcyjnych Warstwaścieralna, warstwa wiążąca: mieszanki mineralno-asfaltowe Warstwa nawierzchniowa: beton cementowy Podbudowa zasadnicza: mieszanki mineralno-asfaltowe, mieszanki związane, mieszanki niezwiązane, beton cementowy Podbudowa pomocnicza: mieszanki związane, mieszanki niezwiązane 4
Materiały do warstw konstrukcyjnych Mieszanki mineralno-asfaltowe wg PN-EN 13108-X Beton cementowy wg PN-EN 13877-1 Mieszanki związane wg PN-EN 13285 Mieszanki niezwiązane wg PN-EN 14227-X www.constructionreviewonline.com 5
Materiały do warstw konstrukcyjnych Kruszywa do mieszanek mineralno-asfaltowych PN-EN 13043 Kruszywa do betonu cementowego PN-EN 12620 Kruszywa do mieszanek związanych i niezwiązanych PN-EN 13242 www.aggregate.com 6
Kruszywa i mieszanki niezwiązane wymagania 7
Mieszanki niezwiązane dokumenty techniczne 8
Mieszanki niezwiązane dokumenty techniczne Mieszanki niezwiązane do dróg krajowych. Wymagania techniczne WT-4 2010 - dokument techniczny określający wymagania dla warstw konstrukcyjnych z mieszanek kruszywa. 9
Przeznaczenie mieszanek wg WT-4 Zastosowanie mieszanek niezwiązanych wg WT-4 2010: podłoże ulepszone (również warstwa mrozoochronna); podbudowa pomocnicza; podbudowa zasadnicza; nawierzchnia z kruszywa niezwiązanego (KR1-2) www.dixonlandscape.com 10
Wymagania wobec kruszyw do mieszanek Właściwość Kategoria uziarnienia (podb. zasadnicza, nawierzchnia i ulepszone podłoże) Kategoria uziarnienia (podbudowa pomocnicza) Tolerancja typowego uziarnienia (tylko podbudowa zasadnicza i nawierzchnia) Wymagania G C 80/20, G F 80, G A 75 G C 85/15, G F 85, G A 85 GT C 20/15, GT F 10, GT A 20 Kształt kruszywa (tylko podbudowa zasadnicza i nawierzchnia) FI 50, SI 55 Zawartość ziaren przekruszonych (tylko podbudowa zasadnicza i nawierzchnia) C 90/3 Odporność na rozdrabnianie (podbudowa zasadnicza KR5-6) LA 35 Nasiąkliwość WA 24 2* Mrozoodporność wg PN-EN 1367-1 F4-F10 * decydująca dla akceptacji kruszywa jest mrozoodporność 11
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych Warstwa ulepszonego podłoża Właściwość Wymagania Maksymalna zawartość pyłów w mieszance UF 15 Wrażliwość na mróz, wskaźnik piaskowy SE 35 Mrozoodporność F10 Wskaźnik CBR 35 lub 40 Wodoprzepuszczalność, współczynnik filtracji [cm/s] 0,0093 12
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych Warstwa ulepszonego podłoża 13
Oznaczenie wodoprzepuszczalności Wskaźnik filtracji (k) stosunek prędkości przepływu (v) do gradientu hydraulicznego (i) wg WT-4 oznaczany wg PKN-CEN ISO/TS 17892-11 www.merazet.pl 14
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych Warstwa podbudowy pomocniczej Właściwość Wymagania Maksymalna zawartość pyłów w mieszance UF 12 Wrażliwość na mróz, wskaźnik piaskowy SE 40 Mrozoodporność F7 Wskaźnik CBR 60 15
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych Warstwa podbudowy pomocniczej 16
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych Warstwa podbudowy zasadniczej Właściwość Wymagania Maksymalna zawartość pyłów w mieszance UF 9 Wrażliwość na mróz, wskaźnik piaskowy SE 45 Mrozoodporność F7 Wskaźnik CBR 80 17
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych Warstwa podbudowy zasadniczej 18
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych Stabilność produkcji mieszanek niezwiązanych Jednorodność mieszanek Ciągłość uziarnienia 19
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych 100 90 80 Przechodzi przez sito, [% m/m] 70 60 50 40 30 20 10 0 0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 45 Sito # [mm] 20
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych 100 90 80 Przechodzi przez sito, [% m/m] 70 60 50 40 30 20 Krzywa deklarowana 10 0 0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 45 Sito # [mm] 21
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych 100 90 80 Przechodzi przez sito, [% m/m] 70 60 50 40 30 20 Krzywa deklarowana 10 0 0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 45 Sito # [mm] 22
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych 100 90 80 Przechodzi przez sito, [% m/m] 70 60 50 40 30 20 Obszar tolerancji 10 0 0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 45 Sito # [mm] 23
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych Warstwa nawierzchniowa z mieszanki niezwiązanej Właściwość Wymagania Maksymalna zawartość pyłów w mieszance UF 15 Minimalna zawartość pyłów w mieszance LF 8 Wrażliwość na mróz, wskaźnik piaskowy SE 35 Mrozoodporność F4 24
Wymagania wobec mieszanek niezwiązanych Warstwa nawierzchniowa z mieszanki niezwiązanej 25
Badania właściwości mieszanek niezwiązanych 26
Właściwości mieszanek niezwiązanych Wskaźnik piaskowy (SE) wg PN-EN 933-8 Kalifornijski wskaźnik nośności (CBR) wg PN-EN 13286-47 www.omegaqa.co.uk 27
Właściwości mieszanek niezwiązanych Wskaźnik piaskowy (SE) wg PN-EN 933-8 (ostatnia zmiana opublikowana 22.07.2015 r.) www.pavementinteractive.org www.pavementinteractive.org 28
Właściwości mieszanek niezwiązanych Wskaźnik piaskowy (SE) wg PN-EN 933-8 (ostatnia zmiana opublikowana 22.07.2015 r.) metoda oceny jakości pyłów w kruszywie wskaźnik piaskowy oznaczany wg BN-64/8931-01 był kryterium oceny gruntu w zakresie wysadzinowości 29
Właściwości mieszanek niezwiązanych Kaliforniksji wskaźnik nośności(cbr) wg 13286-47 (ostatnia zmiana opublikowana 31.05.2012 r.) www.geotechdata.info www.testinternational.co.uk 30
USTAWA Prawo Zamówień Publicznych Przygotowanie postępowania Art. 7. 1. Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości. 31
USTAWA Prawo Zamówień Publicznych Przygotowanie postępowania Art. 29. 1. Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. 2. Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję. 32
USTAWA Prawo Zamówień Publicznych Przygotowanie postępowania Art. 29. 3. Przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów, chyba że jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy lub równoważny. 33
USTAWA Prawo Zamówień Publicznych Przygotowanie postępowania Art. 30. 1. Zamawiający opisuje przedmiot zamówienia w jeden z następujących sposobów, z uwzględnieniem odrębnych przepisów technicznych: 1) przez określenie wymagań dotyczących wydajności lub funkcjonalności, w tym wymagań środowiskowych, pod warunkiem że podane parametry są dostatecznie precyzyjne, aby umożliwić wykonawcom ustalenie przedmiotu zamówienia, a zamawiającemu udzielenie zamówienia; 34
USTAWA Prawo Zamówień Publicznych Przygotowanie postępowania Art. 30. 1. Zamawiający opisuje przedmiot zamówienia w jeden z następujących sposobów, z uwzględnieniem odrębnych przepisów technicznych: 2) przez odniesienie się w kolejności preferencji do: a) Polskich Norm przenoszących normy europejskie, b) norm innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego przenoszących normy europejskie, c) europejskich ocen technicznych, rozumianych jako. d) wspólnych specyfikacji technicznych, rozumianych jako. e) norm międzynarodowych, f) specyfikacji technicznych, których przestrzeganie nie jest obowiązkowe, przyjętych przez instytucję normalizacyjną, wyspecjalizowaną w opracowywaniu specyfikacji technicznych w celu powtarzalnego i stałego stosowania w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, g) innych systemów referencji technicznych ustanowionych przez europejskie organizacje normalizacyjne; 35
USTAWA Prawo Zamówień Publicznych Przygotowanie postępowania Art. 30. 1. Zamawiający opisuje przedmiot zamówienia w jeden z następujących sposobów, z uwzględnieniem odrębnych przepisów technicznych: 3) przez odniesienie do norm, europejskich ocen technicznych, specyfikacji technicznych i systemów referencji technicznych, o których mowa w pkt 2, oraz przez odniesienie do wymagań dotyczących wydajności lub funkcjonalności, o których mowa w pkt 1, w zakresie wybranych cech; 36
USTAWA Prawo Zamówień Publicznych Przygotowanie postępowania Art. 30. 1. Zamawiający opisuje przedmiot zamówienia w jeden z następujących sposobów, z uwzględnieniem odrębnych przepisów technicznych: 4) przez odniesienie do kategorii wymagań dotyczących wydajności lub funkcjonalności, o których mowa w pkt 1, i przez odniesienie do norm, europejskich ocen technicznych, specyfikacji technicznych i systemów referencji technicznych, o których mowa w pkt 2, stanowiących środek domniemania zgodności z tego rodzaju wymaganiami dotyczącymi wydajności lub funkcjonalności. 37
USTAWA Prawo Zamówień Publicznych Przygotowanie postępowania Art. 30. 3. W przypadku braku Polskich Norm przenoszących normy europejskie, norm innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego przenoszących normy europejskie oraz norm, europejskich ocen technicznych, specyfikacji technicznych i systemów referencji technicznych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, przy opisie przedmiotu zamówienia uwzględnia się w kolejności: 1) Polskie Normy; 2) polskie aprobaty techniczne; 3) polskie specyfikacje techniczne dotyczące projektowania, wyliczeń i realizacji robót budowlanych oraz wykorzystania dostaw; 4) krajowe deklaracje zgodności oraz krajowe deklaracje właściwości użytkowych wyrobu budowlanego lub krajowe oceny techniczne wydawane na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. z 2014 r. poz. 883, z 2015 r. poz. 1165 oraz z 2016 r. poz. 542). 38
USTAWA Prawo Zamówień Publicznych Przygotowanie postępowania Art. 31. 1. Zamawiający opisuje przedmiot zamówienia na roboty budowlane za pomocą dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych. 2. Jeżeli przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, zamawiający opisuje przedmiot zamówienia za pomocą programu funkcjonalno-użytkowego. 4. Minister właściwy do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres i formę: 1) dokumentacji projektowej, 2) specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych, 3) programu funkcjonalno-użytkowego 39
USTAWA Prawo Zamówień Publicznych Przygotowanie postępowania Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego USTAWA Rozporządzenie. Rozporządzenie. Rozporządzenie. 40
Mieszanki niezwiązane - OPZ Stan formalny, a rzeczywistość Kruszywo stosowane do pobudów ma spełniać wymagania normy PN-EN 13242:2004 Roboty mają spełniać wymagania wszelkich norm Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonywaniem podbudów z kruszyw stabilizowanych mechanicznie wg PN-S-06102 Parametry techniczne podbudowy powinny odpowiadać wymaganiom określonym przez Wymagania techniczne WT-4 2010 Mieszanki niezwiązane do dróg krajowych Zamawiający dopuszcza stosowanie kruszywa wapiennego jedynie na ciągach pieszo-rowerowych 41
Mieszanki niezwiązane - OPZ Stan formalny, a rzeczywistość Kruszywo stosowane do pobudów ma spełniać wymagania normy PN-EN 13242:2004 Roboty mają spełniać wymagania wszelkich norm Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonywaniem podbudów z kruszyw stabilizowanych mechanicznie wg PN-S-06102 Parametry techniczne podbudowy powinny odpowiadać wymaganiom określonym przez Wymagania techniczne WT-4 2010 Mieszanki niezwiązane do dróg krajowych Zamawiający dopuszcza stosowanie kruszywa wapiennego jedynie na ciągach pieszo-rowerowych 42
Mieszanki niezwiązane - OPZ Stan formalny, a rzeczywistość Kruszywo stosowane do pobudów ma spełniać wymagania normy PN-EN 13242:2004 Roboty mają spełniać wymagania wszelkich norm Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonywaniem podbudów z kruszyw stabilizowanych mechanicznie wg PN-S-06102 Parametry techniczne podbudowy powinny odpowiadać wymaganiom określonym przez Wymagania techniczne WT-4 2010 Mieszanki niezwiązane do dróg krajowych Zamawiający dopuszcza stosowanie kruszywa wapiennego jedynie na ciągach pieszo-rowerowych 43
Mieszanki niezwiązane - OPZ Stan formalny, a rzeczywistość Kruszywo stosowane do pobudów ma spełniać wymagania normy PN-EN 13242:2004 Roboty mają spełniać wymagania wszelkich norm Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonywaniem podbudów z kruszyw stabilizowanych mechanicznie wg PN-S-06102 Parametry techniczne podbudowy powinny odpowiadać wymaganiom określonym przez Wymagania techniczne WT-4 2010 Mieszanki niezwiązane do dróg krajowych Zamawiający dopuszcza stosowanie kruszywa wapiennego jedynie na ciągach pieszo-rowerowych 44
Mieszanki niezwiązane - OPZ Stan formalny, a rzeczywistość Kruszywo stosowane do pobudów ma spełniać wymagania normy PN-EN 13242:2004 Roboty mają spełniać wymagania wszelkich norm Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonywaniem podbudów z kruszyw stabilizowanych mechanicznie wg PN-S-06102 Parametry techniczne podbudowy powinny odpowiadać wymaganiom określonym przez Wymagania techniczne WT-4 2010 Mieszanki niezwiązane do dróg krajowych Nie dopuszcza się stosowania kruszyw ze skał węglanowych 45
Mieszanki niezwiązane - OPZ Stan formalny, a rzeczywistość Kruszywo stosowane do pobudów ma spełniać wymagania normy PN-EN 13242:2004 Roboty mają spełniać wymagania wszelkich norm Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonywaniem podbudów z kruszyw stabilizowanych mechanicznie wg PN-S-06102 Parametry techniczne podbudowy powinny odpowiadać wymaganiom określonym przez Wymagania techniczne WT-4 2010 Mieszanki niezwiązane do dróg krajowych Zamawiający dopuszcza stosowanie kruszywa wapiennego jedynie na ciągach pieszo-rowerowych 46
Dziękuję za uwagę 47