II POLSKO-FRANCUSKIE SEMINARIUM KONSULTACYJNE 30 stycznia 2015 r., Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Wprowadznie do Circular Economy Obniżać koszty i ograniczać ryzyka Centrum Inżynierii Minerałów Antropogenicznych (CIMA) Instytut Badań Stosowanych (IBS) Politechniki Warszawskiej (PW) Tomasz Szczygielski
Centrum Inżynierii Minerałów Antropogenicznych Instytutu Badań Stosowanych Politechniki Warszawskiej to: Centrum Kompetencji Integrator BAT w gospodarce minerałami antropogenicznymi. A. ZAKRES DZIAŁANIA: Badania i rozwój Normalizacja i wdrożenia Prawo i środowisko Współpraca między- narodowa
B. OBSZARY INTEGRACJI: Minerały antropogeniczne Ograniczanie emisji i ochrona zasobów naturalnych Redukcja kosztów wytwarzania
Zarys gospodarki o obiegu zamkniętym Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie 30 stycznia 2015 r. Source: Own representation, P ten Brink, P Razzini, S. Withana and E. van Dijl(IEEP), 2014
Instrumenty i narzędzia wsparcia dla Circular Economy w Unii Europejskiej Źródło: IEEP, building on Figure 2 from Ellen MacArthur Foundation (2012) Key: Regulation yellow, Market based instruments orange, Information tools blue, Principles purple, Strategies light green
Technical Communication/ other Economic Legal Strategie zapobiegania powstawania odpadów w relacji do łańcucha dostaw Design Extraction Production Distribution Consumption Waste End-of waste Product standards Prevention targets Green public procurement Positive/ negative financial stimuli Extended producer responsibility Labelling Awareness raising/ education Voluntary agreements Ecodesign Technology standards Product standards Prevention targets Positive/ negative financial stimuli Awareness raising/ education Voluntary agreements Technology standards Technology standards Product standards Prevention targets Positive/ negative financial stimuli Awareness raising/ education Voluntary agreements Reuse (through remanufacturing) Technology Standards Prevention targets Market entries Extended producer responsibility Positive/ negative financial stimuli Awareness raising/ education Voluntary agreements Reuse (of packaging) Prevention targets Positive/ negative financial stimuli Labelling Awareness raising/ education Marketing Voluntary agreements Green public procurement Reuse (reuse shops etc.) Prevention targets Technology standards Extended producer responsibility Positive/ negative financial stimuli Awareness raising/ education Voluntary agreements Reuse(of parts) Product standards (end-ofwaste criteria) Awareness raising/ education Green public procurement Marketing Voluntary agreements
Źródła minerałów antropogenicznych:
Rozwój terminologii Odpady z procesów energetycznego spalania węgla Popioły lotne, żużle, popioły denne, (MPŻ) Uboczny produkt spalania węgla (UPS) Produkty spalania węgla (PSW) Minerały antropogeniczne (MA)
A1. Przyczynki dla Bezodpadowej Energetyki Węglowej(BEW) w samej energetyce: Energetyka węglowa z natury jest bezodpadowa. Nie ma odpadu w węglu i nie powstaje on w procesie spalania; Odpad to termin prawny, a nie wskazanie czym jest substancja. Ma zastosowanie tylko wtedy, kiedy nie wykorzystujemy minerału jako ubocznego produktu w gospodarce i trafia on na składowisko; To co powstaje w procesie energetycznego spalaniu węgla, to minerał antropogeniczny o cennych własnościach wiążących. Badania w systemie REACH potwierdziło jednoznacznie, że jest to bezpieczny dla środowiska.
A2. Przyczynki dla BEW w samej energetyce: Konieczność stałego obniżania kosztów wytwarzania energii elektrycznej KosztygospodarkiUPSkończące się na składowisku, są za wysokie: szacowane średnio na ok. 50 zł/tonęa dla popiołów z biomasy 150 zł/t? Energetyka rozumie szansejakie dają odbiory UPS przez podmioty zdolne wykorzystywać je na rynku do produkcji materiałów budowlanych.
B1. Przyczynki zewnętrzne dla BEW: Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie 30 stycznia 2015 r. Konkurencja na rynku energii i presja na obniżanie cen prądu Dyrektywa odpadowa UE i Ustawa o Odpadach wskazuje na konieczność unikania wytwarzania odpadów oraz zobowiązuje wszystkich; wytwórców oraz organy administracji wszystkich szczebli do aktywności w tym zakresie. Normalizacja techniczna i powszechna praktyka gospodarcza w zakresie wytwarzania i dostarczania na rynek budowlany produktów na bazie UPS. Zdolność oszczędzania emisji przez UPS zademonstrowana przez projekt TEFRA w standardach Konwencji Klimatycznej ONZ.
B2. Przyczynki zewnętrzne dla BEW: Niskoemisyjna, zielona gospodarka i poszukiwania materiałów o niskim śladzie węglowym. Przemysł cementowy jako dobry przykład szerokiego stosowania UPS i czerpania pożytków z ich właściwości. Potrzeba spoiw i kruszyw w gospodarce o ilości znacznie większej niż wytwarzane UPS w energetyce. Konieczność ochrony zasobów naturalnych.
Projekt TEFRA: 1 tona UPS ma zdolność oszczędzania ok. 0,5 t. emisji CO 2 http://ji.unfccc.int/jiitlproject/db/np2m39pa4llbn9bpeqd93530egfo7s/details
C1. Warunki konieczne, aby energetyka węglowa mogła być bezodpadowa: Energetyka uzna, że wytwarza nie tylko energię elektryczną i gorącą wodę ale także minerały antropogeniczne jako surowce lub gotowe produkty popiół lotny do betonu, spoiwa czy kruszywa i wskutek tego: dokona zmian w strategii i zakresie swojej działalności, zauważy minerał antropogeniczny i możliwość jego uzdatniania na etapie przygotowania paliwa, procesów spalania, usuwania z kotła, wychwytywania w filtrach, magazynowania i logistyki surowca, zaangażuje się we współpracę z rządem w celu tworzenia i wdrażania dobrego prawa: Pierwszeństwa dla Wtórnych;
C1. Warunki konieczne, aby energetyka węglowa mogła być bezodpadowa: Rząd i jego resorty, szczególnie MG i MŚ, a także instytucje zależne jak GDDKiA czy JBR, zrozumieją że skoro przyjęto politykę energetyczną, w której węgiel jest i będzie dominującym paliwem, to należy tworzyć warunki spolegliwe dla zagospodarowania minerałów z energetyki. Nauka i badacze zintegrują wysiłki w celu dopracowania technologii uzdatniania UPS i ich wdrażania.
D1. Działania w kierunku BEW: 1. Uznanie, że takie podejście jest właściwe, ponieważ: a) obniży koszty gospodarki UPS w energetyce, b) mniejsza ilości składowanych UPS, c) ochroni część zasobów naturalnych, d) zwiększy podaż niskoemisyjnych materiałów do budownictwa, e) wskutek powyższego obniży koszty naszej gospodarki.
D2. Działania w kierunku BEW: Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie 30 stycznia 2015 r. 2. Integracja badań w zakresie technologii uzdatniania UPS w energetyce na etapie: a) przygotowania i podawania paliwa, b) spalania paliwa w kotłach energetycznych, c) usuwania UPS z komory spalania, d) magazynowania i logistyki UPS. 3. Integracja działań w zakresie normalizacji i upowszechniania dobrych praktyk technologicznych w tym zakresie. 4. Przygotowanie programu wdrażania programu Pierwszeństwa dla Wtórnych. 5. Skoordynowane współdziałanie energetyki i agend rządowych we wdrażaniu programu.
Optymalizacja procesów uzdatniania minerałów antropogenicznych w energetyce: I. Popiołu na etapie: 1. Przygotowania i podawania paliwa: a. przygotowanie paliwa kopalnego poprzez rozkruszenie i ujednorodnienie, b. stosowanie dodatków do paliwa 2. Spalania paliwa w kotłach energetycznych: a. doprowadzenie do optymalnego rozpływu strumienia paliwa w komorze poprzez zrównoważenie pracy palników i optymalizację sterowania powietrzem pierwotnym i wtórnym w funkcji zawartości części palnych w UPS,
3. Odprowadzania UPS z komory spalania do silosów: a. rozbicie konglomeratów cząstek popiołu, b. rozbicie cząstek popiołu poprzez kontakt wodą wtemp.ok.300 o C, c. wstępna hydratacja i suszenie na trasie przemieszania się cząstki do elektrofiltru i silosu, d. separacja cząstek popiołu ze względu na ich granulometrię, e. Inne.
4. Magazynowania i załadunku UPS na środki transportu: a. selektywne magazynowanie popiołów, b. mieszanie popiołów z dodatkami, w tym z innymi popiołami, c. separacja powietrzna popiołów, d. granulowanie, e. inne. 5. Przetwarzanie w specjalistycznej instalacji w bezpośredniej bliskości elektrowni 6. Wykorzystanie właściwości UPS do wychwytu CO 2 ze strumienia spalin w dedykowanej instalacji
II. Gipsu: 1. Osuszanie gipsu 2. Poprawa własności mleczka wapiennego 3. Granulowanie 4. inne
W PODSUMOWANIU: Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie 30 stycznia 2015 r. 1. Zasadnym i koniecznym jest dostrzeżenie i uwzględnienie przez PGE GiEK S.A. w perspektywie 2020 i dalszej Circular Economy (CE) i jej wpływu na koszty działania/produkcji. 2. Politechnika Warszawska (PW) gotowa jest przygotować dla zainteresowanych analizy rozwoju i wdrażania zasad Circular Economy. 3. W celu systemowego obniżania kosztów i minimalizacji ryzyk, PW gotowa jest wspierać merytorycznie podmioty w pracach nad przygotowaniem programów pozwalających na ograniczanie kosztową wybranych procesów w zakresie gospodarki ups-ami na bazie dokumentów unijnych i krajowych aby firma mogła optymalnie skorzystać z Horyzontu 2020. 4. PW może przygotować narzędzia dla Circular Economy podmiotów mające na celu: a) upowszechnianie myślenia kategoriami CE, b) wskazywanie barier systemowych we wdrażaniu BAT, c) dyskusji rozwiązań regulacyjnych na poziomie krajowym i unijnym, d) popularyzacja dobrych praktyk z obszaru CE.
Dziękuję za uwagę i zapraszam do dyskusji.. T.Szczygielski