Wykaz skrótów... 9 Nota od autora... 17 Dział I. Uczestnicy postępowania karnego Rozdział 1. Strony... 19 1.1. Zagadnienia ogólne... 19 Rozdział 2. Oskarżyciel publiczny... 30 2.1. Prokurator... 30 2.2. Zasady funkcjonowania prokuratury... 32 2.2.1. Zasada jednolitości... 32 2.2.2. Zasada indyferencji... 33 2.2.3. Zasada centralizmu... 34 2.2.4. Zasada hierarchicznego podporządkowania... 34 2.2.5. Zasada dewolucji... 34 2.2.6. Zasada substytucji... 34 2.2.7. Zasada niezależności... 35 2.2.8. Zasada samodzielności prokuratora... 36 2.3. Asesor... 36 2.4. Inni oskarżyciele publiczni... 36 Rozdział 3. Oskarżyciel posiłkowy... 39 3.1. Oskarżyciel posiłkowy... 39 3.2. Wzory pism procesowych dotyczących oskarżyciela posiłkowego... 46 3.2.1. Wzór Oświadczenie pokrzywdzonego o działaniu w sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego... 46 3.2.2. Wzór Oświadczenie pełnomocnika pokrzywdzonego o wstąpieniu do procesu w charakterze oskarżyciela posiłkowego... 47 1
3.2.3. Wzór Oświadczenie o wstąpieniu w prawa zmarłego oskarżyciela posiłkowego... 48 3.2.4. Wzór Akt oskarżenia pokrzywdzonego skarga subsydiarna... 49 3.2.5. Wzór Oświadczenie pełnomocnika innego pokrzywdzonego o przyłączeniu się do postępowania z oskarżenia oskarżyciela posiłkowego subsydiarnego... 52 Rozdział 4. Oskarżyciel prywatny... 53 4.1. Oskarżyciel prywatny... 53 4.2. Oskarżenie wzajemne... 58 4.3. Działania prokuratora w sprawach o przestępstwa prywatnoskargowe... 61 4.4. Ingerencja prokuratora w postępowaniu sądowym w sprawach prywatnoskargowych... 65 4.5. Wzory pism procesowych dotyczących oskarżyciela prywatnego... 67 4.5.1. Wzór Oświadczenie pełnomocnika oskarżyciela prywatnego o przyłączeniu się do postępowania wszczętego przez innego pokrzywdzonego... 67 4.5.2. Wzór Oświadczenie pełnomocnika pokrzywdzonego o podtrzymaniu wniesionego przez prokuratora oskarżenia o przestępstwo w sprawie ściganej z oskarżenia prywatnego... 69 4.5.3. Wzór Oświadczenie o wstąpieniu w prawa zmarłego oskarżyciela prywatnego... 70 4.5.4. Wzór Akt oskarżenia w postępowaniu prywatnoskargowym sporządzony przez pełnomocnika... 71 4.5.5. Wzór Wzajemny akt oskarżenia o czyn ścigany z oskarżenia prywatnego, tzw. oskarżenie wzajemne... 73 4.5.6. Wzór Odstąpienie od oskarżenia prywatnego... 75 Rozdział 5. Pokrzywdzony w procesie karnym... 76 5.1. Pokrzywdzony... 76 5.2. Pokrzywdzony w postępowaniu przygotowawczym... 79 5.3. Prawa pokrzywdzonego... 81 5.4. Obowiązki pokrzywdzonego... 85 5.5. Tabela Prawa i obowiązki pokrzywdzonego w postępowaniu przygotowawczym... 88 5.6. Tabela Prawa i obowiązki pokrzywdzonego w postępowaniu sądowym... 90 5.7. Wzory pism procesowych dotyczących pokrzywdzonego... 93 2
5.7.1. Wzór Zgłoszenie się pełnomocnika pokrzywdzonego... 93 5.7.2. Wzór Zgłoszenie się pełnomocnika przedstawiciela ustawowego małoletniego pokrzywdzonego... 94 Rozdział 6. Pokrzywdzony jako powód cywilny... 95 6.1. Pokrzywdzony powód cywilny... 95 6.2. Wzory pism procesowych dotyczących powoda cywilnego... 112 6.2.1. Wzór Wniosek o zabezpieczenie powództwa cywilnego i zawiadomienie o wytoczeniu powództwa cywilnego... 112 6.2.2. Wzór Pozew adhezyjny... 113 6.2.3. Wzór Pozew pełnomocnika pokrzywdzonego o odszkodowanie... 115 6.2.4. Wzór Pozew pełnomocnika powoda cywilnego o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę oraz o rentę... 117 6.2.5. Wzór Pozew cywilny pełnomocnika osoby najbliższej zmarłego pokrzywdzonego i zawiadomienie o wytoczeniu powództwa... 120 6.2.6. Wzór Wniosek pełnomocnika powoda cywilnego o przekazanie wytoczonego powództwa sądowi cywilnemu... 123 Rozdział 7. Oskarżony (podejrzany) prawa i obowiązki... 125 7.1. Uwagi ogólne... 125 7.2. Osoba podejrzana... 125 7.3. Podejrzany... 128 7.4. Tabela Podejrzany prawa i obowiązki... 131 7.5. Oskarżony... 134 7.6. Tabela Oskarżony prawa i obowiązki... 139 Rozdział 8. Obrońca i pełnomocnik w procesie karnym... 142 8.1. Obrońca... 142 8.2. Pełnomocnik... 149 Dział II. Postępowanie przygotowawcze Rozdział 1. Organy uprawnione do prowadzenia postępowania przygotowawczego... 153 1.1. Nadzór prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym... 153 1.2. Inne organy uprawnione do prowadzenia postępowania przygotowawczego... 157 3
Rozdział 2. Formy postępowania przygotowawczego... 163 2.1. Uwagi ogóle... 163 2.2. Czynności sprawdzające... 164 2.3. Czynności procesowe w niezbędnym zakresie... 167 2.4. Wzory pism procesowych zawiadomienie o przestępstwie... 174 2.4.1. Wzór Zawiadomienie pełnomocnika pokrzywdzonego o przestępstwie... 174 2.4.2. Wzór Wniosek o ściganie sporządzony przez pełnomocnika pokrzywdzonego... 176 2.4.3. Wzór Wniosek do prokuratora o wyrażenie zgody na cofnięcie wniosku o ściganie... 178 2.5. Odmowa wszczęcia postępowania podstawy prawne i środki zaskarżenia... 180 2.5.1. Podstawy prawne... 180 2.5.2. Odmowa wszczęcia postępowania zaskarżanie decyzji... 185 2.6. Wzory pism procesowych zażalenie na odmowę wszczęcia postępowania... 187 2.6.1. Wzór Zażalenie pełnomocnika pokrzywdzonego na postanowienie prokuratora o odmowie wszczęcia postępowania... 187 2.6.2. Wzór Zażalenie pełnomocnika pokrzywdzonego na brak powiadomienia o załatwieniu sprawy... 189 2.7. Dochodzenie... 191 2.7.1. Dochodzenia rejestrowe... 194 2.8. Śledztwo... 195 2.9. Postępowanie mediacyjne... 198 2.10. Wzory pism procesowych... 203 2.10.1. Wzór Wniosek pełnomocnika pokrzywdzonego o skierowanie sprawy do postępowania mediacyjnego... 203 2.10.2. Wzór Wniosek w trybie art. 320 1 k.p.k. o skierowanie sprawy do postępowania mediacyjnego... 205 Rozdział 3. Dowody w postępowaniu przygotowawczym... 206 3.1. Pojęcie dowodu w procesie karnym. Rodzaje dowodów... 206 3.2. Dowody poszlakowe... 210 3.3. Zakazy dowodowe... 212 3.3.1. Zakazy dowodowe zupełne... 213 3.3.2. Zakazy dowodowe niezupełne bezwzględne... 215 3.3.3. Zakazy dowodowe niezupełne względne... 222 3.4. Wnioski dowodowe w postępowaniu karnym... 232 3.5. Wzory pism procesowych wnioski dowodowe pełnomocnika pokrzywdzonego... 244 4
3.5.1. Wzór Wniosek pełnomocnika pokrzywdzonego o uzupełnienie postępowania przygotowawczego... 244 3.5.2. Wzór Wniosek pełnomocnika pokrzywdzonego o przesłuchanie świadka, uzyskanie dokumentacji... 246 3.5.3. Wzór Wniosek pełnomocnika pokrzywdzonego o wyłączenie jawności rozprawy w całości... 248 3.5.4. Wzór Wniosek pełnomocnika pokrzywdzonego o powołanie biegłego... 249 3.5.5. Wzór Wniosek pełnomocnika pokrzywdzonego o zażądanie akt innego postępowania... 251 3.6. Dowód z przesłuchania świadków, pokrzywdzonego (małoletniego pokrzywdzonego, małoletniego świadka)... 252 3.6.1. Przesłuchanie świadka... 252 3.6.2. Świadek incognito (anonimowy)... 261 3.6.3. Pokrzywdzony jako świadek... 265 3.6.4. Przesłuchanie małoletniego pokrzywdzonego i małoletniego świadka... 267 3.7. Dowód z wyjaśnień podejrzanego (oskarżonego)... 272 3.7.1. Pomówienie jako szczególny rodzaj wyjaśnień... 275 3.7.2. Nieprzyznanie się podejrzanego (oskarżonego) do winy... 276 3.8. Swoboda wypowiedzi osoby przesłuchiwanej... 278 3.9. Konfrontacja i okazanie jako szczególne formy przesłuchania... 281 3.9.1. Konfrontacja... 281 3.9.2. Okazanie... 283 3.10. Oględziny miejsca, rzeczy i osoby. Otwarcie zwłok. Eksperyment procesowy... 287 3.10.1. Oględziny miejsca... 288 3.10.2. Oględziny rzeczy... 289 3.10.3. Oględziny osoby... 289 3.10.4. Oględziny zwłok i ich otwarcie... 290 3.10.5. Ekshumacja... 293 3.10.6. Eksperyment procesowy... 293 3.11. Zatrzymanie rzeczy. Przeszukanie... 295 3.11.1. Zatrzymanie rzeczy... 295 3.11.2. Przeszukanie... 299 3.12. Biegli w postępowaniu karnym... 303 3.12.1. Wzory pytań do biegłych (przykłady)... 309 3.12.1.1. Pytania z zakresu daktyloskopii... 309 3.12.1.2. Pytania z zakresu traseologii... 310 3.12.1.3. Pytania z zakresu badania wypadków drogowych... 310 5
3.12.1.4. Pytania z zakresu badań biologicznych... 312 3.12.1.5. Pytania z zakres badania dokumentów... 312 3.13. Czynności sądowe w postępowaniu przygotowawczym... 313 Rozdział 4. Środki przymusu w postępowaniu przygotowawczym... 318 4.1. Zagadnienia ogólne... 318 4.2. Zatrzymanie... 319 4.3. Środki zapobiegawcze... 324 4.3.1. Tymczasowe aresztowanie... 326 4.3.2. Dozór policji... 338 4.3.3. Poręczenie (majątkowe, społeczne, indywidualne)... 340 4.3.4. Zawieszenie podejrzanego (oskarżonego) w określonego rodzaju czynnościach służbowych, zawieszenie w wykonywaniu zawodu... 344 4.3.5. Zakaz opuszczania kraju (art. 277 k.p.k.)... 346 4.4. Kary porządkowe (art. 285-290 k.p.k.)... 347 4.5. Tymczasowe zajęcie mienia ruchomego. Zabezpieczenie majątkowe... 349 4.6. Poszukiwanie podejrzanego (oskarżonego), list gończy oraz list żelazny... 356 Rozdział 5. Sposoby zakończenia postępowania przygotowawczego... 360 5.1. Umorzenie postępowania przygotowawczego... 360 5.2. Zaskarżanie decyzji tryb postępowania... 363 5.3. Wzory pism procesowych zażalenie na umorzenie postępowania... 365 5.3.1. Wzór Zażalenie pełnomocnika pokrzywdzonego na postanowienie prokuratora o umorzeniu postępowania wobec stwierdzenia, że społeczna szkodliwość czynu jest znikoma (art. 17 1 pkt 3 k.p.k.)... 365 5.3.2. Wzór Zażalenie pełnomocnika pokrzywdzonego na postanowienie prokuratora o umorzeniu postępowania wobec braku znamion czynu zabronionego w czynie zarzucanym podejrzanemu (art. 17 1 pkt 2 k.p.k.)... 368 5.4. Wniosek o warunkowe umorzenie postępowania przygotowawczego... 370 5.5. Zawieszenie postępowania przygotowawczego... 372 5.6. Akt oskarżenia... 373 5.7. Wzory aktów oskarżenia... 378 5.7.1. Wzór Akt oskarżenia (prokuratorski)... 378 5.7.2. Wzór Akt oskarżenia wraz z wnioskiem w trybie art. 335 k.p.k.... 381 6
Rozdział 6. Postępowanie sądowe w procesie karnym... 384 6.1. Wstępna kontrola aktu oskarżenia... 384 6.2. Orzekanie poza rozprawą... 389 6.2.1. Postępowanie nakazowe wyrok nakazowy... 392 6.2.2. Warunkowe umorzenie postępowania karnego poza rozprawą... 397 6.2.3. Podjęcie postępowania warunkowo umorzonego wniosek pełnomocnika pokrzywdzonego o podjęcie postępowania warunkowo umorzonego (wzory pism procesowych)... 402 6.2.3.1. Wzór Wniosek pełnomocnika pokrzywdzonego o podjęcie postępowania warunkowo umorzonego... 408 6.2.3.2. Wzór Zażalenie pełnomocnika pokrzywdzonego o oddalenie wniosku o podjęcie warunkowo umorzonego postępowania... 410 6.2.4. Skazanie bez rozprawy w trybie art. 335 k.p.k.... 412 6.2.5. Umorzenie postępowania i zastosowanie środków zabezpieczających... 416 6.3. Rozprawa... 418 6.3.1. Skazanie bez postępowania dowodowego art. 387 k.p.k.... 424 6.3.2. Postępowanie dowodowe... 428 6.3.3. Rodzaje wyroków w I instancji... 436 6.3.4. Tabela Sposoby zakończenia postępowania przygotowawczego i postępowania sądowego... 440 6.4. Realizacja roszczeń cywilnych w postępowaniu karnym... 441 6.5. Tabela Akcja cywilna w postępowaniu karnym... 444 Rozdział 7. Zwyczajne środki zaskarżenia w postępowaniu karnym... 445 7.1. Zagadnienia ogólne... 445 7.2. Względne przyczyny odwoławcze... 454 7.3. Bezwzględne przyczyny odwoławcze... 457 7.3.1. Tabela Przyczyny odwoławcze w postępowaniu karnym... 464 7.3.2. Tabela Bezwzględne przyczyny odwoławcze... 465 7.4. Apelacja... 466 7.4.1. Wzory... 470 7.4.1.1. Wzór Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego z zarzutem rażącej niewspółmierności kary... 470 7.4.1.2. Wzór Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego z zarzutem błędu w ustaleniach faktycznych... 472 7
7.4.1.3. Wzór Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego z zarzutem obrazy przepisów postępowania karnego... 475 7.4.1.4. Wzór Cofnięcie apelacji... 482 7.5. Zażalenie... 483 7.5.1. Wzory... 489 7.5.1.1. Wzór 1 Zażalenie pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego na postanowienie o przekazaniu sprawy prokuratorowi do uzupełnienia postępowania przygotowawczego... 489 7.5.1.2. Wzór Zażalenie pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego na postanowienie o oddaleniu wniosku o podjęcie warunkowo umorzonego postępowania... 491 7.6. Sprzeciw... 493 Rozdział 8. Nadzwyczajne środki zaskarżenia w postępowaniu karnym... 497 8.1. Zagadnienia ogólne... 497 8.2. Kasacja... 498 8.2.1. Postępowanie w przedmiocie kasacji... 500 8.2.2. Rozstrzygnięcia SN w przedmiocie kasacji... 506 8.2.3. Wzór Kasacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego... 508 8.3. Wznowienie postępowania... 511 8.3.1. Przyczyny wznowienia postępowania... 511 8.3.2. Postępowanie w przedmiocie wznowienia postępowania... 514 Bibliografia... 521 Kodeks postępowania karnego... 529 8