UCHWAŁA NR XLV/431/13 RADY GMINY ANDRESPOL z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2014 Na podstawie art.18 ust.2, pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. 2013 r., poz. 594, zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. poz. 645 i 1318.) i art. 4, ust. 2 i ust. 5 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tj. Dz. U. 2012 r., poz. 1356, zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. poz. 405.), Rada Gminy Andrespol uchwala, co następuje: 1. Uchwala się Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2014,stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Andrespol. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu na tablicy ogłoszeń oraz na stronie internetowej www.bip.andrespol.pl Gminy Andrespol. Przewodniczący Rady Gminy Andrespol Jan Woźniak Id: AE6CE1BC-36CF-431F-91FC-92B030039689. Podpisany Strona 1
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XLV/431/13 Rady Gminy Andrespol z dnia 17 grudnia 2013 r. GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH oraz PRZECIWDZIAŁANIE NARKOMANII dla GMINY ANDRESPOL na rok 2014 WSTĘP Zgodnie z raportem Światowej Organizacji Zdrowia pt. Zagrożenie dla zdrowia światowego. Śmiertelność i obciążenie chorobami powodowane wybranymi najważniejszymi zagrożeniami (wydanie z 2009 roku) alkohol znajduje się na trzecim miejscu wśród czynników ryzyka dla zdrowia populacji, odpowiedzialny jest za ponad 60 rodzajów chorób i urazów. Rozmiary problemów związanych z alkoholem to również wysokie koszty społeczne i ekonomiczne, jakie ponoszą budżety państw. Koszty te szacowane są przez Światową Organizację Zdrowia na poziomie1,3% PKB, tj. w przypadku Polski ok. 17,5 mld. zł. Corocznie, z przyczyn pośrednio lub bezpośrednio związanych z nadużywaniem alkoholu, umiera na całym świecie ok. 2,3 mln osób. Osoby nadużywające alkoholu stanowią około 20% pacjentów ostrych dyżurów. Nadużywanie alkoholu, w zapisach Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011-2015, to nie tylko szkody zdrowotne, także społeczne, takie jak: naruszenie zasad bezpieczeństwa publicznego, przestępczość, wypadki samochodowe, przemoc w rodzinie, ubóstwo i bezrobocie. Problem uzależnienia od alkoholu, narkotyków i innych substancji psychoaktywnych mimo podejmowanych od wielu lat działań mających na celu zwiększenie świadomości na temat konsekwencji nadużywania środków psychoaktywnych stale utrzymuje tendencję wzrostową. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Andrespol na rok 2014, zwany dalej Programem, określa Gminną strategię w zakresie profilaktyki oraz minimalizowania szkód społecznych i zdrowotnych, wynikających z używania alkoholu i narkotyków. Realizację zadań z zakresu ochrony zdrowia nakłada na samorządy gmin art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.), a zadania własne gminy wynikają bezpośrednio z art. 4¹ ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. z 2012 r., poz. 1356 z późn. zm.). Zadania w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi wykonywane są poprzez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, w szczególności: - tworzenie warunków sprzyjających realizacji potrzeb, których zaspokojenie motywuje do powstrzymania się od spożywania alkoholu; - działalność wychowawczą i informacyjną; - ograniczenie dostępności alkoholu; - leczenie, rehabilitację i reintegrację osób uzależnionych od alkoholu,; - zapobieganie negatywnym następstwom nadużywania alkoholu i ich usuwanie. Zadania w zakresie przeciwdziałania narkomanii wykonywane są przez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, gospodarczej, oświatowo-wychowawczej i zdrowotnej w szczególności przez: - działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i zapobiegawczą; - leczenie, rehabilitację i reintegrację osób uzależnionych; - ograniczenie szkód zdrowotnych i społecznych. Id: AE6CE1BC-36CF-431F-91FC-92B030039689. Podpisany Strona 1
Sposoby realizacji zadań zawartych w Programie dostosowane są do potrzeb lokalnych i możliwości prowadzenia określonych działań w oparciu o posiadane zasoby instytucjonalne i osobowe. I. PODSTAWY PRAWNE Obowiązek corocznego uchwalania niniejszego Programu wynika z art. 4¹ ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2012 r., poz. 1356 z późn. zm.). Obowiązek ten wynika także z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. i przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 124 z późn. zm.). II. CEL I ZADANIA PROGRAMU 1. Cel główny Celem głównym Programu jest ograniczenie zdrowotnych i społecznych skutków wynikających z nadużywania napojów alkoholowych i używania innych środków psychoaktywnych poprzez podnoszenie poziomu wiedzy i świadomości mieszkańców Gminy Andrespol oraz prowadzenie skoordynowanych działań profilaktycznych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych. - Kierowanie lokalną polityką rozwiązywania problemów alkoholowych służącą zmniejszaniu aktualnych i zapobieganiu i wystąpieniu nowych problemów alkoholowych. - Podnoszenie poziomu świadomości, wrażliwości i reagowania społecznego, w zakresie przemocy w rodzinie. - Udzielanie pomocy osobom dotkniętym przemocą w rodzinie. - Pomoc osobom uzależnionym i współuzależnionym. ZADANIE I Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem. 1) koordynowanie na poziomie Gminy działań podmiotów realizujących zadania w zakresie profilaktyki i terapii uzależnień, 2) finasowanie zabiegów medycznych Esperal dla osób uzależnionych od alkoholu znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, 3) finansowanie opinii biegłych sądowych, dla osób z problemem alkoholowym. ZADANIE II Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe i problemy przemocy domowej pomocy psychospołecznej i prawnej. 1) prowadzenie punktu konsultacyjnego dla osób uzależnionych i ich rodzin, 2) pomoc psychologiczna i socjoterapeutyczna dla dzieci z rodzin z problemem uzależnień, 3) porady prawne dla osób uzależnionych i ich rodzin, 4) przeciwdziałanie zjawisku przemocy w rodzinie. Punkt konsultacyjno-informacyjny współpracuje z: - Zespołem Interdyscyplinarnym ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie - Komisją ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych - Ośrodkiem Pomocy Społecznej - Policją - Placówkami Opieki Zdrowotnej działającymi na terenie Gminy w Andrespol - Placówkami Lecznictwa Odwykowego w Łodzi - Grupami Samopomocowymi - Szkołami Id: AE6CE1BC-36CF-431F-91FC-92B030039689. Podpisany Strona 2
Działania Gminnej Komisji ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych skierowane są do osób uzależnionych od alkoholu, narkotyków i innych używek, ofiar i sprawców przemocy w rodzinie w celu zmotywowania ich do podjęcia właściwego leczenia i terapii. Działania Zespołu Interdyscyplinarnego ds.przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie tzw. Niebieska Karta - podejmowanie interwencji w środowisku wobec rodziny dotkniętej przemocą, wsparcie i profesjonalna pomoc ( doradcza, terapeutyczna, prawna i socjalna), najbliższym członkom rodziny, będącymi ofiarami przemocy, Motywowanie społeczności lokalnej, organizacji i instytucji do podejmowania działań na rzecz ofiar przemocy ze szczególnym uwzględnieniem krzywdzonych dzieci. Pomoc dzieciom z rodzin alkoholowych powinna spełniać następujące założenia: Celem pomocy powinno być rozwiązanie problemów dziecka, a nie tylko doraźne zaspakajanie jego potrzeb np. materialnych. Pomoc dziecku powinna być planowana, opierać się na indywidualnej diagnozie jego potrzeb i problemów. Pomoc dziecku powinna być kompleksowa, co oznacza, że będzie obejmować wiele aspektów życia dziecka oraz długoterminowa, czyli trwać do momentu rozwiązania jego problemów. Finansowanie świetlic środowiskowych, których celem jest zapewnienie dzieciom: - pomocy w nauce, - wyrównanie braków, niwelowanie dysfunkcji rozwojowych, - pomocy w kryzysach szkolnych, rodzinnych, rówieśniczych, osobistych, organizację czasu wolnego, rozwój zainteresowań, organizację zabaw i zajęć sportowych, - dożywiania dzieci, - zakup materiałów i pomocy dydaktycznych do pracy z dziećmi w świetlicach, - stałą pracę z rodziną dziecka, Świetlice środowiskowe współpracują z innymi instytucjami - Komisją ds. Przeciwdziałania uzależnieniom - Szkołami - Ośrodkiem Pomocy Społecznej - Sądem Rodzinnym - Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie - Policją Działalność świetlic środowiskowych obejmuje ponadto: - finansowanie zatrudnienia osób prowadzących zajęcia w świetlicach, - zakup artykułów spożywczych. ZADANIE III Wspieranie działań Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 1) obsługa administracyjna i kancelaryjna Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, w tym wydatki związane z doposażeniem pomieszczeń Komisji oraz zakup materiałów i wyposażenia, 2) wynagrodzenia członków Komisji, 3) wynagrodzenia dla specjalistów pracujących na rzecz Komisji, w tym za: - wykonywanie badań oraz wydawanie opinii biegłych sądowych w przedmiocie uzależnienia, - opiniowanie wniosków przedsiębiorców ubiegających się o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Id: AE6CE1BC-36CF-431F-91FC-92B030039689. Podpisany Strona 3
ZADANIE IV Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13¹ i 15 ust awy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego 1) podejmowanie działań kontrolnych przez zespół kontrolujący Gminnej Komisji Rozwiazywania Problemów Alkoholowych w stosunku do podmiotów handlujących napojami alkoholowymi pod katem przestrzegania przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, 2) wykonywanie kontroli oraz wydawanie postanowień o zgodności punktów sprzedaży z warunkami określonymi w uchwale Rady Gminy Andrespol, 3) prowadzenie cyklicznych działań z Policją i przedstawicielami Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych o charakterze prewencyjno-edukacyjnym, 4) występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego w związku z naruszeniem przepisów art. 13¹ i 15 ustawy o w wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. ZADANIE V Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w programach opiekuńczo - wychowawczych i socjoterapeutycznych realizowanych w formach zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych. Wszystkie placówki oświatowe działające na terenie Gminy realizują obligatoryjnie zadania prewencyjne dotyczące zapobiegania problemom społecznym w oparciu o tzw. szkolne programy wychowawcze i programy profilaktyczne, co jest wymogiem ustawy o systemie oświaty. Inne działania. - podejmowanie działań edukacyjnych skierowanych do sprzedawców napojów alkoholowych i przestrzegania zakazu sprzedaży osobom poniżej 18 roku życia, - wspieranie inicjatyw mających na celu aktywne zaangażowanie rodziców, m. in. poprzez przekazanie im informacji na temat zagrożeń wynikających z używania substancji psychoaktywnych oraz praktyczne wzmocnienie ich umiejętności wychowawczych w tym zakresie, - dofinansowanie działań z zakresu profilaktyki uzależnień do : spektakli teatralnych, prelekcji, pogadanek oraz programów profilaktycznych, - promocja imprez bezalkoholowych i zdrowego stylu życia poprzez inspirowanie i wspieranie imprez kulturalnych, organizowanych na terenie gminy, - inicjonowanie działań na rzecz podejmowania interwencji funkcjonariuszy Policji w sytuacji spożywania alkoholu w miejscach publicznych, - podejmowanie działań na rzecz przeciwdziałania nietrzeźwości kierowców, - wspieranie spotkań z okazji Świąt okolicznościowych dla osób oraz rodzin zagrożonych patologią, patologicznych oraz zagrożonych wykluczeniem społecznym, Podstawowe środowiska oddziaływań profilaktycznych: Szkoła Rodzina Społeczność lokalna Osoby pijące nadmiernie, w tym uzależnieni od alkoholu ZADANIE VI Wspomaganie działalności i instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych. Zakres współpracy ze Stowarzyszeniami abstynenckimi będzie zależał od lokalnych potrzeb i uwarunkowań, jednak podkreślić należy potrzebę, celowość i zasadność znaczącego udziału Id: AE6CE1BC-36CF-431F-91FC-92B030039689. Podpisany Strona 4
stowarzyszeń abstynenckich w działaniach w obszarze profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych realizowanych przez samorządy. - współpraca ze stowarzyszeniami, grupami AA, organizacjami pozarządowymi zaangażowanymi w działalność na rzecz społeczności lokalnej dostarczającymi pozytywnych wzorców spędzania wolnego czasu, - współpraca z Parafiami Rzymsko Katolickimi i innymi związkami wyznaniowymi, - współpraca z Komisją ds.profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, - współpraca z Zespołem Interdyscyplinarnym ds. Przeciwdziałania przemocy w Rodzinie, ZAMIERZONE EFEKTY Oczekiwanym efektem realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych jest: 1. Zmniejszenie skali zjawiska problemów alkoholowych i przemocy w rodzinie na terenie Gminy Andrespol. 2. Przyjęcie przez osoby uzależnione oferty poradnictwa, wsparcia i terapii. 3. Zwiększenia wrażliwości społecznej i zaangażowania w sprawy przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 4. Wzrost świadomości mieszkańców Gminy na temat możliwości uzyskania szeroko rozumianego wsparcia na rzecz zapobiegania alkoholizmowi wśród młodzieży jak również pomocy osobom uzależnionym. 5. Promowanie zdrowego stylu życia wśród dzieci i młodzieży oraz społeczności lokalnej. Zadania ujęte w programie finansowane są z opłat za wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, jako wydzielony w dziale 851 Ochrona Zdrowia rozdział 85154 Przeciwdziałanie Alkoholizmowi. Ogółem na profilaktykę i rozwiązywanie problemów alkoholowych, przeciwdziałanie narkomanii oraz przeciwdziałanie przemocy w rodzinie planuje się w roku 2014 wydatki w wysokości 173.400,00 złotych. Członkom Komisji ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych za udział w posiedzeniu komisji przysługuje wynagrodzenie w wysokości 90 zł, brutto ( dziewięćdziesiąt złotych). Realizatorem Programu jest Pełnomocnik Wójta ds. Uzależnień. Id: AE6CE1BC-36CF-431F-91FC-92B030039689. Podpisany Strona 5