Załącznik do uchwały nr XV/80 /2012 z dnia 2 lutego 2012 r. PLAN ODNOWY SOŁECTWA NOWA KOŚCIELNICA NA LATA 2011-2020 Przyjęty uchwałą Nr 2/2011 Zebrania Wiejskiego Sołectwa Nowa Kościelnica z dnia 19 września 2011 r. 1
CHARAKTERYSTYKA SOŁECTWA Nowa Kościelnica wieś sołecka w Gminie Ostaszewo, w Powiecie Nowodworskim, w Województwie Pomorskim Nowa Kościelnica leży w centralnej części Żuław Wiślanych, w odległości 100 m na południe od drogi krajowej Nr 7 (E 77) Gdańsk-Warszawa, wzdłuż prawego brzegu Wisły, ok. 27 km od Gdańska i 31 km od Elbląga. W skład sołectwa wchodzą dwie miejscowości: Nowa Kościelnica i Pułkownikówka. Sołectwo zajmuje powierzchnię 1102 ha, z czego ok 90% stanowią użytki rolne. Od zachodu graniczy z rzeką Wisłą, która wraz z międzywałem objęta jest ochroną w ramach NATURY 2000 oraz Środkowożuławskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Liczba ludności na koniec czerwca 2011 r. wynosiła 403 osoby, tj. ok. 13% ludności gminy Ostaszewo. Osią Nowej Kościelnicy jest droga powiatowa Nr 2334G prowadząca z miejscowości Dworek (leżącej przy drodze krajowej nr 7) przez takie miejscowości jak: Piaskowiec, Ostaszewo, Komarówka, Jeziernik, Stawiec, Lubiszynek, Lubiszewo, Orłowo do Nowego Dworu Gdańskiego. Od tej drogi, w południowej części sołectwa odchodzi w kierunku wschodnim droga należąca do Agencji Nieruchomości Rolnych, prowadząca do Pułkownikówki (ok. 1,5 km). W zabudowie przeważają budynki jednorodzinne, częściowo poniemieckie. We wsi znajdują się: świetlica wiejska, boisko piłkarskie, boisko do piłki ręcznej i tenisa ziemnego oraz boisko do koszykówki i siatkówki, plac zabaw, sklepy spożywcze. Do dyspozycji miejscowej jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej (należącej do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego), liczącej 26 członków, jest remiza (z zapleczem socjalnym i jednym garażem) oraz dwa samochody pożarnicze. Bezpieczeństwo publiczne zapewnia ponadto dzielnicowy z Komendy Powiatowej Policji w Nowym Dworze Gdańskim oraz patrole Placówki Straży Granicznej w Krynicy Morskiej. Kształcenie uczniów na poziomie klas I-III szkoły podstawowej odbywa się w Nowej Cerkwi (ok. 10 km), a klas IV-VI w Ostaszewie (ok. 4 km). Również gimnazjaliści uczęszczają do szkoły w Ostaszewie. Ścieki z sołectwa Nowa Kościelnica dowożone są z tzw. szamb wozami asenizacyjnymi do gminnej oczyszczalni w Ostaszewie. Odpady gromadzone są w pojemnikach i wywożone na wysypisko w Tczewie, podobnie jak ścieki na podstawie umów indywidualnych. Mieszkańcy korzystają z gazu w butlach. Odpowiednio rozwinięta jest sieć telefonii stacjonarnej i komórkowej. Komunikację zapewnia PKS Elbląg. Główna ulica w Nowej Kościelnicy jest oświetlona, brak jest natomiast oświetlenia drogi prowadzącej do Pułkownikówki, a którą poruszają się piesi korzystający z komunikacji publicznej (przystanek dla Pułkownikówki leży przy drodze powiatowej), co zwiększa ryzyko wypadków z ich udziałem. Do głównych atrakcji sołectwa należą dwa domy podcieniowe, wpisane do rejestru zabytków pod numerami 243 i 333. Cenne są także inne obiekty tradycyjnego budownictwa żuławskiego, jak np. dom z zagrody holenderskiej w trybie wzdłużnym i spichlerz z początku XIX w. 2
OCENA MOCNYCH I SŁABYCH STRON SOŁECTWA Silne strony Bliskość stolicy województwa i powiatu Położenie przy trasie tranzytowej E7 Bliskość Wisły (atrakcja dla turystów i rybaków) Korzystne warunki dla produkcji rolnej (żyzne gleby, płaski teren) Atrakcyjne walory przyrodniczo-krajobrazowe i kulturowe Czyste środowisko naturalne Dobrze rozwinięta sieć wodociągowa Dobra współpraca z wójtem i radą gminy Obszar przewidziany pod zabudowę mieszkaniową i mieszkalno-usługową Obszar przewidziany pod strefę aktywności gospodarczej Słabe strony Brak miejsc pracy, wysokie bezrobocie Ubóstwo, apatia i stagnacja części mieszkańców Brak zainteresowania ze strony inwestorów Brak zaplecza agroturystycznego Brak kanalizacji sanitarnej Nieodpowiedni stan systemu melioracji Zły stan części dróg Niedostosowanie gospodarstw rolnych do wymogów UE Szanse Wsparcie finansowe w ramach środków UE i in. Rozwój infrastruktury (w tym szamb, oczyszczalni przyzagrodowych, dróg utwardzonych oraz obiektów rekreacyjnych i sportowych) Pomoc samorządu w rozwoju inicjatyw lokalnych Moda na agroturystykę i żywność ekologiczną oraz produkty regionalne Możliwość wykorzystania Internetu Rozwój produkcji rolnej na cele inne niż żywnościowe (np. biopaliwa) Zagrożenia Utrzymujące się wysokie i długotrwałe bezrobocie Zbyt wolne tempo pokonywania opóźnień Zagrożenia powodziowe Utrzymujące się braki i zaniedbania w infrastrukturze Odpływ ludzi młodych i wykształconych Ograniczone środki i terminy w dostosowaniu do wymogów UE Słabnąca rentowność produkcji rolnej Rozwój masowej produkcji rolnej kosztem małych gospodarstw 3
INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCYCH ODNOWIE SOŁECTWA Tabela obok analizy i diagnozy zawiera opis działań (stanu docelowego) uznanych przez mieszkańców za najważniejsze dla poprawy stanu obecnego (bez względu na planowany współudział lokalnej społeczności/parterów) Kompleksowe ujęcie potrzeb ma na celu ułatwienia określenia priorytetów. Plany mają orientacyjny charakter i będą precyzowane (zakres, harmonogram, koszt, źródło finansowania) w miarę możliwości ich realizowania. Kluczowe zagadnienia Analiza Diagnoza Plan Co jest? Jak jest? Jak ma być? Co posiadamy? Świetlica wiejska Wymaga remontu zewnętrznego i doposażenia Remont zewnętrzny (elewacja budynku) Boisko szkolne Zagospodarowane w odpowiednim stopniu Wykarczowane zakrzaczenia, remont ogrodzenia Remiza OSP Mała powierzchnia, budynek do całkowitego remontu i przebudowy, zniszczona elewacja. Rozbudowa i przystosowanie remizy do zadań Zintegrowanego Systemu Ratownictwa Droga powiatowa Przy słabej komunikacji publicznej, poruszanie się rowerem czy pieszo stanowi zagrożenie. Budowa ścieżek rowerowych z Nowej Kościenicy do Pułkownikówki i do Ostaszewa oraz remont drogi do Pułkownikówki. 4
Jak jesteśmy zorganizowani? Rada Sołecka, Spółka Wodna, Ochotnicza Straż Pożarna, Stowarzyszenie Nowa Góra Współpraca organizacji na poziomie średnim. Niewykorzystane możliwości realizacji wspólnych celów. Większe zainteresowanie kulturą fizyczną. Rozszerzenie zakresu działalności. Skupienie organizacji na wspólnych celach. Nawiązywanie współpracy z sąsiednimi wsiami. Poprawa sposobu przypływu informacji o prowadzonych przedsięwzięciach. Zebrania wiejskie, tablice i prasa lokalna źródłem informacji o planach rozwoju wsi. Zaangażowanie mieszkańców w sprawy wsi. Organizacja festynów integracyjnych, koncertów, dyskotek, zawodów sportowych. Co proponujemy dzieciom i młodzieży? Świetlica wiejska prowadząca działalność kulturowo - sportową, wyposażona w stół do bilarda, stół tenisowy, piłkarzyki, gry stolikowe oraz boisko piłkarskie, boisko do piłki ręcznej i tenisa ziemnego oraz boisko do koszykówki i siatkówki, plac zabaw. Niewystarczająca ilość zajęć kulturalnych i sportowych dla dzieci i młodzieży. Dobrze zorganizowana świetlica, właściwie wyposażona, organizująca zajęcia sportowe, imprezy kulturalne, zapewniająca aktywne spędzanie wolnego czasu dla dzieci w wieku przedszkolnym (3-5 lat). Zwiększenie zakresu działalności świetlicy poprzez organizację gier, zabaw, spotkań i wystaw, występów artystycznych i zawodów sportowych. Przygotowanie okolicznościowych programów artystycznych: choinka, dożynki, spotkania seniorów. 5
Jakie funkcje pełni nasze sołectwo? Rolnicza, mieszkaniowa, usługowa. Zmniejszająca się dochodowość gospodarstw rolnych i ich ilość. Wzrasta budownictwo domów jednorodzinnych ludności z okolicznych miast. Niska opłacalność produkcji rolnej. Brak przetwórstwa i drobnej wytwórczości. Funkcja mieszkaniowa turystyczna z nowoczesnym rolnictwem i większą ilością zakładów usługowych. Restrukturyzacja gospodarstw, przekwalifikowanie zawodowe. Utworzenie miejsc noclegowych w istniejących obiektów w zakłady usługowe. Integracja gospodarstw rolnych. Szkolenia zawodowe i ekologiczne. Szkolenia z zakresu integracji europejskiej. Pozyskanie zewnętrznych inwestorów. Jacy jesteśmy? Ludność napływowa, zróżnicowana kulturowo. Przewaga ludzi w wieku średnim, zawodowo związanych z rolnictwem, związanych z wsią. Integracja wśród ludności jedynie pod względem zawodowym: rolnicy, pracujący w zakładach, rzemieślnicy. Rozwój i umacnianie więzi międzysąsiedzkich. Podniesienie poziomu wykształcenia i kultury. Aktywizacja społeczności lokalnej. Organizacja szkoleń i kursów: komputerowych, agroturystycznych, rolniczych językowych, kulinarnych, krawieckich, kowalskich i in. Organizacja imprez kulturalnych. Podnoszenie poziomu życia i wykształcenia. Tworzenie grup producenckich. 6
Z czego się utrzymujemy? Rolnictwo, handel, usługi, praca poza wsią, szkoły, urzędy, przemysł, emerytury, renty, zasiłki dla bezrobotnych. Znacząca obniżka poziomu dochodów. Utrzymuje się bezrobocie. Spadek liczby gospodarstw rolnych. Większe dochody mieszkańców, zwiększenie ilości miejsc pracy w turystyce i usługach. Zahamowania bezrobocia. Tworzenie małych firm rodzinnych, kwater agroturystycznych i zakładów usługowych. Uruchomienie wypożyczalni sprzętu turystycznego, małej gastronomi sezonowej. Gospodarstwa dostosowanie do nowoczesnej produkcji, w tym część do produkcji żywności ekologicznej i prowadzenie agroturystyki. Szkolenie na temat m.in.: nowoczesnej produkcji ekologicznej, produkcji o grupach producenckich, drobnej wytwórczości rolnej spożywczej, agroturystyki, możliwości pozyskania środków finansowych z Funduszy Europejskich. Jak wygląda nasze sołectwo? Wsie długie, o zwartej zabudowie. Obejścia częściowo zaniedbane z tendencją do poprawy estetyki budynków i ogrodów; brak małej architektury. Ukwiecone i zadbane obejścia z ogrodami przystosowanymi do wypoczynku i rekreacji przebywających tu turystów, zadbane obiekty użyteczności publicznej, świetlica, parking. Odnowione elewacje budynków wraz z małą architekturą. Organizacja konkursów Piękna wieś, Zadbany ogród itp., współzawodnictwo międzysąsiedzkie. Estetyzacja wsi. Budowa ścieżki rowerowej. 7
Jaki jest stan budynków i obejść? Małe domy, zaopatrzone w energię elektryczną, wodę, telefon, gaz butlowy. Obejścia o różnym stopniu estetyki z ogródkami. Większość mieszkań stale modernizowana (ocieplanie, wymiana okien, ogrzewania). Zmodernizowane, wyremontowane budynki i mieszkania, wyposażone w kanalizację. Zlikwidowane pokrycie dachów eternitem. Zadbane odejścia, ogrody wypoczynkowo - rekreacyjne z wydzieleniem sadów i warzywników. Jaki jest stan naszego środowiska? Teren Żuław (depresja); klimat łagodny i wilgotny; rzeka Wisła. Stare drzewa. Drogi częściowo zadrzewione. Bociany, sowy, jastrzębie, ryby, sarny, lisy. Przeważają otwarte przestrzenie rolne z niewielkimi zadrzewieniami śródpolnymi; brak lasów. Nabrzeża Wisły niezagospodarowane. Rzeka nieczynna turystycznie, brak przystani. Zanieczyszczone rowy i zagłębienia terenu. Zorganizowany odbiór śmieci. Budowa kompleksu parkowego. Wieś skanalizowana. Sadzenie drzew przydrożnych i krzewów ozdobnych w obejściach. Rewitalizacja szlaku wodnego. Właściwe zagospodarowanie odpadów. 8
PLANOWANE ZADANIA INWESTYCYJNE I PRZEDSIĘWZIĘCIA AKTYWIZUJĄCE SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ NA LATA 2011 2020 Bezpiecznie do celu. Tytuł Cele Efekt Poprawa funkcjonowania transportu publicznego na terenie Gminy Ostaszewo poprzez budowę i remont wiat przystankowych. Budowa 19 wiat przystankowych zaplanowana jest w następujących obrębach geodezyjnych: Palczewo (4 przystanki), Nowa Cerkiew (1 przystanek), Gniazdowo (1 przystanek), Jeziernik (6 przystanków), Ostaszewo (4 przystanki), Nowa Kościelnica (3 przystanki). Remont 8 wiat przystankowych zostanie przeprowadzony w następujących miejscowościach: Palczewo (1 przystanek), Nowa Cerkiew (2 przystanki), Gniazdowo (1 przystanek), Ostaszewo (4 przystanki). Wzrost bezpieczeństwa osób korzystających z transportu publicznego, a także osób poruszających się po drodze. Poprawa jakości życia mieszkańców Gminy Ostaszewo. Poprawa funkcjonowania transportu publicznego. Usprawnienie organizacji ruchu drogowego. Wzrost dostępności Czas Szacunkowy koszt realizacji 2011-2012 koszt całej inwestycji 150 tys. zł (środki zewnętrzne 98 tys. zł, budżet gminy 53 tys. zł) 9
Świetlice internetowe aktywizacja i rozwój świadomości społecznej mieszkańców Gminy Ostaszewo. Planowanym celem operacji jest podniesienie jakości życia mieszkańców poprzez zakup sprzętu komputerowego wraz z dostępem do Internetu. W zakres operacji wchodzi urządzenie trzech stanowisk komputerowych w każdej z czterech świetlic wiejskich w miejscowości: Palczewo, Gniazdowo, Jeziernik, Nowa Kościelnica. Stanowisko komputerowe obejmuje laptop z oprogramowaniem, biurko oraz krzesło. Ponadto, zaplanowano wyposażenie każdej ze świetlic w urządzenie wielofunkcyjne wraz ze stolikiem oraz router atrakcji turystycznych. Poprawa estetyki i wizerunku gminy. Zmniejszenie dysproporcji regionalnych w zakresie wyposażenia w infrastrukturę. Stanowiska komputerowe będą kompleksowo wyposażone, umożliwiając wygodną i łatwą pracę zarówno dla dzieci i młodzieży jak również osób starszych. Posiadanie kompletnego sprzętu komputerowego oraz dostępu do Internetu w małych miejscowościach Gminy Ostaszewo umożliwi zapoznanie się z nowinkami technicznymi i multimedialnymi. Wykorzystanie potencjału kadry pracowniczej Gminnego Domu Kultury i Sportu pomoże użytkownikom w obsłudze komputera oraz Internetu jak również zapobiegnie niezgodnemu użytkowaniu sprzętu. 2011-2012 koszt całej inwestycji 48 tys. zł (środki zewnętrzne 33.170,73 zł, budżet gminy 14.829,27 zł) 10
WiFi. Utwardzenie placu wokół świetlicy wiejskiej w Nowej Kościelnicy (zakup materiałów i wykonanie). Nadbudowa i przebudowa budynku remizy w Nowej Kościelnicy. Remont świetlicy wiejskiej. Poprawa estetyki, funkcjonalności i wizerunku świetlicy wiejskiej i całego sołectwa Nowa Kościelnica. Podniesienie bezpieczeństwa, a także estetyki i wizerunku Nowej Kościelnicy poprzez nadbudowę i przebudowę budynku remizy. Rozwój tożsamości społeczności sołectwa Nowa Kościelnica oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego. Zaspokojenie potrzeb społecznych oraz kulturalnych społeczności, podniesienie standardu oraz bezpieczeństwa Wykonanie tej inwestycji umożliwi bezpieczne użytkowanie świetlicy centrum życia społecznokulturowego lokalnej społeczności, a także terenu wokół. Dzięki modernizacji budynku użyteczności publicznej, jakim jest remiza zostanie podniesiony poziom warunków życia mieszkańców Nowej Kościelnicy poprzez podniesienie jakości usług w zakresie bezpieczeństwa przeciwpożarowego, przeciwpowodziowego. Ponadto, wykonanie tej inwestycji przyczyni się do podniesienia estetyki centrum wsi i tym samym uatrakcyjnienia sołectwa. Odbudowa infrastruktury budynku świetlicy wiejskiej, możliwość kontynuacji rozwoju działalności świetlicy w nowych, komfortowych warunkach, a co za tym idzie stworzenie potencjału i nowej jakości do rozwoju tożsamości społeczności sołectwa Nowa Kościelnica. Stworzenie właściwego standardu oraz zapewnienie bezpieczeństwa korzystania entego budynku. 2012 14.677 zł (Fundusz Sołecki) 2012-2013 koszt całej inwestycji 350 tys. zł (środki zewnętrzne 230 tys. zł, budżet gminy 120 tys. zł) 2012-2013 koszt całej inwestycji 130 tys. zł (środki zewnętrzne 70 tys. zł, budżet gminy 60 tys. zł) 11
Przebudowa istniejącego zbiornika wodnego (przeciwpożarowego) m. in. wzmocnienie linii brzegowej, wymulenie i inne. Remont chodnika i wiaty przystankowej w we wsi Pułkownikówka. Remont dróg śródpolnych w sołectwie. Budowa przydomowych oczyszczalni. korzystania z obiektu, podniesienie dotychczasowej oferty kulturalnej Rewitalizacja miejscowości. Wzrost integracji społecznej. Poprawa jakości życia i poziomu bezpieczeństwa mieszkańców poprzez rewitalizację miejscowości. Poprawa jakości życia i poziomu bezpieczeństwa mieszkańców poprzez rewitalizację miejscowości. Podniesienie poziomu życia mieszkańców poprzez poprawę warunków ochrony środowiska w sołectwie. Stworzenie mieszkańcom sołectwa atrakcyjnego miejsca do wypoczynku i rekreacji. Poprawy jakości życia mieszkańców poprzez usprawnienie komunikacji i bezpieczeństwa osób poruszających się po miejscowości, a także podniesie atrakcyjność i estetykę sołectwa. Poprawy jakości życia mieszkańców poprzez usprawnienie komunikacji i bezpieczeństwa osób poruszających się po miejscowości, a także podniesie atrakcyjność i estetykę sołectwa. Czyste środowisko. Większy napływ turystów. Większe zainteresowanie osiedlaniem się ludności z zewnątrz jak również mieszkańców, którzy myślą o pozostaniu na tym terenie. Większy napływ środków finansowych z opłat lokalnych do budżetu gminy. 2013-2014 50 tys. zł (Fundusz Sołecki, budżet gminy) 2013-2015 100 tys. zł (środki Agencji Nieruchomości Rolnych 80 tys. zł, budżet gminy 20 tys. zł) 2013-2018 500 tys. zł (budżet gminy) 2013-2018 1.200 tys. zł (Fundusz Ochrony Środowiska 600 tys. zł, Budżet Gminy 300 tyś. zł, mieszkańcy sołectwa 300 tyś. zł) 12
Podniesienie krawężników. Poprawa jakości życia i poziomu bezpieczeństwa mieszkańców poprzez rewitalizację miejscowości. Poprawy jakości życia mieszkańców poprzez usprawnienie komunikacji i bezpieczeństwa osób poruszających się po miejscowości, a także podniesie atrakcyjność i estetykę sołectwa. 2013-2015 50 tys. zł (budżet gminy) Budowa placu zabaw w Pułkownikówce. Remont kapliczek w Nowej Kościelnicy i Pułkownikówce. Zaspokajanie potrzeb społecznych mieszkańców Pułkownikówki. Estetyzacja terenu w centrum przyczyni się do podniesienia atrakcyjności tej miejscowości oraz zapewnienia dzieciom aktywnej formy spędzania wolnego czasu. Rewitalizacja miejscowości. Zapewnienie odpowiedniego standardu oraz zapewnienie bezpieczeństwa korzystania z placu zabaw. Podniesie atrakcyjności i estetyki sołectwa. 2015-2018 30 tys. zł (budżet gminy) 2015-2018 50 tys. zł (budżet gminy) 13