Telewizja
Telewizja publiczna - 2 programy ogólnopolskie, - 1 ponadregionalny, w oparciu o strukturę ośrodków regionalnych, - 7 programów emitowanych drogą satelitarną przeznaczonych dla odbiorców w kraju i zagranicą.
Programy ogólnokrajowe docierają niemal do 100% audytorium: - TVP 1 w 98,9%, - TVP 2 w 98,88% - TVP INFO siec programów regionalnych w 60,53%.
Z historii TVP Pierwsze prace nad uruchomieniem stacji telewizyjnej w Polsce rozpoczęły się w 1935 r. w warszawskim Państwowym Instytucie Telekomunikacyjnym oraz Polskim Radiu. Eksperymentalna stacja rozpoczęła nadawanie próbnego programu w 1937, a jej kierownikiem został Władysław Cetner, była to telewizja mechaniczna nadająca w standardzie 120 linii, nadawano m.in. film z telekina Barbara Radziwiłłówna z Jadwigą Smosarską w roli głównej, w tym czasie trwały prace nad telewizją elektroniczną 343-liniową. Rozwój prac badawczych nad telewizją, które były bardzo zaawansowane (przewidywane uruchomienie stałego programu rok 1940), przerwał wybuch II wojny światowej. Do prac nad polską telewizją powrócono w roku 1947.
Pierwszy program został wyemitowany 25 października 1952 roku o godz. 19:00 (w przeddzień wyborów do Sejmu). Wówczas z Instytutu Łączności nadano 30- minutowy program muzyczno-baletowy, który był odbierany przez 24 odbiorniki rozmieszczone w klubach i świetlicach zakładowych. 23 stycznia 1953 zainicjowano regularną emisję programu polskiej telewizji (pół godziny raz na tydzień). Po roku 22 stycznia 1954 uruchomiono Doświadczalny Ośrodek Telewizyjny z własnym zespołem dziennikarskim
Prawdziwym początkiem Telewizji Polskiej było stworzenie 1 lipca 1958 Zespołu Programu Telewizyjnego przy Polskim Radiu. W dwa lata później (8 grudnia 1960) powołano Komitet ds. Radia i Telewizji "Polskie Radio i Telewizja" ("Radiokomitet"). Od tego czasu Polskie Radio i TVP miały równorzędny status. Pierwszym szefem Radiokomitetu (stanowisko równorzędne z ministrem) został Włodzimierz Sokorski (szefowie pionów radia i telewizji posiadali rangę wiceministrów).
1 lutego 1961 ruszyła codzienna emisja programu telewizyjnego. Na przełomie lat 50. i 60. powstało siedem ośrodków regionalnych TVP (dysponujących własnymi studiami) w: - Łodzi (22 lutego 1956) TVP Łódź - Poznaniu (1 maja 1957) TVP Poznań - Katowicach (3 grudnia 1957) TVP Katowice - Wrocławiu (1 lutego 1958) TVP Wrocław - Gdańsku (10 lutego 1959) TVP Gdańsk - Szczecinie (1 maja 1960) TVP Szczecin - Krakowie (4 czerwca 1961) TVP Kraków Obecnie TVP ma 16 ośrodków regionalnych. 18 lipca 1969 oddano do użytku Centrum Radiowo-Telewizyjne w Warszawie przy ul. Woronicza (do dziś siedziba TVP). W celu ich stworzenia poniesiono duże nakłady finansowe, zaś technikom udało się też skompletować wysokiej klasy sprzęt telewizyjny.
2 października 1970 r. uroczyście uruchomiono drugi ogólnopolski program telewizyjny. TVP2 od początku swego istnienia skupiała się głównie na programach kulturalnych i rozrywkowych (m.in. Studio 2). Otwarcie Polski na zachód charakterystyczne dla epoki Gierka pozwoliło na dostęp polskiej telewizji do nowoczesnych technologii z wolnego świata. Pierwszym efektem współpracy było nadanie 16 marca 1971 pierwszego programu w kolorze przy użyciu francuskiego systemu SECAM. Z czasem był to standard przyjęty we wszystkich krajach demokracji ludowej. Początkowo transmisje kolorowe nadawane były raz w tygodniu, od 6 grudnia 1971 codziennie w kolorze pojawiała się transmisja z obrad zjazdu PZPR. Większość mieszkańców PRL nie była w stanie oglądać kolorowej telewizji, gdyż nie posiadała odpowiednich odbiorników. 1 listopada 1975 w Psarach-Kątach (Góry Świętokrzyskie) zbudowano naziemną stację łączności satelitarnej, która znacznie poszerzyła możliwości nadawcze TVP. Po długim czasie przerwy w tworzeniu nowych ośrodków telewizyjnych w 1985 powstał lokalny oddział telewizyjny w Lublinie TVP Lublin (dawniej TVP3 Lublin).
Przemiany społeczno-polityczne przełomu lat 80. i 90. spowodowały także reformę telewizji. Na początku lat 90. zdecydowano o całkowitym przejściu z systemu SECAM na system PAL, w którym pierwszy nadawał program II. lipiec 1991 - decyzja o likwidacji Radiokomitetu działającego w rzeczywistości do 1993 24 października 1992 - próbna emisja programu satelitarnego TVP Polonia skierowanego do Polaków mieszkających za granicą, emitowanego regularnie od 1994 29 grudnia 1992 - powołanie mocą ustawy KRRiT mającej pełnić funkcję regulatora rynku mediów elektronicznych w Polsce oraz podział państwowej jednostki organizacyjnej Polskie Radio i Telewizja na: Polskie Radio (wówczas: 5 programów ogólnopolskich i 17 rozgłośni lokalnych) Telewizję Polską (wówczas: 2 programy ogólnopolskie i 9 ośrodków regionalnych)
Finansowanie Niski udział abonamentu w przychodach TVP S.A związany jest: - z niską skutecznością poboru opłat, - z relatywnie niską stawką opłaty abonamentowej, w porównaniu z krajami Europy Zachodniej. Telewizja publiczna w Polsce zasilana jest środkami publicznymi o wartości wielokrotnie niższej w porównaniu do krajów Europy Zachodniej, a pobór abonamentu nie jest skutecznie egzekwowany. Wskaźnik skuteczności poboru opłat abonamentowych w krajach Unii Europejskiej wynosi średnio ok. 90%. W Polsce zaś kształtuje się on na poziomie o ponad połowę niższym.
Realne i nominalne wpływy abonamentowe w latach 1998-2007 (w mln zł)
Finansowanie zadań związanych z realizacją misji TVP S.A. w 2008 r. Nieco ponad 1/5 kosztów związanych z realizowaną przez TVP S.A. misją pokrywają środki abonamentowe przekazane przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji. Przeważająca część kosztów działalności misyjnej pokrywana jest z innych źródeł finansowania, w tym uzyskiwanych przede wszystkim z reklamy i sponsoringu.
2. Rynek telewizji komercyjnej Rynek telewizyjny nie może się już w znaczący sposób rozwinąć poprzez uruchamianie nowych programów nadawanych drogą naziemną w sposób analogowy. Jego rozwój został wstrzymany ze względu na brak wolnych kanałów telewizyjnych do wykorzystania w tym systemie. W zasadzie nie jest także możliwe istotne zwiększenie obszaru nadawana programów istniejących poprzez uruchamianie nowych analogowych nadajników naziemnych. Istotne zmiany w ofercie programowej dostępnej widzom drogą naziemną nastąpią prawdopodobnie dopiero w chwili uruchomienia cyfrowego nadawania naziemnego (planowane całkowite pokrycie kraju do końca 2011 r.).
Do cyfryzacji... jedyną ogólnokrajową siecią obejmującą powyżej 85 % ludności kraju pozostaje Telewizja. TVN i TV 4 - ponadregionalne programy uniwersalne, droga naziemną, nie docierają nawet do połowy Polaków. Sieć naziemnych stacji nadawczych TVN pozwala na dotarcie do około 46,9 % Polaków, zaś warunki techniczne koncesji TV 4 umożliwiają odbiór około 24,8 % mieszkańców. systematycznie buduje swoją pozycję wśród widowni, podejmując bezpośrednio konkurencję z nadawcą ogólnokrajowym mimo znacznie gorszych możliwości technicznych swojej sieci.
związany współpracą programową i sprzedażą czasu reklamowego z Telewizją POLSAT, stanowi jedynie uzupełnienie jej oferty programowej. Ponadregionalna telewizja specjalistyczna dysponuje zasięgiem około 15,9 % mieszkańców. Na wniosek nadawcy złożony pod koniec 2006 roku, KRRiT zmieniła (w 2007 roku) zapisy dotyczące charakteru rozpowszechnianego programu z wyspecjalizowanego społeczno-religijnego na charakter uniwersalny, w którym koncesjonariusz będzie nadawał audycje o tematyce rodzinno-chrześcijańskiej.
Nadawcy prowadzący działalność telewizyjną w 2005 roku w ramach grup medialnych posiadający więcej niż jedną koncesję: POLSAT posiada koncesję o zasięgu ogólnopolskim na program telewizyjny rozpowszechniany ze stacji naziemnych, 5 koncesji na programy rozpowszechniane satelitarnie oraz koncesję na bezprzewodowe satelitarne rozprowadzanie programów telewizyjnych i radiowych; TVN koncesję o zasięgu ponadregionalnym na program telewizyjny rozpowszechniany ze stacji naziemnych oraz 9 koncesji na programy rozpowszechniane satelitarnie; CANAL+ koncesję na bezprzewodowe satelitarne rozprowadzanie programów telewizyjnych i radiowych oraz 7 koncesji na programy rozpowszechniane satelitarnie,
Nadawcy lokalni Ze względów ekonomicznych grupa telewizyjnych nadawców lokalnych (8 programów) nie jest w stanie w pełni wykorzystywać przyznanych kanałów telewizyjnych. Łączenie 2 godzinnych programów lokalnych Telewizji ODRA z nadawcą ponadregionalnym TV 4 oraz NTL Radomsko z nadawcą ponadregionalnym TVN w założeniach miało stanowić uzupełnienie oferty programowej dostępnej widzom zarówno pod względem tematyki lokalnej, jak i atrakcyjnych programów ponadregionalnych, które nie były dostępne drogą naziemną na tych obszarach.
W 2006 roku nadawano 7 programów lokalnych. Dwa - Niezależna Telewizja Lokalna Radomsko i Studio Lubań- Bolesławiec były emitowane samodzielnie; pozostałych 5 programów nadawanych było w ramach spółki TV ODRA: to TV Odra Jelenia Góra; TV Odra - Zielona Góra; TV Odra -Świdnica, Wrocław, Opole; TV Odra - Głogów, Legnica, Lubin; TV Odra - Gorzów Wielkopolski. Wszystkie wymienione programy mają charakter uniwersalny i zawierają tematykę lokalną. Nadawane są przez 2 godziny na dobę. Trzon oferty wszystkich omawianych programów stanowiły w 2006 roku audycje informacyjne i publicystyczne dotyczące tematyki lokalnej. Przedstawiano w nich informacje bieżące, działania lokalnych instytucji i samorządów, wyjaśniano lokalne problemy społeczno-gospodarcze. We wszystkich omawianych programach nadawano audycje edukacyjne i poradnicze, a w trzech z nich - także audycje rozrywkowe. Audycje religijne emitowano w czterech z siedmiu omawianych programów telewizyjnych.
Platformy cyfrowe Programy nadawców ogólnopolskich i ponadregionalnych dostępne są także dla abonentów satelitarnych platform cyfrowych (CYFRA+ i POLSAT CYFROWY) oraz znajdują się w podstawowej ofercie większości sieci telewizji kablowej, co znacznie zwiększa możliwości dotarcia tych programów do odbiorców. Niewątpliwym dużym wydarzeniem było pojawienie się pod koniec 2006 roku nowej platformy cyfrowej Telewizji Nowej Generacji nhdtv należącej do spółki ITI Neovision Sp. z o.o. Nowa satelitarna platforma cyfrowa, poza przystępnymi cenami, oferuje programy w standardzie HDTV (obrazu w wysokiej rozdzielczości) oraz usługę programów na życzenie (VOD). W odpowiedzi na pojawienie się programów nadawanych w HDTV przez platformę n, również CYFRA+ rozpoczęła w grudniu nadawanie programu CANAL+ Sport w tym standardzie. Pojawienie się trzeciego operatora wśród platform cyfrowych tworzy nową sytuację w zakresie konkurencji w tym segmencie rynku.
Nowe polskie programy satelitarne tworzone są głównie z myślą o rozprowadzaniu na platformach cyfrowych oraz sieciach telewizji kablowej. Część z nich nadawanych jest przez właścicieli platform - CANAL+Cyfrowy Sp. z o.o. posiada 9 koncesji na nadawanie programów satelitarnych: ALE KINO, ZIGZAP, CANAL+POLSKA, CANAL+POLSKA ŻÓŁTY, CANAL+POLSKA NIEBIESKI SPORT, MINIMINI, PLANETE, KUCHNIA.TV oraz CANAL+SPORT 2. - Telewizja POLSAT S.A. (mająca tego samego głównego udziałowca co spółka CYFROWY POLSAT S.A.) posiada 5 koncesji: POLSAT SPORT, POLSAT 2, POLSAT ZDROWIE I URODA, POLSAT SPORT 2 oraz PLAYBOY POLSKA. Dużą grupę koncesjonowanych programów satelitarnych rozprowadzanych na platformach cyfrowych i w sieciach kablowych stanowią programy tworzone przez grupę ITI, która posiada koncesje na rozpowszechnianie 11 programów satelitarnych. Są to programy SPORT, TVN, TVN 24, TVN GRA, TVN LINGUA, TVN MED, TVN METEO, TVN SIEDEM, TVN STYLE, TVN TURBO oraz program dla zagranicy TVN INTERNATIONAL. Oferta polskich programów, dostępnych dla odbiorców posiadających indywidualne zestawy satelitarne lub będących abonentami satelitarnych platformach cyfrowych bądź sieci telewizji kablowej, systematycznie rośnie. W 2006 roku rozwinął się bukiet programów satelitarnych należących do Telewizji Polskiej S.A.: TVP KULTURA, TVP SPORT, TVP ROZRYWKA oraz TVP HISTORIA. W najbliższym czasie oferta ta
Postępującą tendencją jest rozdrobnienie rynku telewizyjnego. Kurczy się udział w widowni największych stacji telewizyjnych na rzecz mniejszych, satelitarnych kanałów tematycznych, których popularność wzrasta z roku na rok. Wiąże się to z rosnącym zapotrzebowaniem coraz bardziej sprofilowanej widowni na stacje o określonej tematyce.