INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE ORTOPTYSTKA - KOD 32596 Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie ortoptystka powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) wykonywania badań ortoptycznych i określonych badań okulistycznych; 2) prowadzenia ćwiczeń w niedowidzeniu i zaburzeniach widzenia obuocznego; 3) dobierania pomocy optycznych i nieoptycznych; 4) komunikowania się z pacjentem, lekarzem okulistą i zespołem terapeutycznym; 5) prowadzenia działań w zakresie profilaktyki ortoptycznej i okulistycznej. PROFIL KOMPETENCYJNY ZAWODU ORTOPTYSTKA 1 Kompetencje zawodowe to odpowiednia wiedza, określone umiejętności oraz właściwa postawa. Poza określonym rodzajem wiedzy w danej dziedzinie i konkretnymi umiejętnościami zawodowymi trzeba również zachowywać się w sposób świadczący o zrozumieniu pełnionej roli zawodowej. Wszystkie te rzeczy pozwalają na wypełnianie obowiązków zawodowych na odpowiednim poziomie. Im kompetencje są większe, a ich poziom wyższy tym dana osoba jest większym fachowcem, a jej praca jest lepiej oceniana. Osoby, które wykonują zawód ortoptystki, by sprawnie wywiązywać się z zadań zawodowych, poza formalnymi wymaganiami kwalifikacyjnymi powinny jeszcze charakteryzować się co najmniej czterema kompetencjami: 1. Sprawnością motoryczną: Wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają: zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjne (dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności: utrzymania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji). 2. Sumiennością w dążeniu do rezultatów: Wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 3. Otwartością na innych: Pozytywne nastawienie i traktowanie innych ludzi oraz okazywanie chęci ich zrozumienia. 4. Dbałością o rozwój i relacje: 1 Profil pochodzi z podręcznika dla doradców zawodowych Narzędzie do badania kompetencji, Warszawa 214 1
Dbałość o nawiązywanie kontaktów i utrzymywanie dobrych relacji oraz przekazywanie wiedzy i doświadczenia przez współpracę w rozwiązywaniu problemów, z korzyścią dla wszystkich. Dostrzeganie współpracowników potrzebujących pomocy i zapewnianie im oczekiwanego wsparcia. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY Ortoptystka (kod 32596) to jeden z 2443 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 215 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 214 r. poz. 1145). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 lipca 21 r. do 31 grudnia 214 r. zawód ten miał tę sama nazwę i kod. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE ORTOPTYSTKA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 212 216 2 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 216 215 214 1 213 212 1 1 Jak wynika z danych przekazywanych przez powiatowe urzędy pracy, osoby posiadające zawód ortoptystka praktycznie nie rejestrują się w powiatowych urzędach pracy na terenie województwa kujawsko pomorskiego (poza 1 osobą w 212 roku). Zawód ten nie jest poszukiwany za pośrednictwem powiatowych urzędów pracy w omawianym okresie tj. w latach 212 216 poza pojedynczym przypadkiem w 214 roku. Od 215 roku Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. W poprzedniej metodologii wskaźnikiem wykorzystywanym do wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych był wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu. W nowej, zmienionej metodologii wybór zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest dokonywany na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia 2 Informacje te opracowano na podstawie załącznika nr 3 do Sprawozdania MPiPS-1 o rynku pracy Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności. Zgodnie z programem badań statystycznych statystyki publicznej załącznik ten jest przekazywany przez powiatowe urzędy pracy do wojewódzkich urzędów pracy do 1. dnia roboczego lipca z danymi za I półrocze danego roku oraz do 1. dnia roboczego stycznia z danymi za II półrocze roku poprzedniego. 2
oraz wskaźnika płynności bezrobotnych 3. Wprowadzona zmiana spowodowała, ze sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup. Zawód ortoptystka w II półroczu 216 r. został zakwalifikowany do grupy zawodów nieokreślonych. MOŻLIWOŚCI ZATRUDNIENIA W badaniu przeprowadzonym w powiatach województwa kujawsko-pomorskiego pn. Barometr zawodów 4, które jest prognozą zapotrzebowania na pracowników w poszczególnych zawodach w 217 r., zawód ortoptystka został zakwalifikowany do grupy zawodów zrównoważonych tylko w powiecie brodnickim. W pozostałych powiatach nie został poddany ocenie. ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ 5 Według danych na dzień 3.9.215 roku pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej w województwie kujawsko-pomorskim zawód ten można zdobyć w 1 szkole: Szkoła Policealna Spectrum Adres: Okrzei 74 B Kod pocztowy: 87-8 Włocławek Telefon: 5858488 3 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 4 Barometr zawodów jest prognozą zapotrzebowania na pracowników w 216 r. Badanie zostało przeprowadzone na przełomie III i IV kwartału 216 r. Sytuacja w niektórych zawodach może się zmienić w zależności od uwarunkowań rynkowych. 5 Źródło informacji: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 211 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, serwis internetowy Ministerstwa Edukacji Narodowej www.men.gov.pl oraz System Informacji Oświatowej www.cie.men.gov.pl 3
Poniższa tabela przedstawia informację o liczbie absolwentów i uczniów kształcących się w zawodzie ortoptystka w województwie kujawsko-pomorskim. Liczba osób Rok szkolny Uczniowie kontynuujący naukę w zawodzie Absolwenci osoby kończące naukę w zawodzie 215/216 rok 23 (na dzień 3.9.215r.) 214/215 rok 37 (na dzień 3.9.214r.) 213/214 rok 45 (na dzień 3.9.213r. ) 212/213 rok 4 (na dzień 3.9.212r. ) 211/212 rok (na dzień 3.9.211 r.) 21/211 rok (na dzień 3.9.21 r.) Opracowanie własne na podstawie Systemu Informacji Oświatowej 24 Z ustaleń z Departamentem Rynku Pracy w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, że dane przekazane w roku 215 o absolwentach szkół są inaczej liczone niż w latach wcześniejszych. Wykazana jest jedynie liczba absolwentów, którzy zdali egzaminy zawodowe. ZMIANY W KSZTAŁCENIU Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 211 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego określa, że zawód ortoptystka od 1 września 212 roku można zdobyć w szkole policealnej o okresie nauczania 2 letnim. Nie mniej jednak osoby zainteresowane poszerzaniem wiedzy z zakresu ortoptyki mogą skorzystać z oferty kursów doskonalących. Warte podkreślenia jest, że zgodnie z rozporządzeniem MEN z 23 grudnia 211 w zawodzie ortoptystka nie ma możliwości kształcenia na kwalifikacyjnych kursach zawodowych w ramach wyodrębnionej kwalifikacji Z.1 tj. kształcenie świadczeń medycznych w zakresie ortoptyki. Wszelkie kursy z ortoptyki mają zatem charakter doskonalący i nie zapewniają uprawnień do prowadzenia diagnozy i rehabilitacji ortoptycznej. PRZYDATNE ADRESY http://www.pto-ipkk.pl - Polskie Towarzystwo Ortoptyczne im. prof. Krystyny Krzystkowej Opracowała: 4
Lidia Dobrolubow doradca zawodowy WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Zaakceptował: Janusz Bokser Data ostatniej aktualizacji: 21.3.217 r. 5