PLAN ODNOWY WSI NOWA WIEŚ NA LATA 2013-2020 Aktualizacja Planu Odnowy Wsi z roku 2010 Nowa Wieś 2013 1
1.Charakterystyka miejscowości... 3 2.Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości... 4 3.Ocena mocnych i słabych stron (Analiza SWOT)... 7 4.Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną 9 2
1.Charakterystyka miejscowości Położenie miejscowości Miejscowość Nowa Wieś jest wsią sołecką usytuowana w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Śmigiel. Położona 15 km od Kościana, 25 od Leszna, 60 km od Poznania. Przez wieś przechodzi linia kolejki wąskotorowej, dwa razy dziennie kursuje autobus PKS. Nowa Wieś liczy 375 mieszkańców. W wiosce nie ma przedszkola, szkoły ani ośrodka zdrowia. Historia miejscowości Pierwszy zapis NETHANSKOVO pochodzi z 1391 roku, później Nowawecz z 1580r. Nazwa kulturalna to nowa osada. Miejscowość położona na skraju Śmigla związana z miasteczkiem (parafia, szkoła). W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego. Przestrzenna struktura miejscowości Wieś tworzą budynki mieszkalne murowane usytuowane głównie wzdłuż drogi powiatowej przebiegającej przez wieś. W centrum wsi znajduje się budynek, w którego części jest mała świetlica wiejska ok. 25 m², w drugiej części usytuowany jest sklep ogólnospożywczy. Za świetlica znajduje się boisko do piłki koszykowej wyłożone kostką brukową. W pobliżu są także boiska do piłki nożnej i siatkowej. 3
2.Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości Zasoby przyrodnicze W zachodniej części miejscowość kończy się na skraju lasu. W odległości ok. kilometra znajduje się skupisko 7 stawów oraz Dąb Żegrowiak- pomnik przyrody na terenach należących do Nadleśnictwa w Kościanie. Od strony północnej grunty Nowej Wsi również stykają się z lasem. Przez Nową Wieś przebiega szlak turystyczny nr 4. Dziedzictwo kulturowe W posiadaniu jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej jest sikawka konna z roku 1907, z którą to jednostka co roku bierze udział w Międzynarodowych Zawodach Sikawek Konnych. Co roku w ostatni czwartek wakacji mieszkańcy Nowej Wsi uczestniczą w Pielgrzymce parafialnej do Górki Duchownej. Tradycyjnie pleciony jest wieniec dożynkowy na uroczystości kościelne. W sobotę wielkanocną mieszkańcy spotykają się przy świetlicy wiejskiej w celu wspólnego święcenia potraw wielkanocnych. Na zakończenie żniw organizowane są dożynki wiejskie z korowodem dożynkowym. Starsi mieszkańcy miejscowości pamiętają zwyczaj darcia pierza w długie zimowe wieczory. Tradycją są wieczorne wspólne modlitwy w domu zmarłego mieszkańca wsi. W Nowej Wsi mieszkał żużlowiec Mariusz Okoniewski, z Nowej Wsi pochodzi także obecnie jeden z najlepszych żużlowców świata Jarosław Hampel. Infrastruktura techniczna: Nowa Wieś posiada podstawową infrastrukturę techniczną tj. sieć elektryczną, wodociągową i telefoniczną. Brakuje jednak sieci gazowej, części chodników, oświetlenia ulicznego i utwardzonych dróg gminnych. W roku 2012 na terenie wsi została wybudowana sieć kanalizacji sanitarnej z przepompowniami w ramach projektu: Kompleksowe zagospodarowanie ścieków w zlewni rzeki Obry-Gmina Śmigiel. Finansowanego z Funduszu Spójności, program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko. Siec kanalizacyjna jest położona wzdłuż głównej ulicy Śmigielskiej. Przez wieś przebiega droga powiatowa, autobus PKS kursuje tylko dwa razy dziennie większość mieszkańców przemieszcza się własnym środkiem transportu- rowerem lub samochodem. Mieszkańcy wsi od kilku lat mają stworzone warunki do segregacji odpadów. Gmina zabezpiecza odbiór odpadów nadających się do recyklingu, czy wielkogabarytowych. Mieszkańcy w większości posiadają możliwość stałego korzystania z dostępu do Internetu, dzięki wykorzystaniu sieci telefonicznej i urządzeń radiowych. 4
Gospodarka i rolnictwo Charakter wsi się zmienia, kiedyś mieszkańcy utrzymywali się głównie z rolnictwa obecnie prowadzą działalność gospodarczą lub też pracują w pobliskich miastach. Coraz więcej mieszkańców codziennie dojeżdża do pracy do Poznania. W Nowej Wsi mieszkańcy zajmują się rzemiosłem oraz ogrodnictwem i rolnictwem. Na terenie miejscowości znajdują się pokłady żwiru, co daje możliwość otwierania kopalni odkrywkowych. W chwili obecnej działają takie trzy. Funkcjonuje także gospodarstwo agroturystyczne. Spora część mieszkańców prowadzi własne firmy świadczące usługi dla ludności. Istotne znaczenie mają działy specjalne produkcji rolnej w szczególności uprawa pomidorów i pieczarek, ogórków. W ostatnich latach powstało kilka dużych obiektów ogrodniczych pod szkłem największy zajmuje obszar 2,4 ha gdzie uprawia się głównie pomidory. Struktura obszarowa gospodarstw rolnych na terenie sołectwa wskazuje duże zróżnicowanie dominują gospodarstwa małe o powierzchni ok. 10 ha. Zasadniczymi uprawami na glebach V i VI klasy są zboża. Rolnicy nastawieni są na hodowlę trzody chlewnej oraz bydła. Kapitał społeczny i ludzki W Nowej Wsi działają organizacje społeczne: -Ochotnicza Straż Pożarna bierze udział w zawodach strażackich, w miarę możliwości członkowie włączają się w życie społeczności lokalnej, chętnie użyczają osobowości prawnej i konta w celu pozyskiwania środków finansowych na potrzeby wsi - Kółko Rolnicze- organizacja działająca dla zaspokojenia potrzeb własnych członków, wspólnie z KGW od trzech lat organizują Dożynki wiejskie -Koło Gospodyń Wiejskich- młoda organizacja działające od trzech lat. Czynnie włącza się w życie wsi organizując imprezy okolicznościowe dla swoich członkiń oraz Dożynki wiejskie Zabawy Andrzejkowe dla mieszkańców. - nieformalna drużyna piłkarska Parszywa Dwunastka zaspokaja potrzeby sportowo rekreacyjne członków, członkowie grupy dbają o boisko sportowe do piłki nożnej, włączają się czynnie w inicjatywy podejmowane przez Radę Sołecką, jako grupa nieformalna pozyskali wspólnie grant na adaptację starej żwirowni pod boiska do piłki nożnej i siatkowej. Od 7 lat tradycyjnie organizowany jest mecz Kawalerowie kontra żonaci. - Róże Matek Różańcowych- członkinie gromadzą się na wspólnych modlitwach 5
- Rada Sołecka czynnie działająca na potrzeby mieszkańców. Oprócz budowy boisk został zorganizowany kurs języka angielskiego dla mieszkańców, przez dwa lata dzieci w okresie letnim miały zorganizowane półkolonie. W roku 2009 w czasie wakacji funkcjonowało na terenie wsi kino plenerowe. Organizowany jest Festyn Rodzinny z okazji Dnia Dziecka oraz inne mniejsze imprezy okolicznościowe mające na celu aktywizację i integrację mieszkańców. Olbrzymim utrudnieniem w organizacji życia społeczno kulturalnego wsi jest maleńka salka wiejska bez węzła sanitarnego i zaplecza kuchennego. Nasze działania uzależnione są od dobrej pogody, bądź musimy wynajmować sale w sąsiednich miejscowościach. Większość inicjatyw podejmowanych przez mieszkańców ma miejsce w okresie letnim. Niestety nawet wtedy nie mamy gwarancji powodzenia imprezy ze względu na zmienne warunki atmosferyczne. Niezbędne jest na początek postawienie zadaszenia na terenie przy świetlicy wiejskiej. W Nowej Wsi mieszka 282 dorosłych z czego zdecydowaną większość stanowią osoby w wieku produkcyjnym, tylko 33 osoby są w wieku poprodukcyjnym. 6
3.Ocena mocnych i słabych stron (Analiza SWOT) SILNE STRONY -blisko las - względny spokój i cisza - względnie czyste powietrze -na terenie wsi istnieją organizacje -organizowane są imprezy dla mieszkańców - umiejętność współpracy mieszkańców przy realizacji określonego celu - pomoc sąsiedzka - w większości domostw możliwość dostępu do Internetu - dostęp do łączy telefonicznych -zwarta zabudowa SŁABE STRONY - blisko miasteczko -malutka świetlica wiejska - brak węzła sanitarnego w świetlicy - brak oszklonych tablic informacyjnych - podział wśród mieszkańców, co w przyszłości może doprowadzić do tego, iż nie będzie osób chętnych do pracy społecznej -zazdrość sąsiedzka - wałęsające się psy - niski poziom otwartości wśród mieszkańców -wysoka awaryjność sieci wodociągowej - pogarszający się stan finansowy mieszkańców - niskie klasy bonitacyjne gruntów rolnych - duże nasilenie ruchu samochodowego SZANSE - rozwój agroturystyki - rozwój działalności gospodarczej, w tym usług - odpowiednia promocja kolejki wąskotorowej - wieś rozbudowuje się, jest coraz więcej mieszkańców - rozwój agroturystyki - wzrost świadomości społecznej i ekologicznej mieszkańców -możliwość skorzystania ze środków zewnętrznych - wzrost zainteresowania nauczaniem ustawicznym - stworzenie ciekawych warunków życia, aby młodzi ludzie nie uciekali do miast - wzrost poziomu wykształcenia mieszkańców - większe zaangażowanie mieszkańców sprawy życia społeczno kulturalnego ZAGROŻENIA - mało chodników -mało oświetlenia ulicznego - tylko główna droga powiatowa jest utwardzona - brak zadaszonego miejsca do spotkań mieszkańców - maleńka salka służąca za świetlicę wiejską, zawilgocona - nie utwardzone drogi gminne - narastające problemy społeczne - emigracja młodych, wykształconych ludzi do miasta - zubożenie mieszkańców - wzrost marginalizacji społecznej 7
Wnioski Z przeprowadzonej analizy wynika, że poziom życia mieszkańców Nowej Wsi jest na średnim poziomie, jednakże pozytywny wpływ otoczenia stwarza szansę na jego poprawę. Wzrastająca aktywność mieszkańców, jak również duże zainteresowanie nauką wśród dzieci i młodzieży stanowi szansę na rozwój przedsiębiorczości, a tym samym wzrost zamożności mieszkańców. Wykorzystanie naturalnych atutów wsi może wpłynąć na rozwój życia kulturalnego i społecznego mieszkańców. Walka z marginalizacją społeczną, motywowanie do działania oraz wzrost współpracy pomiędzy mieszkańcami to zadania dla lokalnych liderów, animatorów oraz aktywu społecznego wsi poprzez organizację życia społecznego, kulturalnego, sportowego oraz rozwój dialogu społecznego. Efekty wcześniej podjętych działań Stary plac zabaw Nowy plac zabaw 8
4.Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną Poniżej przedstawiamy plan działań, które zostały uznane za niezbędne do realizacji w przeciągu najbliższych 10 lat na terenie Nowej Wsi ( z szacowanymi kosztami realizacji) przez mieszkańców i opracowane przez powołaną Grupę Odnowy Miejscowości. Realizacja poniżej wymienionych zadań odbywać się będzie w etapach, zależnie od posiadanych środków finansowych. Podjęte działania zgodnie z Planem Odnowy Miejscowości przyczynią się do wzrostu aktywności i integracji mieszkańców. Wpłynie to na podniesienie jakości życia na terenie miejscowości oraz zwiększy jej atrakcyjność pod względem infrastruktury, kultury, estetyki i środowiska. Plan odnowy miejscowości: 1. Chodniki- budowane sukcesywnie finansowane z środków gminnych i powiatowych. 2. Posadzenie drzew i krzewów w miejscach stosownych do tego- nasadzenia poprawiające estetykę miejscowości, dosadzanie roślin przy okazji innych wydarzeń, inwestycji. 3. Wiaty przy placu za salką i położenie kostki brukowej na terenie przy świetlicy wiejskiej ok.100 m² 4. Toaleta środki pozyskane z budżetu Gminy 5. Oświetlenie środki z budżetu gminy 6. Utwardzone drogi pozyskanie środków z dostępnych źródeł 7. Świetlica wiejska- realizacja dobudowa toalet i pomieszczenia kuchennego 8. Zagospodarowanie trójkąta przy remizie- ogłoszenie konkursu wśród mieszkańców na realizację najlepszego pomysłu złożonego przez mieszkańców- wyłonionego po posiedzeniu Kapituły konkursowej pozyskanie środków z dostępnych źródeł. 9. Oferta spędzania czasu wolnego dla dzieci i młodzieży, powstanie kółek zainteresowań o tematyce adekwatnej do oczekiwań Miejsce do zagospodarowania 10. Integracja mieszkańców poprzez zorganizowanie szkoleń i kursów dla dorosłych o tematyce adekwatnej do oczekiwań 11. Założenie klubu seniora działającego w ramach uniwersytetu III wieku 12. Rozbudowa Remizy OSP 13. Powstanie świetlicy opiekuńczo-wychowawczej- po wybudowaniu świetlicy 14. Zadaszona scena z ekranem do kina pozyskanie środków finansowych z dostępnych źródeł 15. Opłotowanie terenu przy świetlicy- środki z budżetu gminy 9
16. Postawienie zewnętrznej siłowni przy placu zabaw - pozyskanie środków Podsumowanie: Co nas najbardziej zintegruje? - Bogata oferta spędzania czasu wolnego, motywacja do współpracy. Na czym nam najbardziej zależy? - Na poprawie warunków życia i integracji mieszkańców. Co nam najbardziej przeszkadza? - Brak osłony przed deszczem i słońcem, świetlicy oraz toalet. Co najbardziej zmieni nasze życie? - Zrealizowany Plan Odnowy Wsi. 10