Efektywność energetyczna w przemyśle spożywczym na przykładzie browarów Carlsberg Polska Adam Pawełas menedżer ds. środowiska i bezpieczeństwa, Carlsberg Polska S.A. KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA, GOSPODARKA MEDIAMI W PRZEMYŚLE SPOŻYWCZYM Zakopane, 17-18 maja 2010
Agenda 1. Wstęp 2. Poszanowanie energii w przemyśle podejście koncepcyjne 3. Wybrane obszary optymalizacji 4. Droga do doskonalenia: od energochłonności do energooszczędności Page 2
1. Wstęp Page 3
1. Trochę o firmie Carlsberg Firma piwna nr 1 w Skandynawii i Europie Wschodniej, nr 3 w Polsce, nr 4 na świecie 3 browary w Polsce: Brzesko (Okocim), Szczecin (Bosman), Sierpc (Kasztelan) CSR: odpowiedzialny rozwój firmy, najefektywniejsza międzynarodowa firma piwna pod względem zużycia wody i energii Page 4
1. Efektywność energetyczna (definicja) wielkość zużycia energii odniesiona do uzyskiwanego efektu użytkowego zużycie właściwe energii = energia produkt Page 5
2. Poszanowanie energii w przemyśle podejście koncepcyjne Page 6
2. Struktura zużycia energii w przemyśle spożywczym ENERGIA CIEPLNA ENERGIA ELEKTRYCZNA obróbka cieplna produktu (zacieranie, gotowanie, pasteryzacja, itp): 30-70% zużycia mycie (CIP, zewnętrzne): do 30% zużycia ogrzewanie: 10-30% zużycia chłodzenie (produkty, pomieszczenia):25-80% zużycia sprężone powietrze (automatyka, transfer płynów): 10-20% zużycia napędy i pompy wentylacja oświetlenie Page 7
2. Zużycie energii w browarze Profil temperaturowy produkcji piwa 120 100 Warzelnia Temperatur ra (C) 80 60 40 20 Chłodzenie brzeczki 400 kw 780 kw Fermentacja i dojrzewanie 450 kw Pasteryzacja, pakowanie Filtracja + HGB 900 kw 1200 kw 0-20 1 25 49 73 97 121 145 169 193 217 241 265 289 313 337 361 Godziny Przykładowy profil temperaturowy brzeczki i piwa w browarze, z podanymi mocami energetycznym urządzeń w poszczególnych obszarach, dane dla browaru o produkcji rocznej 3 mln hl Page 8
2. Korzyści z oszczędzania energii Ochrona zasobów naturalnych (paliwa nieodnawialne) Redukcja kosztów energii Ochrona klimatu (zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych) Ograniczenie ryzyka przekroczenia mocy dopuszczalnej Ograniczenie inwestycji rozbudowy mocy energetycznej Przedłużenie okresu eksploatacji urządzeń, zmniejszenie awaryjności Ambicja wzrostu wydajności ( best-in-class ) Inne (wizerunek firmy) Page 9
2. Koszt energii dla przemysłu na świecie Cena gazu ziemnego dla przemysłu (EUR/MWh) Cena energii elektrycznej dla przemysłu (EUR/MWh) 50 140 45 40 35 120 100 30 25 20 15 10 5 0 Polska Niemcy Rosja Czechy Dania 80 60 40 20 0 Polska Niemcy Rosja Czechy Dania Źródło: www.energy.eu, dane za 2009 rok Page 10
Efektywność energetyczna: od czego zacząć? Porównaj zużycie wody z parametrami teoretycznymi Benchmarking innych zakładów Obserwacja użytkowników energii Badanie okresów postoju Wiedza zewnętrzna (audyty, seminaria) Grupy problemowe w zakładzie Page 11
Tworzymy taktyczny plan poszanowania energii URZĄDZENIA Urządzenia energooszczędne (energy-efficient design) ZMIANA PROCESU Zmiana parametrów energetycznych na najbardziej oszczędne UTRZYMANIE Naprawa wycieków energii (powietrze, odwadniacze, zawory) Udział energii w całkowitym koszcie posiadania urządzenia (total cost of ownership) Modernizacja zmniejszenie strat (izolacja, sterowanie, odzysk energii) Zmniejszenie strat energii (kondensat, odsalanie, gorąca woda, przestoje) Eksploatacja urządzeń w optymalnym zakresie sprawności Wzmocnienie kultury poszanowania energii Prewencyjne utrzymanie energochłonnych urządzeń (skraplacze, kotły) Page 12
3. Wybrane obszary optymalizacji Page 13
3. Kotłownie Kategoria działania Działanie Typowy zakres oszczędności energii Wykorzystanie ciepła ze spalin do podgrzewania wody kotłowej lub/i powietrza zasilającego kocioł 3-7% sprawności kotłów Odzysk energii z odsalania kotłów <4% strat ciepła z odsalania Izolacje termiczne urządzeń energetycznych i przesyłowych Praca sekwencyjna kotłów według optymalnego obciążenia. Obniżenie ciśnienia pary do minimalnego wymagania Regulacja palników do optymalnego spalania Optymalizacja odzysku kondensatu i wody gorącej. Kontrola i naprawa odwadniaczy Prewencyjne czyszczenie powierzchni wymiany energii 1-3% ciepła 1-5% ciepła 1-2% sprawności kotłów >85% powracającego kondesatu >95% sprawnych odwadniaczy 2-5% sprawności kotłów WYMIANA/MODERNIZACJA ZMIANA PROCESU UTRZYMANIE Page 14
3. Układy chłodzenia Kategoria działania Działanie Typowy zakres oszczędności energii Wykorzystanie chłodzenia zewnętrznego (woda, powietrze) lub chłodzenie dwu-stopniowe Rozdział układów chłodzenia według wymaganych temperatur, redukcja wolumenu do chłodzenia 5-10% en. chłodzenia 5-10% en. chłodzenia Optymalizacja temperatur skraplania środka chłodzącego 5-10% en. chłodzenia Sterowanie sprężarkami przy zmiennym i niskim obciążeniu do 5% en. chłodzenia Utrzymanie i czyszczenie skraplaczy do 5% en. chłodzenia WYMIANA/MODERNIZACJA ZMIANA PROCESU UTRZYMANIE Page 15
3. Sprężone powietrze Kategoria działania Działanie Typowy zakres oszczędności energii Decentralizacja układu zasilania, zbiorniki buforowe, segmentacja do zasilania obszarowego 10-20% Napędy zmiennej prędkości do sprężarek 0-15% Redukcja ciśnienia oporowego w przesyle 3% Zmniejszenie ciśnienia powietrza do minimum wymaganego 3-6% Usuwanie wycieków 10-30% WYMIANA/MODERNIZACJA ZMIANA PROCESU UTRZYMANIE Page 16
4. Droga do doskonalenia: od energochłonności do energooszczędności Page 17
Efektywność energetyczna: od energochłonności do najlepszej klasy Browar energochłonny Etap (1) modernizacja browaru Wskaźniki energetyczne 30-50% Etap (2) optymalizacja procesów Etap (3) 10-30% potencjał innowacji technologicznych utrzymanie urządzeń 5-10% Browar energooszczędny Modernizacja i wymiana urządzeń Zmiana parametrów procesów Czas i działania Wykorzystanie mocy produkcyjnej i efektu skali Kultura poszanowania energii Praca posezonowa, przestoje Utrzymanie ruchu Page 18
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Page 19