Zakład Dostępowych Sieci Przewodowych (Z-16) Załącznik 1. Praca nr

Zakład Dostępowych Sieci Przewodowych (Z-16) Załącznik 1 Praca nr 16.30.001.5 Warszawa, grudzień 2005

Załącznik 1 Praca nr 16300015 Słowa kluczowe (maksimum 5 słów): procedury badawcze,, zestawy badaniowe Kierownik pracy: Wykonawcy pracy: Kierownik Zakładu P-16 mgr inż. Włodzimierz Zalewski mgr inż. Tomasz Kolecki dr inż. Ryszard Krajewski techn. Sylwester Nowak mgr inż. Dariusz Gacoń Copyright by Instytut Łączności, Warszawa 2004

INSTYTUT ŁĄCZNOŚCI LABORATORIUM BADAŃ I HOMOLOGACJI URZĄDZEŃ TELEKOMUNIKACYJNYCH Laboratorium Badań Teletransmisyjnych L5 Procedura Badawcza L5-x/x BADANIE SYSTEMÓW W WERSJI KLASYCZNEJ. Egzemplarz nr 1. Wydanie 1 grudzień 2005

Spis treści 1. Cel procedury....2 2. Przedmiot procedury....2 3. Zakres stosowania...2 4. Sposób postępowania....2 4.1. Rozpoznanie obiektu....2 4.2. Przygotowanie obiektu do badań....3 4.3. Badania cech obiektu badanego....4 4.3.1. Badania i pomiary parametrów elektrycznych rozgałęźnika...4 4.3.1.1. Pomiar wartości przenoszonego prądu stałego przez filtr rozgałęźnika...5 4.3.1.2. Pomiar wartości przenoszonego napięcia stałego przez filtr rozgałęźnika...6 4.3.1.3. Pomiar rezystancji wejściowej filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika dla prądu stałego...7 4.3.1.4. Pomiar wartości zakresu przenoszonego napięcia dzwonienia przez filtr rozgałęźnika...8 4.3.1.5. Sprawdzenie separacji sygnału dzwonienia i napięcia zasilania na wyjściu filtru górnoprzepustowego rozgałęźnika....9 4.3.1.6. Pomiar tłumienności wtrąceniowej filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika w paśmie zaporowym od 25 khz do 1104 khz (pasmo liniowe ) między liniowym interfejsem centralowym i interfejsem POTS...10 4.3.1.7. Pomiar tłumienności niedopasowania względem 600 Ω w paśmie akustycznym od 300 Hz do 3400 Hz na interfejsie POTS filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika....12 4.3.1.8. Pomiar tłumienności wtrąceniowej między interfejsami liniowym POTS a interfejsem centralowym (abonenckim) dla częstotliwości 1 khz filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika....13 4.3.1.9. Pomiar zniekształceń tłumieniowych między interfejsami POTS a liniowym interfejsem abonenckim w paśmie akustycznym od 200 Hz do 4000 Hz filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika...16 4.3.1.10. Pomiar zniekształceń opóźnieniowych między interfejsami POTS a liniowym interfejsem abonenckim (centralowym) w paśmie akustycznym od 200 Hz do 4000 Hz filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika...18 4.3.2. Pomiary i badania parametrów elektrycznych liniowego interfejsu centralowego (transmisja downstream) w paśmie od 25 khz do 1104 khz i liniowego interfejsu abonenckiego (transmisja upstream) w paśmie od 25 khz do 138 khz...20 4.3.2.1. Pomiar mocy całkowitej sygnału na liniowym interfejsie centralowym...20 4.3.2.2. Pomiar mocy całkowitej wyjściowej na liniowym interfejsie abonenckim...21 4.3.2.3. Pomiar mocy całkowitej na liniowym interfejsie centralowym i abonenckim przy jednoczesnej pracy jednostki centralowej i jednostki abonenckiej na jednej linii22 4.3.2.4. Pomiar gęstości widmowej mocy sygnału na wyjściu liniowego interfejsu centralowego jednostki centralowej (transmisja downstream)...24 4.3.2.5. Pomiar gęstości widmowej mocy sygnału na wyjściu liniowego interfejsu abonenckiego jednostki abonenckiej (transmisja upstream)...26 4.3.2.6. Pomiar tłumienności asymetrii w paśmie 25 khz 1104 khz interfejsu centralowego jednostki centralowej...28 4.3.3. Testy jakościowe systemów...29 strona 1

1. Cel procedury. Celem procedury jest określenie sposobu badań i pomiarów parametrów technicznych (cech) wyrobu pod nazwą Systemy w wersji klasycznej, w formie dogodnej do porównania z zaleceniami ETSI-ETR 328, ITU-T G.992.1. 2. Przedmiot procedury. Przedmiotem procedury są pomiary parametrów technicznych (cech) systemów w wersji klasycznej z podziałem tych pomiarów na: A. Pomiary i badania parametrów elektrycznych interfejsu jednostki (transmisja downstream) w paśmie od 25 khz do 1104 khz. B. Pomiary i badania parametrów elektrycznych interfejsu jednostki abonenckiej (transmisja upstream) w paśmie od 25 khz do 138 khz. C. Testy jakościowe systemów. 3. Zakres stosowania. Procedurę należy stosować przy badaniach systemów w wersji klasycznej wymienionych w pkt.1 niniejszego opracowania, prowadzonych w Laboratorium Badań Teletransmisyjnych. 4. Sposób postępowania. 4.1. Rozpoznanie obiektu. Rozpoznanie obiektu stanowiącego przedmiot badań obejmuje zapoznanie się z konstrukcją urządzenia, zasadą jego działania, konfiguracją pracy oraz obsługą. Należy rozpoznać zalecane warunki pracy urządzenia, parametry zasilania, dopuszczalne poziomy sygnałów pomiarowych, impedancje wejść i wyjść oraz możliwości i sposoby przełączania urządzenia w specjalne pomiarowe tryby pracy jak na przykład: generowanie specjalnych kodów pomiarowych, wyłączanie z badanych interfejsów napięcia niebezpiecznego dla przyrządów pomiarowych, wyłączanie z badanych interfejsów sygnałów transmisyjnych zakłócających sygnały pomiarowe przykładane do tych interfejsów. strona 2

aktywacje i deaktywacje jednostki centralowej i abonenckiej. Ogólną konfigurację pracy systemów w sieci dostępowej przedstawiono na rys.1. Dane do użytkownika PC Sieć szerokopasmowa Jednostka centralowa Jednostka abonencka Para kablowa Transmisja do centrali Transmisja do użytkownika Sieć wąskopasmowa Linia POTS Linia POTS Telefon Fax Modem Strona sieci Rys. 1 Strona użytkownika 4.2. Przygotowanie obiektu do badań. Urządzenia w wersji klasycznej należy pobrać, umieścić zespoły we właściwych miejscach panela, zestawić układ badawczy i aklimatyzować. Przed pomiarami należy włączyć zasilanie, ustabilizować warunki pracy i sprawdzić poprawność funkcjonowania układu badawczego. strona 3

4.3. Badania cech obiektu badanego. 4.3.1. Badania i pomiary parametrów elektrycznych rozgałęźnika Jednostka centralowa/abonencka Interfejs cyfrowy Centralowy/abonencki interfejs liniowy Rys. 2 Ogólna struktura rozgałęźnika wraz z modemem strona 4

4.3.1.1. Pomiar wartości przenoszonego prądu stałego przez filtr rozgałęźnika Sposób pomiaru Jednostka centralowa/abonencka Interfejs cyfrowy Interfejs liniowy centralowy/abonencki ma R Z 60 VDC Rys. 3 Nastawiając przy pomocy opornika regulowanego R wartość prądu w granicach od 0 do 100 ma sprawdzić czy rozgałęźnik przepuszcza prąd w wyżej podanym zakresie. Zmienić biegunowość zasilania i powtórzyć pomiar. Wykaz przyrządów R - opornik regulowany, od 0 do 600 Ω, Z zasilacz napięcia stałego, od 0 do 60 VDC, ma multimetr, zakres pomiarowy: od 0 do 150 ma. Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru jest określona dokładnością pomiaru prądu przez miliamperomierz i wynosi ±2%. strona 5

4.3.1.2. Pomiar wartości przenoszonego napięcia stałego przez filtr rozgałęźnika Sposób pomiaru Jednostka centralowa/abonencka Interfejs cyfrowy Interfejs liniowy centralowy/abonencki V R Z 60 VDC Rys. 4 Nastawiając na zasilaczu Z wartość napięcia równą 0 60 VDC sprawdzić na interfejsie centralowym (abonenckim) przy pomocy woltomierza obecność napięcia o wartości równej 0 60 VDC. Powtórzyć pomiar przy zmianie polaryzacji zasilania. Wykaz przyrządów R - opornik 600Ω, Z zasilacz napięcia stałego, od 0 do 60 VDC, V multimetr, woltomierz, zakres mierzonego napięcia 0 60 VDC. Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru jest określona dokładnością pomiaru napięcia przez woltomierz i wynosi ±1,5%. strona 6

4.3.1.3. Pomiar rezystancji wejściowej filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika dla prądu stałego Sposób pomiaru Jednostka centralowa/abonencka Interfejs cyfrowy A centralowy/abonencki interfejs liniowy V B I ma R=600Ω Z 60 VDC Rys. 5 - Wykonać zwarcie na liniowym interfejsie centralowym (abonenckim) - Nastawić na zasilaczu Z wartość napięcia np. = 40 VDC. - Woltomierzem V zmierzyć napięcie między punktami A i B - Zmierzyć miliamperomierzem wartość prądu Wartość rezystancji wejściowej filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika wyznacza się dzieląc wartość zmierzonego napięcia V przez wartość zmierzonego prądu I, nie powinna ona przekraczać 40 Ω, zgodnie z zaleceniem ITU-T G.992.1, E.4.2.4 Wykaz przyrządów V multimetr, mierzący wartość napięcia do 60 VDC, ma multimetr, mierzący wartość prądu do 100 ma, R opornik 600 Ω, Z zasilacz napięcia stałego od 0 do 60 VDC, strona 7

Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru jest określona dokładnością pomiaru napięcia i prądu przez multimetr i wynosi ±1,5%. 4.3.1.4. Pomiar wartości zakresu przenoszonego napięcia dzwonienia przez filtr rozgałęźnika Sposób pomiaru Jednostka centralowa/abonencka Interfejs cyfrowy Centralowy/abonencki interfejs liniowy Oscyloskop R=600Ω Z 60 VDC G 90 Vsk Rys. 6 Dołączyć do interfejsu POTS generator napięcia sygnału dzwonienia (o parametrach 90 Vsk, f: od 20 Hz do 50 Hz) Sprawdzić przy pomocy oscyloskopu czy sygnał ten pojawił się na liniowym interfejsie centralowym (abonenckim). Wartość napięcia powinna wynosić 90 Vsk a częstotliwość powinna odpowiadać nastawionej na generatorze (Zalecenie ITU-T G.992.1 E.4.2.2). Wykaz przyrządów Z zasilacz regulowany napięcia stałego 0 60 VDC, G generator napięcia sygnału dzwonienia (90 Vsk max, f od 20 Hz do 55 Hz), typ TSA1 R opornik stały 600 Ω, Oscyloskop Tektronix, typ 11402A strona 8

Określenie niepewności pomiaru Zgodnie z danymi technicznymi oscyloskopu dokładność pomiaru amplitudy i podstawy czasu wynosi ±2%. 4.3.1.5. Sprawdzenie separacji sygnału dzwonienia i napięcia zasilania na wyjściu filtru górnoprzepustowego rozgałęźnika. Sposób pomiaru Jednostka centralowa\abonencka Interfejs cyfrowy Oscyloskop Centralowy/abonencki interfejs liniowy R=600Ω Z 60 VDC G 90 Vsk Rys. 7 Dołączyć do interfejsu POTS generator napięcia sygnału dzwonienia (o parametrach 90 Vsk, f: od 20 Hz do 55 Hz) Zasilacz Z nastawić na wartość napięcia 60 VDC. Sprawdzić na interfejsie Data Interface badane napięcie sygnału dzwonienia i napięcie stałe 60 VDC. Sprawdzenia dokonać przy pomocy oscyloskopu. Wartość napięcia sygnału dzwonienia powinna być mniejsza niż 0,5 Vsk a napięcia stałego VDC powinna być mniejsza niż 0,1 VDC (Zalecenie ITU-T G.992.1, E 4.2) Wykaz przyrządów Z zasilacz regulowany napięcia stałego 0 60 VDC, G generator napięcia sygnału dzwonienia (90 Vsk max, f od 20 Hz do 55 Hz), typ TSA 1 strona 9

R opornik stały 600 Ω, Oscyloskop Tektronix, typ 11402A, Określenie niepewności pomiaru Zgodnie z danymi technicznymi oscyloskopu dokładność pomiaru amplitudy i podstawy czasu wynosi ±2%. 4.3.1.6. Pomiar tłumienności wtrąceniowej filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika w paśmie zaporowym od 25 khz do 1104 khz (pasmo liniowe ) między liniowym interfejsem centralowym i interfejsem POTS Sposób pomiaru Pomiar wykonać w dwóch układach pomiarowych A i B. Układ pomiarowy A Centralowy/abonencki interfejs liniowy R1=300Ω G 25 khz 1104 khz 150 Ω Rwe=600Ω SMP 25 khz 1104 khz Rys.8 W etapie pierwszym dla układu pomiarowego A sprawdzić na selektywnym mierniku poziomu SMP, Rwe = 600Ω wartości poziomu na interfejsie POTS dla wybranych (25 khz, 60 khz, 100 khz, 200 khz, 300 khz, 301 khz, 400 khz, 500 khz, 650 khz, 900 khz, 1000 khz i 1104 khz) częstotliwości z zakresu od 25 khz do 1104 khz. Zanotować zmierzone wartości poziomów dla ww. częstotliwości. strona 10

Układ pomiarowy B Jednostka centralowa/abonencka Interfejs cyfrowy Centralowy/abonencki interfejs liniowy R1=300Ω G f = 25 1104 khz 150 Ω Rwe=600Ω SMP f=25 1104 khz Rys. 9 W etapie drugim, dla układu pomiarowego B sprawdzić na selektywnym mierniku poziomu SMP, Rwe = 600Ω wartości poziomu na interfejsie POTS dla wybranych (25 khz, 60 khz, 100 khz, 200 khz, 300 khz, 301 khz, 400 khz, 500 khz, 650 khz, 900 khz, 1000 khz i 1104 khz) częstotliwości z zakresu od 25 khz do 1104 khz. Zanotować zmierzone wartości poziomów. Wyznaczenie tłumienności wtrąceniowej na podstawie wyników pomiarów uzyskanych w układach A i B Tłumienność wtrąceniową filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika wyznacza się z następującego wzoru: A = P AF - P BF (db) gdzie: P AF jest wartością zmierzonego poziomu dla danej częstotliwości dla układu pomiarowego A, P BF jest wartością zmierzonego poziomu dla tej samej częstotliwości dla układu pomiarowego B. Zgodnie z zaleceniem ITU-T G.992.1 E.2.4.1 wartość A powinna być większa niż 65 db w zakresie częstotliwości od 30 khz do 300 khz i większa niż 55 db w zakresie częstotliwości 301 khz do 1104 khz. strona 11

Wykaz przyrządów G generator, pasmo częstotliwości od 25 khz do 1104 khz, impedancja 150Ω (typ W2108 firmy Siemens) R1 opornik stały 300 Ω ±2%, dopasowujący rezystancję generatora G do rezystancji wejściowej interfejsu centralowego równej 100 Ω, SMP - miernik poziomu firmy Siemens, typ D2108 Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru wynika z dokładności miernika poziomu D2108 i wynosi ±0,5dB. 4.3.1.7. Pomiar tłumienności niedopasowania względem 600 Ω w paśmie akustycznym od 300 Hz do 3400 Hz na interfejsie POTS filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika. Sposób pomiaru Jednostka centralowa/abonencka Interfejs cyfrowy Centralowy/abonencki interfejs liniowy R=600Ω Tx/Rx PCM4 W&G Rys. 10 Analizator PCM4 ustawić w tryb pracy B11 tłumienność niedopasowania (return loss) względem 600 Ω, w paśmie 300 Hz 3400 Hz. Wykonać pomiar strona 12

Zgodnie z zaleceniem ITU-T G.992.1 E.4.3.1.4, wartość tłumienności niedopasowania powinna wynosić: 11 db w paśmie 300 Hz 1500 Hz, 10 db w paśmie 1500 Hz 2000 Hz, 9 db w paśmie 2000 Hz 3400 Hz. Wykaz przyrządów PCM4 Analizator PCM firmy W&G. R opornik zamykający, 600 Ω ± 2% Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru wynika z dokładności Analizatora PCM4 i wynosi dla tego pomiaru ±0,3 db. 4.3.1.8. Pomiar tłumienności wtrąceniowej między interfejsami liniowym POTS a interfejsem centralowym (abonenckim) dla częstotliwości 1 khz filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika. Sposób pomiaru Pomiar wykonać w dwóch układach pomiarowych A i B. strona 13

Układ pomiarowy A Centralowy/abonencki interfejs liniowy Rwy=600Ω DLS200 PCM4 W&G Rwe600 Ω Rys. 11 W etapie pierwszym (układ pomiarowy A) wykonać pomiar (bez filtru dolnoprzepustowego) w następujący sposób: na analizatorze PCM4 ustawić tryb pracy A11 (pomiar poziomu), na generatorze analizatora PCM4 ustawić impedancję wewnętrzną 600Ω, częstotliwość 1 khz i poziom 0 dbr, na mierniku analizatora PCM4 ustawić impedancję 600Ω, zmierzyć poziom sygnału na mierniku analizatora PCM4 dla pętli testowej o średnicy 0,4 mm wybranej na symulatorze linii DLS-IL, zanotować zmierzoną wartość poziomu dla ww. pętli testowej. strona 14

Układ pomiarowy B Jednostka centralowa/abonencka Interfejs cyfrowy Centralowy/abonencki interfejs liniowy DLS200 Consultronics Centralowy/abonencki interfejs liniowy R=600Ω PCM4 W&G R=600Ω Rys. 12 W etapie drugim (układ pomiarowy B) wykonać pomiar (z filtrem m) w identyczny sposób jak w punkcie A. Wyznaczenie tłumienności wtrąceniowej filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika. Tłumienność wtrąceniową dla f = 1000 Hz określa się jako różnicę poziomów zmierzonych na analizatorze PCM4 w układzie A i w układzie B. Aw = P A - P B B [db] Zgodnie z zaleceniem ITU-T G.992.1 E.1.3 wartość Aw powinna wynosić: < 0,3 db Wykaz przyrządów Symulator linii kablowych DLS-IL PCM4 Analizator PCM firmy W&G. Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru wynika z dokładności analizatora PCM4 i wynosi dla tego pomiaru ±0,05 db. strona 15

4.3.1.9. Pomiar zniekształceń tłumieniowych między interfejsami POTS a liniowym interfejsem abonenckim w paśmie akustycznym od 200 Hz do 4000 Hz filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika Sposób pomiaru Pomiar wykonać w dwóch układach pomiarowych A i B. Układ pomiarowy A Centralowy/abonencki interfejs liniowy Rwy=600Ω DLS200 PCM4 W&G Rwe600 Ω Rys. 13 W etapie pierwszym (układ pomiarowy A) wykonać pomiar (bez filtru dolnoprzepustowego) w następujący sposób: - na analizatorze PCM4 ustawić tryb pracy A11 (pomiar poziomu), - na generatorze analizatora PCM4 ustawić impedancję wewnętrzną 600Ω i częstotliwości (200 Hz, 500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz, 3000 Hz i 4000 Hz) w zakresie 200 Hz 4000 Hz z poziomem 0 dbr, - na mierniku analizatora PCM4 ustawić impedancję 600Ω, - zmierzyć poziom sygnału na mierniku analizatora PCM4 dla wybranych (200 Hz, 500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz, 3000 Hz i 4000 Hz) częstotliwości z zakresu 200 Hz 4000 Hz i dla pętli testowej o średnicy 0.4 mm wybranej na symulatorze linii DLS-IL, zanotować zmierzone wartości poziomu dla wybranych częstotliwości z zakresu 200 Hz 4000 Hz, strona 16

Układ pomiarowy B Jednostka centralowa abonencka Interfejs cyfrowy Centralowy/abonencki interfejs liniowy DLS200 Consultronics Centralowy/abonencki interfejs liniowy R=600Ω PCM4 W&G R=600Ω Rys. 14 W etapie drugim (układ pomiarowy B) wykonać pomiar (z filtrem m) w identyczny sposób jak w punkcie A. Zanotować zmierzone wartości poziomu dla tych samych częstotliwości, wybranych z zakresu 200 Hz 4000 Hz jak w punkcie A. Wyznaczenie zniekształceń tłumieniowych w paśmie 200 Hz 4000 Hz względem częstotliwości odniesienia 1000 Hz filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika na podstawie wyników pomiarów uzyskanych w układach A i B. Wyliczyć różnicę tłumienności ΔA równą różnicy poziomów dla wybranych częstotliwości z zakresu 200 Hz 4000 Hz zmierzonych w układzie A i B. ΔA FX = P AFX - P BFX gdzie: FX wybrana częstotliwość z zakresu 200 Hz 4000 Hz Wyliczyć różnicę tłumienności ΔA równą różnicy tłumienności ΔA FX - ΔA 1000Hz ΔA = ΔA FX - ΔA 1000Hz gdzie: ΔA 1000Hz = P A1000Hz - P B1000Hz, 1000 Hz częstotliwość odniesienia strona 17

Zgodnie z zaleceniem ITU-T G.992.1 E.1.4 ΔA powinno wynosić: ± 1,0 db dla częstotliwości z zakresu 200 Hz 4000 Hz. Wykaz przyrządów Symulator linii kablowych DLS-IL, PCM4 Analizator PCM firmy W&G. Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru wynika z dokładności analizatora PCM4 i wynosi dla tego pomiaru ±0,2 db. 4.3.1.10. Pomiar zniekształceń opóźnieniowych między interfejsami POTS a liniowym interfejsem abonenckim (centralowym) w paśmie akustycznym od 200 Hz do 4000 Hz filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika Sposób pomiaru Pomiar wykonać w dwóch układach pomiarowych A i B. Układ pomiarowy A Abonencki/centralowy interfejs liniowy Rwy=600Ω DLS200 PCM4 W&G Rwe600 Ω Rys. 15 W etapie pierwszym (układ pomiarowy A) wykonać pomiar (bez filtru dolnoprzepustowego) w następujący sposób: - na analizatorze PCM4 ustawić tryb pracy B51 (pomiar opóźności), - na generatorze analizatora PCM4 ustawić impedancję wewnętrzną 600Ω, i częstotliwości w zakresie 200 Hz 4000 Hz (600 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz, 3200 Hz, 3201 Hz i 4000 Hz ) z poziomem 0 dbr, strona 18

- na mierniku analizatora PCM4 ustawić impedancję 600Ω, - zmierzyć opóźność sygnału na mierniku analizatora PCM4 dla ww. wybranych częstotliwości i dla pętli testowej o średnicy 0,4 mm wybranej na symulatorze linii DLS-IL; - zanotować zmierzone wartości opóźności dla ww. wybranych częstotliwości. Układ pomiarowy B Jednostka centralowa/abonencka Interfejs cyfrowy Centralowy/abonencki interfejs liniowy DLS200 Consultronics Abonencki/centralowy interfejs liniowy R=600Ω PCM4 W&G ys. 16 R=600Ω R W etapie drugim (układ pomiarowy B) wykonać pomiar (z filtrem m) w identyczny sposób jak w punkcie A. Zanotować zmierzone wartości opóźności dla tych samych częstotliwości. Wyznaczenie zniekształceń opóźnieniowych w paśmie 200 Hz 4000 Hz filtru dolnoprzepustowego rozgałęźnika na podstawie wyników pomiarów uzyskanych w układach A i B. Wyliczyć różnicę opóźności Δβ równą różnicy opóźności dla wybranych częstotliwości z zakresu 200 Hz 4000 Hz zmierzonych w układzie A i B. Δβ FX = β AFX - β BFX [μs] gdzie: FX wybrana częstotliwość z zakresu 200 Hz 4000 Hz Zgodnie z zaleceniem ITU-T G.992.1 E.4.3.1.3 Δβ nie powinno przekraczać 200 μs w zakresie częstotliwości 0,6 khz 3,2 khz i 250 μs w zakresie częstotliwości 0,2 4,0 khz. strona 19

Wykaz przyrządów Symulator linii kablowych DLS-IL, PCM4 Analizator PCM firmy W&G. Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru wynika z dokładności analizatora PCM4 i wynosi ±5%. 4.3.2. Pomiary i badania parametrów elektrycznych liniowego interfejsu centralowego (transmisja downstream) w paśmie od 25 khz do 1104 khz i liniowego interfejsu abonenckiego (transmisja upstream) w paśmie od 25 khz do 138 khz 4.3.2.1. Pomiar mocy całkowitej sygnału na liniowym interfejsie centralowym Sposób pomiaru Jednostka centralowa Interfejs cyfrowy Centralowy interfejs liniowy SMP f=30 1104 khz R1=300Ω Rwe=150Ω R2=600Ω Rys. 17 Wymusić stan testowy (aktywacji) modemu (256 częstotliwości nośne transmisja downstream). Dołączyć do liniowego interfejsu centralowego miernik poziomu SMP. Miernik SMP ustawić na pomiar szerokopasmowy (25 khz 1104 khz), impedancję wejściową Rwe = 150 Ω i pomiar w dbm Równolegle do miernika SMP dołączyć opornik R1=300Ω w celu dopasowania impedancji miernika do impedancji badanego interfejsu centralowego = 100Ω. strona 20

Wykonać pomiar. Do wyniku odczytanego z miernika należy dodać poprawkę 10 lg 150 Ω/100 Ω = +1,76 db. Zgodnie z zaleceniem ITU-T G.992.1, A.1.2.3.1 wartość mocy całkowitej powinna wynosić: 20,4 dbm. Wykaz przyrządów Miernik poziomu SMP typ D2108 firmy Siemens Rezystor R1=300Ω ± 2%. Rezystor R2=600Ω ± 2%. Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru wynika z dokładności miernika poziomu D2108 i wynosi wg instrukcji pomiarowej ±0,5dBm. 4.3.2.2. Pomiar mocy całkowitej wyjściowej na liniowym interfejsie abonenckim Sposób pomiaru Jednostka abonencka Interfejs cyfrowy Abonencki interfejs liniowy R1=300Ω Rwe=150Ω SMP f=30 1104 khz R2=600Ω Rys. 18 Wymusić stan testowy (aktywacji) modemu (20 częstotliwości nośnych transmisja upstream). strona 21

Dołączyć do liniowego interfejsu abonenckiego miernik poziomu SMP. Miernik SMP ustawić na pomiar szerokopasmowy (25 khz 138 khz), impedancję wejściową Rwe = 150 Ω i pomiar w dbm Równolegle do miernika SMP dołączyć opornik R1=300Ω w celu dopasowania impedancji miernika do impedancji badanego interfejsu abonenciego = 100Ω. Wykonać pomiar. Do wyniku odczytanego z miernika należy dodać poprawkę 10 lg 150 Ω/100 Ω = +1,76 db. Zgodnie z zaleceniem ITU-T G.992.1 A.2.4.3.1 wartość mocy całkowitej powinna wynosić 12,5 dbm. Wykaz przyrządów SMP - miernik poziomu typ D2108 firmy Siemens Rezystor R1=300Ω ± 2%. Rezystor R2=600Ω ± 2%. Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru wynika z dokładności miernika poziomu D2108 i wynosi wg instrukcji pomiarowej ±0,5dBm 4.3.2.3. Pomiar mocy całkowitej na liniowym interfejsie centralowym i abonenckim przy jednoczesnej pracy jednostki centralowej i jednostki abonenckiej na jednej linii Uwaga! W układzie tym jednostka centralowa (transmisja downstream) i jednostka abonencka (transmisja upstream) realizują (poprzez symulator linii DLS-IL) transmisję od końca do końca. Sposób pomiaru strona 22

Jednostka centralowa R1 = 386 Ω R1 = 386 Ω DLS-IL Jednostka abonencka SMP Rys. 19 Wprowadzić modemy ATU-C i ATU-R w stan testowy (aktywacji, ATU-C downstream, ATU-R upstream). Symulator linii DLS-IL ustawić na tłumienność 20 db dla f=300 khz (średnica 0,4 mm). Miernik SMP ustawić na pomiar szerokopasmowy (25 khz 1104 khz) i impedancję wejściową Rwe = 150 Ω, i pomiar w dbm i dołączyć do wyjścia ATU-C (transmisja downstream). Wykonać pomiar. Do odczytanego wyniku dodać poprawkę 1,76 db (10 lg 150Ω/100Ω) = +1,76 db. Zgodnie z zaleceniem ITU-T G.992.1 A.2.4.2.1 wartość mocy całkowitej na liniowym interfejsie centralowym powinna wynosić: 20,4 dbm Miernik SMP ustawić na pomiar szerokopasmowy (pasmo 25 khz do 138 khz) i impedancję wejściową 150 Ω, i pomiar w dbm i dołączyć do wyjścia ATU-R (transmisja upstream) Wykonać pomiar Do odczytanego wyniku dodać poprawkę +1,76 db (10 lg 150Ω/100Ω) = +1,76 db. Zgodnie z zaleceniem ITU-T G.992.1 A.2.4.3.1 wartość mocy całkowitej na linioweym interfejsie abonenckim powinna wynosić 12,5 dbm (transmisja upstream). Wykaz przyrządów Miernik poziomu SMP typ D2108 firmy Siemens Symulator linii DLS-IL Opornik R1 = 386 Ω ±2% (dopasowanie 135 Ω impedancji symulatora linii DLS-IL do 100 Ω impedancji liniowego interfejsu centralowego i abonenckiego) strona 23

Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru wynika z dokładności miernika poziomu D2108 i wynosi wg instrukcji pomiarowej ±0,5dBm 4.3.2.4. Pomiar gęstości widmowej mocy sygnału na wyjściu liniowego interfejsu centralowego jednostki centralowej (transmisja downstream) Sposób pomiaru Pomiar wykonać w dwóch układach pomiarowych A i B. Układ pomiarowy A Jednostka centralowa Interfejs Cyfrowy Centralowy interfejs liniowy SMP f=3,4 1104 khz R1=300Ω Rwe=150Ω R2=600Ω Rys. 20 Wymusić stan testowy (aktywacji) modemu (256 częstotliwości nośne transmisja downstream) Dołączyć do liniowego interfejsu centralowego miernik poziomu SMP Miernik SMP ustawić na pomiar selektywny (20 Hz) i impedancję wejściową symetryczną Rwe = 150 Ω i poziom w dbm Równolegle do miernika SMP dołączyć opornik R1=300Ω w celu dopasowania impedancji miernika do impedancji badanego interfejsu centralowego = 100Ω. Wykonać pomiary dla poszczególnych częstotliwości w paśmie 25 khz 1104 khz.. Do otrzymanych wyników należy dodać poprawkę 1,76 db wynikającą z niedopasowania impedancji wejściowej (150Ω) miernika SMP do impedancji wejściowej (100Ω) interfejsu centralowego i odjąć poprawkę 13,0 db w celu uzyskania końcowego wyniku w wartościach dbm/1 Hz. Poprawkę tę wylicza się z następującego wzoru: strona 24

10 lg NBW/Hz gdzie NBW oznacza szerokość wstęgi miernika równą 20 Hz 10 lg 20Hz/1Hz = 13,0 db Zgodnie z zaleceniem ITU-T A.1.2 gęstość widmowa mocy na tym interfejsie (downstream) powinna wynosić: -36,5 dbm/1hz w paśmie użytkowym 25,875 khz 1104 khz. Układ pomiarowy B Jednostka centralowa Interfejs cyfrowy Centralowy interfejs liniowy Analizator widma TR 100Ω/50Ω R2=600Ω Rys. 21 Wymusić stan testowy (aktywacji) modemu (256 częstotliwości nośne transmisja downstream) Dołączyć poprzez transformator TR 100Ω/50Ω do liniowego interfejsu centralowego analizator widma HP Analizator HP ustawić na zakres częstotliwości 1 khz 3 MHz i poziom 10 dbm...-110 dbm oraz szerokość pasma analizatora 300 Hz Wykonać pomiar i przeliczyć wyniki uwzględniając poprawki wynikające z niedopasowania pasma według poniższego wzoru: -10 log (300 Hz//1Hz) -24,7 dbm Od otrzymanych wyników należy odjąć poprawkę 24,7 dbm wynikającą z niedopasowania pasma w celu uzyskania końcowego wyniku w wartościach dbm/1 Hz. Zgodnie z zaleceniem ITU-T A.1.2 gęstość widmowa mocy na tym interfejsie (downstream) powinna wynosić: -36,5 dbm/1hz w paśmie użytkowym 25,875 khz 1104 khz. strona 25

Wykaz przyrządów Miernik poziomu SMP typ D2108 firmy Siemens. Analizator widma HP typ 4195A firmy Hewlett Packard Transformator TR 100Ω/50Ω firmy North Hills Rezystor R2=600Ω ± 2%. Rezystor R1=300Ω ± 2%. Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru dla układu A wynosi ±0,2dB, a dla układu B ±0,15dB i wynika dla układu A z dokładności miernika poziomu D2108 a dla układu B z dokładności analizatora widma HP. 4.3.2.5. Pomiar gęstości widmowej mocy sygnału na wyjściu liniowego interfejsu abonenckiego jednostki abonenckiej (transmisja upstream) Sposób pomiaru Pomiar wykonać w dwóch układach pomiarowych A i B. Układ pomiarowy A Jednostka abonencka Interfejs cyfrowy Abonencki interfejs liniowy SMP f=3,4 1104 khz R1=300Ω R we =150Ω R2=600Ω Rys. 22 Wymusić stan testowy (aktywacji) modemu (20 częstotliwości nośne transmisja upstream) Dołączyć do liniowego interfejsu abonenckiego miernik poziomu SMP Miernik SMP ustawić na pomiar selektywny (20 Hz) i impedancję wejściową symetryczną Rwe = 150 Ω i poziom w dbm strona 26

Równolegle do miernika SMP dołączyć opornik R1=300Ω w celu dopasowania impedancji miernika do impedancji badanego interfejsu abonenckiego = 100Ω. Wykonać pomiary dla poszczególnych częstotliwości w paśmie 25 khz 138 khz. Do otrzymanych wyników należy dodać poprawkę 1,76 db wynikającą z niedopasowania impedancji wejściowej (150Ω) miernika SMP do impedancji wejściowej (100Ω) interfejsu abonenckiego i odjąć poprawkę 13,0 db w celu uzyskania końcowego wyniku w wartościach dbm/1 Hz. Poprawkę tę wylicza się z następującego wzoru: 10 lg NBW/Hz gdzie NBW oznacza szerokość wstęgi miernika równą 20 Hz 10 lg 20Hz/1Hz = 13,0 db Zgodnie z zaleceniem ITU-T A.2.4 gęstość widmowa mocy na tym interfejsie (upstream) powinna wynosić: -34,5 dbm/1hz w paśmie użytkowym 25,875 khz 138 khz. Układ pomiarowy B Jednostka abonencka Interfejs cyfrowy Abonencki interfejs liniowy Analizator widma TR 100Ω/50Ω R2=600Ω Rys. 23 Wymusić stan testowy (aktywacji) modemu (20 częstotliwości nośne transmisja upstream) Dołączyć poprzez transformator TR 100Ω/50Ω do liniowego interfejsu centralowego analizator widma HP Analizator HP ustawić na zakres częstotliwości 1 khz 1 MHz i poziom 10 dbm...-110 dbm oraz szerokość pasma analizatora 300 Hz Wykonać pomiar i przeliczyć wyniki uwzględniając poprawki wynikające z niedopasowania pasma według poniższego wzoru: -10 log (300 Hz//1Hz) -24,7 dbm strona 27

Od otrzymanych wyników należy odjąć poprawkę 24,7 dbm wynikającą z niedopasowania pasma w celu uzyskania końcowego wyniku w wartościach dbm/1 Hz. Zgodnie z zaleceniem ITU-T A.1.2 gęstość widmowa mocy na tym interfejsie (downstream) powinna wynosić: -34,5 dbm/1hz w paśmie użytkowym 25,875 khz 138 khz. Wykaz przyrządów Miernik poziomu SMP typ D2108 firmy Siemens. Analizator widma HP typ 4195A firmy Hewlett Packard Transformator TR 100Ω/50Ω firmy North Hills Rezystor R2=600Ω ± 2%. Rezystor R1=300Ω ± 2%. Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru dla układu A wynosi ±0,2dB, a dla układu B ±0,15dB i wynika dla układu A z dokładności miernika poziomu D2108 a dla układu B z dokładności analizatora widma HP. 4.3.2.6. Pomiar tłumienności asymetrii w paśmie 25 khz 1104 khz interfejsu centralowego jednostki centralowej Sposób pomiaru Jednostka centralowa Interfejs cyfrowy R2=100Ω G Zx Z N Mostek Centralowy interfejs liniowy SMP R1=600Ω Rys. 24 Zestawić układ pomiarowy. strona 28

Na generatorze G ustawić poziom 0 db na wyjściu współosiowym 75Ω. Miernik SMP ustawić na pomiar selektywny (z pasmem 20 Hz) na wejściu współosiowym 75Ω. Mostek ustawić na pomiar tłumienności asymetrii i wejście Zx dołączyć do interfejsu centralowego badanego urządzenia. Do gniazda Z N mostka dołączyć rezystancję odniesienia R2=100Ω. Wykonać pomiar tłumienności asymetrii w paśmie od 25 khz do 1104 khz (częstotliwości pomiarowe: 25 khz, 50 khz, 100 khz, 300 khz, 700 khz, 1104 khz) poprzez odczyt poziomu na mierniku SMP. Tłumienność asymetrii wynosi: Aas = P FX 10 (db), gdzie P FX jest poziomem odczytanym na mierniku SMP a wartość 10 db jest poprawką którą należy uwzględnić przy pomiarze. Zgodnie z zaleceniem ITU-T G.992.1 A.4.3.1 wartość tłumienności asymetrii powinna w mierzonym paśmie wynosić 40 db. Wykaz przyrządów G generator, typ W2108 firmy Siemens. SMP selektywny miernik poziomu, typ D2108 firmy Siemens. Mostek, typ B2305 firmy Siemens. R1 = 600Ω ±2%. R2 = 100Ω ±1%. Określenie niepewności pomiaru Niedokładność pomiaru zależy od dokładności mostka B2305, rezystora R2 = 100Ω, i miernika poziomu D2108. Błąd pomiaru wynikający z niedokładności mostka wynosi < 0,5 db w zakresie częstotliwości od 5 khz... 100 khz i mniej niż 1 db od 200 Hz...2,1 MHz. Dokładność miernika poziomu wynosi ±0,5 db. 4.3.3. Testy jakościowe systemów Sposób pomiaru Pomiar wykonać w dwóch układach pomiarowych A i B. strona 29

Układ pomiarowy A Tester BER A D S L Jednostka centralowa badana pętla A D S L Tester Jednostka BER abonencka Źródło zakłóceń Centrala Linia POTS Linia POTS Telefon fax, modem Strona centralowa Strona abonencka Rys. 25 Układ pomiarowy A dotyczy badań jakościowych systemów dla kierunku transmisji (od końca do końca) od sieci do abonenta. Układ pomiarowy B Tester BER A D S L Jednostka centralowa badana pętla A D S L Tester Jednostka BER abonencka Źródło zakłóceń Centrala Linia POTS Linia POTS Telefon fax, modem Strona centralowa Strona abonencka Rys. 26 Układ pomiarowy B dotyczy badań jakościowych systemów dla kierunku transmisji (od końca do końca) od abonenta do sieci. strona 30

Wykaz przyrządów Tester BER - tester stopy błędów transmisji pakietowej. Badana pętla pętle testowe wg ETSI ETR 328 realizowane przez symulator linii kablowych DLS-IL, Źródło zakłóceń realizuje symulator linii kablowych DLS-IL strona 31