Dr hab. Marek Liskiewicz, prof. ASP Ul. Obozowa 55 a, 30-383 Krakow Krakow, dnia 15,11,2014 Akademia Sztuk Pieknych w Krakowie Wydziat Form Przemystowych, ul. Smolensk 9, 31-108 Krakow tel. 12 422 34 44 mail: mliskiewicz(a),asp.krakow.pl Recenzja dorobku tworczego przygotowana w zwi^zku z przewodem habilitacyjnym dr Andrzeja Sobasia z Akademii Sztuk Pieknych w Katowicach, wszczetym na Wydziale Form Przemystowym Akademii Sztuk Pieknych w Krakowie. Podstawy przygotowania recenzji: - Opracowanie pt. Dokumentacja dorobku projektowego dia potrzeb przewodu kwalifikacyjnego 2014" zawieraj^ce bogaty materiat ilustracyjny prezentuj^cy wybrane prace projektowe z lat 2002-2014. Opracowanie pt. Dokumentacja dorobku projektowego 2014" oraz informacja o osi^gni^ciach dydaktycznych wspotpracy naukowej i popularyzacji nauki na 29 stronach spisu zawieraj^ce informacji o autorze, historic dotychczasowego zatrudnienia, bogaty dorobek tworczy autora w postaci efektow wspotpracy z wieloma firmami w wi^kszosci uwiehczony wdrozeniami projektow jak rowniez dziatalnosc edukacyjn^ i prace zarowno organizacyjne, edukacyjne oraz badawcze b^d^ce wynikiem zaangazowania na rzecz macierzystej Uczelni. - Opracowanie pt. Dokumentacja dziatalnosci dydaktycznej 2002-2014" - Autoreferat 2014" - wskazanie osi^gni^cia projektowego b^dqcego gtownym przedmiotem pracy habilitacyjnej w postaci Serii tokarek do zestawow kotowych firmy Koltech Sp. z 0.0. Raciborz wdrozone w latach 2006-2013, oraz omowienie celu naukowego / artystycznego ww pracy i osi^gni^tych wynikow. Ponadto omowienie pozostatych osi^gni^c naukowo badawczych ( artystycznych ) jak m inn. serii wozkow widtowych Zremb S.A. Gliwice wdrozony w latach 2002-2004, system monitorowania procesow spawania samaarc z rejestratorem RPS-3, wdrozony w 2012 roku oraz wdrozony w latach 2007-2009 projekt systemu informacji wizualnej dia Mi^dzynarodowego Portu Lotniczego Katowice w Pyrzowicach.
Dorobek projektowy dra Andrzeja Sobasia w latacin 2002-2014 to zrealizowane samodzielnie i w roznych zespotach projektowych ponad 20 roznych projektow wzorniczych charakteryzuj^cych si? szerokim spektrum - od indywidualnych 0 wyraznym charakterze twardego" wzornictwa po realizacje zespotowe systemow informacji wizualnej. Objawia s\q tu jego wszechstronnosc jako projektanta dbajqcego na kazdym poziomie o wysok^ jakosc proponowanych rozwi^zah projektowych, 0 ktorej jakosci swiadczy procent zakohczonych sukcesem wdrozeh. Swiadczy to 0 profesjonalizmie autora potrafi^cego skuteczne realizowac, spetniac specyficzne potrzeby odbiorcow tak rozni^ce si? w poszczegolnych przypadkach. Skutecznosc ta jest rowniez dowodem na umiejetnosc koordynacji pracy zespotow projektowych, efektywnej analizy informacji i generowania opartych na wlasciwych zatozeniach rozwi^zah. Wymaga to od autora niew^tpliwie takze duzych zdolnosci menedzersko organizacyjnych. Na szczegoln^ uwag? zastuguje fakt doskonatej wspotpracy autora w ramach roznych zespotow projektowych, nie tyiko wspotpracy z projektantami wzornictwa bezposrednimi cztonkami tychze zespotow ale tez uczestnikami procesu projektowego zaangazowanymi ze strony zleceniodawcow / przedsiebiorstw - konstruktorow, roznych specjalistow, konsultantow itp. Bez tej dobrej wspotpracy nie bytoby mozliwych tak spektakularnych efektow. Analizuj^c przedstawione do oceny wybrane projekty nalezy zacz^c od projektu rodziny tokarek podtorowych do zestawow kotowych pojazdow szynowych dia firmy Koltech Sp. z 0.0. Raciborz, realizowanych w latach 2006-2008. Jest to projekt w wyj^tkowym zakresie trudnosci, o szerokim zakresie problemow podlegaj^cych analizie. Poruszaj^c si? w obszarze typowo technicznego wzornictwa obrabiarek stuz^cych do regeneracji kot pojazdow szynowych, bez koniecznosci ich demontazu z zespotow jezdnych, dr Sobas zrealizowat nowoczesne rozwi^zania maszyn nios^ce ze sob^ zarowno elegancj? ponadczasowej estetyki wzornictwa tak istotn^ przy produktach o stosunkowo dtugim cyklu zycia buduj^c^ obraz - identyfikacj? marki - firmy, ergonomi? obstugi i szereg problemow czysto konstrukcyjnych - inzynieryjnych niezb^dnych do rozstrzygni^cia wzespole projektowym. W przypadku tego projektu b^d^cego gtownym przedmiotem rozprawy habilitacyjnej, autor podejmuje trafne decyzje co do proporcji i zatozonej - prawidtowo dobranej hierarchii aspektow produktu t^cz^cych jego: funkcj^ ze szczegolnym uwzgl^dnieniem sposobu realizacji programu pomiarow i kalibracji kot, sposob obstugi, w tym analizy szeroko rozumianych zagadnieh ergonomicznych, interfejs umozliwiaj^cy precyzyjny sposob odczytywania stanow dziatania urz^dzenia w jednoznaczny sposob umozliwiaj^cy dobor poszczegolnych funkcji. To wszystko ma
ogromne znaczenia dia podniesienia jakosci, bezpieczehstwa obstugi oraz kosztow catkowitych przeprowadzanego remontu elementow podwozia pojazdow szynowych. Stuszna decyzja, choc przez autora bezposrednio nie podniesiona, dotyczy doboru estetyki - jak pisze autor w autoreferacie: Wprocesie projektowym waznq rol odgrywa trafna ocena semantyczna,j zyka formy" oraz ocena emocjonalnego oddziatywania produktu. W tego typu urz^dzeniach przemystowych estetyka nie ma takiego znaczenia jak w przypadku produktow rynkowych. Z punktu widzenia sztuki projektowania trudno odmowic tokarkom technicznej urody; niezwykle istotnego elementu wizualnego jak dobrana kolorystyka, uzyte materiaty, sposob ksztattowania, grafika, spajajqce cat^ rodzin? projektowanych urz^dzeh. Moim zdaniem to niezwykle skuteczny sposob na budowanie pozytywnego wizerunku firmy oraz skuteczne narz^dzie do konkurowania firmy na rynku. Z informacji jakie podaje autor wynika, ze te postawione na pocz^tku pracy zatozenia przyniosty zamierzone rezultaty ponadto przynosz^c mu m. inn. nominacj? do nagrody Rzecz Sl^ska w 2006 i w 2009 roku. Podobnie w przypadku projektu serii wozkow widtowych dia Zremb S.A. Gliwice wdrozonych w latach 2002-2004, dziatania projektanta podporz^dkowane s^ zasadom bezpieczehstwa obstugi, rygorystycznym ograniczeniom normatywnym, ktore jednak pomimo to pozwolity na opracowanie spetniaj^ce oczekiwania operatora co do trakcyjnosci, komfortu, tatwosci serwisowania z zachowaniem atrakcyjnej formy, wzbudzaj^cej pozytywne odczucia u obserwatora jednoczesnie logicznie wywodz^ca si? z konstrukcji i funkcji. Tu szczegolnie widoczna jest przytoczona wczesniej trafna ocena semantyczna oddziatywania produktu. Projekt ten, b?d^c zauwazonym na rynku projektowym, uznany zostat w 2006 roku za jeden z najlepszych projektow ostatnich lat przez zespot redakcyjny czasopisma 2+3D. System monitorowania procesow spawania samaarc z rejestratorem RPS-3 dia firmy Somar SA, stanowi przyktad sukcesu sprawnie wspotpracuj^cego zespotu projektowego, w sktad ktorego oprocz dra Andrzeja Sobasia odpowiedzialnego za projekt produktu, uczestniczyta projektantka grafiki Anna Kopaczewska oraz projektantka interfejsu Anna Domaradzka. Produkt ten zostat wyrozniony na Mi^dzynarodowych Targach Spawalnictwa Expo Welding na Expo Silesia 2012 a takze ominowany do nagrody gtownej konkursu Slaska Rzecz" 2012, Zamek Cieszyn 2013 Innym skutecznie prowadzonym projektem zespotowym zrealizowanym wspolnie z dr Justyn^ Kucharczyk jest, nagrodzony nagrody specjainq Wojewody Sl^skiego w konkursie Sl^ska Rzecz 2008, projekt systemu informacji wizualnej dia
Mi?dzynarodowego Portu Lotniczego Katowice w Pyrzowicach. Projekt ten wyroznia si? kompleksowosci^ rozwi^zania obejmuj^cego decyzje projektowe z zakresu techniki oswietleniowej, konstrukcji nosnikow reklamowych i informacyjnych ale przede wszystkim logiki organizacji informacji maj^cej na celu utatwienie skutecznego poruszania si? wielokulturowych uczestnikow ruchu w mi?dzynarodowym porcie lotniczym. Wdrozony w latach 2007-2008 projekt jest odbierany bardzo pozytywnie zarowno przez pasazerow jak pracownikow lotniska stanowiac oryginalne systemowe rozwi^zanie tworz^ce przyjazny, spojny i nowoczesny wizerunek Mi?dzynarodowego Portu Lotniczego Katowice - Pyrzowice. Te i inne liczne nagrody i wyroznienia dr Andrzeja Sobasia pocz^wszy od Nagroda Specjalna Ministra Kultury i Sztuki z 1979 roku zastuguje na uwag?, wskazuj^c na konsekwentny i peten sukcesow rozwoj zawodowy godny pozazdroszczenia. Andrzej Sobas, z urodzenia chorzowianin, po ukonczenia studiow na Wydziale Form Przemystowych Akademii Sztuk Pi?knych w Krakowie, zwi^zat si? ze Sl^skiem i od roku 1988 roku bardzo aktywnie dziata na rzecz slqskiego srodowiska projektantow wzornictwa przemystowego, przede wszystkim jako pracownik naukowy Akademii Sztuk Pi?knych w Katowicach spod ktorego skrzydet wyszty w swiat rzesze mtodych projektantow mogqcych si? pochwalic wieloma nagrodami i wyroznieniami juz na etapie edukacji, bardzo aktywny projektant o ktorego klasie swiadczy iiosc realizacji i jakosc wdrozonych produktow, cztonek Stowarzyszenia Projektantow Form Przemystowych, ale takze projektant bardzo zaangazowany w dziatalnosc spoleczn^ i popularyzatorsk^ w Slqskim Klastrze Designu, Sl^skim Zamku Sztuki i Przedsi?biorczosci w Cieszynie, Sl^skiej Radzie Innowacji Urz?du Marszatkowskiego w Katowicach, juror wielu konkursow projektowych. Bardzo bogaty rozdziat aktywnosci autora stanowi^ tez rozliczne referaty wielokroc prezentowane w ramach udziatu w ponad 50 konferencjach, liczne ekspertyzy, ponad 20 publikacji i 30 wystaw ( wybranych ) stanowi^ce pokazny, naprawd? imponuj^cy i budz^cy szacunek dorobek dra Andrzeja Sobasia. Ocena dorobku dydaktycznego Pan dr Andrzej Sobas po ukonczenia studiow na Wydziale Form Przemystowych Akademii Sztuk Pi?knych w Krakowie i roku pracy na stanowisku asystenta na Wydziale Architektury i Wzornictwa Pahstwowej Wyzszej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdahsku od roku 1988 pracuje na Akademii Sztuk Pi?knych w Katowicach, najpierw na Wydziale Grafiki jako wyktadowca, a nast?pnie od 2001 roku na Wydziale Projektowym na stanowisku adiunkta prowadz^c obecnie Pracowni? Projektowania
Ergonomicznego. Dodatkowo prowadzi zaj?cia w ramach Pracowni Projektowania Komunikacji Spotecznej. Opracowanie pt. Dokumentacja dziatalnosci dydaktycznej 2002-2014" prezentuje ponad 40 wybranych projektow studenckich realizowanych pod opiek^ merytoryczn^ dr Andrzeja Sobasia. Wiele z tych projektow uzyskato nagrody i wyroznienia na mi?dzynarodowych konkursach projektowych. Szczegolnie cenna wydaje si? wspotpraca przy realizacji wybranych tematow z przedsi?biorstwami zewn?trznymi pot^czona z wyjazdami studyjnymi i warsztatami organizowanymi przez dr Andrzeja Sobasia, daj^cymi wgi^d w realia rynku zewn?trznego przedsi?biorstw przemystowych. Wszystkie projekty realizowane przez studentow charakteryzuj^ si? wysokim stopniem wraziiwosci spotecznej, reakcji na problemy niepetnosprawnosci, swiadomosciq zagadnieh ergonomii a przede wszystkich wysokim poziomem realizacji swiadcz^cym o skutecznosci metod dydaktycznych stosowanych przez prowadz^cego. Wsrod wielu nagrod za podkreslenie zastuguje Nagroda Prezydenta RP, ktor^ otrzymat w 2004 roku jeden z projektow badawczych, realizowanych wspolnie z Politechnik^ Sl^sk^, zatytutowany Projektowanie zabawek rehabilitacyjnych z mozliwosciq monitorowania procesu rehabilitacji". Konkluzja. Po zapoznaniu si? z materiatem przewodu habilitacyjnego przedstawionego do recenzji stwierdzam z catym przekonaniem, ze dr Andrzej Sobas zaprezentowat prac?, ktorej zawartosc zarowno pod wzgl?dem formalnym jak i merytorycznym stanowi wazny element rozwoju dyscypliny naukowej, wnosi istotny wktad w rozwoj dydaktyki przysztych projektantow wzornictwa w Polsce. Doswiadczenia habilitanta zarowno jako projektanta jak tez dydaktyka i popularyzatora wzornictwa sktaniaj^ do opinii o jego wszechstronnych i wysokich kwalifikacjach oraz niezwyktym we wspotczesnym swiecie zaangazowaniu. Na podstawie oceny pracy w postaci projektu Serii tokarek do zestawow kotowych firmy Koltech Sp. z o.o. Raciborz, projektu serii wozkow widtowych Zremb S.A. Gliwice, oraz projektu systemu monitorowania procesow spawania samaarc z rejestratorem RPS-3, a takze projektu systemu informacji wizualnej dia Mi?dzynarodowego Portu Lotniczego Katowice stwierdzam, ze przedstawione prace cechuje oryginalnosc opracowah, dogt?bnosc i wszechstronnosc podejmowanej tematyki. Prezentowany materiat spetnia wymogi ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki. Wobec powyzszego stwierdzam, ze dr Andrzej Sobas w petni zastuguje na przyznanie mu stopnia doktora habilitowanego sztuk plastycznych w dyscyplinie sztuki projektowe. / Doktor habilitowany,