6) maszyny słuŝące do przemieszczania osób lub ładunków w ograniczonym zasięgu:

Rodzaje urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu określa Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie dozoru technicznego z dnia 16.07.2002 r ( Dz. U. Nr.120 poz. 1021 z dnia 29 lipca 2002r. ) ze zmianami wprowadzonymi Rozporządzeniem Rady Ministrów z dn. 03.02.2003 Dz. U. Nr 28 poz. 240 z 2003 r 87 Zgodnie z 1 dozorowi technicznemu podlegają: 6) maszyny słuŝące do przemieszczania osób lub ładunków w ograniczonym zasięgu: 88

Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Wciągniki i wciągarki 89 Wciągniki i wciągarki Ręczne o udźwigu poniŝej 2,0 t forma dozoru uproszczona 90

Suwnice Suwnica bramowa 91 Suwnica pomostowa natorowa 92

Suwnica pomostowa podwieszana 93 śurawie 94

śuraw wieŝowy 95 śuraw przenośny 96

śuraw samojezdny 97 98

Układnice 99 Dźwigniki (podnośniki), w tym systemy do parkowania samochodów, z wyjątkiem dźwigników stanowiących wyposaŝenie pojazdów, dźwigników do pochylania stołów technologicznych i dźwigników przenośnych z napędem ręcznym; 100

101 102

103 104

105 106

Wyciągi towarowe 107 Podesty ruchome 108

109 110

Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 111 Urządzenia dla osób niepełnosprawnych 112

113 Schody ruchome 114

Chodniki ruchome 115 Przenośniki okręŝne kabinowe i platformowe 116

Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia Wózek specjalizowany wózek z wysięgnikiem! Uprawnienia do konserwacji I WJK i obsługi I WJO 117 Wózek specjalizowany z osobą podnoszoną wraz z ładunkiem! Uprawnienia do konserwacji I WJK i obsługi I WJO 118

119 Obsługa II WJO Konserwacja II WJK 120

Obsługa III WJO 121 Dźwigi do transportu osób lub ładunków, dźwigi budowlane i dźwigi towarowe małe; 122

123 Przenośniki kabinowe i krzesełkowe o ruchu obrotowym, przeznaczone do celów rekreacyjno-rozrywkowych 124

125 Przeciągarki pojazdów szynowych 126

Osobowe i towarowe koleje linowe 127 Wyciągi do przemieszczania osób w celach turystyczno-sportowych Pomosty ruchome z zespołami napędowymi w przystaniach promowych Dźwignice linotorowe 128

Wózki unoszące nie wymagają decyzji UDT zezwalającej na eksploatację 129 Wózek takŝe nie podlegający dozorowi (napęd podnoszenia ręczny): 130

Aktualnie obowiązujące przepisy prawne z zakresu eksploatacji UTB (warunki techniczne) 131 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn. 10 lipca 2001 w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać przenośniki kabinowe i krzesełkowe (Dz. U. 2001 nr 77 poz. 827). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn. 28 grudnia 2001 w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać dźwigniki (Dz. U. 2002 nr 4 poz. 43). Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn. 29 października 2003 r w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz. U. 2003 nr 193 poz. 1890). 132

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn. 29 października 2003 r w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz. U. 2003 nr 193poz. 1890). - dotyczy fazy eksploatacji - nie dotyczy faz: - wytwarzania, - napraw, - modernizacji urządzeń. 133 Ma zastosowanie do następujących rodzajów urządzeń transportu bliskiego: - wciągarek i wciągników; - suwnic; - Ŝurawi; - układnic; - wyciągów towarowych; - podestów ruchomych; - urządzeń dla osób niepełnosprawnych; - schodów i chodników ruchomych; 134

- przenośników okręŝnych kabinowych i platformowych; - dźwigów, w szczególności do transportu osób lub ładunków, dźwigów budowlanych i dźwigów towarowych małych; - dźwignic linotorowych; - urządzeń technicznych słuŝących do przemieszczania kontenerów przy pracach przeładunkowych; - dźwigników przeznaczonych do przemieszczania ładunków nieprostoliniowo, w tym systemów do parkowania samochodów; - wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia. 135 Lp. Urządzenie transportu bliskiego Forma dozoru technic znego Termin i rodzaj badania okresowe 1 UTB wykonane w całości lub częściowo w wersji przeciwwybuchowej pełny co jeden rok 2 Wciągniki i wciągarki z napędem ręcznym o udźwigu do 2 000 kg 3 o udźwigu powyŝej 2 000 kg 4 Wciągniki i wciągarki z napędem mechanicznym ogólnego przeznaczenia 5 Wciągniki i wciągarki z napędem elektrycznym jednofazowym do 1 000 kg uproszc zony ogranic zony ogranic zony uproszc zony doraźne kontrolne - - - - co 3 lata - co 2 lata - - 6 Wciągniki i wciągarki z napędem mechanicznym specjalistyczne pełny co jeden rok 7 Suwnice ogólnego przeznaczenia z napędem ręcznym ogranic zony - co 2 lata 8 Suwnice ogólnego przeznaczenia z napędem innym niŝ ręczny pełny co 2 lata - - 136

9 Suwnice specjalnego przeznaczenia pełny co jeden rok 10 śurawie z napędem ręcznym o udźwigu do 2 000 kg uproszc zony 11 o udźwigu powyŝej 2 000 kg 12 śurawie samojezdne; Ŝurawie wieŝowe; szybkomontujące Ŝurawie przewoźne, Ŝurawie szynowe, Ŝurawie przenośne o udźwigu powyŝej 3200 kg 13 śurawie przenośne pozostałe; Ŝurawie przewoźne inne niŝ szybkomontujące i Ŝurawie stacjonarne ogranic zony - - - pełny co jeden rok ogranic zony 14 Układnice magazynowe pełny co jeden rok 15 Wyciągi towarowe ogranic zony 16 Podesty ruchome przejezdne pełny co jeden rok 17 Podesty ruchome wiszące pełny co jeden rok 18 Podesty ruchome masztowe pełny co jeden rok - co 3 lata - co 2 lata - co 2 lata - - - - - 137 19 Podesty ruchome stacjonarne ogranic zony 20 Podesty ruchome załadowcze ogranic zony - co 2 lata - co 2 lata 21 Urządzenia dla osób niepełnosprawnych pełny co 2 lata - 22 Schody i chodniki ruchome pełny co jeden rok 23 Przenośniki okręŝne kabinowe pełny co jeden rok 24 Dźwigi osobowe w tym dźwigi przeznaczone do zapewnienia dostępu do maszyn pełny co jeden rok - - - 25 Dźwigi towarowe małe i towarowe bez prawa wstępu osób do kabiny pełny co 3 lata - 26 Dźwigi budowlane towarowo-osobowe pełny co jeden rok 27 Dźwigi budowlane towarowe ogranic zony - co 2 lata 138

28 Dźwignice linotorowe pełny co jeden rok 29 Urządzenia słuŝące do przemieszczania kontenerów przy pracach przeładunkowych 30 Dźwigniki, według 1 pkt 13, w których przewidziano podczas ich eksploatacji wchodzenie osób na element przenoszący obciąŝenie lub przebywanie pod tym elementem 31 Dźwigniki, według 1 pkt 13, inne niŝ w lp. 30 stałe i przewoźne 32 Przenośne o udźwigu powyŝej 2 ton 33 Przenośne o udźwigu do 2 ton pełny co jeden rok pełny co jeden rok - co 2 lata - co 3 lata - - - - - 34 Wózki jezdniowe z wysięgnikiem pełny co jeden rok 35 Wózki jezdniowe z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem pełny co jeden rok 36 Pozostałe wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia Podestowe lub z siedziskiem dla obsługującego 37 Prowadzone i zdalnie sterowane pełny co jeden rok ograniczony ograniczony uproszczony ograniczony - co 2 lata - - - 139 Dokumentacja rejestracyjna oraz dokumentacje niezbędne w trakcie eksploatacji urządzeń 140

Dla urządzeń podlegających ocenie zgodności (oznakowane CE): - deklaracja zgodności ( patrz 4.2 rozp.) wraz z dokumentacją którą jest obowiązany wystawić wytwarzający urządzenie (opisy, rysunki, instrukcje), - dla urządzeń wymagających zainstalowania dokumentacja uzupełniająca zgodnie z prawem krajowym. 141 NaleŜy pamiętać, Ŝe zgodnie z ustawą o systemie oceny zgodności z dn. 30 sierpnia 2002r (Dz. U. Nr 166 poz. 1360 ze zmianami), która jest przywołana w 4.2 rozporządzenia, wytwórca urządzenia powinien wystawić deklarację zgodności (poświadczenie wykonania). 142

Deklaracja zgodności WE (dla urządzeń oznakowanych CE) oryginalna lub poświadczona za zgodność z oryginałem wystawiona przez producenta lub upowaŝnionego przedstawiciela 143 Dokumentacja powinna zawierać: - opis techniczny; - rysunek zestawieniowy; - schematy: elektryczny, hydrauliczny i pneumatyczny, o ile mają zastosowanie; - schemat układów cięgnowych w mechanizmach napędowych; - instrukcja eksploatacji; - kopie świadectw badania typu dla elementów bezpieczeństwa, o ile ma to zastosowanie; - dokumentacja uzupełniająca, o ile ma to zastosowanie; - potwierdzenie prawidłowości zainstalowania urządzenia w strefie zagroŝonej wybuchem, o ile ma to zastosowanie. 144

Opis techniczny powinien zawierać w szczególności: - nazwę i adres wytwórcy; - określenie rodzaju UTB i jego przeznaczenia; - typ UTB, numer fabryczny, rok budowy, oznakowania; 145 Podstawowe parametry i informacje o urządzeniach zabezpieczających, o ile mają zastosowanie, w szczególności: - udźwig, - wysokość podnoszenia, - prędkości ruchów roboczych, - rodzaj napędu, - wielkość całkowitej masy UTB, - ograniczniki ruchów roboczych, - szczegółowe dane dotyczące urządzeń chwytających, 146

- dane techniczne cięgien nośnych z określeniem współczynników bezpieczeństwa, - urządzenia sygnalizacyjne, - ograniczniki obciąŝenia, - miejsce i rodzaj sterowania, - ograniczniki prędkości i urządzenia chwytne lub inne elementy zabezpieczające przed nadmiernym wzrostem prędkości. 147 W zaleŝności od rodzaju urządzeń opis techniczny powinien dodatkowo zawierać dla np.: Suwnic: - wielkość rozpiętości mostu; - określenia największych nacisków kół jezdnych; - wskazanie rodzajów zderzaków i odbojnic; Wózków jezdniowych podnośnikowych: - diagram udźwigów; - zdolność pokonywania wzniesień; śurawi: - diagram udźwigów; - wielkość kąta obrotu wysięgnika; - parametry pracy bez podpór i z podporami; - dla torowych naciski kół jezdnych i rodzaj zderzaków i odbojnic 148

Instrukcja eksploatacji powinna zawierać: - wskazania dotyczące bezpiecznej eksploatacji UTB, w zaleŝności od jego przeznaczenia i przewidywanych warunków pracy, a takŝe dających się przewidzieć sytuacji anormalnych; - informacje dotyczące wymaganych kwalifikacji osób zajmujących się obsługą i konserwacją UTB; - opis budowy, działania i regulacji mechanizmów, zespołów i elementów wyposaŝenia mechanicznego, elektrycznego, hydraulicznego lub pneumatycznego; - opis budowy, działania i regulacji elementów bezpieczeństwa; 149 Instrukcja w zakresie obsługi UTB: - opis działania urządzeń sterowniczych i sygnalizacyjnych, - informacje dotyczące wskazań przyrządów pomiarowo-kontrolnych wraz z rysunkami przedstawiającymi rozmieszczenie tych przyrządów, - wskazanie sposobu i zasad sterowania ruchami mechanizmów, - wykaz obowiązków obsługującego i niezbędnych do wykonania czynności przed, w czasie, i po zakończeniu pracy; 150

Instrukcja w zakresie konserwacji UTB: - zasady wykonywania czynności konserwacyjnych, opis technologii montaŝu i demontaŝu, z określeniem wielkości momentów dokręcania połączeń śrubowych oraz zasady sprawdzenia prawidłowości wykonanych działań wraz z określeniem rodzajów i terminów przeprowadzanych przeglądów, - wykaz czynności niezbędnych do wykonania przez konserwującego w ramach jego obowiązków; 151 - wykaz podstawowych usterek lub nieprawidłowości, które mogą występować podczas eksploatacji UTB z określeniem przyczyn i sposobu ich usunięcia; - warunki dotyczące wykonania i eksploatacji torowiska i toru jezdnego, o ile ma to zastosowanie. 152

Dokumentacja uzupełniająca powinna zawierać: - szkic sytuacyjny zmontowanego UTB uwzględniający w szczególności, nie ujęte w rysunku zestawieniowym, rzeczywiste odległości UTB od otoczenia, przejścia, dojścia i ewentualne elementy osłonowe; - schematy zasilania UTB ze wskazaniem w szczególności: osprzętu, wielkości i rodzaju zabezpieczeń; - poświadczenie prawidłowości montaŝu i przeprowadzonych prób pomontaŝowych, wystawione przez instalującego; - protokoły pomiarów rezystancji izolacji obwodów elektrycznych, skuteczności ochrony przeciwporaŝeniowej oraz instalacji odgromowej, - protokół odbioru części budowlanej UTB. 153 Instrukcja eksploatacji (instrukcja musi być wydana przez producenta urządzenia) - oryginał wydany przez producenta urządzenia - jeśli kopia, to z oświadczeniem o zgodności instrukcji z oryginałem 154

Protokół odbioru części budowlanej UTB (jeśli ma zastosowanie) wystawia osoba posiadająca stosowne uprawnienia budowlane 155 Pomiary elektryczne pomiary elektryczne wykonane przez osobę z odpowiednimi uprawnieniami kaŝdy protokół elektryczny musi być zweryfikowany przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia energetyczne 156

a) pomiarów rezystancji izolacji: - nie rzadziej niŝ raz w roku dla urządzeń pracujących: w pomieszczeniach lub strefach zagroŝonych wybuchem, z wyziewami Ŝrącymi, na otwartym powietrzu i dźwigów; - nie rzadziej niŝ raz na dwa lata dla urządzeń pozostałych; 157 b) pomiarów rezystancji uziemień roboczych, oraz skuteczności ochrony przeciwporaŝeniowej: - nie rzadziej niŝ raz w roku dla urządzeń pracujących: w pomieszczeniach bardzo wilgotnych, z wyziewami Ŝrącymi, gorących, na otwartym powietrzu; - nie rzadziej niŝ raz na dwa lata dla urządzeń pozostałych. 158

Pomiary wykonuje się takŝe po: - wprowadzeniu zmian w instalacji elektrycznej - przestawieniu UTB na nowy miejscu - zawsze gdy jest przypuszczenie o pogorszeniu lub uszkodzeniach instalacji 159 Ponadto rozporządzenie określa między innymi: - konieczność prowadzenia dziennika konserwacji; - zasady eksploatacji UTB w pobliŝu linii elektroenergetycznych (napowietrznych); - konieczność uzgadniania instrukcji eksploatacji UTB dla innego przeznaczenia niŝ określonego przez wytwórcę; - sposób wyznaczania terminów badań. 160

Rodzaje i zakresy badań technicznych (rozdział 4 19 rozporządzenia MGPiPS z dnia 29 października 2003 r.): 1) odbiorcze wykonywane po zakończeniu wytwarzania UTB, w warunkach jego gotowości do pracy, przed wydaniem decyzji zezwalającej na eksploatację; 2) okresowe wykonywane w toku eksploatacji UTB objętych dozorem pełnym, w terminach określonych dla danego rodzaju UTB; 3) doraźne eksploatacyjne i kontrolne, powypadkowe lub poawaryjne oraz wykonywane w terminach wynikających z bieŝących potrzeb. 161 Inspektor UDT badanie wykonuje w obecności następujących osób: - Obsługujący (posiadający stosowne kwalifikacje), - Konserwator (z odpowiednią kategorią posiadanych uprawnień), - Przedstawiciel uŝytkownika, 162

Do obowiązków uŝytkownika naleŝy: - Zapewnienie obecności obsługującego oraz konserwatora - zabezpieczenie miejsca wykonywania badania - zapewnienie środków ochrony indywidualnej - Zapewnienie obciąŝenia oraz osprzętu roboczego potrzebnego do wykonania badania 163 Zakres badania odbiorczego; 1) sprawdzenie prawidłowości zainstalowania UTB i jego przeznaczenia, zgodnie z instrukcją eksploatacji; 2) przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montaŝowej z obciąŝeniem wystarczającym do stwierdzenia, Ŝe sterowanie i ruchy robocze UTB, mechanizmy i urządzenia zabezpieczające i ochronne działają prawidłowo; 3) przeprowadzenie przed rozpoczęciem eksploatacji prób z przeciąŝeniem lub prób równowaŝnych. 164

UWAGA: Niektóre urządzenia (dźwigi wykonane wg dyrektywy 95/16/WE, urządzenia wymienione w załączniku IV do dyrektywy 2006/42/WE, która z dniem 29.12.2009r. zastąpiła dyrektywę 98/37/WE) wymagają wcześniejszej interwencji jednostki notyfikowanej. 165 Badania okresowe Celem badania okresowego jest stwierdzenie, czy: - zrealizowano zalecenia zamieszczone w protokole z poprzedniego badania; - nie powstały uszkodzenia lub zmiany stanu UTB mające wpływ na bezpieczeństwo eksploatacji UTB lub mogące być przyczyną zagroŝenia w przyszłości; - istnieją i pracują prawidłowo niezbędne urządzenia zabezpieczające i urządzenia ochronne; - napisy ostrzegawcze, informacje i instrukcje zostały umieszczone na UTB oraz są czytelne i zrozumiałe; - są wymagane działania naprawcze dotyczące UTB. 166

Podczas badania okresowego organ właściwej jednostki dozoru technicznego sprawdza: - księgę rewizyjną i dziennik konserwacji UTB; - protokoły pomiarów elektrycznych; - zaświadczenia kwalifikacyjne dla osób konserwujących i obsługujących UTB. 167 Zakres badania okresowego UTB powinien obejmować co najmniej: - badanie wizualne UTB; - przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montaŝowej z obciąŝeniem wystarczającym do stwierdzenia, Ŝe sterowanie i ruchy robocze UTB, mechanizmy i urządzenia zabezpieczające i ochronne działają prawidłowo. Dźwigi oraz urządzenia dla niepełnosprawnych próby bez obciąŝenia. 168

Badania doraźne kontrolne Cel badania doraźnego kontrolnego, jest zbieŝny z celem badania okresowego. Zakres badania doraźnego kontrolnego powinien obejmować: - badanie wizualne UTB; - przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montaŝowej, bez obciąŝenia. UWAGA: W przypadkach uzasadnionych stanem bezpieczeństwa UTB zakres badania doraźnego kontrolnego moŝe być rozszerzony przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego. 169 Badania eksploatacyjne Badanie doraźne eksploatacyjne przeprowadza się na wniosek eksploatującego, w następujących przypadkach: 170

po wymianie: - cięgien nośnych, - urządzeń chwytających, - zespołu napędowego lub elementów zespołu napędowego, działającego na zasadzie sprzęŝenia ciernego, - mechanizmu podnoszenia, lub mechanizmu zmiany wysięgu, - urządzeń zabezpieczających, w szczególności ogranicznika prędkości, urządzeń chwytnych, ogranicznika obciąŝenia lub systemu ryglowania drzwi przystankowych; 171 - po naprawie mechanizmu podnoszenia lub mechanizmu zmiany wysięgu; - po naprawie konstrukcji nośnej UTB lub jego elementów; - po modernizacji uzgodnionej z organem właściwej jednostki dozoru technicznego; - w przypadku zmiany miejsca pracy UTB wymagającej jego demontaŝu i ponownego montaŝu. 172

Po zmianie lokalizacji UTB, związanej z ich demontaŝem i ponownym montaŝem, nie wymagają badań doraźnych eksploatacyjnych: - wciągniki i wciągarki z napędem ręcznym, - wyciągi towarowe przewoźne i przenośne, - dźwigniki przenośne, - szybkomontujące Ŝurawie przewoźne, - Ŝurawie samojezdne, - UTB z zasilaniem jednofazowym, - UTB z napędem spalinowym, o ile nie są kotwione do obiektu. 173 W przypadku podestów ruchomych i dźwigów budowlanych badanie doraźne eksploatacyjne wymagane jest po pierwszym montaŝu na danym obiekcie. 174

Badanie doraźne eksploatacyjne moŝe być przeprowadzone na wniosek eksploatującego w innych przypadkach, po uzgodnieniu z organem właściwej jednostki dozoru technicznego. 175 Celem badania doraźnego eksploatacyjnego jest potwierdzenie, Ŝe dokonana naprawa lub wymiana elementu, demontaŝ i ponowny montaŝ UTB na nowym miejscu pracy nie mają wpływu na bezpieczną eksploatację UTB. 176

Zakres badania doraźnego eksploatacyjnego Podczas badania doraźnego eksploatacyjnego organ właściwej jednostki dozoru technicznego sprawdza: - księgę rewizyjną UTB i dziennik konserwacji; - protokoły pomiarów elektrycznych; - zaświadczenia kwalifikacyjne konserwujących i obsługujących UTB; - niezbędne rysunki i obliczenia; - niezbędne schematy elektryczne, hydrauliczne, pneumatyczne; - dokumentację uzupełniającą. 177 Badanie obejmuje co najmniej: - sprawdzenie prawidłowości zainstalowania i przeznaczenia UTB, zgodnie z instrukcją eksploatacji UTB; - przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montaŝowej, z obciąŝeniem wystarczającym do stwierdzenia, Ŝe sterowanie i ruchy robocze UTB, mechanizmy i urządzenia zabezpieczające i ochronne działają prawidłowo; - przeprowadzenie przed rozpoczęciem eksploatacji prób z przeciąŝeniem lub prób równowaŝnych. 178

Dostosowanie urządzeń do wymagań UE (dyrektywa 89/655/EWG tzw. dyrektywa narzędziowa) 179 Dyrektywa 2009/104/WE (dawniej 89/655/EWG) wprowadzona do Prawa polskiego: - Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie uŝytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. nr 191, poz. 1596) 180

Zgodnie z 34 Maszyny nabyte przed dniem 1 stycznia 2003 r. powinny być, w terminie do dnia 1 stycznia 2006 r. dostosowane do minimalnych wymagań dotyczących maszyn określonych w rozdziale 3 rozporządzenia. 181 Rozdziały rozporządzenia: 1 - Przepisy ogólne 2 -Wymagania dotyczące uŝytkowania maszyn 3 - Minimalne wymagania dotyczące maszyn 4 - Kontrola maszyn 5 - Współdziałanie pracodawcy z pracownikami w celu zapewnienia bezpieczeństwa przy uŝytkowaniu maszyn 6 - Przepisy przejściowe i końcowe 182

Minimalne wymagania dotyczące maszyn są przedstawione w sposób opisowy - bez podania rozwiązań. Wymagania dla układów sterowniczych np.: - uruchomienie maszyny powinno być moŝliwe tylko poprzez celowe zadziałanie na przeznaczony do tego układ sterowy - maszyny wyposaŝa się w układ sterowy przeznaczony do całkowitego i bezpiecznego ich zatrzymania - ze względu na zagroŝenia...maszyny...wyposaŝa się w urządzenie zatrzymania awaryjnego 183 wymagania dla konstrukcji np.: - maszyny stwarzające ryzyko upadku przedmiotów...wyposaŝa się w środki ochrony odpowiednie do występującego ryzyka - miejsca i stanowiska pracy lub konserwacji maszyn odpowiednio oświetla się.. - wózki podnośnikowe na których znajdują się pracownicy przystosowuje się lub wyposaŝa w... - obudowy (kabiny) dla kierującego - konstrukcje zapobiegającą wywróceniu - konstrukcję zapewniającą dostateczną wolną przestrzeń między podłoŝem i określonymi częściami wózka... 184

wymagania dla konstrukcji np.: - maszyny z własnym napędem które po uruchomieniu mogą spowodować zagroŝenie dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników wyposaŝa się w np. - urządzenie zapobiegające ich uruchomieniu przez osoby nieupowaŝnione - oświetlenie odpowiednie do rodzaju wykonywanej pracy... 185 DŹWIGI TOWAROWE Z OBSŁUGĄ Lp. ZagroŜenie / sytuacje zagraŝające Rozp. 1 2 3 Przyciski sterownicze w kabinie nie są zabezpieczone przed przypadkowym wciśnięciem. To samo dotyczy przypadkowego przestawienia korby sterowej. W niektórych starych dźwigach moŝe występować brak uziemienia uzwojenia transformatora sterowego od strony cewek styczników - w przypadku podwójnego doziemienia moŝliwe jest pominięcie części obwodu bezpieczeństwa i np. jazda przy otwartych drzwiach. Niektóre dźwigi nie posiadają przycisków STOP na kabinie i w podszybiu. 9.1 9.2 11. 13.2 4 Brak krawęŝników przy otworach w podłodze maszynowni. 14.3 5 Brak drzwi kabinowych lub innych zabezpieczeń (np. kurtyny świetlne). 15.3. 6 Niezamykane klapy w dachu kabiny. 15.3. 7 Brak osłon elementów ruchomych (koła, przeciwwaga) - ryzyko bezpośredniego kontaktu z ruchomymi częściami (konserwator). 15.3 18.2 186

DŹWIGI TOWAROWE Z OBSŁUGĄ 8 Zamek bezpieczeństwa DR2 odkręcenie dwóch wkrętów powoduje wyłączenie jego działania i moŝliwość jazdy kabiny przy otwartych drzwiach. 15.4. 9 W starych dźwigach brak oświetlenia szybu. 16. 1. 10 Brak kasety jazdy rewizyjnej. 17. 1. 11 W niektórych dźwigach brak drabinek do podszybia, utrudnione dojścia do maszynowni (np. po klamrach itp.). Brak osłony przeciwwagi, brak barierki na dachu kabiny. 12 Drewniana kabina stwarza ryzyko poŝaru. 19. 13 Nieosłonięta tablica sterowa w ciasnej maszynowni stwarza ryzyko poraŝenia prądem elektrycznym. 18.2 19. 187 SUWNICE Z NAPĘDEM MECHANICZNYM L.p. ZagroŜenie / sytuacje zagraŝające rozp. 1 2 Elementy sterownicze oraz kierunki sterowanych ruchów muszą być oznaczone w sposób jednoznaczny i widoczny, napisy ostrzegawcze umieszczone na urządzeniu muszą być w języku polskim a piktogramy muszą być zrozumiałe dla osób znajdujących się w strefie działania urządzenia. ZagroŜenie występujące w razie przypadkowego zadziałania na element sterowniczy oraz w przypadku np. cięgników elektryczno ręcznych moŝliwość sterowania róŝnymi mechanizmami urządzenia z dwóch miejsc. 9.1 9.2 3 4 W uzasadnionych przypadkach np. podczas pracy w miejscach o duŝym zapyleniu, gdy utrudniona jest ciągła obserwacja przenoszonego ładunku lub/i podczas transportu ładunków przez kilka kondygnacji (poziomów roboczych) oraz podczas pracy suwnic bramowych i pomostowych o duŝych rozpiętościach brak automatycznego sygnału dźwiękowego trwającego przez cały czas pracy urządzenia lub w momencie rozpoczęcia ruchu. W przypadku pracy suwnic bramowych i półbramowych poruszających się po poziomie roboczym nieposiadających wygrodzonego w sposób stały miejsca pracy brak środków umoŝliwiających wyłączenie ruchu suwnicy przez osoby znajdujące się na torowisku (np. przyciski STOP na podporach suwnic bramowych). 10.1 10.2 188

5 6 7 8 9 10 SUWNICE Z NAPĘDEM MECHANICZNYM Brak środków zabezpieczających dla osób poruszających się po galeriach wzdłuŝnych celem dojścia np. do drugiego urządzenia pracującego na tym samym torowisku. Instalowanie uziemienia strony wtórnej transformatora obwodu, do którego są podłączone cewki styczników, co zapobiega moŝliwości zbocznikowania obwodu bezpieczeństwa przy podwójnym doziemieniu. W urządzeniach, w których silnik załączany jest pojedynczym stycznikiem moŝe wystąpić klejenie się styków, co nie pozwala na zatrzymanie urządzenia. Wyłącznik awaryjny STOP powinien w tym przypadku odłączyć zasilanie. Brak na stanowisku pracy, elementu sterowniczego przeznaczonego do zatrzymania całej maszyny lub niektórych jej części, w zaleŝności od rodzaju zagroŝenia, tak by urządzenie było bezpieczne. Brak krawęŝników na podestach remontowych suwnic jak i na galeriach wzdłuŝnych oraz niebezpieczne otwory umoŝliwiające spadanie przedmiotów np. podczas prac remontowych i konserwacyjnych. W przypadku zastosowania jako mechanizmu podnoszenia wciągnika zawieszanego za pomocą haka na wózku jezdnym brak zabezpieczenia gardzieli haka, co moŝe spowodować wyczepienie się wciągnika. 10.2 11 11 13.2 14.3 15.1 189 SUWNICE Z NAPĘDEM MECHANICZNYM 11 12 13 14 15 16 MontaŜ dodatkowych elementów zabezpieczających w razie zmęczeniowego pęknięcia wału mechanizmu jazdy wciągarki lub/i suwnicy zawieszonego wyłącznie na wale wyjściowym reduktora (elastyczne wsporniki zabezpieczają jedynie przed obrotem reduktora) ze wzgl. na istniejące ryzyko spadnięcia mechanizmu napędowego. Brak zabezpieczenia przed spadnięciem łańcucha napędowego poszczególnych mechanizmów w przypadku napędu ręcznego któregoś z mechanizmów, co powoduje zagroŝenie dla operatora urządzenia. W zaleŝności od występującego zagroŝenia dostęp do elementów wirujących (np. moŝliwość dostępu do szybkoobrotowych wałów napędowych przez osoby postronne) powinien być zminimalizowany przez zastosowanie stosownych osłon. Prawidłowe oświetlenie miejsca pracy urządzenia oraz miejsca pracy podczas wykonywania czynności konserwacyjnych i naprawczych np. za pomocą oświetlenia zainstalowanego na hali lub na urządzeniu. Instalowane sygnały dźwiękowe powinny być słyszalne w sposób wyraźny (o natęŝeniu dźwięku wyŝszym niŝ poziom hałasu występujący w miejscu pracy). Brak oznaczenia łącznika głównego urządzenia oraz oznaczenia jego pozycji załączone/wyłączone. 15.2 15.2 15.3 16.1 16.3 18.1 190

SUWNICE Z NAPĘDEM MECHANICZNYM 17 18 19 20 21 Ryzyko związane z brakiem bezpiecznego dostępu do urządzenia celem przeprowadzenia prac konserwacyjnych lub/i remontowych. Brak wyposaŝenia kabiny operatora suwnicy w sprzęt gaśniczy odpowiedni dla danej konstrukcji kabiny operatora. Ryzyko związane z kontaktem osób z nieosłoniętą linią trolejową usytuowaną w pobliŝu wejść i dojść do suwnicy oraz np. wciągarki. Ryzyko uruchomienia urządzenia przez osoby nieupowaŝnione w przypadku braku wyłącznika kluczykowego lub wyłącznika głównego zamykanego w pozycji wyłączonej np. podczas przeprowadzania prac konserwacyjnych suwnicy. Suwnice pracujące wspólnie na jednym torze muszą posiadać odpowiednie zderzaki współpracujące ze sobą, które obliczone są na wypadkowe siły występujące w trakcie zderzenia. W przypadku duŝych róŝnic mas suwnic pracujących na wspólnym torze, suwnic ze sztywnym podwieszeniem ładunku oraz suwnic sterowanych bezprzewodowo powinny zostać zamontowane stosowne elementy zabezpieczające przed ich najechaniem na siebie np. w postaci wyłączników zbliŝeniowych, układów antykolizyjnych. 18.2 19.1 19.3 23.1 23.2, 23.8 191 SUWNICE Z NAPĘDEM MECHANICZNYM 22 23 24 25 Suwnice nie posiadające hamulców automatycznych w mechanizmie jazdy stwarzają zagroŝenie związane z występującą długą drogą hamowania nawet po naciśnięciu wyłącznika awaryjnego STOP. Brak moŝliwości stwierdzenia dopuszczalnego udźwigu urządzenia bez jego wyraźnego oznaczenia na suwnicy. Brak wyraźnego opisu udźwigu lub diagramu udźwigu w przypadku pracy suwnicy z chwytnikiem elektromagnetycznym oraz z chwytnikiem elektromagnetycznym o zmiennych parametrach. Istnieje ryzyko wyczepienia się ładunku podnoszonego, gdy nie ma zainstalowanego zabezpieczenia gardzieli haka. 23.2 24.2 24.2 25.1 192

WÓZKI JEZDNIOWE PODNOŚNIKOWE Lp. ZagroŜenie / sytuacje zagraŝające Rozp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Napisy informacyjne i ostrzegawcze na wózku w języku obcym, brak oznaczeń (piktogramów). Brak sygnału ostrzegawczego włączającego się przy jeździe do tyłu, jeŝeli strefa za wózkiem jest niewidoczna dla kierowcy. Dotyczy głównie wózków ze zmiennym wysięgiem oraz sporadycznie wózków o duŝych udźwigach. W starych wózkach elektrycznych z rozruchem oporowym silnik jazdy wózka załączany jest pojedynczym stycznikiem moŝe wystąpić klejenie się styków w takim przypadku kierowca nie moŝe zatrzymać wózka za pomocą hamulca zasadniczego. Jeśli nie zdąŝy uŝyć wyłącznika awaryjnego, występuje zagroŝenie wypadkiem. Brak łatwo dostępnego urządzenia do wyłączenia awaryjnego na stanowisku kierowcy - dla wózków elektrycznych. Brak łatwo dostępnego urządzenia do zatrzymania silnika na stanowisku kierowcy - dla wózków spalinowych. Baterie akumulatorów w wózkach elektrycznych niezabezpieczone przed wypadnięciem w razie wywrócenia wózka Pokrywy podnoszone do celów konserwacyjnych niezabezpieczone przed upadkiem (bez podpórki). 9.1 10.1, 10.2 11 14.1 14.3, 21.4 14.3 193 WÓZKI JEZDNIOWE PODNOŚNIKOWE 7. 8. 9. 10. ZagroŜenie uderzeniem kierowcy w przypadku zerwania łańcucha, jeśli poprzeczka masztu lub daszek nie chronią przed uderzeniem. ZagroŜenie operatora przy pęknięciu przewodów hydraulicznych, jeŝeli nieosłonięte giętkie przewody znajdują się w bezpośredniej bliskości operatora. Dostępne nieosłonięte elementy ruchome osprzętu silnika spalinowego, jak wentylator, przekładnia pasowa, itp. Brak osłony chroniącej operatora (np. przeźroczystej lub aŝurowej) przy stanowisku operatora umieszczonym bardzo blisko masztu (niektóre wózki z operatorem siedzącym bokiem do kierunku jazdy). 11. Brak tzw. wyłącznika brzusznego na dyszlu wózka prowadzonego. 15.3 12. 13. Nieosłonięty tłumik lub rura wydechowa, jeśli są dostępne (moŝliwe oparzenie). Brak zabezpieczenia operatora w przypadku wywrócenia się wózka (np. pasy bezpieczeństwa, obudowana kabina operatora, dodatkowe podpory, konstrukcja zapobiegająca przygnieceniu operatora do podłoŝa przez elementy wózka, itp.). 15.2 15.2 15.3 15.3 16.2 22 194

Terminy oraz zakres przeprowadzenia konserwacji urządzeń zgodnie z przepisami dozorowymi 195 Do obowiązków konserwującego naleŝy: - przestrzeganie instrukcji eksploatacji; - dokonywanie przeglądów konserwacyjnych UTB w terminach i zakresie określonych w instrukcji eksploatacji w tym sprawdzenie: - stanu technicznego mechanizmów napędowych, układów hamulcowych oraz cięgien nośnych i ich zamocowań, - działania elementów bezpieczeństwa i ograniczników ruchowych, - działania urządzeń sterujących, sygnalizacyjnych i oświetleniowych, - prawidłowości obsługi UTB; 196

sprawdzanie przez oględziny, nie rzadziej niŝ co 12 miesięcy, jeŝeli w instrukcji eksploatacji nie ustalono innych terminów, stanu: - konstrukcji nośnej, w szczególności połączeń spawanych, nitowanych i rozłącznych, - toru jezdnego dźwignic szynowych, - instalacji ochrony przeciwporaŝeniowej; 197 - bieŝące usuwanie usterek i innych nieprawidłowości w działaniu UTB; - odnotowywanie z podaniem daty i potwierdzanie podpisem w dzienniku konserwacji wyników przeglądów i wykonywanych czynności; - bezzwłoczne powiadamianie eksploatującego UTB o nieprawidłowościach, które spowodowały konieczność wyłączenia UTB z eksploatacji i dokonywanie odpowiedniego wpisu do dziennika konserwacji. 198

Konserwujący w ramach usuwania usterek moŝe bez uzgodnienia z organem właściwej jednostki dozoru technicznego dokonać wymiany elementów UTB, o ile mają one parametry techniczne i charakterystyki takie same jak elementy wymieniane. 199 W przypadku zmiany lokalizacji związanej z demontaŝem i ponownym montaŝem UTB, nie wymagających wykonania doraźnych badań eksploatacyjnych, do obowiązków konserwującego naleŝy: 200

sprawdzenie: - stanu technicznego mechanizmów napędowych cięgien i ich zamocowań, - zgodności montaŝu z dokumentacją, - poprawności działania elementów bezpieczeństwa; 201 - przeprowadzenie prób ruchowych bez obciąŝenia i z obciąŝeniem nominalnym; - po pozytywnych wynikach oceny zgodnie z wymaganiami, o których mowa powyŝej, odnotowanie w dzienniku konserwacji faktu uruchomienia UTB w nowym miejscu pracy. 202

Przeglądy konserwacyjne powinny być wykonywane w terminach określonych w załączniku nr 2 do rozporządzenia, o ile wytwórca nie określa inaczej. 203 Terminy wykonywania przeglądów konserwacyjnych UTB Lp. Urządzenie transportu bliskiego Termin przeglądu konserwacyjnego 1 UTB wykonane w całości lub częściowo w wersji przeciwwybuchowej co 30 dni 2 Wciągniki i wciągarki z napędem ręcznym co 90 dni 3 Wciągniki i wciągarki z napędem mechanicznym ogólnego przeznaczenia co 30 dni 4 Wciągniki i wciągarki specjalistyczne co 30 dni 5 Suwnice ogólnego przeznaczenia z napędem ręcznym co 90 dni 6 Suwnice ogólnego przeznaczenia z napędem innym niŝ ręczny co 30 dni 7 Suwnice specjalnego przeznaczenia co 30 dni 8 śurawie z napędem ręcznym co 90 dni 9 śurawie samojezdne; Ŝurawie wieŝowe; szybkomontujące Ŝurawie przewoźne, Ŝurawie szynowe co 30 dni 10 śurawie przenośne; Ŝurawie przewoźne inne niŝ szybkomontujące i Ŝurawie stacjonarne co 60 dni 11 Układnice magazynowe co 30 dni 12 Wyciągi towarowe co 90 dni 13 Podesty ruchome przejezdne co 30 dni 14 Podesty ruchome wiszące co 30 dni 15 Podesty ruchome masztowe co 30 dni 16 Podesty ruchome stacjonarne co 60 dni 204

17 Podesty ruchome załadowcze co 180 dni 18 Urządzenia dla osób niepełnosprawnych co 30 dni 19 Schody i chodniki ruchome co 30 dni 20 Przenośniki okręŝne kabinowe co 30 dni 21 Dźwigi osobowe w tym dźwigi przeznaczone do zapewnienia dostępu do maszyn co 30 dni 22 Dźwigi towarowe małe i towarowe bez prawa wstępu osób do kabiny co 60 dni 23 Dźwigi budowlane towarowo-osobowe co 30 dni 24 Dźwigi budowlane towarowe co 30 dni 25 Dźwignice linotorowe co 30 dni 26 Urządzenia słuŝące do przemieszczania kontenerów przy pracach przeładunkowych co 30 dni 27 Dźwigniki, według 1 pkt 13, w których przewidziano podczas ich eksploatacji wchodzenie osób na element przenoszący obciąŝenie lub przebywanie pod tym elementem co 90 dni 28 Dźwigniki, według 1 pkt 13, stałe i przewoźne co 180 dni 29 przenośne co 180 dni 30 Wózki jezdniowe z wysięgnikiem co 30 dni 31 Wózki jezdniowe z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem co 30 dni 32 Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia Podestowe lub z siedziskiem dla obsługującego co 30 dni 33 Prowadzone i zdalnie sterowane co 60 dni 205 SłuŜba eksploatacyjna - wymagania kwalifikacyjne 206

Wymagania odnośnie kwalifikacji słuŝb eksploatacyjnych zawiera Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. ( Dz. U. Nr 79, poz. 849) w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych, ze zmianami wprowadzonymi rozporządzeniem MGPiPS z dnia 20.02.2003 ( Dz. U. 50 poz. 426). 207 Urządzenia dźwignicowe, przy obsłudze których wymagane są zaświadczenia kwalifikacyjne: 208

- suwnice, Ŝurawie, cięgniki z wyjątkiem urządzeń z napędem ręcznym wszystkich mechanizmów, - układnice do składowania ładunków w magazynach, - układarki do układania torów, - dźwigi z wyjątkiem dźwigów osobowych, dźwigów towarowych ze sterowaniem zewnętrznym, dźwigów towarowych małych i urządzeń do transportu osób niepełnosprawnych, - wyciągi towarowe i wyciągi statków, - podesty ruchome z wyjątkiem załadowczych podestów burtowych, - dźwignice linotorowe, - urządzenia do manipulacji kontenerami, - osobowe i towarowe koleje linowe oraz wyciągi narciarskie, - pomosty ruchome z zespołami napędowymi w przystaniach promowych, - wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia. 209 Urządzenia dźwignicowe przy konserwacji których wymagane są zaświadczenia kwalifikacyjne: 210

- suwnice, Ŝurawie, wciągarki i wciągniki, - układnice do składowania ładunków w magazynach, - układarki do układania torów, - dźwigi, - wyciągi towarowe i wyciągi statków, - podesty ruchome, - dźwignice linotorowe, - dźwigniki (podnośniki), z wyjątkiem dźwigników stanowiących fabryczne wyposaŝenie pojazdów oraz mechanizmów wywrotu skrzyń ładunkowych pojazdów i mechanizmów pochylania stołów technologicznych, - urządzenia do manipulacji kontenerami, - przenośniki osobowe i towarowe, - osobowe i towarowe koleje linowe oraz wyciągi narciarskie, - pomosty ruchome z zespołami napędowymi w przystaniach promowych, - wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia. 211 Rozporządzenia związane (uprawnienia): 212

- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dn. 28.05.1996 w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej (Dz. U. Nr 62 poz.287); - Rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dn. 28.04.2003 w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89 poz.828); - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn. 10.05.2002 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy uŝytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 70 poz.650); - Rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dn. 22.05.2003 w sprawie upowaŝnienia Urzędu Dozoru Technicznego do uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji w zawodach regulowanych naleŝących do działu gospodarka (Dz. U. Nr 103 poz.955). 213 - osoby obsługujące i konserwujące urządzenia techniczne, zgodnie z art. 23 ust.5 ustawy o dozorze technicznym Dz. U. Nr 122, poz. 1321 ze zm.), powinny posiadać zaświadczenie kwalifikacyjne, potwierdzające: - umiejętność praktycznego wykonywania czynności oraz - znajomość warunków technicznych dozoru technicznego, norm i przepisów prawnych w tym zakresie. 214

- Urząd Dozoru Technicznego przeprowadza sprawdzenie kwalifikacji, które odbywa się w drodze postępowania kwalifikacyjnego na wniosek osoby zainteresowanej lub na wniosek pracodawcy zatrudniającego tę osobę. Postępowanie przeprowadzają komisje kwalifikacyjne powoływane przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego. Komisja po stwierdzeniu kompletności wniosku wyznacza termin egzaminu sprawdzającego kwalifikacje, zwanego dalej egzaminem powiadamiając o nim niezwłocznie wnioskodawcę. Egzamin składa się z dwóch części: - z egzaminu ustnego z wiedzy teoretycznej w zakresie znajomości warunków technicznych dozoru technicznego, norm i przepisów prawnych w zakresie wykonywanych czynności - z egzaminu praktycznego polegającego na sprawdzeniu umiejętności w zakresie obsługi urządzeń technicznych. 215 Grupa Katego ria Zakres uprawnienia do obsługi określony poprzez rodzaj (przeznaczenie ) urządzeń. Cięgniki II W Wciągniki i wciągarki hakowe ogólnego przeznaczenia sterowane z poziomu roboczego, w tym bezprzewodowo. I W Wciągniki i wciągarki sterowane z kabiny oraz wciągniki i wciągarki według kategorii II W. Suwnice II S Suwnice hakowe ogólnego przeznaczenia sterowane z poziomu roboczego, w tym bezprzewodowo oraz wciągniki i wciągarki według kategorii II W. I S Suwnice sterowane z kabiny oraz wciągniki i wciągniki według kategorii I W i suwnice według kategorii II S. śurawie II ś śurawie: stacjonarne, stacjonarne warsztatowe ( w tym wciągniki i wciągarki wg kategorii II W), przewoźne, przenośne, samojezdne. Podesty ruchome MoŜliwe ograniczenia Przeznaczenie urządzeń: - hakowe ogólnego przeznaczenia, - specjalne (z wyszczególnieniem przeznaczenia). Przeznaczenie urządzeń: - hakowe ogólnego przeznaczenia, - specjalne (z wyszczególnieniem przeznaczenia). Rodzaje urządzeń; typy urządzeń; ograniczenie udźwigu. I ś śurawie: wieŝowe, szynowe. Rodzaj urządzeń; typy urządzeń; ograniczenie udźwigu. II P Podesty ruchome: wiszące, masztowe, stacjonarne. Rodzaj urządzeń; typy urządzeń. I P Podesty ruchome przejezdne: wolnobieŝne, samojezdne montowane na pojeździe, przewoźne. Rodzaj urządzeń; typy urządzeń. 216

Układnice I U Układnice Typy urządzeń. Dźwignice linotorowe Wyciągi towarowe I L I WT Dźwignice linotorowe Wyciągi towarowe: -stacjonarne, -przewoźne i przenośne, -wyciągi statków Dźwigi II D Dźwigi budowlane: - towarowe, - towarowo-osobowe. Urządzenia do manipulacji kontenerami [3] Wózki jezdniowe podnośnikowe I D [2] Dźwigi towarowe i szpitalne Rodzaje urządzeń; Rodzaje urządzeń; I K Urządzenia do manipulacji kontenerami. Rodzaje urządzeń; III WJO II WJO Wózki jezdniowe podnośnikowe prowadzone i zdalnie sterowane Wózki jezdniowe podnośnikowe z wyłączeniem specjalizowanych I WJO Wózki jezdniowe podnośnikowe Rodzaj wózka specjalizowanego: w tym z operatorem podnoszonym wraz z ładunkiem, w tym ze zmiennym wysięgiem. 217 Rodzaje uprawnień do konserwacji dźwigów Kategoria Zakres uprawnienia do konserwacji MoŜliwe ograniczenia IV III II I Dźwigi budowlane. Dźwigi jedno- lub dwubiegowe z systemem sterowania zewnętrznym, wewnętrznym i przestawnym; urządzenia dla osób niepełnosprawnych: - platformowe i kabinowe pionowe, - platformowe i krzesełkowe ukośne. Dźwigi według kategorii III oraz dźwigi ze sterowaniem zbiorczym i grupowo zbiorczym. Dźwigi według kategorii III i II oraz dźwigi o dowolnym systemie sterowania z napędem regulowanym. Przeznaczenie: - towarowe, - towarowo osobowe. Rodzaje napędu: - elektryczny, - hydrauliczny. Rodzaje napędu: - elektryczny, - hydrauliczny. Rodzaj napędu: - elektryczny, - hydrauliczny. Typ napędu regulowanego: - Ward Leonard, - Falownikowy. 218

Rodzaje uprawnień do konserwacji dźwignic i przenośników Kategorie uprawnień do konserwacji w zakresie wyposaŝenia mechanicznego Kategoria M IV III Zakres uprawnienia do konserwacji Urządzenia wyposaŝone w mechanizmy z napędem ręcznym. Urządzenia według kategorii IV oraz urządzenia wyposaŝone w mechanizmy zespoły mechaniczne z wyłączeniem układów hydraulicznych i pneumatycznych. MoŜliwe ograniczenia Rodzaj urządzeń [1] Jw. II I Urządzenia według kategorii IV i III oraz urządzenia wyposaŝone w mechanizmy zespoły mechaniczne z układami hydraulicznymi i pneumatycznymi. Urządzenia według kategorii IV, III i II oraz urządzenia wyposaŝone w mechanizmy specjalnego przeznaczenia, np.: trawersy chwytnikowe, mechanizmy wsadowe, kolumny, ograniczniki prędkości itp. Jw. Jw. 219 Kategoria E Kategorie uprawnień do konserwacji w zakresie wyposaŝenia elektrycznego Zakres uprawnienia do konserwacji IV Urządzenia o napędzie nieelektrycznym posiadające elektryczne obwody bezpieczeństwa i sygnalizacji, których wartość napięcia względem ziemi nie przekracza 60 V prądu stałego lub 24 V prądu przemiennego. MoŜliwe ograniczenia Rodzaj urządzeń 1 III II I Urządzenia według kategorii IV oraz urządzenia posiadające układy napędowe z silnikami asynchronicznymi klatkowymi. Urządzenia według kategorii IV i III oraz urządzenia posiadające układy napędowe z silnikami asynchronicznymi pierścieniowymi. Urządzenia według kategorii IV, III i II oraz urządzenia posiadające dowolne systemy sterowania i dowolne układy napędowe. Jw. Jw. Jw. 220

Rodzaje urządzeń dla wszystkich kategorii E i M *) 1. Wciągniki i wciągarki, suwnice. 2. śurawie: stałe, przewoźne, przenośne, samojezdne, wieŝowe, szynowe. 3. Podesty ruchome: wiszące, masztowe, stacjonarne, platformy załadowcze, przejezdne. 4. Układnice. 5. Dźwignice linotorowe. 6. Wyciągi towarowe: stacjonarne, przewoźne i przenośne, wyciągi statków. 7. Dźwigniki. 8. Urządzenia do manipulacji kontenerami. 9. Przenośniki osobowe i towarowe: schody i chodniki ruchome, przenośniki kabinowe, przenośniki kabinowe i krzesełkowe przeznaczone do celów rekreacyjno rozrywkowych, przenośniki towarowe. 221 Rodzaje uprawnień do konserwacji wózków jezdniowych podnośnikowych Kategoria Zakres uprawnienia do konserwacji MoŜliwe ograniczenia II WJK I WJK Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z wyłączeniem specjalizowanych Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia Rodzaj wózka specjalizowanego: - w tym z operatorem podnoszonym wraz z ładunkiem - w tym ze zmiennym wysięgiem 222

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych (Dz. U. Nr 87, poz. 954) UDT jest organem właściwym do postępowania w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych w RP na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 lutego 2005 r. (Dz. U. Nr 42, poz. 404) jest upowaŝniony do uznawania kwalifikacji nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub EFTA w zawodach regulowanych: - obsługującego dźwigi lub dźwignice - konserwatora dźwigów lub dźwignic 223 www.udt.gov.pl 224