Strategia ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH DLA MIASTA I GMINY GNIEW Listopad 2005r.
Zleceniodawca: Urząd Miasta i Gminy Ul. Plac Grunwaldzki 1 83-140 Gniew tel. (0 58) 535 22 56 fax (0 58) 535 22 55 wewn. 40 e-mail: sekretariat@gniew.pl www.gniew.pl Autor: Business Mobility International Spółka z o.o. al. 3-go Maja 11 76-200 Słupsk tel. (0 59) 8 456 301-302 fax.(0 59) 8 456 303 e-mail: office@bm-intl.2com.pl Biuro regionalne: Business Mobility International Spółka z o.o. ul. Drewsa 4E 61 606 Poznań tel/fax (061) 825 78 60 e-mail: office@bm-intl.2com.pl http: www.bm-intl.2com.pl Siedziba w Brukseli: Business Mobility International NV-SA Rue Wiertz 50/28 1050 Brussels, Belgium tel. [32-2] 644 36 89 fax [32-2] 648 07 80 www.bm-intl.com 2
SPIS TREŚCI 1.0. WSTĘP... 5 2.0. METODOLOGIA... 7 3.0. OSOBY UCZESTNICZACE W OPRACOWANIU... 9 4.0. RAPORT O STANIE POMOCY SPOŁECZNEJ W MIEŚCIE I GMINIE GNIEW... 10 4.1. Syntetyczna charakterystyka stanu pomocy społecznej... 10 4.1.1. Położenie, dane ogólne, powiązane z otoczeniem.... 10... 11 4.2. Miasto i gmina w statystyce... 12 4.3. Działalność produkcyjno-usługowa i budownictwo... 13 4.4. Ochrona zdrowia... 14 4.5. Rynek pracy i bezrobocie... 15 4.5.1. Według stanu na 31.12.2004r... 15... 18 4.6. Bezpieczeństwo publiczne... 19 4.7 Opieka społeczna... 20 4.8 Struktura organizacyjna Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej... 21 4.9. Baza kulturalna i sportowa... 22 4.10. Edukacja... 22 4.10.1 Edukacja ekologiczna społeczności lokalnej.... 23 4.11. Zasoby mieszkaniowe... 26 5.0. DANE STATYSTYCZNE - STRUKTURA RODZAJOWA I ILOŚCIOWA ŚWIADCZEŃ Z ZAKRESU POMOCY SPOŁECZNEJ... 28 5.1. STATYSTYKA WYBRANYCH ELEMENTÓW POMOCY SPOŁECZNEJ W UJĘCIU GRAFICZNYM... 32 6.0. FUNKCJONOWANIE MIEJSKO - GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ.... 39 7.0 DIAGNOZA STANU... 43 8.0. ANALIZA SWOT... 46 9.0. MISJA... 51 10.0. CELE I KIERUNKI DZIAŁANIA... 53 EDUKACJA... 54 CELE PIERWSZORZĘDNE... 54 FINANSE... 55 CELE PIERWSZORZĘDNE... 55 INFRASTRUKTURA... 56 CELE PIERWSZORZĘDNE... 56 CELE DRUGORZĘDNE... 56 PROBLEMY SPOŁECZNE... 57 CELE PIERWSZORZĘDNE... 57 SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA... 58 CELE PIERWSZORZĘDNE... 58 11.0. WYBRANY WARIANT ROZWOJU POLITYKI SPOŁECZNEJ... 59 11.1. KOMENTARZ DO WYBRANEGO WARIANTU... 59 W przypadku priorytetów proponuje się przeznaczenie ponad 50% środków na realizację programów uzupełniających te priorytety.... 59 11.2. Priorytety cele strategiczne pierwszorzędne i drugorzędne oraz kierunki działania.. 61 12.0. PROGRAMY OPERACYJNE POLITYKI SPOŁECZNEJ... 64 12.1. WSTĘP... 64 PRIORYTET 1 DZIECI I MŁODZIEŻ... 66 INTERWENCJA - RATOWNICTWO... 66 ASEKURACJA WYPRZEDZANIE... 66 KOMPENSACJA- SOLIDARYZM... 67 PARTYCYPACJA- INTEGRACJA... 67 PRIORYTET 2 SENIORZY... 68 INTERWENCJA RATOWNICTWO... 68 3
ASEKURACJA- WYPRZEDZENIE... 68 KOMPENSACJA SOLIDARYZM... 69 PARTYCYPACJA- INTEGRACJA... 69 PRIORYTET 3 NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ... 70 INTERWENCJA - RATOWNICTWO... 70 ASEKURACJA- WYPRZEDZENIE... 71 PARTYCYPACJA- INTEGRACJA... 71 PRIORYTET 4 UBÓSTWO... 72 INTERWENCJA - RATOWNICTWO... 72 ASEKURACJA- WYPRZEDZENIE... 72 PARTYCYPACJA- INTEGRACJA... 72 PRIORYTET 5 BEZDOMNOŚĆ... 73 INTERWENCJA - RATOWNICTWO... 73 PRIORYTET 6 BEZRADNOŚĆ... 73 INTERWENCJA- RATOWNICTWO... 73 ASEKURACJA- WYPRZEDZENIE... 73 PARTYCYPACJA- INTEGRACJA... 74 PRIORYTET 7 UZALEŻNIENIA- NARKOMANIA... 75 INTERWENCJA- RATOWNICTWO... 75 ASEKURACJA- WYPRZEDZENIE... 76 KOMPENSACJA- SOLIDARYZM... 76 PRIORYTET 8 ALKOHOLIZM... 78 INTERWENCJA - RATOWNICTWO... 78 ASEKURACJA- WYPRZEDZANIE... 78 KOMPENSACJA- SOLIDARYZM... 79 PARTYCYPACJA- INTEGRACJA... 80 13.0. WDRAŻANIE STRATEGII... 80 Zadania... 80 14.0. MONITOROWANIE STRATEGII... 82 Zadania... 82 4
1.0. WSTĘP Polityka społeczna Miasta i Gminy Gniew, której bazą jest społeczność zamieszkała na terenie gminy określona została dokumentem pod nazwą Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Miasta i Gminy Gniew. Społeczność to skupisko ludzi i instytucji, w obrębie, którego jednostki i grupy mają możliwość wykonania pełnego obrotu koła życiowych działań, zrealizowania zróżnicowanych form indywidualnej aktywności życiowej, tj. nauka, praca, rozrywka i wypoczynek, kontakty społeczne, zainteresowania itp. Istotą funkcjonowania społeczności jest jej zdolność stawiania i realizowania celów oraz potrzeb w taki sposób, by zapewnić przeżycie i samorealizację jej członków. Aby jakaś społeczność była funkcjonalną z punktu widzenia oczekiwań jej członków musi posiadać: - pewne formy organizacyjne na użytek zróżnicowanych funkcji oraz - sieć wyspecjalizowanych instytucji umożliwiających wyjście naprzeciw potrzebom swych członków. Każda społeczność wypracowuje także właściwe dla siebie systemy wsparcia uruchamiane w wypadku pojawienia się problemów społecznych lub wówczas, gdy jednostka lub grupa znajduje się w trudnej sytuacji życiowej, której przezwyciężenie wykracza poza ich własne środki, możliwości i uprawnienia. W sferze działań socjalnych celem głównym jest zatem dbałość o to, by jednostki i rodziny (zwłaszcza żyjące w trudnych warunkach) miały dostęp do systemu wsparcia społecznego i zasobów społecznych umożliwiających osiągnięcie potencjału koniecznego do samodzielnego funkcjonowania. Zasoby społeczne mogą być zarówno bardzo namacalnymi w swej istocie pieniądze, mieszkanie, żywność, opieka domowa i instytucjonalna, transport, odzież, jak również walorami niematerialnymi, takimi jak wiedza, odwaga, pomysłowość, inicjatywa, zachęta, humanizm, miłość itp. Na zasoby składają się, zatem zarówno konkretne jednostki z ich osobowościami i materialnymi walorami oraz ich najbliższe społeczne otoczenie (rodzina, przyjaciele, znajomi, sąsiedzi), jak też formalne i nieformalne grupy, organizacje, stowarzyszenia, instytucje a także to, co dała ludziom natura (przyroda, kopaliny). Pod pojęciem bezpieczeństwa socjalnego jednostki lub grupy rozumie się na ogół możliwość i gwarancje zaspokojenia podstawowych potrzeb bytowych. 5
Inaczej mówiąc społeczność dąży do zbudowania w miarę spójnego i skutecznego systemu instytucjonalnej ochrony bezpieczeństwa swych obywateli, by dać im możliwość i gwarancję zaspokojenia różnorodnych potrzeb, dążeń, aspiracji i oczekiwań pojedynczych ludzi i grup. To zaś, co zostanie uznane za potrzeby podstawowe jednostek i grup oraz kryteria ich hierarchizacji jest zawsze wpisane w tło historyczne, kulturowe, ustrojowe i warunki ekonomiczne konkretnego społeczeństwa, konkretnej zbiorowości. Podstawą polityki społecznej w mieście i gminie jest strategia, która określa, misję, cele i kierunki działania oraz Programy Operacyjne. Dokument ten poddany ocenie radnych oraz środowisk związanych bezpośrednio z polityką społeczną, a następnie przyjęty przez Radę Miejską w Gniewie określa opcje rozwoju w poszczególnych obszarach i wariant rozwoju. W dalszej części opracowania przedstawiono wyniki będące kompilacją debat strategicznych i autorskiego uporządkowania wyników prac uczestników sesji strategicznych, które odbyły się w dniach 28 sierpnia 2005 roku oraz 6 września 2005 roku. Dodatkowym elementem mającym wpływ na ostateczny kształt dokumentu jest zamieszczony Raport o Stanie Pomocy Społecznej opracowany przy merytorycznym udziale pracowników Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Dokument ten zawiera podstawowe informacje o polityce społecznej w mieście i gminie Gniew, uwzględniając stan jednostek polityki społecznej o charakterze lokalnym. W tworzenie strategii rozwoju polityki społecznej zostały włączone osoby będące reprezentantami środowisk społecznych i samorządowych, zajmujących się, na co dzień problematyką polityki społecznej. 6
2.0. METODOLOGIA Strategię rozwiązywania problemów społecznych opracowano przyjmując za podstawę wynik debat strategicznych organizowanych Metodą Aktywnego Planowania Strategicznego. Spotkanie odbyło się w Bibliotece Publicznej, a jego celem było zidentyfikowanie celów i kierunków działania w poszczególnych przyjętych teoretycznie obszarach polityki społecznej. Uczestnicy debaty pracowali w pięciu grupach, każda z nich podporządkowana była jednemu z obszarów: - EDUKACJA, - FINANSE, - INFRASTRUKTURA, - PROBLEMY SPOŁECZNE, - SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA. Na podstawie wcześniej opracowanej analizy SWOT: - silne strony (wewnętrzne) polityki społecznej w mieście i gminie Gniew, - słabe strony (wewnętrzne), - szanse (zewnętrzne), - zagrożenia (zewnętrzne) odpowiedziano na pytanie: Co należy zrobić, albo jakie podjąć działania lub spowodować efekty tych działań, żeby zlikwidować słabe strony i zniwelować zagrożenia?. Na podstawie tak postawionego pytania grupy przygotowały po osiem celów opierając się na wcześniej wybranych w wyniku dyskusji słabych stronach i zagrożeniach. Podobnie pracowano przy budowaniu celów określonych na podstawie mocnych stron i szans, z tym, że liczbę celów ograniczono do czterech w każdej grupie. Kolejnym krokiem procesu konsultacji społecznej była hierarchizacja celów w poszczególnych obszarach polityki społecznej. Przyjęto, że w każdym obszarze winny zostać wyróżnione trzy priorytety, bez których dany obszar nie może się rozwijać, trzy cele pierwszorzędne, które przyspieszają rozwój danego obszaru oraz trzy cele drugorzędne ważne dla rozwoju danego obszaru, ale z bliżej nieokreślonym w dekadzie czasem i tempem ich realizacji. 7
W ten sposób wynikiem konsultacji było wypracowanie kilkudziesięciu celów w pięciu obszarach polityki społecznej. Dla ustalenia priorytetów polityki społecznej w mieście i gminie Gniew wybrano czternaście celów strategicznych. Wybrane cele zhierarchizowano w sposób określony w rozdziale Wariant rozwoju. Zhierarchizowane cele, w poszczególnych obszarach polityki społecznej oraz wybranym wariancie rozwoju, stały się podstawą opracowania Programów Operacyjnych, w których poszczególne działania zostały nazwane na podstawie kierunków działań określonych i przypisanych konkretnym priorytetom i celom pierwszorzędnym. W Programach Operacyjnych Rozwiązywania Problemów Społecznych posłużono się głównymi priorytetami wynikającymi z wybranego wariantu prowadzenia polityki społecznej w gminie oraz w oparciu o konsultacje społeczne. Priorytety te nazwano w następujący sposób: - PRIORYTET 1 DZIECI I MŁODZIEŻ, - PRIORYTET 2 SENIORZY, - PRIORYTET 3 NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ - PRIORYTET 4 UBÓSTWO, - PRIORYTET 5 - BEZDOMNOŚĆ, - PRIORYTET 6 - BEZRADNOŚĆ - PRIORYTET 7 - UZALEŻNIENIE-NARKOMANIA - PRIORYTET 8 - ALKOHOLIZM. W opisie Programów Operacyjnych (rozdział 12.0.) omówiono szczegółowo zasady przyporządkowania poszczególnych działań obszarom problematyki społecznej w mieście i gminie Gniew. Działania te zostały jednocześnie przypisane poszczególnym realizatorom polityki społecznej w gminie. 8
3.0. OSOBY UCZESTNICZACE W OPRACOWANIU 3.1 Przed sporządzeniem 1) Czapska Walentyna Opiekun Międzyszkolnego Klubu Wolontariatu w Gniewie, pedagog Gimnazjum im. gen. J. Hallera w Gniewie 2) Górecka Weronika Prezes Gniewskiego Klub Abstynenta 3) Górska Leokadia - Specjalista Pracy Socjalnej Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gniewie 4) Karzyńska Bożena Pracownik Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gniewie 5) Matysiak Mieczysław - Dyrektor Domu Pomocy Społecznej w Gniewie 6) Wasilewska Hanna - Specjalista Pracy Socjalnej Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gniewie, członek Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gniewie 3.2 Po sporządzeniu 1) Badziong Bogdan Burmistrz Miasta i Gminy Gniew 2) Narloch Mirosław p. o. Kierownika Referatu Społecznego UMiG Gniew 3) Frost Magdalena p. o. Kierownika Referatu Promocji i Informacji UMiG Gniew 4) Zgubieńska Danuta Inspektor d/s ochrony środowiska UMiG Gniew 9
4.0. RAPORT O STANIE POMOCY SPOŁECZNEJ W MIEŚCIE I GMINIE GNIEW 4.1. Syntetyczna charakterystyka stanu pomocy społecznej.. 4.1.1. Położenie, dane ogólne, powiązane z otoczeniem. Miasto i Gmina Gniew położone są w południowej części województwa pomorskiego nad lewym brzegiem Wisły, przy granicy z województwem kujawsko-pomorskim, zajmując wschodnią część Pojezierza Starogardzkiego i zachodnią Doliny Kwidzyńskiej. Wchodzi ona w skład powiatu tczewskiego. Odległości Gniewu do głównych miast: Gdańsk- 70 km, Tczew- 30 km, Starogard Gdański 30 km, Warszawa 330 km, najbliższy port lotniczy Rębiechowo koło Gdańska, najbliższe przeprawy promowe przez Bałtyk: Gdańsk- 70 km, Gdynia 90 km, najbliższy pasażerski przystanek PKP Morzeszczyn 10 km, Tczew 30 km.
Przez teren gminy przebiega droga krajowa nr 1 ( 23,4 km) oraz drogi wojewódzkie (łącznie 21, 256 km). Powierzchnia miasta i gminy Gniew wynosi prawie 194 km 2 ( w tym miasta 6 km 2 ), co stanowi - 1,1 % obszaru województwa pomorskiego i 28% powiatu tczewskiego. Pod względem powierzchni obszary wiejskie gminy zajmują 37 miejsce w województwie pomorskim (na 98 jednostek), a obszar miejski 30 (na 42 jednostek). Gmina Gniew graniczy od zachodu z gminami Morzeszczyn i Smętowo Graniczne, od północy z gminą Pelplin, zaś od południa z gminą Nowe. Wschodnią granicę stanowi Wisła, do której przylegają zachodnie rejony gmin: Sztum, Ryjewo i Kwidzyn. Gmina Gniew składa się z miasta Gniewu, które prawa miejskie otrzymało w 1297 r. i 19 sołectw: Sołectwo Brody Pomorskie, Sołectwo Ciepłe, Sołectwo Gogolewo, Sołectwo Jaźwiska, Sołectwo Jeleń, Sołectwo Kolonia Ostrowicka, Sołectwo Kuchnia, Sołectwo Kursztyn, Sołectwo Nicponia, Sołectwo Opalenie, Sołectwo Piaseczno, Sołectwo Pieniążkowo, Sołectwo Polskie Gronowo, Sołectwo Półwieś, Sołectwo Rakowiec, Sołectwo Szprudowo, Sołectwo Tymawa, Sołectwo Widlice oraz Sołectwo Wielkie Walichnowy. Tabela 1 PRZEKRÓJ STATYSTYCZNY (WG STANU NA KONIEC 2004R.): 1 Gmina obejmuje obszar 19.398 ha, w tym: NAZWA GRUNTU w tys ha % - użytki rolne ogółem w tym: 12.702 65.48 - grunty orne 10.169 52.42 - sady 165 0.85 - łąki 1.131 5.83 - pastwiska 1.237 6.38 - lasy i grunty leśne 4.165 21.47 - pozostałe grunty i nieużytki 2.531 13.05 RAZEM: 19.398 100 1 gminy Na podstawie Rocznika statystycznego województwa pomorskiego 2004 podregiony, powiaty i
4.2. Miasto i gmina w statystyce. Tabela 2 Przekrój statystyczny miasta i gminy (wg stanu na koniec 2004r.): 2 WYSZCZEGÓLNIENIE WARTOŚCI Stan ludności ogółem, w tym: 16.277 mężczyźni 8.093 kobiety 8.184 Ludność w wieku przedprodukcyjnym ogółem, w tym: 3.886 mężczyźni 2.005 kobiety 1.881 Ludność w wieku produkcyjnym ogółem, w tym: 10.432 mężczyźni 5.444 kobiety 4.998 Ludność w wieku poprodukcyjnym ogółem, w tym: 1.948 mężczyźni 644 kobiety 1.304 Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym 55.7 Małżeństwa zawarte w 2004 roku ogółem, w tym: 95 cywilne 25 wyznaniowe 70 Urodzenia żywe w 2004 roku 177 Zgony ogółem w 2004 roku, w tym: 153 niemowląt - Przyrost naturalny 24 2 gminy Na podstawie Rocznika statystycznego województwa pomorskiego 2004 podregiony, powiaty i
Tabela 1 WYBRANE ELEMENTY BUDŻETU GMINY I MIASTA GNIEW WYSZCZEGÓLNIENIE WARTOŚCI Dochód budżetu gminy ogółem w 2004 roku (w złotych), w tym na: 25.351.383 Wydatki budżetu gminy ogółem w 2004 roku (w złotych), w tym na: 27.400.200 gospodarkę mieszkaniową 459.681 administrację publiczną 2.876.647 oświatę i wychowanie 9.647.997 ochronę zdrowia 143.688 opiekę społeczną 5.696.654 Dochody gminy ogółem w złotych na 1 mieszkańca w 2004 roku 1.629 Dochody własne gminy w złotych na 1 mieszkańca 1 2004 roku 564 Wydatki gminy ogółem w złotych na 1 mieszkańca w 2004 roku 1.760 Wydatki inwestycyjne w złotych na 1 mieszkańca w 2004 roku 382 4.3. Działalność produkcyjno-usługowa i budownictwo 3 Tabela 4 JEDNOSTKI ZAREJESTROWANE WG SEKTORÓW Jedn. m. 2004 JEDNOSTKI ZAREJESTROWANE WG SEKTORÓW Ogółem ogółem jed.gosp. 1012 Sektor publiczny jednostki ogółem jed.gosp. 33 jednostki prawa budżetowego państwowe i komunalne ogółem jed.gosp. 24 przedsiębiorstwa państwowe jed.gosp. 1 spółki prawa handlowego jed.gosp. 3 Sektor prywatny jednostki ogółem jed.gosp. 979 3 Na podstawie danych uzyskanych z Urzędu Statystycznego/Banku Danych Regionalnych
osoby fizyczne jed.gosp. 825 spółki prawa handlowego jed.gosp. 46 spółki z udziałem kapitału zagranicznego jed.gosp. 6 spółdzielnie jed.gosp. 9 fundacje jed.gosp. 1 stowarzyszenia i organizacje społeczne jed.gosp. 31 JEDNOSTKI ZAREJESTROWANE WG SEKCJI Jednostki zarejestrowane ogółem jed.gosp. 1012 sektor publiczny jed.gosp. 33 sektor prywatny jed.gosp. 979 Podstawą lokalnej gospodarki jest rolnictwo, na obszarze wiejskim gminy nie ma dużych zakładów przemysłowych. Skupiają się one w mieście. Wśród większych firm można wymienić: Zakład Mechanizmów Okrętowych Ulstein Fama; Optiroc Gniew Zakład Produkcji Keramzytu; Przedsiębiorstwo Handlowo-Produkcyjne Alma Color; Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Cermag, czy Zakład Podzespołów Elektroniki Mikrostyk. 4.4. Ochrona zdrowia System ochrony zdrowia oparty jest na publuicznych i niepubliczych Zakładach Opieki Zdrowotnej. W Gniewie znajduje się Zakład Opiekuńczo Leczniczy wchodzący w strukturę Zakładu Opieki Zdrowotnej w Tczewie. Placówka dysponuje 32 łóżkami. Zespół Opieki Zdrowotnej MEDICAL sp. z o.o. Turze Ośrodek Zdrowia w Gniewie obsługuje 15000 pacjentów z miasta i gminy Gniew. Oprócz placówki w Gniewie działają ośrodki w Opaleniu i Kolonii Ostrowickiej. W miejscowości Opalenie funkcjonuje Centrum Leczenia Uzależnień ZAPOWIEDNIK. Na terenie Gniewu działa również Dom Pomocy Społecznej dla przewlekle somatycznie chorych, dysponujący miejscem dla 99 osób. Drugi Dom Pomocy Społecznej znajduje się w Wielkich Wyrębach. Jest to zakład dla osób umysłowo upośledzonych z 61 miejscami. W Gniewie działają także trzy apteki ogólnodostępne.
LEKARZE PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ, PIELĘGNIARKI I POŁOŻNE W MIEŚCIE I GMINIE - WEDŁUG STANU NA 1 STYCZNIA 2006 r. * - POZ Podstawowa Opieka Zdrowotna Lp. Nazwa zakładu/praktyki Miejscowość Zakres działalności 1 Zespół Opieki Zdrowotnej MEDICAL Sp. z.o.o Turze Ośrodek Zdrowia w Gniewie Gniew Leczenie i profilaktyka, badania okresowe, wizyty domowe, patronażowe 2 Zespół Opieki Zdrowotnej MEDICAL Sp. z.o.o Turze Ośrodek Zdrowia w Opaleniu Opalenie Leczenie i profilaktyka 3 Zespół Opieki Zdrowotnej MEDICAL Sp. z.o.o Turze Ośrodek Zdrowia w Kolonii Ostrowickiej Kolonia Ostrowiecka Leczenie i profilaktyka 4 Centrum Leczenia Uzależnień Zapowiednik Opalenie Leczenie i profilaktyka OPIEKA STOMATOLOGICZNA W MIEŚCIE I GMINIE - WEDŁUG STANU NA 1 STYCZNIA 2006 r. Lp. Nazwa zakładu/praktyki Miejscowość Zakres działalności 1 Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska Jerzy Droszkowski Gniew Leczenie i profilaktyka 2 Indywidualna Praktyka Lekarska Gniew Leczenie i profilaktyka Jarosław Bocheński 3 Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska Katarzyna Bocheńska Gniew Leczenie i profilaktyka 4 Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska Bożena Powoźnik - Krzywicka Opalenie Leczenie i profilaktyka 4.5. Rynek pracy i bezrobocie 4.5.1. Według stanu na 31.12.2004r. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych ogółem: 1993 osoby, w tym 1174 kobiety. Prawo do zasiłku posiadało 309 osób, w tym 104 kobiet.
Tabela 2 Struktura bezrobotnych według wykształcenia: Wykształcenie Wyższe Policealne i średnie zawodowe Średnie ogólnokształcące Zasadnicze Zawodowe Gimnazjalne i poniżej osoby 30 166 183 801 713 w tym kobiety 17 193 149 416 399 Zwolnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy: 55 osoby, w tym 24 kobiety. Struktura procentowa bezrobotnych posiadających prawo do zasiłku:* mężczyźni kobiety 70,0 65,2 66,3 63,9 67,0 62,3 60,0 56,6 57,5 50,0 43,39 42,46 50,3 49,73 40,0 34,83 33,66 36,11 33,02 37,75 30,0 20,0 10,0 0,0 Powiat Tczewski Grupa porównawcza Miasto i Gmina Gniew Miasto i Gmina Pelplin Gmina Morzeszczyn Gmina Subkowy Gmina Tczew Miasto Tczew * - według stanu na 31.12.2004r. Struktura procentowa bezrobotnych posiadających prawo do zasiłku do liczby bezrobotnych ogółem:* 25,00 20,00 18,26 19,05 19,59 20,49 15,00 12,45 15,50 13,77 14,05 10,00 5,00 0,00 Powiat Tczewski Grupa porównawcza Miasto i Gmina Gniew Miasto i Gmina Pelplin Gmina Morzeszczyn Gmina Subkowy Gmina Tczew Miasto Tczew * - według stanu na 31.12.2004r.
Tabela 5 Liczba bezrobotnych 4 Bezrobotni Rok Ogółem Kobiety 31.12.1998 7.171 4.529 31.12.1999 8.820 5.223 31.12.2000 9.244 5.637 31.12.2001 10.520 6.032 31.12.2002 10.643 5.697 31.12.2003 11.293 6.098 31.12.2004 1.993 1.174 Sytuacja na lokalnym rynku pracy w przeciągu ostatnich pięciu lat uległa znacznemu pogorszeniu. Z analizowanych danych osób bezrobotnych wynika, że poziom wykształcenia jest istotnym czynnikiem wpływającym na status bezrobotnych. Zjawisko bezrobocia tylko w niewielkim stopniu dotyczy osób o wysokich kwalifikacjach zawodowych. Największe problemy z podjęciem pracy mają osoby o niskim poziomie wykształcenia, bez kwalifikacji pożądanych na rynku pracy. Bezrobocie w %* 25,00 22,65 20,00 19,10 19,10 19,26 17,88 15,03 15,12 15,00 11,77 10,00 5,00 0,00 Miasto i Gmina Gniew Miasto Tczew Miasto i Gmina Gniew Miasto i Gmina Pelplin Gmina Morzeszczyn Gmina Subkowy Gmina Tczew Powiat Tczewski * - Odsetek bezrobocia procentowy udział bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym liczony w stosunku do poszczególnych gmin wchodzących w skład powiatu (z uwagi na brak danych dotyczących liczby ludności aktywnych zawodowo niemożliwe jest wyliczenie stopy bezrobocia) ** - Stopa bezrobocia obliczana w stosunku do powiatu, regionu i Polski liczona metodą: procentowy udział bezrobotnych w liczbie cywilnej ludności aktywnych zawodowo, szacowany na koniec każdego badanego okresu 4 Na podstawie Planu Rozwoju Lokalnego
4.6. Bezpieczeństwo publiczne 5 Na terenie gminy znajduje się Komisariat Policji w Gniewie. Jednostka ta współpracuje ściśle z podmiotami i instytucjami działającymi na rzecz bezpieczeństwa w powiecie, takimi jak Gminne Centrum Reagowania Gniew, żandarmeria Wojskowa, Straż Ochrony Kolei, Państwowa i Społeczna Straż Rybacka, Straż Leśna. Na terenie gminy Gniew realizowano programy prewencyjne i edukacyjne, zarówno te wdrożone w całym województwie pomorskim, jak i programy powstałe z inicjatywy tutejszej jednostki Policji. Do najważniejszych zaliczyć zależy Policyjny Program Edukacyjny POPO, Bezpieczny Powiat, Bezpieczny Ogród. Ponadto zorganizowano i przeprowadzano między innymi konkurs małych form teatralnych Być Bezpiecznym. W gminie Gniew znajdują się Jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych należące do Krajowego Systemu Ratownictwa Gaśniczego. Są to następujące jednostki - OSP Gniew, OSP Opalenie, OSP Kolonia Ostrowicka. Pozostałe jednostki OSP działają poza KSRG. Są to jednostki OSP Tymawa, OSP Jażwiska, OSP Rakowiec, OSP Piaseczno, OSP Jeleń, OSP Gogolewo, OSP Polskie Gronowo, OSP Wielkie Walichnowy i ZOSP Rolls Royce Marine Poland Sp. z o.o, Ulstein FAMA Gniew. Tabela 6 BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE W MIEŚCIE I GMINIE GNIEW Okres 2003 2004 Liczba ogółem 522 479 popełnionych przestępstw w tym przez nieletnich 20 40 Liczba ustalonych przestępców Liczba zatrzymanych nietrzeźwych Liczba narkomanów ogółem 232 257 w tym nieletnich 38 25 ogółem 39 83 w tym nieletnich - 3 ogółem 5 1 Według danych udostępnionych przez Komendę Powiatową Policji w Tczewie w stosunku do 2003 roku nastąpił spadek liczby popełnionych przestępstw ogółem, natomiast wzrosła liczba zatrzymanych nietrzeźwych w roku 2003 z 39 do 83 zatrzymanych w roku 2004. 5 Opracowano na podstawie danych przedstawionych przez Komendę Powiatową Policji w Wieluniu
4.7 Opieka społeczna. Na terenie Miasta i Gminy Gniew funkcjonuje Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej oraz Dom Pomocy Społecznej w Gniewie dla osób starych, przewlekle i somatycznie chorych. Z kolei Dom Pomocy Społecznej w Wyrębach Wielkich jest placówką przeznaczoną dla dzieci i młodzieży oraz dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie. Dom Pomocy Społecznej w Gniewie ul. Gdańska 23 83-140 Gniew TYP PLACÓWKI: Dla osób starych, przewlekle somatycznie chorych. ILOŚĆ MIEJSC: 99 ZAKWATEROWANIE: Pokoje jedno, dwu, trzy - i czteroosobowe OFERTA USŁUG DLA MIESZKAŃCÓW: - pomoc rehabilitacyjną ( fizykoterapia, kinezyterapia, hydroterapia, masaż), - zabiegi usprawniające ( m. in. kąpiele wirowe, zabiegi laserowe i parafinowe), - terapię zajęciową ( wikliniarstwo, tkactwo, krawiectwo, plastyka i inne), - opiekę duszpasterską; w domu jest kaplica rzymskokatolicka, - zajęcia terapeutyczne na wolnym powietrzu, gry i zabawy organizowane w parku otaczającym dom. Dom Pomocy Społecznej Wyręby Wielkie 83-230 Smętowo TYP PLACÓWKI: Placówka przeznaczona jest dla dzieci i młodzieży oraz dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie ILOŚĆ MIEJSC: 72 ZAKWATEROWANIE: Pokoje jedno, dwu i trzyosobowe DOSTĘPNOŚĆ POMIESZCZEŃ DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH: - posiada podjazdy i windę dla osób niepełnosprawnych ruchowo OFERTA USŁUG DLA MIESZKAŃCÓW: - wysoko kwalifikowany personel zapewnia całodobową opiekę medyczną i pielęgniarską - rodzinną atmosferę - terapię zajęciową.
4.8 Struktura organizacyjna Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej SCHEMAT ORGANIZACYJNY KIEROWNIK/DYREKTOR 1 ETAT Pomoc Środowiskowa - 8 etatów Dział Świadczeń Pomocy Społecznej - 2 etaty Dział Zasiłków Rodzinnych - 3 etaty Dział Zasiłków Rodzinnych - 3 etaty Dział Księgowości - 3 etaty Dział Usług Opiekuńczych - 3 etaty Stanowisko ds. Profilaktyki i uzależnień 1 etat Stanowisko ds. Dodatków mieszkaniowych i lokalowych 1 etat Pracownik gospodarczy 1 etat
4.9. Baza kulturalna i sportowa Mieszkańcy gminy Gniew charakteryzują się znaczną aktywnością kulturalną i sportową, pomimo niezbyt dobrze rozbudowanej bazy temu służącej. Miasto posiada nowoczesną, dostosowaną do potrzeb osób niepełnosprawnych halę widowiskowo - sportową. Gruntownej modernizacji wymaga miejski stadion. Rolę centrum kultury spełnia zamek w Gniewie, w którym mieści się siedziba Fundacji Zamek w Gniewie. Do celów statutowych fundacji należy krzewienie kultury wśród mieszkańców gminy Gniew, które to zadanie instytucja ta z powodzeniem realizuje. Grupą, do której w szczególny sposób kierowana jest oferta fundacji jest młodzież. Stały rozwój różnorodnych form działania młodzieży w ramach drużyn rycerskich uprawiających m.in. szermierkę historyczną, jazdę konną, kusznictwo historyczne, tańce dawne, śpiew oraz zdobywających umiejętności z zakresu rzemiosł dawnych takich jak garncarstwo, płatnerstwo, kowalstwo itp. wymaga znacznych nakładów finansowych. Nakładów wymaga też stałe poszerzanie oferty zamku skierowanej do turystów. Od 1994 roku Wzgórze Zamkowe jest areną cyklicznych Międzynarodowych Pokazów Kucia Artystycznego, Turniejów o Miecz Jana III Sobieskiego, Festiwali Tradycji Średniowiecznej, a od niedawna również wielkiej batalistycznej inscenizacji pod nazwą Vivat Vasa. Rozwój Gniewu jako produktu turystycznego to szansa na zwiększenie zatrudnienia jego mieszkańców w branży turystycznej, która wobec postępującego ograniczenia zatrudnienia w przemyśle stanowi jedyną alternatywę. Jeżeli chodzi o wsie gminy Gniew, w większości z nich istnieje potrzeba reaktywowania działalności świetlicy wiejskiej, a często nawet stworzenia takiej placówki. Rolę kulturalno sportowego stymulatora często pełnią też placówki oświatowe działające na terenie danej wsi. By rolę tę mogły pełnić właściwie konieczne jest jednak ich doposażenie i remont. 4.10. Edukacja 6 Sieć placówek oświatowych na obszarze gminy Gniew, biorąc pod uwagę jej powierzchnię jest rozbudowana w sposób wystarczający, by zaspokoić potrzeby edukacyjne gminy. Jednak zły stan techniczny budynków oświatowych, a także braki w wyposażeniu brak sal gimnastycznych, pracowni komputerowych, sprawiają, że w zakresie oświaty niezbędne jest przeprowadzenie gruntownych zmian. Jednym z priorytetów inwestycyjnych o charakterze oświatowym jest rozbudowa i modernizacja Zespołu Szkół w Opaleniu, a także budowa nowej spełniającej panujące standardy szkoły na terenie miasta Gniew przy jednoczesnym modernizowaniu istniejących placówek oświatowych. 6 Na podstawie Planu Rozwoju Lokalnego 2004-2006
4.10.1 Edukacja ekologiczna społeczności lokalnej. W ostatnich latach w gminie obserwuje się rosnące zainteresowanie niektórych grup osób dorosłych zdobywaniem wiedzy na temat otaczającego ich środowiska, a także możliwości uczestniczenia w działaniach na rzecz jego ochrony. Urząd Miasta i Gminy Gniew spełnia dużą rolę w rozwijaniu edukacji ekologicznej dorosłych mieszkańców gminy poprzez ich angażowanie w procesy decyzyjne. Wymaga to informowania społeczeństwa o stanie środowiska, działaniach na rzecz jego ochrony, a także o możliwościach prawnych uczestniczenia mieszkańców w podejmowaniu decyzji mających wpływ na stan środowiska. Część mieszkańców objęta przedsięwzięciem polegającym na: Projektowaniu, rozbudowie i modernizacji istniejącej oczyszczalni ścieków i przepompowni P2 w Gniewie oraz budowie sieci kanalizacji sanitarnej i kolektorów tłocznych wraz z pompowniami w miejscowościach Ciepłe, Gogolewo i Nicponia, brała czynny udział w pracach związanych z podłączaniem do sieci kanalizacyjnej poprzez wykonywanie wykopów i układanie rur. Do tej pory zrealizowano następujące większe akcje z zakresu edukacji ekologicznej : 1. Całoroczne wyjazdy dzieci szkolnych i przedszkolnych na składowisko odpadów komunalnych w Nicponi, których celem jest poszerzanie wiadomości Co się dzieje z odpadami wrzucanymi do kosza? - akcje prowadzone są od 2003r. 2. W gminie ma miejsce popularyzacja i propaganda ogólnoświatowych i ogólnopolskich akcji Sprzątanie Ziemi, Sprzątanie Świata i Światowy Dzień Ziemi - akcje prowadzone są od 2002r. 3. Akcja edukacyjna Drzewko za butelkę przy współpracy Urzędu Miasta i Gminy Gniew, Przedsiębiorstwa ALMA COLOR w Gniewie, Program Odpowiedzialność i Troska oraz Zakład Usług Komunalnych w Gniewie - zrealizowano: maj 2003r. - zrealizowano: maj 2004r. 4. Otwarcie ścieżki edukacyjnej na terenie Rezerwatu Przyrody Wiosło Małe oraz punktu widokowego na terenie Leśnictwa Dębiny w Nadleśnictwie Starogard, współorganizatorzy: Urząd Miasta. i Gminy Gniew, Stowarzyszenie Akademia Opaleńska, organizatorzy: Nadleśnictwo Starogard zrealizowano: wrzesień 2004r.
5. Happening Nie wypalaj traw : prezentacja multimedialna o wypalaniu traw, spektakl, przedstawienie statystyk pożarów, dyskusja, podsumowanie i prezentacja filmu ministerstwa środowiska o bezmyślnym podpalaniu, organizatorzy : Urząd Miasta i Gminy Gniew, Fundacja Zamek w Gniewie, Grupa Lokalna OTOP w Gniewie, Straż Pożarna oraz Policja - zrealizowano: kwiecień 2005r. Jesteśmy w trakcie: Wyznaczenia i oznakowania III ścieżek edukacyjno kulturowych pełniących funkcje szlaków turystycznych na terenie Gminy Gniew Gmina wraz z Nadleśnictwem Starogard oraz Kołem Łowieckim Knieja Tczew współpracuje przy utworzeniu Izby Edukacji Leśnej w Opaleniu. Gmina Gniew ma w planach również utworzenie gminnego ośrodka ekologicznego i prowadzenie w nim działalności edukacyjnej oraz promowania odnawialnych źródeł energii. Złożono wniosek do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku o dotacje na ten cel, na który uzyskał pozytywną opinię. Celem nadrzędnym projektu jest podnoszenie świadomości ekologicznej w gminie, zaś drugą rzeczą i narzędziem do realizacji tego celu będzie utworzenie gminnego ośrodka ekologicznego. W ośrodku tym będą realizowane różnorodne, co do formy i treści, zajęcia i programy. W tym celu ośrodek wyposażony będzie w wiele urządzeń służących ochronie środowiska, które będą pełniły przede wszystkim funkcje dydaktyczne, m.in. dotyczących: 1. odnawialnych źródeł energii - kolektory słoneczne, ogniwo fotowoltaiczne, turbinę wiatrową małej mocy, pompę ciepła, kocioł spalający biomasę i inne. 2. gospodarki odpadami i ściekami, plansze, filmy, prezentacje, wykresy, w zakresie ogólnych informacji o odpadach i ściekach, ich wpływu na środowisko, pożądanych sposobów ich zagospodarowania i oczyszczenia, autentyczne typowe eksponaty z tego zakresu. 3. wizualizacji systemu biologicznej oczyszczalni ścieków w Gniewie wraz z systemem kanalizacji sanitarnej.
Działania Ośrodka: 1. Edukacyjne w zakresie ekologii 2. Promujące odnawialne źródła energii 3. Aktywizujące mieszkańców gminy (rozwojowe) Ad.1) Działania edukacyjne Edukacja ekologiczna formalna (szkolna): 1. Prowadzenie stałych zajęć z ochrony środowiska dla młodzieży szkolnej, np. we współpracy z Fundacją Poszanowania Energii oraz Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej w Gdańsku (np. program ekozespołów, Zielony Pakiet, i in.) 2. Pozalekcyjne zajęcia młodzieży prowadzone przez nauczycieli w ramach Kół Ekologicznych 3. Prowadzenie zajęć dydaktycznych na ścieżkach przyrodniczych i krajobrazowych np. w dolinie rzeki Wisły, Wierzycy, itp. Edukacja ekologiczna pozaszkolna: 1. Organizowanie okolicznościowych zajęć i akcji dla młodzieży, np. z okazji Dnia Ziemi, Sprzątania Świata, Czystości Wód, festynów i konkursów ekologicznych, turystyki rowerowej itp. 2. Organizacja i prowadzenie seminariów nt. wykorzystania odnawialnych źródeł energii: energii słonecznej, wiatrowej, wodnej, wykorzystania biomasy, biogazu, zastosowania pomp ciepła, ciepła geotermalnego, wodoru jako paliwa przyszłości i in. - Organizowanie szkoleń nt. zasad Agendy 21 oraz polityki rozwoju zrównoważonego. - Organizowanie szkoleń nt. przepisów ochrony środowiska obowiązujących w UE. Ad.2) Promocja odnawialnych źródeł energii: Kursy szkoleniowe na temat odnawialnych źródeł energii.
W części praktycznej seminariów organizowane będą wycieczki szkoleniowe do pracujących obiektów i instalacji, w których wykorzystywane są takie źródła. Udzielanie porad w zakresie stosowania odnawialnych źródeł energii i jej racjonalnego wykorzystywania. Ad.3) Promocja regionu i aktywizacja mieszkańców gmin: 1. Szkolenia pracowników administracji i nauczycieli w zakresie ochrony środowiska. 2. Szkolenia urzędników gmin i powiatów w aspekcie integracji z UE. 3. Szkolenia dla mieszkańców w zakresie podejmowania własnej działalności gospodarczej, ze szczególnym uwzględnieniem agroturystyki (w tym wizyty studyjne do wzorcowych gospodarstw agroturystycznych). 4. Działania mające na celu rozwój turystyki lokalnej w konkretnym regionie (gminie) z wykorzystaniem lokalnych walorów przyrodniczych. 5. Współpraca w opracowaniu spójnego programu rozwoju zrównoważonego regionu (gminy). 6. Opracowanie pakietu edukacyjnego dla powyższych działań, w wersji drukowanej i multimedialnej. Pożądane, wymierne rezultaty projektu: Utworzony zostanie Gminny Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Gniewie, w którym w przyszłości prowadzone będą następujące działania: - prowadzenie zajęć, zwłaszcza praktycznych, z ochrony środowiska dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w ramach obowiązujących przedmiotów lub programów autorskich. - pozalekcyjne zajęcia młodzieży prowadzone przez nauczycieli w ramach Kół Ekologicznych. - organizowanie okolicznościowych zajęć, spotkań, imprez i akcji, np. z okazji dnia: Ziemi, bez samochodu, sprzątanie Świata, wierzby(21.03).., drzewko za butelkę, konkursów zbierania puszek aluminiowych, makulatury, itp. - organizowanie pracy i prowadzenie programu Ekozespołów.
- organizowanie i prowadzenie różnych form (kursy, warsztaty, szkolenia) doskonalenia zawodowego nauczycieli z zakresu edukacji ekologicznej. Te formy zajęć doskonalących mogą być prowadzone we współpracy z Centrum Edukacji Nauczycieli, Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej lub Fundacją Poszanowania Energii w Gdańsku. - organizacja i prowadzenie seminariów nt. wykorzystania odnawialnych źródeł energii: energii słonecznej, wiatrowej, wodnej, wykorzystania biomasy, biogazu, zastosowania pomp ciepła, wykorzystania ciepła geotermalnego, wodoru jako paliwa przyszłości i in. - organizowanie zajęć w zakresie gospodarki odpadami w tym: wiadomości ogólne o odpadach, metody zapobiegania powstawaniu nadmiernej ilości odpadów, rodzaje i drogi zagospodarowania odpadów. - organizowanie zajęć w zakresie gospodarki ściekowej w tym, wiadomości ogólne o ściekach, metody zapobiegania powstawaniu nadmiernej ilości ścieków, rodzaje i drogi zagospodarowania ścieków. - organizowanie zajęć instruktażowych dla uczniów opracowujących akcję (program) oszczędzania energii w budynku szkolnym. - organizowanie szkoleń nt. selektywnej zbiórki odpadów i ich wtórnego wykorzystania (recyklingu). - organizowanie cyklicznych szkoleń i spotkań Koła PZW i Gniewskiej Grupy OTOP - organizowanie szkoleń nt. wdrażania idei Agendy 21 oraz zasad ekorozwoju. - organizowanie szkoleń nt. przepisów ochrony środowiska obowiązujących w UE. - organizowanie gminnych i szkolnych ekomitingów i festynów ekologicznych w ośrodku. - inicjowanie i realizacja innych kampanii, akcji i pokazów. Zadania, etapy w ramach projektu i metody realizacji projektu: 1. Prace budowlane adaptacja budynku dawnego socjalnego oczyszczalni ścieków dla celów, funkcji i potrzeb ośrodka. 2. Zakup i zainstalowanie urządzeń technologicznych, w tym źródeł (odnawialnych) ciepła i energii elektrycznej dla celów dydaktycznych. 3. Zakup i zainstalowanie wyposażenia dydaktycznego, w tym projektor multimedialny, rzutnik pisma, komputery, zestaw audiowizualny itp. Sposoby monitorowania przebiegu zadań i oceny wyników projektu: Użytkownikami i beneficjentami projektu będzie ogół społeczności gminy, w tym szkoły, organizacje ekologiczne i inne społeczne.
Doniesienia (informacje dla mieszkańców) w postaci artykułów, reportaży i w innych formach publikowane będą w lokalnych mediach. Tworzony ośrodek ożywi i uatrakcyjni życie społeczne mieszkańców gminy i uświadomi rangę poszanowania środowiska. Możliwości kontynuacji lub wykorzystania doświadczeń projektu w przyszłości: Utworzony ośrodek będzie placówką trwałą. Organizacje edukacyjne i osoby indywidualne będą mogły zdobywać interesujące ich informacje oraz zapoznawać się z nowymi formami doskonalenia zawodowego. Oprócz bezpośredniego przekazywania wiedzy tym celom właśnie będzie służył powstały ośrodek. 4.11. Zasoby mieszkaniowe Z danych wynika, iż niezbędne jest podjęcie zdecydowanych działań w zakresie budownictwa socjalnego. Poważnym problemem jest też struktura własnościowa kamienic rynkowych oraz innych budynków często wpisanych na listę krajowych zabytków. Spora część z nich znajduje się w posiadaniu lub jest zajmowana przez właścicieli prywatnych, którzy nie są w stanie dokonywać niezbędnych remontów czy zabudowy nielicznych już pustych parcel. Jest to poważna przeszkoda na drodze do rewitalizacji Starego Miasta oraz Wzgórza Zamkowego w Gniewie. Innym istotnym problemem w Gminie jest brak mieszkań chronoinych.
5.0. DANE STATYSTYCZNE - STRUKTURA RODZAJOWA I ILOŚCIOWA ŚWIADCZEŃ Z ZAKRESU POMOCY SPOŁECZNEJ MIASTO I GMINA GNIEW UDZIELONE ŚWIADCZENIA ZADANIA ZLECONE GMINOM (za 2004 rok) Formy pomocy RAZEM 1 ZASIŁKI STAŁE ogółem 2 W tym przyznane dla osoby: 3 Samotnie gospodarującej Pozostającej w rodzinie 4 MACIERZYŃSKI ZASIŁEK OKRESOWY 5 W tym dla: 6 Matki dziecka 7 Ojca dziecka Osoby przysposabiającej 8 Osoby w ramach rodziny zastępczej 9 ZASIŁKI CELOWE NA POKRYCIE WYDATKÓW Liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenie Liczba świadczeń należnych Kwota świadczeń wypłaconych w złotych Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach 346 x 587.987 345 964 185 1.801 541.174 185 344 118 1.187 449.546 118 118 67 614 91.628 67 226 73 158 46.813 73 227 73 158 46.813 73 227 - - - - - - - - - - - - - - - ZWIĄZANYCH Z KLĘSKĄ ŻYWIOŁOWĄ LUB 10 EKOLOGICZNĄ SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE W - - - - - MIEJSCU ZAMIESZKANIA DLA OSÓB Z 11 ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI - - - - -
UDZIELONE ŚWIADCZENIA ZADANIA WŁASNE GMIN (za 2004 rok) Formy pomocy Liczba osób, którym decyzją przyznano świadczenia Liczba świadczeń Kwota świadczeń w złotych Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach 0 1 2 3 4 5 RAZEM 1 1656 x 642.938 1020 3549 ZASIŁKI OKRESOWE-OGÓŁEM 2 478 1.135 121.322 478 1855 W tym: W tym przyznane z powodu ( i 2) A 3 x x - x x B 4 x x 121.322 x x Bezrobocia 5 404 976 106.533 404 1517 Długotrwałej choroby 6 12 29 2.313 12 64 Niepełnosprawności 7 62 130 12. 476 62 274 Możliwości utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń innych systemów zabezpieczenia społecznego 8 - - - - - SCHRONIENIE 9 3 508 7.204 3 3 POSIŁEK 10 693 111.994 93.792 359 1681 W tym dla dzieci 11 659 111.474 87.900 329 1633 UBRANIE 12 - - - - - USŁUGI OPIEKUŃCZE-OGÓŁEM 13 25 10.128 121.926 25 29 W tym: specjalistyczne ZASIŁEK CELOWY NA POKRYCIE WYDATKÓW NA ŚWIADCZENIA ZDROWOTNE OSOBOM MNIEMAJĄCYM DOCHODU I MOŻLIWOŚCI UZYSKANIA ŚWIADCZEŃ NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O POWSZECHNYM UBEZPIECZENIU W NIZ. W tym dla: Osób bezdomnych ZASIŁKI CELOWE DNA POKRYCIE WYDATKÓW POWSTAŁYCH W WYNIKU ZDARZENIA LOSOWEGO 14 15 16 - - - - - 4 12 2.522 4 6 3 6 1.022 3 3 17 1 1 200 1 1 ZASIŁKI CELOWE W FORMIE BILETU KREDYTOWANEGO 18 - - - - - SPRAWIENIE POGRZEBU 19 3 3 4.090 3 3 W tym osobom: Bezdomnym 20 - - - - - INNE ZASIŁKI CELOWE I W NATURZE OGÓŁEM 21 906 x 291.874 906 3.158 W tym: Zasiłki specjalne celowe 22 32 62 4.713 32 85 POMOC NA EKONOMICZNE USAMODZIELNIENIE - OGÓŁEM 23 - x - - - W tym: w naturze 24 - - - - - Zasiłki 25 - - - - - pożyczki 26 - - - - - PORADNICTWO SPECJALISTYCZNE 27 /prawne, psychologiczne, rodzinne/ x x x - - INTERWENCJA KRYZYSOWA 28 x x x - - PRACA SOCJALNA 29 x x x 163 503
RZECZYWISTA LICZBA RODZIN I OSÓB OBJĘTYCH POMOCĄ (za 2004 rok) Wyszczególnienie Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych i zadań własnych /bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania/ 1 Liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenie Liczba rodzin Ogółem W tym na wsi Liczba osób w rodzinach 1835 1199 628 4055 Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych bez względu na ich rodzaj formę, i liczbę 2 346 345 184 964 Świadczenia przyznane w ramach zadań własnych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę 3 1656 1020 569 3549 Pomoc udzielana w postaci pracy socjalne ogółem 4 x 163 91 503 W tym: Wyłącznie w postaci pracy socjalnej 5 x 89 49 243
POWODY PRZYZNANIA POMOCY (za 2004 rok) Powód trudnej sytuacji życiowej Ogółem Liczba rodzin w tym: na wsi* Liczba osób w rodzinach 0 1 2 3 UBÓSTWO 01 1.031 614 3.476 SIEROCTWO 02 - - - BEZDOMNOŚĆ 03 8 2 10 POTRZEBA OCHRONY MACIERZYŃSTWA 04 73 36 227 W TYM: WIELODZIETNOŚĆ 05 8 4 50 BEZROBOCIE 06 714 435 2.635 NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ 07 308 154 693 DŁUGOTRWAŁA LUB CIĘŻKA CHOROBA 08 BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEKUŃCZO- WYCHOWAWCZYCH 1 PROWADZENIU GOSPODARSTWA DOMOWEGO OGÓŁEM 09 95 46 288 306 112 1.672 W TYM RODZINY NIEPEŁNE 10 158 57 759 RODZINY WIELODZIETNE 11 126 43 882 PRZEMOC W RODZINIE 12 40 14 194 ALKOHOLIZM 13 75 23 252 NARKOMANIA 14 7-10 TRUDNOŚCI W PRZYSTOSOWANIU DO ŻYCIA 15 PO OPUSZCZENIU ZAKŁADU KARNEGO 10 4 16 BRAK UMIEJĘTNOŚCI W PRZYSTOSOWANIU 16 DO ŻYCIA MŁODZIEŻY OPUSZCZAJĄCEJ PLACÓWKI OPIEKUŃCZO - WYCHOWAWCZE TRUDNOŚCI W INTEGRACJI OSÓB, KTÓRE OTRZYMAŁY STATUS UCHODŹCY ZDARZENIA LOSOWE 18 SYTUACJA KRYZYSOWA 19 KLĘSKA ŻYWIOŁOWA LUB EKOLOGICZNA 20 17 - - - - - - 1 1 1 - - - - - -
5.1. STATYSTYKA WYBRANYCH ELEMENTÓW POMOCY SPOŁECZNEJ W UJĘCIU GRAFICZNYM
Typy rodzin objętych pomocą społeczną w 2004 roku liczba rodzin liczba osób w rodzinach 4500 4298 4000 3500 3000 2809 2500 2000 1500 1288 1000 500 639 151 495 116 261 0 Rodziny ogółem Rodziny z dziećmi ogółem Rodziny niepełne ogółem Rodziny emerytów i rencistów ogółem Kwota świadczeń udzielonych przez MGOPS w 2004 roku w ramach zadań zleconych 600000 541174 w z? 500000 449546 400000 300000 200000 91628 100000 46813 0 Zasiłki stałe ogółem Zasiłki stałe przyznane dla osób samotnie gospodarujłcych Zasiłki stałe przyznane dla osób pozostajłących w rodzinie Macierzyński zasiłek okresowy dla matki dziecka
Liczba świadczeń udzielonych przez MGOPS w 2004 roku w ramach zadań zleconych 2000 1801 1800 1600 1400 1187 1200 1000 800 614 600 400 158 200 0 Zasiłki stałe ogóem Zasiłki stałe przyznane dla osób samotnie gospodarujących Zasiłki stałe przyznane dla osób pozostających w rodzinie Macierzyński zasiłek okresowy dla matki dziecka Liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenie w ramach zadań zleconych realizowanych przez MGOPS w 2004 roku 200 185 180 160 140 118 120 100 80 67 73 60 40 20 0 Zasiłki stałe ogółem Zasiłki stałe przyznane dla osób samotnie gospodarujących Zasiłki stałe przyznane dla osób pozostających w rodzinie Macierzyński zasiłek okresowy dla matki dziecka
Kwota świadczeń udzielonych przez MGOPS w 2004 roku w ramach zadań własnych 300 000 291 874 w zł 250 000 200 000 150 000 100 000 121 322 106 533 87 900 121 926 50 000 2 313 12 476 7 204 2 522 4 090 4 713 0 Zasiłki okresowe ogółem Zasiłki okresowe przyznane z powodu bezrobocia Zasiłki okresowe przyznane z powodu długotrwałej choroby Zasiłki okresowe przyznane z powodu niepełnosprawności Schronienie Posiłek dla dzieci Usługi opiekuńcze ogółem Zasiłek celowy na pokrycie wydatków na świadczenie zdrowotne Sprawienie pogrzebu Inne zasiłki celowe i winne zasiłki celowe i w naturze ogółem naturze - zasiłki specjalne celowe
Liczba rodzin, którym przyznano pomoc w 2004 roku ze względu na powód przyznania pomocy 1200 1031 1000 800 714 600 400 308 306 200 8 73 95 40 75 7 10 0 Ubóstwo Bezdomność Potrzeba ochrony macierzyństwa Bezrobocie Niepełnosprawność Długotrwała lub ciężka choroba Bezradność w sprawach opiekuńczowychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego ogółem Przemoc w rodzinie Alkoholizm Narkomania Trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z ZK
Liczba świadczeń udzielonych przez MGOPS w 2004 roku w ramach zadań własnych 120 000 111474 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 10128 1 135 976 29 130 508 12 62 0 Zasi?ki okresowe ogó?em Zasi?ki okresowe przyznane z powodu bezrobocia Posi?ek dla dzieci Us?ugi opieku?cze ogó?em Zasi?ki okresowe przyznane z powodu d?ugotrwa?ej choroby Zasi?ki okresowe przyznane z powodu niepe?nosprawno?ci Schronienie Zasi?ek celowy na pokrycie wydatków na?wiadczenie zdrowotne Inne zasi?ki celowe i w naturze - zasi?ki specjalne celowe
6.0. FUNKCJONOWANIE MIEJSKO - GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ. Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gniewie jest jednostką organizacyjną Gminy działającą w formie jednostki budżetowej w rozumieniu art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych. Organem założycielskim Ośrodka jest gmina Gniew. Działa w oparciu o Statut Ośrodka jak również Regulamin Organizacyjny. Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gniewie realizuje zadania wynikające z ustaw: - ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym /tekst jednolity Dz.U. Z 2001 roku Nr 142, poz. 1591 z poź.zm./, - ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej /Dz.U.z 2004 r.nr 64,poz.593 z pożn.zm./,. - ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych / tekst jednolity Dz.U. z 2003r. Nr 15, poz. 148 z póżn.zm./, - ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi /tekst jednolity Dz.U. z 2002 roku Nr 147, poz. 1231 z późniejszymi zmianami./, - ustawy z dnia29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii / Dz.U. z 2005 roku Nr 179,poz. 1485 z późniejszymi zmianami./, - ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o dodatkach mieszkaniowych / Dz.U. z 2001 roku Nr 71, poz. 734 z późniejszymi zmianami./, - ustawy z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym / Dz.U. z 2003 roku Nr 122, poz. 1143 z późniejszymi zmianami./, - ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudniania i instytucjach rynku pracy /Dz.U. z 2004 roku Nr 99 poz.1001/, - innych właściwych aktów prawnych.
- Pracą Ośrodka kieruje kierownik powołany przez Burmistrza. Do zadań własnych z zakresu pomocy społecznej o charakterze obowiązkowym, realizowanych przez Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, należą: 1/ udzielanie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym, w tym osobom bezdomnym, 2/ świadczenie usług opiekuńczych w tym specjalistycznych w miejscu zamieszkania, 3/ udzielanie zasiłku celowego na pokrycie wydatków na świadczenia zdrowotne osób bezdomnych i innych osób niemających dochodu i możliwości ubezpieczenia się na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, 3a/ udzielanie zasiłku celowego na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego, 4/ praca socjalna, 5/ sprawienie pogrzebu w tym osobom bezdomnym 6/ zapewnienie środków na wynagrodzenia dla pracowników i warunków realizacji zadań. Do zadań zleconych gminie z zakresu pomocy społecznej, realizowanych przez Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, należy: 1/ przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych, 2/ przyznawanie i wypłacanie zasiłków okresowych, gwarantowanych okresowych i jednorazowych 2a/ opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne za osoby pobierające zasiłki stałe 2b/ opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, 3/ przyznawanie i wypłacenie zasiłku celowego na pokrycie wydatków powstałych w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej, 4/ świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych, przysługujących na podstawie przepisów o ochronie zdrowia psychicznego, 5/organizowanie i prowadzenie środowiskowych domów samopomocy, 6/zadania wynikające z rządowych programów pomocy społecznej bądź innych ustaw, mających na celu ochronę poziomu życia osób i rodzin po zapewnieniu odpowiednich
środków, 7/ utworzenie i utrzymanie ośrodka pomocy społecznej i zapewnienie środków na wynagrodzenia pracowników. Podstawą do przyznania lub odmowy świadczeń na wniosek klienta jest, wywiad środowiskowy spisany na odpowiednim formularzu wraz z odpowiednią dokumentacją: podanie, oświadczenie majątkowe, zaświadczenie o zarobkach, zaświadczenie z Urzędu Pracy, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, zaświadczenie lekarskie. W sprawie wnoszonej przez klienta wydawane są decyzja administracyjna, od której zgodnie z pouczeniem można się odwołać do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku za pośrednictwem Kierownika Ośrodka w terminie 14 dni od dnia doręczania decyzji. Ośrodek nie pobiera się żadnych opłat. Na terenie gminy Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gniewie realizuje Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii, wraz z innymi jednostkami wskazanymi w programie. W gminie działają również: Klub Abstynenta Podać Rękę, 2 grupy Anonimowych Alkoholików, 3 grupy Al. Anon dla rodzin, 1 grupa Al. Atin dla dzieci, 1 grupa psychoedukacyjna dla rodzin z problemem alkoholowym, 1 grupa wsparcia dla rodzin z problemem alkoholowym, 1 grupa wsparcia dla młodzieży, 1 grupa wsparcia dla rodziców, telefon zaufania dla uzależnionych i ich rodzin w klubie abstynenta, 3 świetlice socjoterapeutyczne (2 na terenie miasta i 1 na terenie sołectw), 2 świetlice środowiskowowe /Caritas w Opaleniu, oraz na Zamku w Gniewie/, Punkt Konsultacyjno Informacyjny dla ofiar przemocy, osób uzależnionych i ich rodzin w Ośrodku Zdrowia w Gniewie, 80 realizatorów programu profilaktycznego 7 KROKÓW, 50 realizatorów programu profilaktycznego Odlot, 18 przeszkolonych osób do prowadzenia programu dla rodziców, tzw. Szkoła dla Rodziców, 30 realizatorów programu Domowi detektywi, 2 osoby po Studium przeciwdziałania przemocy w rodzinie, 1 osoba po Szkole Profilaktyki Szkolnej i Rodzinnej, 2 osoby po Szkole Rozwiązywania Lokalnych Problemów Alkoholowych, 5 osób po Szkoleniu dla Pracowników Świetlic Socjoterapeutycznych. 7.0 DIAGNOZA STANU Wyszczególniono w niej najważniejsze cechy poszczególnych obszarów przyjętych do oceny oraz określenia celów i kierunków działania w procesie debaty strategicznej. Diagnoza stanu jest syntezą wyników debaty strategicznej i raportu o stanie.