Aspekty higieniczne i zdrowotne przy projektowaniu przedszkoli

Aspekty higieniczne i zdrowotne przy projektowaniu przedszkoli

Podstawowe akty prawne Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2015 r. poz. 1412 z póżn. zm.). Ustawa z dnia 7 lipca 1944e r. Prawo budowlane (Dz.U. Z 2016 r. poz. 290 z późn.zm.)

Rozporządzenie Ministra Minfrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Z 2015 r. poz 1422) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. poz 169 z późn.zm.)

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 20001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. Nr. 61 poz. 624).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 sierpnia 2010 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz.U. z 2010 r. nr 161 poz 108)

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. Z 2003 r. poz. 69 z późn.zm.)

Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwa żywności i żywienia (Dz.U. z 2017 r. poz. 149 z późn.zm.). Rozporządzenie (WE) Nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz.Urz./ L.139 str. 1 z późn.zm.)

W celu zarejestrowania się jako placówka prowadząca przedszkole należy uzyskać opinię sanitarną Powiatowego Inspektora Sanitarnego o spełnieniu wymogów sanitarnych określonych w przepisach. Po złożeniu wniosku o wydanie opinii sanitarnej przeprowadzana jest ocena obiektu i pomieszczeń.

Ocena jest przeprowadzona pod kątem spełnienia przepisów ww. ustaw i rozporządzeń. W zgłoszeniu należy określić dotychczasowy i zamierzony sposób użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.

Zgodnie z zapisami prawa budowlanego, do zgłoszenia należy dołączyć : - opis techniczny i technologiczny oraz rysunek usytuowania pomieszczeń przedszkola lub punktu przedszkolnego; - w przypadku zmiany sposobu użytkowania polegającej na podjęciu bądź zaniechaniu w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego, pracy,

zdrowotne, higieniczno-sanitarne bądź wielkość lub skład obciążeń ekspertyzę techniczną, wykonaną przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności.

W celu zapewnienia prawidłowego zorganizowania placówki dokumentacja, która musi uwzględniać wymagania zawarte w przepisach m.in. budowlanych, związanych z bezpieczeństwa żywności i żywieni, a także w przypadku zatrudnionych pracowników dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, jak również w przepisach szczególnych.

W związku z powyższym podstawową sprawą jest określenie przyjmowania dzieci, stanowiska pracy, sposób ewentulanego żywienia, ponieważ na tej podstawie dokonywanie jest uzgodnienie.

W sprawie uzyskania uzgodnienia pod względem sanitarnym należy zwrócić się przedstawiając dokumentację projektową do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego lub rzeczoznawcy ds. sanitarnohigienicznych posiadającego uprawnienia do uzgadniania dokumentacji w odpowiednim zakresie.

Po wykonaniu prac adaptacyjnych zgodnie z wymaganiami przepisów prawa budowlanego, inwestor, w stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowania obiektu budowlanego, jest obowiązany zawiadomić, zgodnie z właściwością organy wynikającą z przepisów szczególnych.

W przypadku przedmiotowej placówki takim organem będzie właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny, który zajmuje stanowisko w sprawie zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym.

Nie zajęcie stanowiska, w terminie w 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, traktuje się jak niezgłoszenie sprzeciwu lub uwag.

Usytuowanie Przedszkole powinno być usytuowane w samodzielnym budynku wolnostojącym W wydzielonej części parteru budynku mieszkalnego lub mieszkalno-usługowego z niezależnym wejściem z zewnątrz do przedszkola

- W wydzielonej części budynku użyteczności publicznej w wydzielonej części szkoły (z osobnym wejściem i oddzieleniem całkowitym funkcji obu placówek)

Wymogi lokalowe Przepis 5 pkt 2 rozporządzenia z dnia 21 maja 2001 r. Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. Nr 61 poz. 624 z późn.zm.) stanowi, że liczba dzieci w oddziale nie może przekraczać 25.

Normy dotyczące minimalnej powierzchni przypadającej w przedszkolu na jedno dziecko wynikają z ogólnych przepisów prawa budowlanego w zakresie kubatury pomieszczenia, a tym samym jego wentylacji. Wobec powyższego na jedno dziecko w przedszkolu powinno przypadać ok. 2,5 m 2.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1422) maksymalna wysokość stopni powinna wynosić 0,15 m wysokość pomieszczeń 3,0 m

poziom podłogi powinien znajdować się co najmniej 0,3 m powyżej terenu urządzonego przy budynku jest zapewniona 1 miska ustępowa i 1 umywalka na nie więcej niż 20 dzieci w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt dzieci na grzejnikach centralnego ogrzewania są umieszczone osłony ochraniające przed bezpośrednim

kontaktem z elementami grzejnymi w pomieszczeniach jest zapewniona temperatura co najmniej 20 o C w urządzeniach sanitarnych jest zapewniona centralna regulacja mieszania ciepłej wody jest zapewniona możliwość otwierania w pomieszczeniach co najmniej 50% okien

przy stosowaniu wentylacji grawitacyjnej w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi zapewnia się oświetlenie naturalne. Stosunek powierzchni okien, liczonej w świetle ościeżnic, do powierzchni podłogi powinien wynosić co najmniej 1:8 w pomieszczeniach zapewnione jest właściwe oświetlenie zgodnie z Polską Normą

w pomieszczeniach zapewnia się właściwą wentylację i ogrzewanie.

Wymogi higieniczne i zdrowotne podłoga oraz ściany pomieszczeń higieniczno-sanitarnych wykonuje się tak, aby było możliwe łatwe utrzymanie czystości w tych pomieszczeniach. Ściany pomieszczeń do wysokości co najmniej 2 m pokryte są materiałami zmywalnymi i odpornymi na działanie wilgoci oraz materiałami nietoksycznymi i odpornymi

na działanie środków dezynfekcyjnych w zespołach sanitarnych należy umieścić miski ustępowe i umywalki o zmniejszonych rozmiarach oraz natrysk lub inne urządzenie myjące dla dzieci młodszych wszystkie baterie umywalkowe zasilić bieżącą ciepłą i zimną wodą

jest zapewnione miejsce do przechowywania sprzętu i środków utrzymania czystości, zabezpieczone przed dostępem dzieci jest możliwość leżakowania, jeżeli czas pobytu dzieci przekracza 5 godzin pościel i leżaki są wyraźnie oznakowane

w sposób umożliwiający identyfikację dziecka, które z nich korzysta oraz odpowiednio przechowywane meble są dostosowane do wymagań ergonomii wyposażenie posiada atesty lub certyfikaty zabawki spełniają wymagania

bezpieczeństwa i higieny oraz posiadają oznakowania CE zapewnia się możliwość przechowywania odzieży wierzchniej w wydzielonych szatniach. Powierzchni przypadająca na 1 dziecko 0,5 m 2 w salach zajęć podłoga powinna być gładka, łatwo zmywalna (dopuszczony jest

parkiet, natomiast w miejscach zbaw dzieci młodszych wskazana jest wykładzina typu dywanowego należy przewidzieć również możliwość korzystania z placu zabaw dzieci może to być własny plac zabaw przy przedszkolu lub inny dostępny w pobliżu plac zabaw. Powinien być ogrodzony.

nasłonecznienie placu zbaw dla dzieci powinno wynosić co najmniej 4 godziny, liczone w dniach równonocy (21 marca i 21 września) w godzinach 10 00 16 00. W zabudowie śródmiejskiej dopuszcza się nasłonecznienie nie krótsze niż 2 godziny.

Wyżywienie Podstawowe wymagania higienicznosanitarne w zakresie bezpieczeństwa żywności i żywienia, które muszą być spełnione w placówkach. W przedszkolu podczas pobytu dzieci należy zapewnić wyżywienie. Przy pełnej produkcji potraw należy

zapewnić odrębne ciągi komunikacyjne dla zaopatrzenia i personelu kuchennego. Zespół kuchenny wraz z zapleczem powinien być zaprojektowany i urządzony wg odrębnych przepisów sanitarnych, tj. wymagane są: magazyny, zaplecze sanitarno-socjalne dla personelu kuchennego, pomieszczenia obróbki wstępnej surowców (obieralnia warzyw,

dezynfekcja jajek), kuchnia właściwa, zmywalnia naczyń stołowych, jadalnia (można wykorzystać sale zajęć dzieci). Osoba która produkuje żywność ma obowiązek zatwierdzenia i rejestracji produkcji żywności przez Państwową Inspekcję Sanitarną.

Placówka wychowania przedszkolnego może korzystać z usług firm cateringowych. Catering - system organizacji usług żywieniowych, polegający na dostarczeniu potraw i posiłków z kuchni centralnej do odbiorcy indywidualnego bądź zbiorowego.

System wymaga spełnienia wysokich standardów, zwłaszcza właściwych temperatur (dla potraw gorących i schłodzonych) oraz czasu przetrzymywania potraw. Zamawiający catering zobowiązany jest zabezpieczyć i wyposażyć miejsce ich odbioru, porcjowania oraz wydawania.

Firma dostarczająca posiłki ma obowiązek zatwierdzenia i rejestracji produkcji żywności przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Taka rejestracja oznacza, że przedsiębiorca przy produkcji żywności spełni wymagania higieniczne i zdrowotne.

Posiłki muszą być dowożone w specjalnych pojemnikach termoizolacyjnych za pomocą specjalistycznego środka transportu. W placówce należy zorganizować: - miejsce do przyjęcia pojemników termoizolacyjnych - pomieszczenie do właściwego przechowywania dostarczonych posiłków

(np. lodówki do przechowywania jogurtów, świeżych owoców), porcjowania posiłków z zachowaniem temperatury - wydzielenia pomieszczenia do higienicznego mycia naczyń stołowych (zmywalnię). Placówka może także przyjąć inne rozwiązanie: - korzystanie z dowożonych przez firmę

posiłków obiadowych - przygotowanie pozostałych posiłków we własnym zakresie. W tym przypadku konieczne jest: - stanowiska przyjęcia gotowych posiłków - zorganizowanie pomieszczenia ze stanowiskiem do regeneracji posiłków i ich porcjowania

- zorganizowania stanowiska przygotowania posiłków śniadaniowych - zorganizowanie stanowiska mycia sprzętu kuchennego, mycia zakupionych (brudnych) warzyw i owoców - wydzielenie pomieszczenia do mycia naczyń stołowych (zmywalnię).

Podawanie małym dzieciom gorących potraw lub napojów w naczyniach jednorazowego użytku nie jest wskazane, głównie ze względu na bezpieczeństwo (zwiększa ryzyko poparzenia) jak również ze względów estetycznych.

Pomieszczenia, w których przygotowywana i przechowywana jest żywność oraz pomieszczenia, w których spożywana jest przez dzieci, muszą być utrzymane w czystości i zachowane w dobrym stanie technicznym.