Uchwała Nr XII/86/07 Rady Miejskiej w Szprotawie z dnia 26 czerwca 2007 roku w sprawie przyjęcia gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną na lata 2007 2011 Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz.U. z 2001r. Nr 142 poz. 1591 z późn. zmianami), oraz art. 17 ust.1 pkt 13 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. Nr 64 poz. 593 z późn. zmianami) uchwala się co następuje: 1 Przyjmuje się gminny system profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną zgodnie z załącznikiem do niniejszej uchwały 2 Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Szprotawy. 3 Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu w sposób zwyczajowo przyjęty. Przewodniczący Rady Miejskiej w Szprotawie /-/ Jan Chmielewski
Załącznik do Uchwały Nr XII/86/07 Rady Miejskiej w Szprotawie z dnia 26 lipca 2007 roku Gminny system profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną na lata 2007-2013 Szprotawa 2007
I. Wstęp Utworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną zgodnie z art.17 ust.1 pkt 13 ustawy o pomocy społecznej jest zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym oraz wynika z gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka na lata 2006-2013 zatwierdzonego Uchwałą LX/348/06 Rady Miejskiej z dnia 27 października 2006r. Założenia gminnego systemu profilaktyki opracowane są także w oparciu o wytyczne Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zawarte w programie wspierania samorządu terytorialnego w budowaniu lokalnego systemu opieki nad dzieckiem i rodziną z 2006r W celu opracowania a następnie realizowania gminnego systemu profilaktyki, kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej powołał doraźny zespół przedstawicieli placówek społecznych, socjalnych, edukacyjnych i opiekuńczych działających na terenie gminy Szprotawa w składzie: -- mgr Anna Dróżdż socjolog OPS - mgr Agnieszka Kijowska- psycholog Punkt Wsparcia Psychologicznego- PCPR - mgr Beata Bartkowiak pedagog SP Wiechlice - mgr Celina Brodzińska dyrektor SP Wiechlice - mgr Małgorzata Goździk -dyrektor Powiatowy Dom Dziecka Szprotawa - Renata Felińska- kurator ds. rodzinnych i nieletnich SR Żagań - Anna Suszko- pracownik socjalny OPS Szprotawa - Renata Szlachta specjalista pracy socjalnej- OPS Szprotawa - mgr Emilia Domagała członek komisji p. alkoholowej, pedagog ZSZ Szprotawa - mgr Agnieszka Wiech pedagog Poradnia Psychologiczna Szprotawa - mgr Katarzyna Świtała pedagog- Caritas Szprotawa - mgr Tadeusz Pozaroszczyk kierownik OPS Szprotawa
II. Wprowadzenie Podstawą do rozwiązywania problemów społecznych jest wsparcie rodziny w odbudowywaniu prawidłowych relacji w rodzinie oraz we właściwym wypełnianiu ról społecznych przez jej członków. Wsparcie rodziny powinno być w miarę możliwości wczesne i mieć charakter profilaktyczny, ochronny. Priorytetem wspierania rodziny jest zapewnienie odpowiednich warunków rozwoju dzieci, młodzieży oraz kształtowania wartości i norm związanych z ich wychowaniem. Rodzina, w pierwszej kolejności, powinna mieć możliwość samodzielnego zmierzenia się ze swymi problemami, co pozwala zwiększyć jej szansę na prawidłowe funkcjonowanie w środowisku oraz stymuluje aktywność własną, wyzwala potencjał i pozwala na uczenie się nowych umiejętności. Pomoc powinna w miarę możliwości doprowadzić do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin poprzez przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych przy wykorzystaniu własnych zasobów oraz zasobów środowiska. Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współudziału w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej. Pomoc powinna być nakierowana na wykorzystanie zasobów własnych rodziny, na wsparcie osoby w rodzinie, w środowisku lokalnym przy wykorzystaniu grup samopomocowych, Kościołów, organizacji pozarządowych. Wsparcie instytucjonalne w sytuacji, gdy osoba, jej otoczenie, rodzina, środowisko lokalne, staje przed problemami, których samodzielnie nie potrafi rozwiązać. Formy wsparcia dziennego powinny być wykorzystane przed formami całodobowymi. Pomoc powinna służyć odbudowie i podtrzymaniu umiejętności uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej i pełnieniu ról społecznych. Zadanie to winno być realizowane poprzez: Wzmocnienie i wyzwalanie zasobów tkwiących w rodzinach; Wspieranie rodziców w ich funkcjach opiekuńczo wychowawczych; Poprawę bezpieczeństwa socjalnego rodzin;
Poprawę jakości życia rodzin zagrożonych ubóstwem i innymi problemami społecznymi; Zapewnienie równego i sprawiedliwego dostępu do socjalnej, oświatowej i kulturalnej infrastruktury gminy. III. Odbiorcy systemu 1. Rodziny rozbite, dysfunkcyjne, niewydolne wychowawczo, w okresowym kryzysie 2. Dzieci i młodzież sprawiające znaczne problemy wychowawcze zagrożone demoralizacją, przestępczością i uzależnieniami 3. Szkoły przedszkola oraz inne placówki i służby lokalne 4. Społeczność lokalna( mieszkańcy, firmy, organizacje społeczne) IV. Zamierzone efekty uświadomienie rodzicom w zakresie norm i wartości społecznych gwarantujących prawidłowy przebieg procesu wychowania, zwiększenie aktywności rodzin w celu samodzielnego rozwiązywania problemów, wzbogacenie standardowej oferty dydaktycznej, wzrost świadomości dzieci i młodzieży na temat zdrowego stylu życia, przeciwdziałanie uzależnieniom i biernym formom spędzania czasu wolnego, wzrost świadomości rodzin na temat uzyskania pomocy, zwiększenie poczucia bezpieczeństwa dzieci i młodzieży oraz przeciwdziałanie uzależnieniom, podniesienie aktywności wśród rodzin w zakresie poszukiwania zatrudnienia i uczestnictwa w programach aktywizacji zawodowej, wzrost zaangażowania organizacji pozarządowych w zakresie podejmowania działań na rzecz rodzin, konsolidacja i lepsza współpraca lokalnych partnerów działających na niwie społecznej
V. Zadania systemu Zespół wspierający Ośrodek Pomocy Społecznej w opracowaniu niniejszego dokumentu, opierając się na materiale zapisanym w strategii polityki społecznej oraz przesłankach wynikających z ogólnopolskich dokumentów diagnostycznych i programowych, jak również w oparciu o własne doświadczenia i diagnozę uznał, że system powinien działać na pewnych poniżej określonych zasadach tj poprzez zapewnienie : - aktywnego udziału mieszkańców, - edukacji, - autonomiczności podmiotów, - interdyscyplinarności działań, - współpracy i partnerstwa lokalnego, - współodpowiedzialności podmiotów tworzących i realizujących system, - ciągłości działań, - pierwszeństwa profilaktyki nad interwencją. Dlatego też działania mające na celu budowanie lokalnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną należy zaprogramować w pięciu podstawowych obszarach (celach strategicznych) tj : - poprawa stanu funkcjonowania rodziny - poprawa sytuacji dziecka w środowisku szkolnym - doskonalenie procesu wychowawczego. - poprawa stanu zdrowia populacji w szczególności poprzez zabezpieczenie czasu wolnego, rozwój sportu i rekreacji. - Poprawa stanu bezpieczeństwa rodziny, dzieci i młodzieży. VI Cele strategiczne, operacyjne i zadania systemu Cel strategiczny 1. POPRAWA STANU FUNKCJONOWANIA RODZINY. Cele operacyjne: 1. Wspomaganie potencjału rozwojowego rodziny.
2. Wspieranie rodziców w ich funkcjach opiekuńczo-wychowawczych. 3. Budowanie bezpieczeństwa socjalnego rodzin. 4. Wspieranie rodzin zagrożonych ubóstwem. Zadania do celu operacyjnego 1: 1. Systematyczne diagnozowanie warunków życia rodzin oraz potrzeb i oczekiwań dotyczących pomocy rodzinie. 2. Wdrażanie programów edukacyjnych, profilaktycznych i terapeutycznych służących rozwojowi rodziny. 3. Analiza i monitoring systemu wspierającego rodzinę w wypełnianiu jej funkcji i zadań. 4. Wypracowanie zasad współpracy wszystkich podmiotów w społeczności lokalnej działających na rzecz rodziny. 5. Organizowanie kampanii informacyjnych o lokalnych instytucjach świadczących pomoc rodzinie. Zadania do celu operacyjnego 2: 1. Pedagogizacja rodziców ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb rozwojowych ich dzieci oraz umiejętności wychowawczych rodziców. 2. Wspieranie form współpracy instytucji oświatowych z rodzicami jako partnerami w procesie dydaktyczno-wychowawczym dzieci. 3. Budowanie systemu wsparcia dla rodzin w kryzysie oraz zagrożonych patologiami. 4. Rozwijanie lokalnego systemu poradnictwa i edukacji dla rodziców służących rozpoznawaniu zagrożeń demoralizacji i uzależnieniami dzieci i młodzieży. 5. Rozwijanie form krótkoterminowej opieki dla rodzin w kryzysie np. utworzenie punktu interwencji kryzysowej. Zadania do celu operacyjnego 3: 1. Diagnozowanie i monitoring warunków życia rodzin. 2. Budowanie zintegrowanego systemu chroniącego rodzinę przed utratą bezpieczeństwa socjalnego, w tym utworzenie instytucji odpowiedzialnej za przyjmowanie sygnałów o sytuacji kryzysowej rodzin. np. telefon zaufania.
3. Rozwijanie zintegrowanego systemu wsparcia dla rodzin z niepełnosprawnymi członkami rodzin. Zadania do celu operacyjnego 4: 1. Obejmowanie rodzin żyjących w trudnych warunkach materialnych opieką socjalną. 2. Zapewnienie dzieciom i młodzieży z rodzin ubogich dożywiania w szkole, wyposażenia w podręczniki i pomoce szkolne. Odpowiedzialni za realizację Rada i Urząd Miejski, szkoły, jednostki organizacyjne samorządu gminnego, Policja Środki finansowe: Budżet gminy, środki własne partnerów, środki pozyskane z funduszy zewnętrznych: rządowych, pozarządowych, programów celowych. Partnerzy:: kuratorzy sądowi,szkoły, Caritas, przedszkola komunalne, poradnia psychologiczno-pedagogiczna, świetlice szkolne, świetlice socjoterapeutyczne i pedagogiczno-wychowawcze, regionalny ośrodek interwencji kryzysowej, OHP, GCI, PCPR Żagań, lokalne stowarzyszenia; Cel strategiczny 2 POPRAWA SYTUACJI DZIECKA W ŚRODOWISKU SZKOLNYM. Cele operacyjne: 1. Wzbogacanie oferty edukacyjnej. 2. Wspieranie uczniów uzdolnionych. 3. Wspieranie potrzeb edukacyjnych dzieci niepełnosprawnych. Zadania do celu operacyjnego 1: 1. Wspieranie inicjatyw służących wszechstronnemu rozwojowi dzieci i młodzieży. 2. Włączanie w proces dydaktyczny programów otwierających świadomość młodego pokolenia na możliwości indywidualnego rozwoju, twórczego działania oraz sprzyjających rozwijaniu umiejętności społecznych, przedsiębiorczości i planowania kariery.
3. Wyrównywanie szans edukacyjnych przez pomoc materialną dla młodzieży szkolnej (stypendia, zasiłki, dofinansowanie udziału w ofercie kulturalnej oraz wycieczkach dydaktycznych). 4. Wyrównywanie dysproporcji w dostępie do oferty edukacyjnej na miarę możliwości i potrzeb każdego dziecka. 5. Dostosowanie istniejącej struktury szkolnej do lokalnego rynku pracy.. 6. Wyposażenie każdej szkoły w porównywalne środki edukacyjne, w tym pracownie komputerowe z dostępem do Internetu. Zadania do celu operacyjnego 2: 1. Wypracowanie procedur monitoringu uczniów uzdolnionych, wspierania ich rozwoju, wyróżniania i nagradzania, różne formy stypendialne. 2. Organizacja oferty edukacyjnej dla młodzieży szczególnie uzdolnionej. Zadania do celu operacyjnego 3: 1.Stworzenie systemu usług wspierających proces edukacji uczniów niepełnosprawnych. 2. Tworzenie warunków umożliwiających dostęp uczniów niepełnosprawnych do szkół ogólnodostępnych. 3.Likwidacja barier architektonicznych. 4. Organizowanie pomocy dla dzieci o specyficznych potrzebach edukacyjnych-terapia pedagogiczna. 5. Tworzenie klas integracyjnych w szkołach ogólnodostępnych. Odpowiedzialni za realizację: Rada i Urząd Miejski, szkoły, jednostki organizacyjne gminy. Środki Finansowe: Budżet gminy, środki własne partnerów, środki pozyskane z funduszy zewnętrznych: rządowych, pozarządowych, programów celowych.
Partnerzy: Szkoły, przedszkola komunalne, świetlice szkolne, świetlice socjoterapeutyczne, opiekuńczo-wychowawcza, poradnia psychologiczno-pedagogiczna. Cel strategiczny 3 DOSKONALENIE PROCESU WYCHOWAWCZEGO. Cele operacyjne: 1. Wzmacnianie systemu norm i wartości gwarantujących prawidłowy przebieg procesu wychowania. 2. Organizowanie form pomocy psychologicznej. 3. Ochrona dzieci i młodzieży przed nieprzystosowaniem społecznym, marginalizacją i społecznym wykluczeniem. Zadania do celu operacyjnego 1: 1. Kontynuowanie i wzbogacanie istniejących programów profilaktycznych wspierających wychowanie dzieci i młodzieży. 2. Wspieranie idei wolontariatu oraz innych form aktywności społecznej sprzyjających rozwijaniu postaw charytatywnych i filantropijnych w stosunku do osób starszych i pokrzywdzonych przez los. 3. Poszerzanie profilaktyki szkolno-rodzicielskiej. Zadania do celu operacyjnego 2: 1. Organizacja warsztatów psychologicznych dla dzieci i młodzieży oraz rodziców z zakresu rozwiązywania problemów i radzenia sobie w sytuacjach trudnych. 2. Tworzenie grup wsparcia dla rodzin niewydolnych wychowawczo. 3. Angażowanie różnych instytucji, w tym organizacji pozarządowych w realizację programów profilaktycznych i pomocowych działających na rzecz dzieci ze szczególnymi potrzebami rozwojowymi. Zadania do celu operacyjnego 3: 1. Zapewnienie opieki pedagoga i psychologa w każdej szkole. 2. Inicjowanie programów edukacyjno-wychowawczych przeciwdziałających
patologiom społecznym dzieci i młodzieży, w tym uzależnieniom, nieprzystosowaniu, wykluczeniu. 3. Organizacja świetlic szkolnych i środowiskowych, w tym parafialnych. 4. Tworzenie warunków do zwiększenia różnych form orientacji i poradnictwa zawodowego. Odpowiedzialni za realizację: : Rada i Urząd Miejski, szkoły, jednostki organizacyjne samorządu gminy. Środki Finansowe: Budżet gminy, środki własne partnerów, środki pozyskane z funduszy zewnętrznych: rządowych, pozarządowych, programów celowych. Partnerzy: Szkoły, przedszkola komunalne świetlice szkolne, świetlice socjoterapeutyczne i pedagogiczno- wychowawcze, powiatowy Dom Dziecka, Caritas, poradnia psychologiczno-pedagogiczna, regionalny ośrodek interwencji kryzysowej, GCI. Cel strategiczny 4 POPRAWA STANU ZDROWIA DZIECI W SZCZEGÓLNOŚCI POPRZEZ ROZWÓJ SPORTU I REKREACJI. Cele operacyjne: 1. Rozwijanie warunków służących aktywności ruchowej dzieci i młodzieży. 2. Promocja form aktywnego spędzania czasu wolnego(ferie, wakacje) przez dzieci i młodzież. 3. Kompensacja deficytów zdrowotnych i świadczeń zdrowotnych. 4. Wspieranie opieki zdrowotnej nad dzieckiem niepełnosprawnym. Zadania do celu operacyjnego 1: 1. Wspieranie cyklicznych badań sprawności młodego pokolenia. 2. Wykorzystywanie gminnej bazy sportowej do celów rekreacyjnych i aktywności
ruchowej dzieci i młodzieży. 3. Stworzenie warunków organizacyjnych i finansowych do optymalnego wykorzystania istniejących obiektów sportowych w placówkach oświatowych, również w godzinach popołudniowych, a dla młodzieży także w godzinach wieczornych. 4. Rozbudowa infrastruktury służącej czynnemu spędzaniu czasu wolnego (place zabaw, boiska sportowe, ścieżki rowerowe). 5. Wyrównywanie dysproporcji w dostępie dzieci i młodzieży do oferty sportowej. Zadania do celu operacyjnego 2: 1. Cykliczne diagnozowanie potrzeb i oczekiwań środowiska lokalnego dotyczących aktywności ruchowej. 2. Realizacja projektów służących zdrowemu stylowi życia. 3. Wspieranie plenerowych imprez sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży. 4. Zagospodarowywanie czasu wolnego dzieci i młodzieży podczas wakacji i ferii. 5. Wspieranie różnych form turystyki szkolnej. 6. Wzbogacanie oferty sportowej placówek oświatowych (zajęcia pozalekcyjne). 7. Prowadzenie kampanii informacyjnych na temat inicjatyw i przedsięwzięć organizowanych dla dzieci i młodzieży. Zadania do celu operacyjnego 3: 1. Prowadzenie cyklicznych badań stanu zdrowia dzieci i młodzieży. 2. Zapewnienie codziennej opieki pielęgniarskiej w każdej placówce oświatowej oraz punktów konsultacyjnych w ośrodkach zdrowia. 3. Inicjowanie edukacyjnych programów prozdrowotnych w szkołach (higiena nauki i pracy, prawidłowe żywienie, wady postawy, uzależnienia). 4.Wspieranie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych i rehabilitacji ruchowej dla dzieci i młodzieży. 5. Tworzenie warunków do praktykowania zachowań prozdrowotnych. Zadania do celu operacyjnego 4: 1. Opracowanie gminnej bazy danych dzieci niepełnosprawnych. 2. Utworzenie placówki wsparcia dziennego dla dzieci niepełnosprawnych.
3. Organizacja warsztatów terapii zajęciowej. 4. Wspieranie programów rehabilitacyjnych przygotowujących młodzież do podjęcia samodzielnego życia. Odpowiedzialni za realizację: : Rada i Urząd Miejski, szkoły, jednostki organizacyjne samorządu gminy. Środki Finansowe: Budżet gminy, środki własne partnerów, środki pozyskane z funduszy zewnętrznych: rządowych, pozarządowych, programów celowych. Partnerzy: Szkoły,pielęgniarka środowiskowa, przedszkola komunalne, Dom Kultury, świetlica opiekuńczo-wychowawcza, Caritas, PCPR Żagań, lokalne stowarzyszenia, kluby sportowe, ZHP. Cel strategiczny 5. POPRAWA STANU BEZPIECZEŃSTWA RODZINY, DZIECI I MŁODZIEŻY. Cele operacyjne: 1. Wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa i społecznej pewności dzieci i młodzieży. 2. Przeciwdziałanie uzależnieniom wśród dzieci i młodzieży. 3. Ochrona dziecka przed wykorzystywaniem i molestowaniem oraz przemocą. Zadania do celu operacyjnego 1: 1. Wdrażanie programów ilustrujących zagrożenia cywilizacyjne. 2. Włączanie w realizację programów profilaktyczno-edukacyjnych policjantów z wydziału prewencji oraz ruchu drogowego. Zadania do celu operacyjnego 2: 1. Realizacja programów profilaktyczno-edukacyjnych na temat uzależnień adresowanych do dzieci i młodzieży.
2. Ustawiczne szkolenie nauczycieli związane z zagrożeniem uzależnieniami. 3. Wdrażanie programów edukacyjnych z zakresu uzależnień dla rodziców. Zadania do celu operacyjnego 3: 1. Monitorowanie zjawiska krzywdzenia dzieci i młodzieży. 2. Inicjowanie programów przeciwdziałania przemocy rówieśniczej, wykorzystywania i molestowania dzieci w rodzinie i w środowisku. 3. Promocja instytucji udzielających pomocy, np. telefon zaufania, program Niebieska linia. 4. Współpraca wszystkich lokalnych instytucji zajmujących się przemocą oraz utworzenie gminnego zespołu interdyscyplinarnego przy OPS. Odpowiedzialni za realizację: : Rada i Urząd Miejski, szkoły, jednostki organizacyjne samorządu gminy, policja. Środki Finansowe: Budżet gminy, środki własne parterów, środki pozyskane z funduszy zewnętrznych: rządowych, pozarządowych, programów celowych. Partnerzy: Szkoły, przedszkola komunalne, świetlice szkolne, świetlice socjoterapeutyczne i psychologiczno pedagogiczne, dzielnicowy, PCPR Żagań, kuratorzy sądowi, komisja ds. rozwiązywania problemów alkoholowych. VII REALIZACJA I MONITOROWANIE SYSTEMU 1. Za realizację od strony merytorycznej odpowiada kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w Szprotawie 2. Za nadzór i monitorowanie systemu odpowiedzialny będzie interdyscyplinarny zespół działający przy Ośrodku Pomocy Społecznej w Szprotawie składający się z przedstawicieli poszczególnych placówek oświatowych, społecznych, samorządowych, kościelnych i pozarządowych które stosownie do zadań i kompetencji będą bezpośrednio ich wykonawcami.
3. Źródłem finansowania celów strategicznych zawartych w systemie będą środki budżetowe uchwalone w budżecie gminy w latach 2007-2013 na realizację profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, narkomanii i przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz środki pozyskane z funduszy zewnętrznych, rządowych, pozarządowych i programów celowych. 4. W przypadku braku odpowiedniego podmiotu do realizacji celów i zadań strategicznych gmina może pozyskiwać partnerów także poprzez : - zlecanie osobom profesjonalnie przygotowanym, instytucjom oraz organizacjom pozarządowym wykonania określonych zadań na podstawie umów cywilnoprawnych - wyłonienie realizatora w trybie ustawy o zamówieniach publicznych, ustawy o pomocy społecznej lub otwartego konkursu ofert w trybie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a następnie przyznanie stosownej dotacji VIII EWALUACJA 1. Ocena własna zespołu interdyscyplinarnego. 2. Ocena dzieci i rodziców. 3. Ocena współpracujących instytucji i partnerów. 4. Analiza danych statystycznych. 5. Proste badania ankietowe, wywiady, analiza dokumentów. 6. Bieżące i systematyczne ulepszanie podejmowanych działań.
Uzasadnienie do projektu Uchwały Rady Miejskiej w Szprotawie z dnia 26 czerwca 2007 roku w sprawie przyjęcia gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną na lata 2007-2013 Utworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną zgodnie z art.17 ust.1 pkt 13 ustawy o pomocy społecznej jest zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym oraz wynika z gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka na lata 2006-2013 zatwierdzonego Uchwałą LX/348/06 Rady Miejskiej z dnia 27 października 2006r. Założenia gminnego systemu profilaktyki opracowane są także w oparciu o wytyczne Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zawarte w programie wspierania samorządu terytorialnego w budowaniu lokalnego sytemu opieki nad dzieckiem i rodziną z 2006r. Opracował: Tadeusz Pozaroszczyk Szprotawa 12.06.2007r.