STATYSTYKA PUBLICZNA Warsztaty, cz. IV dr Kazimierz Kruszka k.kruszka@stat.gov.pl k.kruszka@neostrada.pl www.stat.gov.pl
IV. Jak utworzyć statystyczny portret otoczenia przedsiębiorstwa? Otoczenie przedsiębiorstwa Dziedzinowe bazy danych Bank Danych Lokalnych (BDL) i portret regionu Rejestr REGON Specyficzne przykłady portretu statystycznego
Otoczenie przedsiębiorstwa (1) Każde przedsiębiorstwo funkcjonuje w określonych warunkach zewnętrznych, czyli w określonym otoczeniu. Wywiera ono wpływ na działania przedsiębiorstwa. Otoczenie przedsiębiorstwa obejmuje wszystkie czynniki, które oddziałują na możliwości jego rozwoju. Otoczenie przedsiębiorstwa składa się z elementów, którymi nie może ono zarządzać tak jak własnymi zasobami. Przedsiębiorstwo powinno jednak swoje otoczenie identyfikować, analizować, przewidywać oraz oceniać jego potencjalny wpływ na własne decyzje.
Otoczenie przedsiębiorstwa (2) Otoczenie przedsiębiorstwa możemy podzielić na dwie części: - otoczenie bliższe (mikrootoczenie - konkurencyjne, branżowe, sektorowe); nie jest ono jednakowe dla wszystkich podmiotów na danym rynku; - otoczenie dalsze (makrootoczenie); jest ono wspólne dla wszystkich przedsiębiorstw na danym obszarze. Otoczenie bliższe m.in. tworzą: dostawcy, pośrednicy, konkurenci, klienci, lokalne samorządy, lokalni mieszkańcy itp. Otoczenie dalsze tworzą głównie następujące elementy: czynniki demograficzne (np. struktura ludności, tempo przyrostu naturalnego, struktura gospodarstw domowych), czynniki ekonomiczne ( np. PKB, dochody ludności, ceny, kredyty itp.), czynniki społeczno-kulturowe (wykształcenie ludności, tradycje kulturowe itp.) czynniki techniczne (infrastruktura techniczna, nowe technologie itp.), czynniki przyrodnicze (środowisko naturalne, zasoby energii itp. czynniki polityczne, prawne itp. (stabilność przepisów, ingerencja państwa w gospodarkę itd.).
Otoczenie przedsiębiorstwa (3) Zasoby informacyjne statystyki publicznej w mniejszym stopniu można wykorzystać do charakterystyki mikrootoczenia danego przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw (zob. tajemnica statystyczna, dane jednostkowe). Znacznie większa jest przydatność informacyjna zasobów statystyki publicznej w charakterystyce makrootoczenia przedsiębiorstw. Szczególną rolę odgrywają tu tzw. dziedzinowe bazy danych(dbd)
Dziedzinowe bazy danych (1) Tradycyjnymi formami prezentacji (udostępniania danych) w statystyce publicznej (i nie tylko) są tzw. predefiniowane tablice i wykresy statystyczne. Nie zaspokajają one zróżnicowanych potrzeb odbiorców (głównie z powodu przyjętego z góry poziomu agregacji danych) i ograniczają ich możliwości analityczne. Sztywne założenia w konstrukcji tablic i wykresów statystycznych są rozluźnione w bazach danych, budowanych dla wyodrębnionych dziedzin, które bada i opisuje statystyka publiczna. Są to tzw. dziedzinowe bazy danych (DBD). Niektóre DBD już funkcjonują na portalu informacyjnym GUS www.stat.gov.pl, inne znajdują się w różnych stadiach zaawansowania.
Dziedzinowe bazy danych (2) Hurtownia danych to uporządkowany tematycznie, zintegrowany, zawierający wymiar czasowy, nieulotny zbiór danych wspomagających podejmowanie decyzji. Eksploracja baz danych (William H. Inmon, Building the Data Warehouse,1992) Źródło: M. Starczewski, M. Zręda, Hurtownie danych. ipipan.waw.pl
Bank Danych Lokalnych (BDL) i portret regionu (1) Bank Danych Lokalnych (BDL) największy w Polsce uporządkowany i udostępniany w Internecie zbiór informacji o sytuacji społeczno-gospodarczej i demograficznej oraz o stanie środowiska, opisujących województwa, powiaty oraz gminy jako komponenty systemu organizacji społecznej i administracyjnej państwa, a także regiony i podregiony stanowiące elementy nomenklatury jednostek terytorialnych do celów statystycznych (NTS). Są w nim również informacje o tzw. miejscowościach statystycznych. Bank Danych Lokalnych jest prowadzony i rozwijany przez GUS (Ośrodek BDL w US Wrocław). http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks
Bank Danych Lokalnych (BDL) i portret regionu (2) Zawartość i struktura BDL Przykłady statystycznego portretu terytorium: Poznań 2009 http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas =15&p_nts=15&p_tery=3658# Wągrowiec 2009 http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=15&p _nts=15&p_tery=3615
Rejestr REGON (1) Rejestr REGON jest bieżąco aktualizowanym zbiorem informacji o podmiotach gospodarki narodowej prowadzonym w systemie informatycznym w postaci centralnej bazy danych oraz terenowych baz danych. Podmioty objęte rejestrem REGON: - osoby prawne, - jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, - osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (w tym prowadzące indywidualne gospodarstwa rolne), - jednostki lokalne wyżej wymienionych podmiotów. Każdemu podmiotowi w rejestrze nadawany jest niepowtarzalny numer identyfikacyjny REGON.
Rejestr REGON (2) Dane o podmiotach ujęte w rejestrze REGON: nazwa i adres siedziby, a w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą dodatkowo nazwisko i imiona oraz miejsce zamieszkania i identyfikator systemu ewidencji ludności (PESEL), o ile taki posiada; numer identyfikacji podatkowej NIP, o ile taki posiada; forma prawna i forma własności; wykonywana działalność, w tym rodzaj przeważającej działalności; daty: powstania podmiotu, rozpoczęcia działalności, zawieszenia i wznowienia działalności, wpisu do ewidencji lub rejestru, zakończenia działalności albo skreślenia z ewidencji lub rejestru, wpisu oraz skreślenia z rejestru podmiotów; nazwa organu rejestrowego lub ewidencyjnego, nazwa rejestru (ewidencji) i nadany przez ten organ numer; przewidywana liczba pracujących; w przypadku gospodarstw rolnych - powierzchnia ogólna i użytków rolnych; dane o jednostkach lokalnych podmiotów w wyżej wymienionym zakresie z wyłączeniem informacji o numerze identyfikacji podatkowej NIP oraz o formie prawnej i formie własności; numer telefonu i faksu siedziby, adres poczty elektronicznej oraz strony internetowej, o ile podmiot takie posiada i poda je do rejestru podmiotów.
Funkcje rejestru REGON : Rejestr REGON (3) służy osiągnięciu spójności identyfikacyjnej podmiotów gospodarki narodowej wpisywanych do innych urzędowych rejestrów i systemów informacyjnych administracji publicznej; służy jednolitości opisów stosowanych w nomenklaturze pojęciowej i klasyfikacyjnej we wszystkich urzędowych rejestrach i systemach informacyjnych administracji publicznej; dostarcza ogólnej charakterystyki działających w gospodarce narodowej podmiotów w przekrojach: terytorialnym, własnościowym, rodzajów działalności, form prawnych itp.; umożliwia sporządzanie wykazu adresów działających podmiotów; jest podstawą do tworzenia baz i banków danych o podmiotach gospodarki narodowej; stanowi główne źródło zasilania bazy jednostek wybieranych do badań statystycznych (BJS).
Rejestr REGON (4) Rejestr REGON jest jawny i powszechnie dostępny. Nieodpłatnie wyciągi z rejestru REGON są udostępniane: organom administracji rządowej oraz innym instytucjom rządowym, organom samorządu terytorialnego, Najwyższej Izbie Kontroli, Narodowemu Bankowi Polskiemu, Państwowej Inspekcji Pracy oraz Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych, a także ich równorzędnym odpowiednikom z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, państw, które zawarły ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi umowę regulującą swobodę świadczenia usług oraz Komisji Europejskiej - na potrzeby wykonywania ich statutowych zadań, na pisemny wniosek jako zamówienie stałe i powtarzalne lub zamówienia jednorazowe; organom prowadzącym inne urzędowe rejestry i systemy informacyjne administracji publicznej, według uzgodnień dotyczących zakresu, terminu i formy wyciągu.
Rejestr REGON (5) Odpłatnie są realizowane indywidualne zamówienia na wyciągi z rejestru REGON. Z rejestru REGON osobom trzecim mogą być udostępniane o podmiocie następujące dane: - numer identyfikacyjny REGON; - nazwa podmiotu; - adres siedziby; - numer telefonu i faksu siedziby, adres poczty elektronicznej oraz strony internetowej, o ile podmiot poda te dane do rejestru (nie udostępnia się tych danych o osobach fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, podlegających wpisowi do ewidencji działalności gospodarczej); - numer identyfikacji podatkowej NIP; - forma prawna; - forma własności; - wykonywana działalność, w tym rodzaj przeważającej działalności; - daty: powstania, rozpoczęcia działalności, zawieszenia i wznowienia działalności, wpisu do ewidencji lub rejestru, zakończenia działalności albo skreślenia z ewidencji lub rejestru, wpisu oraz skreślenia z rejestru podmiotów; - nazwa organu rejestrowego lub ewidencyjnego, nazwa rejestru (ewidencji) i nadany przez ten organ numer, - o jednostkach lokalnych podmiotu.
Specyficzne przykłady portretu statystycznego Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON, 2010 r., GUS, Warszawa 2011 http://www.stat.gov.pl/gus/5840_822_plk_html.htm Podmioty gospodarcze według rodzajów i miejsc prowadzenia działalności w 2009 roku, GUS, Warszawa 2010.12.17 http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/publ_podm_ gosp_wg_rodz_i_miejsca_prow_dzial_2009.pdf ***** Koniec cz. IV
ANEKS do cz. IV Pytania kontrolne 1. Co to jest PKD 2007, do czego służy i jak jest zbudowana? 2. Co łączy REGON i NIP?