Warszawa, 28 czerwca 2013 r. Stan prac nad inteligentnymi specjalizacjami na poziomie krajowym Zbigniew Kamieński, Zastępca Dyrektora Departament Innowacji i Przemysłu, Ministerstwo Gospodarki
Koncepcja inteligentnych specjalizacji UE Strategia 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu (poziom UE) cel: osiągnięcie wzrostu gospodarczego, który będzie inteligentny, zrównoważony i sprzyjający włączeniu społecznemu Opracowanie przez Państwa Członkowskie UE i ich regiony ram strategicznych na rzecz inteligentnej specjalizacji, wskazujących preferencje w udzielaniu wsparcia rozwoju B+R+I w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 Wskazanie inteligentnych specjalizacji zostało wskazane przez KE jako warunek ex ante warunkujący wsparcie w nowych programach operacyjnych
Koncepcja inteligentnych specjalizacji UE Efektem opracowania ram strategicznych na rzecz inteligentnej specjalizacji będzie wskazanie obszarów specjalizacji wraz z mechanizmem weryfikacji i aktualizacji tego wyboru w trakcie realizacji strategii. koncentracja na priorytetowych obszarach, w których państwo lub region dysponują przewagą/zdolnościami lub posiadają potencjał rozwojowy transformacja społecznogospodarcza kraju lub regionu poprawa stopnia wdrożenia innowacyjnych rozwiązań w przedsiębiorstwach bardziej efektywne stymulowanie nakładów prywatnych na B+R
Ramy strategiczne krajowych inteligentnych specjalizacji Ramy strategiczne dla krajowych inteligentnych specjalizacji określa Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki (SIiEG), natomiast szczegółowe zapisy w tym zakresie oraz lista zidentyfikowanych krajowych inteligentnych specjalizacji, będą ujęte w Programie Rozwoju Przedsiębiorstw Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki (SIiEG) dokument strategiczny Ministerstwa Gospodarki w zakresie rozwoju przedsiębiorczości i innowacyjności polskiej gospodarki Program Rozwoju Przedsiębiorstw (PRP) krajowe ramy strategiczne na rzecz inteligentnych specjalizacji dokument wykonawczy do SIiEG
Popytowe podejście do innowacyjności od rynku do pomysłu identyfikacja obszarów inteligentnej specjalizacji w odpowiedzi na popyt rynkowy i innowacje gotowe do zastosowania przez biznes w celu podnoszenia konkurencyjności i innowacyjności polskiej gospodarki dostosowanie prac naukowo-badawczych do obszarów zainteresowań przedsiębiorców i wyzwań społecznych Efekt: -przekroczenie innowacyjnej doliny śmierci poprzez komercjalizację wyników B+R i wdrożenie innowacji (wzrost konkurencyjności polskich firm) -zwiększenie roli przedsiębiorców w tworzeniu polityki innowacyjności kraju w oparciu o istniejący potencjał rynkowy i potrzeby społeczno-gospodarcze
Proces identyfikacji krajowych inteligentnych specjalizacji Foresight technologiczny przemysłu InSight2030 Projekt określający obszary i technologie przemysłowe, których rozwój do 2030 r. stanie się siłą napędową polskiej gospodarki Przebieg prac analitycznych: metoda desk research, burza mózgów, analiza SWOT, PEST, krzyżowa analiza wpływów, panele eksperckie, badania metodą Delphi, mapy drogowe, atlasy technologiczne, budowa scenariuszy Konsultacje społeczne (I-II kwartał 2012 r.) oraz spotkania z przedstawicielami branż przemysłowych (III-IV kwartał 2012 r.) w celu weryfikacji listy technologii oraz obszarów przemysłowych zidentyfikowanych w ramach projektu
Proces identyfikacji krajowych inteligentnych specjalizacji Krajowy Program Badań Dokument wskazujący strategiczne kierunki badań naukowych i prac rozwojowych, określające cele i założenia długoterminowej polityki naukowotechnicznej i innowacyjnej państwa Przy określaniu kierunków badań naukowych i prac rozwojowych uwzględniono m.in. globalne wyzwania społeczne, globalne trendy rozwojowe, wyniki Narodowego Programu Foresight Polska 2020, analizę zapotrzebowania na wsparcie naukowe przeprowadzoną przez NCBiR w 2009r. wśród wiodących gałęzi przemysłu w Poslce oraz wyniki ewaluacji Krajowego Programu Badań Naukowych i Prac Rozwojowych ustanowionego w 2008 r.
Proces identyfikacji krajowych inteligentnych specjalizacji Foresight technologiczny przemysłu InSight2030 Krajowy Program Badań 1. Biotechnologie przemysłowe 2. Nanotechnologie 3. Zaawansowane systemy wytwarzania i materiały 4. Technologie informacyjne i telekomunikacyjne 5. Mikroelektronika 6. Fotonika 7. Kogeneracja i racjonalizacja gospodarowania energią 8. Surowce naturalne 9. Zdrowe społeczeństwo 10. Zielona gospodarka 1.Nowe technologie w zakresie energetyki 2. Choroby cywilizacyjne, nowe leki oraz medycyna regeneracyjna 3. Zaawansowane technologie informacyjne, telekomunikacyjne i mechatroniczne 4. Nowoczesne technologie materiałowe 5. Środowisko naturalne, rolnictwo i leśnictwo 6. Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków 7. Bezpieczeństwo i obronność państwa Punkt wyjścia do dalszych analiz identyfikujących inteligentne specjalizacje
Krajowe inteligentne specjalizacje - logika i ścieżka dojścia /1 Proces połączenia podejścia gospodarczego (Foresight technologiczny przemysłu InSight2030) oraz naukowego (Krajowy Program Badań) nie jest czystą syntezą obszarów B+R+I, ale punktem wyjścia do pogłębionych analiz zmierzających do identyfikacji krajowych inteligentnych specjalizacji
Krajowe inteligentne specjalizacje - logika i ścieżka dojścia /2 Proces identyfikacji krajowych inteligentnych specjalizacji będzie uwzględniał następujące analizy: 1) Analiza krzyżowa Foresightu technologicznego przemysłu InSight 2030 oraz Krajowego Programu Badań 2) Syntetyczna ocena endogenicznego potencjału gospodarki kraju 3) Dodatkowe analizy do wykonania
Krajowe inteligentne specjalizacje - logika i ścieżka dojścia /3 Foresight technologiczny przemysłu InSight2030 Krajowy Program Badań analiza krzyżowa Pogłębione analizy w celu znalezienia optymalnego rozwiązania Analiza krzyżowa: dokonanie analizy tematycznej w obrębie Foresightu technologicznego przemysłu InSight2030 oraz Krajowego Programu Badań w celu identyfikacji obszarów doskonałości polskiej gospodarki oraz priorytetów krajowych w obszarze B+R+I
Krajowe inteligentne specjalizacje - logika i ścieżka dojścia /4 syntetyczna ocena endogenicznego potencjału gospodarki kraju istniejący potencjał rozwojowy przedsiębiorstw w Polsce efekty gospodarcze gotowość do inwestycji gotowość do współpracy gotowość do wyjścia na rynki zewnętrzne nowe produkty na rynku, udział w PKB nakłady na B+R, wartość inwestycji powiązania kooperacyjne (klastry) eksport i internacjonalizacja Syntetyczna ocena endogenicznego potencjału: dokonanie analiz w oparciu o dostępne analizy w zakresie powiązań kooperacyjnych (klastry), udzielanego wsparcia na B+R+I w ramach PO IG 2007-2013, danych statystycznych GUS oraz INSIGOS (m.in. eksport, nakłady na B+R, zatrudnienie, wartość dodana, wartość inwestycji)
Krajowe inteligentne specjalizacje - logika i ścieżka dojścia /4 dalsze analizy do wykonania: analizy projektów realizowanych przez polskie platformy technologiczne analiza wyników w obszarze B+R+I (m.in. w obszarze patentów oraz wdrożeń innowacji) analiza inteligentnych specjalizacji w regionach (zapewnienie spójności na poziomie kraju i regionów) analiza geograficzna w obszarze potencjałów rozwojowych (umiejscowienie terytorialne inteligentnych specjalizacji) analiza łańcucha wartości w obszarze działalności przedsiębiorstw, odgrywających kluczową rolę w podnoszeniu konkurencyjności kraju analiza wyłaniających się nisz rynkowych (krajowych) oraz trendów rozwojowych (globalnych)
Prace związane z systemem wdrażania, monitorowania i aktualizacji krajowych inteligentnych specjalizacji Koordynator krajowych inteligentnych specjalizacji: Ministerstwo Gospodarki w ścisłej współpracy z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego Wdrażanie: 1) prace B+R (TRL 1-7 oraz TRL 8-9, o ile będzie stanowić kontynuację prac podjętych w ramach TRL 1-7) (NCBiR), 2) prace demonstracyjne i pilotażowe (TRL 8-9), wdrażanie innowacji i zakup gotowych rozwiązań (z możliwością prowadzenia dalszych prac rozwojowych oraz internacjonalizacja w obszarze specjalizacji) (PARP) Obecnie trwają prace uszczegóławiające zasady i kształt systemu wdrażania (ścisła zależność z pracami nad PRP oraz instrumentami w PO IR) Krajowe ramy strategiczne na rzecz inteligentnych specjalizacji będą systemem sprzyjającym wyłanianiu i wspieraniu rozwoju specjalizacji monitoring i aktualizacja obszarów specjalizacji w oparciu o zmieniające się czynniki zewnętrzne
Prace związane z systemem wdrażania, monitorowania i aktualizacji /1 System monitorowania i aktualizacji będzie wielopłaszczyznowy i będzie uwzględniał następujące mechanizmy: 1. Platforma informatyczna system monitorowania rezultatów wdrażania krajowych inteligentnych specjalizacji oraz prowadzenie ilościowych analiz danych społeczno-gospodarczych (w oparciu o aktualizowane wyniki foresightu technologicznego przemysłu, projektów realizowanych w ramach klastrów oraz PO IG 2007-2013, PO IR 2014-2020, dane statystyczne GUS, INSIGOS i inne ) [realizacja: PARP]
Prace związane z systemem wdrażania, monitorowania i aktualizacji /2 2. Obserwatorium Gospodarcze W skład Obserwatorium będą wchodzić przedstawiciele biznesu (w celu zapewnienia odpowiedniego głosu przedsiębiorców). Rola: jakościowa analiza dostępnego i tworzącego się potencjału B+R+I w Polsce m.in. identyfikacja barier, zagrożeń, a także szans oraz nisz rynkowych, trendów rozwojowych, obserwacja pozytywnie zakończonych wdrożeń wyników prac B+R, przygotowywanie cyklicznych raportów na temat wdrażania KRIS, obecnego poziomu innowacyjności i zmian w strukturze gospodarki [realizacja: MG/PARP]
Prace związane z systemem wdrażania, monitorowania i aktualizacji /3 3. Grupa Konsultacyjna na poziomie ministerialnym (MG, MNISW, MRR, MAIC) Organ o charakterze opiniodawczo-doradczym, złożony z przedstawicieli organów administracji państwowej, zaangażowanych we wdrażanie inteligentnych specjalizacji w programach operacyjnych 2014-2020. Celem Grupy będzie wydawanie rekomendacji w zakresie wdrażania i monitorowania inteligentnych specjalizacji oraz rekomendowanie zmian w kształcie krajowych inteligentnych specjalizacji [realizacja: MG ]
Harmonogram dalszych prac nad krajowymi inteligentnymi specjalizacjami lipiec 2013 prace nad uszczegółowieniem krajowych inteligentnych specjalizacji, opracowanie instrumentów wsparcia, zasad oraz kształtu systemu wdrażania, monitorowania, aktualizacji oraz ewaluacji, umieszczenie projektu dokumentu na stronie MG, prace nad określeniem linii demarkacyjnej - poziom krajowy, makroregionalny i regionalny wrzesień 2013 rozpoczęcie konsultacji dokumentu z partnerami społecznymi oraz resortami zorganizowanie spotkań z przedstawicielami przedsiębiorstw, jednostek naukowo-badawczych, izb branżowych, instytucji otoczenia biznesu oraz organizacji biznesu w celu omówienia listy krajowych inteligentnych specjalizacji oraz zasad współpracy w ramach Obserwatorium Gospodarczego
Dziękuję za uwagę! Zbigniew Kamieński - Ministerstwo Gospodarki zbigniew.kamienski@mg.gov.pl