Postępowanie o zatwierdzenie układu Postępowanie o zatwierdzenie układu jest najmniej sformalizowanym postępowaniem restrukturyzacyjnym, które umożliwia zawarcie układu w wyniku samodzielnego zbierania głosów wierzycieli przez dłużnika bez udziału sądu (art. 3 ust. 2 Prawa restrukturyzacyjnego). Można wyróżnić dwa etapy przedmiotowego postępowania: etap przedsądowy oraz etap sądowy. Dla kogo jest przeznaczone, w jaki sposób przebiega, jakie są jego skutki, jak i kiedy złożyć wniosek o zatwierdzenie układu o tym mowa poniżej. Adresaci postępowania Nie wszystkie podmioty uczestniczące w obrocie gospodarczym posiadają zdolność restrukturyzacyjną umożliwiającą prowadzenie wobec nich postępowania restrukturyzacyjnego. Artykuł 4 Prawa restrukturyzacyjnego wyznacza zakres podmiotowy stosowania ustawy, wskazując tym samym podmioty, co do których postępowanie restrukturyzacyjne może być prowadzone. Zgodnie z nim przepisy ustawy stosuje się do: 1) przedsiębiorców w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 i 585), zwanej dalej Kodeksem cywilnym (tj. osób fizycznych, osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, które we własnym imieniu prowadzą działalność gospodarczą i zawodową); 2) spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych nieprowadzących działalności gospodarczej; 3) wspólników osobowych spółek handlowych ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem (tj. wspólników spółki jawnej, komplementariuszy w spółce komandytowej i komandytowo-akcyjnej); 4) wspólników spółki partnerskiej. Zaznaczenia wymaga, że katalog ten nie obejmuje np. spółek cywilnych, które nie posiadają osobowości prawnej oraz zdolności sądowej. Nie oznacza to jednak, iż postępowanie restrukturyzacyjne nie będzie mogło być prowadzone w stosunku do wspólnika spółki cywilnej. Taka możliwość oczywiście istnieje, jednakże w tej sytuacji ocena zdolności restrukturyzacyjnej będzie się odnosić do wspólnika, a zatem konieczne będzie ustalenie czy posiada on status przedsiębiorcy (w rozumieniu Kodeksu cywilnego). 1
Co istotne, wymienione powyżej podmioty posiadają zdolność restrukturyzacyjną, co jest jednoznaczne z faktem, iż wobec nich może być prowadzone każde postępowanie restrukturyzacyjne (nie tylko o zatwierdzenie układu). Posiadanie zdolności restrukturyzacyjnej to jedno, zaś wybór określonego rodzaju postępowania restrukturyzacyjnego to drugie. Warto zaś dostosować sposób restrukturyzacji do danego podmiotu, gdyż tylko wtedy będzie możliwe osiągnięcie oczekiwanych skutków w postaci restrukturyzacji przedsiębiorstwa dłużnika. Powyższe nasuwa pytanie dla kogo jest przeznaczone postępowanie o zatwierdzenie układu? Udzielenie na nie odpowiedzi wymaga zrozumienia jego specyfiki, ale z pomocą przychodzi chociażby Uzasadnienie do projektu ustawy Prawo restrukturyzacyjne. W założeniu ustawodawcy postępowanie o zatwierdzenie układu przeznaczone jest dla dłużników, którzy są w stanie uzyskać porozumienie z większością swoich wierzycieli bez udziału sądu. Jeśli zatem dłużnik potrafi dogadać się z większością wierzycieli i przekonać ich do głosowania za układem jest to postępowanie dla niego. Przebieg postępowania Jak zostało zaznaczone postępowanie o zatwierdzenie układu jest najmniej sformalizowane, a sąd pojawia się w nim dopiero na jego końcowym etapie w momencie w którym dłużnik składa wniosek o zatwierdzenie układu. Złożenie wniosku o zatwierdzenie układu poprzedza jednak tzw. etap przesądowy, podczas którego dłużnik m.in. samodzielnie zbiera głosy wierzycieli w celu zawarcia układu. W celu przygotowania propozycji układowych, przeprowadzenia samodzielnego zbierania głosów i złożenia wniosku o zatwierdzenie układu dłużnik zawiera umowę o sprawowanie nadzoru nad przebiegiem postępowania z osobą spełniającą wymogi, o których mowa w art. 24 Prawa restrukturyzacyjnego (w tym posiadanie licencji doradcy restrukturyzacyjnego oraz obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej), która pełni funkcję nadzorcy układu (art. 210 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego). Elementami umowy będzie m.in. określenie przedmiotu umowy, obowiązków nadzorcy układu, obowiązków dłużnika, terminu oraz sposobu spełnienia niniejszych obowiązków, okresu pełnienia funkcji, ale co do zasady treść niniejszej umowy będzie kształtowana dowolnie przez jej strony (także w zakresie wynagrodzenia nadzorcy układu). Ważne jest, iż dłużnik samodzielnie dokonuje wyboru doradcy restrukturyzacyjnego, z którym będzie współpracować, co z kolei pozwala mu na wybranie profesjonalnego podmiotu, który w jego ocenie będzie działał w sposób najbardziej efektywny. 2
Niezwłocznie po rozpoczęciu przez nadzorcę pełnienia swojej funkcji dłużnik dokonuje ustalenia dnia układowego, który przypada nie wcześniej niż trzy miesiące i nie później niż dzień przed dniem złożenia wniosku o zatwierdzenie układu (art. 211 ust. 1 i 2 Prawa restrukturyzacyjnego). Wyznaczenie przedmiotowego dnia jest o tyle ważne, iż postępowanie o zatwierdzenie układu jest jedynym postępowaniem restrukturyzacyjnym, w którym sąd nie wydaje postanowienia o otwarciu postępowania. Z kolei wydanie niniejszego postanowienia jest ważne z uwagi na fakt, że w oparciu o datę jego określany jest krąg wierzytelności objętych układem, tzn. układem objęte są te wierzytelności, które powstały przed otwarciem postępowania. W postępowaniu o zatwierdzenie układu to właśnie dzień układowy będzie pełnił analogiczną funkcję. Po ustaleniu dnia układowego dłużnik zbiera głosy na piśmie, przedstawiając wierzycielom karty do głosowania (art. 212 Prawa restrukturyzacyjnego). Prawo restrukturyzacyjne szczegółowo wymienia elementy karty do głosowania (art. 213 Prawa restrukturyzacyjnego): 1) imię i nazwisko dłużnika albo jego nazwę oraz numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres, a gdy dłużnikiem jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki osobowej imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem; 2) imię i nazwisko głosującego wierzyciela albo jego nazwę oraz numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres, a gdy wierzycielem jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni; 3) kwotę wierzytelności głosującego wierzyciela; 4) grupę obejmującą kategorię interesów, jeżeli zostały przewidziane, do której został zaliczony głosujący wierzyciel; 3
5) zgodę wierzyciela na objęcie wierzytelności układem, jeżeli jest ona wymagana na podstawie art. 151 ust. 2 i 3; 6) sumę wierzytelności objętych układem; 7) wskazanie dnia układowego; 8) pełną treść propozycji układowych z jednoznacznym wskazaniem, które z propozycji dotyczą głosującego wierzyciela; 9) imię i nazwisko albo nazwę nadzorcy układu, numer licencji nadzorcy układu albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym spółki pełniącej funkcję nadzorcy układu, jego adres do korespondencji, numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej; 10) treść głosu oddanego przez wierzyciela za albo przeciw układowi; 11) wskazanie dnia oddania głosu; 12) podpis wierzyciela, osób uprawnionych do jego reprezentowania albo podpis jego pełnomocnika. Minister Sprawiedliwości określił w drodze rozporządzenia wzór karty do głosowania (poniżej), co w znaczny sposób ułatwi zbieranie przez dłużnika głosów, zaś z drugiej strony pomoże wykluczyć sytuacje, w których karta zostanie uznana za nieważną z uwagi na niespełnienie powyższych wymogów. Poniższy wzór jest dostępny także na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości (www.ms.gov.pl). KARTA DO GŁOSOWANIA W POSTĘPOWANIU O ZATWIERDZENIE UKŁADU A. DŁUŻNIK A.1. Imię i nazwisko, numer PESEL albo rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość dłużnika, nieposiadającego numeru PESEL/nazwa ze wskazaniem numeru w Krajowym Rejestrze Sądowym albo numeru w rejestrze zagranicznym; w przypadku braku wskazanych danych należy podać inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację dłużnika A.2. Miejsce zamieszkania albo siedziba A.3. Adres (nazwa ulicy, nr domu, numer lokalu, kod pocztowy, poczta) A.4. W przypadku, gdy dłużnikiem jest osoba prawna, spółka osobowa albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni Imię i nazwisko Funkcja Sposób reprezentacji 4
A.5. W przypadku spółki osobowej imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników odpowiadających za zobowiązanie spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem B. WIERZYCIEL B.1. Imię i nazwisko głosującego wierzyciela, numer PESEL, a w przypadku jego braku inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację albo nazwę głosującego wierzyciela, numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku inne dane umożliwiające jego identyfikację B. 2. Treść głosu (zakreślić właściwy kwadrat) ZA UKŁADEM PRZECIW UKŁADOWI B.3. Kwota wierzytelności głosującego wierzyciela B.4. Miejsce zamieszkania albo siedziba B.5. Adres wierzyciela (nazwa ulicy, nr domu, numer lokalu, kod pocztowy, poczta) B.6. W przypadku, gdy wierzyciel jest spółką osobową albo inną jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni Imię i nazwisko Funkcja Sposób reprezentacji B.7. Grupa obejmująca kategorię interesu, jeżeli zostały przewidziane, do której został zaliczony głosujący wierzyciel B.7.1. Numer B.7.2. Opis Grupy Grupy B.8. Kwota wierzytelności, co do której wymagana jest zgoda wierzyciela na objęcie układem na podstawie art. 151 ust. 2 i 3 ustawy Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2015 r. poz. 978, z późn. zm.) B.9. Czy wierzyciel wyraża zgodę na objęcie wierzytelności układem (zakreślić właściwy kwadrat) B.10. Suma wierzytelności objętych układem B.11. Dzień układowy TAK NIE C. Pełna treść propozycji układowych z jednoznacznym wskazaniem, które z propozycji dotyczą głosującego wierzyciela 5
D.1. Imię i nazwisko/nazwa D. NADZORCA UKŁADU D.2. Numer licencji albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym spółki pełniącej funkcję nadzorcy układu D.3. Adres do korespondencji (nazwa ulicy, nr domu, numer lokalu, kod pocztowy, poczta) D.4. Numer telefonu D.5. Adres poczty elektronicznej E. Podpis wierzyciela/osób uprawnionych do jego reprezentowania/pełnomocnika F. Data oddania głosu POUCZENIA: 1. W przypadku gdy informacje nie mieszczą się w odpowiednich rubrykach, należy je umieścić na kolejnych ponumerowanych kartach formatu A4 ze wskazaniem uzupełnianej rubryki, a jeżeli dokument wypełniany jest elektronicznie należy dodać niezbędną liczbę wierszy w danej rubryce. 2. Niewypełnione pola należy zakreślić. 3. Kwoty wierzytelności w walucie obcej, na potrzeby postępowania restrukturyzacyjnego, podawane są w walucie polskiej po przeliczeniu według średniego kursu walut obcych w Narodowym Banku Polskim. 4. W przypadku gdy kartę do głosowania podpisał pełnomocnik, do karty dołącza się pełnomocnictwo. Uprawnienie do podpisania karty do głosowania albo do udzielenia pełnomocnictwa wykazuje się odpisem lub wydrukiem z odpowiedniego rejestru. W przypadku gdy wierzyciel nie dołączył odpisu lub wydruku, dłużnik może pozyskać odpis lub wydruk z odpowiedniego rejestru. Sposób w jaki karta zostanie doręczona wierzycielowi będzie zależał tylko i wyłącznie od dłużnika. W szczególności oznacza to możliwość skorzystania przez niego z wcześniejszych negocjacji z wierzycielami, zaprezentowania im indywidualnej sytuacji przedsiębiorcy i wykazania dlaczego restrukturyzacja jest niezbędna. Wierzyciel, który otrzymał kartę do głosowania i uznał, że zawarte w niej informacje będą niewystarczające do podjęcia decyzji, ma prawo otrzymania od nadzorcy układu informacji o sytuacji majątkowej dłużnika i możliwości wykonania układu w zakresie, który jest potrzebny do podjęcia racjonalnej ekonomicznie decyzji o głosowaniu za lub przeciw układowi (art. 216 ust 1 Prawa restrukturyzacyjnego). Będzie on mógł skontaktować się 6
z nadzorcą w wybrany przez siebie sposób (karta do głosowania zawiera bowiem adres do korespondencji nadzorcy, numer telefonu i adres poczty elektronicznej). Ponadto, wierzyciel ma prawo złożenia nadzorcy układu pisemnych zastrzeżeń co do zgodności z prawem przebiegu samodzielnego zbierania głosów lub wskazania innych okoliczności, które mogą mieć wpływ na zatwierdzenie układu. Obowiązkiem nadzorcy będzie dołączenie niniejszych zastrzeżeń do sprawozdania składanego do sądu wraz z wnioskiem o zatwierdzenie układu (art. 216 ust. 2 Prawa restrukturyzacyjnego). W przypadku zgłoszenia trafnych zastrzeżeń co do prawidłowości procedury dłużnik będzie musiał zmienić propozycje układowe na zgodne z prawem, a co się z tym bezpośrednio wiąże przeprowadzić całą procedurę głosowania jeszcze raz. Jeśli dłużnik tego nie uczyni, mimo uzyskania wymaganej większości, sąd nie zatwierdzi układu z uwagi na sprzeczność układu z prawem. Układ zostaje zawarty, jeśli za jego przyjęciem wypowie się większość wierzycieli uprawnionych do głosowania, mających łącznie co najmniej 2/3 sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem (art. 217 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego). Warto podkreślić, że w pozostałych postępowaniach restrukturyzacyjnych wymagana większość będzie liczona od sumy wierzycieli głosujących, a nie uprawnionych do głosowania tak w jak w postępowaniu o zatwierdzenie układu. Powyższy sposób liczenia głosów ma zapobiec działaniom dłużnika, które miałyby na celu brak rzeczywistego powiadomienia wierzycieli (braku doręczenia im propozycji układowych) i przedstawienia ich przed sądem jako wierzycieli biernych, którzy nie będą brani pod uwagę przy ustalaniu niezbędnych większości. Należy także pamiętać, że głos wierzyciela zachowuje ważność, o ile wniosek dłużnika o zatwierdzenie układu wpłynie do sądu przed upływem 3 miesięcy od daty oddania głosu (art. 215 Prawa restrukturyzacyjnego). Termin ten wyznacza zatem okres, w którym dłużnik musi zebrać większość wymaganą do zawarcia układu (od uzyskania pierwszego głosu za układem, dłużnikowi pozostaje już tylko 3 miesiące na zebranie pozostałych głosów). Niniejsze postępowanie także przewiduje możliwość głosowania w grupach wierzycieli i możliwość przyjęcia układu mimo braku odpowiednich większości w niektórych grupach. Suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie może jednak przekroczyć 15 % sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem, gdyż w takiej sytuacji nie ma możliwości prowadzenia niniejszego postępowania jest to przesłanka negatywna uniemożliwiająca dalsze postępowanie. Okoliczność ta może 7
ujawnić się zarówno w toku samodzielnego zbierania głosów, jak też po zebraniu wszystkich głosów. W pierwszej sytuacji nadzorca układu niezwłocznie poinformuje dłużnika na piśmie o niemożności zawarcia układu w tym trybie. W drugim przypadku, warto pamiętać że głosy na piśmie zebrane przez dłużnika, nie dawniej niż 3 miesiące przed dniem złożenia wniosku o otwarcie postępowania układowego lub sanacyjnego, zachowają ważność w głosowaniu na zgromadzeniu wierzycieli w otwartym postępowaniu, jeżeli zostaną złożone do akt wraz z wnioskiem o otwarcie postępowania, niezależnie od daty w jakiej odbędzie się zgromadzenie, o ile propozycje układowe nie będą mniej korzystne dla wierzycieli niż przedłożone im w trybie samodzielnego zbierania głosów przez dłużnika. Wierzyciel zawiadamiany o zgromadzeniu wierzycieli w celu głosowania nad układem będzie informowany, że w aktach znajduje się oddany przez niego głos, który będzie uznany za ważny, jeżeli wierzyciel nie złoży odmiennego oświadczenia (art. 218 ust. 2 Prawa restrukturyzacyjnego). Niemożność zawarcia układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu nie wyklucza zatem możliwości skorzystania przez dłużnika z restrukturyzacji w toku postępowania układowego lub sanacyjnego. Wniosek o zatwierdzenie układu Zawarcie układu w drodze samodzielnego zbierania głosów przez dłużnika nie przyniesie oczekiwanych skutków, jeśli nie zostanie zatwierdzone przez sąd restrukturyzacyjny. Wniosek dłużnika inicjuje drugi etap postępowania restrukturyzacyjnego etap sądowy. Przede wszystkim wniosek składany przez dłużnika musi spełniać wymogi formalne, określone w art. 219 Prawa restrukturyzacyjnego i powinien zawierać: 1) imię i nazwisko dłużnika albo jego nazwę oraz numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres, a gdy dłużnikiem jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki osobowej imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem; 2) propozycje układowe; 8
3) wynik głosowania ze wskazaniem liczby wierzycieli i sumy wierzytelności uprawniającej do głosowania oraz liczby wierzycieli i sumy wierzytelności przypadającej wierzycielom głosującym za układem, a jeżeli propozycje układowe przewidują podział wierzycieli na grupy również liczby wierzycieli i sumy wierzytelności poszczególnych grup oraz liczby wierzycieli i sumy wierzytelności przypadających wierzycielom głosującym za układem w każdej grupie. Do wniosku o zatwierdzenie układu dłużnik ponadto dołącza: 1) zebrane przez dłużnika karty do głosowania, wraz z odpisami lub wydrukami z rejestru i pełnomocnictwami koniecznymi dla wykazania uprawnienia do oddania głosu oraz informacją, czy w stosunku do wierzyciela nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 116, uszeregowane zgodnie z kolejnością przyjętą w spisie wierzytelności sporządzonym przez nadzorcę układu; 2) dowód wysłania co najmniej na trzy tygodnie przed dniem złożenia wniosku o zatwierdzenie układu kart do głosowania z propozycjami układowymi wierzycielom, którzy nie oddali głosu, na adres wskazany w rejestrze, do którego jest wpisany wierzyciel, o ile wierzyciel jest wpisany do rejestru, w przeciwnym przypadku na adres zamieszkania wierzyciela znany dłużnikowi; 3) sprawozdanie nadzorcy układu. Ustawa zawiera także szczegółowe wymogi dotyczące sprawozdania nadzorcy sądowego, które powinno zgodnie z art. 220 Prawa restrukturyzacyjnego zawierać: 1) stwierdzenie przyjęcia układu; 2) ocenę zgodności z prawem przebiegu samodzielnego zbierania głosów wraz ze wskazaniem innych okoliczności, które mogą mieć wpływ na zatwierdzenie układu; 3) zastrzeżenia wierzycieli, o których mowa w art. 216 ust. 2; 4) ocenę możliwości wykonania układu; 5) wskazanie miejsc, w których znajduje się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika; 6) aktualny wykaz majątku dłużnika z szacunkową wyceną jego składników; 7) bilans sporządzony przez dłużnika dla celów postępowania o zatwierdzenie układu, na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku; 9
8) spis wierzytelności, sporządzony przez nadzorcę układu, ze wskazaniem, czy wierzyciel głosował za, czy przeciw układowi; 9) spis wierzytelności spornych, sporządzony przez nadzorcę układu; 10) wskazanie sumy wierzytelności z wyszczególnieniem, jaką część stanowią wierzytelności sporne; 11) listę zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia; 12) spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika wraz z adresami, z określeniem wierzytelności, daty ich powstania i terminów zapłaty; 13) wykaz tytułów egzekucyjnych oraz tytułów wykonawczych przeciwko dłużnikowi; 14) informację o postępowaniach dotyczących ustanowienia na majątku dłużnika hipotek, zastawów, zastawów rejestrowych, zastawów skarbowych i hipotek morskich oraz innych obciążeń podlegających wpisowi w księdze wieczystej lub w rejestrach, jak również o prowadzonych innych postępowaniach sądowych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych oraz przed sądami polubownymi dotyczących majątku dłużnika; 15) dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z pełnieniem funkcji nadzorcy układu; 16) plan restrukturyzacyjny, sporządzony przez nadzorcę układu; 17) informacje, o których mowa w art. 140 oraz kopię zawiadomienia i opinii organu, o których mowa w art. 204, albo informację, że żaden organ takiego zawiadomienia lub opinii nie złożył. Można zauważyć, że większość dokumentów które do tej pory w postępowaniu o ogłoszenie upadłości likwidacyjnej lub układowej składał dłużnik, w postępowaniu o zatwierdzenie układu składa nadzorca. Jeśli wniosek złożony przez dłużnika niespełna powyższych wymogów, przewodniczący wzywa dłużnika do uzupełnienia lub poprawienia wniosku w terminie tygodniowym pod rygorem zwrotu pisma. Jeśli braki formalne dotyczą sprawozdania nadzorcy, przewodniczący wzywa nadzorcę do uzupełnienia braków formalnych sprawozdania oraz do poprawienia lub uzupełnienia sprawozdania w terminie tygodnia pod rygorem zawiadomienia dłużnika. Z kolei po bezskutecznym upływie powyższego terminu, przewodniczący informuje dłużnika, że nadzorca układu nie uzupełnił braków formalnych 10
sprawozdania albo go nie poprawił lub nie uzupełnił. Dłużnik może zawrzeć nową umowę z innym nadzorcą układu, który składa poprawione lub uzupełnione sprawozdanie w terminie dwóch tygodni od dnia poinformowania dłużnika pod rygorem zwrotu wniosku o zatwierdzenie układu (art. 221 ust. 2 i 3 Prawa restrukturyzacyjnego). Sąd, do którego został złożony kompletny wniosek wydaje postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia układu w terminie dwóch tygodni od dnia jego złożenia (art. 223 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego). Po rozpoznaniu wniosku o zatwierdzenie układu sąd: 1) wydaje postanowienie o zatwierdzeniu układu lub 2) odmawia zatwierdzenia układu, jeżeli narusza on prawo, w szczególności jeżeli przewiduje udzielenie pomocy publicznej niezgodnie z przepisami, albo jeżeli jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany lub 3) może odmówić zatwierdzenia układu, jeżeli jego warunki są rażąco krzywdzące dla wierzycieli, którzy głosowali przeciw układowi i złożyli zastrzeżenia lub 4) odmawia zatwierdzenia układu, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem. Na postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia układu uczestnikom postępowania przysługuje zażalenie, które należy wnieść w terminie dwóch tygodni. Jednakże dla wierzyciela, którego siedziba lub miejsce zwykłego pobytu w dniu wydania postanowienia znajdowały się za granicą, termin do wniesienia zażalenia na postanowienie o zatwierdzeniu układu w części dotyczącej jurysdykcji sądów polskich wynosi trzydzieści dni od dnia obwieszczenia postanowienia o zatwierdzeniu układu w Rejestrze. Z chwilą wydania postanowienia w przedmiocie zatwierdzenia układu nadzorca układu będzie nabywał uprawnienia nadzorcy sądowego (art. 224 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego). Dłużnik współpracując z wybranym uprzednio przez siebie doradcą restrukturyzacyjnym przystępuje do wykonywania układu. Skutki wydania przez sąd postanowienia o zatwierdzeniu układu Od dnia wydania postanowienia w przedmiocie zatwierdzenia układu do dnia jego uprawomocnienia się: - postępowania egzekucyjne dotyczące wierzytelności objętej z mocy prawa układem, wszczęte przed dniem wydania postanowienia o zatwierdzeniu układu, ulegają zawieszeniu z mocy prawa z dniem wydania niniejszego postanowienia; 11
- sędzia-komisarz na wniosek dłużnika lub nadzorcy sądowego może uchylić zajęcie dokonane przed dniem wydania powyższego postanowienia w postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym dotyczącym wierzytelności objętej układem, jeżeli jest to konieczne do dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa; - wszczęcie postępowania egzekucyjnego oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia lub zarządzenia zabezpieczenia roszczenia wynikającego z wierzytelności objętej z mocy prawa układem jest niedopuszczalne; - wierzyciel posiadający wierzytelność zabezpieczoną na mieniu dłużnika hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską może prowadzić egzekucję wyłącznie z przedmiotu zabezpieczenia, - sędzia-komisarz na wniosek dłużnika lub nadzorcy sądowego może zawiesić postępowanie egzekucyjne co do wierzytelności nieobjętych z mocy prawa układem, jeżeli egzekucję skierowano do przedmiotu zabezpieczenia niezbędnego do prowadzenia przedsiębiorstwa. Z kolei po uprawomocnieniu się postanowienia o zatwierdzeniu układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu: - postępowania zabezpieczające i egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi w celu zaspokojenia wierzytelności objętych układem ulegają umorzeniu z mocy prawa; - zawieszone postępowania zabezpieczające i egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi w celu zaspokojenia wierzytelności nieobjętych układem mogą zostać podjęte na wniosek wierzyciela; - tytuły wykonawcze lub egzekucyjne, obejmujące wierzytelności objęte układem, tracą wykonalność z mocy prawa. - stronom przysługuje prawo wytoczenia powództwa o ustalenie, że tytuły wykonawcze lub egzekucyjne utraciły wykonalność. Pojęcia: doradca restrukturyzacyjny osoba występująca w postępowaniu restrukturyzacyjnym jako nadzorca układu, nadzorca sądowy lub zarządca w zależności od rodzaju postępowania propozycje układowe sposób restrukturyzacji zobowiązań dłużnika, który może polegać w szczególności na odroczeniu terminu płatności, rozłożeniu spłaty na raty, zmniejszeniu 12
wysokości zobowiązania, konwersji wierzytelności na udziały lub akcje, zmianie, zamianie lub uchyleniu prawa zabezpieczającego określoną wierzytelność sąd sąd restrukturyzacyjny, sąd rejonowy sąd gospodarczy właściwy dla głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika sędzia-komisarz sędzia wykonujący czynności sądowe w postępowaniu po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego uczestnik postępowania dłużnik; wierzyciel osobisty dłużnika, któremu przysługuje wierzytelność bezsporna; wierzyciel osobisty dłużnika, któremu przysługuje wierzytelność sporna i który uprawdopodobnił swoją wierzytelność oraz został dopuszczony do udziału w sprawie przez sędziego-komisarza zdolność restrukturyzacyjna zdolność do bycia podmiotem w stosunku do którego może być wszczęte jedno z postępowań restrukturyzacyjnych (postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe, postępowanie sanacyjne) stan prawny na dzień 20.03.2017 r. 13