PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ Nr 2 W TUSZYNIE

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ Nr 2 W TUSZYNIE

1. W trakcie procesu nauczania nauczyciel ocenia poziom wiedzy i umiejętności ucznia, określa jego postępy w opanowaniu wymagań edukacyjnych przewidzianych w podstawie programowej i wybranym przez członków zespołu przedmiotowego programie nauczania. 2. Przedmiotem oceny z języka polskiego są wiadomości i umiejętności zdobywane przez ucznia w procesie nauczania. 3. Na początku roku uczniowie i rodzice zostają poinformowani o wymaganiach edukacyjnych wynikających z realizowanego programu nauczania języka polskiego oraz o sposobach ich sprawdzania. 4. Uczniowie oceniani są według skali określonej w przepisach ogólnych Wewnątrzszkolnego Oceniania. 5. Sposobem kontroli wiedzy i umiejętności zdobytych przez uczniów w procesie nauczania są: - sprawdziany, prace klasowe, kartkówki, - prace domowe, - odpowiedzi ustne. 6. Ocena jest informacją dla ucznia, jego rodziców i nauczyciela, w jakim stopniu uczeń opanował dany dział kształcenia, służy motywowaniu go do rozwoju i pracy nad sobą.. 7. Ocena śródroczna i roczna nie jest średnią arytmetyczną wszystkich ocen, jej podstawą są wyniki sprawdzianów i prac wykonywanych w klasie, odzwierciedla jednak pracę ucznia, wiedzę, umiejętności, aktywność i systematyczność. 8. Ocena roczna obejmuje osiągnięcia ucznia w I i II półroczu. 9. Ocenę ze sprawdzianów ustala się według skali procentowej: % możliwych do uzyskania punktów Ocena 0% - 30% niedostateczny powyżej 30% - 50% dopuszczający powyżej 50% - 70% dostateczny powyżej 70% - 90% dobry powyżej 90% - 98% bardzo dobry powyżej 98% - 100% celujący 2

Kartkówki (sprawdzające podstawowe wiadomości i umiejętności) są oceniane według następującej skali: % możliwych do uzyskania punktów Ocena 0% - 30% niedostateczny powyżej 30% - 50% dopuszczający powyżej 50% - 70% dostateczny powyżej 70% - 90% dobry powyżej 90% - 100% bardzo dobry 10. Obecność ucznia na pracach klasowych, testach i sprawdzianach jest obowiązkowa. W przypadku usprawiedliwionej nieobecności nauczyciel wraz z uczniem ustala kolejny termin pisania sprawdzianu. 11. Sprawdzian napisany na ocenę niesatysfakcjonującą ucznia można poprawić. Poprawa jest dobrowolna i odbywa się w ciągu 2 tygodni od dnia podania informacji o ocenie. Nauczyciel ustala dodatkowy termin dla wszystkich chętnych. Ocena z poprawy jest wpisana do dziennika obok oceny ze sprawdzianu i nie powoduje anulowania oceny poprawianej. 12. Uczeń jest zobowiązany do poprawy oceny w ustalonym terminie. 13. Ocenę niedostateczną otrzymaną na skutek braku zadania domowego można poprawić odrabiając w/w zadanie. 14. Uczeń jest zobowiązany do noszenia zeszytu przedmiotowego. 15. Uczeń nie ponosi żadnych konsekwencji, jeśli zgłosi brak przygotowania, które nastąpiło z bardzo ważnych przyczyn (na pisemną prośbę rodziców ze wskazaniem przyczyny). 16. Uczeń nie może zgłosić nieprzygotowania na lekcjach powtórzeniowych i sprawdzianach zapowiedzianych wcześniej przez nauczyciela. 17. Prace domowe, szczególnie wypracowania, powinny być wykonywane w terminie. 18. Jeśli uczeń ma trudności z opanowaniem materiału, ma prawo do pomocy ze strony nauczyciela na zajęciach wyrównawczych. Warunkiem jest aktywna obecność na lekcjach lub usprawiedliwiona dłuższa nieobecność. 3

19. Sprawdziany i testy są zapowiadane z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem, podany jest zakres sprawdzanych wiadomości i umiejętności. Krótkie kartkówki nie muszą być zapowiadanie. 20. Uczniowie posiadający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej o specyficznych trudnościach w uczeniu się oraz uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie nauczania indywidualnego są oceniani z uwzględnieniem zaleceń poradni. Nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia. 21. Przy ocenie ćwiczeń redakcyjnych uczniów ze stwierdzoną dysleksją rozwojową (stwierdzona i zapisana w opinii wydanej przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną) nie bierze się pod uwagę poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej, a odpowiednio komunikatywność wypowiedzi i czytelność z pominięciem zaburzeń strony graficznej pisma. 22. Zasady udostępniania pisemnych prac kontrolnych (t.j. sprawdzianów, testów i kartkówek) uczniom i ich rodzicom (prawnym opiekunom): 1. uczeń zapoznaje się ze sprawdzoną przez nauczyciela pisemną pracą kontrolną w szkole na zajęciach edukacyjnych; 2. sprawdzone i ocenione kartkówki są udostępniane do wglądu w domu na zasadach określonych przez nauczyciela; 3. uczeń zobowiązany jest oddać nauczycielowi pracę pisemną z podpisem rodzica w ciągu tygodnia od dnia udostępnienia jej do wglądu w domu, a w przypadku choroby ucznia w ciągu tygodnia od dnia jego powrotu do szkoły. Kryteria poszczególnych ocen Kryteria oceny prac pisemnych Kryteria oceny opowiadania twórczego (zredagowanego na podstawie zdarzeń przeżytych lub wymyślonych przez autora) [klasy IV VI] Numer kryterium Kryteria Liczba punktów I Zgodność pracy z tematem 4

II Rozwinięcie tematu 0 2p. III Przedstawienie przyczynowo skutkowego toku wydarzeń IV Obecność słownictwa dynamizującego tok opowiadania [nagromadzenie czasowników oraz stosowanie wyrazów wskazujących na następstwo zdarzeń] V VI VII VIII IX Wypowiedź jest spójną, zamkniętą całością [zawiera: - wprowadzenie do wydarzeń - opis ich przebiegu - zakończenie] Poprawność językowa [dopuszczalne 2 błędy] Poprawność ortograficzna [dopuszczalne 2 błędy] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy] Estetyka zapisu i uwzględnienie akapitów [czystość, czytelność zapisu] [dopuszczalne 2 3 estetyczne skreślenia] [Jeżeli praca liczy mniej niż połowę objętości określonej przez nauczyciela za kryterium VI, VII, VIII przyznaje się 0 punktów, zaś w kryterium 2 1 punkt.] [Jeżeli uczeń nie wyznacza granicy zdań, nie przyznaje się punktów za kryteria VI i VIII.] Propozycja przeliczenia punktów na oceny: 5

10 p. [bez żadnego błędu] > celujący 9 p. > bardzo dobry 8 p. > dobry 6-7 p. > dostateczny 5 p. > dopuszczający 0 p. 4 p. > niedostateczny Kryteria oceny opowiadania ustnego [klasy IV VI] Numer kryterium Kryteria Liczba punktów I Wypowiedź (opowiadanie) wiąże się z zadanym tematem II Rozwinięcie wypowiedzi w ramach określonej koncepcji ucznia 0 2p. III Spójność i logiczne uporządkowanie wypowiedzi IV Płynność opowiadania [właściwe tempo mówienia] V Wyraźne mówienie [uczeń jest dostatecznie słyszany i rozumiany] VI Przestrzeganie poprawności językowej [dopuszczalne 3 błędy] VII Wyraziste mówienie [uczeń dostosowuje sposób mówienia do sytuacji opowiadania; zaciekawia, potęguje napięcie itp.] Propozycja przeliczenia punktów na oceny: 8 p. > celujący 6

6 7 p. > bardzo dobry 5 p. > dobry 4 p. > dostateczny 3 p. > dopuszczający 0 p. 2 p. > niedostateczny Kryteria oceny planu ramowego [notatka w formie planu] [klasy IV- VI] Numer kryterium Kryteria Liczba punktów I Wybór najistotniejszych wydarzeń (informacji) 0 2p. II Zapisanie wydarzeń w punktach III Zwięzłość, rzeczowość punktów IV Zapis w formie równoważników zdań [dopuszczalne nieliczne odstępstwa w zależności od liczby punktów] V Poprawność językowa [dopuszczalne 2 błędy] VI Poprawność ortograficzna [dopuszczalne 2 błędy] VII Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalny 1 błąd] VIII Estetyka zapisu 7

[czystość, czytelność zapisu] [dopuszczalne 1 estetyczne skreślenie] Propozycja przeliczenia punktów na oceny: 9 p. [bez żadnego błędu] > celujący 8 p. > bardzo dobry 7 p. > dobry 5-6 p. > dostateczny 4 p. > dopuszczający 0 p. 3 p. > niedostateczny Kryteria oceny planu szczegółowego [notatka w formie planu] [klasy V VI] Numer kryterium Kryteria Liczba punktów I Wybór i zapis najistotniejszych wydarzeń (informacji) w punktach 0 2p. II Uzupełnienie treści punktów podpunktami III Zwięzłość, rzeczowość punktów i podpunktów [podpunkty nie muszą pojawiać się przy każdym punkcie] IV Zapis w formie równoważników zdań [dopuszczalne nieliczne odstępstwa w zależności od liczby punktów i podpunktów] V Poprawność zapisu [konsekwencja w zastosowanym sposobie zapisu, np. 1. a) b)] 8

VI VII VIII IX Poprawność językowa [dopuszczalne 2 błędy] Poprawność ortograficzna [dopuszczalne 2 błędy] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalny 1 błąd] Estetyka zapisu [czystość, czytelność zapisu] [dopuszczalne 1 estetyczne skreślenie] Propozycja przeliczenia punktów na oceny: 10 p. [bez żadnego błędu] > celujący 9 p. > bardzo dobry 8 p. > dobry 6-7 p. > dostateczny 5 p. > dopuszczający 0 p. 4 p. > niedostateczny Kryteria oceny przepisu kulinarnego [klasy IV VI] Numer kryterium Kryteria Liczba punktów I Realizacja tematu 9

II III IV V VI VII VIII IX X [podanie składników i sposobu postępowania z nimi] Podanie prawdopodobnej ilości składników [dotyczy także wagi, objętości] Zachowanie logicznego układu podawanych czynności dotyczących postępowania ze składnikami Rzeczowość i komunikatywność [pisanie w prosty sposób, zrozumiały dla każdego odbiorcy] Konsekwencja użytych form czasowników [uczeń stosuje bezokoliczniki, formy trybu rozkazującego lub formy 1. osoby liczby mnogiej] Przejrzysty zapis [dwuczęściowy: - podanie składników - informacje o kolejności czynności] Poprawność językowa [dopuszczalne 2 błędy] Poprawność ortograficzna [dopuszczalne 2 błędy] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 2 błędy] Estetyka zapisu [czystość, czytelność zapisu] [dopuszczalne 1 2 estetyczne skreślenia] [Jeżeli uczeń nie wyznacza granicy zdań, nie przyznaje się punktów za kryteria VII i IX.] 10

Propozycja przeliczenia punktów na oceny: 10 p. [bez żadnego błędu] > celujący 9 p.. > bardzo dobry 8 p. > dobry 6-7 p. > dostateczny 5 p. > dopuszczający 0 p. 4 p. > niedostateczny Kryteria oceny recytacji [klasy IV VI] Numer kryterium Kryteria Liczba punktów I II III IV Znajomość tekstu [dwa nieznaczne błędy (w tym podpowiedzi nauczyciela) 2 punkty; od 3 do 5 błędów 1punkt; liczne błędy, podpowiedzi wykluczają przyznawanie punktów za kolejne kryteria; uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną] Wyraźne mówienie [uczeń jest słyszany i rozumiany] Właściwe tempo mówienia [dostosowane do sytuacji lirycznej ukazanej w wierszu; przestrzeganie znaków interpunkcyjnych Wyraziste mówienie [uczeń dostosowuje sposób mówienia do sytuacji lirycznej ukazanej w wierszu; głosem wyraża uczucia, zaciekawia, wzrusza itp.] 0 2p. 0 2p. 11

Propozycja przeliczenia punktów na oceny: 6 p. > celujący 5 p. > bardzo dobry 4 p. > dobry 3 p. > dostateczny 2 p. > dopuszczający 1 p. > niedostateczny Kryteria oceny sprawozdania [klasy IV VI] Numer kryterium Kryteria Liczba punktów I Opowiadanie o wydarzeniach z punktu widzenia uczestnika bądź świadka II Rozwinięcie tematu 0 2p. III Stosowanie czasowników w czasie przeszłym (w liczbie pojedynczej lub mnogiej) IV Zamieszczenie informacji o miejscu, czasie i uczestnikach wydarzeń [punkt przyznajemy za podanie wszystkich informacji] V Stosowanie słownictwa informującego o kolejności wydarzeń (np. później, potem, następnie...) VI Ocena wydarzeń z punktu widzenia świadka bądź uczestnika (sformułowanie wrażeń, refleksji) VII Wypowiedź jest spójną, zamkniętą całością [w tym: zaznaczenie akapitami trójdzielności wypowiedzi] VIII Poprawność językowa [dopuszczalne 2 błędy] IX Poprawność ortograficzna 12

X XI [dopuszczalne 2 błędy] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 3 błędy] Estetyka zapisu [czystość, czytelność zapisu] [dopuszczalne 2 3 estetyczne skreślenie] [Jeżeli praca liczy mniej niż połowę objętości określonej przez nauczyciela za kryterium VIII, IX, X przyznaje się 0 punktów, zaś w kryterium 2 1 punkt.] [Jeżeli uczeń nie wyznacza granicy zdań, nie przyznaje się punktów za kryteria VIII i X.] Propozycja przeliczenia punktów na oceny: 12 p. [bez żadnego błędu] > celujący 11 p. > bardzo dobry 10 p. > dobry 8-9 p. > dostateczny 6-7 p. > dopuszczający 0 p. 5 p. > niedostateczny Kryteria oceny streszczenia [klasa VI] Numer kryterium Kryteria Liczba punktów I Zachowanie formy streszczenia 13

II III IV V VI VII [zwięzłe ujęcie treści utworu] Obecność wyróżników streszczenia: 1. uwzględnienie najważniejszych wydarzeń 2. zachowanie chronologii zdarzeń 3. unikanie dialogów, opisów, zbędnych szczegółów 4. obiektywizm (pominięcie uwag i ocen piszącego) Jasny, rzeczowy styl [krótkie zdania lub równoważniki zdań, pozbawione porównań, przenośni itp.] Poprawność językowa [dopuszczalne 2 błędy] Poprawność ortograficzna [dopuszczalne 2 błędy] Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalne 2 błędy] Estetyka zapisu [czystość, czytelność zapisu] [dopuszczalne 1 2 estetyczne skreślenie] Propozycja przeliczenia punktów na oceny: 10 p. [bez żadnego błędu] > celujący 9 p. > bardzo dobry 8 p. > dobry 6-7 p. > dostateczny 5 p. > dopuszczający 0 p. 4 p. > niedostateczny 14

Kryteria oceny zaproszenia [klasy IV VI] Numer kryterium Kryteria Liczba punktów I Zamieszczenie informacji odpowiadających na pytania: 1. Kto? [podpis pod zaproszeniem] 2. Kogo? [informacje o adresacie] 3. Na co? [nazwa uroczystości, imprezy] 4. Kiedy? [dzień, miesiąc, rok, godzina] 5. Gdzie? [miejsce uroczystości, imprezy] II Zastosowanie charakterystycznego słownictwa [np. uprzejmie/serdecznie zapraszam, mam zaszczyt/honor zaprosić, proszę o przybycie na...] III Zwięzłość, rzeczowość oraz informacyjny charakter wypowiedzi IV Poprawność językowa [dopuszczalny 1 błąd] V Poprawność ortograficzna [dopuszczalny 1 błąd] VI Poprawność interpunkcyjna [dopuszczalny 1 błąd] VII Estetyka zapisu [czystość, czytelność zapisu] 15

[dopuszczalne 1 estetyczne skreślenie] Propozycja przeliczenia punktów na oceny: 11 p. [bez żadnego błędu] > celujący 10 p. > bardzo dobry 9 p. > dobry 7-8 p. > dostateczny 5-6 p. > dopuszczający 0 p. 4 p. > niedostateczny Sprawności I. Odbiór odpowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji Program nauczania Słowa z uśmiechem Wymagania na poszczególne oceny Klasa IV Wymagania konieczne (ocena: dopuszczający) podstawowe (ocena: dostateczny) rozszerzone (ocena: dobry) UCZEŃ czyta poprawnie tekst, czyta poprawnie tekst, czyta płynnie tekst, wyznaczając głosowo granice zwracając uwagę na znaki podkreślając głosem ważne zdań interpunkcyjne słowa słucha uważnie wypowiedzi słucha uważnie całości nawiązuje do wypowiedzi dopełniające (ocena: bardzo dobry) czyta tekst, stosując odpowiednie tempo i intonację w zależności od treści wykorzystuje wysłuchane 16

nauczyciela i uczniów wypowiedzi nauczyciela i innych we własnej pracy wypowiedzi we własnej pracy uczniów określa temat tekstu określa główną myśl tekstu samodzielnie wydobywa z twórczo wykorzystuje tekstu istotne informacje informacje z tekstu zna pojęcia autor, narrator, odróżnia autora od narratora określa relacje autor wyjaśnia funkcję autora i czytelnik, słuchacz narrator czytelnik (słuchacz) narratora w tekście rozpoznaje tekst literacki rozpoznaje tekst odróżnia tekst literacki od określa funkcje tekstu informacyjny informacyjnego literackiego i informacyjnego rozpoznaje formy odróżnia formy gatunkowe zna funkcje różnych form wyodrębnia elementy gatunkowe wypowiedzi wypowiedzi gatunkowych wypowiedzi charakterystyczne dla różnych (zaproszenie, życzenia, form gatunkowych ogłoszenie, przepis) wydobywa z tekstu porządkuje informacje z odróżnia informacje ważne hierarchizuje informacje wskazane informacje tekstu od drugorzędnych wyszukuje w tekście odczytuje informacje dostrzega w tekście treści odczytuje treści wyrażone informacje wyrażone wprost wyrażone wprost wyrażone wprost i pośrednio wprost i pośrednio rozumie treść pytań, rozumie dosłowne znaczenia rozumie proste przenośne odróżnia znaczenia poleceń i nieskomplikowanych wyrazów znaczenia wyrazów dosłowne wyrazów od prostych informacji znaczeń przenośnych zna pojęcie prawda, fałsz określa prawdziwość wyodrębnia przesłanki w wyciąga wnioski z tekstu informacji dotyczącej tekstu tekście zna pojęcie tytuł, wstęp, zna pojęcie akapit wyodrębnia w tekście określa funkcję wstępu, rozwinięcie, zakończenie cząstki kompozycyjne rozwinięcia, zakończenia korzysta ze słownika zna budowę słownika korzysta ze słownika określa funkcje słowników ortograficznego ortograficznego wyrazów bliskoznacznych potrafi odnaleźć wskazane wyszukuje hasła w korzysta z informacji korzysta z różnych źródeł 17

hasło w encyklopedii encyklopedii zawartych w encyklopedii informacji zna pojęcie podmiot, rozpoznaje podmiot i rozróżnia wyrazy określane wyjaśnia funkcję orzeczenie, określenia orzeczenie w zdaniu, i określające orzeczenia, podmiotu i określeń wyodrębnia związek główny w zdaniu zna pojęcie zdanie odróżnia zdanie od rozpoznaje w tekście zdanie pojedyncze rozwinięte i wypowiedzenia bez czasownika pojedyncze rozwinięte oraz wyodrębnia równoważnik nierozwinięte nierozwinięte i rozumie ich zdania w tekście funkcje wie, na jakie pytania rozpoznaje w odróżnia rzeczowniki odpowiada rzeczownik, wypowiedziach rzeczownik, własne od pospolitych wskazuje różnice między czasownik, przymiotnik i czasownik, przymiotnik i rzeczownikiem, czasownikiem, przysłówek przysłówek przymiotnikiem i przysłówkiem rozpoznaje w tekście formy rozpoznaje w tekście formy rozpoznaje w tekście formy liczb odmiennych części mowy czasów i rodzajów osób określa funkcje form liczb, gramatycznych czasów, rodzajów i osób w odczytuje proste znaki i rozpoznaje emocje na rozpoznaje emocje wypowiedzi piktogramy podstawie wyrazu twarzy wyrażane gestami i postawą nazywa emocje wyrażane za pomocą różnych form ekspresji II. Analiza i nazywa reakcje czytelnicze opisuje wrażenia opisuje wrażenia opisuje emocje interpretacja towarzyszące odbiorowi towarzyszące odbiorowi towarzyszące odbiorowi tekstów kultury tekstów literackich różnych tekstów kultury tekstów kultury wypowiada się na temat określa sytuację bohatera porównuje sytuację bohatera komentuje sytuację bohatera sytuacji bohatera literackiego i literackiego i filmowego z własnymi doświadczeniami filmowego wypowiada się na temat wskazuje pozytywne i prezentuje swój pogląd na posługuje się argumentami, 18

postaci literackiej negatywne cechy bohatera temat bohatera wyrażając swój stosunek do postaci odróżnia dzieło literackie od rozpoznaje różne teksty odróżnia prozę od poezji wskazuje środki filmu kultury artystycznego wyrazu charakterystyczne dla literatury i filmu zna pojęcie fikcja literacka odróżnia fikcję literacką od odróżnia fikcję filmową od określa rolę autora tekstu w rzeczywistości rzeczywistości kreowaniu fikcji literackiej wymienia prawdopodobne wymienia wypowiada się na temat wypowiada się na temat (realistyczne) elementy świata nieprawdopodobne fantastyki w baśniach elementów fantastycznych w przedstawionego (fantastyczne) elementy świata utworach współczesnych przedstawionego zna pojęcie epitet, odróżnia uosobienie od wskazuje w tekście objaśnia funkcje porównanie, przenośnia ożywienia literackim epitety, porównania, językowych środków przenośnie (w tym uosobienia i stylistycznych ożywienia) rozpoznaje wers, zwrotkę i odróżnia wiersz ciągły od określa rolę rymów w używa pojęć wiersz ciągły, refren, wskazuje rymy w stroficznego i rymowy od wierszu stroficzny, rymowy, bezrymowy wierszu wiersza bez rymów podczas analizy wiersza rozpoznaje środki wyrazu posługuje się terminami posługuje się terminami wyodrębnia różne elementy charakterystyczne dla scena, aktor w kontekście kostium, rekwizyt w kontekście składające się na widowisko pantomimy widowiska teatralnego widowiska teatralnego teatralne przedstawia wybrane fakty posługuje się pojęciami rozpoznaje poszczególne określa właściwości i dotyczące historii kina związanymi z filmem (aktor, plany filmowe funkcje poszczególnych planów reżyser, kadr, plan filmowy) filmowych 19

odróżnia film od programu informacyjnego wyodrębnia wydarzenia w tekście wie, że bohater jest jednym z elementów świata przedstawionego w utworze rozpoznaje wybrane gatunki filmowe omawia wydarzenia w tekście krótko prezentuje najistotniejsze informacje o bohaterze wyjaśnia różnicę między filmem animowanym a innymi gatunkami filmowymi analizuje przebieg zdarzeń wypowiada się na temat uczuć i przeżyć bohatera nazywa tworzywo przekazów audiowizualnych (ruchome obrazy, dźwięk) stosuje słownictwo określające następstwo zdarzeń określa motywy działania bohatera identyfikuje opowiadanie, odróżnia wiersz od innych wymienia cechy wyjaśnia funkcję przysłowia komiks, baśń, przysłowie tekstów kultury opowiadania, komiksu, baśni tradycyjnej i współczesnej odczytuje teksty literackie odbiera różne teksty kultury odczytuje przenośne sensy odczytuje proste symbole i na poziomie dosłownym używa pojęcia przesłanie w odniesieniu do baśni posługuje się pojęciami dobro zło w odniesieniu do treści baśni czyta większość wymaganych lektur przynajmniej we fragmentach i na poziomie dosłownym wie, że obecność przesłania jest jedną z cech baśni rozróżnia pozytywne i negatywne zachowania bohaterów literackich czyta większość wymaganych lektur w całości i analizuje ich świat utworu opartego na nieskomplikowanych konstrukcjach metaforycznych odczytuje przesłanie baśni zestawia wartości i ich przeciwieństwa na zasadzie kontrastu czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje wybrane wątki alegorie formułuje samodzielnie przesłanie baśni odczytuje wartości i antywartości wpisane w teksty kultury czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje je w połączeniu z kontekstami analizuje podstawowe elementy ich świata przedstawionego przedstawiony III. Tworzenie udziela poprawnych i krótko wypowiada się na wypowiada się logicznie na świadomie porządkuje i 20

wypowiedzi logicznych odpowiedzi na podany temat związany z podany temat związany z komponuje treść swoich pytania otaczającą rzeczywistością poznanymi tekstami kultury wypowiedzi przedstawia się w kilku dostosowuje sposób stosuje formy dostosowuje sposób zdaniach przedstawiania do sytuacji grzecznościowe w wypowiedzi wyrażania się do zamierzonego komunikacyjnej ustnej i pisemnej celu (pozdrowienia, list, życzenia SMS) formułuje poprawnie formułuje logiczne pytania formułuje pytania o formułuje pytania o pytania podczas rozmowy do tekstu zróżnicowanej budowie charakterze uogólniającym tworzy wypowiedzi stosuje różne typy posługuje się podkreśla intencje wyrażające różne intencje, np. wypowiedzeń w zależności od pozawerbalnymi środkami wypowiedzi pozawerbalnymi prośbę, polecenie, zamierzonego celu komunikowania się stosownie środkami porozumiewania się podziękowanie, przepraszanie do okoliczności redaguje według podanego redaguje samodzielnie redaguje użytkowe formy redaguje użytkowe formy wzoru użytkowe formy użytkowe formy wypowiedzi wypowiedzi, stosuje wypowiedzi, stosując środki wypowiedzi: list prywatny odpowiednie słownictwo językowe podkreślające (tradycyjny i e- mail), kartkę z intencję wypowiedzi pozdrowieniami, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, przepis kulinarny, proste notatki w różnych formach redaguje według podanego redaguje samodzielnie redaguje opowiadanie redaguje charakteryzujące wzoru opowiadanie odtwórcze, opowiadanie odtwórcze, opis twórcze oraz rozwinięty opis się bogactwem językowym opis przedmiotu, opis miejsca, przedmiotu i miejsca przedmiotu i miejsca opowiadanie oraz opis przedmiotu i miejsca wydziela margines i dba o wyróżnia istotne treści w tworzy wypowiedzi zgodne rozplanowuje kompozycję 21

estetykę tekstu tekstach użytkowych z cechami kompozycyjnymi układu treści w różnych danej formy formach notatek sporządza według podanego sporządza samodzielnie stosuje jednolitą formę dba o zwięzłość wypowiedzi wzoru odtwórczy plan ramowy odtwórczy plan ramowy wypowiedzeń (bez czasownika) w zapisie planu ramowego wypowiedzi wypowiedzi w zapisie planu ramowego słucha z uwagą uczestników mówi na temat, uczestnicząc włącza się do rozmowy w reaguje na wypowiedzi rozmowy w rozmowie kulturalny sposób innych rozmówców czytając głośno, uwzględnia czytając głośno, uwzględnia czytając głośno, uwzględnia czytając głośno, przekazuje kropkę znak zapytania lub przecinki w wypowiedzeniach różne znaki interpunkcyjne intencję tekstu wykrzyknik na końcu wypowiedzeń wygłasza tekst z pamięci recytuje tekst poetycki artykułuje prawidłowo głosowo interpretuje tekst głoski podczas recytacji rozróżnia wypowiedzenia używa świadomie używa wypowiedzeń zapisuje poprawnie oznajmujące, pytające i wypowiedzeń oznajmujących, wykrzyknikowych ze wypowiedzenia oznajmujące, rozkazujące pytających i rozkazujących świadomością ich funkcji pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe buduje logiczne zdania tworzy poprawne tworzy poprawne przekształca zdanie wypowiedzenia pojedyncze wypowiedzenia pojedyncze i pojedyncze w równoważnik rozwinięte i nierozwinięte złożone zdania i odwrotnie ze świadomością celu stara się przestrzegać przestrzega poprawności stosuje poprawne formy poprawnie stosuje w poprawności gramatycznej gramatycznej wyrazów gramatyczne wyrazów wypowiedzi wyrazy o trudnej wyrazów odmiennych odmiennych, tworząc odmiennych odmianie wypowiedzi o nieskomplikowanej strukturze 22

językowej tworzy przysłówki od używa przymiotników i uwzględnia w używa we właściwych przymiotników przysłówków we właściwych wypowiedziach różne natężenie kontekstach przymiotników i kontekstach cech i właściwości przysłówków o różnych stosuje w większości natężeniach cechy zna zasady pisowni: stara się przestrzegać wyrazów zasady pisowni: stosuje we wszystkich rz, ż, ó, u, h, ch, poprawności ortograficznej w rz, ż, ó, u, h, ch, wyrazach zasady pisowni: nie z rzeczownikami, zakresie pisowni: nie z rzeczownikami, rz, ż, ó, u, h, ch, przymiotnikami, czasownikami rz, ż, ó, u, h, ch, przymiotnikami, czasownikami nie z rzeczownikami, i przysłówkami nie z rzeczownikami, i przysłówkami przymiotnikami, czasownikami wyrazów wielką i małą literą przymiotnikami, czasownikami wyrazów wielką i małą literą i przysłówkami ą i ę i przysłówkami ą i ę wyrazów wielką i małą literą i po spółgłoskach wyrazów wielką i małą literą i po spółgłoskach ą i ę ą i ę w podanym zestawie i po spółgłoskach i po spółgłoskach ortogramów w podanym zestawie w podanym zestawie ortogramów ortogramów zamyka wypowiedzenia stosuje poprawnie kropkę, stosuje poprawnie kropkę w poprawnie używa różnych oznajmujące kropką znak zapytania lub wykrzyknik zapisie dat znaków interpunkcyjnych na końcu wypowiedzeń operuje poprawnie tworzy rodziny wyrazów odróżnia wyrazy pokrewne stosuje świadomie w swoich słownictwem od bliskoznacznych wypowiedziach związki skoncentrowanym przede frazeologiczne wszystkim wokół tematów: dom, rodzina, szkoła i nauka, środowisko przyrodnicze i 23

społeczne Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który posiada wiedzę i umiejętności z podstawy programowej z przedmiotu w danej klasie, jego praca cechuje się aktywnością, samodzielnością i kreatywnością. Chętnie czyta i zna wiele tekstów ponadprogramowych. Twórczo i samodzielnie rozwija swoje zainteresowania. Podejmuje działalność literacką i kulturalną. Swobodnie korzysta z wielu źródeł w docieraniu do informacji, wykorzystuje funkcjonalnie nowoczesne technologie informacyjno- komunikacyjne. Tworzy bezbłędne pod każdym względem wypowiedzi ustne i pisemne, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, którego wyniki nie osiągają poziomu wymagań koniecznych, w związku z tym, nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności. Brak wiedzy i umiejętności nie rokuje osiągnięcia nawet minimalnego postępu. Klasa V Wymagania Sprawności konieczne (ocena: dopuszczający) podstawowe (ocena: dostateczny) rozszerzone (ocena dobry) dopełniające (ocena: bardzo dobry) UCZEŃ I. Odbiór czyta poprawnie tekst, czyta poprawnie tekst, czyta płynnie tekst, czyta tekst, stosując wypowiedzi i wyznaczając głosowo granice podkreślając głosem ważne podkreślając odpowiednią odpowiednie tempo i intonację wykorzystanie zdań, zwracając uwagę na znaki słowa modulacją nastrój i emocje w zależności od treści zawartych w nich interpunkcyjne bohaterów informacji słucha uważnie wypowiedzi słucha uważnie wszystkich nawiązuje do wypowiedzi wykorzystuje wysłuchane nauczyciela i uczniów wypowiedzi nauczyciela i innych we własnej pracy wypowiedzi we własnej pracy uczniów 24

określa temat oraz kategorie wydobywa istotne samodzielnie wydobywa z twórczo wykorzystuje dotyczące podstawowych informacje z tekstu tekstu wiele informacji informacje z tekstu elementów świata przedstawionego tekstu zna pojęcia: autor, narrator, odróżnia autora od narratora określa relacje autor wyjaśnia funkcję nadawcy i czytelnik, słuchacz, nadawca, oraz nadawcę od odbiorcy narrator czytelnik (słuchacz) odbiorcy w odniesieniu do odbiorca wypowiedzi wypowiedzi oraz nadawca odbiorca różnego typu wypowiedzi wypowiedzi rozpoznaje tekst literacki odróżnia tekst literacki od porównuje wybrane określa funkcje tekstu oraz tekst informacyjny informacyjnego elementy tekstów literackich i literackiego i informacyjnego informacyjnych rozpoznaje formy odróżnia formy gatunkowe zna funkcje różnych form wyodrębnia elementy gatunkowe wypowiedzi wypowiedzi gatunkowych wypowiedzi charakterystyczne dla różnych (zaproszenie, życzenia, form gatunkowych gratulacje, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcję) porządkuje informacje z odróżnia informacje ważne hierarchizuje informacje ocenia wpływ tekstu od drugorzędnych porządkowania informacji na proces zapamiętywania wyszukuje w tekście dostrzega w tekście treści wyszukuje w tekście treści odczytuje treści wyrażone informacje wyrażone wprost wyrażone wprost i pośrednio wyrażone pośrednio wprost i pośrednio rozumie treść pytań, poleceń rozumie dosłowne i niektóre rozumie przenośne odróżnia znaczenia oraz prostych informacji przenośne znaczenia wyrazów znaczenia wyrazów w dosłowne wyrazów w wypowiedzi wypowiedzi przenośnych w wypowiedzi zna pojęcia prawda i fałsz określa prawdziwość wyodrębnia przesłanki w wyciąga wnioski z tekstu informacji dotyczącej tekstu tekście 25

zna pojęcia: tytuł, wstęp, wyodrębnia w tekście określa relacje między określa funkcje części rozwinięcie, zakończenie, cząstki kompozycyjne częściami składowymi składowych wypowiedzi akapity wypowiedzi korzysta ze słownika zna budowę słownika języka korzysta ze słownika określa funkcje różnych ortograficznego polskiego oraz słownika wyrazów bliskoznacznych, słowników wyrazów obcych słownika języka polskiego oraz słownika wyrazów obcych wyszukuje hasła w zna budowę hasła korzysta z informacji korzysta z różnych źródeł encyklopedii encyklopedycznego zawartych w encyklopedii informacji rozpoznaje podmiot i zna pojęcia: przydawka, rozpoznaje podmiot wyjaśnia funkcję orzeczenie w zdaniu dopełnienie, okolicznik gramatyczny, szeregowy, orzeczenia, podmiotu, sposobu, okolicznik czasu, towarzyszący oraz orzeczenie przydawki, dopełnienia i okolicznik miejsca czasownikowe i orzeczenie okolicznika w zdaniu wyrażone wyrazami typu można, warto z bezokolicznikiem odróżnia zdanie pojedyncze rozpoznaje w tekście zdanie rozpoznaje równoważnik określa funkcję zdań rozwinięte i nierozwinięte, zna pojedyncze rozwinięte i zdania, określa typy zdań współrzędnie złożonych pojęcia zdanie pojedyncze i nierozwinięte, zdanie złożonych współrzędnie różnego typu zdanie złożone pojedyncze i złożone, odróżnia zdanie i wypowiedzenie bez osobowej formy czasownika rozpoznaje w rozpoznaje w tekście wskazuje różnice między określa funkcje różnych wypowiedziach rzeczowniki, liczebniki oraz przyimki różnymi częściami mowy części mowy w wypowiedzeniu czasowniki, przymiotniki, przysłówki oraz niektóre 26

liczebniki i przyimki rozpoznaje w tekście formy odróżnia czasowniki w rozpoznaje rzeczowniki określa funkcje różnych liczb, rodzajów gramatycznych, formie osobowej i nieosobowej żywotne i nieżywotne, osobowe form gramatycznych czasów odmiennych części oraz niektóre czasowniki i nieosobowe oraz formy odmiennych części mowy w mowy dokonane i niedokonane przypadków rzeczownika i wypowiedzeniu przymiotnika odczytuje proste znaki, w rozpoznaje emocje na rozpoznaje emocje nazywa emocje wyrażane za tym emotikony podstawie wyrazu twarzy wyrażane gestami i postawą pomocą różnych form ekspresji II. Analiza i nazywa reakcje czytelnicze opisuje wrażenia opisuje wrażenia opisuje emocje interpretacja towarzyszące odbiorowi towarzyszące odbiorowi towarzyszące odbiorowi tekstów kultury tekstów literackich różnych tekstów kultury tekstów kultury wypowiada się na temat określa sytuację bohatera zestawia sytuację bohatera z komentuje sytuację bohatera sytuacji bohatera literackiego i literackiego i filmowego własnymi doświadczeniami filmowego wypowiada się na temat prezentuje swój pogląd na ocenia bohatera literackiego posługuje się argumentami, postaci literackiej, wskazuje temat bohatera wyrażając swój stosunek do pozytywne i negatywne cechy postaci bohatera odróżnia dzieło literackie od rozpoznaje różne teksty odróżnia prozę od poezji wskazuje środki innych tekstów kultury kultury artystycznego wyrazu charakterystyczne dla różnych tekstów kultury zna pojęcie fikcja literacka odróżnia fikcję literacką od odróżnia fikcję filmową od określa rolę autora tekstu w rzeczywistości rzeczywistości kreowaniu fikcji literackiej wymienia prawdopodobne wymienia wypowiada się na temat wskazuje różnice między 27

(realistyczne) elementy świata nieprawdopodobne fantastyki w mitach i legendach elementami świata przedstawionego (fantastyczne) elementy świata przedstawionego mitu, legendy, przedstawionego baśni zna pojęcia: epitet, rozpoznaje w tekście wskazuje w tekście objaśnia funkcje porównanie, przenośnia (w tym niektóre epitety, porównania, literackim epitety, porównania, językowych środków uosobienie i ożywienie), wyraz przenośnie (w tym uosobienie i przenośnie (w tym uosobienia i stylistycznych dźwiękonaśladowczy, ożywienie), wyrazy ożywienia), wyrazy neologizm dźwiękonaśladowcze, dźwiękonaśladowcze, neologizmy neologizmy rozpoznaje wers, zwrotkę i odróżnia wiersz ciągły od rozpoznaje wiersz wolny, używa funkcjonalnie pojęć: refren, wskazuje rymy w stroficznego i rymowy od zna pojęcia: rymy męskie i wiersz ciągły, stroficzny, wierszu, zna pojęcie rytm wiersza bez rymów żeńskie oraz dokładne i rymowy, bezrymowy, wolny niedokładne oraz rymy i rytm podczas analizy wiersza posługuje się terminami: posługuje się terminami wyodrębnia różne elementy rozpoznaje znaki teatru i lalki, kostium, rekwizyty, związanymi z teatrem składające się na widowisko środki wyrazu dekoracja w kontekście lalkowym, zna pojęcie znaki teatralne, określa funkcje charakterystyczne dla teatru widowiska teatralnego teatru znaków teatralnych lalkowego posługuje się pojęciami wie, jak zbudowany jest posługuje się ze określa właściwości i związanymi z filmem: aktor, scenariusz filmowy zrozumieniem terminem ujęcie funkcje różnych elementów reżyser, scenariusz filmowy dzieła filmowego odróżnia film od programu informacyjnego wymienia cechy programu telewizyjnego o charakterze konkursowym wyraża opinię na temat programów telewizyjnych o charakterze konkursowym nazywa tworzywo przekazów audiowizualnych (ruchome obrazy, dźwięk) wyodrębnia wydarzenia w omawia wydarzenia w analizuje przebieg zdarzeń stosuje bogate słownictwo 28

tekście tekście, używa pojęć wątek i w ujęciu przyczynowoskutkowym określające następstwo zdarzeń akcja prezentuje najistotniejsze informacje o bohaterze wypowiada się na temat uczuć i przeżyć bohatera przedstawia opinię na temat bohatera określa motywy działania bohatera identyfikuje opowiadanie, powieść podróżniczą, baśń, odróżnia mit i legendę od baśni wymienia cechy charakterystyczne różnych omawia funkcję mitów i legend legendę, podanie, klechdę, mit, fraszkę, wiersz, przysłowie, komiks gatunków literackich odbiera teksty literackie na poziomie dosłownym odbiera niektóre teksty kultury na poziomie odczytuje przenośne sensy utworów opartych na odczytuje proste symbole i alegorie metaforycznym nieskomplikowanych konstrukcjach metaforycznych używa pojęcia przesłanie w odniesieniu do legendy i mitu odczytuje przesłanie niektórych legend i mitów odczytuje przesłania legend i mitów formułuje samodzielnie przesłanie legendy i mitu posługuje się pojęciami: dobro zło, przyjaźń wrogość, prawda kłamstwo, rozróżnia pozytywne i negatywne zachowania bohaterów literackich zestawia wartości i ich przeciwieństwa na zasadzie kontrastu odczytuje wartości i antywartości wpisane w teksty kultury pokój wojna w odniesieniu do treści omawianych utworów czyta większość wymaganych lektur przynajmniej we fragmentach i analizuje podstawowe elementy czyta większość wymaganych lektur w całości i analizuje ich świat przedstawiony czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje wybrane wątki czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje je w połączeniu z kontekstami ich świata przedstawionego III. Tworzenie udziela poprawnych i krótko wypowiada się na wypowiada się logicznie na świadomie porządkuje i 29

wypowiedzi logicznych odpowiedzi na podany temat związany z podany temat związany z komponuje treść swoich pytania otaczającą rzeczywistością poznanymi tekstami kultury wypowiedzi rozpoznaje oficjalną i dostosowuje sposób stosuje formy dostosowuje sposób nieoficjalną sytuację wyrażania się do sytuacji grzecznościowe w wypowiedzi wyrażania się do zamierzonego komunikacyjną komunikacyjnej ustnej i pisemnej celu (pozdrowienia, list, życzenia, gratulacje) formułuje poprawnie formułuje logiczne pytania formułuje pytania o formułuje pytania o pytania podczas rozmowy do tekstu zróżnicowanej budowie charakterze uogólniającym tworzy wypowiedzi stosuje różne typy posługuje się podkreśla intencje wyrażające różne intencje, np. wypowiedzeń w zależności od pozawerbalnymi środkami wypowiedzi pozawerbalnymi prośbę, polecenie, radę, zamierzonego celu komunikowania się stosownie środkami porozumiewania się podziękowanie, przeprosiny do okoliczności redaguje według podanego redaguje samodzielnie redaguje użytkowe formy redaguje użytkowe formy wzoru użytkowe formy użytkowe formy wypowiedzi wypowiedzi, stosuje wypowiedzi, stosując środki wypowiedzi: list, kartkę z odpowiednie słownictwo językowe podkreślające pozdrowieniami, ogłoszenie, intencję wypowiedzi zawiadomienie, zaproszenie, życzenia, gratulacje, instrukcję, proste notatki w różnych formach redaguje według podanego redaguje samodzielnie redaguje rozwinięte, redaguje poprawne, wzoru opowiadanie z opowiadanie z elementami poprawne stylistycznie charakteryzujące się elementami opisu, opis opisu, opis przedmiotu, opis opowiadanie z elementami bogactwem językowym, przedmiotu, opis postaci, opis postaci, opis miejsca, opis opisu, opis przedmiotu, opis opowiadanie z elementami miejsca, opis krajobrazu, krajobrazu, dziennik, postaci, opis miejsca, opis opisu, opis przedmiotu, opis 30

dziennik, pamiętnik, sprawozdanie pamiętnik, sprawozdanie krajobrazu, dziennik, pamiętnik, sprawozdanie wydziela margines i dba o wyróżnia istotne treści w tworzy wypowiedzi zgodne estetykę tekstu tekstach użytkowych z cechami kompozycyjnymi danej formy sporządza według podanego sporządza samodzielnie stosuje jednolitą formę wzoru odtwórczy plan ramowy odtwórczy plan ramowy i wypowiedzeń (bez czasownika) i szczegółowy wypowiedzi szczegółowy wypowiedzi w zapisie planu ramowego i szczegółowego słucha z uwagą uczestników włącza się do rozmowy w reaguje na wypowiedzi rozmowy, mówi na temat, kulturalny sposób innych rozmówców uczestnicząc w rozmowie czytając głośno, uwzględnia czytając głośno, uwzględnia czytając głośno, uwzględnia kropkę, znak zapytania lub przecinki w wypowiedzeniach różne znaki interpunkcyjne wykrzyknik na końcu wypowiedzeń wygłasza tekst z pamięci recytuje tekst poetycki artykułuje prawidłowo głoski podczas recytacji odróżnia wypowiedzenia używa świadomie używa wypowiedzeń oznajmujące, pytające i wypowiedzeń oznajmujących, wykrzyknikowych ze rozkazujące pytających i rozkazujących świadomością ich funkcji buduje logiczne tworzy poprawne przekształca wypowiedzenia wypowiedzenia pojedyncze i wypowiedzenia pojedyncze i bez osobowej formy złożone złożone czasownika w zdania i postaci, opis miejsca, opis krajobrazu, dziennik, pamiętnik, sprawozdanie rozplanowuje kompozycję układu treści w różnych formach wypowiedzi dba o zwięzłość wypowiedzi w zapisie planu ramowego i szczegółowego prezentuje własne stanowisko w rozmowie czytając głośno, przekazuje intencję tekstu głosowo interpretuje tekst zapisuje poprawnie wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe przekształca zdanie pojedyncze w równoważnik zdania i odwrotnie ze 31

odwrotnie świadomością celu stara się przestrzegać przestrzega poprawności stosuje poprawne formy poprawnie stosuje w poprawności gramatycznej gramatycznej wyrazów gramatyczne wyrazów wypowiedzi wyrazy o trudnej wyrazów odmiennych odmiennych, tworząc odmiennych odmianie wypowiedzi o nieskomplikowanej strukturze językowej tworzy przysłówki od używa przymiotników i uwzględnia w używa we właściwych przymiotników przysłówków we właściwych wypowiedziach różne natężenie kontekstach przymiotników i kontekstach cech i właściwości przysłówków o różnych natężeniach cechy zna zasady pisowni: stara się przestrzegać stosuje w większości stosuje we wszystkich rz, ż, ó, u, h, ch, poprawności ortograficznej w wyrazów zasady pisowni: wyrazach zasady pisowni: nie z rzeczownikami, zakresie pisowni: rz, ż, ó, u, h, ch, rz, ż, ó, u, h, ch, przymiotnikami, czasownikami, rz, ż, ó, u, h, ch, nie z rzeczownikami, nie z rzeczownikami, przysłówkami i liczebnikami nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami, przymiotnikami, wielką i małą literą, przymiotnikami, czasownikami, przysłówkami i liczebnikami, czasownikami, przysłówkami i ą i ę, przysłówkami i liczebnikami, wielką i małą literą, liczebnikami, i po spółgłoskach, wielką i małą literą, ą i ę, wielką i małą literą, końcówek -i, -ii, -ji, ą i ę, i po spółgłoskach, ą i ę, końcówek -em, -om, i po spółgłoskach, końcówek -i, -ii, -ji, i po spółgłoskach, przyimków złożonych i końcówek -i, -ii, -ji, końcówek -em, -om, końcówek -i, -ii, -ji, wyrażeń przyimkowych końcówek -em, -om, przyimków złożonych i końcówek -em, -om, przyimków złożonych i wyrażeń przyimkowych w przyimków złożonych i wyrażeń przyimkowych w zestawie ortogramów wyrażeń przyimkowych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach zestawie ortogramów 32

zawartych w ćwiczeniach zawartych w ćwiczeniach zna wybrane zasady stara się przestrzegać zasad stosuje w większości stosuje we wszystkich dotyczące oznaczania dotyczących oznaczania wyrazów zasady oznaczania wyrazach zasady oznaczania spółgłosek dźwięcznych i spółgłosek dźwięcznych i spółgłosek dźwięcznych i spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych bezdźwięcznych w zestawie bezdźwięcznych w zestawie bezdźwięcznych w zestawie ortogramów zawartych w ortogramów zawartych w ortogramów zawartych w ćwiczeniach ćwiczeniach ćwiczeniach zamyka wypowiedzenia stosuje poprawnie kropkę, stosuje w większości stosuje we wszystkich oznajmujące kropką, znakiem znak zapytania lub wykrzyknik wypowiedzeń poznane zasady wypowiedzeniach poznane zapytania lub wykrzyknikiem na końcu wypowiedzeń, zna użycia przecinka w zdaniu zasady użycia przecinka w zasady dotyczące użycia pojedynczym i złożonym zdaniu pojedynczym i przecinka w zdaniach złożonym pojedynczych i złożonych operuje poprawnie odróżnia wyrazy pokrewne używa funkcjonalnie i we używa funkcjonalnie i we słownictwem od bliskoznacznych, tworzy właściwych kontekstach właściwych kontekstach skoncentrowanym przede rodziny wyrazów frazeologizmów archaizmów i neologizmów wszystkim wokół tematów: dom, rodzina, szkoła i nauka, środowisko przyrodnicze i społeczne Ocenę celującą otrzymuje uczeń, posiada wiedzę i umiejętności z podstawy programowej z przedmiotu w danej klasie, jego praca cechuje się aktywnością, samodzielnością i kreatywnością. Chętnie czyta i zna wiele tekstów ponadprogramowych. Twórczo i samodzielnie rozwija swoje zainteresowania. Podejmuje działalność literacką i kulturalną. Swobodnie korzysta z wielu źródeł w docieraniu 33

do informacji, wykorzystuje funkcjonalnie nowoczesne technologie informacyjno- komunikacyjne. Tworzy bezbłędne pod każdym względem wypowiedzi ustne i pisemne, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, którego wyniki nie osiągają poziomu wymagań koniecznych, w związku z tym, nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności. Brak wiedzy i umiejętności nie rokuje osiągnięcia nawet minimalnego postępu. Klasa VI konieczne podstawowe rozszerzone dopełniające (ocena: dopuszczający) (ocena: dostateczny) (ocena dobry) (ocena: bardzo dobry) UCZEŃ I. Odbiór czyta sprawnie tekst, czyta poprawnie tekst, czyta płynnie tekst, czyta tekst, stosując wypowiedzi i wyznaczając głosowo granice podkreślając głosem ważne podkreślając odpowiednią odpowiednie tempo i intonację wykorzystanie zdań, zwracając uwagę na znaki słowa modulacją nastrój i emocje w zależności od treści zawartych w nich interpunkcyjne bohaterów informacji słucha uważnie wypowiedzi słucha uważnie wszystkich nawiązuje do wypowiedzi wykorzystuje wysłuchane nauczyciela i uczniów wypowiedzi nauczyciela i innych we własnej pracy wypowiedzi we własnej pracy uczniów określa temat oraz główną samodzielnie wydobywa z funkcjonalnie wykorzystuje twórczo wykorzystuje myśl tekstu tekstu wiele informacji informacje zawarte w tekście informacje z tekstu używa ze zrozumieniem wyjaśnia na przykładach, co określa relacje autor wyjaśnia funkcję nadawcy i pojęć: autor, narrator, odróżnia autora od narratora narrator czytelnik (słuchacz) odbiorcy w odniesieniu do czytelnik, słuchacz do oraz nadawcę od odbiorcy oraz nadawca odbiorca różnego typu wypowiedzi określenia nadawcy i odbiorcy wypowiedzi wypowiedzi wypowiedzi 34

rozpoznaje tekst objaśnia różnice między porównuje wybrane określa funkcje tekstu informacyjny, literacki i tekst informacyjnym, literackim elementy tekstów informacyjnego, literackiego i reklamowy i reklamowym informacyjnych, literackich i reklamowego reklamowych odczytuje informacje wskazuje opinie w tekście rozpoznaje różne środki określa funkcję różnych zawarte w tekście reklamowym reklamowym językowe i pozajęzykowe użyte środków językowych i w tekście reklamowym pozajęzykowych w tekście reklamowym rozpoznaje formy odróżnia formy gatunkowe objaśnia funkcje różnych wyodrębnia elementy gatunkowe wypowiedzi wypowiedzi form gatunkowych wypowiedzi charakterystyczne dla różnych (zaproszenie, życzenia, form gatunkowych gratulacje, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcję, przepis) odróżnia zawarte w tekście hierarchizuje informacje określa funkcję różnych wykorzystuje umiejętność informacje ważne od informacji w tekście selekcjonowania informacji drugorzędnych podczas korzystania z różnych źródeł (m.in. internetu) wyszukuje w tekście odczytuje treści wyrażone funkcjonalnie wykorzystuje wyszukuje informacje informacje wyrażone wprost i wprost i pośrednio informacje wyrażone pośrednio wyrażone wprost i pośrednio w pośrednio do opisu różnych elementów tekstach o wyższym stopniu świata przedstawionego w organizacji utworze rozumie dosłowne i odróżnia znaczenia określa wpływ przenośnych określa funkcję przenośnych przenośne znaczenia wyrazów dosłowne wyrazów od znaczeń i dosłownych znaczeń wyrazów znaczeń wyrazów w różnych w wypowiedzi przenośnych w wypowiedzi na odbiór wypowiedzi tekstach (informacyjnych, literackich, reklamowych) 35

wyciąga wnioski wynikające odróżnia kłamstwo od fikcji rozpoznaje elementy odróżnia perswazję od z przesłanek zawartych w literackiej manipulacji językowej manipulacji tekście wyodrębnia w tekście części określa relacje między określa funkcje części funkcjonalnie wykorzystuje składowe i dostrzega relacje częściami składowymi składowych wypowiedzi wiedzę o budowie tekstu do między nimi wypowiedzi odczytywania jego sensu samodzielnie korzysta z zna budowę i funkcję korzysta ze słowników korzysta z różnych typów informacji zawartych w słowników wyrazów obcych, frazeologicznego oraz słowników odpowiednio do słowniku ortograficznym, frazeologicznego oraz poprawnej polszczyzny potrzeb słowniku języka polskiego oraz poprawnej polszczyzny wyrazów bliskoznacznych samodzielnie wyszukuje korzysta z informacji korzysta z informacji korzysta z różnych źródeł hasła w encyklopedii zawartych w encyklopedii zawartych na tematycznych informacji odpowiednio do tradycyjnej oraz internetowej portalach internetowych potrzeb rozpoznaje podmiot odróżnia orzeczenie objaśnia funkcję różnych funkcjonalnie wykorzystuje orzeczenie, przydawkę, czasownikowe od imiennego i części zdania różne typy podmiotów i dopełnienie i okolicznik w zna ich funkcję orzeczeń oraz inne części zdaniu zdania w swoich wypowiedziach rozpoznaje w tekście zdania określa funkcję w tekście rozpoznaje różne typy zdań celowo wykorzystuje różne pojedyncze rozwinięte i zdań pojedynczych złożonych współrzędnie i typy wypowiedzeń dla nierozwinięte, zdania rozwiniętych i nierozwiniętych, określa ich funkcję osiągnięcia zamierzonych pojedyncze i złożone oraz zdań pojedynczych i złożonych efektów równoważniki zdań oraz równoważników zdań rozpoznaje w objaśnia różnice między określa funkcje różnych wykorzystuje wiedzę o wypowiedziach rzeczowniki, podstawowymi częściami części mowy w wypowiedzeniu funkcjach zaimków w swoich 36

czasowniki, przymiotniki, mowy wypowiedziach ustnych i przysłówki, liczebniki, zaimki, pisemnych przyimki i spójniki rozpoznaje w tekście formy określa funkcje form używa form strony biernej i funkcjonalnie stosuje różne przypadków, liczb, osób, przypadków, liczb, osób, czynnej czasownika dla formy trybu czasownika w rodzajów gramatycznych, rodzajów gramatycznych, uzyskania jednoznaczności swoich wypowiedziach czasów odmiennych części czasów w wypowiedzi treści wypowiedzi mowy rozpoznaje znaczenie nazywa emocje postaci nazywa emocje postaci wykorzystuje wiedzę na niewerbalnych środków literackich, komiksowych, ukazanych w różnych tekstach temat niewerbalnych środków komunikowania się (gest, filmowych wyrażane mimiką, kultury (m.in. obraz, rzeźba, komunikowania się w opisie wyraz twarzy, mimika, postawa gestami i postawą fotografia), wyrażane za postaci ukazanych w różnych ciała) pomocą różnych form ekspresji tekstach kultury II. Analiza i nazywa reakcje czytelnicze opisuje wrażenia opisuje wrażenia opisuje emocje interpretacja towarzyszące odbiorowi towarzyszące odbiorowi towarzyszące odbiorowi tekstów kultury tekstów literackich i filmowych różnych tekstów kultury tekstów kultury wypowiada się na temat określa sytuację bohatera zestawia sytuację bohatera z obiektywnie komentuje sytuacji bohatera literackiego i literackiego i filmowego własnymi doświadczeniami sytuację bohatera filmowego wyraża swój stosunek do ocenia postać prezentowaną posługuje się odpowiednimi w ocenie postaci literackiej postaci ukazanych w różnych w tekście kultury argumentami, wyrażając swoją bierze pod uwagę motywy jej tekstach kultury ocenę postaci postępowania rozpoznaje różne teksty odróżnia tekst literacki od wskazuje środki używa pojęć kultury (tekst literacki, film, publicystycznego artystycznego wyrazu charakterystycznych dla przedstawienie teatralne, balet, charakterystyczne dla różnych wybranej dziedziny sztuki w dzieło muzyczne, obraz, rzeźbę, tekstów kultury opisie tekstu kultury 37