Potwierdzenie kompetencji perspektywa instytucji szkoleniowej Cezary Krawczyński
Projekt Potwierdzenie kwalifikacji zawodowych u osób, które zdobyły je poza formalnym zatrudnieniem: hobby, prace sezonowe, rotacja wewnątrz firmy BUDUJMY RAZEM 2004 2008 Olsztyńska Izba Budowlana regionalny samorząd gospodarczy branży budowlanej Polska Korporacja Techniki Sanitarnej Gazowej Grzewczej i Klimatyzacji krajowy samorząd gospodarczy branży instalatorskiej Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w Olsztynie 2
Innowacje w BUDUJMY RAZEM równowaga życie-praca szkolenia IT nowe metody pedagogiczne e-learning rotacja pracy walidacja kompetencji COPiK nowe technologie sanitarne model Funduszu Szkoleniowego 3
Istota walidacji kompetencji weryfikacja umiejętności wiadomości i odpowiedzialności kandydata wystawienie certyfikatu uznawalnego przez przedsiębiorców W projekcie Budujmy Razem walidacja kompetencji dotyczyła zawodów: - Monter instalacji i urządzeń sanitarnych - Monter instalacji gazowych 4
Kwalifikacje składowe w ramach zawodu MONTER INSTALACJI I URZĄDZEŃ SANITARNYCH 1. Montaż instalacji wodociągowych z rur miedzianych 2. Montaż instalacji wodociągowych z rur stalowych ocynkowanych 3. Montaż instalacji wodociągowych z rur z tworzyw sztucznych 4. Montaż instalacji kanalizacyjnej 5. Montaż armatury odbiorczej 6. Próba szczelności na zimno i gorąco 7. Izolacje cieplne przewodów instalacji sanitarnych 8. Montaż instalacji centralnego ogrzewania 9. Montaż instalacji ogrzewania podłogowego 10. Montaż domowych zestawów hydroforowych 11. Montaż podgrzewaczy ciepłej wody 12. Montaż urządzeń kotłowni na paliwo stałe i olejowe 13. Montaż kolektorów słonecznych i instalacji solarnych 5
Kwalifikacje składowe w ramach zawodu MONTER INSTALACJI GAZOWYCH 1. Wykonywanie przyłączy gazowych oraz montowanie szafek gazowych i punktów redukcyjno-pomiarowych 2. Wykonywanie instalacji gazowych z rur miedzianych łączonych poprzez lutowanie 3. Instalowanie odbiorników gazowych oraz łączenie ich z przewodami gazowymi C.O. i wodociągami 4. Wykonanie dróg odprowadzania spalin z urządzeń gazowych oraz instalowanie urządzeń wentylacyjnych w pomieszczeniach z urządzeniami gazowymi 5. Instalowanie armatury oraz urządzeń zabezpieczających, regulacyjnych i sterowniczych w instalacjach gazowych 6. Wykonanie prób szczelności i sprawdzanie stanu technicznego instalacji i przyłączy gazowych 7. Wykonanie izolacji termicznych i antykorozyjnych oraz oznaczeń instalacji i przyłączy gazowych 6
Przebieg procesu walidacji 1. Spotkanie informacyjne 2. Egzamin teoretyczny (120 min. test z zakresu wiedzy zawodowej i odpowiedzialności w wybranych kwalifikacjach składowych ( + ewentualna rozmowa uzupełniająca) 3. Egzamin praktyczny (180-240 min) Zadania praktyczne wynikające z treści programowej kwalifikacji składowej 4. Ocena wykonania i decyzja Komisji Walidacyjnej/Egzaminacyjnej - specjaliści branży budowlanej i instalatorskiej, posiadający odpowiednią wiedzę, umiejętności i uprawnienia do przeprowadzania egzaminów; przedstawiciele samorządów gospodarczych 5. Potwierdzenie kompetencji i wydanie certyfikatu 7
8
ROZPOZNAWALNOŚĆ PROCESU 9
EFEKTY PROCESU WALIDACJI Struktura wykształcenia uczestników procesu 5% 13% 35% 47% podstawowe zasadnicze zawodowe średnie wyższe Wśród osób poddających weryfikacji swoje umiejętności zawodowe największy odsetek stanowili posiadacze wykształcenia zasadniczego zawodowego (47%) oraz średniego (35%). Nie zabrakło również osób z wykształceniem wyższym i podstawowym. 10
EFEKTY PROCESU WALIDACJI Deklaracja posiadania umiejętności uzyskanych w różnym horyzoncie czasowym Długość posiadania umiejętności 9% Struktura wieku uczestników walidacji kompetencji zawodowych 62% 19% 10% 17% 5% pon 1 1-3 lat 3-5 lat pow 5 najmłodszy 20 lat najstarszy 66 lat. 78% do 25 lat 25-49 lat 50 lat i pow. 11
Efekty procesu walidacji napłynęło 244 zgłoszeń 121 osób potwierdziło swoje umiejętności w zawodzie monter instalacji i urządzeń sanitarnych (w tym 17 os. wszystkie kwalifikacje składowe) 54 osoby potwierdziło swoje umiejętności w zawodzie monter instalacji gazowych (w tym 26 os. wszystkie kwalifikacje składowe) 44 osoby uzyskały certyfikat z dwóch zawodów 11% uczestników nie zaliczyło w całości ani jednej kwalifikacji składowej średnia wieku osób zwalidowanych to 41 lat 83% - poddających się walidacji to pracownicy (także branże inne niż budowlana, np: funkcjonariusze straży granicznej, mechanicy pojazdów samochodowych, rolnicy, kierowcy, technicy technologii drewna, spawacze, konserwatorzy i sprzedawcy). 12
DOKUMENTOWANIE PROCESU WALIDACJI Teczka uczestnika walidacji: lista sprawdzająca zawartość teczki osobowej, protokół z procesu walidacji kompetencji, testy teoretyczne, karta oceny zadnia teoretycznego, zapotrzebowania na materiały, przykład zadania praktycznego, karta oceny zadania praktycznego, dokumentacja fotograficzna z realizacji zadania, Dokumentacja z monitoringu projektowego. Dokumentacja nadzoru pedagogicznego. Dokumentacja systemu zarządzania jakością ISO 9001-2008 13
Podsumowanie doświadczenie ma taką samą wartość, jak edukacja formalna walidacja kompetencji, jako sposób na uzyskanie certyfikatu, ma jakąkolwiek wartość tylko wtedy, gdy wszyscy wiedzą o jego istnieniu i sposobach uzyskania, a certyfikat cieszy się uznaniem przedsiębiorców doświadczenia francuskie oraz analizy własne wskazują, że walidacja kompetencji jest skutecznym uzupełnieniem systemu kształcenia ustawicznego 14
WNIOSKI- MOCNE STRONY - niskie koszty (w porównaniu do edukacji szkolnej), - nieskomplikowany mechanizm proceduralny, - łatwość stosowania, - dopasowanie do potrzeb rynku pracy i tworzonego Krajowego Systemu Kwalifikacji oraz istniejących w placówce systemów zapewniania jakości, - pobudzanie rozwoju pracownika i firmy, - wprowadzenie przejrzystości do kwalifikacji posiadanych przez pracowników i osoby poszukujące pracy. 15
WNIOSKI PUBLIKACJA Autorzy: Henryk Narwojsz, Cezary Krawczyński, Krzysztof Symela, Karolina Zwiefka Recenzent: prof. dr hab. Stefan M. Kwiatkowski, Komitet Nauk Pedagogicznych PAN ISBN 978-83-7204-678-9 16
Projekty 1. Fachowiec z tytułem 2009 - tapicer, stolarz (370 - planowana liczba uczestników) 2. Fachowiec z tytułem 2 2010 - branża budowlana: betoniarz-zbrojarz, elektryk, monter inst. alacji gazowych, monter inst. i urządzeń sanitarnych, murarz, stolarz, tapicer, technolog robót wyk. w budownictwie (304 planowana liczba uczestników) 3. Fachowiec po mistrzowsku 2011 - branża gastronomiczna: kucharz małej gastronomii, kelner (168 planowana liczba uczestników) Potwierdzenie kwalifikacji zawodowych u osób, które zdobyły je w formalnym zatrudnieniu 17
Schemat działania ETAP 1: seminarium przygotowujące do egzaminów kwalifikacyjnych - 24 godz. ETAP 2: teoretyczny egzamin kwalifikacyjny na tytuł zawodowy lub tytuł mistrza - 2 godz. ETAP 3: część praktyczna egzaminu kwalifikacyjnego 4 godz. ETAP 4: ocena komisji kwalifikacyjnej Osoby spełniające wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 r. w sprawie uzyskania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych 18
Uczestnicy projektów Fachowiec z tytułem i Fachowiec z tytułem 2 Poziom wykształcenia 10,6% 3,1% 5,3% 4,3% podstawowe gimnazjale 76,7% ponadgimnazjalne pomaturalne wyższe Struktura wieku: Status na rynku pracy 52% uczestników to mieszkańcy wsi 48% uczestników to mieszkańcy miast 12% 88% zatrudnieni bezrobotni 757 osób uzyskało formalne potwierdzenie kwalifikacji (367 w pierwszej edycji, 390 w drugiej) 19
Wnioski większa niż zakładana liczba chętnych oraz napływające zgłoszenia potwierdzają potrzebę organizacji egzaminów kwalifikacyjnych dla dorosłych potwierdza się potrzeba przygotowania/usystematyzowania wiedzy (szczególnie teoretycznej) przed egzaminem pozytywne wyniki egzaminów motywują do dalszego działania i przyczyniają się do wzrostu poczucia własnej wartości i samooceny 20
EFEKTY-PERSPEKTYWY 21
EFEKTY- PERSPEKTYWY ZSK Zintegrowany System Kwalifikacji PCA Polskie Centrum Akredytacji ISO International Organization for Standardization CertiVET Trenerzy branży budowlanej 22
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Cezary Krawczyński Główny Specjalista ds. programów nauczania i nadzoru pedagogicznego ul. Mickiewicza 5; Olsztyn tel. 89 527 67 62 c.krawczynski@wmzdz.pl 23