121 KOMUNIKATY, REFERATY 150 Lat Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Rolniczego w Dublanach Główny budynek: Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Rolniczego Fot. E. Krasowski Uroczystości związane ze Stupięćdziesięcioleciem Uniwersytetu w Dublanach, odbyły się w dniach 19 i 20 września 2006 r. Zaproszeni przez J.M. Rektora Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Rolniczego w Dublanach prof. dr hab. Wołodymyra Snityńskiego w uroczystościach udział wzięli: Rektor AR w Lublinie prof. dr. hab. Zdzisław Targoński, Dyrektor Instytutu Agrofizyki PAN w Lublinie prof. dr hab. Józef Horabik i prof. dr hab. Stanisław Grundas, Rektor WyŜszej Szkoły InŜynieryjno Ekonomicznej w Ropczycach dr hab. Stanisław Sosnowski prof. WSI-E, Kanclerz mgr Józef Trojan, Dziekan Wydziału dr hab. Adam Czudec prof. WSI-E, a takŝe autor artykułu. Uczestniczyło około 150 osób, w tym goście z zagranicy. Z Polski byli uczeni z Lublina, Warszawy, Krakowa, Rzeszowa i Ropczyc. Uroczystym podkreślaniem udziału Polaków było nadanie tytułu doktora honoris causa Uczelni J. M. Rektorowi WyŜszej Szkoły InŜynieryjno-Ekonomicznej w Ropczycach dr. hab. inŝ. Stanisławowi Sosnowskiemu, prof. WSI-E. Z duŝym zainteresowaniem uczestnicy uroczystości jubileuszowych obejrzeli występy zespołów studenckich, prezentujących folklor tańca ukraińskiego, muzyki i śpiewu. Lwowski Państwowy Uniwersytet Rolniczy, jedna z przodujących placówek naukowych na Ukrainie, odegrała ogromną rolę w rozwoju oświaty rolniczej i nauki w Zachodniej Ukrainie.
122 W środku rektor Włodymyr Snityński oraz prorektorzy: po lewej stronie Witalij Bojarczuk i po prawej Georgij Czerewko fot. E. Krasowski Dyplom doktora honoris causa Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Rolniczego wręczony prof. Stanisławowi Sosnowskiemu
150 lat Lwowkiego Państwowego Uniwersytetu Rolniczego 123 Obecny Uniwersytet to placówka naukowa o 12 kompleksowych specjalnościach. Na sześciu wydziałach kształci się tu ponad 7 tysięcy studentów, zaś około 1000 studentów podnosi swoje kwalifikacje na studiach podyplomowych. Uniwersytet kształci studentów w systemie trzystopniowym: (bakałarz, specjalista, magister). W Uniwersytecie, w 39 katedrach zatrudnionych jest 40 profesorów i doktorów habilitowanych, 253 doktorów i docentów. Uniwersytet współpracuje z wieloma uczelniami z zagranicy, w tym w: Polsce, Słowacji, Czechach, USA, w Kanadzie i Syrii. Uniwersytet kształci studentów na poziomie światowym dzięki wysoko wykwalifikowanej kadrze naukowej, a współpraca międzynarodowa przyczynia się do szybkiego rozwoju młodego Państwa. Historia Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Rolniczego zaczyna się 9 stycznia 1856 roku, kiedy to we wsi Dublany koło Lwowa, na koszt i pod patronatem Galicyjskiego Gospodarczego Towarzystwa, została otwarta Szkoła Rolnicza. Dokumenty świadczą, Ŝe celem szkoły było zarówno powiększanie liczby uczniów,jak i nauczania o najnowszych osiągnięciach naukowych i praktycznych, jakie były stosowane w rolnictwie europejskim. Szkoła dynamicznie rozwijała się, a dzięki prowadzonym badaniom naukowym uzyskiwano coraz większe efekty gospodarcze na duŝych obszarach rolnych na Galicji. W roku 1878 Szkoła Rolnicza została upaństwowiona, a w 1880 otrzymała status szkoły wyŝszej. W tym okresie w Dublanach zbudowano nowe budynki szkolne z dobrze wyposaŝonymi w najnowsza aparaturę pomiarowa laboratoriami. Wybudowano takŝe akademiki dla studiującej młodzieŝy. W tym okresie uruchomiono następujące kierunki nauczania, takie jak: meteorologia, mechanika, ocena nasiennictwa, chemia rolna i obróbka ziemi i sadownictwa. W 1901 roku WyŜsza Szkoła Rolnicza w Dublanach otrzymała status Akademii, na podstawie uchwały ministra rolnictwa rządu Austro - Węgierskiego. Konsekwencją decyzji było powołanie Katedr, takich jak: Rolnictwa i Roślin, Wiejskiej Administracji, InŜynierii Wiejskiej oraz Stacji Badania Maszyn. Zbudowano, korpus chemiczny i pawilon mechanizacji. Osiągnięcia naukowe Akademii znane były w tym czasie w całej Europie, zaś Akademia stała się Centrum nauk rolniczych we Wschodniej i Zachodniej Galicji. W 1919 roku przyłączenie Kresów Wschodnich do Polski wpłynęło na intensywny rozwój Akademii w Dublanach. Istniała potrzeba kształcenia coraz to większej liczby studentów, brak jednak finansów na remont budynków i inne potrzeby związane z procesem nauczania zmusiły ówczesne władze Akademii do przyłączenia jej do Politechniki. Na bazie Akademii powołano w Politechnice Lwowskiej Wydział Rolniczo-Leśny. Na początku Drugiej Wojny Światowej, po przyłączeniu Zachodniej Ukrainy do Związku Radzieckiego, w październiku 1939 roku Politechnikę Lwowską
124 przemianowano na Lwowski Politechniczny Instytut, w którego strukturach nadal pozostawał Wydział Rolniczo - Leśny. Dokonano zasadniczych zmian organizacyjnych w programach procesu nauczania i administracji. W okresie międzywojennym uległ zasadniczej zmianie skład socjalny studentów. Wzrosła liczba studentów pochodzenie wiejskiego i robotniczego, a studentów polskiego pochodzenia było wówczas 90 95%. Podczas okupacji niemieckiej nastąpiło wyraźne zahamowania działalności i rozwoju Uczelni. W sierpniu 1942 roku Instytut występuje pod nazwą Państwowe Fachowe Rolnicze Kursy we Lwowie, podporządkowane Generalnej Guberni z wykładami w języku niemieckim. Po Drugiej Wojnie Światowej Wydział Rolniczo-Leśny znowu wraca do Lwowskiego Politechnicznego Instytutu i ponownie rozpoczyna swoją działalność naukowo-dydaktyczną. W związku z duŝym zapotrzebowaniem na kadrę specjalistów z zakresu rolnictwa, na bazie Wydziału Rolniczo - Leśnego w roku 1946 utworzono Lwowski Instytut Rolniczy. Powołano nowe wydziały: Agronomii, Mechanizacji Rolnictwa, Ekonomiczny, Architektury Wiejskiej, Budownictwa i Prawa Rolnego. W latach 60-tych XX wieku w Dublanach zbudowano miasteczko studenckie. Narodowy zryw pod koniec lat 80-tych i początku 90-tych XX w. na Ukrainie nie ominął takŝe Dublan. Rozpoczęła się tu aktywna dekomunizacja w Uczelni. Pierwszego września 1990 roku nad głównym budynkiem Instytutu uroczyście zawieszono Flagę Narodową. Decyzją Rady Ministrów Ukrainy z dnia 5 września 1996 r. na bazie Instytutu Rolniczego powołano Lwowski Państwowy Rolniczy Uniwersytet. Dla zobrazowania struktury Uniwersytetu Lwowskiego, zostaną omówione niektóre jego wydziały: Wydział Agronomii. Od Wydziału Agronomii w odległym 1856 roku rozpoczęła się historia nauk rolniczych w Dublanach. Pierwszymi wykładowcami byli między innymi E. Lebowski, M. Niesiołowski i M. śelkowski. Obecny Wydział ma 8 katedr: Agroekologii i Biologii, Agrochemii i Gleboznawstwa, Ogólnej Uprawy Roli, Produkcji Roślin i Uprawy Łąk, Owocowo-Warzywnej, Selekcji i Ochrony Roślin, Filozofii, Hodowli Bydła. Na Wydziale pracuje 76 nauczycieli akademickich, w tym 14 profesorów i dr hab. wśród nich 6 akademików, 56 docentów i doktorów. Na Wydziale Agronomii studiuje 500 studentów. Wydział współpracuje z Uniwersytetami Rolniczymi w Polsce, Słowacji, Czechach, Austrii i innych krajach. Wydział Ekonomii. Został utworzony w 1951r. Na wydziale pracuje 135 nauczycieli akademickich, w tym 10 profesorów i doktorów habilitowanych, 75 docentów i doktorów, studiuje 1300 studentów. W strukturze jest 11 Katedr: Organizacji Pracy i Agrobiznesu; Ekonomiki, Statystyki i Analizy; MenaŜerii;
150 lat Lwowkiego Państwowego Uniwersytetu Rolniczego 125 Buchalterii i Rachunkowości; Teorii Ekonomii; Informatyzacji Technologicznej; Finansów i Kredytu; Prawoznawstwa; Języków Obcych. Wydział Mechanizacji Rolnictwa. Powstał w 1947r. Studia ukończyło dotąd ponad 10000 absolwentów otrzymując dyplom inŝyniera mechanika. Obecnie studiuje ponad 600 studentów. Na Wydziale są dwie specjalności: Mechanizacja Gospodarstw Rolnych i Energetyka Rolnictwa. Studenci kształcą się w sześciu specjalizacjach: Mechanizacja Produkcji Roślinnej; Mechanizacja Produkcji Zwierzęcej; Mechanizacja Przetwórstwa i Przechowalnictwa Płodów Rolnych; Państwowa Techniczna Kontrola; Ochrona Pracy; Techniczny Serwis. Na Wydziale funkcjonuje 10 Katedr: Eksploatacji Parku Maszynowo- Traktorowego, Mechanizacji Produkcji Zwierzęcej; Niezawodności i Automobili; Mechaniki; Przetwórstwa i Przechowalnictwa Płodów Rolnych; Maszyn Rolniczych; Technologii Metali; Fizyki; Energetyki; Ochrony Prawnej i Wynalazczości. Jest zatrudnionych 86 nauczycieli akademickich, w tym 11 profesorów i doktorów habilitowanych, wśród nich 2 akademików, 58 docentów i doktorów. Wydział współpracuje między innymi z: Akademią Rolniczą w Krakowie, Politechniką Warszawską, WyŜszą Szkołą InŜynieryjno - Ekonomiczną w Ropczycach. Prof. dr hab. inŝ. jest przewodniczącym Komisji Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa Oddziału PAN w Lublinie.