* m«& * nt X * * o & * a 2 MMMMM MMMMM MM MONITOR Na R. P. 1769. Nro XV d. 22. Lutego. Dulce eft pro Patria morh O to ieft Patryotytm? wyra* to ieft w. uście h Mićfzkańcovr każdego Kraiu powfzechny, lecz znaczenie maigcy tak ſzczeg«lne,iah P toinę
X i n«i; X Słowo rożne ſ ludzkie irtteffelij. to ieft, które oznacza miłość O y, czyzny, lecz u każdego winnym celu upatrzony. Patryotyzm,' powie człowiek arpbjcyi pełen, ieft ubiegać dphóriorow, Urzędów iak naywięcey ſprawować, pompy y okazałości białkiem: Oyczyznę o* świecąc, niſzczyć wfpoł-obywatelow, poróżnić Familie, upatruięc ocalenie dobra Publicznego w prywatnych ruinach. Przeczy temu Chciwy, y Patryotyzmern, zalecenie fię. do Śtnrbftw, wymóienie pentyi ze ſkarbu,uęiemifżbiiie.,podd nych, zubożenie przez wyći gnion lichwę Ziomków, zdarcis obcych, nazywa.^ junak dumny na pałaſzu y tęcć patriotyzm zaſadza, im w% Fey karbow twarz iego liczy, im ^ęięeey ſlliłaśow y bitfd na ſeymiłi.ach: paczynifi im przed większj ~:0i Ji- j
X )( M7 X liczbę pałaszów uciekał, tym ehwałebnieyfizym Patryotę być fię rozumie. Galańcik uftroić fię modnie, ſpoyrzeć miłosnym okiem,delikatny zumizganiem komplement powiedzieć, mile narzędzie minę, fryzurę kſztałtownie wyślimaczyć, albo wąfik wſztylecik ukręcić, miiościę Oyczyzny być nay większę ſądzi. Inny ſpuszeżeniem oczu, uftroionę miną, poftacię ſurowę y ſmutnę, zanurzeniem fię w odiudnośęi, pogardę ludzi, nie myśleniem tylko o fobie, zdaie fię ſwoiey perſwazyi nayſzczyrzey Oyczyzn? kochać. Ten zawikfaniem młodzi w labirynty nieprzeyrzane nauk, ow wołaniem do własney chluby naftroionym, inny wyniefieniem fię na Tron rządzenia myślami ludzkiemi, drugi wybieraniem podatków, powiększeniem dochodów
x. x. 8 x x dow,wymyśleniem większey nędzy dia poddanych,tuszy o miłości ſwey ku Oyczyznie. Jeden na wytargowaniu pomyśłnieyszey ceny, na wyprowadzeniu rzeczy widy ch dobr x kraiu, a wprowadzeniu do niego pozornych, zakłada przyfifugę Oyczyznie. Drugi z niey fię cieszy, kiedy pułkopy Metafizycznych niezrozumiałości wymyśli, kopę wierſzykow gładkich ułoży, ięzykiem ſubtelności. podniefionym tym dlużey, im mniey go rozumiei?, mowi; A drugi iefzcze na biefitdach, tańcach, bankietach, lufztykach zagrzawszy trunkami głowę, zdaie fię fobie naygorliwsz miłością ku Oyczyznie pałać. Jeflrże we wſzyftkich tych Patryotyzm? Nie śmiem go żadnemu z nich odeyirtowsć, bobym podobno ufzyft- Idch Obywatelow Kroleftwa na fię obruſzył. Jeft odpowiadam. Bo ani-
X )(119 X. mifości Oy czyzny zaſad;, ieft intereſs każdego Obywatela. Interes ludzi w gromadę zebrał, interes ' w ſpołecznośu utrzymuje, m erss rozżarza czynność, interes Każdym rz;dzi. Dla czego (ię Miafta ułożyły? iż w nich ludzie profit ſwoy znay dni? Dla czego rodzinna ziemia mila? iż w niey pierwszych o- wocow życia ſkofzt waliśmy. Kochsmy Ojczyznę,bo w niey mamy dobra, ſposob do życia, przyjaciół do rozrywki, znajomych do obco* wabia. Zyczemy iey dobrze, bo ſami tego dobra używać mufienty. Znieś interes, nie będzie miłości Ojczyzny, Za coz wyżey wymienieni, id?c każdy za fi\ym intereſ ſem, nie zdai? fię prawdziwie kochać Oyczyznę? za to, iż albo bynaymniey albo fałszywie oświecone łozumy tam interes ſwoy uparrui?, gdzie
'XX ;2o X. X gdzie nie mogą, iak tylko dla fiebie nędzę, dla Oyczyzny zgubę znałeść. Gdyby albowiem taż'fama ambicya pokładała honor na pilnym y fprawiedliwym Urzędów ſptawowaniu,. na działaniu wielkich czynctw, na flsoiarzeniu nieprzyjaznych, na daniu obrony y pomocy ziomkom i gdyby taż fama cbci- j wość wy fi la ta fię na przemy fly fprawiedliwe, na zaffugi ku Rzeczypoſpolitey, na zachęcenie do pracy y przemy Ru kmiotków, na rozchód pieniędzy wſpomagaiący u bo.-, gie, a fobie zyſkowny, gdyby tai; odwaga pobudzała do ftatecz-ności, w przedſięwzięciu dzieł trudnych,, do utrzymania ſpraw iedliwoś i, do. obronienia niewinności; gdyby tai delikatność zmierzała do ludzkości y grzeczności, do poloru obyczajów y przyiemności konwerſa-
X X x - cyi, do utrzymania przyiaźni y zafzczepienia pięknego guftu, do po- mnożenia ochęddftwa y opatrzności; gdyby taż fkromność, toż nau. czycielftwo, taż powaga, ow handel, owa odiudność; ufiłowaly pra* wdziwą wrazić w ſerca wſpoiziomkow cnotę ; oświecić rozumy obywatelow y tego nauczyć, czego przez całe życie potrzebuią; dodać Kraiowi wygody y ozdoby należytey, wyſzukać pożytki dla Oyczyzny; wſzyftko to, co teraz częścią ieft niepożyteczne a częścią ſzkodliwe, byłoby miłością Oyczyzny prawdziwą. Lecz profzęo ſposob, umyffy, tak iakom na początku powiedział, narządzone, obrocie tak, iako na końcu potrzebę być widziemy? cel y zamiar czynności Obywatelow odmienić, ieft ich naprawić : ieft z zamieſzania zrobić porzą-
XX 1*3 X x. rz dek, ztakomftwa Ek norni^ z gwałtowności odwagę, z gachoftwa przyftoyność y ochę ioftwo; z wymyślności pożyteczne wynalazki, ftowem z Patryotyzmu źle zrozumianego, rozumng miłość Oyczyzny. e Sa/ Sof \oi«& W M W,» W «w «*