PODSTAWY PRZEDSI BIORCZOSCI Zespół Szkół im Jarosława Iwaszkiewicza w Sochaczewie WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZB DNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH RÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Dział programu KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA ISTOTA FUNKCJON OWANIA GOSPODA RKI RYNKOWE Wymagania edukacyjne do programu Krok w przedsi biorczo ć opracowanego przez Marka Niesłuchowskiego Wydawnictwo Nowa Era Lp. Temat lekcji 1. Kim jest osoba przedsi biorcza? Typy osobowo ci 2. Role społeczne i rodzaje zachowa 3. Komunikacja społeczna 4. Podejmowanie decyzji 5. Konflikty i ich rozwi zywanie. Negocjacje 6. Gospodarka rynkowa. Podmioty gospodarki J Konieczny/dopuszczaj cy wyja nia, czym jest przedsi biorczo ć definiuje osobowo ć definiuje poj cie rola społeczna definiuje poj cie rola organizacyjna rozpoznaje podstawowe rodzaje zachowa, w tym zachowania asertywne, podaje przyczyny i konsekwencje poszczególnych rodzajów zachowa komunikacja społeczna, komunikacja interpersonalna, komunikacja werbalna, komunikacja niewerbalna decyzja, decydent, problem decyzyjny konflikt, negocjacje, mediacje, arbitra wymienia cechy i umiej tno ci przydatne w czasie negocjacji definiuje poj ciaś gospodarka rynkowa, mechanizm rynkowy, popyt, poda, plan Balcerowicza wymienia filary gospodarki centralnie sterowanej i gospodarki Podstawowy/dostateczny wymienia cechy osoby przedsi biorczej rozró nia i charakteryzuje role przypisane i osi gane wyja nia, czym s napi cie ról oraz konflikt ról i podaje przykłady wyst pienia tych sytuacji omawia poszczególne rodzaje zachowa w kontek cie osoby przedsi biorczej wyja nia, czym jest komunikowanie si, i omawia przebieg tego procesu, charakteryzuj c poszczególne jego elementy wyja nia znaczenie komunikacji niewerbalnej w yciu codziennym Poziom wymaga Rozszerzaj cy/dobry analizuje mocne i słabe strony własnej osobowo ci, odnosi je do cech osoby przedsi biorczej rozró nia i charakteryzuje własne role społeczne i typowe dla nich zachowania rozró nia i charakteryzuje wybrane elementy mowy ciała wyja nia, czym s bariery komunikacyjne, i podaje ich przykłady rozró nia i charakteryzuje fazy wymienia i omawia zasady procesu decyzyjnego podejmowania racjonalnych bariery w decyzji podejmowaniu decyzji wyja nia, czym jest racjonalno ć omawia wady oraz zalety decyzji decyzji indywidualnych i zbiorowych wybrane metody rozwi zywania konfliktów wymienia zalety mediacji i arbitra u podaje najwa niejsze ró nice mi dzy gospodark centralnie sterowan a gospodark rynkow wymienia główne podmioty gospodarki rynkowej wskazuje ró nice mi dzy poszczególnymi rodzajami negocjacji omawia proces transformacji polskiej gospodarki wyja nia, na czym polegał plan Balcerowicza Dopełniaj cy/bardzo dobry rozró nia i charakteryzuje typy osobowo ci wykazuje potrzeb przyjmowania postawy asertywnej w okre lonych sytuacjach elementy skutecznej komunikacji definiuje poj cie empatia stosuje ró ne formy komunikacji werbalnej i niewerbalnej w celu autoprezentacji oraz prezentacji własnego stanowiska charakteryzuje rodzaje decyzji rozró nia i charakteryzuje rodzaje konfliktów ze wzgl du na podmiot i przedmiot konfliktu identyfikuje i analizuje konflikty w zespole i proponuje metody ich rozwi zania, szczególnie w drodze negocjacji przedstawia argumenty wiadcz ce o nieefektywno ci gospodarki centralnie sterowanej Wykraczaj cy/celuj cy rozró nia i charakteryzuje typowe role organizacyjne wskazuje przykłady postawy konformistycznej i nonkonformistycznej wymienia i rozró nia poziomy komunikowania wykazuje wpływ luki informacyjnej na jako ć podj tej decyzji charakteryzuje decyzje racjonalne metodologicznie oraz rzeczowo podaje ró nic mi dzy technikami manipulacyjnymi a technikami negocjacyjnymi podaje przykłady technik manipulacyjnych stosowanych podczas negocjacji wymienia i omawia zasady prowadzenia skutecznych negocjacji charakteryzuje działania składaj ce si na proces transformacji gospodarczej w Polsce
rynkowej 7. Rynek w gospodarce rynek wymienia funkcje rynku klasyfikuje rynek wg przedmiotu wymiany 8. Popyt, poda i cena popyt, poda, cena, dobra komplementarne, dobra substytucyjne, cena równowagi rynkowej, punkt równowagi rynkowej definiuje prawo popytu definiuje prawo poda y 9. Gospodarstwa domowe 10. Konsument, czyli król rynku 11. Rola pa stwa w gospodarce 12. Wzrost i rozwój gospodarczy pa stwa definiuje poj ciaś gospodarstwo domowe, bud et domowy, deficyt bud etowy konsument, gwarancja, reklamacja, zakupy na odległo ć, r kojmia interwencjonizm pa stwowy, dobra publiczne wyja nia i rozró nia poj ciaś polityka makroekonomiczna i polityka mikroekonomiczna wzrost gospodarczy, rozwój gospodarczy, siła nabywcza waluty, cykl koniunkturalny 13. Bud et pa stwa bud et pa stwa, podatek, dług publiczny podaje ró nice mi dzy rynkiem producenta a rynkiem konsumenta pozacenowe czynniki kształtuj ce popyt pozacenowe czynniki kształtuj ce poda główne ródła dochodów gospodarstw domowych podstawowe prawa konsumenta wymienia instytucje zajmuj ce si ochron praw konsumentów oraz okre la ich cele i zadania podaje ró nice mi dzy reklamacj a gwarancj i charakteryzuje funkcje ekonomiczne pa stwa rozró nia i opisuje wybrane wska niki wzrostu gospodarczego i rozwoju gospodarczego wymienia fazy cyklu koniunkturalnego wymienia główne ródła dochodów pa stwa wymienia główne wydatki bud etu pa stwa główne modele struktur rynkowych (monopol, oligopol, konkurencj monopolistyczn, konkurencj doskonał ) wskazuje zale no ć mi dzy cenami dóbr komplementarnych i dóbr substytucyjnych a wielko ci popytu analizuje na przykładzie przebieg krzywej poda y i krzywej popytu główne rodzaje wydatków gospodarstw domowych: konsumpcyjne i inwestycyjne (z podziałem na stałe i zmienne) ocenia struktur wydatków własnej rodziny wyró nia prawa przysługuj ce konsumentom w wypadku zakupów na odległo ć przedstawia prawa konsumenta z tytułu niezgodno ci towaru z umow narz dzia oddziaływania pa stwa na gospodark okre la przyczyny ingerencji pa stwa w gospodark wyja nia przyczyny ró nic mi dzy nominalnym a realnym PKB charakteryzuje zjawiska recesji i dobrej koniunktury w gospodarce omawia przebieg klasycznego cyklu koniunkturalnego i charakteryzuje funkcje bud etu pa stwa i charakteryzuje podstawowe okre la rodzaje rynków wyst puj cych w najbli szym otoczeniu wyja nia zjawiska nadwy ki rynkowej i niedoboru rynkowego wyznacza na prostych przykładach punkt równowagi rynkowej tworzy bud et domowy swojej rodziny, a nast pnie zarz dza nim przedstawia zasady składania reklamacji w wypadku niezgodno ci towaru z umow przedstawia drog egzekwowania własnych praw przez konsumenta okre la cele polityki gospodarczej, a w jej ramach polityki fiskalnej i polityki monetarnej porównuje warto ci wybranych wska ników wzrostu i rozwoju gospodarczego dla Polski z warto ciami tych wska ników dla innych pa stw formułuje wnioski o poziomie rozwoju gospodarczego pa stwa na podstawie analizy odpowiednich wska ników ekonomicznych interpretuje wysoko ć i przyrost PKB ocenia wpływ deficytu bud etowego i długu publicznego na gospodark wykazuje potrzeb wspierania konkurencji i walki z monopolem wyja nia zjawisko elastyczno ci cenowej popytu proponuje działania maj ce na celu zniwelowanie deficytu w bud ecie domowym wymienia akty prawne dotycz ce ochrony praw konsumenta wyja nia, na czym polega zjawisko zmowy cenowej przedstawia argumenty za i przeciw ingerencji pa stwa w gospodark klasyfikuje pa stwa na podstawie warto ci wska nika rozwoju społecznego (HDI) wyja nia, dlaczego wska nik PKB ma ograniczone znaczenie przy porównywaniu jako ci ycia obywateli ró nych pa stw okre la, na podstawie analizy wska ników aktywno ci gospodarczej, faz cyklu koniunkturalnego, w której znajduje si polska gospodarka formułuje wnioski na podstawie analizy danych statystycznych dotycz cych warto ci deficytu bud etowego i długu
PIENI DZ I BANKOWO Ć 14. Pieni dz pieni dz, siła nabywcza, inflacja, stopa inflacji 15. Banki bank, system bankowy wymienia elementy systemu bankowego w Polsce 16. Rachunki bankowe wymienia podstawowe rodzaje usług bankowych rozró nia rodzaje kont osobistych limit debetowy, kapitalizacja odsetek, karta płatnicza 17. Kredyty kredyt, kredyt konsumencki, rzeczywista roczna stopa oprocentowania, po yczka, zastaw hipoteczny, spread walutowy, zdolno ć kredytowa podaje ró nice mi dzy kredytem a po yczk omawia ewaluacj pieni dza i charakteryzuje formy pieni dza wła ciwo ci pieni dza identyfikuje rodzaje inflacji w zale no ci od przyczyn jej powstania oraz stopy inflacji funkcje banku centralnego rozró nia rodzaje banków ze wzgl du na dominuj c działalno ć wyja nia ró nice mi dzy bankami komercyjnymi a bankami spółdzielczymi wyja nia zasady funkcjonowania lokat bankowych, wymienia i charakteryzuje ich rodzaje identyfikuje rodzaje kart płatniczych identyfikuje rodzaje kredytów wg ró nych kryteriów (okresu kredytowania, waluty kredytu, przeznaczenia kredytu) omawia podstawowe prawa przysługuj ce kredytobiorcy w wypadku umowy kredytu konsumenckiego zasady bud etowe funkcje pieni dza wła ciwo ci pieni dza omawia skutki inflacji przedstawia sposoby przeciwdziałania inflacji wyja nia rol banku centralnego w gospodarce podstawowe narz dzia polityki pieni nej NBP okre la znaczenie Rady Polityki Pieni nej w kształtowaniu polityki pieni nej NBP omawia zasady rozs dnego korzystania z karty kredytowej wyja nia zasady wyboru najlepszej lokaty bankowej wymienia i omawia kryteria wyboru najlepszego kredytu wymienia najwa niejsze kryteria oceny zdolno ci kredytowej stosowane przez banki obja nia obieg pieni dza w gospodarce wyja nia, na czym polega polityka pieni na banku centralnego identyfikuje rodzaje polityki pieni nej prowadzonej przez NBP wykazuje zale no ć mi dzy zmian stóp procentowych wprowadzon przez NBP a oprocentowaniem kredytów udzielanych przez banki osobom fizycznym i przedsi biorcom wyja nia rol banków w gospodarce wyja nia ró nice mi dzy stałym a zmiennym oprocentowaniem lokat bankowych oblicza nale ne odsetki od lokat bankowych z uwzgl dnieniem ró nego oprocentowania i kapitalizacji porównuje oferty wybranych usług bankowych oblicza nale ne odsetki od zaci gni tego kredytu ocenia mo liwo ć spłaty zaci gni tego kredytu przy okre lonym dochodzie publicznego pa stwa w relacji do PKB omawia przyczyny zmian warto ci pieni dza (siły nabywczej) omawia poziom inflacji w Polsce w latach 1989 2010 oraz podaje jej przyczyny i działania, w których wyniku nast piło osłabienie dynamiki procesów inflacyjnych podaje podstawowe ró nice mi dzy bankami komercyjnymi a SKOK-ami wykazuje zale no ć mi dzy cz stotliwo ci kapitalizacji odsetek a wielko ci nale nych odsetek od lokaty bankowej wskazuje rol Biura Informacji Kredytowej (BIK) w procesie przyznawania kredytów 18. Pozabankowe formy inwestowania inwestowanie, instrument finansowy, papiery warto ciowe, obligacje, bony skarbowe, weksle, akcje, fundusz inwestycyjny identyfikuje rodzaje inwestycji wg ró nych kryteriów (przedmiotu inwestycji, podmiotu inwestowania) rozró nia i charakteryzuje inwestycje rzeczowe i finansowe wskazuje ró nice mi dzy poszczególnymi rodzajami papierów warto ciowych rozró nia formy inwestowania kapitału kryteria wyboru formy inwestycji wymienia rodzaje obligacji ze wzgl du na emitenta wyja nia, czym s fundusze inwestycyjne wyja nia poj cie emisja akcji i zna zasady emisji okre la rodzaje akcji ze wzgl du na sposób przenoszenia własno ci oraz wg uprawnie wła cicieli akcji rodzaje funduszy inwestycyjnych, uwzgl dniaj c potencjalne zyski roczne oraz ryzyko wyst pienia strat oblicza przewidywany zysk z przykładowej inwestycji kapitałowej w krótkim i długim wymienia typy obligacji skarbowych w Polsce rozró nia ceny akcji (nominaln, emisyjn oraz rynkow ) wyja nia poj ciaś jednostka uczestnictwa, certyfikat inwestycyjny wyja nia rol, jak w gospodarce odgrywaj fundusze inwestycyjne
19. Giełda definiuje poj cie giełda oraz charakteryzuje jej rodzaje makler, indeks giełdowy, ceduła giełdowa, hossa, bessa 20. Podatki definiuje poj cie podatek zdolno ć prawna, osobowo ć prawna, podatnik, obowi zek podatkowy, przedmiot opodatkowania, stawka podatkowa, podstawa opodatkowania instytucje rynku kapitałowego w Polsce wymienia i omawia rynki giełdowe na GPW wymienia podstawowe indeksy na GPW argumentuje konieczno ć płacenia podatków funkcje podatków identyfikuje rodzaje podatków wg ró nych kryteriów okre la miejsce GPW w systemie rynku kapitałowego wyja nia mechanizm funkcjonowania GPW omawia systemy notowa na GPW wyja nia znaczenie podstawowych wska ników giełdowych w podejmowaniu decyzji dotycz cych inwestowania na giełdzie wymienia i omawia rodzaje podatków charakteryzuje podatki progresywne, proporcjonalne i regresywne okresie dostrzega zró nicowanie stopnia ryzyka w zale no ci od rodzaju inwestycji oraz okresu inwestowania analizuje tabele z informacjami giełdowymi omawia działania podejmowane przed rozpocz ciem inwestowania na giełdzie omawia rol giełdy w gospodarce omawia klasyczne zasady podatkowe A. Smitha omawia rol podatku VAT w polskim systemie podatkowym ocenia system podatkowy w Polsce przedstawia rys historyczny GPW okre la miejsce GPW na europejskim rynku kapitałowym przedstawia argumenty za i przeciw wprowadzeniu podatku liniowego Dzie Wolno ci Podatkowej porównuje stopie obci enia podatkami obywatela w ró nych krajach PODATKI I UBEZPIECZENIA 21. Roczne rozliczenie podatku dochodowego 22. Jak wypełnić roczne zeznanie podatkowe? obowi zek podatkowy, dochód, przychód, koszty uzyskania przychodu, kwota wolna od podatku, ulga podatkowa, zaliczka na podatek dochodowy, płatnik podatku wymienia sposoby zło enia zeznania podatkowego 23. Ubezpieczenia wyja nia, czym jest ubezpieczenie ubezpieczyciel, ubezpieczaj cy, ubezpieczony, system zabezpieczenia społecznego, ubezpieczenia publiczne, ubezpieczenia prywatne, polisa ubezpieczeniowa, karencja wymienia ulgi podatkowe obowi zuj ce w Polsce wymienia rodzaje formularzy podatkowych Urz dowe Po wiadczenie Odbioru (UPO) wymienia podstawowe obowi zki ubezpieczonego i ubezpieczyciela wymienia filary systemu emerytalnego w Polsce omawia sposoby obliczania podatku wg ró nych stawek podatkowych omawia zasady wspólnego opodatkowania omawia zasady wspólnego opodatkowania rodzaje ubezpiecze wg ró nych kryteriów (przedmiotu ubezpieczenia, stopnia swobody w zakresie nawi zania stosunku ubezpieczenia) charakteryzuje poszczególne filary systemu emerytalnego w Polsce dobiera odpowiedni formularz podatkowy do ródeł przychodu oraz sposobu jego opodatkowania wypełnia roczne zeznanie podatkowe na podstawie przykładowych danych wskazuje zwi zek pomi dzy swoj przyszł aktywno ci zawodow a wysoko ci emerytury wyja nia, jak rol w gospodarce odgrywaj fundusze emerytalne omawia rol Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w polskim systemie ubezpiecze analizuje struktur dochodów podatników PIT w Polsce i jej zmiany w okre lonych latach podaje ró nice mi dzy redystrybutywnym a kapitałowym modelem ubezpiecze społecznych PRZEDSI BIORSTW O 24. Cele i rodzaje działalno ci gospodarczej 25. Klasyfikacja przedsi biorstw ekonomiczne cele gospodarowania społeczne cele gospodarowania wyja nia, kim jest przedsi biorca zdolno ć prawna, osobowo ć prawna wymienia i omawia czynniki produkcji rodzaje działalno ci gospodarczej omawia klasyfikacj wielko ciow przedsi biorstw formy własno ci przedsi biorstw podaje przykłady działa zgodnych z koncepcj społecznej odpowiedzialno ci biznesu formy organizacyjno- -prawne przedsi biorstw okre la rodzaj działalno ci gospodarczej wg PKD 2007 klasyfikuje rodzaje spółek omawia znaczenie mikroprzedsi biorstw w polskim systemie gospodarki okre la rol przedsi biorstw z sektora M P w funkcjonowaniu polskiej gospodarki formy zwi zków spółek
26. Zakładanie firmy definiuje poj cia makrootoczenie, mikrootoczenie 27. Biznesplan wyja nia, czym jest biznesplan wymienia i omawia zasady sporz dzania biznesplanu wyja nia poj ciaś analiza rynku, rynek potencjalny 28. Zarz dzanie przedsi biorstwem 29. Sprawozdania finansowe 30. Ksi gowo ć definiuje terminyś styl kierowania, motywowanie, efekt synergii wymienia i omawia zasady pracy zespołowej definiuje poj ciaś maj tek trwały, maj tek obrotowy, aktywa, pasywa, bilans, amortyzacja, rachunek zysków i strat, próg rentowno ci, koszt całkowity, całkowity koszt jednostkowy definiuje poj cie rachunkowo ć firmy wymienia podstawowe zasady ksi gowo ci klasyfikuje i opisuje dowody ksi gowe 31. Marketing wyja nia, czym jest marketing, oraz wymienia jego cele wymienia rodzaje mediów reklamowych 32. Etyka w pracy i w biznesie etyka zawodowa definiuje poj cie mobbing wyja nia poj cie korupcja etapy zakładania własnej działalno ci gospodarczej wskazuje najcz stsze przyczyny niepowodze elementy biznesplanu wymienia i omawia zasady organizacji pracy w firmie wymienia cechy dobrego kierownika (lidera zespołu) podstawowe składniki bilansu wymienia i omawia funkcje rachunkowo ci wymienia podstawowe dokumenty ksi gowe firmy wyja nia, czym jest promocja, oraz charakteryzuje jej narz dzia wyja nia, czym jest reklama, oraz omawia cele działa reklamowych marketing mix oraz charakteryzuje jego elementy rozró nia zachowania etyczne i nieetyczne w wypadku pracodawcy i pracownika wymienia działania etyczne i nieetyczne w biznesie wymienia przejawy mobbingu, jego skutki oraz sposoby przeciwdziałania mobbingowi identyfikuje rodzaje korupcji wymienia i omawia czynniki warunkuj ce sprawne funkcjonowanie uzasadnia przydatno ć sporz dzania biznesplanu niezale nie od etapów rozwoju wyja nia, na czym polega analiza strategiczna SWOT elementy procesu zarz dzania oraz jego przebieg wymienia ró ne style zarz dzania i wyja nia, na czym one polegaj wymienia i omawia cechy dobrego wykonawcy podaje przykłady kosztów stałych oraz zmiennych uzasadnia konieczno ć prowadzenia rachunkowo ci w firmie podaje ró nice mi dzy ksi gowo ci pełn a ksi gowo ci uproszczon wskazuje pozytywne i negatywne przykłady wpływu reklamy na konsumentów charakteryzuje reguły moralne i normy prawne jako elementy etycznego post powania wymienia zasady etycznego pracownika kodeks etyczny wymienia przyczyny i skutki oraz sposoby przeciwdziałania korupcji dostosowuje form organizacyjnoprawn do profilu działalno ci sporz dza projekt własnego oparty na biznesplanie dowodzi skuteczno ci ł czenia ró nych sposobów motywowania podwładnych analizuje przykładowy wynik finansowy wymienia i omawia wady oraz zalety poszczególnych form opodatkowania podatkiem dochodowym uzupełnia faktur VAT na podstawie dostarczonych danych odczytuje informacje zawarte w reklamach, odró niaj c je od elementów perswazyjnych oraz charakteryzuje podstawowe warto ci etyczne w biznesie analizuje przebieg kariery zawodowej osoby, która działaj c zgodnie z zasadami etyki odniosła w yciu zawodowym sukces dowodzi negatywnego wpływu szarej strefy na gospodark (korporacje, monopole, holdingi, koncerny) wypełnia zintegrowany wniosek CEIDG-1 ocenia zastosowanie ró nych stylów kierowania w zale no ci od rodzaju i przedmiotu działalno ci wyznacza na prostych przykładach próg rentowno ci omawia procedur likwidacji działalno ci gospodarczej kreatywna ksi gowo ć oraz omawia przyczyny i konsekwencje tego zjawiska omawia zjawisko kreowania marki firmy, uwzgl dniaj c znaczenie barw firmowych analizuje przykładowy kodeks etyki zawodowej danej profesji (np. nauczyciela)
33. Rynek pracy definiuje poj ciaś praca, humanizacja pracy, aktywno ć zawodowa, współczynnik aktywno ci zawodowej, bezrobocie wyja nia, czym jest rynek pracy, i wymienia jego uczestników przedstawia prac jako warto ć wymienia i omawia bod ce skłaniaj ce człowieka do podejmowania pracy wyja nia motywy aktywno ci zawodowej człowieka omawia skutki nadmiernego popytu na rynku pracy przyczyny oraz konsekwencje zjawiska nierównowagi na rynku pracy analizuje popyt na prac i poda pracy, uwzgl dniaj c czynniki wpływaj ce na wielko ć popytu i poda y pracy oblicza na prostych przykładach współczynnik aktywno ci zawodowej PRACA 34. Poszukiwanie pracy wyja nia, czym jest aktywne poszukiwanie pracy wyja nia, jak rozpoznać własne predyspozycje i mo liwo ci zawodowe 35. Rozmowa kwalifikacyjna wymienia etapy procesu rekrutacji pracowników rozmowa kwalifikacyjna 36. Zatrudnienie kodeks pracy, stosunek pracy, wiadectwo pracy, płaca wymienia rodzaje umów o prac wymienia umowy cywilnoprawne (umow - -zlecenie i umow o dzieło) wymienia i omawia funkcje płacy wymienia instytucje w Polsce stoj ce na stra y praw pracowniczych 37. Bezrobocie wyja nia poj ciaś bezrobocie, stopa bezrobocia, osoba bezrobotna, BAEL 38. Sytuacja na rynku pracy w UE wymienia swobody wspólnego rynku i charakteryzuje swobod wymienia i omawia sposoby poszukiwania pracy wymienia zasady pisania CV i listu motywacyjnego wymienia najcz stsze bł dy w CV i listach motywacyjnych wyja nia znaczenie rozmowy kwalifikacyjnej w procesie rekrutacji wymienia zasady przygotowania si do rozmowy kwalifikacyjnej wyja nia znaczenie Kodeksu pracy jako podstawowego aktu prawnego reguluj cego prawa i obowi zki pracowników oraz pracodawców wymienia formy rozwi zania umowy o prac wymienia podstawowe prawa i obowi zki pracownika (w tym pracownika młodocianego) oraz pracodawcy rodzaje płacy (minimalna, netto, brutto) rodzaje systemów płac wymienia warunki, które trzeba spełnić, aby otrzymać status bezrobotnego charakteryzuje rodzaje bezrobocia analizuje stop bezrobocia wg BAEL w krajach UE i wyci ga wyja nia, na czym polega rozpoznanie rynku pracy (uwzgl dniaj ce zawody deficytowe i nadwy kowe oraz najcz stsze oczekiwania pracodawców) wymienia kompetencje mi kkie, na które najcz ciej zwracaj uwag pracodawcy uzasadnia konieczno ć jednoczesnego korzystania z kilku metod szukania pracy odró nia wiarygodne oferty pracy wymienia zasady dobrego zaprezentowania si na rozmowie kwalifikacyjnej analizuje najcz ciej zadawane pytania podczas rozmowy kwalifikacyjnej wymienia i omawia podstawowe zasady prawa pracy analizuje formy wynagrodzenia wynikaj ce z systemu płac, a nast pnie wskazuje wady i zalety ka dej z nich z punktu widzenia pracownika oraz pracodawcy identyfikuje rodzaje bezrobocia ze wzgl du na przyczyn i form wyst powania wymienia negatywne i pozytywne skutki bezrobocia wymienia i omawia sposoby walki z bezrobociem (pasywne i aktywne) wymienia przyczyny migracji zarobkowych Polaków wymienia i omawia elementy dokumentów aplikacyjnych (uwzgl dniaj c Europass) analizuje własne mo liwo ci znalezienia pracy na rynku lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim wyszukuje oferty pracy, uwzgl dniaj c własne mo liwo ci i predyspozycje tworzy dokumenty aplikacyjne dotycz ce konkretnej oferty pracy stosuje ró ne formy komunikacji werbalnej i niewerbalnej w celu autoprezentacji oraz prezentacji własnego stanowiska uczestniczy w rozmowie kwalifikacyjnej w warunkach symulowanych analizuje i interpretuje szczegółowe zapisy prawa pracy analizuje formy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych, a nast pnie wskazuje podstawowe cechy odró niaj ce je od umowy o prac analizuje poszczególne rodzaje umów o prac, a nast pnie wskazuje ich wady i zalety z punktu widzenia pracownika oraz pracodawcy oblicza płac netto uzasadnia potrzeb aktywnej i efektywnej walki z bezrobociem oblicza stop bezrobocia analizuje dane statystyczne dotycz ce wielko ci i struktury bezrobocia w Polsce formułuje wnioski na temat bezrobocia w województwie, w którym mieszka omawia zró nicowanie warunków pracy i ycia w UE (uwzgl dniaj c wypełnia formularz Europass CV w j zyku polskim stosuje odpowiednie przepisy Kodeksu pracy w zale no ci od sytuacji problemowej proponuje działania maj ce na celu ograniczenie bezrobocia w miejscu zamieszkania analizuje mo liwo ci zatrudnienia w krajach UE
przepływu osób wnioski podaje nazwy krajów UE o najwy szym poziomie bezrobocia podaje nazwy pa stw b d cych głównym celem emigracji zarobkowej Polaków stop bezrobocia i przeci tne roczne dochody) omawia znaczenie gwarancji jednakowych praw w krajach UE WSPÓŁPRACA MI DZYNARODOWA 39. Handel zagraniczny. Współpraca gospodarcza Polski z zagranic handel zagraniczny, eksport, import, bilans handlu zagranicznego wymienia bariery ograniczaj ce handel zagraniczny 40. Procesy globalizacji wyja nia poj cie globalizacja antyglobalista okre la zakres współpracy mi dzynarodowej wymienia nazwy pa stw o najwi kszym udziale w handlu zagranicznym (eksporcie i imporcie) płaszczyzny globalizacji wymienia główne centra gospodarcze i finansowe wiata omawia znaczenie handlu zagranicznego w gospodarce oraz wymienia korzy ci wynikaj ce z wymiany handlowej podaje przykłady polskich hitów eksportowych omawia rol globalnych korporacji w rozwoju globalizacji wymienia i omawia korzy ci i zagro enia wynikaj ce z globalizacji pozytywne i negatywne skutki globalizacji na poszczególnych jej płaszczyznach wyja nia poj ciaś bezpo rednia inwestycja zagraniczna, inwestycje green-field wymienia głównych partnerów handlowych Polski oraz omawia struktur handlu zagranicznego i jego znaczenie dla naszego kraju analizuje wpływ kursu walut na handel zagraniczny i gospodark ocenia wpływ globalizacji na gospodark Polski podaje przykłady oddziaływania globalizacji na poziom ycia i model konsumpcji wyszukuje informacje o aktualnych tendencjach i zmianach w gospodarce wiata i Polski wyja nia zjawisko protekcjonizmu pa stwowego podaje ró nic mi dzy antyglobalistami a alterglobalistami