Rok 2, - Nr. 51. Piątek, dnia 3-go marca 1922. Cena poledyaczego num eru 5 0 f«a* Wydanie katowickicr Z M e c M x A f U P R ZE D P ŁA T A : t2, mk. na miesiąc u agentów 11 mk. na miesiąc na poczcie 33. mk. na ćwierć roku na poczcie Sprawy śląski Termin przejęcia śląska przez Polskę. Oberschi. Kurier dowiaduje się z Genewy, że rzekomo polska delegacja m a wątpliwości co do rychłego przejęcia przez Polskę swojej części Śląska, a to z powodu trudności aprowi- zacyjnych. Koła polskie, jak pisze Kurier, wdałyby termin przejęcia' Śląska odroczyć na okres żniw przyszłych. MŁ^yiadomość ta jest zmyśloną. Lojamy Kurier, który pragnie, aby Śląsk nigdy nie dostał się do Polski, zmyśla sobie wprost takie wiadomości. Oberschi. Kurier w dalszym ciągu fałszywie przedstawia sprawę delegacji polskiej i likwidacji majątków niemieckich na G. Śląsku, o czem we wczorajszym Gońcu pisaliśmy. Wojska okupacyjne pozostaną na G. Śląska? Według niemieckich doniesień, m i nister w komisji senatu francuskiego m iał oświadczyć, iż rząd francuski niema zamiaru zatrzymać wojt.ka francuskie na G. Śląsku po przejęciu władzy przez oba państwa interesowane. Gazety niemieckie m ają inna informacje, a mianowicie, że wolaka okupacyjne m ają pozostać nadal po załatwieniu i podpisaniu układu gospodarczego, dotyczącego G. Śląska, w obu częściach G. Śląska. Wobec tej wiadomości pisze prasa niemiecka na G. Śląsku, iż nie należy się liczyć z wkroczeniem wojska polskiego w najbliższym czasie na G. Śląsk. Oprawa przemysłu górnośląskiego, Jfclfdi przymawial kocie! garncowi... Z powodu powstania spółki polskofrancuskiej, mającej objąć kopalnie fiskalne, Schl. Volksztg. biada nad wyzyskiwaniem G. Śląska przez obcych tak jakby to Niemcy, obecni wyzyskiwacze, należeli do swoich. Schl, Volksztg. nie wspomina jed nak, że zakłady przemysłowe Donnersmarcka przeszły na własność Anglików. Z tego powodu nie uroni an! jednej łzy, płacze atoli, że Francuzi interesują się przemysłem górnośląskim. Czemu to prasa niemiecka zamilcza także, iż Niemcy obiecali podobno Anglikom, że jeśli uda im się uratować państwową kopalnię Delbrück pod Makoszowami w powiecie zabrskim, to zamienią tę kopalnię w spółkę prywatną niemiecko» angielską ^yczem większość akcji otrzyma,j 4iał angielski. Kopalnia ta stanowi dotąd objekt sporny, bo aczkolwiek szyby położone są na terytorjum niejnieckiem na samej granicy (tak że kotłownia kopalni znajduje się po stronie polskiej), to jednak przeważna część pokładów węgla znajduje się na terytorjum przyznanem Polsce. Rząd niemiecki płaci. B e r 1i n, 1.3. (AW.) Rząd Rzesjg wpłacił wczoraj na konto Komisji xtparacyjnej 31 miljonów marek złotych, przez co ogółem w roku bieżącym wpłacił 186 miljonów marek. (Wychodzi codziennie z wyiątklem niedziel i Świąt) U le d i m f 2g i@ m i9 s k ą d n a s z r ó d! Adres redakcji i administracji: Katowice, Fryderykowska 58. Kim smski nie chcesie nzeipti Wilno, 1. 3. (Pat.) W poniedziałek Sejm w dalszym ciągu dyskutował nad wnioskami wykonawczymi. W niosek większości komisji politycznej Zespołu i Rad ludowych został większością głosów przyjęty. Wniosek ten brzmi: Sejm w Wilnie zwraca się do rządu Rzeczypospolitej Polskiej o natychmiastowe wyznaczenie pełnomocnika dla przejęcia zarządu kraju od tymczasowej Komisji Rządzącej. Sejm stwierdza, że ludność Ziemi W ileńskiej pragnie korzystać jedynie z takiego ustroju samorządowego i administracyjnego, jaki będzie dany innym jednostkom administracyjnym w ramach ogólnej ustawy konstytucyjnej Rzeczypospolitej Polskiej. Po przerwie marszałek zakomunikował, że na porządku dziennym znajdują się wnioski w sprawie wyjazdu delegacji Sejmu oraz Sejmu in corpore do Warszawy, w sprawie dekretów i wniosków o charakterze ustawodawczym oraz w sprawie rozwiązania Sejmu. Sprawozdawca p. Małowieckl odczytał wniosek większości komisji politycznej i prosił o jego przyjęcie. Odrębne wnioski w tej samej sprawie zgłosiły kluby PSL., demokratów oraz Sprawa wileńska na radzie ministrów. Warszawa, 1. 3. (AW.) Przegląd Wieczorny donosi, iż dzisiaj o godz. 11-tej rano rada ministrów zebrała sie na posiedzenie nadzwyczajne. Posiedzenie poświęcone było ostatecznemu zredagowaniu aktu przejęcia władzy nad ziemią wileńską przez Polskę oraz omówieniu projektu komitetu politycznego rady ministrów, dotyczącego ogólnej polityki rządu w sprawie wileńskiej. Wybory w Rumnnji a Polacy. Lwów, 1. 3, (AW.) Z Bukaresztu donoszą, iż podczas w alki wyborczej do sejmu rumuńskiego toczącej się między partją Bratianu a partją generała Averescu Polacy Bukowińscy o- powiedzieli się za partją rządową, popierając oficjalną listę kandydatów, na której figuruje 4 ministrów. Polska rada narodowa zwróciła się do ludności polskiej celem popierania listy oficjalnej obecnego rządu rum uńskiego, który przez zastępców swoich oświadczył gotowość spełnienia postulatów oświatowych i wyznaniowych ludności polskiej. Dotychczas szkolnictwo polskie na Bukowinie doznawało silnego upośledzenia. PPS. W nioski mniejszości upadły. Wniosek większości przeszedł głosami Zespołu i Rad ludowych. Wniosek ten brzmi: Dla przedłożenia uchwały Sejmu w W ilnie sejmowi i rządowi Rzeczypospolitej Polskiej oraz dokonania formalnych czynności, związanych z objęciem władzy przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej nad Ziemia Wileńską a wynikających z uchwał Sejmu w W ilnie, sejm wybiera delegację, w skła dzie 20 osób, oraz w równej ilości zastępców. Sejm upoważnia delegację, w razie ZRodv Sejmu ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej do wstąpię nia w je<ro skład w charakterze posłów Ziemi Wileńskiej, do czasu przepro wadzenia na tym terenie wyborów do seimu Rzeczypospolitej Polskiej. Sejm Wileński in cornore udaje się dnia 2. msirra do Warszawy. Wilno, 1. 3. Seim Wileński posterowi! no dłus-iej dyskusji nie rozwiązać ostatecznie obecnej kadencji, lecz Seim odroczy się na pewien czas. W międzyczasie uda sfp Delegacja, złożona z 20 rosłów. do Warszawy. Rozwiązanie Seńnu Wileńskiego nastąpi dopiero z chwila przyjęcia Delegacji wileńskiej w skład Sejmu warszawskiego lub z chwila przeprowadzenia wybiłpćw na Ziemi Wileńskiej ao Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Wilno. 1.3. (Pat.) O godz 2. min. 15 ukończyły sie obrady konwentu Sen jorów, które trwały od godziny 11 Ustalopo porządek dzienny Sejmu, przewidujący pomiędzy innymi wybór Deleeracji. Obecnie zerloszono już 40 kandydatów a może być, że zgłoszona będzie jeszcze lista 5-ta. Powstały w tej sprawie dwa bloki, jeden składający sie z Zespołu i Rad Ludowych, a druef ze stronnictw lewicowych prócz Rad Ludowych. Alarm niemiecki z powodu rokowań polsko-anstrjackich. Berlin, 1. 3. (AW.) Poseł austrjacki w Warszawie wystosował do rządu swego memorjał, w którym podkreśla szczególna wartość i doniosłe znaczenie projektu umowy polsko-au- strjackiej. Prasa niemiecka komentuje tę wiadomość w ten sposób, iż u- mowa ta jest dalszym krokiem izolacji Niemiec w interesie Francji. Pod rządem robotniczym. Warszawa, 1. 8. (Pat.) Dzienniki donoszą z Moskwy, iż według o- głoszonego tam statystycznego materjału zdołano utrzymać jedynie w 86 przedsiębiorstwach na 965 8-godzinny dzień pracy. W innych przedsiębiorstwach robotnicy pracują od 9 16 godzin. Na prowincji robotnicy znajdują się jeszcze w gorszem położeniu, ponieważ odebrano Im prawo strejku i wszelkie prawo koalicyjne. Nieprzyjemni goście wczechacii. B e r 1i n, 1. 3. (AW.) Z Pragi donoszą, że Krassln i Rakowski zamierzają się poddać kuracji w bieżącym roku w miejscowościach kąpielowych w Czechach. Prasa czeska mówi przy tej sposobności o grożącem Czechom bolszewizowaniu. * REKLAMY: 4.50mk. za wiers«petytowy OGŁOSZENIA: 1.50 mk. za wiersz petytowy. Telefon: Bytom 489 Katowice: 13JO Stnnoulsks Lloyd Georgea ttc t o lo n e. Często gazety donosiły, że stanowisko Lloyd Georgea na pozycji premje-, ra angielskiego jest zachwiane. Doniesienia te okazały się fałszywymi, gdyż Lloyd George zdołał jakoś uniknęć trudności lub przezwyciężyć je, tak iż ostał się na stanowisku prezydenta ministrów. Obecnie jednak stanowisko Lloyd Georgea jest rzeczywiście zachwiane. Angielski prezydent nie cieszy się zaufaniem parlamentu. Lloyd George według Daily Telegr. skarży się, że parlament oraz różne intrygi przeciw jego osobie utrudniają mu stanowisko i ma zamiar napisać do Chamberlaina, przywódcy unionistów list, iż już dłużej nie zniesie upokorzeń. W osob-. nym artykule Daily Telegr. zaznacza, że traktowanie Lloyda Georgea, uprawiane przez szereg tygodni dosięgło obecnie punktu kulminacyjnego I spowodowało przesilenie. Dalsze takie traktowanie spowoduje ustąpienie premiera. Z powyższego wynika, że obecny rząd Lloyd Georgea pragnie jeszcze ratować swoją pozycje. Czy mu się udaf Czy partja unionistów i przywódca Chamberlain, chociażby napisał do niego i sam Lloyd George, zachcą zaniechać walki dotychczasowej, która okazała sie skuteczną? Lloyd George jest od grudnia 1916 prezydentem ministrów Anglji. Wszystkie inne państwa uczestniczące w wojnie światowej po kilka razy od zakończenia wojny zmieniały premje- rów. Jedynie w A nglji utrzymał się premjer wojenny Lloyd George. Reprezentuje on polityczny kierunek t, zw. koalicyjny, który powstał z wybuchem wojny europejskiej. Był on następcą Asquitha, który prowadził od 1908 jako liberał, a od m aja 1915 stworzył kierunek koalicyjny. Półtora ro* ku później miejsce jego zajął Lloyd George. Koalicyjny kierunek, którego, zdaje się, ostatnim przedstawicielem jest Lloyd George, traci na znaczeniu, Do bloku koalicyjnego należeli i należą jeszcze liberałowie, narodowi demokraci, niezależni i nawet unioniści. Nie wszyscy posłowie, należący do wymienionych partji należą do bloku koalicyjnego. W ielu z nich było i jest pozą koalicją. Liczba ich rośnie, zwłaszcza wśród unionistów, którzy przechodzą do opozycji. Gdyby się chciało pozestawiać głosy za lub przeciwko koalicji, to nie możnaby tego; uczynić na podstawie klucza partyjnego, gdyż aczkolwiek partje stanowiły w zasadzie koalicję, to jednak koalicja ta zależała od woli poszczególnych posłów. Każda frakcja od samego początku istnienia koalicji posiadała przeciwników kierunku koalicyjnego^ Mlędzyfrakcyjna umowa większych partji stwarzająca kierunek koalicyjny traci siłę i znaczenie nietylko na arenie parlamentarnej ale i w opinji publicznej. Wszak od r. 1918 do ostatnich tygodni kierunek koalicyjny utracił w uzupełniających wyborach 18 krzeseł poselskich na rzecz partji radyksin«!. Lloyd Georgo, który M
,iągu swych długich rządów kokietował wszystkie stronnictwa, dziś się 'h wieje. Kto może być jego następcą? Przy obecnym zespole parlamentu angielskiego największe widoki miałaby partja unionistów ująć rządy w swoje ręce. Partja ta nigdy jeszcze nie władała rządami Anglji. Powstała ona w r. 1886 z zlania części konserwatystów i liberałów pod wpływem dojścia do znaczenia większego tradeunionów i wskutek silniejszego uwypuklania się sprawy irlandzkiej. Jaki jest lub byłby kierunek w polityce zagranicznej u unionistów? Stronnictwo to nie miało stałego i jasnego kierunku, tak jak dawniejsze rządzące na zmianę Anglja np. konserwatyści, dążący do energicznej polityki zagranicznej, lub liberałowie, którzy pragnęli przedewszystkiem reform wewnętrznych. Jeśliby Lloyd George ustąpił, a /zadami zawładnęła partja unioniitów, to nowy rząd, przy obecnych fermentach politycznych w Anglji, długo by się nie utrzymał. Pracować by musiał przedewszystkiem nad rot wiązaniem parlamentu i nad przygotowaniem nowych wyborów, których wynik może sprawić różne niespodzianki. Dla Polski ustąpienie Lloyd George a nie może oznaczać pogorszenia w polityce zagranicznej. Lloyd George, iprawca plebiscytu na Górn. Śląsku, makler sprawy gdańskiej, który głównie przyczynił się także do tego, aby państwo polskie nie miało uregulowanych granic, nie może mieć następcy 'itóiyby sprawy Polski jeszcze gorzej «z większa jeszcze nieznajomością, nas z ło kraju traktował. Przesilenie gabinetowe. Na uznanej za poufna części posiedzenia Rady ministrów, premjer Ponikowski zdaw'ał sprawę z narad iwych z przedstawicielami klubów sejmowych. Według półurzędowego komunikatu gabinet postanowił uznać się za całkowicie solidarny. Wiarogodność sprawozdania potwierdza rozmowa p. Ponikowskiego ze współpracownikiem Kuriera Porannego, p. Sachnowskim. P< Ponikowski oświadczył między innemi, że uważa za możliwe 3 wyjścia z obecnej sytuacji: 1) utworzenie gabinetu par-. lamentarnego, opartego na większości, co uważałby za najlepsze, 2) wytworzenie nowego gabinetu pozaparlamentarnego i 3) pozostanie obecnego gabinetu w 'całkowitym jego składzie. P. Ponikowski oświadczył się przeciwko częściowej rekonstrukcji gabinetu ze względu, że aż 8 ministrów jest przedmiotem ataków ze strony różnych grup sejmowych. Kurjer Poranny informuje, że pp. Witos i Rataj interpelowali p. Marszałka Sejmu o przekraczanie przezeń swoich pełnomocnictw, co dostrzegają w tem, że p. Marszałek w rozmowie z premjerem na temat ewentualnej rekonstrukcji gabinetu, poddawał p. Ponikowskiemu myśl zamiany osób na stanowiskach ministrów: spraw wewnętrznych, sprawiedliwości, v., M e n i e dzikich zaierzqt (Dokończenie). Chwytanie słoni. W tej samej książce Mayer opisuje chwytanie żywcem słoni, która to o- bława także w-ymaga kolosalnych przygotowań i pochłania ogromne koszta, lecz opłaca się znakomicie. Obławę na nich przeprowadził w okolicach Trengganu, gdy krajowcy zawiadomili go, że ogromne stado słoni żeruje w tamtejszych lasach. Do tego rodzaju obławy pobudowano specjalną pułapkę, a właściwie o- grodzono kawał lasu płotem z ogromnych bali wbijanych na piętnaście stóp w ziemię. Do zagrody tej prowadziła jedna brama, a całą zagrodę ukryto tym sposobem między drzewami, ażeby nie wzbudzać podejrzenia u słoni. Do obławy takiej Mayers powołał krajowców i ci ustawieni w kształcie dużej litery V* bijąc w bębny z krzykiem i hałasem straszyli solnie w kierunku bramy prowadzącej do zagrody. Włochy uznają porozumienie w Boulogne. Genua, Paryż, 1. 3. (Pat.) Włoski minister spraw zagranicznych Szanzer odbył konferencję z prezydentem m inistrów francuskich Poincare. Włoski minister spraw zagranicznych zaakceptował wszystkie punkty przyjęte w Boulogne i przyrzekł, że dołoży wszystkich sił, aby termin 10 kwietnia, na który ma być zwołana konferencja genueńską, został utrzymany. Ustawa wojskowa w parlamencie francuski uh Posłowie żądają kontroli stałej w Niemczech. W francuskiej izbie deputowanych obradowano nad projektem ustawy o rekontacji wojska. Sprawozdawca Komisji referował o czasie służby wojskowej, przyczem wskazał na konieczność stałej komroli w Niemczech, skąd ciągle jeszcze grozi niebezpieczeństwo militarne, i wskazał także na potrzebę stworzenia nowego układu ochronnego, przygotowanie środków interwencyjnych dla Ligi Narodów. Niemieckie gazety, szczególnie Tag i Tägliche Rundschau podnoszą krzyk z powodu rozpraw parlamentu francuskiego. Konferencja małej ententy. B e r 1i n, 1. 3. (AW.) Konferencja ekspertów Małej ententy rozpocznie o- brady dnia 5. marca w Białogrodzie pod przewodnictwem ministra spraw zagranicznych Jugosławii. Sojnsz państw nenfralnycli. Berlin, 1. 3. (AW.) Prasa szwedzka podaje myśl utworzenia zwi zku::państwj neutralnych, którego zadaniem, byłoby obrona interesów tych państw, utrzymanie pokoju i odbudowa gospodarcza Europy. Opinja szwedzka odnosi się życzliwie do tego projektu. Zdaniem prasy szwedzkiej obecny prezydent ministrów Br anting jest osoba powołana dla realizacji sojuszu państw Skandynawskich, Holandii i Szwajcarji. Możliwość realizacji istnieje jeszcze przed zebraniem się konferencji Genueńskiej. Międzynarodowa konferencja przeciwepidsmiczna w Warszawie. Rada Ligi Narodów zgodziła się na propozycję rządu polskiego zwołania w Warszawie konferencji, celem omówienia problematu zwalczania epidemji. Konferencja rozpocznie swe o- brady dn. 15 marca z udziałem przedstawicieli Ligi Narodów. W takiej obławie, jak zaznacza Mayer, trzeba głównie uw-ażać na to, ażeby słonie ludzi nie widziały, gdyż zobaczywszy człowieka wracają z powrotem. Obławia odbywa się nocą. Wypadek takiego powrotu słoni Mayer opisuje, twierdząc, że pewnego razu gnano już tym sposobem całe stado półtorej mili, a później gdy odłożono dalsze pędzenie na następny dzień, słonie zauważyły jednego z ludzi i wróciły z powrotem. Nie obyło się w tym wypadku bez ofiar, słonie bowiem, jak huragan, zawróciły z powrotem, gniotę c trzech ludzi, a raniąc 12. Cała praca pobudowania zagrody poszła na marne i dopiero o pięć mil od tego miejsca pobudowano now ą zagrodę i udało się słonie do niej w/pędzić. W tej obławie udało się pochwycić 60 słoni, które w początkach, widząc, że są zamknięte wpadły w furję i łamały drzewa w zagrodzie stojące, lecz nie mogąc dać rady silnemu płotowi, uspokoiły się i dały się ułaskawić. Ameryka południowa* pragnie uczestniczyć w konterencji w Genui. Rzym, 28. Z. (Havas-Pat.) Argentyna i Brazylja wystąpiły do rządu włoskiego z prośbą o dopuszczenie ich do uczestnictwa w konferencji genueńskiej. Rząd wioski zakomunikował prośbę tę rządowi francuskiemu, angielskiemu, japońskiemu itd. Niezależne państwo egipskie. K a i r, 1. 3. (Reuter-Pat.) Lord Allenby wydał dekret mocą którego rozwiązuje dotychczasowy ustrój nad E- giptem i proklamuje suworenne i niezawisłe państwo egipskie. Dr. Valera przegrywa. Dublin, 1.3. (Pat,-Havas.) Daily Earan większością głosów odrzucił szereg wniosków de Valery przeciwito rządowi prowizorycznemu. Traktaty nienaruszalne i traktaty nieuznane. Na konferencji w Boulogne Poincare i Lloyd George omawiali spraw-ę traktatów w zw iązku z konferencją genueńską i wyróżnili traktaty nienaruszalne i traktaty nieuznane. Korespondent paryski Gaz. Warsz. p. Smogorzewski udał sie do wybitnego dyplomaty francuskiego z zapytaniem 0 przyczynę tego rozróżnienia. Pan Smogorzewski otrzymał taką odpowiedź: Kwestja była rozpatrywana w Boulogne. Poincare i Lloyd George uważają, że traktaty zawarte między Rosją 1 -'oj sąsiadami nie mogą obowiązywać mocarstw, które nie uznają sowietów. Jeżeli rząd sowietów zostanie uznany, to uznane będą rówmież traktaty przezeń zawarte, pod warunkiem, że nie naruszą one praw innych mocarstw'. Prawa te nie dotyczą nowych granic rosyjskich, ale klauzul finansowych. Polska przejęła na siebie część długów rosyjskich, zatem uznanie traktatu podpisanego przez nią będzie łatwem. Inaczej sprawa się przedstawia gdy idzie o państwo bałtyckie. Zapytał jeszcze p. S., co będzie, jeżeli sowiety chciałyby na konferencji genueńskiej poddać dyskusji zawarte przez nie traktaty? Otrzymał na to odpowiedź, iż w takim razie przypomni się im, że nie mogą się domagać szerszych praw, niż te, które przyznają im traktaty przez nich samych podpisane z sąsiadami. Z n i p k fis. BusEhmanna, Gaz. Ludowa" i Oberschl. Kurier". W ostatnich dniach niemiecki polsko-śląski związek spółdzielni Reiff-, eisena, na którego czele formalnie stoi ks. Buschmann, rozpoczął w gazetach walkę przeciwko Gońcowi Śląskiemu. K ilka artykułów pojawiło się w Oberschl. Kurier, a otwartą odpowiedź ks. prób.. Buschmanna zamieściła Gazeta Ludowa (nr. 49). Ks. Buschmann przysłał także do Gońca Śl. swój list, którego nie zamieściliśmy, gdyż nie odpowiadał prezpisom prawnym. Dziwić się jednak należy pismu polskiemu, Gazecie Ludowej, która pod Nadesłanem zamieściła obszerną rozprawę ks. Buschmanna. Redakcja Gaz. Lud. twierdzi, że za nade?.1 nie odpowiada. Rozumiemy, że pod jadesłanem zamieszcza się inseraty, ogłoszenia zapłacone. Nie wchodzimy w to, czy ks. Buschmann zapłacił Gazecie Ludowej za zamieszczenie swego elaboratu. Jeśli redakcja nie chce przyjąć odpowiedzialności za artykuł ks. Buschmanna, to odpowiedzialność tę musi przyjąć wydawnictwo Gazety Ludowej. Wszak za wszelkie ogłoszenia w gazecie jest wydawnictwo odpowiedzialne. W tym wypadku wydawnictwo Gaz. Ludowej nie może się wykręcić, chociaż by się powoływało na to, iż artykuł ks. Buschmanna był zwykłem płatnem ogłoszeniem, bo w takim razie musielibyśmy powiedzieć, _ że dla Gaz Ludowej pieniądz nie śmierdzi. _ Szanujące się wydawnictwo nie przyjmuje np. niemoralnych ogłoszeń, chociaż nieraz dobrze płatnych i niemająeych z polityką żadnej łączności. Tak samo polskie wydawnictwa nie przyjmą od a- tysty artykułu antypolskiego lub prwemieckiego o treści polityczno-polemieznej ani w dziale płatnych ogłoszeńpierwsza z wszystkich pism polskich zrobiła to Gazeta Ludowa zamieszczając elaborat ks. Buschmanna. Jeśliby Gaz. Lud. chciała zaprowadzić zwyczaj, iż Niemcy mogli by za pieniądze ogłaszać antypolskie lub proniemieckie artykuły w gazetach polskich, to doszłibyśmy do tego, że Niemcy za pieniądze mieliby przez pisma polskie wtdyw polityczny na nasze społeczeństwo. Gaz. Ludowa zamieszcza iąo artykuł ks. Buschmanna postawiła się w szeregi niemieckie, stanęła ramię przy ramieniu obok Oberschl. Kuriera, jednego z najniebezpiecznie]szycli wrogów narodu i państwa polskiego. Ks. Buschmann i Oberschl. Kurier niby to wyrzekając się irredenty niemieckiej na obszarze województwa polskiego, udają nieszczerze lojalność wobec Polski. Tymczasem niedalej jak pięć dni temu Oberschles. Kurier stanął w obronie orgeschu, stosstrupplerów, morderców Polaków ijssieży w powiecie kozielskim. Lojalny Kurier broni orgeszowców i napada na gazety polskie i na agencję A. W. za to, że demaskują niemieckie tajne organizacje militarne. Nie lepszy jest ks. Buschmann. vv swym elaboracie zamieszczonym w > schl. Kurier i w Gaz. Ludowej powołuje się na starych i dzielnych wiarusów, polskich działaczy ks. Koziełka i ks. Miczka, nadużywając nazwisk Polaków do tego, aby czytelnicy Gaz. Lud. i koła poi* skie nabrały zaufania do jego wywodow. Zręczny lis myślał, że fortelem takim^uda Uważa opowieści o inteligencji słoni za nieprawdziwe. Mówiąc o słoniach Mayer zaznacza, że opowieści o ich inteligencji są przesadzone, twierdząc, że zdolność rozumowania u słonia stoi znacznie n i żej, aniżeli to się daje zauważyć u psa. Natomiast twierdzi, że słoń jest bardzo posłusznym i dlatego tak łatwo go wytresować. Przyznaje także, że słonie posiadają olbrzymią siłę. Chwytanie małych małpek. Mayer opisuje także sposób chwytania małych małpek, który polega na tem, że do drzewa przywiązuje się butelkę, do której wkładają kolorowy szmatkę. Małpka zaciekawiona wkłada łapkę do butelki, żeby szmatkę wyjąć, lecz trzymając łatkę zaciska pięść i nie może jej wyciągnąć, a nie przyjdzie jej na myśl, że puściwszy łatkę łatwoby się wydostała z tej pułapki. Skacze więc i denerwuje się swem położeniem, z którego uwalnia ją dopiero ten, który L.pkę zastawił. Pracowitość Malaj czy kó w. Jako jeden z powodów, utrudniających znacznie chwytanie dzikich zwierzad żywcem, Mayer podaje lenistwo i dziwną filozofję Malajczyków. Tylko żądza wrażeń lub głód spowodowaq ich nie może do udzielenia^ pomocy przy obławie, a jak twierdzi Mayer, często musiał wyzyskiwać przypisywaną m u przez nich siłę magiczną, ażeby ich do pracy przy obławie skłonić. Zwykłą bowiem ich odpowiedzią na przedłożoną propozycję pracy są słowa: Panie, mam dość ryb i ryzu na dzisiaj, a w n o c y mogę już umrzeć. Pisząc o tem podaje także fakt au+ tyczny o tem lenistwie, podając następujące zdarzenie:. Chciałem przejechac się łodzią na drugą stronę rzeki i zaproponowałem Malajczykowi ażeby mnie przewiózł na swej łodzi. Za tę kilkuminutową pracę przewiezienia na drugi brzeg ofiarowałem mu dość duże wynagrodzenie, gdyż zależało mi na czasie, lecss Maiajczyk powiedział: Panie, jadłem już dzisiaj i najadłem się do syta. Możesz wziąć mą łódkę i sam na drugą stronę rzeki przejechać, a gdy do jutra dożyję i będę łódki potrzebować, przełynę rzekę i wrezmę łódkę z powrotęj»// v...v" - r f
Nr. 51. Ö d M IE C S L ifs K I. 3-go marca 192ft!!0 0 Dumka w y g n a ń c a. Na dolinie, na zielonej Widzę w dali wioskę małą, Domek płotem ogrodzony. Na zakręcie brzozę białą; Do gościńca droga długa, Na niej lipy i topole; Poza wzgórkiem srebrna struga, A za struga szczere pole. Nawet kwiatki takież prawie Na pagórku, na przydrożu, Dziki piołun w bujnej trawie I bławatki rosną w zbożu. Gdyby jeszcze tam na boku Krzyż się chylił na rozstaju, A dąb siwy u potoku, Tobym myślał, żem już w kraju. Jaka cicha, szczęsna chatka, Przy niej matka, dziewcząt, dwoje... Czemuż to nie moja matka? Czemuż to nie siostry moje?, Słońce zaszło za lasami, Łud wesoły idzie z pracy, Czemuż się nie cieszę z wami? Czemuż wyście nie Polacy? Ptak powrócił w swoje gniazdo, Zwinął skrzydła utrudzone: Chmurna losów moich gwiazdo, Gdzież mię wiedziesz, w którą stronę? Płyńcie, płyńcie, łzy tęsknoty, Nieutulne łzy tułacze, Może jeśli dzień przepłaczę. Noc przyniesie mi sen złoty. Teofil Lenartowicz, 0 I IO 0 fiwardiści prashicb p M i i kapitalistów. CZ działalności niemieckich bojówek.) Wrocławskie dowództwo bojówek niemieckich wyraziło swoje niezadowolenie dowództwu bojówek w Gliwicach z powodu ostatniego napadu na żołnierzy francuskich w Gliwicach- Szobrszowicach; dowództwo wrocławskie zagroziło nawet powstrzymaniem wypłat dla Gliwic. Teraźniejsze dowództwo bojówek ńieinieckicli w Gliwicach ma być w najbliższym czasie zmienione, to znaczy, że dotychczasowe dowództwo będzie usunięte a ustanowi się w jego miejsce nowe siły. Także ma nastąpić reorganizacja bojownictwa niemieckiego w Gliwicach we większych romiarach. W gospodzie Malornego w Toszku na ulicy Gliwickiej znajduje się odwach tamtejszych stosstrupplerów czyli toszeckiej bojówki. Stamtąd wysyła się posterunki, które mają nakaz stróżowania po ulicach. Straż gminna Ameryhonin o Polsce. W organie polsko-amerykańskiej I- zby Handlowej, wychodzącym w New Jorku, znajdujemy sprawozdania z podróży do Polski, prezesa tejże Izby, p. Francois de St. Phalle. Pan de St. Phalle zwraca przedewszystkiem uwagę na. to, że przy ocenie stanu gospodarczego Polski, trzeba brać pod uwagę niezwykle trudne warunki, w jakich powstawało państwo polskie, a które nie zachodziły w innych krajach. Prezes Izby polsko-amerykańskiej ma tu na myśli trudności, jakie powstały przy zespolenm trzech polskich zaborów, żyjących dotychczas w zupełnie odmiennych warunkach, oraz nawałą bolszewicką, która pół Polski zalała. Podczas, gdy w innych krajach Europy pokój zapanował od listopada 1918 roku, do Pol ski zawitał on dopiero dwa lata później. Odbiło się to oczywiście na finansowym i ekonomicznym stanie Polski, Niemcy natomiast rozniosły w Toszku składa się również w największej części z członków niemieckiej organizacji bojowej. Dowódzca straży gminnej Hubert Skowronek posiada rzekomo więcej karabinów (mianowicie 7 więcej), niż w rzeczywistości potrzeba do czbrojenia straży gminnej. W gospodzie Kapitzy w Pyskowicach przy ulicy Gliwickiej'znajduje się ciągle jeszcze odwach tamtejszych stosstruplerów, będących częścią Organizacji bojowych niemieckich. Bojówka niemiecka w Mikulczycach w powiecie Tarnogórskijji liczy do 240 członków. Dowodzi nią porucznik Enger, który podczas ostatniego powstania dowodził całym jednym bataljonem Selbstschutzu. Enger bawi bardzo często w Gliwicach. Jego pomocnikami i przedstawicielami są: porucznik Ernest Kraus ze Starej Szkoły, nauczyciel Woznitza, Dr. Obst, lekarz oddziału, mieszkający na ulicy Głównej. Plutonowi (Zugführer) są: Hans Schindler z ulicy Nowodworskiej, Ryszard Gruschka z ulicy Hałdowej, Artur Krajiczek z ulicy Fryderykowskiej. Dowódcami grup są: niejaki Cichy z ulicy Leśnej, Robert J u r czyk z ulicy Zabrzeskiej, Benedykt Kłatzka z ulicy Tarnogórskiej, Albert Pietzuch z ulicy Tarnogórskiej. Czynności kurjera wykonuje niejaki Hadulla, zamieszkały na ulicy Leśnej. Biuro wywj' owcze tej organizacji bojowej zn-ijduje sie pono w domu pod nr. 28 29 na ulicy Tarnogór?kiej. Miejscem schadzek i zebrań jest lokal w restauracji Seppa Ledwonia przy ulicy Wawrzyńcowej. Tamże schronisko dla niemieckich uchodźców podobno ma być założone, które ma służyć stosstruplerom, którzy z jakiegobądź powodu chcą lub muszą uchodzić, za noclegowisko i kryjówkę. Organizacja bojowa w Mikulczycach podlega dowództwu i kierownictwu bojówki w Gliwicach. Znany dowóf.ca stosstrupplerów Herman Pomsch w Tarnowskich Górach ma być w tych dniach przeniesiony przez dyrekcję kolejową do Pyskowic. Kapitan Schubert, dowódca bojówki niemieckiej w Tarnowskich Górach jest jednocześnie dowódcą tak zwanej doraźnej pomocy technicznej (Technische Nothilfe) w Tarnowskich Górach. Znany głowacz i szpicel Hans Holewa, który przez kilka tygodni pracował na kopalni Karsten- Centrum, powrócił znowu do Tarnowskich Gór i ma znowu stałe bliskie stosunki z oficerem wywiadowczym Herdelem. W Kosiędme w powiecie Lublinieckim istnieje bojówka niemiecka pod niewinną nazwą Kegelklub. Dnia 19. lutego b. r. bojówka ta urządziła sobie zabawę z tańcami, na którą" przybyli także stosstrupplerzy z miejscowości okolicznych. Wciągu zabawy doszło dó zaburzeń i do solennych bijatyk. W Lublińca istnieje również jeszcze organizacja bojowa niemiecka, kryjąca się pod różnemi niewinnemi nazwami, jak np. Jugendbund, Kegelklub, Sportverein, Abteilung für geistige Erziehung itd. Znany, nawpół po całym świecie urobione przez siebie zdanie o sezonowości państwa polskiego, co według autora artykułu jest zupełnie niesłusznem. Naród polski jest inteligentny, pracowity i patrjotyczny. Polska jest krajem rolniczym, posiada bogate kopalnie, a zwłaszcza naftę. Z przemysłu szczególnie dział włókienniczy jest wysoko rozwinięty. Pan de St. Phalle uważa, że maszyny w polskich fabrykach sukna są jedne z najlepszych w Europie. Różnorodne źródła bogactw są tylko nie dość intensywnie eksploatowane obecnie. Spadek waluty nie utrudnia zbytnio życia ekonomicznego, które przeciwnie wykazuje wielką ruchliwość, Autor artykułu zwraca uwagę na fakt, że ceny i płace zarobk. w Polsce nie podniosły się równoległe do spadku waluty. Przywóz rzeczy zbędnych do Polski nie opłaca się, eksport z Polskinatomiast opłaca się tyle, o ile płaca zarobkowa przera chowana na złoto jest niższą w Polsce niż w innych krajach. Robotnicy przemysłu tektajny i nawpół jawsy dowódca wszelkiego rodzaju stosstrupplerstwa i orgeszostwa porucznik Genz, który się z Lublińca wyprowadził, powraca jeszcze często automobilem do Lublińca Gdzie on się poza Lublińcem ukrywa i mieszka, tego narazie nie stwierdzono jeszcze dokładnie. W powiecie Strzeleckim istnieją jeszcze bardzo silne organizacje bojowe niemieckie. W Zdzieszowicach znajduje się kierownictwo czyli sztab jednego batałjonu niemieckiej organizacji bojowej pod dowództwem nauczyciela Kowoilika, który utrzymuje biuro batałjonu w swojem mieszkaniu. Bataljon ten liczy do 1400 chłopa i jest podzielony na 4 kompanje względnie większe oddziały. - W Zdzieszowicach samych jest 80 chłopa pod dowództwem porucznika Maussa. Oddział ten posiada 80 karabinów i 2 ciężkie karabiny maszynowe. Karabiny są w posiadaniu poszczególnych członków organizacji. Karabiny maszynowe wydobędzie się na jaw dopiero w razie potrzeby. Oprócz tego oddział ten posiada jeszcze 50 karabinów rezerwowych oraz 30 karabinów rozdzielonych pomiędzy tamtejszych heijmattrojów, którzy w danym razie mają pełnić służbę zbrojną na. miejscu. Kompania hrabiego Strachwitza liczy ogółem 450 do 500 chłopa. Dowódcą jest hr. Hans Heinrich Strachwitz z Kamienia. Wszyscy członkowie tej kompanji są dobrze i obficie zaopatrzeni w broń i amunicję. Kompanja w odcinku Góry św. Anny liczy aż do 260 chłopa. Jej dowódca jest chwilowo niezupełnie znany. Wszyscy w kompanji są dobrze uzbrojeni. Kompanja w odcinku Kalinowa liczy nawet do 650 chłopa. I tutaj dowódca nie jest jeszcze dobrze znany. Członkowie kompanji są dobrze uzbrojeni. Główną rolę dowódcy w tej organizacji bojowej odgrywa hrabia Bethusy- Huc z Proskowa. Jego zastępcą i przedstawicielem jest hrabia Garnier z Jaśkowie, znany dowódca Selbstschutzu w roku 1921. Hrabiemu Bethusy-Hucowi podlega nietylko organizacja bojowa powiatu Opolskiego. Odgrywa on także jednocześnie rolę głównego finansisty i kasjera tychże organizacji bojowych; od kogo on jednak i z jakich źródeł pobiera pieniądze na wypłatę członków organizacji, na ich uzbrojenie i wrogóle na utworzenie całej tej organizacji, dotychczas nic nie wiadomo. Wydaje on rozkazy i instrukcje dla organizacji bojowych w powiecie Strzeleckim i w powiecie Opolskim. Automobil, oznaczony cyframi I. K. 544 jeździ często między Opolem a Strzelcami i służy jednocześnie do przewożenia rozkazów do podwładnych hrabiemu dowódców*; automobilu tego używają bardzo często także wymienieni powyżej dowódcy, a niemniej używa go niejaki Dr. Gleisberg oraz starszy żandarm Freske, który z Poznańskiego pochodzi. Ci dwaj panowie odbierają bezpośrednio rozkazy od hr. Bethusy-Huca i odgrywają rolę organów kontrolnych nad organizacjami bojowemi w powiatach Strzeleckim i Opolskim. Dostylnego w Łodzi otrzymują tygodniowo 1,75 dolarów, co oczywiście roz de St. Phalle kładzie nacisk na dobry wanych stosunkach finansowych. P. wija eksport. Wobec zmniejszonego stan kolei państwowych polskich. importu, a zwiększonego eksportu wymiana musi dążyć do stabilizacji. naszemu gościowi wielka ruchliwość Jako ogólne wrażenie pozostało O wiele trudniej, zdaniem autora, społeczeństwa. Każdy zdaje się być następuje stabilizacja między dochodami z podatków i opłat, a wydatkawione jest luksusu. Zdaniem autora czemś zajęty. Mimo to życie pozbami państwa. Objaw ten istnieje zresztą w całej Europie środkowej. We składów z artykułami zbytku, jak ża artykułu Warszawa posiada tak mało dług p. de St. Phalle ludność, która dne inne miasto w Europie. W miastach polskich mało widzi się automo rządom zaborczym płaciła wysokie podatki, zrozumiała po części wolność, jako zniesienie świadczeń na nione. Ubrania męskie i damskie bili, a natomiast tramwaje są przepeł są rzecz państwa, którego wydatki na skutek wojny i etatyzmu znacznie wzrosły. W reformach p. Michalskiego i poparciu, jakiego udzieliło całe społeczeństwo ministrowi skarbu, widzi prezes Izby handlowej zmianę ku lepszemu. Polska ma stosunkowo mało długów za granicą, nie potrzebuje płacić odszkodowań, tak że, u- trzymując równowagę w budżecie i prow-adząc intensywną gospodarkę, może ona stać się jednym z pierwszych państw Europy środkowej o unormo* wódca batałjonu, wzmiankowany już nauczyciel Kowollik ze Zdzieszowic, wyraził się w ostatnich dniach, że w ostatnim czasie sprowadzono tak wiele broni i amunicji poprzez Krapkowice do Zdzieszowic, żeby ona wystarczyła do uzbrojenia jednego pułku kawalerii i jednego pułku piechoty. Chełpił on się, że Komisja Międzysojusznicza nie będzie mogła broni tej 1 amunicji znaleźć. Także mówił ten zacny nauczyciel i wychowawca, że, niemieckie organizacje bojowe w najbliższym czasie coś przedsięwezmą przeciwko wojskom międzysojuszniczym. Dnia 24. lutego 1922 w pociągu na linji kolejowej między Opolem a Gliwicami opowiadał pewien sobie pan, że jego brat siedzi we więzieniu w O- polu i że planuje się uwolnienie sił? i przemocą więźniów politycznych z więzienia opolskiego, i to w najbliższych dniach. Doniesienie to pochodzi od osoby zupełnie wiarogodnej. której ów pan nieznanego nazwiska z tym planem się zwierzył. Organizacja bojowca nxemiecka' w, Prcuszkowie w pow. Opolskim liczy do 250 chłopa. Dowódcą jest. zbankrutowany nauczyciel seminaryjny Kipiński z Prouszkowfc. Był on niegdyś nauczycielem w seminarjum, ale z powodu popełnionych przezeń zbrodni przeciwko moralności został wyrzucony z posady i obecnie jest czynny w organizacji bojowej. Oddział organizacji bojowej w Prouszkowie składa się z kompanji Czecha liczącej 80 chłopa dla. wsi Prouszkowa: kierownikiem jest Czech i jego brat, z Prouszkowa: dalej z kompanji Grunda w sile 80 chłopa dla Wybłyszczowa; jej kierownikiem jest Grund a, jego zastępcami są Szendzielorz i Sowada; kierownikiem jest Tischbierek a jego zastępcę Kadłubek. Te trzy kompanje tworzą bataljon. którego wodzem jest wspomniany Kipiński. W Nowej Wsi pod Opolem jak t w-ogóle w okolicy Opola rozdano już wiele broni pomiędzy bojówkarzy niemieckich i ciągle się jeszcze tam broń rozdawa. W Nowej Wsi zajęty jest rozdawaniem broni osobnik nazywający się Szczuk lub podobnie, który w Nowej Wsi mieszka. Podobno ma on w mieszkaniu swem przechowywać większą ilość granatów ręcznych, rewolwerów, karabinów' i amunicji. Materjał ludzki w organicacjach bojowych niemieckich w powiatach Strzeleckim i Opolskim rekrutuje się po części z miejscowych, po części % pozamiejscowych osobników, a po części z licznych awanturników z głębf Niemiec. Dnia 2. lutego 1922 odbyło się w Strzelcach tajne posiedzenie człon- zwianego Entführungskom ków tak mando. Ugilujcie za n aszą gazetą ciepłe, lecz pozbawione szykownego kroju. Na operę przychodzi publiczność w zwykłych ubraniach codziennych. Pan de St. Phalle prostuje w końcu fałsze, jakie o Polsce rozgłaszają Niemcy. Uderzyło go to, ie Polacy są optymistami i są przekonam, że zdołają sami rozwiązać wsxeikie zagadnienia i pokonać wszelkie trudności. Preze» Izby handlowej podziela, przekonanie o śwlstnei $r*»*»łości Polski,