Prof. dr hab. Jędrzej Krupiński INSTYTUT ZOOTECHNIKI PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY 1
W 1999 r. objęto systemem dopłat realizacje programów ochrony zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich obejmujące: 1 rasę bydła łącznie 150 krów 2 rasy koni 400 klaczy 10 ras i odmian owiec 3645 matek 3 rasy trzody chlewnej 575 macior 2
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony zasobów genetycznych (wg stanu na dzień 30 czerwca 2011 roku) Gatunek zwierząt Liczba ras/rodów/li nii Liczba stad (szt.) Liczba zwierząt (szt.) Konie 7 1134 4263 Bydło 4 991 7830 Owce 13 666 35222 Trzoda chlewna 3 106 2153 Kury nieśne 19 19 18715 Gęsi 14 14 4629 Kaczki 10 10 3958 Króliki 1 8 250 Zwierzęta futerkowe 12 24 840 (lisy, szynszyle, tchórze, nutrie) Lokalne linie pszczół 4 1078 rodzin Lokalne linie karpia 6 około 1500 Lokalne szczepy pstrąga 2 około 500 RAZEM 95 2984 80938 3
Dynamika wzrostu chronionych populacji zwierząt gospodarskich wspomaganych finansowo w ramach PROW (Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich) 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 1 4100 7841 280 450 588 993 2 4 4 10350 2000 2005 2008 2010 2013 liczba ras liczba gosp. sztuk Limit 4
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) Polska czerwona SUMA : 286 stad (2425) - krów 5
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) Białogrzbieta SUMA : 38 stad (322) - krów 6
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) Polska czerwono-biała SUMA : 441 stad (3013) - krów 7
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) Polska czarno-biała SUMA : 226 stad (2070) - krów 8
KROWY zapisane do ksiąg (%) i kierunek oceny użytkowości R A S A Podmiot prowadzący księgi % objętych ochroną Ocena użytkowości Polska czerwona PFHBiPM 82,4 dla typu mlecznego Białogrzbieta Uniwersytet Przyrodniczy Lublin 91,4 dla typu ogólnoużytkowego Polska czerwono-biała Polska czarno-biała PFHBiPM 98,8 PFHBiPM 98,3 dla typu ogólnoużytkowego dla typu ogólnoużytkowego Ocenie typu i budowy podlega 20-30% pierwiastek 9
Dynamika wzrostu chronionych populacji zwierząt gospodarskich wspomaganych finansowo w ramach PROW (Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich) 12000 10800 10000 8000 6000 4000 2000 0 2 3355 4162 430 1325 294 824 1090 4 7 7 2000 2005 2008 2010 2013 liczba ras liczba gosp. sztuk Limit 10
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 30.06. 2011) Hucuły SUMA : 221 stad (949) - klacze 11
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 30.06. 2011) Konik Polski SUMA : 152 stad (754) - klacze 12
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 30.06. 2011) Małopolski SUMA : 174 stad (576) - klacze 13
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 30.06. 2011) Śląski SUMA : 155 stad (608) - klacze 14
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 30.06. 2011) Wielkopolski SUMA : 46 stad (144) - klacze 15
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 30.06. 2011) Sztumski SUMA : 157 stad (552) - klacze 16
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 30.06. 2011) Sokólski SUMA : 229 stad (680) - klacze 17
KLACZE zapisane do ksiąg (%) i kierunek oceny użytkowości R A S A % klaczy w księgach Prowadzący księgi Ocena użytkowości Konik Polski 84 PZHK Ocena klaczy Huculska 77 prowadzona jest według Małopolska 31 regulaminów do Wielkopolska 6 programów hodowlanych Śląska 39 obowiązujących Sokólska 8 dla całych Sztumska 6,6 populacji Brak systemowego pobierania materiału biologicznego. Programy ochrony nie nakładają obowiązku przeprowadzania dodatkowej oceny użytkowości (dodatkowych prób) 18
Dynamika wzrostu chronionych populacji zwierząt gospodarskich wspomaganych finansowo w ramach PROW (Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich) 5000 4500 4000 3000 2000 625 866 1979 2333 1000 0 68 125 3 112 3 3 3 2000 2005 2008 2010 2013 liczba ras liczba gosp. sztuk Limit 19
Liczba loch objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (w roku 2010) Puławska SUMA : 973 lochy 20
Liczba loch objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (w roku 2010) Złotnicka biała SUMA : 611 loch 21
Liczba loch objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (w roku 2010) Złotnicka pstra SUMA : 1021 loch 22
Księgi hodowlane dla ras świń objętych programem ochrony prowadzone są oddzielnie: dla rasy puławskiej przez Polsus, a dla rasy złotnickiej przez Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Dla ras objętych programem ochrony ocena użytkowości rozpłodowej oraz ocena przyżyciowa młodych zwierząt wynika z wymogów programu Zgodnie z wymogami programu w ocenie użytkowości rozpłodowej dodatkowo dla około 10% miotów urodzonych w roku jest monitorowane (masa miotu przy urodzeniu i 21 dniu życia) Regulamin pobierania materiału biologicznego - uzgodniono 23
Dynamika wzrostu chronionych populacji owiec wspomaganych finansowo w ramach PROW (Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich) 50000 40000 30000 20000 3805 7812 34455 22275 40300 10000 0 11 145 592 11 13 614 13 2000 2005 2008 2010 2013 liczba ras liczba gosp. sztuk Limit 24
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) WRZOSÓWKA SUMA : (6809) - maciorek 25
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) ŚWINIARKA SUMA : 15 stad (852) - maciorki 26
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) POMORSKA SUMA : 118 stad (6365) - maciorek 27
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) KAMIENIECKA SUMA : 30 stad (1907) - maciorek 28
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) WIELKOPOLSKA SUMA : 37 stad (3832) - maciorki 29
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) UHRUSKA SUMA : 74 stada (4482) - maciorki 30
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) OLKUSKA SUMA : 34 stada (504) - maciorki 31
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) KORIDEIL SUMA : 10 stad (490) - maciorek 32
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) ŻELAŹNIEŃSKA SUMA : 9 stad (320) - maciorek 33
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) MERYNOS odmiany barwnej SUMA : 4 stada (218) - maciorek 34
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) MERYNOS w starym typie SUMA : 52 stada (3955) - maciorek 35
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) P.O.G. odmiany barwnej SUMA : 15 stad (772) - maciorki 36
Liczba OWIEC (stad i maciorek) objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na dzień 15.05. 2011) CAKIEL podhalański SUMA : 106 stad (4660) - maciorek 37
Podmiot prowadzący księgi: POLSKI ZWIĄZEK HODOWCÓW OWIEC Populacje owiec ras chronionych zapisane są do oddzielnych ksiąg hodowlanych Owce objęte programem ochrony ocenione są według kryteriów przyjętych dla wszystkich ras owiec nacisk położony jest na spełnienie założeń wzorca rasowego Prognozy określają pomiar dodatkowych cech: - masa ciała w 2 dniu życia - masa ciała przy licencji - masa ciała przed stanówką - ocena zgodności jakości runa z typem rasowym - rozkład umaszczenia (wrzosówka) - użytkowość mleczna (cakiel) Przygotowywana procedura pozyskiwania i przechowywania materiału biologicznego 38
Liczebność chronionych ras i rodów drobiu oraz zwierząt futerkowych w 2010 roku 20000 15188 15000 10000 5000 0 4644 4015 1304 19 14 10 31 sztuki stada stada sztuki 39
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na 2011) KURY NIEŚNE SUMA : 19 stad (18722) - ptaki 40
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na 2011) GĘSI SUMA : 14 stad (4629) - ptaków 41
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (stan na 2011) KACZKI SUMA : 10 stad (3958) - ptaków 42
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (wg stanu na dzień 30.06. 2011) Lis pospolity białoszyjny SUMA : 2 fermy (94) - lisy 43
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (wg stanu na dzień 30.06. 2011) Lis pospolity pastelowy SUMA : 1 ferma (70) - lisów 44
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (wg stanu na dzień 30.06. 2011) Królik popielniański biały SUMA : 7 ferm (250) - królików 45
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (wg stanu na dzień 30.06. 2011) Tchórz hodowlany SUMA : 2 fermy (64) - tchórze 46
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (wg stanu na dzień 30.06. 2011) Szynszyla beżowa SUMA : 13 ferm (200) - szynszyli 47
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (wg stanu na dzień 30.06. 2011) Nutria czarna dominująca SUMA : 2 fermy (70) - nutrii 48
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (wg stanu na dzień 30.06. 2011) Nutria perłowa SUMA : 1 ferma (15) - nutrii 49
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (wg stanu na dzień 30.06. 2011) Nutria bursztynowozłocista SUMA : 2 fermy (44) - nutrie 50
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (wg stanu na dzień 30.06. 2011) Nutrie pastelowe SUMA : 1 ferma (36) - nutrii 51
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (wg stanu na dzień 30.06. 2011) Nutrie standard SUMA : 2 fermy (74) - nutrie 52
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (wg stanu na dzień 30.06. 2011) Nutrie grenlandzkie SUMA : 2 fermy (125) - nutrii 53
Liczba stad i zwierząt objętych programem ochrony w poszczególnych województwach (wg stanu na dzień 30.06. 2011) SUMA : 52 hodowców (1078) rodzin pszczelich 54
Rasa krów 2006 2009 2010 POLSKIE BYDŁO CZERWONE - Wydano porcji nasienia - Liczba porcji nasienia (liczba buhajów) - Stan zarodków (liczba buhajów) BIAŁOGRZBIETY - Liczba porcji nasienia (liczba buhajów) CZERWONO-BIAŁE - Wydano porcji nasienia - Liczba porcji nasienia (liczba buhajów) CZARNO-BIAŁE - Wydano porcji nasienia - Liczba porcji nasienia (liczba buhajów) 1490 40000 (102) 1916(47) 1500 38985 (114) 1916(47) 143 39712 (121) 1916(47) 600(3) 600(3) 600(3) 938(3) 1289(4) 2112(10) Brak danych 1007(4) 4061(10) 2112(10) Brak danych 55
Rasa owiec 2006 2008 2010 Liczba porcji nasienia/liczba dawców Świniarka 680/6 680/6 680/6 Olkuska 3575/19 3650/21 3650/21 Górska 710/3 710/3 710/3 Romanowska 640/6 640/6 640/6 Wrzosówka 1217/12 1217/12 1217/12 RAZEM 6822/46 6897/48 6897/48 56
57