ZAŁĄCZNIK DO ANALIZY NR 2 PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROGRAMU POLSKIEJ ENERGETYKI JĄDROWEJ POZOSTAŁE ALTERNATYWNE WARIANTY LOKALIZACYJNE Zawartość 10.3.6 Pozostałe propozycje lokalizacji...2 10.3.6.1 Lokalizacja Chełmno...2 10.3.6.2 Lokalizacja Nieszawa...12 10.3.6.3 Lokalizacja Gościeradów...20 10.3.6.4 Lokalizacja Chotcza...29 10.3.6.5 Lokalizacja Bełchatów...38 10.3.6.6 Lokalizacja - Karolewo...43 10.3.6.7 Lokalizacja Kozienice...53 10.3.6.8 Lokalizacja - Małkinia...63 10.3.6.9 Lokalizacja Wyszków...74 10.3.6.10 Lokalizacja w trakcie wskazywania...84 10.3.6.11 Lokalizacja - Tczew...84 10.3.6.12 Lokalizacja Połaniec...92 10.3.6.13 Lokalizacja Pątnów...99 10.3.6.14 Lokalizacja Krzywiec...109 10.3.6.15 Lokalizacja Lisowo...115 10.3.6.16 Lokalizacja - Wiechowo...123 10.3.6.17 Lokalizacja Pniewo...133 10.3.6.18 Lokalizacja - Pniewo-Krajnik...143 10.3.6.19 Lokalizacja Dębogóra...152 10.3.6.20 Lokalizacja Krzymów...162 10.3.6.21 Lokalizacja - Stepnica 1...172 10.3.6.22 Lokalizacja - Stepnica 2...182 10.3.7 Podsumowanie oraz tabelaryczne zestawienia ważniejszych parametrów dla pozostałych lokalizacji...190 Niniejszy załącznik stanowi podrozdział 10.3.6 Prognozy Oddziaływania na Środowisko dla Programu Polskiej Energetyki Jądrowej, dlatego też kontynuuje się w nim numeracje podrozdziału. Zastosowano również bezpośrednie odwołania do rozdziałów znajdujących się w głównym dokumencie Prognozy 1
10.3.6 Pozostałe propozycje lokalizacji 10.3.6.1 Lokalizacja Chełmno Podstawowe uwarunkowania środowiskowe Lokalizacja EJ Chełmno jest rezerwową lokalizacją z lat 80 tych. Położona jest ona w gminie Chełmno, powiat Chełmiński, Województwo Kujawsko-Pomorskie. Dokładne położenie elektrowni przedstawia Ryc. 10.4.1. Gmina, na terenie której zlokalizowana ma być elektrownia charakteryzuje się niską średnią gęstością zaludnienia (47 mieszk./km 2 przy średniej gęstości zaludnienia Polski równej 122 mieszk./km 2 ), dzięki czemu potencjalne oddziaływania związane z budową i eksploatacją elektrowni będą dotykały niewielkiej liczby ludności. W zasięgu obszaru ograniczonego użytkowania (teren w odległości 800 m od elektrowni) znajduje się obszar stałego zamieszkania: Dolne i Górne Wymiary. W związku z tym, w przypadku budowy, może zajść potrzeba wysiedlenia ludzi zamieszkujących teren w odległości 800 m od elektrowni. Potencjalna lokalizacja EJ Chełmno charakteryzuje się korzystną strefą energetyczną wiatru, dzięki której nie będzie dochodziło do kumulowania się potencjalnych zanieczyszczeń emitowanych z terenu elektrowni oraz innych obiektów położonych w pobliżu. Z przeprowadzonych wstępnych analiz wynika, że dzięki położeniu w pobliżu Wisły i wystarczającym zasobom wodnym (SSQ = 1013 m 3 /s, SNQ = 382 m 3 /s) możliwy jest do zastosowania w EJ otwarty system wody chodzącej. Wpływ na środowisko poszczególnych rozwiązań układów chłodzenia został szczegółowo omówiony w rozdziale 8.3.3. Na obszarze przewidzianym pod budowę oraz w jego okolicy brak jest obiektów o wysokich walorach zabytkowych, natomiast znajdują się inne zabytki architektoniczne oraz 10 stanowisk archeologicznych w miejscowości Dolne Wymiary. Duże nagromadzenie stanowisk powoduje, że prace ziemne powinny być prowadzone ze szczególną ostrożnością pod nadzorem archeologicznym. Ponadto, budowa w tych miejscach może zostać wstrzymana na czas pracy archeologów, gdy podczas robót ziemnych dojdzie do odkrycia przedmiotów cennych kulturowo. Planowana lokalizacja elektrowni znajduje się na terenie Zespołu Parków Krajobrazowych: Chełmińskiego i Nadwiślańskiego. Można przypuszczać, że w przypadku powstania elektrowni, zarówno na etapie budowy, jak i funkcjonowania, można spodziewać się negatywnego oddziaływania na obszary chronionego krajobrazu zlokalizowane w najbliższym sąsiedztwie. W pobliżu planowanej eksploatacji nie stwierdzono występowania surowców mineralnych i innych kopalin użytkowych, a więc nie istnieje zagrożenie utrudnienia dostępu i eksploatacji złóż (patrz: rozdział 8.3.6.2). 2
Ryc. 10.4.1. Proponowana lokalizacja elektrowni Chełmno 3
Budowa geologiczna i hydrogeologia W podłożu występują głównie piaski tarasów rzecznych oraz starorzecza. Teren charakteryzuje się stabilną strukturą tektoniczną. W sąsiedztwie (do kilku km) znajdują się strefy dyslokacyjne NE obrzeżenia strefy Teisseyre a-tornquista, których aktywność neotektoniczna jest prawdopodobna, lecz nie została należycie udokumentowana (patrz: rozdz.4.1). Strop mezozoiku i warstwy trzeciorzędu zalegają poziomo. W podłożu występuje czwartorzędowy zbiornik morenowy Chełmno (GZWP 131), gdzie średnia głębokość ujęć wód podziemnych wynosi 10 60 m, a wody gruntowe zalegają na głębokości od 2 do 5 m. Poziomy wodonośne wykazują wysoką wrażliwość na zanieczyszczenia. Spływ wód podziemnych zachodzi w kierunku E, NE. Brak izolacji od powierzchni terenu oraz obecność osadów piaszczystych o wysokiej przepuszczalności może spowodować poważne i rozległe zanieczyszczenie wód podziemnych w przypadku wystąpienia przedostania się zanieczyszczeń do środowiska wodnogruntowego. Infrastruktura Lokalizacja znajduje się w obszarze sieciowym odznaczającym się na chwilę obecną deficytem produkcji energii elektrycznej rzędu 100 dp < 300 MW. Istniejąca sieć przesyłowa obciążona jest w mniej niż 60% co daje możliwość wykorzystania istniejących zdolności przesyłowych do wyprowadzenie mocy z EJ. Aby umożliwić podłączenie EJ do sieci niezbędna będzie rozbudowa ciągów przesyłowych o długości od 100 do 250 km. Istnieje możliwość kolidowania rozbudowy z dwoma obszarami Natura 2000 oraz jej przebieg w pobliżu aglomeracji miejskich. Dodatkowo występuje konieczność budowy stacji NN/NN/110. Przy awaryjnym wyłączeniu bloku o mocy rzędu 1600 MW może wystąpić zagrożenie stabilnej pracy KSE, lecz nie wystąpi zagrożenie stabilnej współpracy KSE z systemami krajów ościennych. Szczegółowy opis wpływu rozbudowy sieci opisany został w rozdziale 8.3.8.1.3. Ocena lokalizacji dokonana przez PSE Lokalizacja znajduje w obszarze sieciowym odznaczającym się w chwili obecnej deficytem produkcji energii elektrycznej i już tylko z tego powodu jest bardzo korzystna. Oczywiście plany inwestorów, szczególnie w zakresie budowy farm wiatrowych, mogą tę sytuację zmienić. Nie mniej jednak źródło konwencjonalne w północnej części (KSE) jest inwestycją bardzo pożądaną. Z punktu widzenia stanu obecnego i przyszłego KSP lokalizacja znajduje się w dobrym położeniu. Potencjalne sposoby przyłączenia to: SE 400/220/110 kv Grudziądz. Stacja elektrowniana na trasie nowej 2-torowej linii 400 kv Grudziądz - Jasiniec. Bardziej szczegółowe analizy powinny określić ewentualne dodatkowe potrzeby sieciowe. Uwarunkowania mogące negatywnie oddziaływać na lokalizację, związane z nadmiarem produkcji energii na tym obszarze oraz z przeciążeniem istniejących sieci przesyłowych: Budowa farm wiatrowych przyłączanych do SE Grudziądz. W chwili obecnej w OSP (operator systemu przesyłowego) toczą się postępowania dotyczące budowy farm wiatrowych o łącznej mocy ok. 800 MW. Do tego należy dodać postępowania toczące się w OSD (Operator systemu dystrybucyjnego). Budowa elektrowni gazowo - parowej o mocy 896 MW przyłączanej do SE Grudziądz. W chwili obecnej trudno jest osądzić czy ta inwestycja jest realna. Zagrożenia i bezpieczeństwo 4
Na tym terenie występuje groźba katastrofy budowlanej zapory we Włocławku, która może mieć niekorzystny wpływ na lokalizację. Zagrożenie to zostanie wyeliminowane po wybudowaniu stopnia wodnego Nieszawa-Ciechocinek (inwestycja taka jest obecnie przygotowywana) (patrz: rozdział 4.2.1). Fauna i Flora Fauna Lokalizacja oddalona około kilometra od ostoi ptaków o randze europejskiej. Mimo, że awifauna obszaru nie jest całkowicie poznana wiadomo, że gniazduje ok.180 gatunków ptaków. Teren stanowi także bardzo ważną ostoję dla ptaków migrujących i zimujących (zimowisko bielika Haliaeetus albicilla). W okresie wędrówek siewkowe Charadrii występują w koncentracjach do 25 000 osobników. Występuje tu co najmniej 47 gatunków ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej, w tym 29 lęgowych. Stwierdzono także 11 gatunków ptaków z Polskiej czerwonej księgi zwierząt. Występuje tu stosunkowo liczna populacja zagrożonego w skali globalnej derkacza Crex crex, szczególne znaczenie mają lęgowe populacje gatunków takich jak: bielik, rybitwa białoczelna Sterna albifrons, rybitwa rzeczna Sterna hirundo czy jarzębatka Sylvia nisoria, a także rybitwa czarna Chlidonias niger, zimorodek Alcedo atthis i nurogęś Mergus merganser. Obszar ten stanowi także bardzo istotne miejsce zimowania nurogęsi, ohara Tadorna tadorna, bielika i gągoła Bucephala clangula. W stosunkowo wysokim zagęszczeniu występuje mewa czarnogłowa Larus melanocephalus i sieweczka rzeczna Charadrius dubius. Stwierdzono także występowanie 15 gatunków zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej, jak wilk Canis lupus, boleń Aspius aspius, ciosa Pelecus cultratus, minóg rzeczny Lampetra fluviatilis, czy pachnica dębowa Osmoderma eremita. Lokalizacja umiejscowiona wewnątrz korytarza ekologicznego, nad Wisłą, a więc ważnym korytarzem migracyjnym ptaków (kolizje ptaków z siecią energetyczną). Podsumowując lokalizacja może znacząco oddziaływać na cele ochrony ptasich ostoi obszaru Natura 2000, ingeruje także w sieć korytarzy ekologicznych. Bardziej szczegółowe analizy wpływu EJ na Obszary Natura 2000 należy przeprowadzić na etapie sporządzania Raportu Oddziaływania na Środowisko dla budowy elektrowni w momencie wybrania danej lokalizacji, choć wskazane byłoby wykluczenie tej lokalizacji ze względu na potencjalne skutki środowiskowe jej realizacji. Szata roślinna Obszar który charakteryzuje bogata flora roślin naczyniowych z licznymi gatunkami zagrożonymi i prawnie chronionymi, silnie zróżnicowane zbiorowiska roślinne, w tym zachowane różne typy łęgów, a także cenne murawy kserotermiczne. Rzeka płynie w naturalnym korycie prawie na całym odcinku, z namuliskami, łachami piaszczystymi i wysepkami, w dolinie zachowane są starorzecza i niewielkie torfowiska niskie; brzegi pokryte są mozaiką zarośli wierzbowych i lasów łęgowych, a także pól uprawnych i pastwisk. Miejscami dolinę Wisły ograniczają wysokie skarpy, na których utrzymują się murawy kserotermiczne i grądy zboczowe. Flora W rejonie proponowanej lokalizacji oraz na terenie w/w powierzchniowych form ochrony przyrody notowane są stanowiska 3 następujących gatunków z Załącznika 2 Dyrektywy siedliskowej: 1617 Ostericum palustre - starodub łąkowy 1477 Pulsatilla patens - sasanka otwarta 5
1437 Thesium ebracteatum - leniec bezpodkwiatowy W rejonie lokalizacji oraz na terenie w/w powierzchniowych form ochrony przyrody możliwe jest występowanie ok. 99 gatunków rzadkich i zagrożonych roślin będących pod ochroną ścisłą. Roślinność W rejonie proponowanej lokalizacji oraz na terenie obszarów chronionych z nią sąsiadujących podawane jest występowanie następujących siedlisk z Załącznika 1 Dyrektywy siedliskowej: 3150 - starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion 3270 - zalewane muliste brzegi rzek 6210 - murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-festucion pallentis)* - priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków 6410 - zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) 6430 - ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) 6510 - niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) 9170 - grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum) 91D0 - bory i lasy bagienne* 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe 91F0 - łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario-Ulmetum) 9110 - dąbrowy ciepłolubne (Quercetalia pubescenti-petraeae)* 91T0 - sosnowy bór chrobotkowy (Cladonio-Pinetum i chrobotkowa postać Peucedano- Pinetum) * oznacza siedlisko priorytetowe Występuje tu duża różnorodność flory, mniejsza roślinności, a także chronione obszary w bliskim sąsiedztwie, potencjalny negatywny wpływ jest tu stosunkowo wysoki. Bardziej szczegółowe analizy wpływu EJ na Obszary Natura 2000 należy przeprowadzić na etapie sporządzania Raportu Oddziaływania na Środowisko dla budowy elektrowni w momencie wybrania danej lokalizacji. W pobliżu lokalizacji występują następujące obszary chronione ze względu na środowisko naturalne: Specjalne obszary ochrony siedlisk (Ryc. 10.4.2): Obszar chroniony: Solecka Dolina Wisły, Kod obszaru PLH 40003 Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: specjalny obszar ochrony siedlisk Specjalne obszary ochrony ptaków (Ryc. 10.4.3): Obszar chroniony: Dolina Dolnej Wisły, Kod obszaru : PLB 040003 ; Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: obszar specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia); Status obszaru: obszar wyznaczony Rozporządzeniem Ministra Środowiska. 6
Parki krajobrazowe (Ryc. 10.4.4): Zespół Parków Krajobrazowych: Chełmińskiego i Nadwiślańskiego Rezerwaty przyrody (Ryc. 10.4.5): Śnieżynka Grabowiec Łęgi na Ostrowiu Panieńskim 7
Ryc. 10.4.2. Specjalne obszary ochrony siedlisk w okolicy lokalizacji Chełmno 8
Ryc. 10.4.3. Obszary specjalnej ochrony ptaków w okolicy lokalizacji Chełmno 9
Ryc. 10.4.4. Parki Krajobrazowe w okolicy lokalizacji Chełmno 10
Ryc. 10.4.5. Rezerwaty przyrody w pobliżu lokalizacji Chełmno 11
10.3.6.2 Lokalizacja Nieszawa Podstawowe uwarunkowania środowiskowe Lokalizacja EJ Nieszawa została zgłoszona przez Marszałka Woj. Kujawsko-Pomorskiego. Położona jest ona w gminie Nieszawa, powiat Aleksandrowski, Województwo Kujawsko-Pomorskie. Dokładną lokalizację elektrowni przedstawia Ryc. 10.4.6. Gmina, na terenie, której zlokalizowana ma być elektrownia charakteryzuje się niską średnią gęstością zaludnienia (67 mieszk./km 2 przy średniej gęstości zaludnienia Polski równej 122 mieszk./km 2 ), dzięki czemu potencjalne oddziaływania związane z budową i eksploatacją elektrowni będą dotykały niewielkiej liczby ludności. W zasięgu obszaru ograniczonego użytkowania (obszar w odległości 800 m od elektrowni) znajduje się obszar stałego zamieszkania: Włoszyca Lubańska. Dlatego też, w związku z budową elektrowni, może zajść potrzeba wysiedlenia ludzi zamieszkujących w odległości 800 m od EJ. Potencjalne lokalizacja EJ Nieszawa charakteryzuje się korzystną strefą energetyczną wiatru, dzięki której nie powinno dochodzić do kumulowania się potencjalnych zanieczyszczeń emitowanych z terenu elektrowni oraz innych obiektów położonych w pobliżu. Z przeprowadzonych wstępnych analiz wynika, że dzięki położeniu w pobliżu Wisły i wystarczającym zasobom wodnym (SSQ = 929 m 3 /s, SNQ = 309 m 3 /s) możliwy jest do zastosowania w EJ otwarty system wody chodzącej. Wpływ na środowisko poszczególnych rozwiązań układów chodzących został szczegółowo omówiony w rozdziale 8.3.3. W pobliżu lokalizacji znajduje się niewielka ilość zabytków o wysokich walorach zabytkowych oraz brak jest stanowisk archeologicznych. Nie zachodzi tu więc zagrożenie naruszenia dóbr kulturowych podczas robót ziemnych ani opóźnień w budowie związanych z jej wstrzymaniem na czas pracy archeologów. Na południe od lokalizacji znajdują się złoża węgla brunatnego (Brzezie), jednakże odległość planowanej inwestycji od tych złóż nie spowoduje utrudnionego dostępu i ich eksploatacji (patrz: rozdział 8.3.6.2). 12
Ryc. 10.4.6. Proponowana lokalizacja elektrowni Nieszawa 13
Budowa geologiczna i hydrogeologia W podłożu występują głównie gliny zwałowe o miąższości ok. 10m, głębiej piaski rzeczne i żwiry zlodowacenia środkowopolskiego. W sąsiedztwie (do kilku km) znajdują się strefy dyslokacyjne NE obrzeżenia strefy Teisseyre a-tornquista, których aktywność neotektoniczna jest prawdopodobna, lecz nie została należycie udokumentowana (patrz rozdz. 4.1). Strop mezozoiku i warstwy trzeciorzędu zalegają poziomo. Na tym terenie nie znajduje się żaden zbiornik GZWP, średnia głębokość ujęć wód podziemnych wynosi 50 100 m. Poziomy wodonośne wykazują niską wrażliwość na zanieczyszczenia. Spływ wód podziemnych zachodzi w kierunku E, NE. Dzięki dobrej izolacja od powierzchni terenu miąższą warstwą osadów glinowych o niskim współczynniku infiltracji nie powinien dojść do zanieczyszczenia wód podziemnych w przypadku wystąpienia zanieczyszczenia z powierzchni. Infrastruktura Lokalizacja znajduje się w obszarze sieciowym odznaczającym się na chwilę obecną deficytem produkcji energii elektrycznej rzędu 300 dp < 500 MW. Istniejąca sieć przesyłowa obciążona jest w więcej niż 60%, co nie daje dużych możliwości wykorzystania istniejących zdolności przesyłowych do wyprowadzenie mocy z EJ. Aby umożliwić podłączenie EJ do sieci niezbędna będzie rozbudowa ciągów przesyłowych o długości powyżej 250 km. Istnieje możliwość kolidowania rozbudowy sieci z dwoma obszarami Natura 2000 oraz jej przebieg w pobliżu aglomeracji miejskich. Dodatkowo występuje konieczność budowy stacji NN/NN/110. Przy awaryjnym wyłączeniu bloku o mocy rzędu 1600 MW może wystąpić zagrożenie stabilnej pracy KSE lecz nie wystąpi brak zagrożenia stabilnej współpracy KSE z systemami krajów ościennych. Szczegółowy opis wpływu rozbudowy sieci opisany został w rozdziale 8.3.7. Ocena lokalizacji dokonana przez PSE Z punktu widzenia bilansu mocy w KSE lokalizacja równie korzystna jak CHEŁMNO. Biorąc jednak pod uwagę położenie elektrowni względem KSP lokalizacja nie jest usytuowana w dobrym miejscu. W pobliżu znajduje się jedynie sieć 220 kv, której przepustowość nie pozwoli na wyprowadzenie mocy z elektrowni nawet w wielkości 1600 MW, a plany rozwojowe OSP (operator systemu przesyłowego) nie przewidują rozbudowy sieci 400 kv w tym rejonie kraju. Dodatkowym czynnikiem mogącym negatywnie wpływać na lokalizację jest planowana budowa elektrowni gazowo - parowej o mocy około 500 MW, która przyłączona zostanie do rozdzielni 220 kv w SE 220/110 kv Włocławek (nadmiar produkcji energii). Inwestycja wydaje się realna z uwagi na duże zaangażowanie i determinację dwóch inwestorów. W pobliżu inwestycja zlokalizowany jest: GPZ 220 kv, 110 kv, GPZ Włocławek, Gazociąg wysokoprężny DN 500, DN 400, 2xDN 1420. Zagrożenia Na tym terenie występuje groźba katastrofy budowlanej zapory we Włocławku, która może mieć niekorzystny wpływ na lokalizację. Zagrożenie to zostanie wyeliminowane po wybudowaniu stopnia wodnego Nieszawa-Ciechocinek (inwestycja taka jest obecnie przygotowywana) (patrz: rozdział 4.2.1). Fauna i flora Fauna 14
Lokalizacja na granicy ostoi ptaków o randze europejskiej. Mimo, że awifauna obszaru nie jest całkowicie poznana wiadomo, że gniazduje ok.180 gatunków ptaków. Teren stanowi także bardzo ważną ostoję dla ptaków migrujących i zimujących (zimowisko bielika Haliaeetus albicilla). W okresie wędrówek siewkowe Charadrii występują w koncentracjach do 25 000 osobników. Występuje tu co najmniej 47 gatunków ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej, w tym 29 lęgowych. Stwierdzono także 11 gatunków ptaków z Polskiej czerwonej księgi zwierząt. Występuje tu stosunkowo liczna populacja zagrożonego w skali globalnej derkacza Crex crex, szczególne znaczenie mają lęgowe populacje gatunków takich jak: bielik, rybitwa białoczelna Sterna albifrons, rybitwa rzeczna Sterna hirundo czy jarzębatka Sylvia nisoria, a także rybitwa czarna Chlidonias niger, zimorodek Alcedo atthis i nurogęś Mergus merganser. Obszar ten stanowi także bardzo istotne miejsce zimowania nurogęsi, ohara Tadorna tadorna, bielika i gągoła Bucephala clangula. W stosunkowo wysokim zagęszczeniu występuje mewa czarnogłowa Larus melanocephalus i sieweczka rzeczna Charadrius dubius. Stwierdzono także występowanie 15 gatunków zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej, jak wilk Canis lupus, boleń Aspius aspius, ciosa Pelecus cultratus, minóg rzeczny Lampetra fluviatilis, czy pachnica dębowa Osmoderma eremita. Lokalizacja umiejscowiona wewnątrz korytarza ekologicznego, nad Wisłą, a więc ważnym korytarzem migracyjnym ptaków (kolizje ptaków z siecią energetyczną). Podsumowując lokalizacja może znacząco oddziaływać na cele ochrony ptasich ostoi obszaru Natura 2000, ingeruje także w sieć korytarzy ekologicznych. Bardziej szczegółowe analizy wpływu EJ na Obszary Natura 2000 należy przeprowadzić na etapie sporządzania Raportu Oddziaływania na Środowisko elektrowni w momencie wybrania danej lokalizacji, choć wskazane byłoby wykluczenie tej lokalizacji ze względu na potencjalne skutki środowiskowe jej realizacji. Szata roślinna Obszar który charakteryzuje bogata flora roślin naczyniowych z licznymi gatunkami zagrożonymi i prawnie chronionymi, silnie zróżnicowane zbiorowiska roślinne, w tym zachowane różne typy łęgów, a także cenne murawy kserotermiczne. Rzeka płynie w naturalnym korycie prawie na całym odcinku, z namuliskami, łachami piaszczystymi i wysepkami, w dolinie zachowane są starorzecza i niewielkie torfowiska niskie; brzegi pokryte są mozaiką zarośli wierzbowych i lasów łęgowych, a także pól uprawnych i pastwisk. Miejscami dolinę Wisły ograniczają wysokie skarpy, na których utrzymują się murawy kserotermiczne i grądy zboczowe. Flora W rejonie proponowanej lokalizacji oraz na terenie w/w powierzchniowych form ochrony przyrody notowane są stanowiska 3 następujących gatunków z Załącznika 2 Dyrektywy siedliskowej: 1902 Cypripedium calceolus - obuwik pospolity 1617 Ostericum palustre - starodub łąkowy 1477 Pulsatilla patens - sasanka otwarta 1437 Thesium ebracteatum - leniec bezpodkwiatowy W rejonie lokalizacji oraz na terenie w/w powierzchniowych form ochrony przyrody możliwe jest występowanie ok. 59 gatunków rzadkich i zagrożonych roślin będących pod ochroną ścisłą. Roślinność 15
W rejonie proponowanej lokalizacji oraz na terenie obszarów chronionych z nią sąsiadujących podawane jest występowanie następujących siedlisk z Załącznika 1 Dyrektywy siedliskowej: 2330 - wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi 3150 - starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion 3160 - naturalne dystroficzne zbiorniki wodne 3270 - zalewane muliste brzegi rzek 6210 - murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-festucion pallentis)* - priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków 6410 - zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) 6430 - ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) 6510 - niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) 9170 - grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum) 91D0 - bory i lasy bagienne* 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe 91F0 - łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario-Ulmetum) 9110 - dąbrowy ciepłolubne (Quercetalia pubescenti-petraeae)* 91T0 - sosnowy bór chrobotkowy (Cladonio-Pinetum i chrobotkowa postać Peucedano- Pinetum) * oznacza siedlisko priorytetowe Lokalizacja położona w podobnym krajobrazie i szacie roślinnej jak EJ Chełmno, potencjalny negatywny wpływ jest tu stosunkowo wysoki. Jednak bardziej szczegółowe analizy wpływu EJ na Obszary Natura 2000 zostaną przeprowadzone na etapie sporządzania Raportu Oddziaływania na Środowisko dla budowy elektrowni w momencie wybrania danej lokalizacji. W pobliżu lokalizacji występują następujące obszary chronione ze względu na środowisko naturalne: Specjalne obszary ochrony siedlisk (Ryc. 10.4.7): Obszar chroniony Włocławska Dolina Wisły. Kod obszaru: PLH 40039; Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: specjalny obszar ochrony siedlisk Specjalne obszary ochrony ptaków (Ryc. 10.4.8): Obszar chroniony: Dolina Dolnej Wisły, Kod obszaru : PLB040003 ; Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: obszar specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia); Rezerwaty przyrody (Ryc. 10.4.9): 16
Bór Wąkole Ryc. 10.4.7. Specjalne obszary ochrony siedlisk w okolicy lokalizacji Nieszawa 17
Ryc. 10.4.8. Obszary specjalnej ochrony ptaków w okolicy lokalizacji Nieszawa 18
Ryc. 10.4.9. Rezerwaty przyrody w pobliżu lokalizacji Nieszawa 19
10.3.6.3 Lokalizacja Gościeradów Podstawowe uwarunkowania środowiskowe Lokalizacja EJ Gościeradów jest rezerwową lokalizacją z lat 80 tych, zgłoszoną współcześnie przez Marszałka Województwa Lubelskiego. Położona jest ona w gminie Gościeradów, powiat Kraśnicki, Województwo Lubelskie. Dokładną lokalizację elektrowni przedstawia Błąd! Nie moŝna odnaleźć źródła odwołania.. Gmina, na terenie, której zlokalizowana ma być elektrownia charakteryzuje się niską średnią gęstością zaludnienia (46 mieszk./km 2 przy średniej gęstości zaludnienia Polski równej 122 mieszk./km 2 ), dzięki czemu oddziaływania związane z budową i eksploatacją elektrowni będą dotykały niewielkiej liczby ludności. W zasięgu obszaru ograniczonego użytkowania (obszar w odległości 800 m od elektrowni) nie znajduje się obecnie żaden obszar stałego zamieszkania, nie przewiduje się, więc potrzeby wysiedlania ludzi związanego z budową elektrowni. Potencjalne lokalizacja EJ Gościeradów charakteryzuje się korzystną strefą energetyczną wiatru, dzięki której nie będzie dochodziło do kumulowania się potencjalnych zanieczyszczeń emitowanych z terenu elektrowni o raz innych obiektów położonych w pobliżu. Z przeprowadzonych wstępnych analiz wynika, istnieje wystarczająca ilości wody chłodzącej możliwej do wykorzystania w elektrowni (SSQ = 408 m 3 /s (Wisła, Zawichost), SNQ = 258 m 3 /s (Wisła, Zawichost), SSQ = 123 m 3 /s (San, Radomyśl), SNQ = 81 m 3 /s (San, Radomyśl)). Ponieważ jednak planowane położenie elektrowni znajduje się w odległości 5 km od Wisły i ok. 1,3 km od Sanu, możliwy jest do zastosowania w EJ zamknięty (chłodnie mokre) system wody chłodzącej. Wpływ na środowisko możliwych do zastosowania układów chłodzenia został szczegółowo opisany w rozdziale 8.3.3. W pobliżu lokalizacji występuje mała liczba zabytków o wysokich walorach zabytkowych. Znajdują się tu zabytki architektoniczne oraz kultury ludowej. W pobliżu lokalizacji oznaczonych jest 13 stanowisk archeologicznych w miejscowości Łany, gdzie badania prowadzone były do roku 1985. Duże nagromadzenie stanowisk powoduje, że prace ziemne powinny być prowadzone ze szczególną ostrożnością pod nadzorem archeologów. Ponadto, budowa w tych miejscach może zostać wstrzymana na czas pracy archeologów, jeśli podczas robót ziemnych dojdzie do odkrycia przedmiotów cennych kulturowo. Na wschód od lokalizacji znajdują się złoża surowców skalnych, jednakże spora odległość planowanej inwestycji od złóż w żaden sposób nie spowoduje utrudnionego dostępu i ich eksploatacji (patrz: rozdział 8.3.6.2.). 20
Ryc. 10.4.10. Proponowana lokalizacja elektrowni Gościeradów 21
Budowa geologiczna i hydrogeologia W podłożu występuje bardzo mała miąższość utworów czwartorzędowych, głębiej występują wapienie miocenu, wapienie, opoki i gezy wieku kredowego. Teren charakteryzuje się stabilną strukturą tektoniczną (patrz rozdz. 4.1). W sąsiedztwie (do kilku km) znajdują się strefy uskokowe obrzeżające zapadlisko przedkarpackie od NE, których aktywność mioceńska jest dobrze udokumentowana natomiast neotektoniczna aktywność wymaga dalszych analiz. Struktura tektoniczna podłoża trzeciorzędu jest skomplikowana obecnością brachyantyklin mezozoicznych, układ warstw trzeciorzędu jest zaburzony pobliską strefą uskokową Na tym terenie znajduje się kredowy zbiornik szczelinowo-porowy Niecka Lubelska (GZWP 406), średnia głębokość ujęć wód podziemnych wynosi 85 m. Pierwszy poziom wodonośny na poniżej 10 m, głębokość do głównego poziomu użytkowego wód podziemnych 15-50 m. Poziomy wodonośne wykazują średnią wrażliwość na zanieczyszczenia. Spływ wód podziemnych zachodzi w kierunku W. Ponieważ podłoże skalne charakteryzuje się licznymi szczelinami i ograniczonym zabezpieczeniem osadami nieprzepuszczalnymi od powierzchni, istnieje zagrożenie w niektórych przypadkach zanieczyszczeniem zbiornika GZWP oraz innych wód podziemnych. Infrastruktura Lokalizacja znajduje się w obszarze sieciowym odznaczającym się na chwilę obecną małym deficytem produkcji energii elektrycznej poniżej 100 MW. Istniejąca sieć przesyłowa obciążona jest w więcej niż 60%, co nie daje dużych możliwości wykorzystania istniejących zdolności przesyłowych do wyprowadzenie mocy z EJ. Aby umożliwić podłączenie EJ do sieci niezbędna będzie rozbudowa ciągów przesyłowych o długości od 100 do 250 km. Istnieje możliwość kolidowania rozbudowy sieci z jednym obszarem Natura 2000. Szczegółowy opis wpływu rozbudowy sieci opisany został w rozdziale 8.3.8.1.3. Ocena lokalizacji dokonana przez PSE Lokalizacja znajduje w obszarze sieciowym odznaczającym się dużą nadwyżką produkcji energii elektrycznej. W rejonie tym znajduje się kilku dużych wytwórców energii elektrycznej, wśród których można wymienić elektrownie systemowe: Kozienice, Połaniec i Stalowa Wola. Plany rozwojowe powyższych elektrowni przewidują utrzymanie mocy wytwórczych, a nawet ich zwiększenie. Należy również dodać, że na tym obszarze, w rejonie Lublina, planowana jest budowa nowej elektrowni systemowej o mocy rzędu 1600 MW wykorzystującej węgiel kopalni Bogdanka. Przedsięwzięciem zainteresowanych jest trzech inwestorów. Plany rozwojowe OSP nie przewidują rozbudowy sieci 400 kv w okolicach planowanej lokalizacji. Gmina nie ma stacji transformatorowej WN/NS, zasilana jest energią z GPZ Annopol 110/30/15 kv, z GPZ Budzyń 110/30/15 kv, z GPZ Zaklików 110/15 kv. W gminie tylko 12 z 19 miejscowości jest zgazyfikowana. Planowana jest linia energetyczna WN 110 kv oraz napowietrzne linie energetyczne SN 15 kv. Zagrożenia W rejonie obszaru perspektywicznie przebiegać ma gazociąg tranzytowy wysokiego ciśnienia DN 1000, który może stanowić ryzyko wybuchu chemicznego. Fauna i flora Fauna 22
Lokalizacja oddalona około 6 kilometrów od ostoi ptasiej Lasy Janowskie, 9 km od OSO Małopolski Przełom Wisły. Stwierdzono tu lęgi 33 gatunków ptaków z załącznika I Dyrektywy Ptasiej, wśród nich 11 znalazło się w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Jest to jedna z ostatnich w kraju ostoi głuszca Tetrao urogallus. Ponadto w okresie lęgowym występuje tu ponad 1% krajowej populacji bączka Ixobrychus minutus, bociana czarnego Ciconia nigra, głuszca i lelka Caprimulgus europaeus. Duże zagęszczenia osiągają tu również: kania czarna Milvus migrans, trzmielojad Pernis apivorus, orlik krzykliwy Aquila pomarina i sóweczka Glaucidium passerinum. Obszar w połowie pokryty jest siedliskami wilgotnymi, a większość lasów zachowała tu charakter puszczański. Stanowią one ostoję gatunków typowo puszczańskich jak wilk Canis lupus i wszystkie gatunki kuraków leśnych (głuszec, cietrzew Tetrao tetrix, jarząbek Bonasa bonasia). Stwierdzono tu także 18 gatunków zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej, w tym 6 gatunków bezkręgowców ( z dużą populacją szlaczkonia torfowca Colias palaeno), 3 gatunki nietoperzy (mopek Barbastella barbastellus, nocek duży Myotis myotis i nocek Bechsteina Myotis bechsteinii) oraz wilka i rysia Lynx lynx. Lokalizacja może wpływać negatywnie na cele ochrony OSO Lasy Janowskie, stosunkowo blisko Wisły (korytarz migracyjny ptaków), znajduje się wewnątrz korytarza ekologicznego, choć ze względu na jego szerokość nie powinna wpłynąć nazbyt negatywnie na jego funkcje. Szata roślinna Proponowana lokalizacja znajduje się w pobliżu Ostoi roślinnej IPA PL 045 Przełom Wisły w Małopolsce. Obszar ten jest cenny ze względu na wyjątkowo bogatą florę, także występowanie cennych siedlisk. Flora W rejonie proponowanej lokalizacji oraz na terenie w/w powierzchniowych form ochrony przyrody notowane są stanowiska następujących 3 gatunków z Załącznika 2 Dyrektywy siedliskowej: 1902 Cypripedium calceolus - obuwik pospolity 1617 Ostericum palustre - starodub łąkowy 1477 Pulsatilla patens - sasanka otwarta W rejonie lokalizacji oraz na terenie w/w powierzchniowych form ochrony przyrody możliwe jest występowanie ok. 93 gatunków rzadkich i zagrożonych roślin będących pod ochroną ścisłą. Roślinność W rejonie proponowanej lokalizacji oraz na terenie obszarów chronionych z nią sąsiadujących podawane jest występowanie następujących siedlisk z Załącznika 1 Dyrektywy siedliskowej: 2330 - wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi 3130 - brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoëto- Nanojuncetea 3160 - naturalne dystroficzne zbiorniki wodne 3260 - nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis 23
3150 - starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion 3270 - zalewane muliste brzegi rzek 4030 - suche wrzosowiska (Calluno-Genistion, Pohlio-Callunion, Calluno-Arctostaphylion) 6110 - skały wapienne i neutrofilne z roślinnością pionierską (Alysso-Sedion) 6120 - ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae)* 6210 - murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-festucion pallentis)* - priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków 6230 - górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion - płaty bogate florystycznie)* 6410 - zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) 6430 - ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) 6440 - łąki selernicowe (Cnidion dubii) 7110 - torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe)* 7120 - torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji 7140 - torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio- Caricetea) 7150 - obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion 9110 - kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion) 6510 - niżowe świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) 9130 - żyzne buczyny (Dentario glandulosae-fagenion, Galio odorati-fagenion) 9170 - grąd subkontynentalny (Tilio-Carpinetum) 91D0 - bory i lasy bagienne* 91P0 - wyżynny jodłowy bór mieszany (Abietetum polonicum) 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe 9110 - dąbrowy ciepłolubne (Quercetalia pubescenti-petraeae)* * oznacza siedlisko priorytetowe Lokalizacja na terenie o bardzo dużej różnorodności flory oraz roślinności, w bliskim sąsiedztwie licznych obszarów chronionych. Potencjalny negatywny wpływ. Bardziej szczegółowe analizy wpływu EJ na Obszary Natura 2000 należy przeprowadzić na etapie sporządzania Raportu Oddziaływania na Środowisko dla budowy elektrowni w momencie wybrania danej lokalizacji. W pobliżu lokalizacji występują obszary chronione ze względu na środowisko naturalne. Są to: 24
Specjalne obszary ochrony siedlisk (Ryc. 10.4.11): Obszar chroniony Gościeradów, Kod obszaru : PLH060007, Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa), Status obszaru : obszar proponowany przez Rząd RP Obszar chroniony Szczenyn, Kod obszaru : PLH060083, Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa), Obszar chroniony Przełom Wisły w Małopolsce, Kod obszaru : PLH060045, Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa), Obszar chroniony Dolina Dolnego Sanu, Kod obszaru : PLH180020, Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa), Obszar chroniony Uroczyska Lasów Janowskich, Kod obszaru : PLH060031, Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa), Specjalne obszary ochrony ptaków (Ryc. 10.4.12): Obszar chroniony Lasy Janowskie, Kod obszaru : PLB060005, Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: obszar specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia), Status obszaru : obszar wyznaczony Rozporządzeniem Ministra Środowiska Rezerwaty przyrody (Ryc. 10.4.13): Marynopole Doły Szczeckie Wisła pod Zachwiostem 25
Ryc. 10.4.11. Specjalne obszary ochrony siedlisk w okolicy lokalizacji Gościeradów 26
Ryc. 10.4.12. Obszary specjalnej ochrony ptaków w okolicy lokalizacji Gościeradów 27
Ryc. 10.4.13. Rezerwaty przyrody w pobliżu lokalizacji Gościeradów 28
10.3.6.4 Lokalizacja Chotcza Podstawowe uwarunkowania środowiskowe Lokalizacja EJ Chotcza jest rezerwową lokalizacją z lat 80 tych. Położona jest ona w gminie Chotcza, powiat Lipski, Województwo Mazowieckie. Dokładną lokalizację elektrowni przedstawia Ryc. 10.4.14. Gmina, na terenie której zlokalizowana ma być elektrownia charakteryzuje się niską średnią gęstością zaludnienia (28 mieszk./km 2 przy średniej gęstości zaludnienia Polski równej 122 mieszk./km 2 ), dzięki czemu oddziaływania związane z budową i eksploatacją elektrowni będą dotykały niewielkiej liczby ludności. W zasięgu obszaru ograniczonego użytkowania (obszar w odległości 800 m od elektrowni), w zależności od dokładnego usytuowania elektrowni może znaleźć się wschodni skraj wsi Nowa Chotcza, gdzie znajdują się budynki mieszkalne oraz inne obiekty przeznaczone na stały pobyt ludzi, może więc zajść potrzeba wysiedleń związanych z budową elektrowni na tym terenie. Potencjalne lokalizacja EJ Chotcza charakteryzuje się korzystną strefą energetyczną wiatru, dzięki której nie będzie dochodziło do kumulowania się potencjalnych zanieczyszczeń emitowanych z terenu elektrowni oraz z innych obiektów położonych w pobliżu. Z przeprowadzonych wstępnych analiz wynika, że istnieje wystarczająca ilości wody chłodzącej możliwej do wykorzystania w elektrowni (SSQ = 408 m 3 /s (Wisła, Zawichost), SNQ = 258 m 3 /s (Wisła, Zawichost)). Ponieważ jednak planowane położenie elektrowni znajduje się w odległości 5 km od Wisły, możliwy jest do zastosowania w EJ zamknięty (chłodnie mokre) system wody chłodzącej. Wpływ na środowisko możliwych do zastosowania układów chłodzenia został szczegółowo opisany w rozdziale 8.3.3. Na północ od proponowanej lokalizacji znajduje się Kazimierski Park Krajobrazowy, jednak biorąc pod uwagę znaczne oddalenie oraz występowanie zespołów zabudowy między Parkiem, a elektrownią funkcjonowanie jej jako budowli nie powinno wpływać na pogorszenie jakości krajobrazowych tych obszarów. W pobliżu lokalizacji znajdują się nieliczne zabytki architektoniczne, natomiast brak jest stanowisk archeologicznych. Dlatego nie przewiduje się zagrożenia naruszenia dóbr kulturowych oraz wstrzymania budowy. W okolicy planowanej inwestycji brak jest występowania surowców mineralnych i innych kopalin użytkowych, co nie spowoduje utrudnionego dostępu i eksploatacji (patrz: rozdział 8.3.6.2). 29
Ryc. 10.4.14. Proponowana lokalizacja elektrowni Chotcza 30
Budowa geologiczna i hydrogeologia W podłożu występują głównie piaski i pyły, głębiej gliny zwałowe, od głębokości ok. 30 m kreda pisząca. Obszar charakteryzuje stabilna struktura tektoniczna, gdzie nie rejestrowano ani historycznie ani współcześnie wstrząsów sejsmicznych (patrz: rozdz. 4.1). W sąsiedztwie (do kilku km) znajduje się strefa uskokowa górnokredowej fleksury nasuwczej. Jej reaktywacja neotektoniczna nie jest wykluczona. Strop mezozoiku i warstwy trzeciorzędu zalegają połogo. Na tym terenie znajduje się kredowy zbiornik szczelinowo-porowy Niecka Radomska (GZWP 405), średnia głębokość ujęć wód podziemnych wynosi 30 70 m. Głębokość do głównego poziomu użytkowego wód podziemnych wynosi od 2 do 5m. Poziomy wodonośne wykazują średnią wrażliwość na zanieczyszczenia. Spływ wód podziemnych zachodzi w kierunku NE,E. Ponieważ podłoże skalne charakteryzuje występowaniem łatwo przepuszczalnych utworów piaszczystych oraz skałami szczelinowymi, istnieje zagrożenie w przypadkach awaryjnych zanieczyszczenie zbiornika GZWP oraz pozostałych wód podziemnych. Infrastruktura Lokalizacja znajduje się w obszarze sieciowym odznaczającym się na chwilę obecną małym deficytem produkcji energii elektrycznej poniżej 100 MW. Istniejąca sieć przesyłowa obciążona jest więcej niż w 60%, co nie daje zbyt dużej możliwości wykorzystania istniejących zdolności przesyłowych do wyprowadzenie mocy z EJ. Aby umożliwić podłączenie EJ do sieci niezbędna będzie rozbudowa ciągów przesyłowych o długości powyżej 250 km. Istnieje możliwość przebiegu rozbudowywanej sieci w pobliżu aglomeracji miejskich. Dodatkowo występuje konieczność budowy stacji NN/NN/110. Szczegółowy opis wpływu rozbudowy sieci opisany został w rozdziale 8.3.8.1.3. Ocena lokalizacji dokonana przez PSE Lokalizacja znajduje się w tym samym obszarze sieciowym (nadwyżkowym), co Gościeradów i z tego punktu widzenia jest niekorzystna (nadmiar produkcji energii). Biorąc pod uwagę położenie względem KSP, lokalizacja znajduje się w pobliżu linii 400 kv łączącej elektrownię Kozienice ze stacją Ostrowiec i dalej biegnącą w kierunku kolejnej elektrowni - Połaniec. Oznacza to, że linia nie będzie mogła służyć do wyprowadzenia mocy z elektrowni jądrowej w głąb KSE. Należy przy tym dodać, że jedyne inwestycje w sieci 400 kv planowane przez OSP (operator systemu przesyłowego) w tym rejonie związane są z przyłączeniem do KSP nowej elektrowni systemowej w Puławach. W pobliżu inwestycja zlokalizowany jest: linia 400 kv oraz 35 stacji transformatorowych. Fauna i flora Fauna Lokalizacja planowana w bezpośrednim sąsiedztwie (poniżej kilometra) OSO Małopolski Przełom Wisły. W ostoi stwierdzono co najmniej 14 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej i co najmniej 2 gatunki z Polskiej czerwonej księgi zwierząt. Obszar stanowi również jedno z najważniejszych w kraju lęgowisk mewy czarnogłowej Larus melanocephalus, rybitw rzecznej Sterna hirundo i białoczelnej Sterna albifrons, a także gatunków spoza Załącznika I Dyrektywy Ptasiej śmieszki Larus ridibundus, sieweczki rzecznej Charadrius dubius, ostrygojada Haematopus ostralegus, mewy szarej Larus canus, mewy białogłowej/srebrzystej Larus argentatus sensu lato. Jest to również szlak migracyjny ptaków wiosną i jesienią. 31
W ostoi stwierdzono również szereg gatunków zwierząt wymienionych w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej, m.in. ryby różankę Rhodeus sericeus, bolenia Aspius aspius, piskorza Misgurnus fossilis i kozę Cobitis taenia oraz ssaki bobry europejskie Castor fiber, wydry europejskie Lutra lutra i nietoperze: mopka Barbastella barbastellus, nocka łydkowłosego Myotis dasycneme, nocka Bechsteina Myotis bechsteinii oraz nocka dużego Myotis myotis. Lokalizacja może znacząco oddziaływać na cele ochrony OSO i narusza integralność korytarza ekologicznego, który w tym miejscu jest stosunkowo wąski. Bardziej szczegółowe analizy wpływu EJ na Obszary Natura 2000 należy przeprowadzić na etapie sporządzania Raportu Oddziaływania na Środowisko dla budowy elektrowni w momencie wybrania danej lokalizacji, choć wskazane byłoby wykluczenie tej lokalizacji ze względu na potencjalne skutki środowiskowe jej realizacji. Szata roślinna Proponowana lokalizacja znajduje się na terenie Ostoi roślinnej IPA PL 045 Przełom Wisły w Małopolsce. Obszar ten jest cenny ze względu na wyjątkowo bogatą florę, także występowanie cennych siedlisk. Flora W rejonie proponowanej lokalizacji notowane oraz na terenie w/w powierzchniowych form ochrony przyrody są stanowiska następujących 3 gatunków z Załącznika 2 Dyrektywy siedliskowej: 4068 Adonophora lilifolia - dzwonecznik wonny 1617 Ostericum palustre - starodub łąkowy 1477 Pulsatilla patens - sasanka otwarta 1437 Thesium ebracteatum - leniec bezpodkwiatowy W rejonie lokalizacji oraz na terenie w/w powierzchniowych form ochrony przyrody możliwe jest występowanie ok. 98 gatunków rzadkich i zagrożonych roślin będących pod ochroną ścisłą. Roślinność W rejonie proponowanej lokalizacji oraz na terenie obszarów chronionych z nią sąsiadujących podawane jest występowanie następujących siedlisk z Załącznika 1 Dyrektywy siedliskowej: 2330 - wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi 3150 - starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion 3270 - zalewane muliste brzegi rzek 6120 - ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae)* 6210 - murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-festucion pallentis)* - priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków 6430 - ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) 32
6440 - łąki selernicowe (Cnidion dubii) 7140 - torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio- Caricetea) 9170 - grąd subkontynentalny (Tilio-Carpinetum) 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe 9110 - dąbrowy ciepłolubne (Quercetalia pubescenti-petraeae)* * oznacza siedlisko priorytetowe Lokalizacja położona w podobnym krajobrazie i szacie roślinnej jak Gościeradów, choć z mniejszą liczbą siedlisk chronionych, potencjalny negatywny wpływ. Bardziej szczegółowe analizy wpływu EJ na Obszary Natura 2000 należy przeprowadzić na etapie sporządzania Raportu Oddziaływania na Środowisko dla budowy elektrowni w momencie wybrania danej lokalizacji. W pobliżu lokalizacji występują obszary chronione ze względu na środowisko naturalne. Są to: Specjalne obszary ochrony siedlisk (Ryc. 10.4.15): Obszar chroniony: Przełom Wisły w Małopolsce, Kod obszaru : PLH060045, Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa), Obszar chroniony: Dolina Zwoleńki, Kod obszaru : PLH140006, Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa), Specjalne obszary ochrony ptaków (Ryc. 10.4.16): Obszar chroniony: Małopolski Przełom Wisły, Kod obszaru : PLB140006, Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: obszar specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia), Parki krajobrazowe (Ryc. 10.4.17): Kazimierski Park Krajobrazowy Rezerwaty przyrody (Ryc. 10.4.18): Krowia Wyspa Borowiec Skarpa Dorbska 33
Ryc. 10.4.15. Specjalne obszary ochrony siedlisk w okolicy lokalizacji Chotcza 34
Ryc. 10.4.16. Obszary specjalnej ochrony ptaków w okolicy lokalizacji Chotcza 35
Ryc. 10.4.17. Parki krajobrazowe w okolicy lokalizacji Chotcza 36
Ryc. 10.4.18. Rezerwaty przyrody w pobliżu lokalizacji Chotcza 37
10.3.6.5 Lokalizacja Bełchatów Podstawowe uwarunkowania środowiskowe Lokalizacja EJ Bełchatów została zgłoszona przez Marszałka Województwa Łódzkiego i PGE Elektrownia Bełchatów S.A. Położona jest ona w gminie Kleszczów, powiat Bełchatowski, Województwo Łódzkie. Dokładną lokalizację elektrowni przedstawia Ryc. 10.4.19.Gmina, na terenie której zlokalizowana ma być elektrownia charakteryzuje się średnią gęstością zaludnienia (54 mieszk./km 2 przy średniej gęstości zaludnienia Polski równej 122 mieszk./km 2 ) dzięki czemu oddziaływania związane z budową i eksploatacją elektrowni będą dotykały stosunkowo niewielkiej liczby ludności. W zasięgu obszaru ograniczonego użytkowania (obszar w odległości 800 m od elektrowni) nie znajduje się obecnie żaden obszar stałego zamieszkania. Dlatego nie przewiduje się potrzeby wysiedlania ludzi związanego z budową elektrowni. Potencjalna lokalizacja EJ Bełchatów charakteryzuje się korzystną strefą energetyczną wiatru, dzięki której nie będzie dochodziło do kumulowania się potencjalnych zanieczyszczeń emitowanych z terenu elektrowni oraz z innych obiektów położonych w pobliżu. Z tego względu dla potrzeb uzupełniania zamkniętego obiegu chłodzenia potencjalnej elektrowni jądrowej konieczne będzie doprowadzanie wody z rz. Warty ujecie w okolicach miejscowości Raduczyce (odległość ok. 36 km). Aktualnie brak jest jednak technicznej koncepcji chłodzenia (jedną z opcji jest zastosowanie mokro-suchych chłodni hybrydowych) i zaopatrzenia w wodę ewentualnej EJ w tej lokalizacji. Wobec braku pełnych danych hydrologicznych ostateczna ocena wystarczalności zasobów wodnych nie jest obecnie możliwa. W pobliżu lokalizacji znajduje się mała liczba zabytków o wysokich walorach zabytkowych. Oznaczonych jest tu też 7 stanowisk archeologicznych, gdzie prace prowadzone były do roku 1993. Ze względu na odległość od miejsc, gdzie prowadzone będą roboty ziemne, nie przewiduje się zagrożenia naruszenia dóbr kulturowych podczas tych robót ani opóźnień w budowie związanych z jej wstrzymaniem na czas pracy archeologów. W pobliżu planowanej inwestycji zlokalizowane są złoża węgla brunatnego. Ponieważ lokalizacja rekomendowana jest do budowy dopiero po zakończeniu funkcjonowania obecnej elektrowni opalanej węglem, można wnioskować, że nowa lokalizacja nie będzie kolidowała z potencjalną eksploatacją węgla. 38
Ryc. 10.4.19. Proponowana lokalizacja elektrowni Bełchatów 39
Budowa geologiczna i hydrogeologia W podłożu występują przede wszystkim piaski i żwiry wodnolodowcowe oraz warstwy glin zwałowych. W bezpośrednim sąsiedztwie znajdują się strefy uskokowe rowu Kleszczowa i skośnego do rozciągłości rowu uskoku Folwarku, które mają znamiona aktywności neotektonicznej. Nie stwierdzono, aby sejsmicznie aktywne uskoki znajdowały się bezpośrednio pod wskazaną lokalizacją EJ. Struktura tektoniczna podłoża trzeciorzędu jest skomplikowana poprzez obecność brachyantyklin mezozoicznych. Warstwy trzeciorzędu są zaburzone pobliską strefą uskokową rowu Kleszczowa, a w podłożu występuje głęboka rynna erozyjna lub rów tektoniczny Woli-Grzymaliny wypełniony osadami czwartorzędu. W sąsiedztwie występują wstrząsy sejsmiczne o magnitudzie do 4,6 w skali Richtera, wzbudzone działalnością górniczą, ale o głębokości i mechanizmie ogniska wskazującej na rozładowanie naprężeń tektonicznych na uskokach stowarzyszonych z rowem tektonicznym Kleszczowa. Na omawianym obszarze nie występują zbiorniki GZWP. EJ zlokalizowana była by na terenie górniczym w zasięgu leja depresji wywołanego odwodnieniem kopalni odkrywkowej węgla brunatnego. Głębokość do głównego (czwartorzędowego) poziomu użytkowego wód podziemnych 5-15 m, do drugiego poziomu (mezozoicznego) 15-50 m. Poziomy wodonośne wykazują niską wrażliwość na zanieczyszczenia. Spływ wód podziemnych zachodzi w kierunku SW. Brak obecności zbiorników GZWP oraz izolacja od powierzchni terenu warstwą glin zwałowych, uszczelnia i zabezpiecza wody podziemne przez zanieczyszczeniem z powierzchni terenu. Infrastruktura Lokalizacja znajduje się w obszarze sieciowym odznaczającym się na chwilę obecną małym deficytem produkcji energii elektrycznej poniżej 100 MW. Istniejąca sieć przesyłowa obciążona jest w więcej, niż 60%, co nie daje dużych możliwości wykorzystania istniejących zdolności przesyłowych do wyprowadzenie mocy z EJ. Aby umożliwić podłączenie EJ do sieci niezbędna będzie rozbudowa ciągów przesyłowych o długości powyżej 250 km. Istnieje możliwość kolidowania rozbudowy sieci z dwoma obszarami Natura 2000 oraz jej przebieg w pobliżu aglomeracji miejskich. Dodatkowo występuje konieczność budowy stacji NN/NN/110. Szczegółowy opis wpływu rozbudowy sieci opisany został w rozdziale 8.3.7. Przy awaryjnym wyłączeniu bloku o mocy rzędu 1600 MW wystąpi zagrożenie stabilnej pracy KSE,lecz nie wystąpi zagrożenie stabilnej współpracy KSE z systemami krajów ościennych. W trakcie budowy EJ będzie istniała konieczności wyłączenia na czas budowy istniejących jednostek wytwórczych o mocy 200 MW. Ocena lokalizacji dokonana przez PSE Lokalizacja rekomendowana, ale dopiero po zakończeniu produkcji energii elektrycznej przez istniejącą elektrownię systemową Bełchatów (po roku 2030), jako naturalne zastąpienie istniejącego źródła wytwórczego. Oznacza to, że lokalizacja ta nie powinna być rozpatrywana w I etapie budowy elektrowni jądrowych w Polsce. Należy podkreślić bardzo korzystną sytuację związaną z istniejącą infrastrukturą sieciową, chociaż należy się liczyć z tym, że z uwagi na wiek linii 400 i 220 kv wyprowadzających moc z istniejącej elektrowni, konieczne będę prace modernizacyjno - odtworzeniowe w sieci przesyłowej. Potencjalne miejsce przyłączenia elektrowni jądrowej to SE 400/220 kv Rogowiec. Na tym terenie występuje bardzo dobrze rozwinięta sieć energetyczna, stacje GPZ, stacje elektroenergetyczne, gazociąg średniego ciśnienia, 2 GPZ 110/15 kv. Fauna i flora 40