Międzynarodowa działalność hydrograficzna w 2016 roku (cz. II)

Międzynarodowa działalność hydrograficzna w 2016 roku (cz. II) Rok 2016 był kolejnym rokiem systematycznej pracy całej Organizacji jak i jej poszczególnych komórek organizacyjnych. Dodatkowym elementem w tej aktywności był zbliżający się do finału proces ratyfikacji Protokołu Poprawek do Konwencji IHO, który ostatecznie zakończył się wejściem w życie w dniu 8 listopada 2016 roku poprawionej Konwencji Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej. Zagadnienie to znalazło się w programie prac wielu grup oraz komitetów IHO, gdyż organizacja i zasady działań oraz warunki funkcjonowania tych zespołów także zależą od prawnie obowiązujących struktur organizacyjnych i procedur działania. Jednakże podstawowe cele działania IHO oraz obszary funkcjonowania i programy działań toczyły się w zasadzie zgodnie z wieloletnimi programami i kierunkami wytycznymi w poprzednich latach. Poniżej zostaną przedstawione najważniejsze spotkania różnorodnych organów IHO, które miały miejsce w ciągu 2016 roku. 1. Ważniejsze spotkania międzynarodowe 7. spotkanie Grupy Roboczej ds. Infrastruktury Morskich Danych Przestrzennych (MSDIWG Maritime Spatial data Infrastructure Working Group) odbyło się w dniach 27-29 stycznia, w Tokio. Przewodniczącym jest Jens Peter Hartmann z Danii; obecnych było 18 przedstawicieli z 13 państw członkowskich oraz kilku obserwatorów i ekspertów. Tematyka obejmowała omówienie udziału Grupy w pracach nad aktualizacją Publikacji C-17, będącej przewodnikiem dla Biur Hydrograficznych w zakresie morskich elementów infrastruktury danych przestrzennych danych hydrograficznych dla wsparcia narodowego i regionalnego rozwoju morskiego. Uzgodniono, iż uaktualniona wersja tej publikacji winna zawierać także wytyczne, standardy i programy szkolenia w zakresie morskiej informacji przestrzennej 3. Sesja Podkomitetu IMO ds. Bezpieczeństwa Żeglugi. Radiokomunikacji, Poszukiwania i Ratownictwa na Morzu (NCSR IMO Sub-Committee on Navigation, Communications and Search and Resue). Jest to Podkomitet IMO, powstały z połączenia Podkomitetów: NAV i COMSAR. Spotkanie odbyło się od 29.02. do 04.03.2016 r. w Londynie. Obecna była delegacja IHO oraz kilku państw członkowskich (w tym Polski). W czasie sesji podkreślono rolę rozwijanego przez IHO standardu S-100 dla integracji zobrazowania informacji nawigacyjnej; zwrócono uwagę, iż musi tu być koordynacja działań IHO i IMO dla opracowania uproszczonego i bardziej przyjaznego dla użytkownika interfejsu obrazującego informację bezpieczeństwa morskiego (MSI). Podkomitet zaakcentował także propozycję IHO przedłużenia o jeden rok (do 31 sierpnia 2017) okresu przejściowego dla modernizacji istniejących urządzeń ECDIS, aby uwzględnić poprawione standardy IHO, które weszły w życie 31 sierpnia 2015 roku. Podkomitet przyjął także (i postanowił przekazać dalej do Komitetu Bezpieczeństwa Morskiego MSC) stanowisko IHO wskazujące na pozorne i niewłaściwe wykorzystanie zbiorów danych do kontroli i prezentacji ENC (ECDIS Data Presentation and Performance Check) przez inspektorów Port State Control. Przy okazji otwartej prezentacji stowarzyszenia właścicieli tankowców o wykorzystaniu ECDIS, stwierdzono m.in. duże braki użytkowników w zakresie świadomości prawidłowego wykorzystywania i wymaganego utrzymywania oprogramowania a także brak właściwych procedur w tym zakresie na statkach. Prezentacja ta zakwestionowała także zasadność niektórych zapisów standardów IMO wykorzystania ECDIS (IMO ECDIS Performance strona 1

Standards), np. brak elastyczności w ustalaniu głębokości bezpieczeństwa, trudność optymalizacji funkcji alarmu wejścia na mieliznę, z powodu niewystarczającej gęstości izobat w większości ENC. 6. Spotkanie Grupy Roboczej IHO ds. WEND odbyło się w dniach 8-10 marca, w Stavanger. Uczestniczyło w nim 24 delegatów z 16 państw członkowskich, reprezentujących 11 Komisji Regionalnych oraz centra: PRIMAR i IC-ENC, a także kilku przedstawicieli przemysłu i nauki. Jednym z zadań tej grupy jest stałe monitorowanie wdrażania przez państwa i komisje regionalne tzw. Zasad WEND (WEND Principles), a także stan pokrycia ENC. Stwierdzono, iż obecne pokrycie ENC osiągnęło poziom, w którym dalszy rozwój jest uwarunkowany od przeprowadzenia badań hydrograficznych na kolejnych akwenach. Ponadto, z różnych przyczyń występują przypadki nakładania się ENC (overlapping), co jest niezgodne z zasadami WEND. Sytuacja w tym względzie w zasadzie się nie poprawia, m.in. dlatego, iż wiele komisji regionalnych nie dokonuje uzgodnień pokrycia, tak jak na przykład dla map papierowych INT. IC-ENC przedstawiło specjalnych raport w sprawie nieprzewidywalnych zachowań ECDIS w przypadku nakładania się danych. Uzgodniono, iż raport ten będzie rozpowszechniony do producentów w celu lepszego rozumienia skutków działania oprogramowania ECDIS w takich sytuacjach. Odpowiedni raport i propozycje powinny być przygotowane przez WEND WG i IRCC na następną Międzynarodową Konferencję Hydrograficzną (Zgromadzenie Ogólne) w kwietniu 2017. Podczas spotkania przedstawiono także informację, iż poczyniono postępy w pracach niektórych grup roboczych koordynatorów map, w zakresie wykorzystania danych o pokryciu ENC w procesie oceny ryzyka. Ocenia się, że przyniesie to korzyści dla prowadzenia tego procesu dla różnych kategorii statków SOLAS. Baza danych, która ułatwi identyfikacje portów i miejsc, w których brakuje pokrycia ENC w odpowiednich skalach, zostanie opracowana przez IHO, przy wsparciu USA, poprzez publikację NIMA No. 150 (World Port Index). Spotkania Grup Roboczych IHO ds. S-100, a także ENCWG i DPSWG odbyło się ono w dniach 14-18 marca, w Tokio. Te grupy robocze zostały utworzone niedawno, więc były to ich pierwsze spotkania. Program tego spotkania obejmował wspólne sesje jak i osobne spotkania grup. Było razem ok. 60 uczestników z 18 państw członkowskich i 15 organizacji. Dokonano przeglądu poprawek, wyjaśnień i dodatkowych rozszerzeń przyjętych do nowej edycji S-100. Zaakceptowano m.in. dodanie formatów TIFF i HDF5 (Hierarchical data format) oraz uwzględnienie SVG Scaled Vector Graphics. 2. Spotkanie Grupy Roboczej ds. Rozpowszechniania Informacji Nautycznej (NIPWG - The Nautical Information Provision Working Group) odbyło sie w dniach 21-25 marca, w Monako. Obecnych było 19 delegatów z 14 państw. Podkreślono znaczenie rozwijania, na bazie S-100, specyfikacji produkcji dla publikacji przypisanych do NIPWG. Podkreślono, iż doświadczenie potwierdza obecnie tendencję zastępowania informacji zawartej dotąd w papierowych locjach, informacją cyfrową, w ramach koncepcji e-nawigacji. Przedstawiono też prezentację IHMA (the International Harbour Masters Association) aplikacji internetowej Port Information Guides, która może być bardziej użyteczna dzięki standaryzacji informacji. NIPWG przyjrzy się dokładniej tej aplikacji, w celu określenia ewentualnych potrzeb użytkowników, zauważonych dotąd przez IHMA a nie ujętych w standardzie. strona 2

W czasie spotkania poczyniono także pewne postępy w zakresie dotąd nierozstrzygniętych kwestii związanych z zobrazowaniem obszarów chronionych, w przygotowywanej specyfikacji IHO S-122 (Marine Protected Areas). Kolejne doświadczenia w tym zakresie mają być przedstawione w maju 2017, podczas planowanego NIPWG Visualization Workshop. Dokonano także oceny postępu prac nad czterema innymi specyfikacjami w ramach S-100; zgodnie z zaleceniami HSSC przyjęto też do planu prac konieczność opracowania specyfikacji S-128 dla katalogów produktów nautycznych. Prace nad specyfikacjami mają się wiązać ze współpracą z IALA. Uczestnicy spotkania stwierdzili ponadto, iż wiele państw członkowskich IHO powinno uwzględnić dążenie do cyfryzacji informacji nautycznej i jej rozpowszechniania w ramach koncepcji e-nawigacji, a także do bardziej aktywnego współdziałania międzynarodowego. 39. Spotkanie Rady FIG/IHO/ICA ds. Standardów Kompetencyjnych dla Hydrografów i Kartografów Morskich (IBSC). Rada obradowała w Breście, w dniach 4-15 kwietnia 2016 roku, pod przewodnictwem Nicolasa Seube (z Francji). Rada dokonała przeglądu 16 programów szkoleniowych dla hydrografów morskich (po 8 w kategorii A i B) oraz 2 programów dla kartografów (po 1 w każdej kategorii). Przyznano certyfikat dla 11 programów hydrograficznych (4 na A i 7 na B), w tym jednego nowego oraz 1 kartograficznego. (część programów pod określonymi warunkami, które wkrótce mają być spełnione). Rada oceniła także postęp w procesie opracowywani nowych publikacji obejmujących opis standardów kompetencyjnych zakończyła prace nad standardem dla hydrografa kategorii A (Publikacja IHO S-5A), uwzględniającym szereg uwag i propozycji społeczności hydrograficznej. (Projekt S-5A został przedstawiony na następnym posiedzeniu IRCC do zatwierdzenia; Po tym zatwierdzeniu i akceptacji trzech macierzystych organizacji, nowa publikacja S-5A obowiązuje od września 2016 roku i zastępują poprzednią publikację IHO S-5 Edycji 11.1.0). Postęp osiągnięto także w zakresie standardu dla kartografów. Rada przyjęła projekt nowej Publikacji IHO S-8B (która została przedstawiona później na IRCC8 i przesłana następnie do opinii interesariuszy). Rada powołała małą grupę roboczą do dalszej koordynacji prac nad S- 8B oraz wydania pierwszego projektu S-8A. Zarówno S-8B jak i S-8A mają być przedstawione na IRCC 9 w 2017 roku; po zakończeniu procesu zatwierdzania zastąpią one obecną Publikację S-8 Ed. 3.1.0. Rada zauważyła także znaczący wzrost obciążenia pracą, związany z dużą liczba wniosków o uznanie programów szkolenia i procedur, utrzymywaniem publikacji kompetencyjnych oraz udzielaniem wsparcia i wytycznych różnym instytucjom przedstawiającym programy. Obciążenie to znacząco dotyka także Sekretariat IHO. Rada zgodziła się, aby określić szablony (schematy), ułatwiające przygotowanie i poprawę jakości dokumentacji przedstawianej Radzie do rozważenia, co ma pomóc instytucjom przygotowującym wnioski o zatwierdzenie programów i procedur. Rada wybrała także pana Adama Greenlanda (z FIG) na następną trzyletnią kadencję jako przewodniczącego, a Ron Furness (z ICA) i komandor Nicolas Roscher (z IHO) zostali wiceprzewodniczącymi zaczęli oni urzędowanie od 30 września 2016. Następne spotkanie IBSC odbędzie się w dniach 20-31 marca 2017 roku w Wellington, w Nowej Zelandii. 1. spotkanie Koordynatorów Map INT odbyło się w Monako, dnia 25 kwietnia 2016, dzień przed 2. Spotkaniem Grupy Roboczej Kartografii Morskiej (NCWG). Obecnych było 14 z 15 strona 3

Koordynatorów Map INT/ENC. Koordynatorzy przedstawili swoje raporty. W opinii uczestników, obecny schemat pokrycia papierowymi mapami INT jest zadowalający, mimo iż niekiedy osiągnięcie porozumienia między poszczególnymi państwami może być skomplikowane. Jedynym problemem są istniejące rozbieżności pomiędzy schematem pokrycia map INT a schematem pokrycia ENC. Zauważono, iż monitorowanie produkcji map INT i pokrycia ENC różnią się w zależności od regionu. Zasadniczym celem spotkania było przedstawienie koordynatorom możliwych materiałów i narzędzi wspomagających ich bieżące zadania. W swym wystąpieniu Prezydent Ward nakreślił kierunki przyszłych działań zaproponował rozważenie zagadnienia, iż z powodu wprowadzenia obowiązku posiadania ECDIS przez statki, może nastąpić zmniejszenie zapotrzebowania na papierowe mapy INT, jednocześnie zaś nadal jest znacząca liczba statków nie zobowiązanych do posiadania ECDIS. Oprócz tego obecnie wyprodukowano około 80% z zaplanowanych map w systemie INT a ilość nowych map INT spadła z około 40 do 15 rocznie od 2011. Biorąc to wszystko pod uwagę, uczestnicy spotkania potwierdzili jednakże konieczność utrzymania schematu map INT w przyszłości, szczególnie dla map w małych skalach. 2. spotkanie Grupy Roboczej Kartografii Morskiej (NCWG the Nautical Cartography Working Group) odbyło się w Monako, w dniach 26-28 kwietnia. Wśród przyjętych uzgodnień znalazła się decyzja powołania podgrupy do wizualizacji informacji nautycznej; przyjęte rozwiązania mają też być uzgodnione z zobrazowaniem ENC. Pojawiło się też wiele nowych szczegółowych punktów związanych z zawartością map, a wynikających z rozwijaniem technologii i pojawianiem się nowych obiektów (np. nowe rodzaje oznakowania nawigacyjnego, farmy wiatrowe), które powinny być zaznaczone na mapach morskich. Ważnym zagadnieniem pozostaje też ciągle zapewnienie ciągłości oraz uniknięcie braków w zakresie pokrycia map serii międzynarodowej INT, a także wypracowanie jednolitych wytycznych dla korektowanie map w zakresie wiadomości tymczasowych i projektowanych. Wszystkie przyjęte rozwiązania powodują też zawsze konieczność poprawiania odpowiadających im publikacji, głównie zaś S-4 - Chart Specifications of the IHO and Regulations of the IHO for INT Charts, oraz powiązanymi z nią : INT 1, INT 2 i INT 3, a także S- 11 Część A - Guidance for the Preparation and Maintenance of INT Chart schemes. Zasadniczym zagadnieniem będącym istotą działania tej grupy jest też przyszłość papierowych map morskich, które to zagadnienie będzie istotnym punktem następnych spotkań. 11. spotkanie Grupy Roboczej ds. jakości danych (DQWG the Data Quality Working Group) odbyło się w Arlington (USA), w dniach 10-12 maj 2016 r. Spotkanie miało na celu dokonanie przeglądu zagadnień roboczych i priorytetów programu pracy DGWG, koncentrując się na podstawowych etapach i zagadnieniach, aby osiągnąć rezultaty w stosunkowo krótkim czasie. Taki przegląd ma zapewnić niezbędne wytyczne dla wypracowania nowej roli Grupy i kontynuacji jej działalności. Ostatecznie przyjęto, iż DGWG ma skoncentrować się na opracowaniu elementów jakości danych do standardu S-101 Specyfikacja produkcji ENC, a następnie pozostałych zadań, tak aby ukończyć je na następnej sesji, przed 9. Spotkaniem HSSC w 2017 roku. Tak więc, poświęcono czas na finalizację modelu jakości danych i procedury decyzyjnej (the decision tree) dla wyznaczania jakości danych batymetrycznych w S-101. Biorąc pod uwagę znaczący wysiłek, jaki miałby być podjęty przez Biura Hydrograficzne przy implementacji nowej procedury, postanowiono zalecić utrzymanie obecnie obowiązujących wartości strona 4

progowych CATZOC dla jakości danych. W związku z tym przejście od S-57 do S-101 w zakresie oceny jakości danych batymetrycznych powinno być łatwiejsze i automatyczne. Zaproponowano także rozważenie definicji nowych atrybutów dotyczących obszarów przetrałowanych [hydrograficznie] (swept areas) oraz tras głębokowodnych (Deep water routes). Postanowiono także dokonać przeglądu kryteriów jakości danych zawartych w europejskiej Dyrektywie INSPIRE, w celu ewentualnych poprawek w odpowiednich sekcjach S-100. Następne spotkanie w czerwcu 2017 w Hadze. 96. Sesja Komitetu Bezpieczeństwa Morskiego (MSC) IMO. Jest to najważniejszy organ techniczny IMO. Komitet zajmuje się sprawami oznakowania nawigacyjnego, konstrukcja i wyposażeniem statków, prawem drogi na morzu, procedurami bezpieczeństwa morskiego, ratownictwa morskiego oraz wszelkimi innymi, mającymi wpływ na bezpieczeństwo morskie. 96. Sesja tego Komitetu odbyła się w Londynie, w dniach 11-20 maja 2016 r. Zgodnie z przesłaniem Sekretarza Generalnego ONZ (Ban Ki-moon), tematem głównym były zagadnienia piractwa i cyberbezpieczeństwa na morzu oraz problemy żeglugi pasażerskiej w aspekcie migracji drogą morską. Komitet zatwierdził projekt Okólnika MSC w sprawie zagrożeń migracji droga morską (Unsafe Mixed Migration by Sea), określającego wytyczne dotyczące działań i standardowego formatu raportowania do IMO, z wykorzystaniem globalnego, zintegrowanego systemu informacji żeglugowej GSIS (Global Integrated Shipping Information System), w celu zapewnienia szybkiej i dokładnej informacji o incydentach z emigrantami na morzu oraz podejrzanych przemytnikach i statkach zajmujących się taką działalnością. Projekt tego Okólnika będzie następnie omawiany na MSC97, wraz ze wszystkimi dodatkowymi informacjami, które mogą być uzyskane od państw członkowskich w sprawie takich przypadków. W zakresie e-nawigacji, MSC zgodził się na włączenie do dwuletniej agendy na lata 2018-19, zagadnienia opracowania wytycznych w sprawie zdefiniowania i harmonizacji formatów oraz struktury MPS (Maritime Service Portfolio), w ramach prac podkomitetu nawigacji, łączności, poszukiwania i ratownictwa na morzu (NCSR); IALA zaoferowało także swoją współpracę w tej dziedzinie a IHO postuluje większa aktywizację grupy harmonizacyjnej IMO i IHO (HGDM), powołanej podczas MSC90. W zakresie hydrografii i kartografii morskiej MSC przyjęła większość sugestii i propozycji z 3. Sesji NCSR, która odbyła się w marcu tego roku, m.in. propozycje nowych (lub poprawek do istniejących) tras i systemów żeglugowych oraz systemów meldunkowych dla statków. Komitet zatwierdził uznanie systemu GALILEO jako światowego systemu radionawigacyjnego oraz przyjął, iż system IRIDIUM może stać się usługodawcą mobilnego systemu satelitarnego w Światowym Morskim Systemie Bezpieczeństwa (GMDSS). Komitet zaakceptował wyniki szczegółowego przeglądu GMDSS i zatwierdził plan jego modernizacji. Przyjął też, iż rozwój nowych standardów dla pokładowych (statkowych) urządzeń GMDSS powinien dotyczyć wszystkich dostawców (producentów) tego wyposażenia, a aktualni dostawcy winni zapewnić modernizację starego wyposażenia do tych standardów. Komitet zauważył także informacje od państw członkowskich o incydentach z udziałem statków nie objętych przepisami SOLAS w regionach polarnych, zażądał też dalszych danych w tym zakresie, w celu przygotowania dwuletniego planu działań w tym temacie. Komitet opracował wstępną wersję Okólnika MSC w sprawie wytycznych dotyczących zarządzania cyber-ryzykiem morskim (cyber risk management). Jest to zgodne z strona 5

powszechnym oczekiwaniem przemysłu na takie wytyczne, które umożliwią wdrożenie odpowiednich procedur zarządzania ryzykiem cybernetycznym na morzu. Kolejna sesja MSC (MSC97) jest planowana na listopad 2016 roku. 8. Spotkanie Komitetu IHO ds. Współpracy Międzyregionalnej IRCC (IRCC (the Inter- Regional Coordination Committee). IRCC jest jednym z dwu najważniejszych komitetów IHO. Spotrkanie miało miejsce w dniach 29-31 maja 2016 w Abu Dhabi, w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, z udziałem 41 delegatów, w tym reprezentantów 15 komisji regionalnych. Podczas spotkania dokonano przeglądu sprawozdań z prac komisji regionalnych i innych grup, podległych IRCC. Przedstawiono także status rozwoju elektronicznych map nawigacyjnych (ENC) dla małych jednostek (żeglugi turystycznej i sportowej) a także wymagania dla autoryzacji Systemów Map Elektronicznych (ECS Electronic Chart Systems) dla jednostek, które nie podlegają obowiązkowi posiadania ECDIS. Komitet podkreślił wzrost przedsięwzięć w zakresie budowania zdolności hydrograficznych w rejonie Afryki Zachodniej, przy wiodącej roli Maroka oraz dużym zaangażowaniu Francji. Podobnie zauważono wzrost aktywności w rejonie Południowo-Zachodniego Pacyfiku, przy znaczącej roli Fidżi oraz Komisji Hydrograficznej Południowo-Zachodniego Pacyfiku. Komitet odniósł się też do rozwoju wytycznych do planowania podróży arktycznych (Arctic Voyage Planning Guides) a także działań zmierzających do rozwiązania problemu nakładania się ENC oraz projektu rozwijania, we współpracy z innymi organizacjami, Infrastruktury Arktycznych Danych Przestrzennych (Arctic Marine Spatial Data Infrastructure). Omawiano także zagadnienia pozyskiwania masowych danych batymetrycznych, batymetrii satelitarnej oraz oceny ryzyka hydrograficznego. Przedstawiono także informacje o zatwierdzeniu przez IMO podręczników SafetyNet oraz NAVTEX. Biorąc pod uwagę rozwój współpracy pomiędzy koordynatorami NAVAREA i METAREA, Komitet uznał potrzebę większego zaangażowania państw członkowskich, koordynatorów krajowych MSI i obserwatorów powiązanych z zagadnieniami światowego systemu ostrzeżeń nawigacyjnych. W zakresie pokrycia ENC, Komitet zauważył z niepokojem, iż nadal poczyniono niewielkie postępy w zakresie rozwiązania istniejących nakładek (overlaps) ENC, niektóre zaś z 2000 kluczowych portów wciąż nie posiadają adekwatnych ENC, niektóre zaś ENC nie są dostępne lub dystrybuowane za pośrednictwem systemu dystrybucji RENC. Występują też trudności w zapewnianiu aktualizacji ENC z ta sama częstotliwością jaka jest stosowana do map papierowych. Komitet ocenił, iż postęp w pokryciu zależy dziś głównie od prowadzenia nowych pomiarów hydrograficznych na akwenach, gdzie dotychczasowe pomiary nie są wystarczające dla produkcji ENC. Komitet zaakceptowała wytyczne dla redagowania Nakładek Informacji Morskiej (MIO Marine Information Overlays), które mogą pomóc przy występowaniu różnic pomiędzy mapą papierową a odpowiadającą jej ENC lub przy wyświetlaniu w ECDIS tymczasowych i projektowanych wiadomości żeglarskich Komitet przyjął projekt nowej edycji 1.0.0 Publikacji IHO S-5A Standards of Competence for Category "A" Hydrographic Surveyors, który będzie następnie przekazany państwom członkowskim do akceptacji, a także zaakceptowała plan prac nad redakcją nowej edycji 1.0.0 Publikacji IHO S-8B Standards of Competence for Category "B" Nautical Cartographers oraz S 8A Standards of Competence for Category "A" Nautical Cartographers. Z omawianych zagadnień GEBCO, poruszono m.in. włączenie danych z wód płytkich, status digitalizacji map GEBCO (z pomocą Japonii i Włoch). Omówiono też planowane Forum w strona 6

sprawie kartografii dna oceanicznego (FFOFM - the Forum for the Future of Ocean Floor Mapping). Forum poświęcone przyszłości kartografii dna oceanicznego (the Forum for the Future Ocean Floor Mapping) organizowane przez Komitet GEBCO, przy współudziale Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej oraz Międzyrządowej Organizacji Oceanograficznej (IOC) przy UNESCO, wspierane przez Nippon Foundation of Japan, odbyło się w Monako, w dniach 15-17 czerwca 2016. Forum poprzedzone było spotkaniem Polar Mapping Workshop, w którym udział wzięło ponad 40 kartografów, naukowców i hydrografów zajmujących się batymetrią oceaniczną, a które to spotkanie poświęcone było poszukiwaniu sposobów zapewnienia dalszego rozwoju projektorów: Międzynarodowej Batymetrycznej Mapy Oceanu Południowego (IBCSO International Bathymetric Chart of the Souther Ocean) oraz Międzynarodowej Batymetrycznej mapy Arktyki (International Bathymetric Chart of the Arctic). W obradach Forum, które odbywało się w salach Muzeum Oceanograficznego w Monako, wzięło udział około 200 delegatów reprezentujących hydrografów, oceanografów, kartografów, przedstawicieli nauki oraz przemysłu. Obrady zaszczycił swoją obecnością Książę Monako Albert II. Podczas forum, w kilku różnych panelach, szeroko omawiano sprawy batymetrii oceanicznej, technik pomiarowych oraz kartografii, a także rozwoju globalnej batymetrii oceanicznej i projektu GEBCO do 2030 roku. Omawiano perspektywy i możliwości realizacji projektu wykonania dokładnych map oceanu światowego obecnie tylko 5% powierzchni dna oceanicznego jest przebadane nowoczesnymi metodami; dla porównania mapy powierzchni całego Księżyca są obecnie dostępne z rozdzielczością rzędu 7 metrów. Nasz brak wiedzy o szczegółach dna oceanicznego ukazał m.in. przypadek poszukiwań wraku malezyjskiego samolotu MH370 8. spotkanie Podkomitetu ds. Światowego Systemu Ostrzeżeń Nawigacyjnych WWNWS (the World-Wide Navigational Warning Service Sub-Committee) odbyło się w Alesund w Norwegii, w dniach 12-16 września. Obecnych było 16 koordynatorów NAVAREA (z 21 istniejących). Prezentowano raporty wszystkich 21 NAVAREA oraz podobszaru Morza Bałtyckiego. Przedstawiano także informacje dotyczące nowego systemu rozpowszechniania informacji Australii, AWNIS oraz postępu prac nad opracowywaniem Specyfikacji S-124 Product Specification on Navigational Warnings. 8. Spotkanie Komitetu Standardów i Serwisów Hydrograficznych ( HSSC) odbyło się w dniach 14-18 listopada 2016 w Monako, w którym to spotkaniu wzięło udział 74 przedstawicieli 22 państw oraz 9 organizacji międzynarodowych. Jak zawsze, omawiano szerokie spektrum zagadnień technicznych, będących przedmiotem działania poszczególnych grup roboczych i zespołów podlegających HSSC. Wśród ważnych, bieżących zagadnień dyskutowanym na spotkaniu była sprawa nie zawsze wystarczającej informacji o wymaganiach dla awaryjnego sposobu nawigacji na ECDIS jakim są mapy papierowe; odnośna informacja na stronach IHO, podająca mapy poszczególnych państw, które mogą być wykorzystywane jako spełniające wymagania systemu zastępczego dla ECDIS (głównie są to mapy INT) jest zamieszczana od 2008 roku. Jednakże wiele państw nie aktualizuje tych danych. HSCC dokonał także przeglądy planowanych na 2017 rok wydarzeń, które mogą dać możliwości udziału i spotkania z ewentualnymi interesariuszami hydrografii oraz uzasadniają zaangażowanie państw członkowskich; lista takich przedsięwzięć jest zamieszczona w odpowiednim dokumencie HSSC, zamieszczonym na stronach IHO. strona 7

W dyskusji podkreślano poszerzające się obszary wykorzystania Standardu IHO S-100 (Universal Hydrographic Data Model) w innych organizacjach przypomniano tutaj, iż standard S-100 został zaakceptowany jako podstawa rozwijania wielu produktów i systemów informacji geoprzestrzennej także przez różne organizacje międzynarodowe, głównie zaś Międzynarodową Organizację Morską (IMO) i Międzynarodową Komisję Elektrotechniczną (IEC), w zastosowaniach ECDIS, a także NATO dla rozwijania Dodatkowych Warstw Wojskowych (AML Additional Military Layers). W zakresie urządzeń ECDIS obejmuje to następujące dokumenty IHO: S-10, S-102, S-57/52, S-63, S-64, które to wraz z dokumentami IMO (MSC.232(82) Revised Performance Standards for Electronic Chart Display and Information Systems), IEC (IEC 61174 Maritime Navigation and radiocommunication equipment and systems ECDIS Operational and performance requirement, methods of testing and required test results) oraz z przyszłymi dokumentami WMO/IALA (S-411, S-412, MSI) tworzą środowisko funkcjonowania i przyszłego rozwoju ECDIS. Jednak jest jeszcze zbyt wcześnie, aby określić, jakie zmiany w przyszłości będą potrzebne. W związku z tym, wskazane byłoby, aby problemy te powróciły na następnym spotkaniu Komitetu, w czasie którego powinna być specjalna sesja z udziałem przedstawicieli wszystkich interesariuszy ECDIS (tzw. ECDIS Stakeholders Forum). Jednym z nowych zagadnień, jakie pojawiają się od niedawna w działaniach HSSC jest rozwój całkiem nowego produktu hydrograficznego, jakim jest Dodatkowa Warstwa Batymetryczna. (ABL Additional Bathymetry Layer). Ten nowy produkt redagowany jest dla szczegółowych, specyficznych potrzeb (głównie dla zabezpieczenia właściwej eksploatacji dużych portów, pilotażu i systemów monitorowania ruchu statków), które wymagają bardziej szczegółowej informacji o głębokościach niż zawarta w dotychczasowych mapach elektronicznych ENC oraz bieżących danych pływowych. Bazuje na najnowszych danych pomiarowych, gwarantujących wysoką dokładność i pełne pokrycie badanego akwenu. W ramach tego zagadnienia przedstawiono już istniejące batymetryczne mapy elektroniczne (tzw. benc), które zostały opracowane dla zobrazowania nie tylko w standardowych ENC ale i w systemach ECS. Produkty te wykorzystują szeroko standard dla ENC; bazując na S-57 szeroko wykorzystują mechanizmy ENC, tj, walidację, korektowanie i wymianę zbiorów danych a także kodowanie według S-63. W 2015 roku koncepcja benc została przyjęta przez Inland ENC Harmonization Group, chociaż praktyczne wykorzystanie benc obejmuje na razie niewielka grupę użytkowników. Na przykład takie benc produkuje już NOAA (z przeznaczeniem dla pilotów na podejściach do Portu Los Angeles oraz Long Beach). Wykorzystywane są także na niemieckich torach wodnych i rzekach oraz w porcie Hamburg oraz na Kanale Kilońskim. Ocenia się, iż benc oferują znaczące zalety w porównaniu do standardowych ENC, zapewniając dużo większą gęstość izobat i łatwość korektowanie, chociaż ich wykorzystanie w praktyce wymaga specyficznych umiejętności i nieco innego podejścia niż nawigacja z wykorzystaniem ENC w ECDIS. Na razie rozwój benc jest nieco utrudniony ze względu na brak jednolitego standardu, dopasowanego do S-100, bazując na dotychczasowych standardzie map elektronicznych S-57. Uważa się, iż w ramach S-100, specyfikacja S-102 zapewni wystarczającą rozdzielczość i dokładność dla celów nawigacji, ale potrzeba jeszcze 3-5 lat zanim osiągnięte zostaną efekty końcowe, zadowalające wszystkich użytkowników. Dlatego standard S-57/S-52 stanowi niezbędny okres przejściowy i benc mogą stanowić korzystne rozwiązanie w tym okresie, zapewniając dane batymetryczne o dużej gęstości w stosunkowo krótkim czasie. Dlatego zaproponowano, aby HSSC podjął działania zmierzające do opracowania bazującego na S-57/S-52 standardu dla ABL; opracowaniem specyfikacji produkcji powinien zając się zespół wyłoniony z ENCWG (pod strona 8

warunkiem przydzielenia przez państwa członkowskie i przemysł odpowiednich środków), z terminem do kolejnego spotkania HSSC w 2017 roku. Następne spotkanie HSSC jest planowane od 6 do 10 listopada 2017 roku w Ottawie. 97. sesja Komitetu Bezpieczeństwa Morskiego (MSC) IMO MSC jest najważniejszym ciałem technicznym IMO; zajmuje się wymaganiami co do konstrukcji i wyposażenia statków, oznakowaniem nawigacyjnym, prawem drogi na morzu, procedurami bezpieczeństwa morskiego, informacją nawigacyjną i hydrograficzną, zagadnieniami poszukiwania i ratownictwa na morzu i innymi zagadnieniami związanymi z zapewnieniem bezpieczeństwa morskiego. Ostatnia sesja Komitetu miała miejsce w Londynie (siedzibie głównej IMO), w dniach od 21 do 25 listopada 2016 roku. MSC omawiał także niektóre zagadnienia związane z hydrografią i kartografią morską, tak ja uzgodniono to na wcześniejszym, trzecim spotkaniu Podkomitetu NCSR. Komitet przyjął m.in. dokument MSC.1/Circ.1551 Navigational Warnings concerning endangering the Safety of Navigation, odkreślający konieczność rozpowszechniania ostrzeżeń nawigacyjnych zgodnie z rezolucją A-706(17) - World Wide Navigational Warning Service, odpowiednio wcześnie, przed działaniami, które mogą stworzyć zagrożenie bezpieczeństwa na morzu. Wśród omawianych zagadnień, Komitet zajmował się środkami dla zwalczania niebezpiecznych praktyk związanych z handlem, przemytem lub transportem migrantów drogą morską, wzywając państwa członkowskie i organizacje międzynarodowe do zgłaszania incydentów, wykorzystując odpowiedni moduł Globalego Zintegrowanego Systemu Informacyjnego Żeglugi (the Global Integrated Shipping Information System). Ponadto, przyjęto poprawki do rezolucji A.572(14) dotyczącej ustalania tras żeglugowych, przyjęto poprawki do Podręcznika NAVTEX (the IMO NAVTEX Manual). Na zakończenie MSC ponownie wybrał M rbradley a Groves (z Australii) na swego przewodniczącego, a Mr Juana Carlos Cubisino (z Argentyny) na wiceprzewodniczącego. 3. spotkanie Grupy Roboczej ds. Rozpowszechniania Informacji Nautycznej (NIPWG the Nautical Information Provision Working Group) miało miejsce w Busan (Korea), w dniach od 5 do 9 grudnia 2016. Grupa ta ma za zadanie m.in. rozwijanie specyfikacji dla wsparcia serwisów e-nawigacji mających zapewnić marynarzom zharmonizowaną, aktualną informację (nautyczną) w zintegrowanych systemach przyszłości. Na spotkaniu zajmowano się zagadnieniem stałego rozwijania standardu S-100, w zakresie dotyczącym działań NIPWG. Uzgodniono zawieszenie prac nad specyfikacją S-126 Środowisko fizyczne (Physical Environment) dla obiektów istniejących w innych specyfikacjach, takich jak S-111 (Surface Currents), S-411 (Ice Information), S-412 (Weather Overlay), które to specyfikacje rozwijane są szybciej. Zdecydowano również przyspieszyć finalizację specyfikacji S-122 (Marine Protected Areas) oraz S-123 (Radio Services) poprzez włączenie ekspertów z przemysłu, ze względu na brak zasobów i wiedzy dostępnych dla dotychczasowych członków grupy. Grupa zdecydowała się także na rozwijanie matrycy interoperacyjności, na podstawie rezultatów prowadzonych testów i eksperymentów, jak np. testy praktycznego wykorzystania na morzu S-101 (Electronic Navigational Charts), S-124 (Navigational Warnings), S-111 i S-112 (Dynamic Water Level Data Transfer), przeprowadzone w październiku 2016 roku przez służbę hydrograficzną Korei Południowej (KHOA). Grupa rozważała też cele przygotowywanego spotkania roboczego na temat wizualizacji informacji nautycznej, które to warsztaty będą zorganizowane przez Uniwersytet New Hemshire (USA) w dniach 22-26 maj 2017. Będzie to dobra okazja, aby wymienić doświadczenia z członkami strona 9

Grupy Roboczej Kartografii Morskiej (NCWG), w zakresie wizualizacji obiektów. Przed tymi warsztatami należy zebrać przykłady ilustrujące problemy w zobrazowaniu i rozmyciu niektórych informacji nautycznych ( fuzzy areas ). Podczas spotkania prezentowano także krajowe osiągnięcia w zakresie rozwoju e-nawigacji. Norwegia na przykład zaprezentowała aplikację cyfrową the Norwegian pilot, a Korea przedstawiła korzyści z rozwoju koncepcji e-nawigacji. 2. Nowe publikacje IHO W ciągu 2016 roku weszło w życie kilka ważnych dla społeczności hydrograficznej publikacji. Zgodnie z procedurami nowe publikacje, bądź tez poprawki do istniejących (nowe edycje) przygotowywane są przez odpowiednie grupy robocze, zatwierdzane następnie przez właściwy komitet (HSSC lub IRCC), a następnie są kierowane do opiniowania i ostatecznego zatwierdzenia przez państwa członkowskie. Ta końcowa akceptacja odbywa się zwykle poprzez głosowanie korespondencyjne. Po akceptacji wymaganej ilości państw, wchodzą one w życie z określoną datą, zwykle zastępując całkowicie poprzednią wersję (edycję). W ciągu 20016 roku ukazały się następujące publikacje IHO: poprawiona wersja (edycja 4.6.0) publikacji IHO S-4 Regulations for International (INT) Charts Specification of the IHO, wraz z INT 1 Symbols, Abbreviations and Terms used on Charts; edycja 3.0.6 publikacji M-2 The Need for National Hydrographic Servicers. Ta edycja podaje m.in. uaktualnione dane o wkładzie i ilości głosów poszczególnych państw a także tabelę porównawczą członkostwa państw IHO i IMO; poprawiona na grudzień 2016 roku edycja 2. publikacji M-3 Resolutions of the International Hydrographic Organization, uwzględniająca zmiany w Konwnecji, które weszły w Zycie 8 listopada 2016 roku; edycja 8.0.0 Publikacji IHO M-7 Staff Regulations of the IHO, (weszła w życie z dniem 1 stycznia 2017); edycja 1.0.0 Publikacji S-5A Standards of Competence for Category A Hydrographic Surveyors; edycja 1.0.0 Publikacji S-5B Standards of Competence for Category B Hydrographic Surveyors; publikacja S-53 Joint IMO/IHO/WMO Manual on Maritime Safety Information; 3. Nowi Hydrografowie Nowy Hydrograf Japonii wiceadmirał Arata SENGOKU; urodzony w 1957 roku. W 1984 ukończył Uniwersytet Tokijski. Najpierw pracował w Departamencie Hydrograficznym Japońskiej Agencji Bezpieczeństwa Morskiego, potem w kolejnych wydziałach i sekcjach hydrograficznych Departamentu Hydrografii i Oceanografii (JHOD), w kwietniu 2016 został jego szefem i Hydrografem Japonii. strona 10

Nowy Hydrograf Brazylii wiceadmirał Marcos Sampaio OLSEN; urodzony w 1961 roku w Fortaleza. W 1979 wstąpił do Akademii MW Brazylii w Rio de Janeiro. Od 1982 na flocie, zaczynając od stopnia chorążego (Ensign), w specjalności okręty podwodne. Służył na wielu okrętach: trałowiec ATALAIA (jako dowódca okrętu), okręt podwodny TAPAJO (jako d.o.), TAMOIO (z.d.o.), lotniskowiec SAO PAULO, także kilka stanowisk sztabowych (Dowódca Sił Podwodnych, Szef Sztabu Dowództwa Operacji Morskich). Ukończył szereg kursów (w tym w Waszyngtonie.) Nowy Hydrograf Portugalii kontradmirał António Manuel de Carvalho Coelho Cândido; urodzony w 1961 roku. Po ukończeniu Akademii w 1984 roku, pełnił służbę na różnych stanowiskach we flocie Portugalii, sztabach, jako Kapitan portu Lizbona, ostatnio na Azorach. Do Portugalskiego Instytutu Hydrografii przeszedł w listopadzie 2015 roku, na stanowisko Narodowego Hydrografa. strona 11

Nowy Hydrograf Norwegii pani Birte Noer BORREVIK z dniem 1 września 2016 roku objęła stanowisko Dyrektora Służby Hydrograficznej. Związana dotąd z branżą wydobycia ropy naftowej z dna morskiego. 4. Temat Światowego Dnia Hydrografii na 2017 rok Sekretariat IHO proponuje następujący temat Światowego Dnia Hydrografii (WHD) na 2017 rok: Mapping our seas, oceans and waterways - more important than ever. Temat ten, oprócz uświadamiania szerokich możliwości wykorzystania danych hydrograficznych, ma na celu podkreślenie istniejącego nadal braku odpowiednich danych dla wielu jeszcze map mórz i oceanów. Ma to pomóc w propagowaniu nowoczesnego, innowacyjnego gromadzenia danych a także promowanie inicjatyw w tym zakresie w ramach IHO, w tym takich zagadnień jak: masowe dane hydrograficzne czy dane z pomiarów satelitarnych. To z kolei służyć ma promowaniu rosnącej roli hydrografii w projekty infrastruktury morskich danych przestrzennych oraz korzyści z udostępniania danych hydrograficznych dla jak najszerszych grup odbiorców, które daleko wykraczają poza korzyści dla samego tylko bezpieczeństwa żeglugi. Opracowanie: H.N. (26.02.2017.) strona 12