RAPORT z działalności Podkarpackiego Ośrodka Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w 2009 roku Styczeń 2010 r. 1
INFORMACJE O STOWARZYSZENIU Nazwa organizacji PODKARPACKI OŚRODEK ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO Dane teleadresowe 35-959 Rzeszów, ul. Fredry 4 tel. /017/ 86 20 122 e-mail: porso@poczta.onet.pl strona internetowa: www.porso.yoyo.pl Data rejestracji, nr KRS 3 marca 2005r, nr KRS 0000229723 Numer konta bankowego Kredyt Bank S.A. Oddział w Rzeszowie 20 1500 1100 1211 0004 5653 000 Struktura organizacji Walne Zebranie Zarząd Komisja Rewizyjna Skład Zarządu Prezes Dorota Angerman Wiceprezes Magdalena Konieczna Sekretarz Ewelina Wilk Skarbnik Monika Nawojska 2
Skład Komisji Rewizyjnej Joanna Bosek Radosław Bukała Struktura zatrudnienia Stowarzyszenie opiera się na pracy wolontariackiej swoich członków. Stowarzyszenie prowadzi biuro, w którym do kwietnia 2009 r. zatrudniony był pracownik na ½ etatu. Od grudnia 2009 r. w biurze zatrudniony jest pracownik na pełnym etacie. Od stycznia do listopada 2009 r. w biurze pracował stażysta finansowany przez Urząd Pracy. Do realizacji programów Stowarzyszenie zatrudnia pracowników w oparciuo umowy cywilno prawne. CEL DZIAŁANIA STOWARZYSZENIA Celem powołania stowarzyszenia jest pomoc i poradnictwo dla najbardziej potrzebujących jednostek i grup obywateli, zrzeszonych i niezrzeszonych z terenów miejskich i wiejskich w celu urzeczywistniania i rozwijania idei demokratycznego społeczeństwa obywatelskiego. Głównymi zadaniami miedzy innymi są: poradnictwo dla osób o niskiej świadomości prawnej, niskich dochodach i niskiej pozycji społecznej, a także nie radzących sobie w trudnych sytuacjach w wyniku zachodzących przemian społeczno-gospodarczych w kraju, upowszechnianie i ochrona wolności i praw człowieka oraz swobód i obowiązków obywatelskich, a także promocja równego dostępu do prawa wszystkich grup społecznych w tym w szczególności narażonych na społeczne wykluczenie i marginalizację. Organizacja zajmuje się także monitorowaniem, prowadzeniem, zbieraniem i opisywaniem spraw, które mogą doprowadzić do zmiany przepisów prawnych lub praktyki stosowania prawa, występowaniem w imieniu i na rzecz obywateli przed organami administracyjnymi lub przed sądem, wspiera inicjatywy edukacyjne i działania zapewniające dostęp obywateli do pomocy prawnej i wymiaru sprawiedliwości, 3
podejmuje kroki na rzecz przejrzystości w życiu publicznym i uwrażliwiania opinii publicznej na różne formy i aspekty korupcji itp. WALNE ZEBRANIE CZŁONKÓW PORSO 29 czerwca 2009 r. odbyło się Walne Zebranie Członków Podkarpackiego Ośrodka Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Zgodnie ze Statutem upłynęła kadencja poprzednich władz Stowarzyszenia, w związku z czym nastąpił wybór nowych władz. W skład nowego Zarządu weszli: Dorota Angerman (Prezes), Magdalena Konieczna (Wiceprezes), Ewelina Wilk (Sekretarz) i Monika Nawojska (Skarbnik). W skład Komisji Rewizyjnej weszli Radosław Bukała i Joanna Bosek. Odpowiednie zmiany zostały wniesione do Krajowego Rejestru Sądowego. Walne Zgromadzenie zatwierdziło również Politykę Ochrony Danych Osobowych w Podkarpackim Ośrodku Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. DZIAŁALNOŚĆ W 2009 ROKU W 2009 roku Stowarzyszenie kontynuowało działalność prowadzoną w roku poprzednim, polegającą na świadczeniu bezpłatnego poradnictwa prawnego. Do końca kwietnia 2009 r. realizowaliśmy projekt pt. Qui rogat non errat kto pyta nie błądzi, współfinansowany przez Polsko Amerykańską Fundację Wolności w ramach programu Obywatel i Prawo IV. W ramach tego projektu funkcjonowało 6 Biur Bezpłatnych Porad Prawnych: w siedzibie PORSO w Rzeszowie, Tyczynie, Hyżnem, Strzyżowie, Sokołowie Małopolskim oraz w Wojewódzkim Ośrodku Terapii Uzależnień. Działalność biur poza siedzibą Stowarzyszenia była możliwa dzięki współpracy z samorządami lokalnymi Tyczyna, Hyżnego, Strzyżowa i Sokołowa Młp. oraz z władzami Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnień. 4
W czasie realizacji projektu zostało opracowanych i rozdystrybuowanych 6 broszur prawniczych pt.: Obowiązki pracodawcy i pracownika na podstawie ustawy z dnia 24.06.1974 r. Kodeks Pracy Postępowanie w stosunku do osób nadużywających alkoholu Przywrócenie terminu w postępowaniu sądowym i administracyjnym Stosunek pracy a rodzaje umów Środki odwoławcze w postępowaniu administracyjnym: odwołanie, zażalenie i wznowienie postępowania Ubezwłasnowolnienie Od 15 maja 2009 r. realizowany jest projekt pt. Sprawiedliwość idzie za prawem bezpłatne poradnictwo i edukacja prawna, współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. Projekt realizowany będzie do końca grudnia 2010 r. W ramach tego projektu działa 7 Biur Bezpłatnych Porad Prawnych : 6 już istniejących w Rzeszowie, Tyczynie, Hyżnem, Strzyżowie, Sokołowie Małopolskim i Wojewódzkim Ośrodku Terapii Uzależnień oraz nowo powstałe biuro w Mielcu. Tak jak w przypadku poprzednich projektów, działalność biur możliwa była dzięki współpracy z samorządami lokalnymi Tyczyna, Hyżnego, Strzyżowa i Sokołowa Młp., władzami Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnień oraz Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Mielcu. W ramach projektu współpracujący z nami radca prawny wystąpił w ramach rzecznictwa interesów w 3 sprawach. Opracowane zostały 4 broszury o tematyce prawnej: Obowiązki i prawa świadka w procesie karnym Zasady dziedziczenia po nowelizacji przepisów prawa cywilnego Zasady postępowania egzekucyjnego Zniesienie współwłasności 5
Opracowane zostały 3 artykuły o tematyce prawnej, które zostały zamieszczone we współpracujących z nami gazetach lokalnych: Głosie Tyczyna, Głosie Gminy Łańcut, Kurierze Sokołowskim oraz Tygodniku Nadwiślańskim. Tematy artykułów: 1. Krąg spadkobierców ustawowych po zmianie przepisów prawa cywilnego 2. Przedawnienie roszczeń 3. Jak wszcząć postępowanie egzekucyjne Przeprowadzone zostało 6-godzinne szkolenie dla młodzieży Zespołu Szkół w Sokołowie Małopolskim. Prawnik prowadzący szkolenie przybliżył młodzieży podstawowe zagadnienia z zakresu prawa oraz skupił się na temacie odpowiedzialności karnej nieletnich. Opracowana została broszura informacyjna pt. Zagadnienia ogólne z zakresu odpowiedzialności karnej nieletnich, która została rozdystrybuowana wśród uczestników szkoleń. Stowarzyszenie podjęło także kroki w kierunku podnoszenia jakości świadczonego poradnictwa organizując 5-godzinne szkolenie dla doradców dotyczące psychologicznych aspektów kontaktu i postępowania z klientami biur poradnictwa prawnego. Od grudnia 2009 r. realizowany jest również projekt Chcącemu nie dzieje się krzywda bezpłatne poradnictwo prawne na Podkarpaciu, finansowany przez Polsko Amerykańską Fundację Wolności w ramach programu Obywatel i Prawo V. Będzie on realizowany do końca sierpnia 2010 r. W ramach tego projektu wydłużone zostały godziny poradnictwa w biurze w Rzeszowie, Sokołowie Małopolskim i Wojewódzkim Ośrodku Terapii Uzależnień. 6
PROJEKTY ZREALIZOWANE LUB W TRAKCIE REALIZACJI 1. Dotacja w ramach umowy z Polsko Amerykańską Fundacją Wolności w ramach programu Obywatel i Prawo IV - kwota 30 000 zł. 2. Dotacja w ramach umowy z Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich kwota 149 735 zł 3. Dotacja w ramach umowy z Polsko Amerykańską Fundacją Wolności w ramach programu Obywatel i Prawo V - kwota 25 000 zł. WSPÓŁPRACA Z SAMORZĄDEM Na stałe PORSO współpracuje ze Starostwem Powiatowym w Strzyżowie, Gminą Tyczyn, Gminą Hyżne, Gminą Sokołów Małopolski oraz Wojewódzkim Ośrodkiem Terapii Uzależnień w Rzeszowie. W 2009 r. nawiązaliśmy też współpracę z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Mielcu. Wszystkie współpracujące z nami instytucje udostępniły naszym doradcom pomieszczenia, w których udzielane są porady prawne. Zapewniły także dostęp do komputera, Internetu i urządzeń biurowych. DZIAŁALNOŚĆ PORADNICZA W 2009 r. Podkarpacki Ośrodek Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego prowadził 7 Biur Bezpłatnych Porad Prawnych: w Rzeszowie w Strzyżowie w Tyczynie w Hyżnem w Sokołowie Małopolskim w Mielcu w Wojewódzkim Ośrodku Terapii Uzależnień w Rzeszowie 7
Rzeszów W biurze w Rzeszowie, w siedzibie Stowarzyszenia, dyżury pełnili: Kinga Bieniasz, Anna Zięba, Natalia Soja, Magdalena Konieczna, Dorota Wolak, Maciej Bandelak i Joanna Bosek. Mieli oni do pomocy 2 wolontariuszy: Agnieszkę Szelę i Łukasza Kozłowskiego. Biuro czynne jest od poniedziałku do piątku w następujących godzinach: poniedziałek: 17.00-19.00 wtorek: 15.30-17.30 środa: 16.00-18.00, czwartek: 15.30-17.30, piątek: 16.00-18.00. W 2009 r. w Rzeszowie zostały udzielone 324 porad prawnych. Strzyżów W biurze w Strzyżowie, w siedzibie Starostwa Powiatowego, dyżury pełniła Joanna Bosek, a potem Edyta Warzocha-Pliś. Biuro czynne było w każdą środę od 8.00 do 11.00. W 2009 r. w Strzyżowie udzielonych zostało 69 porad prawnych. Tyczyn W Tyczynie, w Gminnym Centrum Informacji, porad udzielała Magdalena Konieczna. Biuro czynne było w każdy czwartek od 12.30 do 15.30. W 2009 r. w Tyczynie zostało udzielonych 78 porad prawnych. 8
Hyżne W Hyżnem, w Urzędzie Gminy Hyżne, porad udzielała Agnieszka Baran. Biuro czynne było w każdy poniedziałek od 16.00 do 19.00. W 2009 r. w Hyżnem udzielone zostały 43 porady prawne. Sokołów Małopolskiego W Sokołowie Małopolskim, w Miejskiej i Gminnej Bibliotece Publicznej, dyżury pełniła Magdalena Konieczna. Biuro było czynne w każdą 3 i 4 środę miesiąca od 14.30 do 18.30. W 2009 r. w Sokołowie Młp. udzielonych zostało 41 porad prawnych. Mielec W Mielcu, w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, dyżur pełniła Iwona Krępa. Biuro było czynne w każdy czwartek od 15.30 do 17.30. W 2009 r. w Mielcu zostały udzielone 34 porady prawne. Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzależnień W Wojewódzkim Ośrodku Terapii Uzależnień porady są świadczone były w każdą 1 i 3 środę miesiąca od 16.00 do 20.00 przez Dorotę Wolak. W 2009 r. w WOTU zostały udzielone 34 porady prawne. 9
Łącznie w 2009 r. we wszystkich biurach udzielone zostały 623 porady prawne. Klasyfikacja prawna spraw rozpatrywanych przez Biura Bezpłatnych Porad Prawnych (uwzględniono tylko najczęściej pojawiające się zakresy prawa): 300 278 250 200 167 150 100 50 0 Cyw ilne Rodzinne 53 37 31 Administracyjne Karne Pracy 18 7 4 4 3 Ubezp. Społ. Wykroczeń Gospodarcze Spółdzielcze Skarga do ETS Najwięcej spraw (około połowa) dotyczyło zagadnień prawa cywilnego. Wiele spraw dotyczyło prawa rodzinnego i opiekuńczego. W mniejszym stopniu klienci zwracali się z prośbą o poradę z zakresu prawa karnego, administracyjnego, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Kilkakrotnie pojawiły się sprawy dotyczące prawa spółdzielczego, wykroczeń, skargi do ETS i prawa gospodarczego. Pojedyncze przypadki dotyczyły spraw z zakresu prawa zamówień publicznych, wodnego, własności intelektualnej, ustawy o kombatantach czy ustawy o ewidencji ludności. 10