Banie gmina: Banie, powiat: gryfiński INFORMACJE SZCZEGÓŁOWE Miejscowość Banie położona jest w południowozachodniej części województwa zachodniopomorskiego w powiecie gryfińskim. Do siedziby powiatu są 23 km. Na jej terenie znajduje się wiele atrakcji krajobrazowych i rekreacyjnych, ze względu na dużą liczbę jezior, rzekę oraz bujne lasy. Przez miasto przebiegają dwie drogi wojewódzkie, nr 121 łącząca Gryfino z Myśliborzem oraz 122 prowadzącej z Suchania do Krajnika Dolnego, w którym znajduje się przejście graniczne z Niemcami. W pobliżu znajdują się: Piaseczno (5 km w kierunku południowo-wschodnim),parnica (4,5 km w kierunku północno-wschodnim), Tywica (3 km w kierunku północno-zachodnim), Lubanowo (5,3 km w kierunku północno-zachodnim), Baniewice (5,3 km w kierunku zachodnim). DATA UTWORZENIA 08.09.2016 LICZBA MIESZKAŃCÓW 1 951 (29.12.2014) KODY POCZTOWE 74-110 PRAWA GMINY TAK SYSTEM IDENTYFIKATORÓW I NAZW MIEJSCOWOŚCI (SIMC) 772642 Nawiguj Do Bań można się bardzo łatwo dostać, gdyż leży niecałe 6 km od drogi krajowej E65. Tą samą drogą można dojechać do Szczecina (57 km) czy też Gorzowa Wielkopolskiego (69 km). Miejscowość Banie położona jest w pięknym krajobrazowo miejscu, między dwoma jeziorami - Mostowym i Dłużec, przepływa przez nią również rzeka Tywa. Wieś otoczona jest pięknymi i bujnymi lasami. Banie są miejscowością gminną, która ze względu na swoje położenie zlokalizowane w niewielkiej odległości od jezior, rzeki, lasów oraz dużą powierzchnię pól uprawnych i wiele gospodarstw, zyskała charakter rolniczo-letniskowy. Jest to bardzo stara miejscowość, której nazwa na przestrzeni wieków się zmieniała. Według jednej z teorii jej nazwa pochodzi od słowa bania, znaczącego dół, dołek, wskazywało to iż osada mieści się w wgłębieniu. Osada była zamieszkana przez ludność jeszcze w epoce kamienia, ok. 5000-2000 r.p.n.e. W IX - X w. stała się grodem, który bronił dostępu do Ziemi Pyrzyckiej, chroniła trakt handlowy. Pokaż na mapie Dodaj do planu podróży
Po raz pierwszy wzmiankowane były w 1124 r. kiedy za sprawą Ottona z Bambergu wprowadzono do miejscowości chrześcijaństwo. W 1234 r. należały do Zakonu Templariuszy, których na te tereny sprowadził i oddał im pod władanie książę Barnim I z rodu Gryfitów. Templariusze już w pierwszej połowie XIII w. wznieśli kościół, a w XIV w. wybudowali mury obronne. W 1312 r. po kasacji Zakonu miasto przejęli Joannici, którzy następnie przekazali je we władanie księciu Barnimowi III w 1345 r. W XV w. we wsi można było oglądać przedstawienie z misterium Męki Pańskiej, które było pięknym chrześcijańskim wydarzeniem tamtych czasów. Niestety w wyniku wypadku który miał miejsce w 1498 r., w którym został zamordowany aktor odgrywający rolę krzyżowanego Chrystusa oraz kilku innych osób, sąd kościelny zakazał wystawiania przedstawienia i ten zakaz obowiązuje do dzisiaj. W 1487 r. w wyniku walk Pomorsko- Brandenburskich we wsi zostało zniszczonych wiele zabudowań, rozebrano także fragment fortyfikacji. Na przestrzeni XVII i XVIII w. Banie zmieniały co chwilę właścicieli. W latach 1653-1659, po zakończeniu wojny trzydziestoletniej władali nimi Szwedzi, później Brandenburgia a od 1701 r. Prusy. W połowie XVIII w. rozebrano większość fortyfikacji, pozostała jedynie pochodząca z XIV w. Baszta Prochowa. Po zmianach wprowadzonych przez Steina wieś weszła w skład powiatu Gryfino w prowincji pomorskiej. W 1871 r. jej tereny weszły we władanie II Rzeszy Niemieckiej. Dopiero po zakończeniu drugiej wojny światowej Banie znalazły się na terytorium Polski. Pomimo wielu nieszczęść już od XV w. Banie systematycznie się rozwijały. W 1417 r. został wybudowany pierwszy szpital oraz kaplica św. Jerzego. Na początku XIX w. powstał ratusz oraz dobudowano wieżę kościelną. Niestety w wyniku II wojny światowej duża część zabudowań została zniszczona i Banie utraciły prawa miejskie. Zniszczenia nie dosięgnęły jednak średniowiecznego układu dróg wraz z rynkiem o kształcie trójkąta. Wieś Banie ma bardzo dobrze rozwiniętą infrastrukturę. We wsi funkcjonuje przedszkole,
szkoła podstawowa i gimnazjum, które obejmują swym zasięgiem dużą część gminy, biblioteka wraz z czytelnią oraz remiza straży pożarnej. System Opieki Zdrowotnej jest tu dość dobrze rozwinięty, mieszkańcy oraz turyści mogą skorzystać z pomocy Przychodni, Poradni Stomatologicznej jak i Apteki. Ludność w wolnym czasie może skorzystać z wielu organizacji kulturalno-sportowych. Działa tu Międzynarodowe Centrum Kultury, Turystyki i Sportu, które jest inicjatorem wielu wydarzeń kulturalnych odbywających się w Baniach oraz zajmuje się organizacją różnych zajęć, np. plastyczne, teatralne oraz wokalne. Na terenie Bań działa kilka klubów sportowych, m.in. piłkarski, siatkarski, strzelecki oraz kluby szkolne. Do najważniejszych wydarzeń kulturalnych wsi należą Polsko-Niemiecki Festyn Ziemi Bańskiej oraz Festiwal Filmu Amatorskiego "Filmu do Bani". Znajdujące się w Baniach ośrodki turystyczne, pensjonaty oraz duża liczba sklepów i punktów usługowych stanowią dobrą bazę dla osób poszukujących miejsca do wypoczynku. Banie, jako historyczna miejscowość posiada wiele zabytków architektonicznych, które warto zobaczyć. Jedną z najważniejszych jest XIII wieczny kościół, obecnie p.w. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych, który został zbudowany z ciosów granicznych. Wybudowano go tuż po przybyciu Templariuszy. Dzięki swojej budowie, świątynia nabrała charakteru bazyliki. W wyniku zniszczeń dokonanych przez działania wojenne oraz wielki pożar, który strawił świątynię,była ona wielokrotnie przebudowywana. Największy remont został przeprowadzony w latach 1853-1854, kiedy to rozebrano wieżę i wybudowano kamienną dzwonnicę. Kościół umiejscowiony jest wewnątrz średniowiecznego cmentarza i otoczony kamienny murem. Wnętrze kościoła zachwyca barokowym ołtarzem z 1700 r.. Warto zwrócić również uwagę na dwie płaskorzeźby, ambonę barokową pochodzącą z XVIII w., XVIII wieczną emporę organową, XIX wieczny prospekt organowy oraz wybudowane z piaskowca, barokowe pyty nagrobne. Kościół znajduje się na Szlaku Templariuszy. Kolejną atrakcją jest XV wieczna kaplica św.
Jerzego wybudowana przez zakon joannitów. Zabytek położony jest przy drodze w kierunku Gryfina. Ta kamienno-ceglana budowla gotycka powstała w 1417 r. Na jej dwóch ścianach znajdują się kamienne portale. Pokryta jest wysokim, dwuspadowym dachem. Początkowo służyła jako przytułek dla chorych. Od XV w. spełnia funkcje religijne. To przy tej kaplicy odbywały się opisane wcześniej misteria, które w rezultacie zakończyły się tragicznie. We wnętrzu budowli znajdują się barokowe płaskorzeźby pochodzące z XVII-XVIII w. W trakcie drugiej wojny światowej kaplica uległa zniszczeniu, odbudowano ją i poświęcono dopiero w 1998 roku. Świątynia została wpisana do rejestru zabytków. Ważnym elementem miejscowości jest stary cmentarz żydowski. Wielokrotnie niszczony, grabiony i dewastowany, zarówno przez zwolenników Hitlera jak i mieszkańców. W 2007 r. w wyniku działań modernizacyjnych udało się zabezpieczyć kilkanaście nagrobków z inskrypcjami hebrajskimi. Najstarszy granitowy nagrobek pochodzi z 1741 r. Warto zwrócić uwagę na pozostałości po średniowiecznych fortyfikacjach oraz najstarsze zachowane obiekty. Z fortyfikacji zachowała się XIV wieczna, kamienno-murowana Baszta Prochowa. Zachowane w dobrym stanie obiekty do dzisiaj zachwycają detalami. Należą do nich pochodzące z XVIII w. ryglowomurowane budynki, synagoga neoklasyczna z XIX w., teren XIX wiecznych ewangelickich cmentarzy, kaplica pogrzebowa pochodząca z XIX w. oraz budynek poczty zbudowany pod koniec XIX w. Na terenie wsi znajdują się również pomniki przyrody w postaci dębu szypułkowego "Jagiełło" oraz lipy drobnolistnej "Maria". Wieś zachwyca nie tylko dużą liczbą pięknych zabytków. Osoby poszukujące odpoczynku również znajdą tu dla siebie miejsce. Miejscowość położona jest w otoczeniu pięknych i jednych z najczystszych w Polsce jezior, urokliwej rzeki oraz bujnych lasów. Przez Banie przebiegają dwa szlaki turystyki pieszej oraz trzy szlaki turystyki rowerowej. Miejsce dla
siebie znajdą tu amatorzy kąpieli wodnych, słonecznych, wędkarstwa czy też łowiectwa. To czyste i wyjątkowe miejsce położone z dala od zgiełku wielkich miast, gdzie cisza i spokój pozwala na podziwianie cudów przyrody oraz zaznanie odpoczynku. Autor: Dagmara Nowakowska Wydarzenia w miejscowości 1 Festiwal Filmy do Bani 2016, w Baniach 17.06-19.06.2016 2 V Festyn Spotkanie z historią w Baniach 2016 12.08-14.08.2016 3 Rajd rowerowy do Puszczy Bukowej, Banie 2016 25.09.2016 4 Wystawa pokonkursowa "Ozdoba Bożonarodzeniowa", Banie 2016 20.12-31.12.2016 5 XIV PRZEGLĄD JASEŁEK, Banie 2017 27.01.2017 6 II Festiwal Papieski Im. Jana Pawła Ii Totus Tuus w Baniach 18.05.2017 7 VII Sierpniowe spotkania z historią 12.08-13.08.2017 8 Dożynki Gminne - Banie 2017 02.09.2017 Media Lokalizacja + Dane mapy OpenStreetMap CC BY-SA, WODGIK Szczecin
KOMENTARZE Zaloguj się, aby dodać komentarz. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013.