GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA ROK 2017 I. Wprowadzenie Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2017 stanowi lokalną strategię w zakresie profilaktyki oraz minimalizacji szkód społecznych i indywidualnych wynikających z używania alkoholu i narkotyków. Program określa kierunki podejmowania działań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, wskazuje podmioty odpowiedzialne za ich realizację, określa źródła finansowania tych zadań, przedstawia również zadania własne gminy wynikające z art. 4¹ ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Zgodnie z treścią tej ustawy zadania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych wykonuje się w szczególności przez: -tworzenie warunków sprzyjających realizacji potrzeb, których zaspokajanie motywuje powstrzymywanie się od spożywania alkoholu; -działalność wychowawczą i informacyjną; -ograniczanie dostępności alkoholu; -leczenie, rehabilitację i reintegrację osób uzależnionych od alkoholu; -zapobieganie negatywnym następstwom nadużywania alkoholu i ich usuwanie oraz przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Na zadaniach tych należy skupić szczególną uwagę, dlatego że problemy związane z alkoholem należą do tej grupy problemów społecznych,które przybierają bardzo duże rozmiary i powodują szkody zarówno ekonomiczne, jak i społeczne. W związku z powyższym, celem działań podejmowanych przez gminę jest zmniejszenie różnych problemów powodowanych przez alkohol w całej populacji, a nie tylko w grupie podwyższonego ryzyka, ponieważ na szkody związane z alkoholem narażony jest każdy mieszkaniec gminy, niezależnie od tego czy pije alkohol, czy nie. Gminny Program zawiera równocześnie zadania własne gminy w obszarze profilaktyki narkomanii wynikające z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Narkomania to drugi problem, na którym należy skupić szczególną uwagę, ponieważ powszechność narkotyków wcześniej była problemem głównie dużych miast, dzisiaj są one obecne w miasteczkach oraz na wsiach. II. Diagnoza Diagnoza problemów uzależnień w Gminie Radzyn Podlaski,prowadzona jest przez pracowników socjalnych OPS z racji dysponowania największą wiedzą o problemach społeczności lokalnej. Konkretne działania profilaktyczne wymagają wiedzy o rozmiarach i charakterze zjawiska. Skala zjawiska uzależnienia od alkoholu na terenie gminy jest jednak trudna do precyzyjnego określenia,a poziom spożycia alkoholu, jak i rozpowszechnienie szkodliwych następstw picia, są różne w zależności od środowiska. Problemy związane z alkoholem to: 1) Duża dostępność fizyczna alkoholu:
W gminie Radzyń Podlaski nie jest ustalony limit punktów sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży. Na terenie gminy Radzyń Podlaski sprzedaż napojów alkoholowych prowadzona jest:- w 18 sklepach - w 1 zakładzie gastronomicznym Według stanu na dzień 30 listopada 2016 r. gminę Radzyń Podlaski zamieszkuje 8.312 mieszkańców,tak więc na jeden punkt sprzedaży napojów alkoholowych przypada 439 mieszkańców ( w roku 2015 8.299 na jeden punkt sprzedaży 437) 2.Szkody zdrowotne związane z nadużywaniem alkoholu oraz zaburzenia życia rodzinnego związane z alkoholem, w tym zjawisko przemocy domowej. Informacji o rozmiarach tego problemu dostarczają dane uzyskane z Ośrodka Pomocy Społecznej w Radzyniu Podlaskim,Komendy Policji w Radzyniu Podlaskim,oraz Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Radzyniu Podlaskim Liczba rodzin objętych pomocą- 380 ogółem Liczba rodzin z problemem alkoholowym objętych pomocą:- 12 Rodzinom tym udzielono pomocy w postaci zasiłków okresowych, celowych, pomocy w naturze oraz w ramach rządowego programu Pomoc państwa w zakresie dożywiania. Komenda Policji w Radzyniu Podlaskim poinformowała o następujących zdarzeniach. Interwencje domowe, gdzie sprawcy działali pod wpływem alkoholu- 103 Kolizje drogowe spowodowane pod wpływem alkoholu -76 Liczba sprawców awantur domowych 25 Liczba założonych Niebieskich Kart -34 Liczba wszczętych postępowań dotyczących przemocy w rodzinie 6 Działalność Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: Liczba wniosków o wszczęcie postępowania 28 wobec osób, co do których istnieje podejrzenie nadużywania alkoholu; Liczba wniosków do sądu o zastosowanie leczenia odwykowego 7 Liczba wniosków o sporządzenie opinii w przedmiocie uzależnienia 12 Liczba osób skierowanych na leczenie odwykowe stacjonarne 2 Liczba osób uzależnionych od alkoholu korzystających z usług Punktu Konsultacyjnego działającego przy Parafii p.w Świętej Trójcy w Radzyniu Podlaskim -4 w tym liczba udzielonych porad tym osobom -6 Liczba osób współuzależnionych korzystających z usług Punktu Konsultacyjnego,- 2 W ramach konsultacji podejmowano działania mające na celu: - motywowanie do leczenia,- informowanie o możliwościach podjęcia leczenia w placówkach odwykowych, - udzielanie wsparcia po odbytym leczeniu, - rozpoznawanie w trakcie rozmowy zjawiska przemocy domowej,a co za tym idzie udzielanie stosownego wsparcia i informacji o możliwościach powstrzymywania przemocy, - udostępnianie materiałów edukacyjnych i informacyjnych, - udzielanie informacji telefonicznych. Osoby zaangażowane w ruch abstynencki biorą udział w spotkaniach promujących trzeźwy styl życia. Utrzymują kontakty z grupami AA i Al-Anon z terenu całego województwa lubelskiego poprzez organizowanie spotkań rocznicowych i innych uroczystości związanych z działaniami na rzecz trzeźwości.
III. Cele Celem Programu jest: 1. Rozpoznawanie problemów na terenie gminy oraz potrzeb lokalnego środowiska w zakresie pomocy w ich rozwiązywaniu; 2. Zapobieganie powstawaniu nowych problemów: - poszerzanie oferty realizowanych programów, - poszerzanie wiedzy społeczności lokalnej ukierunkowanej na zwrócenie uwagi na problem używania alkoholu i narkotyków przez dzieci i młodzież, - poszerzanie umiejętności rodziców w zakresie ich kompetencji wychowawczych w obszarze profilaktyki ryzykownych zachowań dzieci, - poszerzanie wiedzy osób zajmujących się działaniami profilaktycznymi na temat szkodliwości alkoholu, narkotyków oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa; 3. Zmniejszenie rozmiarów problemów, które aktualnie występują: - stwarzanie warunków do prawidłowego funkcjonowania dzieci i młodzieży z rodzin z problemem alkoholowym, narkotykowymi dotkniętych przemocą domową oraz wyrównywanie ich szans - zwiększanie kompetencji osób pomagających dzieciom i pracujących z rodzinami dotkniętymi problemem uzależnień, - poprawa funkcjonowania dorosłych członków rodzin osób uzależnionych oraz pijących szkodliwie i ryzykownie; 4. Zwiększenie zasobów niezbędnych do radzenia sobie z istniejącymi problemami: -zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków, osób współuzależnionych oraz osób uwikłanych w przemoc, - poszerzanie wiedzy na temat szkód zdrowotnych wynikających z picia szkodliwego oraz uzależnienia od alkoholu i narkotyków, w tym wspieranie instytucji zajmujących się problematyką uzależnień; 5. Edukacja publiczna w zakresie: - informowania o konsekwencjach nadużywania alkoholu i narkotyków, - promocji zdrowego stylu życia,trzeźwości i abstynencji, - prowadzenia poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii. Warunkiem niezbędnym do osiągnięcia celów Programu, jest realizacja następujących zadań: 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków; 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe i narkomanii pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą; 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży; 4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych i narkomanii.
IV. Zasoby służące realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii: 1. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Radzyniu Podlaskim 2. Punkt Informacyjno- Konsultacyjny ds. Przeciwdziałania Alkoholizmowi i Przemocy w Rodzinie przy Parafii d.w Św. Trójcy w Radzyniu Podlaskim dla osób z problemami alkoholowymi i członków ich rodzin; 3. Psycholog służący pomocą w Centrum Pomocy Interdyscyplinarnej w Radzyniu Podlaskim 4. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Radzyniu Podlaskim ; 5. Komenda Powiatowa Policji w Radzyniu Podlaskim 6. Dyrektorzy szkół na terenie gminy Radzyń Podlaski ; 7. Stowarzyszenia AA; 8. Poradnia Uzależnień, Szpitalny Oddział Uzależnień 9. Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej do Wykonywania Orzeczeń Wydziału Rodzinnego i Nieletnich oraz Wyroków Wydziału Karnego. V. Wzmacnianie zasobów i kompetencji zawodowych realizatorów GPPiRPA na 2017 Zabezpieczenie oferty szkoleniowej skierowanej na rzecz osób realizujących i wspierających GPPiRPA, w tym: -organizacja i dofinansowanie szkoleń doskonalących lub kwalifikacyjnych dla osób prowadzących zajęcia profilaktyczne i terapeutyczne w celu podniesienia kompetencji i umiejętności zawodowych niezbędnych przy realizacji działań profilaktycznych -organizowanie szkoleń lub finansowanie udziału w szkoleniach z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień dla członków GKRPA, policjantów, pracowników pomocy społecznej, przedstawicieli organizacji pozarządowych, osób duchownych i innych osób uczestniczących w realizacji zadań Programu VI. Monitorowanie środowiska lokalnego z zakresu problematyki uzależnień i przemocy 1) Monitorowanie wszystkich obszarów gminnego programu: profilaktyka szkolna i środowiskowa dotycząca uzależnień, lecznictwo odwykowe, przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, edukacja publiczna oraz rynek napojów alkoholowych, 2) Dokonywanie analizy różnych zjawisk uzależnień i występujących w związku z tym problemów oraz ich zmienności w czasie. VII. Zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz pracowników socjalnych realizujących zadania w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Przewodniczący 20 % minimalnego wynagrodzenia za pracę naliczaną pracownikom w pełnym wymiarze czasu pracy, ustalonego wg odrębnych przepisów,
- pozostali członkowie Komisji 15 % minimalnego wynagrodzenia za pracę naliczaną pracownikom w pełnym wymiarze czasu pracy, ustalonego wg odrębnych przepisów, - podstawą wypłaty wynagrodzeń za udział w posiedzeniu Komisji są listy obecności zatwierdzone przez przewodniczącego bądź zastępcy przewodniczącego. VIII. Wspomaganie działalności instytucji, organizacji i osób fizycznych służących profilaktyce i rozwiązywaniu problemów alkoholowych. 1.Wspieranie działalności środowisk abstynenckich zrzeszających osoby uzależnione od alkoholu i ich rodziny poprzez dofinansowanie działań o charakterze integracyjnym, podtrzymujących proces terapii osób uzależnionych i współuzależnionych, aktywizujących w życiu społecznym. 2.Dofinansowywanie zajęć rehabilitacyjnych mających na celu rozwijanie umiejętności społecznych, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach stresu,( w tym wyjazdy terapeutyczne dla osób uzależnionych i członków ich rodzin, maratony terapeutyczne ), 3.Dofinansowywanie działań z zakresu promowania trzeźwego stylu życia poprzez (sport, wspólne wyjazdy, organizowanie dni trzeźwości, wieczory tematyczne). IX. Zasady Finansowania programu. Finansowanie realizacji zadań niniejszego programu będzie dokonywane z rocznych opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, wnoszonych przez prowadzące sprzedaż podmioty gospodarcze. Środki przeznaczone na realizację w/w zadań 60.000 w tym : zadania z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych -50.000 zadania z zakresu narkomanii -10.000 PRELIMINARZ WYDATKÓW NA 2017 rok. LP Nazwa zadania Rodzaj zadania Planowana kwota realizacji zadania 1 Planowane zadania z zakresu przeciwdziałania -zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych oraz 6.500 alkoholizmowi i zwiększenie dostępności narkomanii niezbędnych oddziaływań terapeutycznych poprzez kontynuację współpracy z NZOZ i Poradnią Psychiatryczną i Leczenia Uzależnień, Stowarzyszeniem,Nadzieja, oraz Klubami Anonimowych Alkoholików -finansowanie spektakli 5.000
teatralnych z zakresu profilaktyki uzależnień, warsztatów przeznaczonych dla dzieci i młodzieży szkolnej -wsparcie szkół, organizacji, stowarzyszeń w zakresie działań promujących zdrowy styl życia poprzez dofinansowanie imprez okolicznościowych, sportowych, rekreacyjnych i kulturalnych 5.500 -finansowanie zakupu sprzętu sportowego,pomocy dydaktycznych, urządzanie i wyposażanie świetlic, domów ludowych,kącików sportowych w szkołach, placów zabaw dla dzieci jako alternatywy do nagannych zachowań młodzieży 2.500 -dofinansowanie obozów terapeutycznych, maratonów trzeźwościowych, wycieczek i spotkań integracyjnych, integracyjno-edukacyjnych dla członków Klubu AA,,STOP Klubu,,Podaj Dłoń,Stowarzyszenia,,Nadzieja oraz ich rodzin 7.500 -wykonywanie badań i sporządzanie opinii przez biegłych w przedmiocie uzależnienia od alkoholu,koszty związane z opłatami- wpisowe za wnioski kierowane do sądu oraz opinie biegłych 5.000 -umowa zlecenie dla psychologa i terapeuty udzielającego wsparcia w zakresie uzależnień i przemocy w rodzinie 6.000 2 Praca Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych -posiedzenia członków GKRPA 12.000
Razem 50.000 3 Planowane zadania z zakresu przeciwdziałania narkomanii -prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej,edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii 10.000 RAZEM 10.000 OGÓŁEM WYDATKI 60.000