URZĄD STATYSTYCZNY W ZIELONEJ GÓRZE ul. Spokojna 1, Zielona Góra

URZĄD STATYSTYCZNY W ZIELONEJ GÓRZE ul. Spokojna 1, 65-954 Zielona Góra Kontakt: e-mail: SekretariatUSZGR@stat.gov.pl tel. 68 322 31 12 faks 68 325 36 79 Internet: http://www.stat.gov.pl/zg KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO W GRUDNIU 2012 R. Nr 12/2012 opublikowany 29.01.2013 *** Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw było niższe w porównaniu z analogicznym miesiącem poprzedniego roku (o 0,8%). W końcu grudnia 2012 r. zarejestrowanych było więcej bezrobotnych niż przed miesiącem i przed rokiem. Stopa bezrobocia ukształtowała się na poziomie 15,8%, wobec 15,1% w końcu listopada 2012 r. i 15,4% w końcu grudnia 2011 r. W skali roku zwiększyła się liczba ofert pracy dla bezrobotnych. Utrzymał się wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w relacji do analogicznego miesiąca 2011 r. (o 1,4%), przy czym tempo wzrostu było niższe od notowanego przed miesiącem i przed rokiem. W trzecim kwartale 2012 r. ceny towarów i usług konsumpcyjnych zwiększyły się w skali roku o 4,1%, tj. w większym stopniu niż w analogicznym okresie 2011 r. Wzrost cen dotyczył wszystkich grup towarów i usług, z wyjątkiem odzieży i obuwia. Na rynku rolnym przeciętne ceny skupu zbóż podstawowych oraz żywca wołowego były wyższe niż przed rokiem, natomiast ceny skupu świń, drobiu i mleka obniżyły się. Średnia cena targowiskowa zbóż była wyższe niż przed rokiem, natomiast mniej płacono za ziemniaki. W porównaniu z listopadem 2012 r. wzrosła przeciętna cena skupu bydła i mleka, natomiast obniżyła się cena zbóż podstawowych, świń i drobiu. Wyższa niż przed miesiącem była średnia targowiskowa cena ziemniaków, mniej płacono za zboża. Wskaźnik opłacalności tuczu trzody chlewnej był niższy niż przed miesiącem i przed rokiem. Odnotowano najgłębszy w ostatnich latach spadek produkcji sprzedanej przemysłu w stosunku do analogicznego miesiąca poprzedniego roku (o 15,5%). Niższa niż przed rokiem była także produkcja sprzedana budownictwa (o 6,5%), w tym budowlano-montażowa (o 7,8%). W porównaniu z grudniem 2011 r. zmniejszyła się liczba mieszkań oddanych do użytkowania (o 5,9%). Odnotowano także spadek liczby mieszkań, których budowę rozpoczęto (o 46,7%) oraz mieszkań, na budowę których wydano pozwolenia (o 29,2%). Notowano dalszy, zapoczątkowany w maju ub. roku, spadek sprzedaży detalicznej w relacji do analogicznego miesiąca ub. roku (o 13,3%). Ponadto utrzymał się spadek sprzedaży hurtowej jednostek handlowych (o 20,2%), w tym jednostek hurtowych (o 23,7%). 1

SPIS TREŚCI Strona Rynek pracy... 5 Wynagrodzenia... 10 Ceny detaliczne... 12 Rolnictwo... 14 Przemysł i budownictwo... 18 Budownictwo mieszkaniowe... 20 Rynek wewnętrzny... 23 Wybrane dane o województwie lubuskim... 25 UWAGI OGÓLNE Prezentowane w Komunikacie dane: o zatrudnieniu, wynagrodzeniach oraz o produkcji sprzedanej przemysłu i budownictwa, produkcji budowlano-montażowej, a także o sprzedaży detalicznej i hurtowej towarów dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, o sektorze przedsiębiorstw, dotyczą podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie: leśnictwa i pozyskiwania drewna; rybołówstwa w wodach morskich; górnictwa i wydobywania; przetwórstwa przemysłowego; wytwarzania i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych; dostawy wody; gospodarowania ściekami i odpadami oraz działalności związanej z rekultywacją; budownictwa; handlu hurtowego i detalicznego; naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle; transportu i gospodarki magazynowej; działalności związanej z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi; informacji i komunikacji; działalności związanej z obsługą rynku nieruchomości; działalności prawniczej, rachunkowo-księgowej i doradztwa podatkowego, działalności firm centralnych (head offices); doradztwa związanego z zarządzaniem; działalności w zakresie architektury i inżynierii; badań i analiz technicznych; reklamy, badania rynku i opinii publicznej; pozostałej działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej; działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej; działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją; naprawy i konserwacji komputerów i artykułów użytku osobistego i domowego; pozostałej indywidualnej działalności usługowej, o cenach detalicznych dotyczą towarów żywnościowych i nieżywnościowych oraz usług, które pochodzą z notowań cen prowadzonych przez ankieterów w wybranych punktach sprzedaży, w wytypowanych rejonach badania cen; ceny żywności notowane są raz w miesiącu z wyjątkiem owoców i warzyw, w zakresie których notowania cen prowadzone są dwa razy w miesiącu, o skupie produktów rolnych obejmują skup od producentów z terenu województwa; ceny podano bez podatku VAT, o wynikach finansowych przedsiębiorstw oraz nakładach inwestycyjnych dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe (z wyjątkiem przedsiębiorstw rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa, działalności finansowej i ubezpieczeniowej oraz szkół wyższych), w których liczba pracujących przekracza 49 osób. Dane w ujęciu wartościowym wyrażone są w cenach bieżących i stanowią podstawę dla obliczenia wskaźników struktury. Wskaźniki dynamiki zaprezentowano na podstawie wartości w cenach bieżących, z wyjątkiem przemysłu, dla którego wskaźniki dynamiki podano na podstawie wartości w cenach stałych (średnie ceny bieżące 2005 r.). Liczby względne (wskaźniki, odsetki) wyliczono na podstawie danych bezwzględnych, wyrażonych z większą dokładnością niż podane w tekście i tablicach. Dane prezentuje się w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności - PKD 2007. 2

POLSKA KLASYFIKACJA DZIAŁALNOŚCI PKD 2007 Dane prezentuje się w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności 2007 (PKD 2007), opracowanej na podstawie Statystycznej Klasyfikacji Działalności Gospodarczych we Wspólnocie Europejskiej - Statistical Classification of Economic Activities in the European Community - NACE Rev. 2. PKD 2007 wprowadzona została z dniem 1 stycznia 2008 r. rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. (Dz. U. Nr 251, poz. 1885), w miejsce stosowanej dotychczas klasyfikacji PKD 2004. Zmiany klasyfikacji wynikają z potrzeby harmonizacji statystyk gospodarczych w ramach Unii Europejskiej i zgodności z obowiązującymi standardami na poziomie światowym oraz potrzeby uwzględnienia nowych rodzajów działalności, które pojawiły się w gospodarce w ciągu ostatnich lat. Wprowadzone zmiany w klasyfikacji PKD 2007 w stosunku do klasyfikacji PKD 2004 wynikają przede wszystkim ze zmian zakresowych, polegających na wprowadzeniu nowych grupowań rodzajów działalności (uwzględnienie nowych, podział lub agregacja dotychczasowych), a także na przesunięciach rodzajów działalności pomiędzy poszczególnymi poziomami klasyfikacyjnymi. Spowodowało to, że w PKD 2007 wyróżnia się m.in. 21 sekcji i 88 działów, a w PKD 2004-17 sekcji i 62 działy. Należy również zwrócić uwagę, że w niektórych przypadkach, pomimo niezmienionych nazw poziomów klasyfikacyjnych wg PKD 2007 w stosunku do PKD 2004 - dane mogą być nieporównywalne (wg PKD 2004) ze względu na ww. zmiany. W komunikacie zastosowano skróty niektórych nazw poziomów klasyfikacyjnych z PKD 2007; skrócone nazwy zostały oznaczone w tablicach znakiem. Zestawienie zastosowanych skrótów i pełnych nazw przedstawia się następująco: Skrót SEKCJE Pełna nazwa Handel; naprawa pojazdów samochodowych Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja Zakwaterowanie i gastronomia Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Obsługa rynku nieruchomości Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Administrowanie i działalność wspierająca Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca DZIAŁY Produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny Produkcja maszyn i urządzeń Produkcja wyrobów z metali Produkcja maszyn i urządzeń Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep Produkcja wyrobów z drewna oraz korka z wyłączeniem mebli; produkcja wyrobów ze słomy i materiałów używanych do wyplatania Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli Budowa budynków Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej 3

OBJAŚNIENIA ZNAKÓW UMOWNYCH Kreska (-) zjawisko nie wystąpiło. Zero: (0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5. (0,0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05. Kropka (.) - zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych. Znak (x) - wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe. Znak (*) - oznacza, że dane zostały zmienione w stosunku do wcześniej opublikowanych. Znak (#) - oznacza, że dane nie mogą być opublikowane ze względu na konieczność zachowania tajemnicy statystycznej w rozumieniu ustawy o statystyce publicznej. W tym - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy. Znak ( ) - oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązującej klasyfikacji. p. proc. - punkt procentowy. Dane charakteryzujące województwo lubuskie można również znaleźć w publikacjach statystycznych wydawanych przez Urząd Statystyczny w Zielonej Górze oraz w publikacjach ogólnopolskich Głównego Urzędu Statystycznego, a także na stronach www.stat.gov.pl/zg ZAMÓWIENIA NA PUBLIKACJE MOŻNA SKŁADAĆ PISEMNIE NA ADRES Urząd Statystyczny w Zielonej Górze, ul. Spokojna 1, 65-954 Zielona Góra Fax 68 325 36 79, e-mail: SekretariatUSZGR@stat.gov.pl Przy publikowaniu danych US prosimy o podanie źródła 4

RYNEK PRACY Po raz kolejny przeciętne zatrudnienie w przedsiębiorstwach było niższe niż w analogicznym miesiącu poprzedniego roku. Zwiększyła się liczba zarejestrowanych bezrobotnych i stopa bezrobocia. W grudniu 2012 r. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 115,9 tys. osób i było niższe w relacji do analogicznego miesiąca ub. roku o 0,8% (wobec wzrostu o 1,6% w grudniu 2011 r.) W porównaniu z poprzednim miesiącem przeciętne zatrudnienie było niższe o 0,3%. W skali roku, w grudniu 2012 r. najgłębszy spadek przeciętnego zatrudnienia zanotowały przedsiębiorstwa prowadzące działalność w sekcji administrowanie i działalność wspierająca (o 11,8%). Ograniczenie przeciętnego zatrudnienia notowano również w przedsiębiorstwach prowadzących działalność w sekcjach: handel; naprawa pojazdów samochodowych (o 5,3%), obsługa rynku nieruchomości (o 2,3%) oraz zakwaterowanie i gastronomia (o 1,1%). Wzrost przeciętnego zatrudnienia w skali roku wystąpił m.in. w transporcie i gospodarce magazynowej (o 7,8%), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 7,1%), budownictwie (o 0,6%), przetwórstwie przemysłowym (o 0,4%). Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw kształtowało się następująco: Wyszczególnienie XII 2012 I-XII 2012 w tys. XII 2011=100 w tys. I-XII 2011=100 O g ó ł e m... 115,9 99,2 118,3 100,0 w tym: Przemysł... 63,7 100,4 64,5 100,3 w tym: przetwórstwo przemysłowe... 59,3 100,4 60,2 100,2 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 2,9 105,0 2,9 104,2 Budownictwo... 7,3 100,6 7,9 103,5 Handel; naprawa pojazdów samochodowych... 15,6 94,7 15,9 94,1 Transport i gospodarka magazynowa... 8,1 107,8 8,2 110,9 Zakwaterowanie i gastronomia... 1,8 98,9 2,0 106,1 Informacja i komunikacja... 1,0 106,7 1,0 107,2 Obsługa rynku nieruchomości... 1,8 97,7 1,7 94,0 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a... 2,3 107,1 2,4 112,6 Administrowanie i działalność wspierająca... 10,2 88,2 10,4 93,3 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. W działach o znaczącym udziale w zatrudnieniu w grudniu 2012 r. najgłębszy spadek przeciętnego zatrudnienia, w skali roku, zanotowano w działalności usługowej związanej z utrzymaniem porządku w budynkach i zagospodarowaniem terenów zieleni (o 11,3%). Niższe niż przed rokiem było również przeciętne zatrudnienie m.in. w budowie budynków (o 8,4%), w produkcji wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny (o 7,2%), w handlu hurtowym (o 6,0%), w handlu detalicznym (o 3,4%), w produkcji artykułów spożywczych (o 3,1%). Wzrost przeciętnego zatrudnienia wystąpił w działach: produkcja wyrobów z metali (o 12,0%), transport lądowy i rurociągowy (o 6,4%), produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 0,3%). W 2012 r. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw ukształtowało się na poziomie 118,3 tys. osób, tj. nie zmieniło się w porównaniu z poprzednim rokiem (w 2011 r. w sektorze przedsiębiorstw odnotowano wzrost przeciętnego zatrudnienia o 3,0%). 5

Zwiększenie przeciętnego zatrudnienia, w porównaniu z poprzednim rokiem, zanotowały m.in. sekcje: działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (o 12,6%), transport i gospodarka magazynowa (o 10,9%), budownictwo (o 3,5%), przetwórstwo przemysłowe (o 0,2%). Poniżej poziomu sprzed roku ukształtowało się przeciętne zatrudnienie w administrowaniu i działalności wspierającej (o 6,7%), w obsłudze rynku nieruchomości (o 6,0%), w handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 5,9%). W działach o znaczącym udziale w zatrudnieniu najwyższy wzrost przeciętnego zatrudnienia, w relacji do analogicznego okresu ub. roku, zanotowano m.in. w produkcji wyrobów z metali (o 10,2%), w transporcie lądowym i rurociągowym (o 9,3%), w produkcji wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 2,8%), w produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 0,8%). Spadek przeciętnego zatrudnienia wystąpił m.in. w działach: produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny (o 9,4%), handel hurtowy (o 8,1%), handel detaliczny (o 5,1%), produkcja artykułów spożywczych (o 3,5%), budowa budynków (o 2,7%). PRZECIĘTNE ZATRUDNIENIE W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW Przeciętna miesięczna 2005 = 100 121,0 119,0 117,0 115,0 113,0 111,0 109,0 107,0 XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Polska woj. lubuskie W końcu grudnia 2012 r. w urzędach pracy było 60,6 tys. zarejestrowanych bezrobotnych. Ich liczba wzrosła w porównaniu z poprzednim miesiącem o 2,8 tys. osób (o 4,9%) i o 1,5 tys. osób (tj. o 2,5%) w stosunku do grudnia poprzedniego roku. Kobiety stanowiły 52,3% ogółu bezrobotnych, wobec 55,3% przed rokiem. Liczba bezrobotnych i stopa bezrobocia kształtowały się następująco: Wyszczególnienie XII 2011 XI 2012 XII Bezrobotni zarejestrowani (stan w końcu miesiąca) w tys.... 59,1 57,8 60,6 Bezrobotni nowo zarejestrowani (w ciągu miesiąca) w tys.... 8,6 8,5 8,3 Bezrobotni wyrejestrowani (w ciągu miesiąca) w tys.... 5,6 7,4 5,5 Stopa bezrobocia rejestrowanego (stan w końcu miesiąca) w % 15,4 15,1 15,8 6

STOPA BEZROBOCIA REJESTROWANEGO Stan w końcu miesiąca % 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Polska woj. lubuskie Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 15,8%, i wzrosła w ujęciu miesięcznym o 0,7 p.proc., a w skali roku o 0,4 p.proc. STOPA BEZROBOCIA REJESTROWANEGO WEDŁUG POWIATÓW W 2012 R. Stan w końcu grudnia W końcu grudnia 2012 r. najwyższą stopę bezrobocia notowano się w powiatach: strzeleckodrezdeneckim (25,6% wobec 24,3% przed rokiem), żagańskim (25,2% wobec 25,7%) oraz nowosolskim (24,9% wobec 24,2%). 7

Najniższą stopę bezrobocia odnotowano w miastach na prawach powiatu: w Zielonej Górze (8,3% wobec 8,2% przed rokiem) i w Gorzowie Wlkp. (podobnie jak przed rokiem 9,3%) oraz powiecie świebodzińskim (12,1% wobec 9,7%). W relacji do końca grudnia poprzedniego roku stopa bezrobocia wzrosła w 9 powiatach, w największym stopniu w powiecie świebodzińskim (o 2,4 p. proc.) oraz wschowskim (o 1,4 p. proc.). W powiecie gorzowskim i w mieście Gorzów Wlkp. stopa bezrobocia w skali roku nie zmieniła się. Spadek zanotowano w powiatach: słubickim (o 2,3 p. proc.), żagańskim (o 0,5 p. proc.) oraz żarskim (o 0,2 p. proc). W grudniu liczba nowo zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 8,3 tys. osób, tj. zmniejszyła się 1,6% w skali miesiąca i 3,4% w skali roku. Bezrobotni, którzy rejestrowali się kolejny raz w urzędach pracy stanowili 88,8% nowo rejestrujących się bezrobotnych w ciągu miesiąca, ich udział w skali roku zwiększył się o 0,2 p. proc. Wzrósł również odsetek osób poprzednio pracujących (o 1,8 p. proc. do 82,9%), a także zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy (o 5,4 p. proc. do 7,1%). Zmniejszył się odsetek rejestrujących się po raz pierwszy (o 0,2 p. proc. do 11,2%) oraz dotychczas niepracujących (o 1,8 p. proc. do 17,1%). Z ewidencji wyrejestrowano 5,5 tys. osób, tj. o 25,5% mniej w porównaniu z poprzednim miesiącem i o 2,0% mniej niż w analogicznym okresie ub. roku. Najliczniejszą grupą były osoby wyłączone z ewidencji, które podjęły pracę 2,4 tys. bezrobotnych (wobec 3,2 tys. przed miesiącem i 2,3 tys. przed rokiem). W skali roku ich udział wzrósł w ogólnej liczbie wyrejestrowanych o 2,0 pkt proc. (do 43,5%). Zmniejszyła się liczba osób, które nie potwierdziły gotowości do podjęcia pracy (o 1,6 p. proc. do 36,9%) i osób, które dobrowolnie zrezygnowały ze statusu bezrobotnego (o 0,9 p. proc. do 5,7%). W końcu grudnia 2012 r. bez prawa do zasiłku było 48,8 tys. osób. Grupa ta stanowiła 80,5% ogółu bezrobotnych, a jej udział w ogóle bezrobotnych w skali roku wzrósł o 0,3 p. proc. Wśród bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy osoby powyżej 50 roku życia stanowiły 25,0% ogółu bezrobotnych, ich udział w ujęciu rocznym wzrósł o 0,9 p. proc. Wzrósł także odsetek osób samotnie wychowujących przynajmniej 1 dziecko do 18 roku życia (o 0,3 p. proc. do 12,6%). Zmniejszył się udział osób bez doświadczenia zawodowego (o 2,1 p. proc. do 21,7%), do 25 roku życia (o 1,3 p. proc. do 18,3%), osób bez kwalifikacji zawodowych (o 0,4 p. proc. do 30,7%) oraz osób długotrwale bezrobotnych (o 0,2 p. proc. do 47,0%). Na niezmienionym poziomie w strukturze pozostał udział osób niepełnosprawnych (7,9% ogółu bezrobotnych). Wybrane kategorie bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy kształtowały się następująco: Wyszczególnienie XII 2011 XI w % ogółem 2012 XII Do 25 roku życia... 19,6 18,7 18,3 Długotrwale bezrobotni a... 47,2 46,8 47,0 Powyżej 50 roku życia... 24,1 24,4 25,0 Bez kwalifikacji zawodowych... 31,1 31,0 30,7 Samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko w wieku do 18 roku życia... 12,3 12,8 12,6 Niepełnosprawni... 7,9 8,0 7,9 a Do długotrwale bezrobotnych zalicza się osoby pozostające w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego w miejscu pracy. 8

BEZROBOTNI NA 1 OFERTĘ PRACY Stan w końcu miesiąca 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII 2007 2008 2009 2010 2011 2012 W stosunku do grudnia poprzedniego roku liczba bezrobotnych w większości wymienionych kategorii zwiększyła się. W największym stopniu wzrosła liczba osób powyżej 50 roku życia (o 6,6%). Zwiększyła się również grupa osób samotnie wychowujących co najmniej 1 dziecko do 18 roku życia (o 4,8%) i długotrwale bezrobotnych (o 2,2%). Spadek odnotowano wśród bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego (o 6,8%) oraz osób do 25 roku życia (o 4,2%). W końcu grudnia 2012 r. najwięcej zarejestrowanych bezrobotnych było z wykształceniem zasadniczym zawodowym (31,2% wobec 29,9% przed rokiem) oraz gimnazjalnym i niższym (29,7%, w skali roku udział tej grupy zmniejszył się o 0,3 p. proc.). Bezrobotni z wykształceniem wyższym stanowili 9,1% ogółu bezrobotnych (9,2% przed rokiem). Ze względu na staż pracy najliczniejszą grupą byli bezrobotni, którzy do momentu zarejestrowania legitymowali się stażem do 5 lat (35,8% wobec 35,5% przed rokiem). Bezrobotni bez stażu pracy stanowili 16,3% (wobec 18,3% przed rokiem). Najwięcej bezrobotnych w końcu grudnia 2012 r. było w wieku 25-34 lata, ich udział w ogóle bezrobotnych wyniósł 28,6% (w skali roku udział tej grupy w strukturze bezrobotnych zmniejszył się o 0,7 p. proc.). Kolejną grupę stanowili bezrobotni w wieku 45-54 lata 19,8% ogółu bezrobotnych (o 0,4 p. proc. mniej niż przed rokiem). Najgłębszy spadek w strukturze bezrobotnych odnotowano w grupie osób do 24 lat (o 1,3 p. proc. do 18,3%). W grupie wiekowej 35-44 lata zanotowano wzrost w strukturze bezrobotnych o 0,9 p. proc. do 19,5%. Ze względu na czas pozostawania bez pracy 21,7% ogółu bezrobotnych stanowili bezrobotni zarejestrowani przez okres od 1 do 3 miesięcy (zmniejszenie w strukturze w skali roku o 1,3 p. proc.), a 19,1% - od 6 do 12 miesięcy (spadek o 0,2 p. proc.). Najbardziej wzrósł natomiast odsetek osób pozostających bez pracy powyżej 24 miesięcy (o 1,4 p. proc. do 12,0%). W grudniu 2012 r. pracodawcy zgłosili do urzędów 1243 oferty zatrudnienia, tj. o 417 ofert mniej w porównaniu z poprzednim miesiącem, ale o 71 więcej niż w grudniu 2011 r. W końcu omawianego miesiąca na 1 ofertę pracy przypadało 65 bezrobotnych (wobec 44 przed miesiącem i 88 przed rokiem). *** 9

WYNAGRODZENIA Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wzrosło w stosunku do analogicznego miesiąca poprzedniego roku, jednak tempo wzrostu było najniższe w ciągu całego roku. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w grudniu 2012 r. wyniosło 3357,41 zł i było wyższe niż przed rokiem o 1,4% (w listopadzie 2012 r. i w grudniu 2011 r. odnotowano wzrost odpowiednio o 2,3% i 5,0%). Najwyższy wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia obserwowano w sekcji zakwaterowanie i gastronomia (o 9,7%). W skali roku przeciętne wynagrodzenia zwiększyły się również w obsłudze rynku nieruchomości (o 3,9%) oraz dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 2,5%). W większości sekcji zanotowano jednak spadek wynagrodzenia, największy w przedsiębiorstwach zajmujących się działalnością profesjonalną, naukową i techniczną (o 11,3%). Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto kształtowały się następująco: Wyszczególnienie XII 2012 I-XII 2012 w zł XII 2011=100 w zł I-XII 2011=100 O g ó ł e m... 3357,41 101,4 3068,34 103,4 w tym: Przemysł... 3415,96 101,1 3287,48 104,8 w tym: przetwórstwo przemysłowe... 3330,55 100,0 3256,11 105,1 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 3469,12 102,5 3176,84 104,2 Budownictwo... 3023,48 96,5 2928,74 98,3 Handel; naprawa pojazdów samochodowych... 2702,27 99,9 2625,87 102,9 Transport i gospodarka magazynowa... 2872,21 97,3 2847,69 102,7 Zakwaterowanie i gastronomia... 2012,22 109,7 2003,32 108,7 Informacja i komunikacja... 7366,98 95,0 4957,34 103,9 Obsługa rynku nieruchomości... 3801,54 103,9 3309,04 100,9 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a... 4308,19 88,7 4027,19 84,8 Administrowanie i działalność wspierająca... 2112,09 99,7 1956,52 99,6 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. PRZECIĘTNE MIESIĘCZNE WYNAGRODZENIE BRUTTO W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW Przeciętna miesięczna 2005 = 100 163,0 158,0 153,0 148,0 143,0 138,0 133,0 128,0 123,0 118,0 113,0 XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Polska woj. lubuskie 10

Spośród działów o znaczącym udziale w zatrudnieniu, najwyższy wzrost wynagrodzeń obserwowano w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją artykułów spożywczych (o 10,9%) oraz działalnością usługową związaną z utrzymaniem porządku w budynkach i zagospodarowaniem terenów zieleni (o 7,7%). Wzrost wynagrodzeń odnotowano także m.in. w handlu detalicznym (o 4,5%), w produkcji wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny (o 3,8%) oraz w działalności detektywistycznej i ochroniarskiej (o 3,1%). Spadek wynagrodzeń zanotowano m.in. w jednostkach zajmujących się produkcją wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 11,7%) oraz handlem hurtowym (o 4,0%). Wyższe miesięczne wynagrodzenie, w stosunku do średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w województwie, notowano m.in. w sekcjach: informacja i komunikacja (o 119,4%), działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (o 28,3%) oraz obsługa rynku nieruchomości (o 13,2%). Najniższe miesięczne wynagrodzenie obserwowano w przedsiębiorstwach zajmujących się zakwaterowaniem i gastronomią oraz administrowaniem i działalnością wspierającą (odpowiednio o 40,1% i 37,1% niższe od średniej w województwie). ODCHYLENIA WZGLĘDNE PRZECIĘTNYCH MIESIĘCZNYCH WYNAGRODZEŃ BRUTTO OD ŚREDNIEGO WYNAGRODZENIA W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W WOJEWÓDZTWIE W GRUDNIU 2012 R. % -40,0-20,0 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 120,0 % Informacja i komunikacja 119,4 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna Obsługa rynku nieruchomości Przetwórstwo przemysłowe Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja 28,3 13,2 3,3-0,8 Budownictwo -10,0 Transport i gospodarka magazynowa 14,5 Handel; naprawa pojazdów samochodowych -19,5 Administrowanie i działalność wspierająca -37,1 Zakwaterowanie i gastronomia -40,1 W okresie styczeń-grudzień 2012 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 3068,34 zł i było o 3,4% wyższe niż w alogicznym okresie 2011 r. (wobec wzrostu o 4,8% przed rokiem). Najwyższy wzrost wynagrodzeń notowano w zakwaterowaniu i gastronomii (o 8,7%), w przetwórstwie przemysłowym (o 5,1%) oraz w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 4,2%). Spadek przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w relacji do analogicznego okresu 2011 r. obserwowano m.in. w działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 15,2%). 11

CENY DETALICZNE *** W III kwartale 2012 r. ceny towarów i usług konsumpcyjnych w województwie lubuskim wzrosły w większym stopniu niż w analogicznym kwartale 2011 r. (4,1% wobec 3,8%). Wzrost cen zanotowano w większości grup towarów i usług konsumpcyjnych, w tym znaczny - w zakresie edukacji (o 7,2%), transportu (o 7,1%). W skali roku wzrosły również m.in. ceny żywności i napojów bezalkoholowych (o 5,7%) oraz ceny towarów i usług związanych z mieszkaniem (o 4,9%) oraz. Spadek cen zanotowano jedynie w grupie odzież i obuwie (o 2,5%). Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w województwie lubuskim kształtowały się następująco: 2011 2012 Wyszczególnienie II kw. III kw. II kw. III kw. analogiczny okres roku poprzedniego = 100 O g ó ł e m... 104,5 103,8 104,0 104,1 Żywność i napoje bezalkoholowe... 106,6 103,3 103,9 105,7 Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe 103,7 104,4 104,5 103,9 Odzież i obuwie... 100,2 99,5 98,2 97,5 Mieszkanie... 104,9 105,2 105,4 104,9 Zdrowie... 104,4 104,5 104,7 104,4 Transport... 109,5 109,3 107,7 107,1 Rekreacja i kultura... 100,7 100,6 101,8 101,4 Edukacja... 102,0 103,8 110,0 107,2 W województwie lubuskim, w omawianym kwartale wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w ujęciu rocznym był wyższy niż średnio w kraju, gdzie ukształtował się na poziomie 3,9%. W grudniu 2012 r. ceny detaliczne większości wybranych towarów i usług konsumpcyjnych były wyższe niż w analogicznym miesiącu 2011 r. Wśród artykułów w grupie pieczywo i produkty zbożowe najbardziej wzrosła cena kaszy jęczmiennej (o 18,9%); podwyżki cen odnotowano również dla mąki pszennej Poznańskiej (o 15,9%) i ryżu (o 5,9%). W skali roku obniżyła się natomiast cena bułki pszennej (o 2,2%) oraz cena chleba pszennożytniego (o 0,9%). Więcej niż przed rokiem konsumenci płacili za mięso i wędliny. Największy wzrost cen odnotowano dla mięsa wołowego z kością rostbef (o 18,1%). Droższe było także mięso wołowe bez kości z udźca (o 9,6%) i wieprzowe z kością schab środkowy (o 2,7%). Mniej płacono za kurczęta patroszone (o 2,3%). Wśród badanych wędlin kiełbasa Myśliwska zdrożała w skali roku o 5,7%, a szynka wieprzowa gotowana o 5,9%, tańsza była natomiast kiełbasa Toruńska o 1,3%. W grudniu 2012 r. mrożony filet z morszczuka kosztował o 5,6% więcej niż przed rokiem, znacząco natomiast obniżyła się cena karpia świeżego o 11,2%. W grupie mleko, sery i jaja największy wzrost dotyczył ceny jaj kurzych świeżych (o 23,4%); ponadto zdrożały: mleko krowie spożywcze o zawartości tłuszczu 2 2,5% (o 18,4%) oraz ser dojrzewający Gouda (o 2,2%). Obniżyła się w skali roku cena śmietany o zawartości tłuszczu 18% (o 3,0%), sera twarogowego półtłustego (o 2,4%) oraz mleka krowiego spożywczego o zawartości tłuszczu 3 3,5% (o 1,5%). 12

W grupie oleje i pozostałe tłuszcze zdrożał olej rzepakowy produkcji krajowej (o 2,4%) oraz margaryna (o 1,2%), obniżyła się natomiast cena masła świeżego o zawartości tłuszczu 82,5% (o 11,3%). Wśród badanych artykułów w grupie owoce i warzywa najbardziej wzrosła cena cytryn (o 24,9%); więcej niż w grudniu 2011 r. płacono także za ziemniaki(o8,6%) oraz marchew (o 5,8%). Obniżyła się natomiast cena cebuli (o 16,5%). Wśród pozostałych wybranych artykułów żywnościowych droższy niż przed rokiem był m.in. cukier biały kryształ (o 1,1%), tańsze kawa naturalna mielona Tchibo Family Classic (o 6,8%) i czekolada mleczna (o 2,6%). ZMIANY CEN DETALICZNYCH WYBRANYCH ARTYKUŁÓW ŻYWNOŚCIOWYCH W GRUDNIU 2012 R. (wzrost/spadek w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) % % -30,0-20,0-10,0 0,0 10,0 20,0 30,0 Cebula Masło świeże o zawartości tłuszczu 82,5% Karp świeży Kawa naturalna mielona Tchibo Family Classic Kurczęta patroszone -16,5-11,3-11,2-6,8-2,3 Margaryna Cukier biały kryształ Filety z morszczuka mrożone Kiełbasa "Myśliwska" Marchew Ziemniaki Mąka pszenna "Poznańska" Mięso wołowe z kością (rostbef) Mleko o zawartości tłuszczu 2-2,5% Jaja kurze 1,2 1,8 5,6 5,7 5,8 8,6 15,9 18,1 18,4 23,4 Wśród artykułów nieżywnościowych i usług konsumpcyjnych znacząco wzrosły w skali roku opłaty związane z użytkowaniem mieszkania. Więcej należało zapłacić za wywóz śmieci (o 13,3%), za zimną wodę z miejskiej sieci wodociągowej (o 4,2%) oraz za ciepłą wodę (o 1,2%). Odnotowano także wzrost ceny węgla kamiennego (o 3,9%). W porównaniu z grudniem 2011 r. wzrosły również ceny w zakresie transportu w tym m.in.: cena biletu normalnego na przejazd jednorazowy autobusem miejskim (o 8,7%) oraz cena benzyny silnikowej bezołowiowej 95 oktanowej (o 1,6%). 13

ZMIANY CEN DETALICZNYCH WYBRANYCH ARTYKUŁÓW NIEŻYWNOŚCIOWYCH I USŁUG W GRUDNIU 2012 R. (wzrost/spadek w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) % % -20,0-10,0 0,0 10,0 20,0 Mikser elektryczny Mydło toaletowe Kuchnia mikrofalowa Odtwarzacz DVD -10,0-7,4-7,1-4,1 Benzyna silnikowa bezołowiowa, 95 oktanowa Węgiel kamienny Gazeta - dziennik lokalny Wizyta u lekarza specjalisty Bilet normalny na przejazd jednorazowy autobusem miejskim Bateria zlewozmywakowa 1,6 3,9 5,6 7,6 8,7 9,3 Wywóz śmieci za pojemnik 13,3 *** ROLNICTWO W grudniu 2012 r. średnia temperatura powietrza wynosiła minus 1,2 o C i była niższa niż przed rokiem o 4,9 o C, a w porównaniu do średniej wieloletniej (z lat 1977-2011) była niższa o 1,7 o C. Maksymalną temperaturę, wynoszącą 10 o C, zanotowano 25 grudnia ub. roku. Najzimniej było 13 grudnia 2012 r. temperatura spadła do minus 16 o C. Temperatura gleby mierzona na głębokości 5 cm nie spadła w ciągu miesiąca poniżej 0 o C. Suma opadów atmosferycznych, wynosząca 47,7 mm/m 2, była wyższa od średniej wieloletniej o 1,3 mm, a w porównaniu do grudnia 2011 r. opadów było mniej o 20,1 mm. W pierwszych dwóch dekadach padał śnieg, który utrzymał się do 17 grudnia 2012 r.. Po tym terminie nastąpiło ocieplenie, występowały opady deszczu 1. Na polach pojawiły się zastoiska wodne. Na podstawie miesięcznych danych przekazywanych przez jednostki sprawozdawcze skup zbóż kształtował się następująco: Wyszczególnienie VII - XII 2012 XII 2012 a w tys. t VII -XII 2011=100 w tys. t XII 2011 = 100 XI 2012 = 100 Ziarno zbóż podstawowych bc... 130,1 115,9 6,3 119,3 49,0 w tym: pszenica... 52,1 89,6 2,2 62,5 34,5 żyto... 40,7 210,0 1,5 151,5 43,3 a Bez skupu realizowanego przez osoby fizyczne. b Obejmuje: pszenicę, żyto, jęczmień, owies, pszenżyto; łącznie z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego. c Łącznie z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego. 1 Dane meteorologiczne według pomiarów prowadzonych w stacji Meteorologicznej Lubuskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Kalsku 14

W okresie VII-XII 2012 r. skupiono 130,1 tys. t zbóż podstawowych z ubiegłorocznych zbiorów, tj. o 15,9% więcej niż w 2011 r. W grudniu 2012 r. skupiono 6,3 tys. t zbóż podstawowych (o 51,0% mniej niż przed miesiącem), przy czym skup pszenicy był niższy o 65,5%, a żyta - o 56,7%. W porównaniu z grudniem 2011 r. odnotowano zwiększenie skupu żyta (o 51,5%) i zmniejszenie pszenicy (o 37,5%). Skup podstawowych produktów zwierzęcych a kształtował się następująco: Wyszczególnienie I-XII 2012 XII 2012 w tys. t I-XII 2011 = 100 w tys. t XII 2011 = 100 XI 2012 = 100 Żywiec rzeźny b... 111,0 70,4 8,8 72,6 82,0 w tym: bydło (bez cieląt)... 3,6 51,2 0,3 151,1 97,9 trzoda chlewna... 7,1 14,4 0,5 10,9 93,0 drób... 100,3 98,6 8,0 108,0 80,8 Mleko c... 98,3 107,1 7,1 104,6 100,6 a Bez skupu realizowanego przez osoby fizyczne. b Obejmuje bydło, cielęta, trzodę chlewną, owce, konie i drób; w wadze żywej. c W milionach litrów. W okresie I-XII 2012 r. skup żywca rzeźnego (w wadze żywej) był niższy o 29,6% od notowanego w analogicznym okresie poprzedniego roku. Najmniejszy spadek skupu dotyczył drobiu, a największy - świń. W grudniu 2012 r. producenci z województwa lubuskiego dostarczyli do skupu 8,8 tys. t żywca rzeźnego, tj. o 27,4% mniej niż przed rokiem i o 18,0% mniej niż przed miesiącem. W ciągu miesiąca skup bydła, świń i drobiu zmniejszył się odpowiednio o 2,1%, 7,0% i 19,2%. W porównaniu do grudnia 2011 r. skup trzody obniżył się aż o 89,1%, natomiast więcej skupiono bydła (o 51,1%) i drobiu (o 8,0%). W okresie I-XII 2012 r. mleka skupiono o 7,1% więcej niż w 2011 r. W grudniu 2012 r. hodowcy bydła mlecznego dostarczyli do skupu 7,1 mln l mleka, tj. o 0,6% więcej niż przed miesiącem i o 4,6% więcej niż przed rokiem. Przeciętne ceny podstawowych produktów rolnych kształtowały się następująco: Wyszczególnienie zł Ceny w skupie Ceny na targowiskach XII 2012 I-XII 2012 XII 2012 I-XII 2012 XII 2011 = = 100 XI 2012 = = 100 zł I-XII 2011 = = 100 zł XII 2011 = = 100 XI 2012 = = 100 zł I-XII 2011 = = 100 Ziarno zbóż a za 1 dt: pszenica... 99,23 131,7 103,2 89,73 108,7 100,00 103,4 100,0 99,70 101,2 żyto... 71,89 103,2 98,5 75,02 106,3 88,57 98,4 96,9 89,01 97,9 Ziemniaki b za 1 dt.... x x 20,37 106,6 83,65 99,1 121,1 70,14 52,6 Żywiec rzeźny za 1 kg wagi żywej: w tym: bydło (bez cieląt)... 6,34 117,8 104,4 5,99 109,7. x x. x trzoda chlewna... 5,32 94,7 95,2 5,55 114,7. x x. x drób... 4,61 92,6 95,6 4,82 103,4. x x. x Mleko za 1 l... 1,32 98,9 100,5 1,25 99,5 2,26 102,3 93,0 2,25 107,7 a W skupie bez ziarna siewnego. b Na targowiskach jadalne, I-XII bez ziemniaków wczesnych. 15

PRZECIĘTNE CENY SKUPU ZBÓŻ I TARGOWISKOWE CENY ZIEMNIAKÓW zł za 1 dt 200,00 180,00 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII 2007 2008 2009 2010 2011 2012 pszenica żyto ziemniaki W grudniu 2012 r. producenci z województwa lubuskiego uzyskali wyższe niż przed miesiącem ceny za dostarczoną do skupu pszenicę (o 3,2%), natomiast żyto skupiono w cenie niższej o 1,5%. W obrocie targowiskowym odnotowano w ciągu miesiąca spadek ceny żyta ( o 3,1%), natomiast cena pszenicy pozostała na tym samym poziomie. Cena pszenicy w skali roku zwiększyła się w skupie o 31,7%, a na targowiskach - o 3,4%. Cena żyta w porównaniu do poprzedniego roku była wyższa w skupie o 3,2%, a na targowiskach spadła o 1,6%. W okresie I-XII 2012 r. przeciętne ceny pszenicy, zarówno w skupie jak i na targowiskach, były wyższe niż przed rokiem odpowiednio o 8,7% i 1,2%. Przeciętna cena skupu żyta w tym okresie była wyższa niż przed rokiem o 6,3%, natomiast na targowiskach cena żyta w tym okresie spadła średnio o 2,1%. RELACJA PRZECIĘTNYCH CEN SKUPU ŻYWCA WIEPRZOWEGO DO PRZECIĘTNYCH CEN ŻYTA NA TARGOWISKACH 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Polska woj. lubuskie W grudniu 2012 r. na targowiskach ziemniaki jadalne oferowano po 83,65 zł/dt, tj. w cenie niższej niż przed rokiem o 0,9%, ale wyższej niż przed miesiącem o 21,1%. W okresie I-XII 2012 r., w porównaniu do 16

analogicznego okresu poprzedniego roku, cena skupu ziemniaków wzrosła o 6,6%, natomiast targowiskowa spadła o 47,4%. W porównaniu do poprzedniego miesiąca, zanotowano mniejszą podaż żywca wołowego i jednoczesny wzrost ceny skupu. Przeciętna cena skupu bydła rzeźnego, wynosząca 6,34 zł/kg, zwiększyła się o 4,4% w ciągu miesiąca (w skali roku wzrosła o 17,8%). W okresie I-XII 2012 r. przeciętna cena tego surowca była o 9,7% wyższa niż przed rokiem. W grudniu 2012 r., w porównaniu do poprzedniego miesiąca, odnotowano spadek skupu żywca wieprzowego, przy jednoczesnym spadku cen - za 1 kg tego surowca płacono 5,32 zł (tj. mniej o 4,8%). W porównaniu do grudnia 2011 r. ceny skupu żywca wieprzowego były niższe o 5,3%. W okresie I-XII 2012 r. przeciętna cena skupu świń była o 14,7% wyższa niż przed rokiem. Obniżenie cen trzody chlewnej w skupie i jednoczesny spadek ceny żyta na targowiskach wpłynęły na pogorszenie wskaźnika rentowności produkcji żywca wieprzowego. W grudniu 2012 r. cena 1 kg świń w skupie równoważyła wartość 6,0 kg żyta na targowiskach, wobec 6,1 przed miesiącem (przed rokiem wskaźnik ten wyniósł 6,2). W grudniu 2012 r. zmniejszyła się podaż żywca drobiowego w ujęciu miesięcznym, przy jednoczesnym spadku cen skupu. Przeciętna cena skupu drobiu rzeźnego, wynosząca 4,61 zł/kg, była niższa w odniesieniu do listopada 2012 r. o 4,4% (w skali roku cena zmniejszyła się o 7,4%). W okresie I-XII 2012 r. przeciętna cena skupu żywca drobiowego wzrosła o 3,4% w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku. PRZECIĘTNE CENY SKUPU ŻYWCA I MLEKA zł za 1 kg zł za 1 l 7,00 1,75 6,00 1,50 5,00 1,25 4,00 1,00 3,00 2007 XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X XII 2008 2009 2010 2011 2012 0,75 bydło trzoda chlewna drób mleko W grudniu 2012 r. dostawy mleka do skupu zwiększyły się w ciągu miesiąca i jednocześnie wzrosły ceny skupu. Za 1 l mleka płacono średnio 1,32 zł, tj. o 0,5% więcej niż przed miesiącem (o 1,1% mniej niż przed rokiem). W okresie I-XII 2012 r. przeciętna cena skupu mleka była o 0,5% niższa niż przed rokiem. Znacznie wyższe ceny osiągają rolnicy sprzedający mleko na targowiskach. W grudniu 2012 r. średnia cena 17

targowiskowa mleka wynosiła 2,26 zł za l, tj. o 2,3% więcej niż przed rokiem, ale o 7,0% mniej niż przed miesiącem. W okresie I-XII 2012 r. średnia cena targowiskowa mleka była wyższa o 7,7% w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku. *** PRZEMYSŁ I BUDOWNICTWO Podobnie jak przed rokiem, produkcja sprzedana przemysłu w grudniu 2012 r. nie osiągnęła poziomu z analogicznego miesiąca poprzedniego roku, przy czym obserwowany spadek był głębszy od notowanego w grudniu 2011 r. Również produkcja budownictwa, w tym produkcja budowlano-montażowa była niższa niż przed rokiem. Produkcja sprzedana przemysłu w grudniu ub. roku wyniosła 1634,3 mln zł (w cenach bieżących) i była o 15,5% (w cenach stałych) niższa niż przed rokiem (wobec spadku o 9,6% w grudniu 2011 r.). W relacji do listopada ub. roku produkcja sprzedana przemysłu zmniejszyła się o 26,5%. Produkcja sprzedana przetwórstwa przemysłowego, która stanowiła 91,8% produkcji sprzedanej przemysłu, była o 16,6% niższa niż w grudniu 2011 r. Wzrost produkcji sprzedanej w skali roku odnotowano w sekcji dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja (o 1,2%). PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU (ceny stałe) Przeciętna miesięczna 2005 = 100 200,0 190,0 180,0 170,0 160,0 150,0 140,0 130,0 120,0 110,0 100,0 XII I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Polska woj. lubuskie Spadek produkcji sprzedanej w stosunku do grudnia 2011 r. notowano w 22 spośród 29 występujących w województwie lubuskim działach przemysłu, których łączny udział w produkcji sprzedanej przemysłu wyniósł 85,3%, w tym m.in. w produkcji: pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 30,5%), maszyn i urządzeń (o 28,9%), wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 24,5%), papieru i wyrobów z papieru (o 11,7%), wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny (o 9,1%) oraz w produkcji artykułów spożywczych (o 7,3%). 18

Dynamika (w cenach stałych) i struktura (w cenach bieżących) produkcji sprzedanej przemysłu kształtowały się następująco: Wyszczególnienie XII 2012 I-XII 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O g ó ł e m... 84,5 97,9 100,0 w tym: Przetwórstwo przemysłowe... 83,4 97,8 95,3 w tym produkcja: artykułów spożywczych... 92,7 101,8 10,6 wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny... 90,9 99,4 13,5 papieru i wyrobów z papieru... 88,3 106,1 9,1 chemikaliów i wyrobów chemicznych... 79,2 91,8 3,2 wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych... 96,0 105,9 3,6 wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych... 75,5 93,4 6,2 wyrobów z metali... 107,8 114,3 7,2 maszyn i urządzeń... 71,1 98,2 3,8 pojazdów samochodowych, przyczep i naczep... 69,5 105,9 15,9 mebli... 86,9 106,0 1,9 Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 101,2 109,3 1,8 W relacji do listopada ub. roku produkcja sprzedana w przetwórstwie przemysłowym zmniejszyła się o 27,9%, natomiast w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji wzrosła o 3,6%. W 2012 r. produkcja sprzedana przemysłu wyniosła 25775,2 mln zł (w cenach bieżących). Tym samym był to drugi rok z rzędu, w którym produkcja sprzedana przemysłu nie osiągnęła poziomu z roku poprzedniego. Licząc w cenach stałych była o 2,1% niższa niż w 2011 r. (kiedy notowano spadek o 1,1%). W przetwórstwie przemysłowym produkcja sprzedana była o 2,2% niższa niż w roku poprzednim (wobec spadku o 0,6% w 2011 r.). Jednocześnie utrzymał się obserwowany w ostatnich latach wzrost produkcji sprzedanej w zakresie dostawy wody; gospodarowania ściekami i odpadami; rekultywacji wyniósł 9,3% (wobec wzrostu o 5,1% w 2011 r.). Spośród działów przemysłu, w 13 (o łącznym udziale w produkcji sprzedanej przemysłu równym 53,5%) produkcja sprzedana była niższa niż w 2011 r., m.in. w produkcji chemikaliów i wyrobów chemicznych (o 8,2%), w produkcji wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 6,6%) oraz w produkcji maszyn i urządzeń (o 1,8%) wobec wzrostu sprzedaży w tych działach w roku poprzednim odpowiednio o 2,3%, 5,0% i 8,0%. Utrzymał się spadek produkcji sprzedanej w dziale produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny, stanowiącym 13,5% produkcji sprzedanej przemysłu wyniósł 0,6% wobec spadku w 2011 r. o 5,0%. Podobnie jak w 2011 r. wzrost sprzedaży notowano m.in. w produkcji wyrobów z metali (o 14,3% wobec wzrostu o 20,4% w 2011 r.), w produkcji papieru i wyrobów z papieru (o 6,1% wobec 5,1% w 2011 r.), w produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 5,9% wobec 26,4% w 2011 r.). Wyższa niż w 2011 r. była także produkcja sprzedana w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją artykułów spożywczych (o 1,8% wobec spadku notowanego w 2011 r. o 0,5%). Wydajność pracy w przemyśle, mierzona wartością produkcji sprzedanej na 1 zatrudnionego, w 2012 r. była o 2,4% (w cenach stałych) niższa niż przed rokiem, przy wzroście przeciętnego zatrudnienia i przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w przemyśle odpowiednio o 0,4% i 1,1%. 19

W grudniu 2012 r. produkcja sprzedana budownictwa zrealizowana przez przedsiębiorstwa budowlane osiągnęła wartość 222,5 mln zł (w cenach bieżących) i zmniejszyła się o 6,5% w porównaniu z grudniem poprzedniego roku (w grudniu 2011 r. zanotowano spadek o 25,0%). Produkcja budowlano-montażowa (w cenach bieżących) zrealizowana przez przedsiębiorstwa budowlane wyniosła w omawianym miesiącu 136,2 mln zł, tj. o 7,8%, mniej niż w analogicznym miesiącu poprzedniego roku (w grudniu 2011 r. wartość produkcji budowlano-montażowej zmniejszyła się o 4,6%). Najgłębszy spadek produkcji budowlano-montażowej, w skali roku, zanotowano w przedsiębiorstwach, które zajmowały się głównie wykonywaniem specjalistycznych robót budowlanych o 16,1% (w analogicznym miesiącu poprzedniego roku wystąpił wzrost o 6,8%). Niższa była również produkcja budowlano-montażowa przedsiębiorstw zajmujących się wznoszeniem budynków o 10,8% (spadek w grudniu 2011 r. wyniósł 24,8%). Jedynie przedsiębiorstwa zajmujące się budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej zanotowały w skali roku wzrost produkcji o 2,1% (w grudniu poprzedniego roku wzrost wyniósł 34,6%). Dynamika i struktura produkcji budowlano-montażowej (w cenach bieżących) kształtowały się następująco: Wyszczególnienie XII 2012 I-XII 2012 analogiczny okres roku poprzedniego=100 w odsetkach O g ó ł e m... 92,2 92,3 100,0 Budowa budynków... 89,2 90,0 39,6 Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej... 102,1 100,7 29,6 Roboty budowlane specjalistyczne... 83,9 88,2 30,8 W 2012 r. produkcja sprzedana budownictwa osiągnęła wartość 2025,8 mln zł (w cenach bieżących), tj. w porównaniu z rokiem poprzednim zmniejszyła się o 16,2% (wobec wzrostu o 23,4% w 2011 r.). W omawianym okresie produkcja budowlano-montażowa zmniejszyła się o 7,7% i osiągnęła wartość 1216,1 mln zł (wobec wzrostu o 13,5% przed rokiem). Przedsiębiorstwa wykonujące specjalistyczne roboty budowlane, a także zajmujące się budową budynków, zanotowały zmniejszenie produkcji budowlano-montażowej w skali roku odpowiednio o 11,8% i o 10,0%. Jednocześnie przedsiębiorstwa, które budują obiekty inżynierii lądowej i wodnej zanotowały, w skali roku, niewielki wzrost produkcji budowlano-montażowej o 0,7%. W 2012 r. w strukturze produkcji budowlano-montażowej według obiektów budowlanych zmniejszył się udział m.in. rurociągów sieci rozdzielczej i linii kablowych rozdzielczych o 5,6 p. proc. (do 15,9% ogółu), budynków przemysłowych i magazynowych o 0,9 p. proc. (do 12,4%) oraz autostrad, dróg ekspresowych, ulic i dróg pozostałych o 0,7 p. proc. (do 16,8%). Wyższy niż przed rokiem był udział produkcji rurociągów i linii telekomunikacyjnych oraz linii elektroenergetycznych przesyłowych o 7,3 p. proc. (wyniósł 12,3%), a także budynków mieszkalnych o 1,2 p. proc. (15,0%). Wydajność pracy w 2012 r. liczona wartością sprzedaży w przeliczeniu na 1 zatrudnionego wyniosła 255,2 tys. zł, w ujęciu rocznym zmniejszyła się o 19,1%, przy wzroście przeciętnego zatrudnienia, w skali roku o 3,5% i spadku przeciętnego wynagrodzenia brutto o 1,7%. *** BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE W grudniu 2012 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku odnotowano spadek liczby mieszkań oddanych do użytkowania. Mniej było mieszkań, na realizację których wydano pozwolenia oraz mieszkań, których budowę rozpoczęto. 20

Według wstępnych danych 2, w grudniu 2012 r. oddano do użytkowania 288 mieszkań, tj. o 18 mniej niż przed rokiem (spadek o 5,9%). W badanym miesiącu najwięcej mieszkań do użytkowania przekazano w budownictwie indywidualnym 208 (wobec 230 przed rokiem) oraz w przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem 70 (wobec 28 przed rokiem). W omawianym miesiącu (podobnie jak w grudniu 2011 r.) nie oddano do użytkowania nowych mieszkań spółdzielczych i społecznych czynszowych. Efekty budownictwa mieszkaniowego uzyskane w województwie lubuskim w grudniu 2012 r. stanowiły 1,6% efektów krajowych (wobec 2,0% przed miesiącem). Liczba mieszkań oddanych do użytkowania w okresie styczeń-grudzień 2012 r. kształtowała się następująco: Formy budownictwa w liczbach bezwzględnych Mieszkania oddane do użytkowania w odsetkach I XII 2011 = 100 Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania w m 2 O g ó ł e m... 3152 100,0 95,0 104,1 Indywidualne... 1990 63,1 104,0 130,8 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem 1063 33,7 127,2 57,7 Zakładowe... 87 2,8 193 67,4 Komunalne... 12 0,4 5,0 33,2 W okresie styczeń-grudzień 2012 r. przekazano do użytkowania 3152 mieszkania, tj. o 5,0% (o 166 mieszkań) mniej niż w analogicznym okresie 2011 r. Nie oddano do użytkowania żadnego mieszkania spółdzielczego (125 przed rokiem) oraz społecznego czynszowego (160 przed rokiem). Lepsze niż przed rokiem efekty odnotowali deweloperzy, którzy oddali 1063 nowe mieszkania (wobec 836 przed rokiem) oraz inwestorzy indywidualni 1990 (wobec 1914 przed rokiem). W budownictwie zakładowym oddano 87 mieszkań i komunalnym 12 (przed rokiem odpowiednio: 45 i 238). MIESZKANIA ODDANE DO UŻYTKOWANIA Analogiczny okres 2005 = 100 190,0 165,0 140,0 115,0 90,0 65,0 40,0 I-XII I-III I-VI I-IX I-XII I-III I-VI I-IX I-XII I-III I-VI I-IX I-XII I-III I-VI 2007 I-IX I-XII I-III I-VI I-IX I-XII 2008 2009 2010 2011 2012 Polska woj. lubuskie Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania oddanego do użytkowania w okresie styczeńgrudzień 2012 r. wyniosła 104,1 m 2 i była o 6,1 m 2 większa niż przed rokiem. W skali roku najbardziej zmniejszyła się przeciętna powierzchnia mieszkania zrealizowanego w budownictwie komunalnym (o 11,6 m 2 ). 2 Dane meldunkowe mogą ulec zmianie po opracowaniu sprawozdań kwartalnych. 21

W okresie styczeń-grudzień 2012 r. najwięcej nowych mieszkań oddano do użytkowania w miastach na prawach powiatu: Gorzowie Wlkp. (562) oraz Zielonej Górze (452), a najmniej w powiecie krośnieńskim (71). MIESZKANIA ODDANE DO UŻYTKOWANIA WEDŁUG POWIATÓW W OKRESIE STYCZEŃ-GRUDZIEŃ 2012 R. W grudniu 2012 r. starostwa powiatowe wydały pozwolenia na budowę 233 mieszkań, tj. o 29,2% (o 96) mniej niż w analogicznym miesiącu 2011 r. Spadek liczby pozwoleń na budowę odnotowali deweloperzy do 106 mieszkań (ze 172 przed rokiem) oraz inwestorzy indywidualni do 127 mieszkań (ze 157 przed rokiem). W omawianym miesiącu rozpoczęto budowę 80 mieszkań, tj. o 70 mniej niż w grudniu 2011 r. (spadek o 46,7%). Spadek liczby mieszkań, których budowę rozpoczęto odnotowali inwestorzy indywidualni do 44 (z 60 przed rokiem) oraz deweloperzy do 36 (z 90 przed rokiem). Pozostali inwestorzy nie przystąpili do budowy nowych mieszkań. Liczba mieszkań, na budowę których wydano pozwolenia i mieszkań, których budowę rozpoczęto w okresie styczeń-grudzień 2012 r. kształtowała się następująco: Formy budownictwa Mieszkania, na budowę których wydano pozwolenia w liczbach bezwzględnych w odsetkach I-XII 2011 = 100 Mieszkania, których budowę rozpoczęto w liczbach bezwzględnych w odsetkach I-XII 2011 = 100 O g ó ł e m... 4073 100,0 97,6 3194 100,0 95,6 Indywidualne... 1903 46,7 87,4 1767 55,3 92,2 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem... 1957 48,1 104,0 1378 43,1 118,3 Komunalne... 81 2,0 426,3 9 0,3 150,0 Zakładowe... 132 3,2 13200 40 1,3 93,0 22