MINISTERSTWO SPORTU I TURYSTYKI Badania wykonano w Instytucie Turystyki na zlecenie Ministerstwa Sportu i Turystyki w ramach Programu Badań Statystycznych Statystyki Publicznej na rok 2008 temat nr 1.30.06(087) Aktywność turystyczna Polaków. IInsttyttutt Turrysttykii Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w 2008 roku I. Uczestnictwo Polaków w wyjazdach turystycznych W 2008 roku uczestnictwo Polaków w wieku 15 i więcej lat w wyjazdach turystycznych (co najmniej z jednym noclegiem) w kraju lub za granicę było o jeden punkt procentowy wyŝsze niŝ w trzech poprzednich latach. Wpłynął na to wzrost poziomu uczestnictwa w wyjazdach zagranicznych (do 17% najwyŝszego od 1996 roku, czyli odkąd prowadzone są opisywane tu badania), przy podobnym poziomie uczestnictwa w wyjazdach krajowych (41%). Obserwujemy wzrost liczby osób wyjeŝdŝających za granicę zarówno na 5 i więcej dni, jak i na 2-4 dni. Poziom uczestnictwa w krajowych wyjazdach długookresowych był o jeden punkt procentowy wyŝszy niŝ w poprzednich dwóch latach, w krajowych wyjazdach krótkookresowych o trzy punkty niŝszy. Tab. 1. Uczestnictwo Polaków w wyjazdach turystycznych (% populacji w wieku 15 i więcej lat) 2006 Krajowe długookresowe 28 28 29 Krajowe krótkookresowe 23 23 20 Krajowe (ogółem) 41 41 41 Zagraniczne długookresowe 11 13 14 Zagraniczne krótkookresowe 4 3 4 Zagraniczne (ogółem) 14 15 17 Krajowe i zagraniczne (ogółem) 47 47 48 Uwaga: uczestnictwo w wyjazdach (podróŝach) turystycznych odnosi się do osób, które co najmniej raz wzięły udział w danego rodzaju wyjeździe (podróŝy); część osób uczestniczyła w więcej niŝ jednym rodzaju podróŝy. Źródło: badania ankietowe Instytutu Turystyki na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie OBOP obejmującej mieszkańców Polski w wieku 15 i więcej lat (uzyskano 4059 odpowiedzi). Tab. 2. Uczestnictwo Polaków w wyjazdach turystycznych (liczba uczestniczących w wieku 15 i więcej lat w mln) 2006 Krajowe długookresowe 8,9 9,1 9,5 4,4% Krajowe krótkookresowe 7,5 7,5 6,6-12,0% Krajowe (ogółem) 13,1 13,3 13,1-1,5% Zagraniczne długookresowe 3,6 4,2 4,6 9,5% Zagraniczne krótkookresowe 1,2 1,0 1,2 20,0% Zagraniczne (ogółem) 4,5 4,9 5,5 12,2% Krajowe i zagraniczne (ogółem) 15,1 15,3 15,5 1,3% * W niniejszej informacji z badań przytoczone zostały najwaŝniejsze dane z komunikatu PodróŜe Polaków w 2008 roku. Podstawowe wyniki badań przygotowanego na początku marca 2009. Oba materiały naleŝy traktować jako uzupełniające się. Do cech najbardziej róŝnicujących uczestnictwo Polaków w wyjazdach turystycznych naleŝy wykształcenie i miejsce zamieszkania. W 2008 roku wykształcenie w mniejszym stopniu niŝ w 2007 róŝnicowało uczestnictwo w obu rodzajach wyjazdów krajowych, w większym stopniu w wyjazdach zagranicznych. Miejsce zamieszkania róŝnicowało uczestnictwo w krajowych wyjazdach długookresowych w większym stopniu, w krajowych wyjazdach krótkookresowych w mniejszym, w zagranicznych zaś w podobnym stopniu. Tab. 3. Uczestnictwo Polaków w krajowych wyjazdach długookresowych według wykształcenia (%) 2006 Podstawowe 21,0 20,0 21,4 Zasadnicze zawodowe 17,1 16,1 19,3 Średnie 34,8 34,1 34,9 WyŜsze 47,6 5 49,6 Tab. 4. Uczestnictwo Polaków w krajowych wyjazdach długookresowych według miejsca zamieszkania (%) 2006 Wieś 14,6 17,5 18,4 Miasto do 20 tys. mieszk. 25,7 27,3 24,6 Miasto 21-100 tys. 34,2 34,0 35,6 Miasto 101-500 tys. 35,3 37,2 36,2 Miasto ponad 500 tys. 49,9 41,4 49,1 Tab. 5. Uczestnictwo Polaków w krajowych wyjazdach krótkookresowych według wykształcenia (%) 2006 Podstawowe 18,2 17,6 15,9 Zasadnicze zawodowe 16,6 16,1 16,0 Średnie 27,3 26,5 23,4 WyŜsze 39,7 38,1 29,8 Tab. 6. Uczestnictwo Polaków w krajowych wyjazdach krótkookresowych według miejsca zamieszkania (%) 2006 Wieś 19,1 18,8 17,4 Miasto do 20 tys. mieszk. 25,6 28,4 19,2 Miasto 21-100 tys. 24,2 20,8 23,2 Miasto 101-500 tys. 21,4 25,9 2 Miasto ponad 500 tys. 35,7 32,3 26,5 Instytut Turystyki, 02-511 Warszawa, Merliniego 9a tel. (22) 844-63-47, fax. (22) 844-12-63 E-mail: it@intur.com.pl, www.intur.com.pl
Tab. 7. Uczestnictwo Polaków w wyjazdach zagranicznych według wykształcenia (%) 2006 Podstawowe 7,9 8,7 1 Zasadnicze zawodowe 9,6 8,1 9,0 Średnie 16,5 18,7 20,2 WyŜsze 31,1 31,5 37,5 Tab. 8. Uczestnictwo Polaków w wyjazdach zagranicznych według miejsca zamieszkania (%) 2006 Wieś 11,3 8,9 11,0 Miasto do 20 tys. mieszk. 11,5 15,8 16,7 Miasto 21-100 tys. 14,4 16,3 20,8 Miasto 101-500 tys. 18,1 23,6 20,6 Miasto ponad 500 tys. 18,9 21,4 26,5 II. Wyjazdy krajowe * W 2008 roku, mimo nieco większego poziomu uczestnictwa Polaków w wieku 15 i więcej lat w krajowych wyjazdach długookresowych i mniejszego poziomu uczestnictwa w krajowych wyjazdach krótkookresowych, obserwujemy spadek liczby wyjazdów długookresowych i wzrost krótkookresowych: osoby wyjeŝdŝające na 5 i więcej dni podróŝowały rzadziej niŝ rok wcześniej, wyjeŝdŝające na 2-4 dni częściej. Według szacunków Instytutu Turystyki Polacy wzięli udział w 34,9 mln krajowych podróŝy turystycznych, czyli podobnej liczbie jak w 2007 roku, z których 41% stanowiły długookresowe, a 59% krótkookresowe. Osoby uczestniczące w podróŝach na 5 i więcej dni wyjeŝdŝały na dłuŝszy okres niŝ rok wcześniej, osoby uczestniczące w podróŝach na 2-4 dni na podobny. Obserwujemy wzrost średniej długości pobytu przy podróŝach długookresowych i podobną średnią przy krótkookresowych. Tab. 9. Krajowe podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (w mln) 2006 Długookresowe 16,9 15,8 14,3-9,5% Krótkookresowe 21,6 19,1 20,6 7,9% Krajowe ogółem 38,5 34,9 34,9 0,0% * Do oszacowania liczby krajowych i zagranicznych podróŝy osób w wieku 15 i więcej lat, określenia częstotliwości uczestnictwa w wyjazdach, średniej długości pobytu, struktury wyjazdów według celów, form organizacyjnych, rodzaju noclegów i środków transportu, a w odniesieniu do wyjazdów zagranicznych równieŝ według odwiedzanych krajów, wykorzystano badania Instytutu Turystyki, realizowane co miesiąc na reprezentatywnej próbie TNS OBOP liczącej nieco ponad tysiąc osób. Dotyczą one podróŝy Polaków w wieku 15 i więcej lat w okresie trzech miesięcy poprzedzających badanie. Analizę wyjazdów w poszczególnych miesiącach przeprowadzono na podstawie próby obejmującej ponad trzy tysiące osób. Tab. 10. Krajowe długookresowe podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) Styczeń 0,8 0,9 13% Luty 0,8 0,95 19% Marzec 0,75 0,7-7% Kwiecień 0,9-44% Maj 1,1 0,95-14% Czerwiec 1,1 0,95-14% Lipiec 3,4 3,25-4% Sierpień 3,75 3,15-16% Wrzesień 1,1 0,9-18% Październik 0,6-17% Listopad 0,4-20% Grudzień 1,0 1,15 15% Ogółem 15,8 14,3-10% Rys. 1. Krajowe długookresowe podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) mln 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Tab. 11. Krajowe krótkookresowe podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) Styczeń 1,6 1,05-34% Luty 1,45 1,35-7% Marzec 1,1 1,9 73% Kwiecień 1,3 1,55 19% Maj 1,6 2,3 44% Czerwiec 1,55 1,55 0% Lipiec 1,95 2,25 15% Sierpień 2,35 2,75 17% Wrzesień 1,65 1,7 3% Październik 1,7 1,4-18% Listopad 1,3 1,35 4% Grudzień 1,55 1,45-6% Ogółem 19,1 20,6 8% 2
Rys. 2. Krajowe krótkookresowe podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) mln 3 2,5 2 1,5 1 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Tab. 12. Krajowe podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) Styczeń 2,4 1,95-19% Luty 2,25 2,3 2% Marzec 1,85 2,6 41% Kwiecień 2,2 2,05-7% Maj 2,7 3,25 20% Czerwiec 2,65 2,5-6% Lipiec 5,35 5,5 3% Sierpień 6,1 5,9-3% Wrzesień 2,75 2,6-5% Październik 2,3 1,9-17% Listopad 1,8 1,75-3% Grudzień 2,55 2,6 2% Ogółem 34,9 34,9 0% Rys. 3. Krajowe podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln) 7 6 5 4 3 2 1 0 mln I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Zimą 2008 roku odsetek krajowych podróŝy długookresowych był większy niŝ rok wcześniej, wiosną, latem i jesienią mniejszy. W 2008 roku, w porównaniu z rokiem 2007, odsetek wyjazdów na 2-4 dni był większy wiosną i latem, mniejszy jesienią i zimą. Tab. 13. Sezonowość krajowych podróŝy długookresowych (%) 2006 Wiosna 13 17 15 Lato 55 52 51 Jesień 16 14 13 Zima 16 17 21 Uwaga: przyjęto, Ŝe wiosna obejmuje marzec, kwiecień i maj, lato czerwiec, lipiec i sierpień, jesień wrzesień, październik i listopad, zima styczeń, luty i grudzień. Tab. 14. Sezonowość krajowych podróŝy krótkookresowych (%) 2006 Wiosna 21 21 28 Lato 31 31 32 Jesień 24 24 21 Zima 24 24 19 Uwaga: jak wyŝej. Tab. 15. Częstotliwość uczestnictwa w wyjazdach krajowych (średnia liczba wyjazdów Polaków w wieku 15 i więcej lat na osobę) 2006 Długookresowe 1,9 1,7 1,5 Krótkookresowe 2,9 2,5 3,1 Tab. 16. Średnia długość pobytu Polaków w wieku 15 i więcej lat podczas podróŝy krajowych (liczba noclegów) 2006 Długookresowe 8,9 8,8 9,1 Krótkookresowe 1,8 1,9 1,9 3
Rys. 4. Cele krajowych wyjazdów długookresowych w 2007 roku Rys. 7. Cele krajowych wyjazdów krótkookresowych w 2008 roku 11% Inne 9% 13% Inne 6% 32% 48% 52% 29% Razem: 15,8 mln Razem: 20,6 mln Rys. 5. Cele krajowych wyjazdów długookresowych w 2008 roku 9% Inne 8% Rys. 8. Cele krajowych wyjazdów turystycznych ogółem w 2007 roku 11% Inne 9% 32% 51% 43% 37% Razem: 14,3 mln Razem: 34,9 mln Rys. 6. Cele krajowych wyjazdów krótkookresowych w 2007 roku 11% Inne 9% Rys. 9. Cele krajowych wyjazdów turystycznych ogółem w 2008 roku 11% Inne 7% 53% 27% 44% 38% Razem: 19,1 mln Razem: 34,9 mln 4
Tab. 17. Cele krajowych podróŝy długookresowych (%) Turystyczno-wypoczynkowy 48 51 u krewnych, 32 32 11 9 Zdrowotny 4 4 Religijny 1 1 Inny 4 3 Tab. 18. Cele krajowych podróŝy krótkookresowych (%) Turystyczno-wypoczynkowy 27 29 u krewnych, 53 52 11 13 Zdrowotny 2 Religijny 1 2 Inny 6 4 Tab. 19. Sposób organizacji krajowych podróŝy długookresowych (%) Całkowicie biuro podróŝy 2 2 Częściowo biuro podróŝy 1 1 Całkowicie zakład pracy lub inna instytucja 8 8 Częściowo zakład pracy lub inna instytucja 7 6 Samodzielnie 82 83 Tab. 20. Sposób organizacji krajowych podróŝy krótkookresowych (%) Całkowicie biuro podróŝy 1 1 Częściowo biuro podróŝy Całkowicie zakład pracy lub inna instytucja 6 6 Częściowo zakład pracy lub inna instytucja 4 6 Samodzielnie 89 87 Tab. 21. Rodzaj zakwaterowania podczas krajowych podróŝy długookresowych (%) Hotel, motel 11 8 Pensjonat 10 16 Ośrodek wczasowy 7 9 Dom pracy twórczej Schronisko, dom wycieczkowy 2 2 Sanatorium 5 3 Kwatera agroturystyczna 3 5 Inna kwatera 10 7 Domek kempingowy 3 2 Namiot (przyczepa) nieodpłatnie 3 1 Namiot (przyczepa) płatnie 1 2 Mieszkanie krewnych na wsi 17 14 Mieszkanie krewnych w mieście 22 25 Domek na działce 4 4 Inny 2 2 Tab. 22. Rodzaj zakwaterowania podczas krajowych podróŝy krótkookresowych (%) Hotel, motel 12 12 Pensjonat 5 7 Ośrodek wczasowy 2 2 Dom pracy twórczej 1 1 Schronisko, dom wycieczkowy 2 2 Sanatorium 1 Kwatera agroturystyczna 2 1 Inna kwatera 3 4 Domek kempingowy 2 Namiot (przyczepa) nieodpłatnie 2 1 Namiot (przyczepa) płatnie 1 2 Mieszkanie krewnych na wsi 24 23 Mieszkanie krewnych w mieście 36 35 Domek na działce 5 7 Inny 2 3 Tab. 23. Środki transportu wykorzystywane podczas krajowych podróŝy długookresowych (%) Samochód osobowy 62 65 Inny samochód 1 1 Pociąg 19 22 Kursowy autobus 10 6 Komunikacja podmiejska Autokar 6 5 Motocykl, rower Samolot Wodny środek transportu 1 Inny rodzaj podróŝowania 1 1 5
Tab. 24. Środki transportu wykorzystywane podczas krajowych podróŝy krótkookresowych (%) Samochód osobowy 63 65 Inny samochód 1 1 Pociąg 15 15 Kursowy autobus 12 12 Komunikacja podmiejska 1 Autokar 7 5 Motocykl, rower 1 Samolot Wodny środek transportu 1 Inny rodzaj podróŝowania 1 W 2008 roku, podobnie jak rok wcześniej, podczas podróŝy długookresowych Polacy najczęściej odwiedzali województwa: pomorskie, zachodniopomorskie i mazowieckie. Najwięcej wyjazdów na 2-4 dni obserwujemy do województwa mazowieckiego, a następnie do dolnośląskiego i pomorskiego. Największe natęŝenie krajowego ruchu, uwzględniając oba rodzaje wyjazdów, odnotowujemy do województwa mazowieckiego, potem zaś do pomorskiego, zachodniopomorskiego, dolnośląskiego i małopolskiego. Rys. 12. NatęŜenie krajowego ruchu turystycznego w 2008 r. według województw i liczby podróŝy długookresowych (mln) Podczas podróŝy na 5 i więcej dni, spośród głównych rodzajów turystycznych obszarów kraju Polacy najczęściej odwiedzają tereny nadmorskie; w 2008 roku obserwujemy spadek odsetka wyjeŝdŝających nad morze. Na 2-4 dni częściej niŝ nad morze Polacy jeŝdŝą w góry i nad jeziora. W 2008 roku prawie jedna piąta uczestników wyjazdów długookresowych i ponad jedna trzecia krótkookresowych odwiedziła miasta; prawie jedna piąta uczestników podróŝy na 5 i więcej dni oraz ponad 30% wyjeŝdŝających na 2-4 dni odwiedzało tereny wiejskie połoŝone poza głównymi turystycznymi regionami kraju. 1,8 0,45 1,95 1,0 0,8 0,95 0,85 0,9 1,65 0,4 5 0,8 Rys. 10. Kierunki krajowych wyjazdów długookresowych według głównych regionów (%) Razem: 14,3 mln 1,5 1,05 Nad morze W góry Nad jeziora Do miast Na inne tereny 0 10 20 30 40 50 18 18 19 18 17 18 25 25 39 36 2007 2008 Uwaga: odsetki przekraczają 100 moŝliwość więcej niŝ jednego wskazania. Rys. 11. Kierunki krajowych wyjazdów krótkookresowych według głównych regionów (%) W góry Nad jeziora Nad morze Do miast Na inne tereny 0 10 20 30 40 50 10 10 16 15 18 19 28 31 2007 2008 39 35 Uwaga: odsetki przekraczają 100 moŝliwość więcej niŝ jednego wskazania. Uwaga: łączna liczba wizyt w poszczególnych województwach jest o 0,75 mln większa niŝ liczba podróŝy, gdyŝ część osób podczas jednej podróŝy odwiedziła więcej niŝ jedno województwo. Rys. 13. NatęŜenie krajowego ruchu turystycznego w 2008 r. według województw i liczby podróŝy krótkookresowych (mln) 1,5 0,95 2,25 1,55 1,8 Razem: 20,6 mln 1,25 0,6 1,55 1,25 1,55 2,75 0,65 Uwaga: łączna liczba wizyt w poszczególnych województwach jest o mln większa niŝ liczba podróŝy, gdyŝ część osób podczas jednej podróŝy odwiedziła więcej niŝ jedno województwo. 1,0 1,3 6
Rys. 14. NatęŜenie krajowego ruchu turystycznego w 2008 r. według województw i liczby krajowych podróŝy turystycznych ogółem (mln) Rys. 16. Zmiany natęŝenia krajowego ruchu turystycznego w 2008 r. w porównaniu z rokiem 2007 według województw i podróŝy krótkookresowych (mln) 3,75 2,15 0,05 3,3 2,25 0,85 bez zmian 0,8 4,4 5 1,4 2,35 0,05 0,9 2,1 3,2 5 2,4 1,05 1,15 5 5 5 Razem: 34,9 mln 3,05 2,05 Razem: 1,5 mln 5 Uwaga: łączna liczba wizyt w poszczególnych województwach jest o 0,85 mln większa niŝ liczba podróŝy, gdyŝ część osób podczas jednej podróŝy odwiedziła więcej niŝ jedno województwo. W 2008 roku na 5 i więcej dni Polacy częściej niŝ w roku 2007 wyjeŝdŝali do trzech województw, rzadziej do jedenastu; przy dwóch województwach nie zaobserwowano zmiany. Na 2-4 dni częściej wyjeŝdŝano do jedenastu województw, rzadziej do czterech, podobnie często do jednego. Jeśli uwzględnić oba rodzaje wyjazdów krajowych, Polacy częściej wyjeŝdŝali do sześciu województw, rzadziej do siedmiu, podobnie często do trzech. Rys. 15. Zmiany natęŝenia krajowego ruchu turystycznego w 2008 r. w porównaniu z rokiem 2007 według województw i podróŝy długookresowych (mln) Rys. 17. Zmiany natęŝenia krajowego ruchu turystycznego w 2008 roku w porównaniu z rokiem 2007 według województw i podróŝy turystycznych ogółem (mln) bez zmian bez zmian 0,05 0,4 bez zmian 0,85 0,6 0,05 1,0 0,05 0,05 bez zmian bez zmian 5 0,05 Razem: 0,0 mln 5 5 5 0,2 0,05 0,2 Uwaga: łączny wzrost liczby wizyt w poszczególnych województwach wyniósł 5 mln, gdyŝ w 2008 roku więcej osób niŝ w 2007 podczas jednej podróŝy odwiedziło więcej niŝ jedno województwo. Razem: 1,5 mln 0,2 Uwaga: łączny spadek liczby wizyt w poszczególnych województwach był o 5 mln mniejszy niŝ spadek liczby podróŝy, gdyŝ w 2008 roku więcej osób niŝ w 2007 podczas jednej podróŝy odwiedziło co najmniej dwa województwa. W 2008 roku podczas podróŝy długookresowych w celach typowo turystycznych Polacy najczęściej odwiedzali województwa: zachodniopomorskie, pomorskie, małopolskie i podkarpackie. Najwięcej wyjazdów w takich celach na 2-4 dni obserwujemy do województw: mazowieckiego i małopolskiego. Jeśli uwzględnić oba rodzaje wyjazdów w celach typowo turystycznych, największe natęŝenie krajowego ru- 7
chu odnotowujemy do województw: zachodniopomorskiego, pomorskiego, małopolskiego, i mazowieckiego. Rys. 20. Krajowe podróŝe Polaków w celach typowo turystycznych w 2008 r. według województw (mln) Rys. 18. Krajowe długookresowe podróŝe Polaków w celach typowo turystycznych w 2008 r. według województw (mln) 2,1 1,8 0,75 0,85 1,45 1,25 0,6 5 0,2 0,65 1,4 0,4 5 Razem: 7,35 mln 0,05 5 0,9 5 5 0,7 5 1,15 Razem: 13,3 mln 0,2 0,8 1,65 1,35 Uwaga: łączna liczba wizyt w poszczególnych województwach jest o 0,4 mln większa niŝ liczba podróŝy, gdyŝ część osób podczas jednej podróŝy odwiedziła więcej niŝ jedno województwo. Uwaga: łączna liczba wizyt w poszczególnych województwach jest o 0,4 mln większa niŝ liczba podróŝy, gdyŝ część osób podczas jednej podróŝy odwiedziła więcej niŝ jedno województwo. Rys. 19. Krajowe krótkookresowe podróŝe Polaków w celach typowo turystycznych w 2008 r. według województw (mln) 0,65 0,6 5 Razem: 5,95 mln 5 0,05 0,45 0,75 1,05 0,4 5 III. Wyjazdy zagraniczne W 2008 roku granice Polski przekroczyło ponad 50 mln polskich obywateli udających się do innych krajów, czyli o 5,6% więcej niŝ w poprzednim roku. Wśród przekraczających granicę 7,6 mln (15,1%) stanowili turyści (wzrost o 10% w stosunku do 2007 r.), a więc osoby, które spędziły poza granicami kraju co najmniej jedną noc (7,0 mln w wieku 15 i więcej lat, 0,6 mln w wieku do 14 lat). Uczestnicy podróŝy zagranicznych wyjeŝdŝali podobnie często jak w 2007 roku: średnia liczba podróŝy zagranicznych wyniosła 1,3 na osobę, ale na krótszy okres: średnia długość pobytu objęła 14,1 noclegu (w 2007 r. 15,2). Tab. 25. Zagraniczne wyjazdy polskich obywateli według granic (przekroczenia granicy w tys.) 2006 Ogółem 44 696 47 562 50 243 5,6% Zachodnia 14 794 16 836 17 646 4,8% Południowa 18 032 17 763 18 833 6,0% Wschodnia 7 169 7 012 7 248 3,4% Morska 513 586 510-13,0% Lotniska 4 188 5 365 6 006 11,9% Źródło: 2006 i 2007 GUS, na podstawie danych StraŜy Granicznej. Dane za grudzień 2007 roku doszacowane przez Instytut Turystyki. 2008 oszacowania na podstawie badań Instytutu Turystyki i częściowe dane StraŜy Granicznej. 8
Tab. 26. Zagraniczne długookresowe podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (w mln) Styczeń 0,2 5 75% Luty 0,4 33% Marzec 0,4 0,2-50% Kwiecień 0% Maj 0,4-20% Czerwiec 67% Lipiec 0,7 0,95 36% Sierpień 0,85 0,7-18% Wrzesień 0,65 30% Październik 0% Listopad 0,2 100% Grudzień 5 0,45 29% Ogółem 4,75 5,35 13% Rys. 21. Zagraniczne długookresowe podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (w mln) mln 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,4 0,2 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Tab. 27. Zagraniczne krótkookresowe podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (w mln) Styczeń 5 0,2 33% Luty 0,05 100% Marzec 0,2 100% Kwiecień 0,05 100% Maj 0% Czerwiec 5-33% Lipiec 0,2-50% Sierpień -60% Wrzesień 5 5 0% Październik 0,2 100% Listopad 0% Grudzień 0,05 0,2 300% Ogółem 1,45 1,65 14% Rys. 22. Zagraniczne krótkookresowe podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (w mln) mln 0,2 5 0,05 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Tab. 28. Zagraniczne podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (w mln) Styczeń 5 5 57% Luty 5 43% Marzec 0,4-20% Kwiecień 5 0,4 14% Maj 0,6-17% Czerwiec 0,45 0,6 33% Lipiec 0,9 1,05 17% Sierpień 1,1 0,8-27% Wrzesień 0,65 0,8 23% Październik 5 0,45 29% Listopad 0,2 50% Grudzień 0,4 0,65 63% Ogółem 6,2 7,0 13% Rys. 23. Zagraniczne podróŝe Polaków w wieku 15 i więcej lat (w mln) mln 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 9
Zimą, jesienią i latem 2008 roku odsetek zagranicznych podróŝy długookresowych był większy niŝ rok wcześniej; wiosną znacznie mniejszy. W 2008 roku, w porównaniu z rokiem 2007, odsetek wyjazdów na 2-4 dni był większy zimą, wiosną i jesienią, znacznie mniejszy latem. W 2008 roku ponad jedną trzecią wszystkich podróŝy zagranicznych Polacy odbyli latem, prawie jedną czwartą zimą, po około jednej piątej jesienią i wiosną. Tab. 29. Sezonowość zagranicznych podróŝy długookresowych (%) Wiosna 25 17 Lato 39 40 Jesień 18 21 Zima 18 22 Uwaga: przyjęto, Ŝe wiosna obejmuje marzec, kwiecień i maj, lato czerwiec, lipiec i sierpień, jesień wrzesień, październik i listopad, zima styczeń, luty i grudzień. Tab. 30. Sezonowość zagranicznych podróŝy krótkookresowych (%) Wiosna 17 24 Lato 42 18 Jesień 24 27 Zima 17 31 Uwaga: jak wyŝej. Tab. 31. Sezonowość podróŝy zagranicznych ogółem (%) Wiosna 23 19 Lato 40 35 Jesień 19 22 Zima 18 24 Uwaga: jak wyŝej. Tab. 32. Średnia długość pobytu podczas zagraniczmych podróŝy Polaków w wieku 15 i więcej lat (liczba noclegów) Długookresowe 19,0 16,7 Krótkookresowe 1,9 1,9 Zagraniczne ogółem 15,2 14,1 Tab. 33. Zagraniczne wyjazdy polskich turystów według odwiedzanych krajów (w mln) 2006 Razem wyjazdów turystycznych 7,30 6,90 7,60 * PoniŜej mln. Niemcy 2,75 1,55 1,90 Czechy 5 0,40 0,65 Słowacja 5 0,45 0,45 Wielka Brytania 0,60 0,85 0,45 Włochy 0,45 5 0,45 Francja 0,20 0,45 5 Holandia 5 0 5 Austria 0 5 0 Chorwacja 0 Grecja 0 5 0 Hiszpania 0 0,20 0 Litwa 5 5 0 Egipt 5 5 Irlandia 0 5 Rosja * * 0,20 Węgry 0,20 5 0,20 Belgia 0 0 5 Białoruś * * 5 Turcja 0 0 5 Ukraina * 5 Bułgaria * 5 0 Dania * 0 Norwegia * 5 0 Szwecja 5 5 0 Tunezja 5 * * Stany Zjednoczone 0 * * Inne 0,45 0,4 0,6 Uwagi: suma wizyt w poszczególnych krajach jest większa niŝ liczba wyjazdów turystycznych: część turystów odwiedziła kilka krajów podczas jednej podróŝy; dane dotyczą całej populacji mieszkańców Polski (łącznie z dziećmi w wieku do 14 lat). W 2008 roku, w porównaniu z rokiem poprzednim, notujemy 10-procentowy wzrost liczby zagranicznych podróŝy Polaków. Obserwujemy wzrost liczby wyjazdów zarówno długookresowych, jak i krótkookresowych. Polscy turyści najczęściej odwiedzali Niemcy, potem Czechy, Słowację, Wielką Brytanię i Włochy. Spośród krajów najczęściej odwiedzanych przez Polaków największy wzrost liczby polskich turystów w stosunku do roku 2007 zanotowano w Grecji, na Litwie, w Egipcie, Irlandii, Czechach i Hiszpanii. Największy spadek liczby wizyt dotyczył Wielkiej Brytanii. 10
Rys. 24. Cele zagranicznych podróŝy Polaków w 2007 roku 25% 26% Inne 7% 42% Rys. 25. Cele zagranicznych podróŝy Polaków w 2008 roku 25% 18% Inne 5% 52% Tab. 34. Cele zagranicznych wyjazdów Polaków (%) Turystyczno-wypoczynkowy 42 52 u krewnych, 25 25 26 18 Szkoleniowy 2 1 Religijny 2 1 Zdrowotny Inny 3 3 Tab. 35. Zagraniczne podróŝe Polaków w celach typowo turystycznych według krajów (%) Czechy 10 13 Niemcy 9 10 Słowacja 12 10 Włochy 6 8 Chorwacja 9 7 Grecja 4 7 Egipt 5 6 Austria 5 5 Hiszpania 4 5 Francja 6 4 Litwa 4 4 Węgry 3 4 Bułgaria 3 3 Turcja 3 3 Ukraina 3 3 Wielka Brytania 9 * Dania 4 * Inne 12 18 * PoniŜej 3%. Uwaga: suma wizyt w poszczególnych krajach była większa niŝ liczba wyjazdów, gdyŝ część osób odwiedziła kilka krajów podczas jednej podróŝy. Tab. 36. Zagraniczne podróŝe Polaków w celach słuŝbowych według krajów (%) Niemcy 31 37 Rosja 3 14 Białoruś * 11 Litwa * 9 Francja 11 8 Holandia 6 8 Czechy 3 6 Hiszpania * 5 Norwegia 4 5 Belgia 12 4 Wielka Brytania 8 4 Dania 6 3 Austria 13 * Słowacja 5 * Węgry 4 * Bułgaria 3 * Inne 18 20 * PoniŜej 3%. Uwaga: suma wizyt w poszczególnych krajach była większa niŝ liczba wyjazdów, gdyŝ część osób odwiedziła kilka krajów podczas jednej podróŝy. Tab. 37. Zagraniczne podróŝe Polaków w celu odwiedzenia krewnych lub według krajów (%) Niemcy 36 45 Wielka Brytania 25 18 Irlandia 5 8 Holandia 5 6 Włochy * 4 Austria 3 3 Francja * 3 Szwecja 3 3 Ukraina 6 * Hiszpania 5 * Inne 13 13 * PoniŜej 3%. Uwaga: suma wizyt w poszczególnych krajach była większa niŝ liczba wyjazdów, gdyŝ część osób odwiedziła kilka krajów podczas jednej podróŝy. 11
Tab. 38. Sposób organizacji podróŝy zagranicznych (%) Całkowicie biuro podróŝy 15 19 Częściowo biuro podróŝy 4 3 Całkowicie zakład pracy lub inna instytucja 11 9 Częściowo zakład pracy lub inna instytucja 12 8 Samodzielnie 58 61 Tab. 39. Baza noclegowa wykorzystywana podczas podróŝy zagranicznych (%) Tab. 41. Przeciętne wydatki na krajowe podróŝe długookresowe w 2008 roku (PLN) Na podróŝ Przeliczone na dzień pobytu Poniesione przed podróŝą 306 30 Poniesione podczas podróŝy 635 63 Ogółem 941 93 Uwaga: do obliczenia przeciętnych wydatków na dzień pobytu przyjęto średnią długość pobytu 1 dnia (średnia liczba noclegów zwiększona o 1). Hotel, motel, pensjonat, zajazd 33 44 Ośrodek wczasowy 3 3 Dom wycieczkowy, schronisko 2 2 Wynajęty domek wakacyjny 1 1 Wynajęta kwatera prywatna 8 8 Mieszkanie krewnych lub 33 31 Domek kempingowy 2 Namiot, przyczepa kempingowa 4 1 Sanatorium 1 Inne 13 10 Tab. 42. Przeciętne wydatki na krajowe podróŝe krótkookresowe w 2008 roku (PLN) Na podróŝ Przeliczone na dzień pobytu Poniesione przed podróŝą 146 50 Poniesione podczas podróŝy 198 67 Ogółem 344 117 Uwaga: do obliczenia przeciętnych wydatków na dzień pobytu przyjęto średnią długość pobytu 2,9 dnia (średnia liczba noclegów zwiększona o 1). Tab. 40. Środki transportu wykorzystywane podczas podróŝy zagranicznych (%) Samochód osobowy 37 42 Inny samochód 8 6 Pociąg 5 3 Kursowy autobus 4 2 Autokar 13 16 Motocykl, rower 2 Prom 1 Samolot 29 30 Inny rodzaj podróŝowania 1 1 Tab. 43. Przeciętne wydatki na podróŝe zagraniczne w 2008 roku (PLN) Na podróŝ Przeliczone na dzień pobytu Poniesione przed podróŝą 1 215 80 Poniesione podczas podróŝy 1 172 78 Ogółem 2 387 158 Uwaga: do obliczenia przeciętnych wydatków na dzień pobytu przyjęto średnią długość pobytu 15,1 dnia (średnia liczba noclegów zwiększona o 1). IV. Wydatki na wyjazdy turystyczne Badania Instytutu Turystyki wykazały, Ŝe w 2008 roku 33% wydatków na krajowe podróŝe długookresowe Polacy ponieśli przed wyjazdem, w miejscu zamieszkania; na krajowe podróŝe krótkookresowe 42%, na podróŝe zagraniczne 51%. W 2008 roku średnie dzienne wydatki Polaków na krajowe wyjazdy długookresowe były o 33% wyŝsze niŝ 2007 roku, na krajowe wyjazdy krótkookresowe o 31% wyŝsze, na wyjazdy zagraniczne o 41% wyŝsze. Na cały krajowy wyjazd obejmujący 5 i więcej dni mieszkańcy Polski w 2008 roku wydali o 38% więcej niŝ w 2007, na krajowy wyjazd na 2-4 dni o 36% więcej, na wyjazd zagraniczny o 32% więcej. Jerzy Łaciak, Warszawa, marzec 2009 r. 12