Dzień Internacjonalizacji Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach Katowice, 22 czerwca 2016 r. Programy Interreg: Europa, Europa Środkowa i Region Morza Bałtyckiego Agnieszka Burda Wydział Współpracy Transnarodowej i Międzyregionalnej Departament Współpracy Terytorialnej
Polityka spójności w Europie W celu wspierania harmonijnego rozwoju całej Unii, rozwija ona i prowadzi działania służące wzmacnianiu jej spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. W szczególności Unia zmierza do zmniejszenia dysproporcji w poziomach rozwoju różnych regionów oraz zacofania regionów najmniej uprzywilejowanych. - Art.174 Traktat z Lizbony (2010)
Polityka spójności UE 20 20 5 BUDŻET EUROPA 2020 CELE FUNDUSZY 351.8 mld euro strategia stawiająca za cel inteligentną i zrównoważoną gospodarkę sprzyjająca włączeniu społecznemu Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia Europejska Współpraca Terytorialna (Interreg) EFRR EFS FS EFRROW EFMR
Interreg to instrument współpracy ponad granicami na rzecz spójności terytorialnej 107. BUDŻET PROGRAMÓW REZULTATY PRIORYTETY 10.1 mld euro (mniej niż 3% budżetu przeznaczonego na politykę spójności) współpracy transgranicznej, transnarodowej i międzyregionalnej Zorientowanie na rezultaty i uproszczenia do 4 priorytetów tematycznych
Ewolucja programów Rozporządzenie PE i Rady (UE) nr 1299/2013
Interreg w Europie
Czym jest Interreg Budowanie potencjału i testowanie Interreg Studia wykonalności i przygotowanie inwestycji Jaspers i inne instrumenty pomocy technicznej Mainstreaming Fundusze strukturalne i inwestycyjne
Gdzie sprawdza się Interreg? zarządzanie wspólnymi zasobami: morza, rzeki, wybrzeża, tereny górskie, miasta położone transgranicznie mobilizowanie zasobów w celu zwiększenia konkurencyjności gospodarki regionu, lepszej edukacji i rozwoju badań wspieranie kultury współpracy, budowanie więzi i wspólnej tożsamości uczenie się od siebie poprawa dostępności i przepływów na granicy: transport, stan dróg itp. wspólne działania wobec transgranicznych zagrożeń: zagrożenia naturalne, epidemie, wypadki transgraniczne usługi dla mieszkańców, inwestorów, turystów
Trzy rodzaje programów 88 programów współpracy transgranicznej (PL w 7) regiony UE (NUTS 3) położone przy granicach lądowych lub morskich, dotyczy podregionów położonych na bezpośrednim obszarze pogranicza projekty twarde i miękkie, tematyka uzgodniona przez uczestniczące państwa 15 programów współpracy transnarodowej (PL w 2) programy umożliwiają współpracę w ramach ściśle określonych obszarów geograficznych wyzwania o znaczeniu ponadregionalnym zagadnienia: tematyka uzgodniona przez uczestniczące państwa finansowanie działań koncepcyjnych, wdrożeniowych, pilotażowych brak możliwości dofinansowania większych wydatków infrastrukturalnych 4 programy współpracy międzyregionalnej (PL w 4) obejmują cały obszar UE wspierają wymianę doświadczeń, przenoszenie dobrych praktyk
Programy 2014-2020 z udziałem Polski transgraniczne Polska Słowacja Południowy Bałtyk Polska Saksonia Czechy Polska Litwa Polska Brandenburgia Polska Meklemburgia Pomorze Przednie Brandenburgia Polska transnarodowe Region Morza Bałtyckiego Europa Środkowa międzyregionalne Interreg Europa Interact Urbact III ESPON
Współpraca transgraniczna rozwiązuje wspólne problemy zidentyfikowane w regionach przygranicznych, takie jak słaba dostępność, upadający lokalny przemysł, nieodpowiednie otoczenie biznesu, brak powiązań między lokalnymi i regionalnymi szczeblami administracji, niski poziom badań i innowacji, zanieczyszczenie środowiska, niewykorzystany potencjał wzrostu w obszarze przygranicznym Źródło: Rozporządzenie EWT [1299/2013] Przykład mikroprojektu w programie transgranicznym PL_SK Tytuł projektu: Magia dźwięków pogranicza w muzyce, kulturze i przyrodzie polsko-słowackiej Beneficjent: Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Dzieci z Wadą Słuchu w Krośnie Partner projektu: Priatelia sluchovo postihnutych deti (PSPD) w Prešovie Wartość projektu: 56 160,00 EUR Wartość dofinansowania z EFRR: 47 736,00 EUR Okres realizacji projektu: maj 2011 r. kwiecień 2012 r..
Współpraca transnarodowa to przedsięwzięcia sprzyjające zintegrowanemu rozwojowi terytorialnemu powiązanemu z priorytetami polityki spójności. Źródło: Rozporządzenie EWT [1299/2013] Projekty uwzględniają wyzwania, z którymi pojedyncze państwa nie są w stanie skutecznie się zmierzyć samodzielnie i które wymagają wspólnych działań partnerów z kilku regionów obszaru objętego programem lub, w uzasadnionych przypadkach, spoza obszaru.
Austria, Chorwacja, Czechy, Niemcy (częściowo), Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry i Włochy (częściowo) Dania, Niemcy (wybrane regiony), Polska, Litwa, Łotwa, Estonia, Finlandia, Szwecja, Norwegia, Rosja (wybrane obwody), Białoruś
PRIORYTET 1. Współpraca w zakresie innowacji na rzecz zwiększenia konkurencyjności PRIORYTET 2. Współpraca w zakresie strategii niskoemisyjnych PRIORYTET 3. Współpraca w zakresie zasobów naturalnych i kulturowych na rzecz trwałego wzrostu gospodarczego PRIORYTET 4. Współpraca na rzecz poprawy powiązań transportowych
Priorytet 1 Potencjał dla innowacji Priorytet 2 Efektywne gospodarowanie zasobami naturalnymi Priorytet 3 Zrównoważony transport Priorytet 4 Zdolność instytucjonalna w zakresie współpracy makroregionalnej
PRZYKŁADY DZIAŁAŃ W PROJEKTACH wspólne opracowywanie i wdrażanie strategii lub planów działania; opracowywanie i ustanawianie modeli współpracy, platform transferu wiedzy i wspólnego zarządzania; tworzenie map zasobów w wybranym obszarze tematycznym i opracowywanie propozycji ich efektywnego wykorzystywania; opracowywanie i prowadzenie programów szkoleniowych; opracowywanie systemów finansowania; inwestycje pilotażowe, studia wykonalności i planowanie przedinwestycyjne; testowanie nowych rozwiązań (np. technologii) i promowanie ich stosowania. Uwaga: projekty o charakterze wyłącznie badawczym, nie wskazujące sposobu wykorzystania rezultatów w praktyce nie mogą liczyć na dofinansowanie.
PRODUKTY PROJEKTÓW Rezultaty projektów zostaną osiągnięte za pośrednictwem produktów, rozumianych jako materialne produkty końcowe projektów, które są dalej wykorzystywane przez właściwe grupy docelowe w danym regionie. Główne produkty muszą stanowić transnarodową wartość ze względu na: 1) możliwość ich praktycznego wykorzystania przez grupy docelowe projektu w poszczególnych państwach; 2) możliwość ich wykorzystania jako rozwiązania modelowego, które zastosować można w innych miejscach. Oczekiwane produkty: plany działań i rozwoju, modele współpracy, narzędzia, studia wykonalności, działania pilotażowe, rekomendacje dla decydentów i praktyków w danej dziedzinie itd.
Przykład projektu programu Europa Środkowa (2007 2013) Menedżer ds. koordynacji działań rewitalizacyjnych terenów poprzemysłowych Rezultaty: opracowanie i udostępnienie bazy danych zwierającej informacje o projektach rewitalizacji terenów poprzemysłowych realizowanych w krajach Europy Środkowej opracowanie i wydanie Przewodnika Zarządzania Terenami Poprzemysłowymi 2-letni program studiów (Uniwersytet Techniczny w Ostrawie) działania pilotażowe: Bydgoszcz, Stuttgart, Most, Kranj, Usti nad Labem, Ferrara Okres realizacji: styczeń 2011 grudzień 2013 Partner wiodący: Miasto Bydgoszcz www.czystabydgoszcz.pl
Przykład rezultatów projektu programu Region Morza Bałtyckiego (2007 2013) MIN-NOVATION Sieć Innowacji w Zarządzaniu Odpadami Górniczymi i Przeróbczymi Okres realizacji: styczeń 2011 grudzień 2013 Rezultaty: identyfikacja innowacyjnych technologii w zakresie gospodarowania odpadami i ich pilotażowe wdrożenia cztery instalacje demonstracyjne w tym jedna w Polsce (AGH Kraków): służąca do produkcji kruszyw z odpadów powęglowych pochodzących z płuczek cieczy ciężkich (w Regulicach koło Alwerni) utworzenie Regionalnej Sieci Min-Novation utworzenie Transnarodowej Sieci MBN Min- Novation Baltic Network 19
Współpraca międzyregionalna wzmacnia skuteczność polityki spójności przez wymianę doświadczeń między regionami Źródło: Rozporządzenie EWT [1299/2013] Program międzyregionalny Interreg Europa to współpraca z dowolnie wybranymi instytucjami z obszaru UE, Szwajcarii, Norwegii. Projekty polegają na wymianie doświadczeń i pogłębianiu wiedzy wśród podmiotów regionalnych. Celem jest poprawa polityk i programów rozwoju regionalnego (np. tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności, wykorzystanie dziedzictwa kulturowego dla rozwoju ekonomicznego itp.).
Priorytety Badania i innowacje Konkurencyjność MŚP Gospodarka niskoemisyjna Środowisko i efektywne gospodarowanie zasobami
Przykład projektu zatwierdzonego w ramach 1. naboru Interreg Europa ESSPO Skuteczne portfolio usług wsparcia małych i średnich przedsiębiorstw Efficient support services portfolios for SMEs Poznański Park Naukowo-Technologiczny Fundacji UAM Wielkopolska (Partner wiodący) pozostali partnerzy z Francji, Hiszpanii, Bułgarii, Estonii i Niemiec Okres realizacji IV 2016 III 2021 Budżet projektu 1,9 mln euro Cel projektu ESSPO to zwiększenie skuteczności rozwiązań prawnych i organizacyjnych wspierających kompleksowy rozwój MŚP, a w szczególności wypracowanie metod, które: rozwiną usługi wsparcia dla MŚP i dostosują je do bieżących potrzeb przedsiębiorstw, wskażą narzędzia diagnostyczne pozwalające na właściwe dopasowanie wsparcia do potrzeb przedsiębiorstw, będą kombinacją wsparcia różnego rodzaju (finansowego, doradczego, dostępu do infrastruktury, funduszy unijnych itp.), zapewnią lepszą koordynację działań poszczególnych instytucji w procesie wsparcia przedsiębiorstwa, podniosą jakość wsparcia dla MŚP
Wspólne zasady programów INTERREG: Region Morza Bałtyckiego, Europa Środkowa i Europa międzynarodowe partnerstwo w projektach zasada partnera wiodącego międzynarodowe struktury programów (KM, WS, IZ, KPK) wspólny budżet dofinansowanie w formie refundacji brak zaliczek język angielski jest oficjalnym językiem programów możliwość skorzystania polskich partnerów wiodących z dofinansowania wkładu własnego z rezerwy budżetu państwa (jeśli procedura na dany rok to przewiduje) dla polskich partnerów projektów kontrolerem jest: Centrum Projektów Europejskich www.cpe.gov.pl
Cele tematyczne www.interregeurope.eu Anna Stol Anna.Stol@mr.gov.pl tel. 32 253 90 08 w. 17 www.interreg-central.eu www.europasrodkowa.gov.pl Agnieszka Burda Agnieszka.Burda@mr.gov.pl tel. 32 253 90 08 w. 21 www.interreg-baltic.eu Monika Strojecka-Gevorgyan Monika.Strojecka-Gevorgyan@mr.gov.pl tel. 32 253 90 08 w. 16 www.ewt.gov.pl
Dziękuję za uwagę