PROGRAM KSZTAŁTOWANIA ZADRZEWIEŃ W GMINIE ZGORZELEC

www.aleje.org.pl PROGRAM KSZTAŁTOWANIA ZADRZEWIEŃ W GMINIE ZGORZELEC

PROGRAM KSZTAŁTOWANIA ZADRZEWIEŃ W GMINIE ZGORZELEC Autor: mgr inż. Jakub Józefczuk Wrocław 2013/14 2

Fundacja EkoRozwoju ul. Św. Wincentego 25A 50-252 Wrocław Projekt finansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 3

PROGRAM KSZTAŁTOWANIA ZADRZEWIEŃ W GMINIE ZGORZELEC Spis treści: 1. Wstęp. 5 1.1. Ogólna charakterystyka gminy. 5 a. zarys historii gminy.. 5 b. demografia.5 c. powierzchnia gminy.5 d. wartości przyrodnicze. 6 e. Programie kształtowania zadrzewień w gminie Zgorzelec na tle przyjętych strategii i programów...7 f. Informacja o programie Drogi dla Natury.8 2. Przegląd zadrzewień.9 2.1. Przyjęta metodologia inwentaryzacji 9 2.2. Wykaz alej.11 3. Podsumowanie i rekomendacje 3.1 Istniejące aleje i szpalery..92 a. Skład gatunkowy i liczba drzew z poszczególnych gatunków..92 3.2 Wykaz zadrzewień o szczególnych wartościach krajobrazowych i przyrodniczych (informacje o gatunkach chronionych), wraz z rekomendacjami ich ochrony prawnej..... 94 3.3 Wykaz miejsc problemowych wraz z rekomendacjami...95 3.4 Rekomendowane ekspertyzy dotyczące stanu zdrowotnego cenniejszych drzew.....97 3.5 Rekomendowane nasadzenia.....98 a. Podsumowanie proponowanych nowych alej wg zarządców dróg....98 b. Podsumowanie proponowanych uzupełnień w starych alejach wg zarządców dróg liczby drzew do uzupełnienia razem i w rozbiciu na gatunki...98 c. Szacowane koszty rekomendowanych przedsięwzięć i możliwe źródła ich pokrycia...100 4

1. Wstęp 1.1. Ogólna charakterystyka gminy. a) zarys historii gminy Pierwsze wzmianki o Zgorzelcu pojawiają się w dokumencie datowanym na 1071 r. sygnowanym przez cesarza Henryka IV. Nazwa miejscowości pochodzi od słowa "goreti", która oznacza gorzeć, palić, płonąć. Kolejne wzmianki o Zgorzelcu pojawiają się w XII w. przy okazji budowy fortyfikacji nad brzegiem Nysy, stworzonych na potrzebę ochrony krzyżujących się w tym miejscu szlaków Via Regia (Droga Królewska) oraz traktu łączącego Pragę z bałtyckimi portami. To właśnie z handlem związany jest rozwój tego regionu. W XII wieku na lewym brzegu Nysy powstała osada kupiecka oraz kościół św. Mikołaja. W XIII w osada otrzymuje prawa miejskie. Od połowy XII wieku, aż do początku XIII w. miasto pozostaje pod wpływami niemieckimi, później przechodzi we władanie Henryka I, księcia jaworskiego z rodu Piastów. W 1329 roku miasto przechodzi pod panowanie czeskie. Następuje wyraźne wzmocnienie gospodarcze miasta, Zgorzelec uzyskuje cały szereg znaczących przywilejów m.in. wolność od cła w krajach Korony Czeskiej. W 1346 roku Zgorzelec był jednym ze współzałożycieli Związku Sześciu Miast - konfederacji skupiającej królewskie miasta Górnych Łużyc. Szczyt potęgi miasta przypadł na drugą połowę XV i pierwszą połowę XVI wieku. W XV i XVI wieku miasto odgrywa ważną rolę w handlu międzynarodowym, występując w roli pośrednika gospodarczego pomiędzy krajami niemieckimi państwem polsko-litewskim, państwem moskiewskim i Węgrami. Złoty okres rozwoju zakończył się wraz z cofnięciem przywilejów i konfiskacie majątku przez Ferdynanda I Habsburga, a także w skutek wojny trzydziestoletniej. Podczas tego konfliktu zakończyło się władztwo czeskie na Górnych Łużycach i całe margrabstwo przeszło w posiadanie niemieckiej dynastii Wettynów. Po tym burzliwym okresie następuje ponowny rozwój regionu, sam Zgorzelec staje się najważniejszym ośrodkiem kulturalnym Łużyc. Niestety od XVIII wieku obszar ten staje się areną wielu wojen. Początek XIX wieku był również mało pomyślny dla regionu. Z uwagi na prowadzone wówczas wojny napoleońskie miasto i region ponosiły ogromne straty. Na mocy postanowień Kongresu Wiedeńskiego doszło do rozbicia dotychczasowej jedności Górnych Łużyc. Za sympatyzowanie z Napoleonem Saksonii odebrano całe Łużyce Dolne oraz większość obszaru Łużyc Górnych. W ten sposób Zgorzelec, Lubań i inne miasta łużyckie znalazły się w granicach administracyjnych pruskiego śląska. W okresie władzy pruskiej następuje rozwój wielu gałęzi przemysłu. Duży wkład w ożywienie gospodarcze ma budowa nowych linii kolejowych. W połowie XIX w. Zgorzelec uzyskał połączenie z Wrocławiem i Dreznem. Wraz z zakończeniem II wojny światowej część region zostaje włączone do Państwa Polskiego. Granica między państwami została wyznaczona wzdłuż rzeki Nysy Łużyckiej. W 1975 roku w wyniku reformy administracyjnej kraju powstały jako samodzielne jednostki administracyjne: Gmina Wiejska Zgorzelec i Gmina Miejska Zgorzelec. W skład gminy wiejskiej weszły 22 sołectwa zlokalizowane wokół miasta. b) demografia Gmina liczy około 8344 mieszkańców (wg danych z GUS za rok 2012). Gęstość zaludnienia wyniosła 61,1 osoby na km 2. Na podstawie struktury wieku mieszkańców można stwierdzić, że Gmina Zgorzelec zamieszkana jest przez społeczeństwo stosunkowo młode. c) powierzchnia gminy Całkowita powierzchnia gminy Zgorzelec wynosi 136,02 km 2. Największą część gminy, bo aż 61% zajmują użytki rolne, z czego gro stanowią grunty orne. Niewiele jest sadów pastwisk oraz łąk. Pomimo bliskiej obecności rozległych kompleksów Borów Dolnośląskich, gmina Zgorzelec posiada stosunkowo niewielką liczbę lasów, które zajmują 2898 h. Poziom lesistości wynosi 16,7% i jest wyraźnie niższy od średniej wartości dla kraju (28,4%) oraz od 5

przeciętnego dla gmin powiatu zgorzeleckiego (47,1%). Grunty zabudowane i zurbanizowane, w tym zajęte przez tereny komunikacyjne stanowią 7,8% ogółu powierzchni Gminy. Ich udział jest istotnie mniejszy od charakteryzującego przeciętnie powiat zgorzelecki (10,4%). Grunty pod wodami zajmują zaledwie 2,7% powierzchni Gminy Zgorzelec. (Źródło: (wg. Strategia Rozwoju Gminy Zgorzelec na lata 2011 2020). grunty: 6.538 ha, sady: 135 ha, łąki: 1.674 ha, pastwiska: 1.224 ha, użytki leśne: 2.274 ha, grunty pod wodami: 345 ha, użytki kopalne: 28 ha, tereny komunikacyjne: 546 ha, tereny osiedlowe: 428 ha, w tym zabudowane 377ha, tereny przemysłowe: 24 ha, tereny rekreacyjne: 42 ha, tereny różne: 265 ha. d) wartości przyrodnicze, Najcenniejszymi obszarami pod względem przyrodniczym w gminie Zgorzelec są łąki oraz starorzecza oraz lasy liściaste położone w dolinie Nysy Łużyckiej. Na tym obszarze utworzony został Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 pn. Przełomowa Dolina Nysy Łużyckiej (symbol: PLH020066). Ochroną objęto teren o powierzchni 1661, 7 ha, co stanowi nieco ponad 12% powierzchni gminy. Istniejący tam mozaikowy układ siedlisk, kształtują zarówno częste wylewy Nysy Łużyckiej, jak również ekstensywna gospodarka pastersko rolnicza. Stwierdzono występowanie 9 chronionych typów siedlisk przyrodniczych, z których najcenniejsze to starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne (3150), nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników (3260), świeże łąki użytkowane ekstensywnie (6510), kwaśne i żyzne buczyny (9110, 9130), grąd środkowoeuropejski (9170), las klonowo lipowy (9180), a także łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (91E0). Obszar ten jest ważny z punktu widzenia ochrony fauny. Występuje tu 12 gatunków z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Są to m. in.: kumak nizinny (Bombina bombina), traszka grzebieniasta (Triturus cristatus), trzepla zielona (Ophiogomna cecilia), modraszek nieparek (Lycaena dispar), modraszek nausitous (Phengaris nausithous), modraszek telejus (Phengaris teleius), bóbr (Castor fiber), wydra (Lutra lutra), nocek duży (Myotis myotis), głowacz białopłetwy (Cottus gobio). Oprócz nich stwierdzono występowanie 13 gatunków z Załącznika IV Dyrektywy siedliskowej oraz 18 gatunków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej oraz 20 gatunków prawnie chronionych. Oprócz obszarów położonych w dolinie Nysy Łużyckiej, na szczególną uwagę zasługują zadrzewienia, w tym zieleń towarzysząca zabudowie, zadrzewienia śródpolne, a także aleje. Część drzew, w tym głównie wiekowe okazy dębów oraz lip objęto ochroną jako pomniki przyrody. 6

Fot. 1 Nasadzenia drzew w 2013 roku w ramach projektu Drogi dla Natury kampania na rzecz zadrzewień wzdłuż szlaku Via Regia w okolicach m. Gronów. e) Programie kształtowania zadrzewień w gminie Zgorzelec na tle przyjętych strategii i programów. Informacje zawarte w Programie kształtowania zadrzewień w gminie Zgorzelec pokrywają się z kierunkami działań Gminy ujętych w Raporcie z realizacji Programu Ochrony Środowiska Gminy Zgorzelec za lata 2010-2011, perspektywą do roku 2016 oraz POŚ na lata 2013-2016 z perspektywą do roku 2020. Dotyczy to przede wszystkim ochrony krajobrazu, w tym starych drzew, zrównoważonego rozwoju sieci transportowej oraz edukacji ekologicznej. W przypadku ochrony krajobrazu gminy Zgorzelec jako jedną z głównych zagrożeń ujętych w POŚ uznano braku dostatecznej ochrony prawnej dla wielu okazów drzew spełniających wymagania pomników przyrody, podobnie jak usuwanie spróchniałych i zamierających drzew liściastych, a tym samym niszczenie bazy siedliskowej i żerowiska zwierząt. Zasadność tego działania potwierdzają również informacje zawarte w Programie kształtowania zadrzewień w gminie Zgorzelec. W dalszym ciągu dość duża jest liczba niewłaściwych lub rzadziej dewastacyjnych cięć drzew. Wynikają one przede wszystkim z nikłej wiedzy o funkcjonowaniu drzewa, a także mylnym przekonaniu co do tzw. cięć ogławiających. Dlatego, oprócz rekomendacji zawartych w Programie kształtowania zadrzewień, prowadzone są działania informacyjne i edukacyjne, a także wykonano 10 modelowych ekspertyz i pielęgnacji wybranych drzew. Poniżej przedstawiono główne kierunki działań w zakresie ochrony krajobrazu przyjęte przez gminę Zgorzelec (wg. Program Ochrony Środowiska gminy Zgorzelec aktualizacja na lata 2013-2016 z perspektywą do roku 2020). Gro spośród nich pokrywa się z informacjami i rekomendacjami zawartymi w Programie kształtowania zadrzewień w gminie Zgorzelec. Przyjęte do realizacji kierunki działań 1. Wzmocnienie znaczenia ochrony różnorodności biologicznej i krajobrazowej w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. 2. Poprawa stanu zniszczonych ekosystemów, zwłaszcza wodno-błotnych, rzecznych i leśnych. 3. Utrzymanie różnorodności siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków, w tym zapobieganie ich fragmentacji. 4. Program Ochrony Środowiska gminy Zgorzelec aktualizacja na lata 2013-2016 z perspektywą do roku 2020 5. Prowadzenie szkoleń i edukacji ekologicznej w zakresie ochrony przyrody i różnorodności biologicznej. 6. Ograniczenie wycinki drzew i krzewów regulowane w postaci wydawanych decyzji oraz rekompensowanie wszystkich ubytków w postaci nasadzeń. 7

7. Bieżąca ochrona obszarów i obiektów prawnie chronionych na terenach lądowych i morskich. 8. Dalsze prace nad wdrażaniem sieci Natura 2000, w tym opracowanie planów ochrony tych obszarów oraz wdrożenie systemu korytarzy ekologicznych je łączących. 9. Przestrzeganie wymagań ochrony przyrody w odniesieniu do obiektów turystycznych i rekreacyjnych w aspekcie ochrony walorów przyrodniczych. 10. Wykonanie aktualizacji inwentaryzacji przyrodniczej ze szczególnym uwzględnieniem dzikiej flory i fauny objętej ochroną prawną. 11. Wzmacnianie znaczenia ochrony różnorodności biologicznej i krajobrazowej w planowaniu przestrzennym, w tym wzmacnianie roli opracowań ekofizjograficznych przy uzgadnianiu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. 12. Wykonanie waloryzacji przyrodniczej. 13. Kontynuacja prac związanych z utrzymaniem i rozwojem terenów zieleni. 14. Rozwój sieci szlaków turystycznych i przyrodniczych ścieżek dydaktycznych. 15. Planowanie i prowadzenie prac hydrotechnicznych w sposób uwzględniający potrzebę utrzymania naturalnego charakteru rzek i ich dolin. 16. Zachowanie tradycyjnych praktyk gospodarczych na terenach cennych przyrodniczo. 17. Upowszechnianie zasad dobrej praktyki rolniczej w ramach realizacji programu działań, mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych. 18. Opracowanie i wdrażanie programów rolnośrodowiskowych. 19. Podjęcie działań na rzecz wprowadzenia instrumentów mających na celu ochronę i planowanie krajobrazu. 20. Zidentyfikowanie krajobrazów i przeanalizowanie ich charakterystyk oraz przekształcających je sił i presji. 21. Utworzenie nowych pomników przyrody na terenie Gminy Zgorzelec. Wiedza o zasobach przyrodniczych gminy, w tym szczególnie o zadrzewieniach alejowych mogą pomóc w uporządkowaniu przestrzeni gminy Zgorzelec, co jest jednym z kluczowych celów ekologicznych gminy do roku 2020. Realizacja założeń Programu kształtowania zadrzewień w gminie Zgorzelec przyczyni się również do ochrony dziedzictwa przyrodniczego gminy, w tym szczególnie ochrony krajobrazu. Problem został zidentyfikowany jako jedno z głównych zagrożeń krajobrazu w POŚ. Jednym z celów inwentaryzacji zadrzewień było wytypowanie najcenniejszych obiektów alejowych, spośród których część zasługuję na objęcie ochroną prawną oraz prawidłową pielęgnację, której celem jest zapewnienie bezpieczeństwa przy jednoczesnym zachowaniu wartości przyrodniczych drzew. Inwentaryzacja zadrzewień może pomóc również w tworzeniu strategii rozwoju sieci dróg rowerowych oraz szlaków pielgrzymkowych. Projektując infrastrukturę rowerową, a także szlaki pielgrzymek nie należy zapominać o obsadzaniu tras krzewami i drzewami, które zarówno poprawią komfort turystów, jak również mogą stać się swoistą wizytówką gminy. Warto przy tej okazji powrócić do tradycyjnych na Dolnym Śląsku nasadzeń drzew owocowych. f) Informacja o programie Drogi dla Natury Celem ogólnopolskiej kampanii Drogi dla Natury, zainicjowanej w 2009 roku przez Fundację EkoRozwoju, jest ochrona drzew przydrożnych. Niniejsze opracowanie powstało dzięki wsparciu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, udzielonego w ramach projektu Drogi dla Natury kampania na rzecz zadrzewień. Rozpoczęty w roku 2012 projekt obejmuje swoim zasięgiem 24 gminy w 9 województwach i obejmuje przygotowanie programów kształtowania zadrzewień. W jego ramach są także prowadzone szkolenia dla drogowców i samorządowców dotyczące tworzenia, utrzymania i diagnozowania stanu oraz wartości przyrodniczej alej, jak też działania edukacyjne. Projekt kampanii na rzecz zadrzewień jest kontynuowany w kolejnych trzech latach dzięki wsparciu unijnego programu LIFE+ i obejmie docelowo łącznie 90 gmin we wszystkich województwach. Projekt Drogi dla Natury kampania na rzecz zadrzewień jest realizowany przez Fundację EkoRozwoju wspólnie partnerami regionalnymi: Stowarzyszeniem Eko-Inicjatywa z Kwidzyna, Fundacją Ekologiczną Zielona Akcja z Legnicy, Fundacją Aeris Futuro z Krakowa, Federacją Zielonych Gaja ze Szczecina, Stowarzyszeniem Agencja Ekorozwoju Zielone Płuca Polski z Białegostoku, Towarzystwem Przyjaciół Słońska Unitis Viribus oraz niemieckim partnerem - meklembursko-pomorskim oddziałem BUND w Schwerinie. Więcej o programie Drogi dla Natury oraz o ochronie alej na witrynie www.aleje.org.pl, na której jest także dostępna elektroniczna wersja programu zadrzewieniowego. Główne działania na terenie gminy obejmują: 1) Przygotowania i przeprowadzenia dwudniowego szkolenia (w tym zapewnienie materiałów 8

szkoleniowych), dla minimum 20 osób odpowiedzialnych za zadrzewienia na terenie gminy i powiatu, z zakresu utrzymania i kształtowania zadrzewień, w terminie i miejscu uzgodnionym z Gminą. 2) Stworzenia lokalnego programu zadrzewieniowego dla Gminy we współpracy z pracownikami urzędu gminy i przekazania gotowego planu do Urzędu Gminy na koniec realizacji projektu w Gminie. 3) Wykonania modelowej realizacji z programu zadrzewieniowego - ekspertyzy 10 wybranych drzew. 4) Wykonania modelowej realizacji z programu zadrzewieniowego - konserwacji/pielęgnacji 10 wybranych drzew. 5) Wykonania modelowej realizacji z programu zadrzewieniowego - posadzenia 70 drzew. 6) Wykonania działań promocyjnych oraz edukacyjnych zgodnych z projektem, skierowanych do młodzieży szkolnej, społeczności lokalnych oraz Rady Gminy. 7) Umieszczania informacji na temat pracy w Gminie na stronie internetowej aleje.org.pl oraz w publikacjach drukowanych. 2. Przegląd zadrzewień 2.1. Przyjęta metodologia inwentaryzacji Podstawą opracowania jest wykonana inwentaryzacja alei przydrożnych na terenie gminy. W opracowaniu uwzględniono wszystkie klasy dróg. Z nielicznymi wyjątkami nie inwentaryzowano obszarów o zwartej zabudowie, a także parków. Jako aleję przyjęto układ co najmniej pięciu drzew o pewnej stałej rytmice nasadzeń na odcinku min. 100 metrów. Inwentaryzacja uwzględniła również szpalery. Na potrzeby inwentaryzacji opracowana została ankieta, która zawiera opis każdej alei. W pierwszej części ankiety znalazły się informacje dotyczące zarządcy drogi, lokalizacji, a także parametrów technicznych tj. długość, szerokość, rozstaw i liczbę drzew budujących aleję itp. W dalszym fragmencie ankiety znajduje się opis przyrodniczy alei, w tym skład gatunkowy, informacje o przeciętnych obwodach drzew, ewentualna obecność gatunków chronionych. W świetle obowiązujących przepisów wydawanie decyzji na usunięcie drzew musi być poprzedzone badaniami pod kątem występowania gatunków chronionych. W przypadku alei przydrożnych gatunkami zasiedlającymi zadrzewienia są różne gatunki chrząszczy w tym gatunki wymieniona w drugim załączniku Dyrektywy Siedliskowej pachnica dębowa. Przeprowadzona inwentaryzacja pomaga ustalić faktyczne bądź potencjalne siedliska tych zwierząt. Posiadając tą wiedzę samorząd może uniknąć przypadkowego zniszczenia ich siedlisk, a w przypadku konieczności usunięcia drzew przeprowadzi to zgodnie z obowiązującymi procedurami prawnymi. Trzecia część ankiety zawiera informacje o stanie zachowania alei, w tym wykaz proponowanych pielęgnacji czy wycinek. Z uwagi na dynamikę zmian dotyczących zarówno kondycji zdrowotnej drzew, jak również zdolności migracyjnych zwierząt informacje zawarte w Programie powinny być corocznie aktualizowane. Systematyczny przegląd zadrzewień jest skuteczną i powszechną metodą (m. in. w Niemczech) stosowaną w celu poprawy bezpieczeństwa ruchu przy jednoczesnej ochronie krajobrazu. Wskazane w dokumencie zadrzewienia o gorszej kondycji zdrowotnej będą monitorowane znacznie częściej aniżeli drzewa zdrowe. Dzięki corocznym obserwacjom i uzupełnieniom dokumentu, pracownik urzędu będzie mógł na bieżąco reagować na powstające problemy. Ostatnia część zestawienia zawiera wykaz rekomendowanych działań ochronnych tj. możliwość wykonania nowych nasadzeń, objęcia zadrzewienia ochroną prawną jako pomnik przyrody, opis wartości kulturowych. Coraz częściej wzdłuż alei pojawiają się oznaczenia szlaków rowerowych, a także charakterystyczne symbole muszli oznaczających drogi św. Jakuba. Informacje tu zawarte mogą pomóc zarówno w popularyzowaniu istniejącej sieci infrastruktury turystycznej, jak również w tworzeniu nowych tras. Poniżej tabeli umieszczono dokumentacje fotograficzną każdej z alei. Podczas opracowywania niniejszego dokumentu dołożono wszelkich starań co do jego rzetelności, co oczywiście nie wyklucza pomyłek, a także przeoczeń, które mogą dotyczyć również obecności gatunków chronionych. 9

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa Kasztanowiec biały Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek Przykładowa ankieta inwentaryzacyjna. ANKIETA NR 6 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: Opis: Aleja dębowa w miejscowości Gronów. Aleja łączy się z nasadzeniami topolowymi prowadzącymi z miejscowości Pokrzywnik. Jako początek alei przyjęto regularne nasadzenia głównie dębowe znajdujące się za niewielką grupą drzew. Oprócz dębów przy drodze znajdują się również: jesion, klony (w początkowym fragmencie), oraz kasztanowiec. Większość drzewostanu alei stanowią kilkusetletnie drzewa, mało jest nowych nasadzeń ( zaledwie 4 dęby- zapewne samosiewy). Aleja objęta ochroną prawną. Koordynaty GPS: Długość: Szerokość: 5,2 m Rozstaw drzew: 9 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 0,8 1,4 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z zachodu na wschód). Ilość szt. 1 37 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 39 Prawa str. % 2,6 94,9 0 0 0 0 0 0 0 2,6 0 0 0 100 Ilość szt. 0 34 0 4 0 1 0 0 0 0 0 0 0 39 Lewa str % 0 87,2 0 10,3 0 2,6 0 0 0 0 0 0 0 100 Obwody 0 190, 186, 0 301, 197, 0 236 0 0 0 237 0 0 0 195, 237, 229, 173, 198, 273, 316, 360, 346 48 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Potencjalne stanowisko pachnicy dębowej i kwietnicy okazałej. Suma 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe, jednak część drzew kwalifikuje się do dalszych badań statyki. Na pniach niewielkiej części dębów widoczne wypróchnienia (ok 5 szt.), owocniki grzybów (3 szt.) oraz ubytki powierzchniowe, w tym świeże otarcia kory spowodowane przez poruszające się drogom pojazdy ciężarowe. Susz w koronie części drzew. Wykaz drzew problemowych: Klon o obwodzie 301 cm z wielostronną krzywizną pnia i rozwidleniem v kształtnym, widocznymi owocnikami grzybów, Kilka dębów ze znacznymi wypróchnieniami przy odziomkach. Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w Wykonanie dalszych badań statyki, Oznakować początek alei tablicą wyznaczającą skrajnię poziomą drogi U9a. Wprowadzić zakaz poruszania się pojazdów ciężarowych (znak B5) (z wyłączeniem transportu rolnego oraz autobusów). Usunięcie suszu konarowego. Zastosowanie wiązań elastycznych w koronach. Konieczna diagnostyka statyki drzewa, ewentualne zastosowanie wiązań elastycznych. Opis: W przypadku dębów konieczna szczegółowa ocena statyki. Na jej podstawie należy podjąć dalsze decyzje odnośnie przedmiotowego drzewa. 10

alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40% ) Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych szypułkowy 15 co 10 m Wjazdy na pola. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Aleja została objęta ochroną prawną. c. Wartości kulturowe Jedno z cenniejszych nasadzeń alejowych w gminie. Wzdłuż alei biegnie szlak rowerowy oraz szlak św. Jakuba. Nasadzenia o dużej wartości krajobrazowej i historycznej. 5. Zdjęcia Korzyści wynikające z funkcjonowania programu zadrzewieniowego na terenie gminy jest wiele. Zebrane informacje pozwalają na całościowe zarządzanie drzewostanem alejowym, w tym lokalizację nowych nasadzeń w miejscach do tego odpowiednich przy jednoczesnym usuwaniu drzew mniej wartościowych i zagrażających, co ma bezpośrednie przełożenie na stan bezpieczeństwa dróg. Obecnie, ze względu sukcesywne usuwanie alei topolowych, planowe gospodarowanie zadrzewieniami wydaje się być szczególnie ważne. Sadzone w połowie ubiegłego wieku topole stanowią poważny odsetek drzew rosnących przy drogach nie tylko na Dolnym Śląsku. Te szybko rosnące drzewa są obecnie główną bolączkę zarządców dróg. Z uwagi na kruche drewno, duże rozmiary, a także sporą ilość wydzielanego suszu topole są sukcesywnie wycinane. Usuwanie tych drzew daje możliwość odtworzenia cennych układów alejowych, które w przyszłości nie będą powodować podobnych problemów lecz przyczynią się do wzrostu bioróżnorodności przyrodniczej gminy. 2.2. Wykaz alej 11

Robinia akacjowa Lipa drobnolistna Kasztanowiec pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 1 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07.13 6. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: GDDKIA, 94 (E 40) Opis: Fragment alei topolowo klonowo jesionowej wzdłuż drogi nr 94 (E 40) od granicy gminy Nowogrodziec do m. Zgorzelec. Początkowo zwarty układ nasadzeń, później pojedyncze drzewa. W m. Przesieczany niewielkie zadrzewienie (gł. klony, jesiony), a także grupa 4 drzew (kasztanowiec i 3 dęby). W dalszym odcinku droga przecina dwa zadrzewienie (sosna, klon, brzoza, na skraju topole), pomiędzy którymi znajdują się nieliczne zadrzewienia. Alejowy układ nasadzeń na krótkich odcinkach w m. Żarska Wieś. Odcinek alei leżący w granicach m. Zgorzelec nie był objęty inwentaryzacją. Koordynaty GPS: 1) N: 51 12'42.79'' E: 15 9'48.59''; 2) N: 51 12'17.25'' E: 15 8'43.58''; 3) N: 51 12'13.19'' E: 15 8'3.66''; 4) N: 51 12'17.67'' E: 15 6'57.25''; 5) N: 51 11'11.15'' E: 15 3'27.34''; 6) N: 51 10'55.41'' E: 15 2'14.83''; 7) N: 51 10'47.33'' E: 15 1'59.99''; 8) N: 51 10'13.11'' E: 15 1'48'' Długość: 11 000 m Szerokość: 18 m Rozstaw drzew: co 6,5-8 8,5m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 3,3-5,5 m 7. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: od wschodu na zachód). Suma Ilość szt. Prawa str. 47 3 0 20 5 18 0 4 1 1 0 0 0 99 % 47,47 3,03 0 20,2 5,05 18,2 0 4,04 1,01 1,01 0 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 49 0 0 7 17 16 0 2 0 0 2 0 0 93 % 52,69 0 0 7,527 18,3 17,2 0 2,151 0 0 2,151 0 0 100 Obwody 208, 226, 182, 190 241, 271, 293 95 98 56, 61, 56, 67, 80 34 271 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 8. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Susz w koronach drzew (szczególnie topoli, części jesionów i robinii w m. Żarska Wieś). Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) (szczególnie na dalszych odcinkach) Zdjęcie suszu, Uzupełnienie nasadzeń w lukach. Nie stwierdzono Opis: Początkowy fragment do granicy gminy do miejscowości Przesieczany zwarta, dalej ślady, aż do całkowitego zaniku. 9. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Klon zwyczajny, ok. 500 szt. / co 10 12 m Wjazdy na pola i posesje, 12

lipa, grab, dąb, jarząb. Skrzyżowania, Wiadukty Zakręty, Linie średniego i wysokiego napięcia. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe Nie stwierdzono. 10. Zdjęcia Fot. 1 Nasadzenia topolowe wzdłuż drogi nr E 40. Fot. 2 Grupa drzew przy miejscowości Przesieczany. Fot. 3 Początkowy fragment drogi z zachowaną aleją. 13

Robinia akacjowa Lipa drobnolistna Kasztanowiec pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 2 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: GDDKIA, 30 Opis: Fragment alei jesionowej przy krajowej nr 30 (365). Odcinek alei znajduje się od granicy m. Zgorzelec do m. Łagów. W sąsiedztwie drogi, w m. Łagów znajdują się dwa pomnikowe dęby o obwodach: 470,5 i 488,5 cm. Dalej brak nasadzeń alejowych. Wzdłuż drogi znajdują się pojedyncze drzewa i krzewy, które nie tworzą zwartego układu alejowego. Droga przecina dwa obszary leśne. Koordynaty GPS: 1) N: 51 9'14.12'' E: 15 1'45.91''; 2) N: 51 9'27.07'' E: 15 2'32.05'' Długość: 1000 m Szerokość: 16,5 m Rozstaw drzew: co 3,9 (dęby) 5,5 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: od 1,6 m (dęby) do 3 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: od wschodu na zachód). Suma Ilość szt. Prawa str. 0 2 0 0 0 35 1 0 0 0 0 0 0 38 % 0 5,263 0 0 0 92,1 2,63 0 0 0 0 0 0 100 Ilość szt. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Lewa str. % 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Obwody 470.5, 488.5 125, 74, 95 68.5 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Na jednym z dębów niewielkie wypróchnienie, listwa piorunowa, z martwicą, ślady po usuniętych konarach. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): ślady (81-99%) (szczególnie na dalszych odcinkach) Monitorować stan zdrowotny dębów. Brak Opis: Początkowy fragment do m Łagów obsadzony szpalerem ów, dalej brak regularnych nasadzeń alejowych. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Klon zwyczajny, ok. 500 szt. / 10 m Wjazdy na pola i posesje, lipa, dąb Skrzyżowania, szypułkowy, jarząb Zakręty, szwedzki, grab, buk zwyczajny. Linie średniego i wysokiego napięcia. 14

b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Dęby zostały objęte ochroną prawną. Nasadzenia historyczne o dużej wartości przyrodniczej i krajobrazowej. Drzewa te stanowią dominantę w lokalnym krajobrazie. c. Wartości kulturowe Przy drodze, w m. Łagów znajduje się zabytkowy kościół pw. św. Antoniego Padewskiego, z XIII wieku, a także cmentarz ewangelicki, obecnie rzym.-kat, z XVIII/XIX w. 5. Zdjęcia Fot. 1 Szpaler jesionów na początkowym odcinku drogi. Fot. 2 Zabytkowe dęby znajdują się w pobliżu kościoła. Fot. 3 na drugim planie ze śladem porażenia pioruna. Fot. 4 Dęby rosną w niewielkiej odległości od drogi. 15

Topola osika Topola biała Weirzba biała Lipa drobnolistna Kasztanowiec pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 3 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: Powiat, 2389D Opis: Zadrzewienia przy drodze powiatowej od m. Łagów do wsi Pokrzywnik. W m. Łagów przy drodze znajduje się jeden jesion wyniosły, w dalszym odcinku droga graniczy z lasem, za którym rozpoczynają się nieregularne zadrzewienia (głównie dęby). Bardziej zwarty szpaler nasadzeń (głównie brzóz) zlokalizowany jest na granicy kampingu. Dalej, po prawej stronie droga graniczy z obszarem leśnym. W samej miejscowości Pokrzywnik znajdują się nasadzenia jesionów, wierzb białych oraz jesionów pensylwańskich, które tworzą tam krótkie odcinki szpalerów (większość drzew rośnie po lewej stronie). Koordynaty GPS: 1) N: 51 9'32.29'' E: 15 3'9''; 2) N: 51 10'7.01'' E: 15 4'6.33''; 3) N: 51 10'12.76'' E: 15 4'34.54''; 4) N: 51 10'20.39'' E: 15 5'14.39''; 5) N: 51 10'22.18'' E: 15 5'20.44'' Długość: 3090 m Szerokość: 11,5 m Rozstaw drzew: (nieregularny)1,9-2,7 4 m (jesiony pensylwańskie) Odległość drzew od krawędzi jezdni: od 1,2 2,8 (brzozy) 3 (jesiony pensylwańskie) do 4 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z zachodu na wschód). Suma Ilość szt. Prawa str. 0 10 2 0 0 1 18 0 0 0 0 3 1 35 % 0 28,57 5,71 0 0 2,86 51,4 0 0 0 0 8,571 2,9 100 Ilość szt. Lewa str 0 10 0 2 2 16 2 8 0 0 7 0 1 48 % 0 20,83 0 4,167 4,17 33,3 4,17 16,67 0 0 14,58 0 2,1 100 Obwody 0 253.5; 352 0 0 82 141, 45, 121, 109 0 0 227 100 101 101, 115.5 131, 79, 86 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. czerwony z martwicą przy szyi korzeniowej. Część dębów i wierzb ze śladami po usuniętych konarach. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): przerzedzona (41-60% ) Usunąć część konarów i gałęzi jesionów pensylwańskich wchodzących w kolizję z linią energetyczną w m. Pokrzywnik. Brak Opis: Nasadzenia nieregularne i fragmentaryczne. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Klon zwyczajny, ok. 30 szt. / 10 m Wjazdy na pola. 16

dąb szypułkowy, brzoza, lipa Linie napowietrzna ( po prawej, z Łagowa do kempingu, linie energetyczne w m. Pokrzywnik. Brak wyraźnej granicy działki drogowej. Linia energetyczna w m. Pokrzywnik (kolizja z aleją jesionów pensylwańskich). b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe Nie stwierdzono. 5. Zdjęcia Fot. 1 Drzewa rosną w różnym oddaleniu od jezdni. Fot. 2 Nasadzenia brzóz i topól w pobliżu Kampingu. Fot. 3 Nowe nasadzenia są możliwe lukach, po wcześniejszym wytyczeniu pasa drogowego. Fot. 4 Szpaler jesionów pensylwańskich w m. Pokrzywnik. Jeden z mieszkańców wnioskował o wycięcie kilku jesionów z uwagi na kolizję z linią energetyczną. ANKIETA NR 4 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: (gmina?); Opis: Zadrzewienie liniowe wzdłuż drogi polnej między miejscowościami Łagów i Pokrzywnik. Wzdłuż drogi prowadzi szlak św. Jakuba. Zadrzewienie zbudowane jest przede wszystkim z dębów oraz innych drzew liściastych. W końcowym fragmencie zadrzewienie skręca w kierunku autostrady A4. Koordynaty GPS: 1) N: 51 10'6.73'' E: 15 4'3.87''; 2) N: 51 10'6.26'' E: 15 3'54.56''; 4) N: 51 10'8.17'' E: 15 3'43.05''; 5) N: 51 10'10.35'' E: 15 3'37.66'' Długość: 550 m Szerokość: 6 m Rozstaw drzew: nieregularny Odległość drzew od krawędzi jezdni: 1,5 m 17

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z zachodu na wschód). Suma Ilość szt. Prawa str. 0 23 0 0 0 4 13 0 1 7 0 0 4 52 % 0 44,23 0 0 0 7,69 25 0 1,923 13,5 0 0 7,7 100 Ilość szt. Lewa str 0 73 0 0 2 13 9 0 0 0 1 2 3 103 % 0 70,87 0 0 1,94 12,6 8,74 0 0 0 0,971 1,942 2,9 100 Obwody 0 124, 0 0 0 69, 281, 55, 126, 0 56 67, 81 0 106 0 131, 130, 99, 246, 74, 137 280 123, 145 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Podczas inwentaryzacji stwierdzono występowanie mieniaka strużnika, a także wielu ptaków, które zasiedlają zadrzewienie. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40% ) Brak Brak Opis: Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych - - Wjazdy na pola. Brak konieczności nasadzeń, Zadrzewienie odtwarza się samoistnie. Nie stwierdzono. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową c. Wartości kulturowe Wzdłuż drogi prowadzi szlak św. Jakuba oraz szlak rowerowy. 5. Zdjęcia 18

Fot. 1 Oznaczenia szlaku rowerowego. Fot. 2 Widok ogólny na zadrzewienie. Fot. 3 Widoczne charakterystyczne oznakowanie szlaku św. Jakuba. Fot. 4 Mieniak strużnik odpoczywający na drodze. 19

Topola osika Czereśnia ptasia Robinia akacjowa Jabłoń domowa Lipa drobnolistna Wierzba iwa Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny Orzech włoski szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 5 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2389D Opis: Aleja topolowa z domieszką dębów i nieregularnymi grupami robinii i młodych dębów, pomiędzy miejscowościami Pokrzywnik, a Gronów. Przed m. Gronów aleja po lewej stronie granicy z zadrzewieniem. W m. Gronów aleja topolowa przechodzi w zabytkową aleje dębową (patrz ankieta nr 6). Koordynaty GPS: 1) N: 51 10'27.97'' E: 15 5'23.13''; 2) N: 51 10'36.98'' E: 15 5'46.99''; 3) N: 51 10'41.51'' E: 15 6'12.66''; 4) N: 51 10'44.05'' E: 15 6'18.01''; 5) N: 51 11'0.43'' E: 15 7'26.57''; 6) N: 51 11'11.36'' E: 15 7'50.88''; 7) N: 51 11'12.05'' E: 15 8'15.89'' Długość: 3700 m Szerokość: 10,5 m Rozstaw drzew: 6,5 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 3,4 m topole; 2,8 m dęby; 5-10 m - robinie 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z zachodu na wschód). Suma Ilość szt. Prawa str. 202 46 1 3 0 2 8 3 0 1 2 5 3 276 % 73,19 16,67 0,36 1,087 0 0,72 2,9 1,087 0 0,36 0,725 1,812 1,1 100 Ilość szt. Lewa str 174 13 0 0 0 5 6 16 1 0 11 0 0 226 % 76,99 5,752 0 0 0 2,21 2,65 7,08 0,442 0 4,867 0 0 100 Obwody 280, 246, 237, 242, 199.5, większoś 0 0 0 0 młode drzewa f. krzewiast e 0 0 77, 219, 210 0 0 175, 115 ć drzew o śr. pni do 25cm b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. W przypadku topoli susz w koronach, ubytki wgłębne, listwy piorunowe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40% ) Zdjąć susz konarowy oraz zawieszone konary. Brak Opis: Jesienią 2013 roku drzewa podkrzesano. Układ regularnych nasadzeń topolowych zaburzony grupami robinii oraz zadrzewieniami. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych dąb, grab, klon, 200 szt. co 10 m Wjazdy na pola, posesje (w miejscowości Gronów), buk, lipa. 20

Skrzyżowania, Linia średniego napięcia w m. Gronów. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe Nie stwierdzono. 5. Zdjęcia Fot. 1 Fragment alei topolowej przy m. Pokrzywnik. Fot. 2 Widok ogólny na aleję. Fot. 3 Końcowy fragment alei stanowi jednocześnie początek zabytkowej alei dębowej. 21

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa Kasztanowiec biały Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 6 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: Powiat, 2389 D Opis: Aleja dębowa w miejscowości Gronów. Aleja łączy się z nasadzeniami topolowymi prowadzącymi z miejscowości Pokrzywnik. Jako początek alei przyjęto regularne nasadzenia głównie dębowe znajdujące się za niewielką grupą drzew. Oprócz dębów przy drodze znajdują się również: jesion, klony (w początkowym fragmencie), oraz kasztanowiec. Większość drzewostanu alei stanowią kilkusetletnie drzewa, mało jest nowych nasadzeń ( zaledwie 4 dęby- zapewne samosiewy). Aleja objęta ochroną prawną. Koordynaty GPS: 1) N: 51 11'12.93'' E: 15 8'23.58''; 2) N: 51 11'12.45'' E: 15 8'29.4''; 3) N: 51 11'14.55'' E: 15 8'40.63''; 4) N: 51 11'14.8'' E: 15 8'47.08''; 5) N: 51 11'16.37'' E: 15 8'49.97'' Długość: 550 m Szerokość: 5,2 m Rozstaw drzew: 9 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 0,8 1,4 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z zachodu na wschód). Suma Ilość szt. Prawa str. 1 37 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 39 % 2,564 94,872 0 0 0 0 0 0 0 2,56 0 0 0 100 Ilość szt. 0 34 0 4 0 1 0 0 0 0 0 0 0 39 Lewa str % 0 87,179 0 10,26 0 2,56 0 0 0 0 0 0 0 100 Obwody 0 190, 186, 0 301, 197, 0 236 0 0 0 237 0 0 0 195, 237, 229, 173, 198, 273, 316, 360, 346 48 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Potencjalne stanowisko pachnicy dębowej i kwietnicy okazałej. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe, jednak część drzew kwalifikuje się do dalszych badań statyki. Na pniach niewielkiej części dębów widoczne wypróchnienia (ok 5 szt.), owocniki grzybów (3 szt.) oraz ubytki powierzchniowe, w tym świeże otarcia kory spowodowane przez poruszające się drogom pojazdy ciężarowe. Susz w koronie części drzew. Wykaz drzew problemowych: Klon o obwodzie 301 cm z wielostronną krzywizną pnia i rozwidleniem v kształtnym, widocznymi owocnikami grzybów, Kilka dębów ze znacznymi wypróchnieniami przy odziomkach. Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40% ) Wykonanie badań statyki, Oznakować początek alei tablicą wyznaczającą skrajnię poziomą drogi U9a. Wprowadzić zakaz poruszania się pojazdów ciężarowych (znak B5) (z wyłączeniem transportu rolnego oraz autobusów). Sprawdzenie i usunięcie zagrażającego suszu konarowego. Zastosowanie wiązań elastycznych w koronach. Konieczna diagnostyka statyki drzewa, ewentualne zastosowanie wiązań elastycznych. Opis: W przypadku dębów konieczna szczegółowa ocena statyki. Na jej podstawie należy podjąć dalsze decyzje odnośnie przedmiotowego drzewa. Układ zadrzewienia nieregularny. 22

4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych szypułkowy 15 co 10 m Wjazdy na pola. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Aleja została objęta ochroną prawną. c. Wartości kulturowe Jedno z cenniejszych nasadzeń alejowych w gminie. Wzdłuż alei biegnie szlak rowerowy oraz szlak św. Jakuba. Nasadzenia o dużej wartości krajobrazowej i historycznej. 5. Zdjęcia Fot. 1 Początek alei. Drugie drzewo po lewej klon z widocznym pęknięciem na pniu. Fot. 2 Widok ogólny na zadrzewienie. Na jednym z dębów umieszczony został symbol muszli św. Jakuba. Fot. 3 Aleja ma dużą wartość krajobrazową. Fot. 4 Znaczny ubytek drewna z wypróchnieniem kwalifikują to drzewo do dalszych badań statyki. 23

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 7 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: działka nr 022507_2.0022.431 Opis: Szpaler dębów przy drodze gruntowej prowadzącej w kierunku fermy wiatrowej k. Żarskiej Wsi. Oprócz drzew występują grupy młodych drzew (osika) i wierzb. Dwa dęby rosną w oddaleniu od reszty zadrzewienia. Koordynaty GPS: 1) N: 51 10'56.72'' E: 15 5'17.95''; 2) N: 51 11'4.74'' E: 15 5'13.64'' Długość: 260 m Szerokość: 6,2 m Rozstaw drzew: zróżnicowany Odległość drzew od krawędzi jezdni: 0, 3 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ) Suma Ilość szt. 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 Prawa str. % 0 100 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 0 5 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 7 % 0 71,43 0 0 0 0 28,6 0 0 0 0 0 0 100 Obwody 0 271, 234 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa o obniżonej żywotności. W koronach susz, W odziomkach uszkodzenia mechaniczne z martwicą, Widoczne owocniki grzybów. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): ślady (81 99% ) Zdjęcie suszu z koron. Brak Opis: Pojedyncze drzewa w nieregularnych odstępach. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych szypułkowy 10 szt. co 10 m Wjazdy na pola, Nie stwierdzono. 24 dość wąski pas drogowy, Nasadzenia możliwe po uzgodnieniu z okolicznymi rolnikami. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową

c. Wartości kulturowe Dość duża wartość krajobrazowa. 5. Zdjęcia Fot. 1 Ferma wiatrowa w okolicy szpaleru. Fot. 2 Drzewa z uszkodzeniami mechanicznymi przy szyi korzeniowej spowodowanych najprawdopodobniej podczas przebudowy drogi. 25

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 8 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2398D Opis: Nieregularna aleja topolowa z domieszką innych gatunków drzew liściastych głównie brzóz, jesionów, dębów oraz licznych krzewów tworzących po prawej stronie zwarty pas. Część młodych drzew i krzewów w dalszym fragmencie drogi zostało usuniętych. Zadrzewienie rozpoczyna się od przejazdu nad autostradą A4. Aleja kończy się na granicy lasu. Dalej pojedyncze drzewa. Droga prowadzi w k. Żarskiej Wsi. Koordynaty GPS: 1) N: 51 10'51.8'' E: 15 5'19.26''; 2) N: 51 10'56.62'' E: 15 5'18.45''; 3) N: 51 11'14.6'' E: 15 5'47.48'' Długość: 890 m Szerokość: 10,5 m Rozstaw drzew: co 6-8 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: od 3,3 do 4 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. Prawa str. 28 7 0 2 0 0 14 0 0 0 0 0 0 51 % 54,9 13,73 0 3,922 0 0 27,5 0 0 0 0 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 0 1 0 0 0 8 0 0 0 0 0 0 0 9 % 0 11,11 0 0 0 88,9 0 0 0 0 0 0 0 100 Obwody 201, 80, 146, 142 85 0 0 0 107, 146 57, 65, 74 0 0 0 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40% ) Brak Brak Opis: Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych klon zwyczajny, 100 szt. / co 8 m Wjazdy na pola. lipa, dąb, jarząb Linia średniego napięcia. Nie stwierdzono. Krzewy rosnące po prawej stronie drogi. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową c. Wartości kulturowe 26

Wzdłuż drogi prowadzi szlak rowerowy. 5. Zdjęcia Fot. 1 Dwa jesiony wyrastające z tego samego odziomka. Fot. 2 Widok ogólny na zadrzewienie, w tle widoczne wiatraki. Fot. 3 Aleja kończy się na granicy lasu. 27

Topola osika Olsza czarna Jabłoń domowa Wiąz szypułkowy Lipa drobnolistna Wierzba biała Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 9 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2394D Opis: Fragmenty nasadzeń alejowych, pojedyncze drzewa, zlokalizowane wzdłuż drogi. Zinwentaryzowano regularny układ alejowy na końcu przebiegającego przez wieś odcinka drogi. Koordynaty GPS: 1) N: 51 11'42.41'' E: 15 7'0.88''; 2) N: 51 11'40.21'' E: 15 6'48.73''; 3) N: 51 11'38.54'' E: 15 6'46.55'' Długość: 500 m Szerokość: 4,8 m Rozstaw drzew: zróżnicowany Odległość drzew od krawędzi jezdni: 0,8 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: od wschodu na zachód). Suma Ilość szt. 0 0 0 0 0 11 2 1 4 0 1 1 0 20 Prawa str. % 0 0 0 0 0 55 10 5 20 0 5 5 0 100 Ilość szt. Lewa str 10 2 0 0 0 14 10 0 4 1 1 0 4 46 % 21,74 4,348 0 0 0 30,4 21,7 0 8,696 2,17 2,174 0 8,7 100 Obwody 178, 168, 180 0 0 0 0 0 0 0 190 0 0 0 74 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80% ) Brak Brak Opis: Układ zadrzewień nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych - - Wjazdy na posesje, Nie stwierdzono. Linie napowietrzne. Wąski pas drogowy. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową c. Wartości kulturowe Wzdłuż drogi prowadzi szlak św. Jakuba oraz szlak rowerowy. 28

5. Zdjęcia Fot. 1 Końcowy fragment drogi z regularną aleją. 29

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna Robinia akacjowa Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 10 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: Opis: Szpaler dębów tworzących niewielkie zadrzewienie liniowe przy drodze w okolicy m. Gronów. Oprócz dębów występują również jabłoń oraz czereśnie. Droga łączy się zaleją topolową Pokrzywnik Gronów na wysokości przystanku autobusowego. Oprócz zadrzewienia przy drodze znajdują się pojedyncze drzewa (głownie robinie i jesiony). Niewielkie skupisko drzew znajduję się również po prawej stronie końcowego fragmentu drogi. Koordynaty GPS: 1) N: 51 11'22.03'' E: 15 8'9.53''; 2) N: 51 11'12.23'' E: 15 8'0.45' Długość: 350 m Szerokość: 5,8 Rozstaw drzew: 3,6 - m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 3,8 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z północy na południe). Suma Ilość szt. 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 2 Prawa str. % 0 0 0 0 0 50 0 50 0 0 0 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 0 9 0 0 0 1 0 0 0 3 1 0 0 14 % 0 64,29 0 0 0 7,14 0 0 0 21,4 7,143 0 0 100 Obwody 0 93, 156, 53, 79, 391 0 0 0 0 0 0 0 115, 135 174 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): Fragmenty (60 80%) Brak Brak Opis: Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych - - Wąski pas drogowy, Linia napowietrzna. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową o obwodzie 391 kwalifikuje się do objęcia ochroną jako pomnik przyrody. Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe 30

5. Zdjęcia Fot. 1 Grupa dębów tworzy nieregularne zadrzewienie. Fot. 2 Widok ogólny na zadrzewienie. 31

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 11 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2390D Opis: Nieregularne fragmenty zadrzewień liniowych złożone głównie z samosiewów dębu szypułkowego od miejscowości Gronów do wiaduktu nad autostradą A4 (przed miejscowością Przesieczany). Miejscami większe grupy drzew. Układ nasadzeń nieregularny. Liczne młode osobniki. Koordynaty GPS: 1) N: 51 11'28.86'' E: 15 8'44.15''; 2) N: 51 12'10.85'' E: 15 8'43.78'' Długość: 1300 m Szerokość: 12 m Rozstaw drzew: co kilka metrów Odległość drzew od krawędzi jezdni: ok. 4 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. Prawa str. 0 19 0 0 0 1 0 0 0 4 0 0 0 24 % 0 79,17 0 0 0 4,17 0 0 0 16,7 0 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 0 26 0 0 0 1 2 0 0 1 0 0 0 30 % 0 86,67 0 0 0 3,33 6,67 0 0 3,33 0 0 0 100 Obwody 0 54, 140, 200 0 0 0 0 47 0 0 67 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Brak Brak Opis: Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych szypułkowy, 200 szt. co 10 m Wjazdy na pola. lipa, klon W początkowym fragmencie linia napowietrzna. Nie stwierdzono. Nie stwierdzono. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową c. Wartości kulturowe 5. Zdjęcia 32

Fot. 1 Nieregularne grupy drzew budujące zadrzewienie liniowe. Fot. 2 Pomiędzy skupinami drzew możliwe nasadzenia. 33

Śliwa Grusza pospolita Ochech włoski czereśnia ptasia Lipa drobnolistna Sosna zwyczajna Brzoza brodawkowata wyniosły Robina akacjowa Klon zwyczajny Olsza czarna szypułkowy Topola Simona Gatunek ANKIETA NR 12 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: Powiat, 2390 D Opis: Nieregularne zadrzewienia oraz pojedyncze drzewa rosnące przy drodze od końca alei dębów w m. Gronów do wsi Sławnikowice. Drzewem o szczególnych walorach jest pomnikowa lipa we wsi Gronów. Wiele nasadzeń wykonanych przez mieszkańców (klony, brzozy sosny). Droga przebiega obok dwóch niewielkich zadrzewień. Koordynaty GPS: 1) N: 51 11'17.07'' E: 15 8'50.46''; 2) N: 51 11'19.78'' E: 15 8'59.92''; 3) N: 51 11'17.91'' E: 15 9'16.17''; 4) N: 51 11'18.35'' E: 15 9'24.31''; 5) N: 51 10'58.18'' E: 15 10'13.05''; 6) N: 51 10'59.25'' E: 15 10'16.98'' Długość: 1900 m Szerokość: 12 m Rozstaw drzew: zróżnicowane Odległość drzew od krawędzi jezdni: ok. 4 m (pomnikowa lipa 3,7) 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. Prawa str. 0 1 3 3 0 21 0 0 3 2 2 2 0 37 % 0 2,703 8,11 8,108 0 56,8 0 0 8,108 5,41 5,405 5,405 0 100 Ilość szt. Lewa str 1 5 0 17 1 20 13 13 1 0 0 0 1 72 % 1,389 6,944 0 23,61 1,39 27,8 18,1 18,06 1,389 0 0 0 1,4 100 Obwody 240 b.d. b.d. młode drzewa b.d. 153, 145, 105, 97 młode drzewa młode drzewa 528 (pomnik) b.d. b.d. b.d. b.d. b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Susz w koronach części jesionów. Wykaz drzew problemowych: Lipa drobnolistna (pomnik przyrody) korona z rozwidleniami v kształtnymi. Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Zdjąć susz Zalecane wiązanie elastyczne. Opis: Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych - - Wjazdy na pola. Uznana za pomnik przyrody lipa drobnolistna o obwodzie 528 cm najprawdopodobniej tzw. zroślak powstała w 34 Linie napowietrznie, Wąski pas drogowy. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową

wyniku zrośnięcia się kilku drzew. Nie stwierdzono. 5. Zdjęcia c. Wartości kulturowe Fot. 1 Pomnikowa lipa w m. Gronów. Fot. 3 Nieregularne zadrzewienia tworzą najczęściej jesiony. Fot. 2 Rozwidlenie v kształtne pni pomnikowej lipy należy zabezpieczyć przed rozłamaniem wiązaniem elastycznym. 35

Topola osika Robinia akacjowa Wiąz szypułkowy czereśnia ptasia Lipa drobnolistna Olsza czarna Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola odm. Italica Gatunek ANKIETA NR 13 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: Gmina (?) Opis: Nieregularne fragmenty zadrzewień liniowych wraz z fragmentami alei lipowo jesionowo dębowej oraz licznymi grupami drzew w m. Sławnikowice. Liczne nasadzenia o charakterze ozdobnym wykonane przez mieszkańców. Większość drzew budujących dawną aleje znajduje się po lewej stronie drogi (kierunek ze wschodu na zachód). Podczas inwentaryzacji alei pominięto 2 zwarte grupy drzew. Koordynaty GPS: 1) N: 51 10'58.77'' E: 15 10'18.47''; 2) N: 51 10'59.88'' E: 15 10'19.74''; 3) N: 51 11'5.49'' E: 15 10'14.36''; 4) N: 51 11'17.56'' E: 15 9'38.58''; 5) N: 51 11'21.67'' E: 15 9'28.01''; 6) N: 51 11'23.3'' E: 15 9'18.73''; 7) N: 51 11'24.93'' E: 15 9'12.53''; 8) N: 51 11'25.99'' E: 15 9'6.98''; 9) N: 51 11'25.51'' E: 15 9'0.13''; 10 N: 51 11'21.43'' E: 15 8'46.77'' Długość: 2150 m Szerokość: 4,5 m Rozstaw drzew: nieregularny Odległość drzew od krawędzi jezdni: 1,3 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0 2 Prawa str. % 0 0 0 0 0 50 0 0 50 0 0 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 1 5 0 0 0 12 0 1 17 0 2 5 0 43 % 2,326 11,63 0 0 0 27,9 0 2,326 39,53 0 4,651 11,63 0 100 Obwody 0 374, 260, 305 0 0 0 208 0 0 282, 249, 102, 223, 346 0 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono. Potencjalne stanowisko kwietnicy okazałej i pachnicy dębowej. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Susz w koronach Wykaz drzew problemowych: Na pniu jednej z lip widoczne podłużne pęknięcie pomiędzy rozwidleniem. Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Zdjąć susz z koron. Konieczne dalsze badania, zalecane wiązanie elastyczne. Opis: Układ zadrzewienia mocno nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Lipa, dąb 15 szt. / min 8 m Wjazdy na posesje. szypułkowy nasadzenia możliwe po Napowietrzne linie energetyczne i telefoniczne, 36

uzgodnieniach z okolicznymi mieszkańcami. Lampy oświetleniowe, Wąski pas drogowy. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Część drzew o wymiarach pomnikowych. c. Wartości kulturowe Dość duża wartość krajobrazowa drzew. 5. Zdjęcia Fot. 1 Nieregularne grupy drzew budujące zadrzewienie liniowe. Lipa z rozwidleniem v- kształtnym. 37

Topola osika Wierzba biała Świerk czereśnia ptasia Lipa drobnolistna Śliwa domowa Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny Buk zwyczajny szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 14 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2388D Opis: Różnogatunkowa aleja pomiędzy m. Jerzmanki, a Gozdaninem. Pierwszy fragment obsadzony jesionami wyniosłymi z domieszką brzóz, dalsze klonowe. Miejscami nieregularne grupy dębów oraz brzóz, a także krzewiaste formy wierzb (w większości młode osobniki). Koordynaty GPS: 1) N: 51 8'11.21'' E: 15 3'50.4''; 2) N: 51 8'6.99'' E: 15 4'45.94''; 3) N: 51 8'2.7'' E: 15 5'8.78''; 4) N: 51 7'59.01'' E: 15 5'34.16''; 5) N: 51 8'2.56'' E: 15 6'1.11''; 6) N: 51 8'1.51'' E: 15 6'31.17'' Długość: 3150 m Szerokość: 11,4 m Rozstaw drzew: 3,8-4,7(klony) - 8,6 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 2,3 (klony)- 3,3 (jesiony) 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z zachodu na wschód). Suma Ilość szt. Prawa str. 0 21 0 123 8 160 9 2 0 4 1 10 6 344 % 0 6,105 0 35,76 2,33 46,5 2,62 0,581 0 1,16 0,291 2,907 1,7 100 Ilość szt. Lewa str 0 6 2 84 4 228 7 0 1 0 0 1 2 335 % 0 1,791 0,6 25,07 1,19 68,1 2,09 0 0,299 0 0 0,299 0,6 100 Obwody 0 112, 239 b.d 126, 160, 67.5 116, 74, 139, b.d b.d b.d b.d 263, 420 58 92, 192, 150, 120, 123, 88, 137 114, 112, 93.5, 172, 80.5, 112.5, 131, 117, 70, 71.5 97, b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Część jesionów z suszem w koronach. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): pełna zwara (0-20%) Zdjąć susz konarowy z koron jesionów. Brak Opis: Miejscami układ alejowy zaburzony przez grupy drzew. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Klon zwyczajny, 200 szt. co 8 m Wjazdy na pola i posesje. 38

lipa, dąb szypułkowy, wierzba W początkowym fragmencie linia średniego napięcia. W m. Gozdanin lampy oświetleniowe, linie napowietrzne. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe Wzdłuż drogi bieganie szlak turystyczny. 5. Zdjęcia Fot. 1 Początkowy fragment alei obsadzony został jesionami. Fot. 2 Znaczna część alei graniczy z polami uprawnymi. Fot. 3 Wierzba biała o obwodzie niespełna 440 cm. Fot. 4 Fragment alei obsadzony klonami zwyczajnymi. 39

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny błotny szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 15 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: (gmina?) 022507_2.0005.58 Opis: Aleja dębów błotnych położonych na terenie kompleksu leśnego rozciągającego się na północ pomiędzy wsią Jerzmianki, a miejscowością Gozdanin. Drzewostan alei budują niemal wyłącznie dęby błotne, niewielką domieszkę stanowią młode brzozy. Aleja naprzemianległa. Koordynaty GPS: 1) N: 51 8'8.72'' E: 15 5'13.12''; 2) N: 51 8'10.72'' E: 15 5'30.39''; 3) N: 51 8'13.69'' E: 15 5'36.13'' Długość: 480 m Szerokość: 6,25 m Rozstaw drzew: 9,5 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: ok. 1,7 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. 0 0 48 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 48 Prawa str. % 0 0 100 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 100 Ilość szt. 0 0 43 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 45 Lewa str % 0 0 95,6 0 0 0 4,44 0 0 0 0 0 0 100 Obwody 0 0 230, 194, 195.5, 187, 225, 206, 162 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: błotny (Quercus palustris) charakterystyczny dla terenów nadrzecznych Ameryki Północnej gatunek, o dość ciekawym pokroju. Nieco podobny do dębu czerwonego, jednak łatwo go rozróżnić po mniejszych, mocniej powcinanych liściach. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. 5 drzew o obniżonej żywotności (susz do 40% ubytki przy odziomkach). 1 drzewo martwe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta pełna (0-20%) Usunięcie zawieszonych konarów i części suchych zabieg ograniczyć do minimum z uwagi na konieczność zachowania charakterystycznego pokroju drzewa. Brak Opis: Układ zadrzewienia w pełni zachowany. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych błotny 5 szt. co 10 m nie stwierdzono 40

b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe Wzdłuż alei biegnie szlak rowerowy. 5. Zdjęcia Fot. 1 W koronach części drzew widoczne zawieszone konary. Fot. 2 Widok ogólny na aleję. Fot. 3 Charakterystyczne liście dębu błotnego. Fot. 4 Wzdłuż alei biegnie szlak rowerowy. 41

Topola osika Wierzba iwa i biała Jabłoń domowa Grusza pospolita Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 16 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2398D Opis: Nieregularne fragmenty alei i zadrzewień pomiędzy miejscowościami Gozdanin- Buszów Trójca. Drzewostan budują tu topole, jesiony oraz inne drzewa liściaste. Na odcinku przecinającym niewielki kompleks leśny pojawiają się liczne samosiewy dębów, brzóz, osik i innych drzew liściastych oraz krzewy. W koronie drogi w tym fragmencie pojawiają się jesiony oraz jawory. Bardziej regularne nasadzenia znajdują się przy m. Trójca. Miejscami duże luki w nasadzeniach. Koordynaty GPS: Długość: 2725 m Szerokość: 11 m Rozstaw drzew: zróżnicowana; co 5-12 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 1,2-2 (osika) - 3,8 od krawędzi (topola) 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. Prawa str. 3 4 0 4 1 10 4 7 0 0 0 3 0 36 % 8,333 11,11 0 11,11 2,78 27,8 11,1 19,44 0 0 0 8,333 0 100 Ilość szt. Lewa str 7 6 0 0 2 7 5 0 1 1 1 0 1 31 % 22,58 19,35 0 0 6,45 22,6 16,1 0 3,226 3,23 3,226 0 3,2 100 Obwody 244 115, 163, 81 0 173, 206 203 148 75 0 0 0 178 124 142 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Szusz w koronach topoli Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Zdjęcie suszu, Brak Opis: Usunięcie części krzewów zawężających pole widzenia na zakrętach(z korony drogi). Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Klon, lipa, dąb 200 szt. co 10 m, nasadzenia Wjazdy na pola i na posesje. szypułkowy, jarząb wskazane po remoncie drogi. Napowietrzne linie k. m. Trójca. Lampy oświetleniowe k. m. Trójca. Istniejące zadrzewienia. 42

b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe Nie stwierdzono. 5. Zdjęcia Fot. 1 Suche konary w koronach nielicznych topoli. Fot. 2 Jabłoń pozostałość po dawnej alei drzew owocowych. Widoczne również liczne krzewy. Fot. 3 Klony i jawor rosnące na zakręcie drogi. 43

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 17 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2398D Opis: Fragment alei jesionów pensylwańskich przy miejscowości Pokrzywnik przy drodze biegnącej od wsi Trójca. Na pozostałym fragmencie brak regularnych nasadzeń, a jedynie nieregularne grupy krzewów i drzew oraz pojedyncze okazy dębów. Przed miejscowością Pokrzywnik po prawej stronie większa grupa drzew złożona głównie z brzóz, dębów i topoli osiki. W koronie drogi rosną liczne krzewy. Koordynaty GPS: 1) N: 51 10'21.89'' E: 15 5'20.56''; 2) N: 51 10'20.11'' E: 15 5'20.98''; 3) N: 51 10'18.56'' E: 15 5'26.02''; 4) N: 51 10'13.92'' E: 15 5'33.37''; 5) N: 51 10'6.58'' E: 15 5'49.67''; 5) N: 51 9'41.74'' E: 15 6'13.45'' Długość: 1690 m Szerokość: 10,5 m Rozstaw drzew: co 9 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: ok. 4 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. 0 7 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 Prawa str. % 0 100 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 0 4 0 0 0 0 2 14 3 0 0 0 1 24 % 0 16,67 0 0 0 0 8,33 58,33 12,5 0 0 0 4,2 100 Obwody 0 65 0 0 0 0 0 142, 145, 53, 67 0 0 0 0 161, 67, 64 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Brak Brak Opis: Oprócz nasadzeń jesionów układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Klon, lipa, dąb 100 szt. co 10 m Wjazdy na pola. szypułkowy, jarząb szwedzki Linie napowietrzne w m. Pokrzywno. Nie stwierdzono. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową 44

Nie stwierdzono. 5. Zdjęcia c. Wartości kulturowe Fot. 1 Fragment nasadzeń jesionów pensylwańskich. Na pierwszym planie lipa. 45

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 18 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2398D Opis: Odcinki alei lipowej oraz topolowej znajdującej się przy drodze od m. Gozdanin do granicy gminy Zgorzelec. Przy wyjeździe z miejscowości Gozdanin znajdują się pojedyncze lipy oraz topole. Za miejscowością droga przebiega przez fragment zadrzewienia, tam znajduje się krótki odcinek alei lipowej. Za zadrzewieniem znajduje się luka w nasadzeniach o długości ok. 100 m. Po niej następuje mocno prześwietlony fragment alei lipowej. Działania te polegały na usunięciu części przewodników lip. Średnica usuniętych przewodników nie przekraczała 30 cm. Oprócz lip i topoli aleję budują pojedyncze jesiony, dęby, brzozy oraz drzewa owocowe. Koordynaty GPS: 1) N: 51 7'49.77'' E: 15 7'15.54''; 2) N: 51 7'43.64'' E: 15 7'19.32''; 3) N: 51 7'41.12'' E: 15 7'26.21''; 4) N: 51 7'33.02'' E: 15 7'48'' Długość: 870 m Szerokość: 12 m Rozstaw drzew: co 10, 5 topole; 4 8 lipy Odległość drzew od krawędzi jezdni: 1,2 (jabłonie - 3, 7 4, 3 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z zachodu na wschód). Suma Ilość szt. Prawa str. 42 0 0 0 0 0 0 0 10 0 1 0 0 53 % 79,25 0 0 0 0 0 0 0 18,87 0 1,887 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 58 6 0 0 0 0 2 2 58 0 2 1 1 130 % 44,62 4,615 0 0 0 0 1,54 1,538 44,62 0 1,538 0,769 0,8 100 Obwody 216, 170, 194 0 0 0 0 0 49, 151 78, 58, 124, 61, 67, 78, 84, 129 0 232, 209 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Topole zostały podkrzesane. Nasadzenia lipowe z uwagi na liczną ilość przewodników zostały mocno prześwietlone. Część cięć wykonano dość nieumiejętnie. Wykaz drzew problemowych: Jedna z topoli z wyłamaną koroną i ubytkami na pniu. Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40%) Zdjąć susz z topoli w m. Gozdanin. Do usunięcia Opis: Nasadzenia rozmieszczone na kilku odcinkach. Pomiędzy nimi luki. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych 46

Klon, lipa, dąb szypułkowy, jarząb szwedzki 150 szt. co 10 m Wjazdy na pola i posesje. W początkowym fragmencie linia napowietrzna oraz lampy oświetleniowe. Linia średniego napięcia w pobliżu granicy gminy. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe Nie stwierdzono. 5. Zdjęcia Fot. 1 Końcowy fragment przy granicy gminy obsadzony został topolami. Fot. 2 Fragment alei lipowej. Fot. 3 Aleja została mocno prześwietlona. Fot. 4 Wzdłuż drogi zachowało się kilka drzew owocowych. 47

Topola osika Wierzba biała Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola Simona Gatunek ANKIETA NR 19 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: Powiat, 2397 D Opis: Aleja brzozowo - topolowa pomiędzy miejscowością Jerzmanki, a rondem w kierunku Zgorzelca. (Zinwentaryzowano również odcinek drogi położony na ternie miasta Zgorzelec). Przy drodze znajdują się również pojedyncze dęby szypułkowe, w tym jeden o znacznych rozmiarach. Przy drodze posadzono topole Simona. W samej miejscowości Jerzmianki znajdują się pozostałości alei grusz (3 szt.). W dalszym fragmencie dość duże luki w nasadzeniach. Koordynaty GPS: 1) N: 51 8'32.26'' E: 15 2'51.77''; 2) N: 51 8'33.88'' E: 15 2'23.69''; 3) N: 51 8'42.96'' E: 15 2'3.45'' Długość: 1000 m Szerokość: 11, 5 m Rozstaw drzew: 9 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 3 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: ze wschodu na zachód). Suma Ilość szt. Prawa str. 21 2 0 0 0 0 33 0 0 0 0 0 0 56 % 37,5 3,571 0 0 0 0 58,9 0 0 0 0 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 4 5 0 0 0 0 21 0 0 0 0 3 0 33 % 12,12 15,15 0 0 0 0 63,6 0 0 0 0 9,091 0 100 Obwody 240 389, 103 0 0 0 0 115, 135, 85, 64, 67, 129 0 0 0 0 201 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Susz w koronach topoli. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): przerzedzona (41-60%) Zdjąć susz. Brak Opis: Układ zadrzewienia dość regularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Brzoza 100 szt. co 10 m Wjazdy na pola. brodawkowata W początkowym fragmencie średniego napięcia. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Najcenniejsze drzewo w alei - dąb szypułkowy o obwodzie 389 cm. 48

Nie stwierdzono. 5. Zdjęcia c. Wartości kulturowe Fot. 1 Przy drodze znajduje się dąb szypułkowy o obwodzie 389 cm. Fot. 2 Pomiędzy istniejącymi drzewami możliwe są nasadzenia. Fot. 3 Gatunkiem dominującym w alei są brzozy. Fot. 4 Aleja odznacza się dużymi walorami krajobrazowymi. 49

Złotokap Topola Simona Grab zwyczajny Grusza pospolita Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 20 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2387D Opis: Różnogatunkowa aleja przy drodze Zgorzelec Studniska Dolne. Inwentaryzowano fragment do granicy gminy. Z uwagi na występowanie licznych krzewów i siewek, a także odrostów z pni rytmika nasadzeń oraz granice alei miejscami mocno nieczytelne. Droga przecina w dwóch miejscach fragment lasu mieszanego. W pierwszym z nich brak alei. W obrębie drugiego, w koronie drogi aleja dębowa (dęby szypułkowe i czerwone). Końcowy fragment alei (do granicy gminy) topolowy z licznymi samosiewami klonów i dębów. Koordynaty GPS: 1) N: 51 7'45.02'' E: 15 2'17.32''; 2) N: 51 7'26.26'' E: 15 2'55.71''; 3) N: 51 7'0.72'' E: 15 3'36.3'' Długość: 2070 m Szerokość: (dęby 6 m), 12 15 m Rozstaw drzew: od 5 do 10 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: od 0, 6 m (fragment drogi w lesie) do 3, 2-5 m (pozostałe) 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z zachodu na wschód). Suma Ilość szt. Prawa str. 30 19 7 58 10 3 6 0 0 1 1 22 0 157 % 19,11 12,1 4,46 36,94 6,37 1,91 3,82 0 0 0,64 0,637 14,01 0 100 Ilość szt. Lewa str 29 12 2 40 7 5 4 0 2 0 0 19 4 124 % 23,39 9,677 1,61 32,26 5,65 4,03 3,23 0 1,613 0 0 15,32 3,2 100 Obwody 203, 92, 90, 170, 210, 186, 97, 133, 55 136, 59, 92, 168, 0 51 b.d. b.d. 200, 130, b.d. 165, 164 99, 108, 63 255, 291 103, 119, 69 50 59 169 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Przy drodze, na wysokości jednej z działek posadzono kilka sztuk złotokapów. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Susz w koronach topoli Simona, Na pniach topoli widoczne ślady po usuniętych konarach o śr. do 60 cm oraz martwica, Na pniach dębów widoczne ślady po kolizjach (ubytki powierzchniowe). Wykaz drzew do dalszych badań: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Zdjąć susz. Brak Opis: W przypadku alei dębów rozważyć zastosowanie barier energochłonnych lub/ i oznaczeń wraz z ograniczeniem prędkości oraz oznaczeń zawężenia skrajni. W przypadku ewentualnej wycinki problematycznego odcinka, drzewa zastąpić nowymi nasadzeniami dębowymi. Układ zadrzewienia dość nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych 50

szypułkowy 25 szt. / 10 m Wjazdy na pola. Liczne samosiewy. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe Nie stwierdzono. 5. Zdjęcia Fot. 1 Początkowy odcinek alei (od m. Zgorzelec). Fot. 2 Przy drodze posadzono m. in. złotokapy. Fot. 3 Aleja dębów na odcinku drogi przecinającej las. Fot. 4 Na pniach drzew widoczne ślady po usuniętych konarach. 51

Topola osika Kasztanowiec biały Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 21 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: działki nr: 022507_2.0008.156, 022507_2.0008.157, Lasy Państwowe (?) Opis: Aleja prowadząca od zabytkowego parku w m. Koźmin, w kierunku wsi Osiek Łużycki. Na przeważającym odcinku szpaler dębów. Teren parku wygrodzony. Oprócz starych drzew pojedyncze młodsze okazy. Aleja złożona z 4 odcinków. Ostatni z odcinków, prowadzący bezpośrednio do wsi Osiek Łużycki położony ok. 100 m od pozostałych. Drzewa rosną wzdłuż drogi polnej. Szpaler na jednym odcinku graniczy z zadrzewieniem złożonym z gatunków liściastych (wierzba, osika, dąb, klon, jesion). Koordynaty GPS: 1) N: 51 5'37.09'' E: 15 0'53.12''; 2) N: 51 5'35.01'' E: 15 0'42.3''; 3) N: 51 5'23.42'' E: 15 0'27.4''; 4) N: 51 5'25.37'' E: 15 0'12.32'; 5) N: 51 5'22.25'' E: 15 0'5.1''; 5) N: 51 5'16.66'' E: 15 0'2.1'' Długość: 1340 m Szerokość: 5-6 m Rozstaw drzew: pierwotnie co 10 m. obecnie miejscami nieregularny. Odległość drzew od krawędzi jezdni: 1,5 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: ze wschodu na południowy zachód). Suma Ilość szt. 0 77 0 0 3 0 0 1 0 0 0 0 81 Prawa str. % 0 95,1 0 0 3,7 0 0 1,2 0 0 0 0 100 Ilość szt. 0 18 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 18 Lewa str % 0 100 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 100 Obwody 297, 172, 302, 197, 310, 120, 134, 77, 247, 110, 189, 50 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Potencjalne stanowisko pachnicy dębowe i kwietnicy okazałej, liczne ptaki. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Większość drzew zdrowych. Na pniach drzew liczne ślady po usuniętych konarach, z martwicą, część drzew ze śladami uderzeń piorunów. Wykaz drzew problemowych: brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40%) Monitorować stan zdrowotny drzew. brak Opis: Układ zadrzewienia regularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych szypułkowy 30 szt. co 10 m Wjazdy na pola. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową 52

Jedna z cenniejszych alei w gminie. Rekomendowana do objęcia ochroną prawną. Aleja historyczna. 5. Zdjęcia c. Wartości kulturowe Fot. 1 Widok ogólny na aleję. Fot. 2 Odcinek prowadzący do wsi Osiek Łużycki. Fot. 3 Tablica informująca o monitoringu alei przez Lasy Państwowe. Fot. 4 Aleja przebiega przez obszary rolne. 53

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 22 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: działka nr 022507_2.0008.168 Opis: Aleja klonów w okolicy wsi Koźmin. Aleja przebiega przez obszary rolnicze. Aleja kończy się zjazdem do drogi nr 352. Koordynaty GPS: 1) N: 51 5'42.77'' E: 15 1'10.21''; 2) N: 51 5'50.56'' E: 15 1'15.07'' Długość: 200 m Szerokość: 5, 2 m Rozstaw drzew: co 6 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: ok. 1 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: ze wschodu na północny zachód). Suma Ilość szt. 0 0 0 24 0 0 0 0 0 0 0 0 0 24 Prawa str. % 0 0 0 100 0 0 0 0 0 0 0 0 0 100 Ilość szt. 0 0 0 30 0 0 0 0 0 0 0 0 0 30 Lewa str % 0 0 0 100 0 0 0 0 0 0 0 0 0 100 Obwody 0 0 0 109, 106, 0 0 0 0 0 0 0 0 0 140, 151, 164 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. 6 drzew zostało ogłowionych (przy warsztacie samochodowym). Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta pełna (0-20%) Brak Brak Opis: Nasadzenia regularne. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Klon zwyczajny 6 szt. co 6 m Wjazdy na pola. Nie stwierdzono. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową c. Wartości kulturowe Dość duża wartość krajobrazowa. 54

5. Zdjęcia Fot. 1 Część drzew zostało ogłowionych. Fot. 2 Drzewa stanowią siedlisko dla licznych ptaków. Fot. 3 Widok ogólny na aleje. Fot. 4 Aleja przebiega przez obszary rolnicze. 55

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 23 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: działka nr 022507_2.0008.165 Opis: Nieregularne fragmenty zadrzewień liniowych złożone głównie z lip, brzóz, dębów oraz jesionów. Aleja przebiega na zachód od wsi Koźmin przez obszary użytkowane rolniczo. Aleja kończy się na granicy zadrzewienia. Koordynaty GPS: 1) N: 51 5'42.57'' E: 15 1'3.9''; 2)N: 51 5'45.45'' E: 15 0'54.8''; 3) N: 51 5'47.05'' E: 15 0'45.98''; 4) N: 51 5'50.54'' E: 15 0'40.23'' Długość: 530 m Szerokość: 7 m Rozstaw drzew: 6 m (zróżnicowana) Odległość drzew od krawędzi jezdni: ok. 1, 5 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. Prawa str. 0 6 0 0 0 0 2 2 14 0 0 0 0 24 % 0 25 0 0 0 0 8,33 8,333 58,33 0 0 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 0 18 0 0 0 0 1 0 5 0 0 0 0 24 % 0 75 0 0 0 0 4,17 0 20,83 0 0 0 0 100 Obwody 0 83, 232, 260 0 0 0 254 194, 135 0 251, 213, 256, 314, 143 0 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Brak Brak Opis: Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Lipa drobnolistna 30 szt. co 10 m Wjazdy na pola. Nie stwierdzono. W początkowym fragmencie linia napowietrzna. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe 56

5. Zdjęcia Fot. 1 Początkowy fragment zadrzewienia budują lipy. Fot. 2 Układ nasadzeń jest nieregularny. Fot. 3 Widok ogólny na aleję. Fot. 4 Aleja przebiega przez obszary rolne. 57

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 24 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: Powiat, 2386D Opis: Fragmenty alei brzozowej przy drodze pomiędzy miejscowościami Koźmin i Kunów. Przy drodze znajdują się również pojedyncze samosiewy innych gatunków drzew i krzewów liściastych. Lepiej zachowany fragment alei znajduje się od strony Kunowa. Aleja o dużych walorach krajobrazowych. Koordynaty GPS: 1) N: 51 5'41.1'' E: 15 1'19.34''; 2) N: 51 5'53.17'' E: 15 1'26.34''; 3) N: 51 6'6'' E: 15 1'58.32''; 4) N: 51 6'5.65'' E: 15 2'15.78'' Długość: 1490 m Szerokość: 6,5 m Rozstaw drzew: 8 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: ok. 1 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z zachodu na wschód). Suma Ilość szt. Prawa str. 0 4 0 0 0 0 17 0 1 0 0 0 0 22 % 0 18,18 0 0 0 0 77,3 0 4,545 0 0 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 0 4 0 1 0 0 28 0 1 1 0 0 1 36 % 0 11,11 0 2,778 0 0 77,8 0 2,778 2,78 0 0 2,8 100 Obwody 0 0 0 0 0 0 101, 124, 144, 157 0 0 0 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Brak Brak Opis: Duże luki w nasadzeniach 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Brzoza 200 szt. co 8 m, drzewa należy Wjazdy na pola. brodawkowata sadzić 3 m od krawędzi (jeśli 2 linie średniego napięcia, szerokość działki będzie Konieczne wyznaczenie granic działki. wystarczająca) Nie stwierdzono. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową 58

c. Wartości kulturowe Duża wartość krajobrazowa zadrzewienia. 5. Zdjęcia Fot. 1 Regularne nasadzenia brzóz występują na krótkich odcinkach. Fot. 2 Drzewa rosną blisko krawędzi drogi, jednak ruch na opisywanej drodze jest niewielki. Fot. 3 Lepiej zachowany odcinek alei przed miejscowością Kunów. Fot. 5 Przy drodze oprócz brzóz występują samosiewy lip i dębów. 59

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny Kasztanowiec biały szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 25 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: Powiat, 2386D Opis: Kasztanowce oraz dęby rosnące przy drodze powiatowej prowadzącej od miejscowości Kunów. Aleja o cechach reprezentacyjnych. Trzy kasztanowce oraz dąb o obwodzie 455 cm, rosnące po lewej stronie zostały ogłowione. Drzewa rosną przed granicą miejscowości. Warto odnotować obecność 3 dębów szypułkowych rosnących w centrum rynku w Kunicach (drzewa pomnikowe). Koordynaty GPS: 1) N: 51 6'5.56'' E: 15 2'15.34''; 2) N: 51 6'6.04'' E: 15 2'27'' Długość: 230 m Szerokość: 7 m Rozstaw drzew: 8 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 1, 3 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z zachodu na wschód). Suma Ilość szt. 0 2 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 Prawa str. % 0 40 60 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 100 Ilość szt. 0 1 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 Lewa str % 0 25 75 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 100 Obwody 0 320, 231, 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 208, 455 322, 275, 243 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Część drzew ogłowiona. Wykaz drzew problemowych: 2 dęby w rynku, w Kunicach Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Brak Sprawdzić statykę, zastosować dodatkowe wiązania. Opis: Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych dąb szypułkowy 5 szt. co 8 m, nasadzenia Wjazdy na posesje, możliwe w początkowym Wjazd na drogę główną, fragmencie drogi, w lukach Sieci napowietrzne, między drzewami. Słupy oświetleniowe. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Cenne zadrzewienie, niestety wartość krajobrazowa i przyrodnicza drzew obniżona poprzez wykonane ogłowienia. 60

c. Wartości kulturowe Aleja historyczna o cechach reprezentacyjnych. Obecnie w zaniku. 5. Zdjęcia Fot. 1 Po prawej ogłowiony dąb o obwodzie 455 cm. Fot. 2 Ogłowione kasztanowce. Fot. 3 Skrzyżowanie z drogą pomiędzy Tylicami, a Małą Wsią Dolną. Fot. 4 Również i tu liście kasztanowców porażone są przez szrotówka. 61

Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Grab zwyczajny Olsza czarna Buk zwyczajny szypułkowy Gatunek ANKIETA NR 26 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: Powiat, 2383D Opis: Aleja lipowa przy drodze powiatowej pomiędzy Kunowem, a Tylicami. Zachowane aleje lipowe cechuje duża wartość przyrodnicza, krajobrazowa i historyczna. Drzewa rosną blisko krawędzi drogi. Koordynaty GPS: 1) N: 51 5'49.84'' E: 15 2'24.08''; 2) N: 51 6'9.88'' E: 15 2'13.51''; 3) N: 51 6'29.6'' E: 15 2'3.59'' Długość: 1320 m Szerokość: 8 m Rozstaw drzew: 8 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: ok. 1 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z północy na południe). Suma Ilość szt. Prawa str. 8 1 2 1 0 1 0 53 0 0 0 66 % 12,12 1,52 3,03 1,52 0 1,52 0 80,3 0 0 0 100 Ilość szt. 0 0 0 0 0 0 0 53 0 0 0 53 Lewa str % 0 0 0 0 0 0 0 100 0 0 0 100 Obwody 247 211, 129 0 178 0 0 0 253, 305, 328, 210, 202, 0 0 0 226, 227 336, 335, 326, 356, 341, 420, 402 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono. potencjalne stanowisko pachncy dębowej oraz kwietnicy okazałej. Wymagane bardziej dokładne badania. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Większość drzew podkrzesana, na pniach widoczne ślady po usuniętych bądź wyłamanych konarach, Niektóre drzewa z ubytkami. 5 lip ogłowionych. Wykaz drzew problemowych: Część lip kwalifikuje się do systematycznych przeglądów. Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40%) Monitorować stan drzew o obniżonej żywotności. Usunąć odrosty lip. W przypadku lip z wadliwym pokrojem zastosować wiązania. Monitorować stan bryły korzeniowej i pni. Opis: Układ zadrzewienia regularny. 4. Rekomendowane działania ochronne Z uwagi na niewielka odległość drzew rosnących od krawędzi drogi rekomenduje się zastosowanie ograniczeń prędkości, tablic informacyjnych o możliwej kolizji z drzewami oraz barier energochłonnych, a także nasadzenia drzew w dalszej odległości od drogi, jednak w sposób nawiązujący do układu historycznego. a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Lipa 50 szt. co 10 m Wjazdy na pola i posesje, Drzewa sadzić w lukach, po wcześniejszym 62

sprawdzeniu szerokości działki. Zjazdy na drogi podporządkowane, Dwie linie średniego napięcia. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Bez wątpienia jedna z najcenniejszych alei na terenie gminy. Proponowana do objęcia ochroną jako pomnik przyrody. c. Wartości kulturowe Duża wartość krajobrazowa, przyrodnicza i historyczna zadrzewienia. 5. Zdjęcia Fot. 1 Widok ogólny na aleję Fot. 2 Aleję cechuje duża wartość krajobrazowa. Na pniach widoczne ślady po usuniętych konarach. Fragment alei w miejscowości Tylice. 63

Topola osika Kasztanowiec biały Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 27 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: gmina, ul. Lipowa Opis: Pozostałości alei lipowej przy drodze prowadzącej do XIX w. pałacu w Kunowie. W początkowym fragmencie przy drodze rośnie szpaler kasztanowców. W dalszym fragmencie aleja przebiega przez obszary rolne oraz osiedle domków jednorodzinnych, aż do skrzyżowania z drogą asfaltową prowadzącą do Zgorzelca. Na tym odcinku cześć drzew została ogłowiona, a pozostałe drzewa podkrzesane. Najmocniej zdewastowana aleja w gminie. Koordynaty GPS: 1) N: 51 6'14.63'' E: 15 2'34.49''; 2) N: 51 6'14.45'' E: 15 2'31.64''; 3) N: 51 6'18.03'' E: 15 2'24.67''; 4) N: 51 6'18.54'' E: 15 2'10.8'' Długość: 500 m Szerokość: 8 m Rozstaw drzew: co 5 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 0, 5-1, 5 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: ze wschodu na zachód). Suma Ilość szt. 0 0 0 0 0 0 0 0 26 0 0 0 0 26 Prawa str. % 0 0 0 0 0 0 0 0 100 0 0 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 0 0 0 0 0 0 0 0 35 0 0 4 0 39 % 0 0 0 0 0 0 0 0 89,74 0 0 10,26 0 100 Obwody 0 0 0 0 0 0 0 0 444, 143, 110, 248 0 0 242, 197 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Potencjalne siedlisko pachnicy dębowej i kwietnicy okazałej. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości podkrzesane Ok. 10 drzew ogłowiono, Jedna lipa wyłamana, Jedna lipa martwa (ogłowiony pień). Kasztanowiec z wypróchnieniem wewnątrz pnia. Wykaz drzew problemowych: Podkrzesane drzewa mogą w czasie listnienia ulegać złamaniu. Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40%) Monitorować stan zdrowotny drzew, Przeciwdziałać dalszej dewastacji. Wykonać fachowe pielęgnacje poprawiające statykę przedmiotowych drzew. Monitorować stan zdrowotny drzew. Opis: Układ zadrzewienia - regularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych 64

Lipa drobnolistna 10 szt. co 5 m Wjazdy na pola i posesje. Drzewa sadzić w lukach. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Mimo dewastacji aleja kwalifikuje się do objęcia ochroną prawną jako pomnik przyrody. c. Wartości kulturowe Aleja historyczna, związana kompozycyjnie z pobliskim pałacem. 5. Zdjęcia Fot. 1 Początkowy fragment alei (po lewej szpaler kasztanowców). Fot. 2 Ogłowione i podkrzesane drzewa. Fot. 3 Widok ogólny na aleję. Fot. 4 Ogłowione drzewa przy wyjeździe na drogę główną. 65

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 28 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: (?) działka nr 022507_2.0009.22/2 Opis: Historyczna alei lip koło m. Kunów. Aleja stanowi przedłużenie nasadzeń biegnących od pałacu, w które przecięte zostały drogą powiatową nr 2383D. Aleja przebiega przez tereny rolne, a w dalszym fragmencie przez zadrzewienie z pozostałościami dawnych stawów. Aleja kończy się na przecięciu z drogą 352. Rytmika nasadzeń uległa zatarciu na skutek wypadaniu kolejnych drzew, a także rozwojowi licznych pędów odroślowych, których część osiągnęła znaczne rozmiary i należy je traktować jako osobne drzewa. Podobnie rzecz ma się z samosiewami. Koordynaty GPS: 1) N: 51 6'18.61'' E: 15 2'10.24''; 2) N: 51 6'20.32'' E: 15 1'32.31''; 3) N: 51 6'23.38'' E: 15 1'22.79''; 4) N: 51 6'28.91'' E: 15 1'11.35''; 5) N: 51 6'28.07'' E: 15 0'58.21'' Długość: 1520 m Szerokość: 7,5 m Rozstaw drzew: 9 10 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: ok. 2 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: ze wschodu na zachód). Suma Ilość szt. 0 22 0 0 0 0 0 144 0 0 0 0 166 Prawa str. % 0 13,3 0 0 0 0 0 86,7 0 0 0 0 100 Ilość szt. 0 39 0 0 0 0 2 139 2 0 0 0 182 Lewa str % 0 21,4 0 0 0 0 1,1 76,4 1,1 0 0 0 100 Obwody 0 44, 148, 122, 112, 263, 69, 66 0 0 0 0 0 260, 447, 213, 325, 230, 190, 287, 253, 193, 180, 275 0 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Potencjalne siedlisko pachnicy dębowej i kwietnicy okazałej. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w zróżnicowanym stanie zdrowotnym Część drzew z wyłamanymi przewodnikami, ubytkami kominowymi. Większość drzew wypuściła liczne pędy odroślowe, z których część osiągnęła znaczne rozmiary. Wykaz drzew problemowych: Liczne osłabione drzewa. Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40%) W przypadku chęci rewitalizacji alei konieczne wydaje się wycięcie części odrostów (pozostawiając najsilniejsze). Całkowite usunięcie odrostów i samosiewów wydaje się bezzasadne. Usunąć część gałęzi utrudniających przemieszczanie się drogą. Usunąć dzikie wysypisko. Konieczny monitoring drzew, Opis: Z uwagi na niewielki ruch na przedmiotowej drodze drzewa te nie stanowią poważnego zagrożenia. Układ nasadzeń uległa zatarciu na skutek wypadaniu drzew alejowych, a także rozwojowi licznych pędów odroślowych, których część osiągnęła znaczne rozmiary oraz samosiewów. 66

4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych lipa drobnolistna 20 szt. co 10 m Wjazdy na pola. W początkowym fragmencie linia napowietrzna. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Aleja historyczna o dużej wartości przyrodniczej. c. Wartości kulturowe Aleja stanowi element większego układu przestrzennego. 5. Zdjęcia Fot. 1 Pomiędzy lipami widoczna duża ilość młodych siewek i odrostów. Fot. 2 Fragment bardziej regularnej alei. Fot. 3 Przy drodze znajduje się dzikie wysypisko śmieci. Fot. 4 Obecnie dostęp do drogi został zablokowany (najpewniej ma to przeciwdziałać nielegalnym składowaniu śmieci). 67

Wierzba iwa Kasztanowiec biały Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 29 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2385D Opis: Pozostałości alei topolowej przy drodze pomiędzy miejscowościami: Kolonia Osiek Łużycki, Osiek Łużycki i Koźlice. Najbardziej regularny odcinek za Kolonią Osieka. W samej miejscowości Osiek Łużycki, przy drodze pojedyncze drzewa, w tym część młodych posadzonych przez mieszkańców. Warto odnotować obecność 4 dębów rosnących na placu, w pobliżu przedmiotowej drogi. Ich obwody: 268, 214, 415 dąb szypułkowy, 308 dąb czerwony. W miejscowości Koźlice, aż do zjazdu do drogi nr 352 grupy drzew, które nie stanowią układów alejowych. Warto zaznaczyć obecność 2 kasztanowców o obwodach 247, 306 cm, a także wierzba biała 251, 267 cm (za miejscowością Koźlice). Koordynaty GPS: 1) N: 51 4'5.36'' E: 15 0'17.8''; 2) N: 51 4'18.61'' E: 15 0'6.72''; 3) N: 51 4'39.28'' E: 15 0'1.95''; 4) N: 51 5'13'' E: 14 59'40.45''; 5)N: 51 5'15.4'' E: 14 59'40.38''; 6) N: 51 5'15.4'' E: 14 59'40.38''; 7) N: 51 5'39.74'' E: 14 59'25.34'' Długość: 3200 m Szerokość: 9 m Rozstaw drzew: co 5 do 17 m (luki) Odległość drzew od krawędzi jezdni: 3-7,8 m od krawędzi 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. 49 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 50 Prawa str. % 98 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 100 Ilość szt. 32 2 0 0 1 0 0 0 0 0 1 1 37 Lewa str % 86,5 5,4 0 0 2,7 0 0 0 0 0 2,7 2,7 100 Obwody 286, 378, 286, 174, bd 0 0 0 bd 0 0 0 0 bd 0 212, 237 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Susz konarowy nad drogą do usunięcia (m. Osiek Łużycki) Wykaz drzew problemowych: Dwie topole za m. Osiek Łużycki ze znacznym suszem w koronie. Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Usunąć susz konarowy. Rozważyć wymianę topoli na inne gatunki drzew. Usunąć susz. Opis: Układ zadrzewienia mocno fragmentaryczny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych lipa, klon, inne 150 szt. co 10 m Wjazdy na pola. rodzime gatunki Linie napowietrzne, w tym wysokiego napięcia. drzew liściastych. Słupy oświetleniowe, 68 Wjazdy na posesje.

b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe Nie stwierdzono. 5. Zdjęcia Fot. 1 Susz w koronach topoli. Fot. 2 Zachowany fragment alei. Fot. 3 Kasztanowce w m. Koźlice Fot. 4 Dęby szypułkowe w m. Osiek Łużycki. 69

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 30 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2384D Opis: Aleja pomiędzy miejscowością Osiek Łużycki, a Radomierzycami. Początkowo, przy drodze brak nasadzeń, poza nielicznymi fragmentami alei topolowej. Dalszy fragment o charakterze zadrzewienia liniowego złożonego z krzewów, odrostów lip oraz samosiewów gł. dębów, które tworzą gdzieniegdzie zwarte grupy. Miejscami znacznie zawężają skrajnie drogi. W końcowym fragmencie, przed wsią Radomierzyce, duże luki w nasadzeniach. Oprócz licznych topoli, przy drodze znajdują się głównie lipy (w tym liczne odrosty) dęby oraz jesiony. Najcenniejszym drzewem budującym aleję jest dąb, który znajdujące się przy wiadukcie kolejowym. W okolicy dawnych stawów rybackich, w pobliżu drogi znajduje się również kilka większych lip. Droga ma charakter lokalny. Inwentaryzowano jedynie starsze drzewa. Koordynaty GPS: 1) N: 51 4'49.99'' E: 14 59'51.25''; 2) N: 51 4'50.5'' E: 14 59'41.07''; 3) N: 51 4'28.72'' E: 14 59'8.52''; 4) N: 51 4'24.12'' E: 14 59'5.59''; 5) N: 51 4'8.73'' E: 14 58'49.1''; 6) N: 51 4'5.52'' E: 14 58'40.67''; 7) N: 51 3'50.51'' E: 14 58'30.41''; N: 51 3'44.34'' E: 14 58'23.12'' Długość: 2800 m Szerokość: 8,5 m Rozstaw drzew: co 6 7 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 1,3 4 m od krawędzi 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: ze wschodu na południowy zachód). Suma Ilość szt. 21 1 0 0 0 0 2 0 8 0 0 0 32 Prawa str. % 65,6 3,1 0 0 0 0 6,25 0 25 0 0 0 100 Ilość szt. 34 16 0 0 0 0 2 0 5 2 0 0 59 Lewa str % 57,63 27,12 0 0 0 0 3,39 0 8,5 3,39 0 0 100 Obwody 189, 215, 265,5 336, 193, 116 0 0 0 152, 180, 199 0 0 60, 260, 263, 121 148 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): W koronach topoli susz, Liczne odrosty z wyciętych pni lip. Wykaz drzew problemowych: Jedna z topól ze śladem uderzenia piorunu Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): początkowo fragmenty, dalej zwarta z lukami. Usunąć susz. Usunięcie zadrzewień wzdłuż drogi ograniczyć do minimum koniecznego do zachowania skrajni drogi, a tym samym odpowiedniej widoczności. Z uwagi na lokalny charakter drogi oraz wykorzystywanie jej przez transport rowerowy rekomenduje się zachowanie jak największej liczny zadrzewień i zakrzaczeń, przy jednoczesnym zachowaniu zasad bezpieczeństwa. Usunąć drzewo z uwagi na znaczny ubytek drewna. Opis: 4. Rekomendowane działania ochronne Układ zadrzewienia nieregularny. 70

a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych - Obecnie nasadzenia nie są Wjazdy na pola. wskazane. Wąski pas drogowy, Nie stwierdzono. Istniejąca zieleń. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową c. Wartości kulturowe Wzdłuż drogi prowadzi szlak rowerowy. 5. Zdjęcia Fot. 1 Aleja przed wjazdem do m. Radomierzyce Fot. 2 Po lewej dąb o obwodzie 336 cm. Fot. 3 Susz w koronach topoli. Fot. 4 Lipy rosnące przy opisywanej drodze. 71

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 31 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: DSDiK 357 Opis: Aleja przy drodze wojewódzkiej nr 357, pomiędzy miejscowością Kolonia Osiek Łużycki, a granicą gminy Sulików. Inwentaryzowano fragment położony w gminie Zgorzelec. Aleja znajduje się na dwóch odcinkach od zjazdu z drogi 352 krótki fragment nasadzeń jesionów i jaworów, który przechodzi w zwarte zadrzewienie liniowe (wierzba szara, młode lipy, dęby, osika, wiąz, jesion, olsza szara). Dalej przecina obszary leśne (świerk, sosna, dąb). Na całej długości tego odcinak, aż do skrzyżowania z drogą 355 wzdłuż drogi rosną nieregularne zadrzewienie. Za skrzyżowaniem z drogą 355 regularne nasadzenia jesionowe (w tym jesion pensylwański), które położone są w gminie Sulików. Koordynaty GPS: 1) N: 51 4'4.91'' E: 15 0'23.3''; 2) N: 51 3'58.93'' E: 15 1'26.8''; 3) N: 51 4'1.38'' E: 15 1'39.79'' Długość: 1500 m Szerokość: 15 m Rozstaw drzew: co 10 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 4 m - 5, 5 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. 1 0 0 0 0 22 0 0 0 0 0 0 0 23 Prawa str. % 4,3 0 0 0 0 95,7 0 0 0 0 0 0 0 100 Ilość szt. Lewa str 0 2 0 0 2 10 0 0 0 0 0 0 0 14 % 0 14,29 0 0 14,3 71,4 0 0 0 0 0 0 0 100 Obwody 0 0 0 0 55, 59 128, 126, 117, 0 0 0 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Brak Brak Opis: Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych - - Nasadzenia z uwagi na dużą ilość krzewów nie są rekomendowane. Nie stwierdzono. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową c. Wartości kulturowe 72

Nie stwierdzono. 5. Zdjęcia Fot. 1 Nieregularne grupy drzew budujące zadrzewienie liniowe. Fot. 2 Pomiędzy skupinami drzew możliwe nasadzenia. Fot. 3 Aleja w jesionów w gminie Sulików. 73

Topola osika Grusza pospolita Wierzba biała czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 32 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: DSDiK, 355 Opis: Aleja przy drodze wojewódzkiej nr 355. W początkowym fragmencie (od granicy z gminą Sulików) znajdują się drzewa wchodzące w skład kompleksu leśnego (głównie dęby). Po prawej część dębów wliczono do inwentaryzacji. Po lewej zwarty kompleks leśny. W dalszej części przy drodze znajdują się fragmenty alei topolowej. Na końcowym odcinku (przy zjeździe do drogi 352) przy drodze znajduje się nieregularne zadrzewienie złożone głównie z dębów szypułkowych, oraz pozostałości alei topolowej. Na większości odcinka przy drodze, oprócz drzew, występują liczne młode siewki brzozy, osiki, dębów, a także grupy krzewów. Koordynaty GPS: 1) N: 51 5'7.39'' E: 15 1'23.97''; 2) N: 51 4'10.33'' E: 15 1'53.7'' Długość: 1900 m Szerokość: 16 m Rozstaw drzew: 6 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: ok. 4 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. Prawa str. 35 70 0 1 0 14 8 1 1 20 1 2 4 157 % 22,29 44,59 0 0,637 0 8,92 5,1 0,637 0,637 12,7 0,637 1,3 2,5 100 Ilość szt. 40 22 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 64 Lewa str % 62,5 34,4 0 0 0 0 1,56 0 0 0 0 0 1,6 100 Obwody 236, 148, 147, 156, 150, 115, 0 0 0 0 0 0 0 47, 82, 70 0 0 73+ liczne odrost 146, 215 110, 228 y b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Stwierdzono występowanie modraszka nausitousa (Phengaris nausithous), podczas składania jaj na rosnących w rowie przydrożnym krwiściągach. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40%) Brak Brak Opis: Układ zadrzewienia miejscami regularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych lipa, klon, dąb inne rodzime gatunki drzew liściastych. 100 szt. co 10 m Wjazdy na pola. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową 74

Z uwagi na pokrój drzew, jedna z ciekawszych alei topolowych. Nie stwierdzono. 5. Zdjęcia c. Wartości kulturowe Fot. 1 Widok ogólny na aleję. Po lewej charakterystyczne topole. Fot. 2 Kwiaty krwiściągu miejsce składania jaj przez motyle. Fot. 3 Modraszek nausitous spotkany przy opisywanej drodze. 75

Wierzba iwa Topola osika Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 33 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 02.10.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: gminna (?) Opis: Aleja lip w miejscowości Radomierzyce. Jedna z najcenniejszych alei na terenie gminy. Aleja znajduje się przy drodze gruntowej biegnącej równolegle do rzeki Nysy Łużyckiej, która w tym miejscu stanowi granicę Polski. Aleja znajduje się blisko przejścia granicznego z Republiką Federalną Niemiec. Aleja kończy się przy wjeździe na most prowadzący do pałacu. Jest więc integralną częścią całego układu przestrzennego. Koordynaty GPS: 1) N: 51 3'35.53'' E: 14 58'4.19''; 2) N: 51 3'27.69'' E: 14 58'1.81'' Długość: 250 m Szerokość: 12 m Rozstaw drzew: co kilka metrów Odległość drzew od krawędzi jezdni: 10,5 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z północy na południe). Suma Ilość szt. 0 12 3 0 0 0 1 0 16 0 0 1 7 40 Prawa str. % 0 30,0 7,5 0 0 0 2,5 0 40 0 0 2,5 18 100 Ilość szt. Lewa str 0 2 0 0 0 0 0 0 11 0 0 0 2 15 % 0 13,33 0 0 0 0 0 0 73,33 0 0 0 13 100 Obwody 0 36 0 0 0 0 0 0 370, 308, 489, 556, 346, 243, 496 0 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Potencjalne siedlisko pachnicy dębowej i kwietnicy okazałej. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Część lip o obniżonej kondycji zdrowotnej, wyłamane przewodniki ubytki kominowe pni, pęknięcia pni. Drzewa samoistnie odmładzają się na skutek tworzenia licznych odrośli. Wykaz drzew problemowych: Jedna lipa martwa. Jedna lipa z całkowicie wyłamanym odziomkiem. Jedna lipa (początek alei zamiera). Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Przeprowadzić specjalistyczne badania większości starych lip. Wykonać pielęgnację metodami arborystycznymi. Usunąć nasadzenia drzew zaburzających kompozycję układu oraz część odrostów. Monitorować stan zdrowotny drzew. Opis: Wykonać specjalistyczne badania statyki. Układ zadrzewienia regularny. 4. Rekomendowane działania ochronne 76

a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych lipa drobnolistna 40 szt. co 10 m Wjazdy na pola. W początkowym fragmencie linia napowietrzna. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe Nie stwierdzono. 5. Zdjęcia Fot. 1 Widok na aleję Fot. 2 Część drzew o obniżonej kondydrowotnej. Fot. 3 Pomiędzy historycznymi nasadzeniami widoczne liczne samosiewy. Fot. 4 Część lip wytworzyło liczne odrosty. 77

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 34 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2384D Opis: Pozostałości alei w m. Radomierzyce. Droga przebiega w kierunku południowym, łącząc miejscowość z drogą wojewódzką nr 352. Część drzew rośnie bliżej drogi pozostałe za rowem. Oprócz drzew alejowych przy drodze rosną drzewa na prywatnych posesjach (jesiony pensylwańskie, wierzba płacząca, świerk, brzoza). Koordynaty GPS: 1) N: 51 3'33.7'' E: 14 58'21.17''; 2) N: 51 3'12.4'' E: 14 58'25'', 3) N: 51 2'60'' E: 14 58'34.68'' Długość: 1200 m Szerokość: 10-12 m Rozstaw drzew: 8-10 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 1,7-3, 6 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z północy na południe). Suma Ilość szt. 2 1 0 0 0 0 10 0 0 0 0 1 0 14 Prawa str. % 14,3 7,1 0,0 0,0 0,0 0,0 71,4 0,0 0,0 0,0 0,0 7,1 0,0 100 Ilość szt. 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 2 Lewa str % 0 0 0 0 0 0 100 0 0 0 0 0 0 100 Obwody 233 0 0 0 0 0 211 0 0 0 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): ślady (81-99%) Brak Brak Opis: Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Brzoza, lipa, klon 50 szt. co 10 m Wjazdy na posesje, Nasadzenia możliwe po lewej Przejazd kolejowy, stronie drogi, po sprawdzeniu Słupy oświetleniowe, szerokości działki. Liczne sieci napowietrzne. Nie stwierdzono. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową c. Wartości kulturowe Wzdłuż drogi przebiega szlak kolejowy. 78

5. Zdjęcia Fot. 1 Pozostałości alei brzóz. Fot. 2 Widok ogólny na zadrzewienie. 79

Buk zwyczajny Grab pospolity Wiąz szypułkowy Osika Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 35 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 5. 10.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2384D Opis: Nieregularne fragmenty zadrzewień wzdłuż drogi dojazdowej do m. Niedów do drogi woj. 352, prześwietlone do formy alei. Wzdłuż drogi poprowadzono osobny szlak rowerowy (nawierzchnia z tłucznia). W początkowym odcinku przy drodze znajduje się niewielkie zadrzewienie. Większy kompleks leśny znajduje się przed miejscowością (głównie dąb bezszypułkowy, grab, brzoza). Po prawej znajduje się duże skupisko brzóz. W początkowym odcinku przy drodze znajdują się buki zwyczajne dalej dęby i jesiony. Przy samym ośrodku przy drodze znajdują się 4 robinie. Koordynaty GPS: 1) N: 51 2'59.8'' E: 14 58'34.81''; 2) N: 51 2'55.93'' E: 14 58'39.43''; 3) N: 51 2'40.75'' E: 14 58'49.24''; 4) N: 51 2'37.14'' E: 14 58'52.68' Długość: 820 m Szerokość: 9 m Rozstaw drzew: 6, 5 13 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 2,2 2,4 3,5 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z zachodu na południowy wschód). Suma Ilość szt. 0 36 0 0 0 0 8 0 0 2 1 0 0 47 Prawa str. % 0,0 76,6 0,0 0,0 0,0 0,0 17,0 0,0 0,0 4,3 2,1 0,0 0,0 100 Ilość szt. 0 20 0 4 0 1 0 0 0 2 0 2 5 34 Lewa str % 0,0 58,8 0,0 11,8 0,0 2,9 0,0 0,0 0,0 5,9 0,0 5,9 14,7 100 Obwody 0 59, 36, 111, 66, 245 0 0 0 72 126 0 0 0 197 163 328, 276 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Uszkodzenia mechaniczne na pniach części drzew. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40%) Brak Brak Opis: Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych szypułkowy, 10 szt. co 10 m Linie napowietrzna, buk, brzoza Drzewa sadzić w lukach. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Najcenniejszymi drzewami budującymi aleję są buki rosnące w początkowym jej fragmencie. 80

c. Wartości kulturowe Droga o dużym znaczeniu turystycznym, powadzi do ośrodka wypoczynkowego przy jeziorze Witka. 5. Zdjęcia Fot. 1 Początkowy fragment zadrzewienia, przy drodze rosną buki. Fot. 2 Drzewa rosną blisko krawędzi drogi. Fot. 3 Dalszy fragment zadrzewienia. Fot. 4 Równolegle do drogi poprowadzono ścieżkę rowerową. 81

Robinia biała Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 36 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2369D Opis: Nieregularne fragmenty alei pomiędzy Ręczynem, a m. Spytków. Droga przecina jedno zadrzewienie (głównie dąb bezszypułkowy). Przed samą miejscowością Spytków brak nasadzeń (poza dwoma dębami). Koordynaty GPS: 1) N: 51 2'5.34'' E: 14 58'42.07''; 2) N: 51 1'55.62'' E: 14 59'4.6''; 3) N: 51 1'58.18'' E: 14 59'8.05''; 4) N: 51 1'56.12'' E: 14 59'31.68''; 5) N: 51 1'50.64'' E: 14 59'54.31'' Długość: 1600 m Szerokość: 7 m Rozstaw drzew: 5 8 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: ok. 3 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z zachodu na wschód). Suma Ilość szt. 9 0 0 14 6 0 0 0 0 0 0 2 9 40 Prawa str. % 22,5 0 0 35 15 0 0 0 0 0 0 5 23 100 Ilość szt. Lewa str 29 6 0 5 5 0 0 0 2 0 0 0 0 47 % 61,7 12,77 0 10,64 10,6 0 0 0 4,255 0 0 0 0 100 Obwody 275, 306 206 0 70 110 0 0 0 339 0 0 b.d. 215, 107 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Drzewa w większości zdrowe. Wykaz drzew problemowych: Część topoli z rozwidleniami v kształtnymi i wygonionymi konarami nad drogą. Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Brak Związać pnie, ew. zastąpić topole innymi drzewami. Opis: Monitorować stan zdrowotny drzew. Układ zadrzewienia nieregularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Lipa, klon 150 szt. co 10 m (sprawdzić szerokość pasa drogowego). Wjazdy na pola. Nie stwierdzono. Nie stwierdzono. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową c. Wartości kulturowe 82

5. Zdjęcia Fot. 1 Lipa o obwodzie 339 cm rosnąca przy opisywanej drodze. Fot. 2 Aleja za zadrzewieniem. Fot. 3 Aleja topoli za miejscowością Ręczyn. 83

Wierzba biała Kasztanowiec biały Olsza czarna Grab zwyczajny Lipa drobnolistna Grusza pospolita Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 37 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: powiat, 2385D Opis: Historyczna aleja kasztanowców, a w dalszym odcinku również klonów, dębów i lip prowadząca od drogi 352 do wsi Łomnica. Aleja prowadząca w kierunku pałacu. Ostatni odcinek alei stanowi granicę podworskiego parku. W samej m. Łomnica przy drodze 3 wierzby i 2 olchy. Koordynaty GPS: 1) N: 51 4'2.93'' E: 15 0'19.82''; 2) N: 51 4'1.78'' E: 15 0'20.19''; 3) N: 51 3'30.72'' E: 15 0'19.4''; 4) N: 51 3'29.1'' E: 15 0'21.92''; 5) N: 51 3'28.66'' E: 15 0'24.34'' Długość: 1100 m Szerokość: 7-8 m Rozstaw drzew: 8 10 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 1,5-2, 5 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. 1 10 0 33 2 0 3 1 9 1 2 23 3 88 Prawa str. % 1,1 11,4 0,0 37,5 2,3 0,0 3,4 1,1 10,2 1,1 2,3 26,1 3,4 100 Ilość szt. 0 1 0 6 0 1 3 0 3 0 0 26 0 40 Lewa str % 0 2,5 0 15 0 2,5 7,5 0 7,5 0 0 65 0 100 Obwody 0 0 0 255, 109, 207 0 0 0 340, 287 0 0 342, 308 176, 196, 205, 167 224, 319, 81 1100 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Część drzew o obniżonej żywotności. Wykaz drzew problemowych: 1 kasztanowiec jest złamany (przy wjeździe do gospodarstwa) za nim są 3 drzewa, 2 kasztanowce martwe, 1 zamiera do usunięcia. jeden z klonów ze znaczną martwicą, na pniu dziuple. Jeden z kasztanowców ze znaczną martwicą i ubytkiem 80% pnia. Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Wymaga kompleksowej pielęgnacji, podczas której należy unikać dużych cięć konarów z uwagi na małe zdolności regeneracyjne kasztanowców. Wymienić martwe drzewa na nowe, zdjąć susz. Monitorować stan drzew (w przypadku części potrzebne są bardziej dokładne badania). Opis: Usunąć martwe drzewa i zamierające drzewo. Układ zadrzewienia regularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych 84

Kasztanowiec biały 10 szt. co 10 m, w lukach. Wjazdy na pola. Liczne linie napowietrzne, w tym dwie linie wysokiego napięcia. Lampy oświetleniowe b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Aleja historyczna, kompozycyjnie związana z zabudową pałacową. c. Wartości kulturowe Dość duża wartość krajobrazowa i historyczna. 5. Zdjęcia Fot. 1 Widok ogólny na aleję. Fot. 2 Jeden z martwych kasztanowców. Fot. 3 Końcowy odcinek alei stanowi granice zabytkowego parku. Fot. 4 Uszkodzony pień jednego z klonów. 85

Topola osika Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Klon jawor Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 38 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: (w części grunt prywatny), działka nr 022507_2.0021.257/1 Opis: Szpaler lip pomiędzy Tylicami, a drogą wojewódzką nr 352. Nasadzenia graniczą z uprawami rolnymi. Koordynaty GPS: 1) N: 51 7'1.18'' E: 15 0'51.93''; 2) N: 51 7'0.85'' E: 15 0'59.04''; 3) N: 51 7'1.97'' E: 15 1'35.85'' Długość: 850 m Szerokość: 8 m Rozstaw drzew: 8 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 1,5 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z południa na północ). Suma Ilość szt. 0 0 0 0 0 0 0 0 85 0 0 0 0 85 Prawa str. % 0 0 0 0 0 0 0 0 100 0 0 0 0 100 Ilość szt. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Lewa str % 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Obwody 0 0 0 0 0 0 0 0 178, 179, 226, 213, 257 0 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Potencjalne siedlisko pachnicy dębowej i kwietnicy okazałej. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Na części drzew widoczne martwice oraz ubytki, jednak drzewa w dobrej żywotności. Kilka drzew ze znacznymi ubytkami, na pniach widoczne ślady zwęgleń. Wykaz drzew problemowych: Jedna z lip o znacznym ubytku pnia. Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40%) Usunąć odrosty korzeniowe. Z uwagi na małą częstotliwość ruchu drzewo nie stanowi poważnego ryzyka. Opis: Układ zadrzewienia regularny. 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Lipa 20 szt. co 8 m Wjazdy na pola. W końcowym fragmencie linia napowietrzna. Drzewa sadzić po konsultacji z okolicznymi rolnikami. 86

b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Nie stwierdzono. c. Wartości kulturowe Szpaler o dużej wartości krajobrazowej. 5. Zdjęcia Fot. 1 Widok ogólny na aleję Fot. 2 Aleja graniczy z uprawami rolnymi. Fot. 3 Odrosty korzeniowe u części drzew. Fot. 4 leja łączy się z drogą wojewódzką (w tle). 87

Grusza pospolita Jabłoń domowa czereśnia ptasia Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowata wyniosły Grab zwyczajny Olsza czarna Buk zwyczajny szypułkowy Gatunek ANKIETA NR 39 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: Powiat, 2383D Opis: Aleja lip w m. Tylice. Drzewa rosną wzdłuż drogi powiatowej. W parku w Tylicach, w pobliżu drogi znajduje się dąb pomnikowy o obwodzie 506 cm. Część drzew znacznie osłabionych. Konieczny monitoring alei. Koordynaty GPS: 1) N: 51 7'3.61'' E: 15 1'35.27''; 2) N: 51 7'9.96'' E: 15 1'25.26''; 3) N: 51 7'14.61'' E: 15 1'22'' Długość: 430 m Szerokość: 7,2 m Rozstaw drzew: 6 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: ok. 1 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z północy na południe). Suma Ilość szt. Prawa str. 1 0 0 0 0 0 0 33 0 0 0 34 % 2,941 0 0 0 0 0 0 97,1 0 0 0 100 Ilość szt. 0 0 0 0 0 0 0 24 0 0 0 24 Lewa str % 0 0 0 0 0 0 0 100 0 0 0 100 Obwody 0 0 0 0 0 0 0 150, 123, 198, 232, 342, 203 0 0 0 b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Nie stwierdzono. Potencjalne siedlisko chronionych chrząszczy i nietoperzy. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Większość drzew z podkrzesanymi koronami, w miejscach cięć ubytki z martwica, na pniach widoczna martwica i pęknięcia. Niektóre drzewa z ubytkami i wypróchnieniami kominowymi. Wykaz drzew problemowych: Cała aleja kwalifikuje się do przeprowadzenia gruntownej ekspertyzy statyki. 7 drzewo licząc od końca alei, po lewej stronie grozi złamaniem. Naprzeciwko w/w drzewa znajduje się lipa z pękniętym pniem. Pomnikowy dąb szypułkowy w m. Tylice Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): zwarta z lukami (21-40%) Przeprowadzić kompleksowe badanie całej alei. Wymienić zagrażające drzewa na nowe nasadzenia. Wycinkę skonsultować z entomologiem i chiropterologiem Monitorować stan bryły korzeniowej i pni. Opis: Przeprowadzić pielęgnację dębu szyp. w m. Tylice. W razie potrzeby wymienić zagrażające drzewa na nowe nasadzenia. Układ zadrzewienia regularny. 4. Rekomendowane działania ochronne Z uwagi na niewielka odległość drzew rosnących od krawędzi drogi rekomenduje się zastosowanie ograniczeń prędkości, tablic informacyjnych o możliwej kolizji z drzewami oraz barier energochłonnych. 88

a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia: Gatunek Liczba sztuk/ rozstawa Wykaz miejsc konfliktowych Lipa 15 szt. co 8 m Wjazdy na pola i posesje, Drzewa sadzić w lukach. Słupy oświetleniowe. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową Jedna z cenniejszych alei w gminie, jednak ze względu na jej zły stan zdrowotny konieczna jej rewitalizacja. c. Wartości kulturowe Duża wartość krajobrazowa, przyrodnicza i historyczna zadrzewienia. 5. Zdjęcia Fot. 1 Widok ogólny na aleję. Widoczne podkrzesane korony. Fot. 2 Drzewa rosną w koronie drogi. Fot. 3 Na pniach widoczne martwice. Fot. 4. Zaznaczone drzewa grożą złamaniem (końcowy odcinek alei). 89

Topola osika Wierzba Olsza czarna Sosna zwyczajna Robinia Klon jesionolistny Lipa drobnolistna pensylwański Brzoza brodawkowat a wyniosły Klon jawor Klon polny Klon zwyczajny czerwony szypułkowy Topola kultywar Gatunek ANKIETA NR 40 PRZEGLĄD ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH GMINY ZGORZELEC Autor: Jakub Józefczuk Data: 1.07 20. 08.13 1. Dane ogólne Zarządca, numer drogi: DSDiK, 352 Opis: Aleja wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 352. Dominującym gatunkiem jest topola, oprócz niej w większej liczbie występują również dęby czerwone, jesiony (w tym jesion pensylwański) klony zwyczajne i jawory. W niektórych odcinkach przy drodze posadzono aleje podwójną. Droga przecina kilka zadrzewień. W licznych miejscach układ zadrzewień mocno nieczytelny na skutek rozrostu licznych samosiewów i odrostów (w tym robinii i jesionu pensylwańskiego). Przy granicy z gminą Zgorzelec droga graniczy z zadrzewieniem (głównie brzoza, osika, jesion, dąb, klon). Oprócz drzew przy drodze znajdują się liczne krzewy tworzące rozległe pasy (głównie głóg, tarnina, wierzba szara i uszata). Inwentaryzacjami objęto drzewa rosnące najbliżej pasa drogowego oraz odcinki o wyraźnej rytmice nasadzeń. Miejscami podwójne szpalery topoli (po ok 40 osobników). Na końcowym odcinku liczny nalot brzóz. Koordynaty GPS: 1) N: 51 7'12.56'' E: 15 0'54.88''; 2) N: 51 6'43.28'' E: 15 0'51''; 3) N: 51 5'41.67'' E: 15 1'19.18''; 4) N: 51 4'59.84'' E: 15 1'24.41''; 5) N: 51 3'54.76'' E: 15 0'6.05''; 6) N: 51 3'33.8'' E: 14 58'22.71''; 7) N: 51 3'37.37'' E: 14 57'56.83'' Długość: 9400 m Szerokość: 20 25 m Rozstaw drzew: 4 10 m Odległość drzew od krawędzi jezdni: 5-6 m 2. Dane przyrodnicze a. Skład gatunkowy (kierunek inwentaryzacji: z północy na południe). Ilość szt. 257 43 14 135 4 10 85 47 38 3 1 19 2 3 2 20 683 Prawa str.* % 37,6 6,3 2,0 19,8 0,6 1,5 12,4 6,9 5,6 0,4 0,1 2,8 0,3 0,4 0,3 2,9 100 Ilość szt. Lewa str.* 283 12 27 59 3 27 34 84 50 15 1 16 1 18 15 26 671 % 42,18 1,788 4,024 8,793 0,447 4,024 5,067 12,52 2 2,235 0,149 2,385 0,149 2,683 2,235 3,875 100 Obwody 91, 99, 147, 253, 156 0 147, 121, 142, 130, 158 82, 83, 78, 179, 103, 75 120, 96, (liczne 112 odrosty) (liczne samosie wy) 90 (liczne odrosty) drzew może różnić się w zależności od przyjętej metodyki. b. Informacja o występowaniu gatunków ciekawych lub/i chronionych: Stwierdzono występowanie modraszka nausitousa (Phengaris nausithous) oraz modraszka telejusa (Maculinea teleius). Motyle zasiedlają krwiściągi lekarskie (Sanguisorba officinalis) rosnące w rowach i na poboczu drogi. 3. Stan obiektu a. Stan zdrowotny drzew (ogólny): Stan zdrowotny drzew (ogólny): Największy problem stanowią topole, których część wydzieliła susz w koronach. Wykaz drzew problemowych: Brak Stan zachowania obiektu (% ubytków drzew w alei/szpalerze): fragmenty (60-80%) Stopniowa wymiana topoli i jesionów pensylwańskich na rodzime gatunki. Brak Opis: Pojedyncze martwe drzewa (nie stanowią poważnego zagrożenia z uwagi na ich niewielką wysokość). Układ zadrzewienia nieregularny. 126 Suma Do nasadzeń użyto m.in. dębów czerwonych, gatunek ten nie * liczba

Gatunek 4. Rekomendowane działania ochronne a. Liczba i rekomendowane gatunki drzew do posadzenia:, klon (również klon polny, lipa, głóg, jesion, w dolinach rzeki wierzba biała i krucha. Nie stwierdzono Nie stwierdzono 5. Zdjęcia jest rodzimy, nasadzenia w otwartym krajobrazie nie są rekomendowane. Liczba sztuk/ Wykaz miejsc konfliktowych rozstawa 400 szt. co 10 m Wjazdy na pola. Liczne linie średniego i wysokiego napięcia, Zjazdy, skrzyżowania. b. Istniejące pomniki przyrody oraz propozycje objęcia ochroną pomnikową c. Wartości kulturowe Fot. 1 Widok ogólny na aleję. Fot. 2 Aleja topoli w okolicy m. Ręczyn Fot. 3 Modraszek nausitous składający jaja na krwiściągu. Fot. 4 Zadrzewienia w okolicy Koźmina. 91

3. Podsumowanie i rekomendacje 3.1. Istniejące aleje i szpalery: a) Skład gatunkowy i liczba drzew z poszczególnych gatunków. W gminie Zgorzelec zinwentaryzowano 40 alei i szpalerów obsadzonych 5934 drzewami z 30 gatunków. Inwentaryzacje przeprowadzano od lipca do początków października 2013 roku. Największy udział w drzewostanie alei gminy stanowią topole mieszańcowe - łącznie 1501 sztuk (25,3% wszystkich drzew). Obecnie drzewa te ze względu na kruche drewno, a także znaczne rozmiary samych drzew są usuwane. W ich miejscu warto sadzić gatunki rodzime, charakterystyczne dla tutejszych zbiorowisk (lipy, dęby, klony, wierzby, buki, graby). Najwięcej topoli rośnie przy drodze wojewódzkiej nr 352, gdzie drzewa te posadzono w dwóch rzędach. Drugą pod względem liczebności grupę drzew stanowią dęby szypułkowe (880 sztuk co stanowi 14,8% wszystkich drzew alejowych). Większość z nich to samosiewy, (w tym również wiele młodych osobników), rzadziej spotykane są zwarte układy alejowe. Aleje dębowe zlokalizowano w okolicy wsi Gronów i Koźmin. Warto odnotować obecność drzew pomnikowych z tego gatunku, które lokalnie występują na terenie całej gminy. Drzewa te, a także wspomniane wcześniej aleje w wielu miejscach stanowią fragmenty historycznych układów zieleni przypałacowej. Oprócz dębu szypułkowego, przy drogach stwierdzono również obce gatunki z tego rodzaju: dęby czerwone (gro z nich rośnie przy drodze woj. 353) oraz dęby błotne, które tworzą aleję wzdłuż drogi gruntowej w pobliżu wsi Gozdanin. Oba gatunki stanowią niespełna 2,5 % wszystkich drzew rosnących przy drogach w gminie Zgorzelec. Z uwagi na zagrożenie niekontrolowanego rozprzestrzeniania się nie zaleca się stosowania do nasadzeń w krajobrazie otwartym dębu czerwonego. Kolejnym gatunkiem pod względem liczebności jest lipa drobnolistna (13,4%). Drzewo to jest pisane w lokalny krajobraz. Aleje lipowe mają też dużą wartość historyczną, stanowiąc element dawnych układów rezydencjalnych, a także przyrodniczą. Niestety wiele drzew jest w osłabionej kondycji zdrowotnej, w części spowodowanej nieumiejętnie prowadzonymi pielęgnacjami. Gatunkiem o podobnym do lipy udziale procentowym jest klon zwyczajny. Stanowi 13,3% wszystkich drzew. Są to zazwyczaj młode nasadzenia, w wieku nie przekraczającym 50 lat. Oprócz klonu zwyczajnego przy drogach najwięcej jest klonów jaworów (1,9% wszystkich drzew). Pojedynczo spotykane są również klony polne oraz klony jesionolistne, które uważane są podobnie jak dęby czerwone za gatunek inwazyjny. y wyniosłe stanowią 11,4% alei gminy Zgorzelec. Przeważają młode osobniki, które sadzono jako uzupełnienie nasadzeń topolowych. Oprócz rodzimego jesionu wyniosłego, przy drogach spotykane są również jesiony pensylwańskie (2,2% wszystkich drzew). Oba gatunki najłatwiej rozpoznać po kolorze pączków (wyniosły ma prawie czarne pączki, a pensylwański brązowe). y pensylwańskie przebarwiają się również jesienią na żółto, podczas gdy jesiony wyniosłe zrzucają jasnozielone liście. Dość duży udział w zadrzewieniach przydrożnych stanowią brzozy. Na szczególną uwagę zasługuje malownicza aleja tych drzew k. m. Kunów. Spory udział brzóz wynika z dużej ilości samosiewów. Stosunkowo niewiele jest alei owocowych. Dominują zadrzewienia czeresniowe, jednak takich obiektów pozostało bardzo niewiele. Wykres 1 Skład gatunkowy alei gminy Zgorzelec. 92

Wykres 2 Udział procentowy poszczególnych gatunków drzew przydrożnych w gminie Zgorzelec. b) zestawienie wg zarządcy dróg (gmina, powiat, województwo, GDDKiA): liczba i długość alej oraz liczba drzew w ich zarządzie 93

Zarządca Długość (m) Ilość drzew (szt. ) Ilość sadzonek (szt.) GDDKiA 12000 230 1000 DSDiK 12800 1612 755 Powiat 37945 3305 1906 Gmina 6180 595 131 Inny 2450 192 60 SUMA: 71375 5934 3852 3.2. Wykaz zadrzewień o szczególnych wartościach krajobrazowych i przyrodniczych (informacje o gatunkach chronionych), wraz z rekomendacjami ich ochrony prawnej. Na trenie gminy Zgorzelec stwierdzono obecność kilku alei o dużych wartościach przyrodniczych i krajobrazowych. Potwierdzono występowanie dwóch gatunków chronionych - modraszka nausitousa (Phengaris nausithous) oraz modraszka telejusa (Phengaris teleius), oba gatunki podlegają ochronę prawną, a także wymienione są w II Załączniku Dyrektywy Siedliskowej. Nie są jednak związane z zadrzewieniami lecz z podmokłymi łąkami. Gatunki te znaleziono na krwiściągu rosnącym na poboczu dróg wojewódzkich nr 352 i 355. Modraszek nausitous (Phengaris nausithous) Samica modraszka telejusa (Phengaris teleius) Tabela 1 Najcenniejsze aleje gminy Zgorzelec. Informacje o stanie zdrowotnym najcenniejszych drzew zawarto w tabeli nr 3. L.p. Lokalizacja Opis Stwierdzone gatunki chronione Istniejąca/ proponowana ochrona 1. Łagów, droga nr 30 Zadrzewienie przy krajowej nr 30 (365). W miejscowości Łagów przy drodze rosną dwa dęby szypułkowe o obwodach 470 i 488 cm. Nie stwierdzono (Potencjalne stanowisko chronionych ptaków). Dęby chronione jako pomnik przyrody. 2. Gronów, droga powiatowa 2389 D Aleja dębowa w miejscowości Gronów. Jedna z najcenniejszych alei na terenie gminy. Drzewa o obwodach 200 350 cm. Kilka drzew o obniżonej żywotności (ubytki, widoczne owocniki grzybów). Nie stwierdzono (Potencjalne stanowisko chronionych ptaków). Aleja chroniona jako pomnik przyrody, Proponowane objęcie ochroną konserwatorską poprzez wpisanie do rejestru zabytków. 3. Sławnikowice, droga powiatowa nr 2390 D Nieregularne zadrzewienia oraz pojedyncze drzewa rosnące przy drodze od końca alei dębów w m. Gronów do wsi Sławnikowice. Drzewem o szczególnych walorach jest pomnikowa lipa we wsi Gronów o obwodzie 528 cm. Nie stwierdzono (Potencjalne stanowisko chronionych ptaków). Lipa uznana jako pomnik przyrody. 4. Nieregularne fragmenty zadrzewień liniowych wraz z Część drzew osiągnęła znaczne rozmiary: dąb szypułkowy 374, lipa Nie stwierdzono (Potencjalne stanowisko chronionych Część największych drzew kwalifikuje się do objęcia 94