POWIATOWY URZĄD PRACY W MIŃSKU MAZOWIECKIM Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie mińskim w roku 2007 część II Mińsk Mazowiecki 2008r. 1
Celem badania sondażowego w szkołach ponadgimnazjalnych zlokalizowanych na terenie powiatu mińskiego było uzyskanie informacji o liczbie absolwentów wg zawodów, roku 2007 oraz o przewidywanej liczbie absolwentów wg zawodów w roku następnym (2008). Jak pokazują wyniki badania przeprowadzonego w szkołach, w 2007 roku naukę ukończyło 1611 absolwentów. W odniesieniu do roku 2006, liczba kończących szkoły ponadgimnazjalne zmniejszyła się o 73,9 % (569 osób). Największą liczbę absolwentów wygenerowały licea ogólnokształcące (867). Wykształcenie policealne i średnie zawodowe uzyskało 448 osób, a zasadnicze zawodowe zdobyło 296 uczniów. Prognozy na rok 2008 wskazują na dalszy spadek absolwentów liceów ogólnokształcących, szkół policealnych i średnich zawodowych. Przewiduje się, że w 2008 roku nieznacznie wzrośnie liczba absolwentów zasadniczych szkół zawodowych. Wykres 1 Absolwenci według wykształcenia w powiecie mińskim w latach 2006-2008 1200 1000 Absolwenci według wykształcenia w powiecie mińskim w latach 2006-2008 1166 867 853 759 800 600 400 448 410 255 296 304 200 0 średnie ogólnokształcące policealne i średnie zawodowe zasadnicze zawodowe 2006r. 2008r. (prognoza) 2
Wykres 2 Absolwenci według wykształcenia w powiecie mińskim w latach 2006-2008 Absolwenci według szkół zarejestrowani w PUP Mińsk Mazowiecki w latach 2006-2007 Zasadnicze szkoły zawodowe Szkoły policealne i średnie techniczne Licea ogólnokształcące 25 35 42 58 119 119 0 20 40 60 80 100 120 2006r. W roku 2007 absolwenci szkół policealnych i średnich zawodowych najczęściej kończyli naukę w następujących zawodach: Tabela 1 Absolwenci szkół policealnych i średnich zawodowych według zawodów Lp. Nazwa zawodu 2006r. Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu 1. Asystent ekonomiczny (zawód szkolny: Technik ekonomista) 125 87 3 2. Technik farmaceutyczny 64 45 2 3. Technik elektronik 73 39 4 4. Technik mechanik 97 35 2 5. Kelner 30 29 2 6. Plastyk - 28 0 7. Technik technologii odzieży 0 23 12 8. Kucharz - 23 0 9. Technik budownictwa 29 20 2 10. Organizator agrobiznesu (zawód szkolny: Technik agrobiznesu) 16 19 2 11. Technik drogownictwa 23 18 6 12. Technik telekomunikacji 27 17 2 13. Masażysta (zawód szkolny: Technik masażysta) 0 17 2 14. Muzyk - 17 0 15. Technik architektury krajobrazu 17 16 0 16. Organizator usług hotelarskich (zawód szkolny: Technik hotelarstwa) 24 15 0 3
Dane przedstawione w powyższej tabeli wskazują na wyraźny spadek liczby absolwentów kończących naukę w takich zawodach jak m.in.: asystent ekonomiczny (spadek o 38 osób), technik mechanik (-62), technik elektronik (-34), technik farmaceutyczny (-19), technik budownictwa (-9). Analizując strukturę zawodów uzyskanych przez absolwentów oraz liczbę absolwentów rejestrujących się w w tut. Urzędzie uzyskano współczynnik zagrożenia pozostawania bez pracy związany z wyuczonym przez absolwentów zawodem. Współczynnik obliczono na podstawie ilości absolwentów, naukę w danym roku kalendarzowym (2007) do liczby absolwentów, zostali bezrobotni, według stanu na dzień 31 grudnia Interpretacja danych dla szkół policealnych i średnich zawodowych pozwala stwierdzić, iż największe trudności ze znalezieniem pracy mogą mieć absolwenci kształcący się w zawodzie technik technologii odzieży, wskaźnik wynosi 52,2% oraz w zawodzie technik drogownictwa, gdzie wskaźnik wynosi 33,3%. W kilku zawodach, pomimo napływu absolwentów, nie zarejestrowano osób bezrobotnych. Sytuacja taka wystąpiła w przypadku techników architektury krajobrazu, organizatorów usług hotelarskich (zawód szkolny: technik hotelarstwa), plastyków, muzyków i kucharzy. W omawianym okresie wśród absolwentów kończących zasadnicze szkoły zawodowe najliczniej reprezentowane były następujące zawody: Tabela 2 Absolwenci zasadniczych szkół zawodowych według zawodów Lp. Nazwa zawodu 2006r. Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu 1. Mechanik pojazdów samochodowych 43 75 2 2. Kucharz małej gastronomii 55 52 2 3. Sprzedawca 32 35 6 4. Cukiernik 20 34 6 5. Posadzkarz 9 29 4 6. Fryzjer (zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich) 31 20 4 4
7. Monter instalacji gazowych - 19 2 8. Blacharz samochodowy 9 9 0 9. Stolarz 0 8 0 10. Rzeźnik wędliniarz 5 6 0 11. Krawiec 0 5 0 12. Piekarz 5 4 2 Szkoły zawodowe, w porównaniu do roku 2006 wygenerowały większą liczbę absolwentów między innymi w takich zawodach jak: mechanik samochodowy (wzrost o 32 osoby), cukiernik (+14), posadzkarz (+20), stolarz (+8), krawiec (+5). W przypadku zasadniczych szkół zawodowych trudności ze znalezieniem pracy mogą mieć absolwenci kształcący się w zawodzie piekarz, współczynnik zagrożenia pozostawania bez pracy wynosi w tym przypadku 50%, w zawodzie kucharz małej gastronomii, gdzie wskaźnik wynosi 46,2%, w zawodzie cukiernik (28,6%) i fryzjer (20%). W kilku zawodach, pomimo napływu absolwentów, nie zarejestrowano osób bezrobotnych. Dotyczy to m.in. krawców, rzeźników wędliniarzy, blacharzy samochodowych i stolarzy. Chociaż w porównaniu do roku 2006 o 299 osób zmniejszyła się liczba absolwentów liceów ogólnokształcących, w dalszym ciągu osoby bez zawodu stanowią największą grupę wśród ogółu absolwentów (867 osób w roku 2007). W opinii pośredników pracy i doradców zawodowych zatrudnionych w tut. Urzędzie największe szanse na znalezienie zatrudnienia ma młodzież, która posiada praktyczne umiejętności zawodowe (najlepiej poparte doświadczeniem zawodowym), jest mobilna (prawo jazdy), z motywacją do pracy i odpowiednimi kompetencjami społecznymi (umiejętnością pracy w zespole, komunikatywnością, odpornością na stres). Niebagatelną rolę odgrywa również dyspozycyjność, co w przypadku wielu osób kontynuujących naukę np. w trybie zaocznym może być barierą w podjęciu zatrudnienia. Podczas współpracy z PUP, pracodawcy sygnalizują, że zatrudnianie młodzieży utrudniają niewystarczające kwalifikacje młodych bezrobotnych, zbyt wysokie koszty pracy, a także zbyt wysokie oczekiwania co do wysokości zarobków. W sytuacji, gdy młodzi ludzie napotykają trudności z wejściem na rynek pracy zostaje zakłócone lub opóźnione zdobywanie przez nich niezależności finansowej i pozycji społecznej, pojawiają się problemy ekonomiczne, a z upływem czasu nasilają się psychospołeczne skutki bezrobocia. 5
W myśl ustawy z dnia 20.04.2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz.415 z późn. zm.) pojecie absolwenta już nie istnieje. Pojawiło się natomiast pojęcie osoby w okresie 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. Młodzi bezrobotni należący do tej grupy, zarejestrują się w tut. Urzędzie mogą liczyć na profesjonalne i kompleksowe wsparcie rozwoju zawodowego. Młodzi ludzie, nie mają jeszcze sprecyzowanej ścieżki kariery zawodowej mogą skorzystać z usług doradców zawodowych. Powiatowy Urząd Pracy umożliwia bezrobotnej młodzieży nabycie doświadczenia zawodowego poprzez udział w stażach zawodowych, pracach interwencyjnych. Organizowane są kursy dokształcające (indywidualne oraz grupowe), które pozwalają zdobyć kwalifikacje dostosowane do potrzeb lokalnego rynku pracy. Absolwenci mogą uzyskać wszechstronną pomoc w odnalezieniu się na rynku pracy poprzez udział w Klubie Pracy. Urząd, poprzez udzielanie jednorazowych środków na uruchomienie działalności gospodarczej, pomaga przedsiębiorczej młodzieży, która zawodową przyszłość wiąże z prowadzeniem własnej firmy. W ofercie PUP skierowanej między innymi do bezrobotnych absolwentów jest również możliwość uzyskania dofinansowania do studiów podyplomowych. Opracowanie: PUP Mińsk Mazowiecki 6