Amatorskie łączności VLF, LF i MF Marcin Skóra SQ2BXI
Trochę historii 09.04.1949 w USA można pracować w wycinku LowFER 160-190kHz 1979 konferencja WARC-79 i pierwsze starania Służby Amatorskiej o wycinek w zakresie LF Lipiec 1996 stacje amatorskie G/GI/GW/GM/GJ otrzymują wycinek 71,6-74,4kHz. Wrzesień 1996 Powstaje dokument FM(96)123 dotyczący możliwości przyznania wycinka 135,7-141,4kHz Służbie Amatorskiej 14.02 1997. Peter G3LDO Mike G3XDV przeprowadzają pierwsze QSO na 73kHz na dystans 175m 01.04.1997. Radioamatorzy z Finlandii jako pierwsi otrzymują dostęp do pasma 136kHz
12/04.1997 Pierwsze DXowe QSO na 73kHz G3YGF G4JNT, QRB 100km, CW Kwiecień 1997 Oficjalna rekomendacja CEPT 62-01E 22.04.1997 pierwsze QSO w paśmie 136kHz OH1TN i OH3LYG Czerwiec 1997 Peter DA0LF(DJ8WL) & Hardy DA0VLF (DL1VDL) otrzymują specjalne zezwolenie na pracę na 136kHz 01.09.1997 Stacje LA otrzymują dostęp do pasma 136kHz 1998 Dostęp do pasma 2200m otrzymują kraje: HB, EI, G, ON, LX, I, PA, S5, UA. Przeprowadzane są pierwsze próby Europa- Afryka, Rik ON7YD -EA8 Canary isl - IL27TD i transatlantycie G3LDO 1999 Dostęp do pasma 2200m otrzymują kraje: OZ, YO, SM, OE, F. Na 136,75 khz specjalne pozwolenie dostaje stacja WA2XTF 2000 Dostęp do pasma 2200m otrzymują kraje: VE, CT, EA 10.06.2000 Pierwszy odbiór transkontynetalny odbiór w Europie John VE1ZJ RX David G0MRF/p 21.12.2000 Pierwszy odbór stacji europejskiej w NA Peter G3LDO RX Jack VE1ZZ) 31.12.2000 Pierwsze QSO ma QRSS, Markus DF6NM - Geri DK8KW
1-19.02.2001 Pierwsze dwustronne QSO Europa NA, Larry VA3LK - Laurie G3AQC i John VE1ZJ / Jack VE1ZZ - Peter G3LDO - 13 luty 21.11.2001 Pierwszy odbiór transatlantycki stacji z Europy na 73kHz, John W1TAG i Laurie G3AQC Październik 2001 radioamatorzy z ZL otrzymują dostęp do pasma 136kHz 2002. PY, LU, YB na 136kHz Listopad 2002. Na konferencji IARU w San Marino powstaje grupa mająca zająć się przyznaniem Służbie amatorskiej wycinka 10kHz wokół 470 lub 490kHz
15.05.2003 FCC odmawia ARRL przyznania pasma 136kHz amatorom w USA 30.06.2003 Ostatnie QSO na 73kHz Peter G3LDO - Mike G3XDV 11.04.2004 Pierwszy odbiór Stacji z Oceanii w Europie (Bob ZL2CA, QRSS Sam RN6BN) QRB=16438km 15.10.2004 Stacje DL otrzymują dostęp do 136kHz 01.05.2005 DJ2LF otrzymuje zezwolenie na bikon DI2AG na 440kHz (A1A, A1B, F1B, G1B, max 9W ERP, praca do 31 grudnia 2005) 19.05.2005 Pierwszy odbiór transkontynentalny na 500kHz Dave AA1A odbieta na QRSS DI2AG - Walter DJ2LF - 440kHz) QRB=6082km 01.04.2006 Stacje SV uzyskują dostęp do wycinka 130-148,5kHz 14.09.2006 Na specjalne zezwolenie stacje WD2XSH/xx stacje z USA rozpoczynają pracę w wycinku 505-510kHz z moca 20EIRP 22.09.2006 Pierwsze amatorskie QSO na 500kHz Dex W4DEX (WD2XSH/10) przeprowadza QSO z WS4S (WD2XSH/11) na odległość 470km
A Polska? 12 luty 2003 przyznanie pasma 2200m 130-148,5kHz Ruchoma Morska, Stała POL.1 Zakres częstotliwości 135,7-137,8 khz może być wykorzystywany przez służbę amatorską na zasadach służby drugiej ważności, przy czym dopuszcza się pracę stacji amatorskich z emisją A1A i z mocą 1W e.i.r.p. 18.06.2003 pierwsze QSO (SP2PZH i SQ2BXI/p) 18.09.2003 pierwsze QSO SP/SM (SP5ZCC/SQ5BPM- SM6PXJ) 08.05.2009 ODX SP na 136kHz (RU6LA-SP2KDS) QRB 1623km 14.11.2009 pierwszy odbiór stacji SP w UA9 (SP2KDS- RA9CUA) QRB 2622km 20.01.2010 Zostaje wydany pierwszy dyplom Poland on Long Wave Award 17.04.2010 ODX SP na VLF, SP2KDS-SQ5BPF, QRB 290km
Pasma do eksperymentów i łączności 500kHz 160-190kHz 135,7kHz-137,8kHz 71,6-74,4kHz 8,970kHz
500kHz 600m QRV: ON, DL, W, Gx, EI, SM, OK, VE, LA, OZ, PA, TF, ZL, 9A
500kHz Propagacja podobna do pasma 160m Stosowanie niedużych anten z dobrym skutkiem Nieduże moce nadajników Wiele czynnych grabberów: G3YXM, G4WGT, RW3ADB, DF6NM, WB2FCN, KN8AZN, ON7YD, VE7TIL Przy dobrej antenie bez trudu łączności z całą EU Każdy krótkofalowiec może być QRV na 600m PZK wystąpiło do UKE o przyznanie tego pasma w SP
Co słychać w SP na 500kHz?
SM6BGP OK0EMW DI2AM SM6BHZ SK6RUD
LowFER 160-190kHz Dostępny w W, VE, ZL, VK W USA dostępny od 09.04.1949 r. Moc EIRP 1W, antena 15m długości Udane transkontynentalne próby MedFER 510-1705kHz HiFER 13,560MHz
136kHz 2200m
Rekordy w paśmie 136kHz wg RU6LA
G3KEV OE3GHB F8BOJ G3XYM OH1LSQ DK7FC
Przyznane tylko w Gx 73kHz 14.02 1997. Peter G3LDO Mike G3XDV przeprowadzają pierwsze QSO na 73kHz na dystans 175m 30.06.2003 Ostatnie QSO na 73kHz Peter G3LDO - Mike G3XDV Według pracujących stacji, pasmo bardzo trudne Przyczynek do przyznania pasma 136kHz
Rekord 902km DK7FC SQ5BPF Wycinek 8,970kHz, pasmo 33km Moc emitowana rzędu mikrow/mw Emisja QRSS 600s UKE zezwala na pracę poniżej 9kHz Poniżej 9kHz
Rekordy VLF
Eksperymenty VLF DK7FC
Anteny Sprawność anten zwykle poniżej 1% Należy dążyć do jak najwyższej części pionowej Część pozioma zwiększa pojemność względem ziemi, a tym samym prąd w antenie Największe straty występują w ziemi Niezwykle rzadko jako anteny nadawcze stosuje się anteny pętlowe
Cewka dopasowująca 137,7kHz 400 zwojów Średnica 160mm Długość 1500mm Odczep anteny na 160 zwoju Odczep nadajnika na 10 zwoju
Cewka VLF klubu SP2KDS -indukcyjność 76mH -długość 2m -średnica 40cm -średnica drutu w izolacji 1,7mm -długość drutu nawojowego 1,2km -960 zwojów (30 zwojów uzwojenia wzbudzającego) -rezystancja dla prądu stałego 120Ohm -czas nawinięcia to 6 klubowych spotkań W celu doprowadzenia do rezonansu na 8,970kHz dołączone są 4 kondensatory mikowe 4nF/30kV Pierwsze próby: zasięg 290km
Aktywna antena PA0RDT Mini Whip
Dziękuję za uwagę.