Zakażenia drożdżakami. Od pobierania materiału do określania lekowrażliwości

Podobne dokumenty
Program ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2014/2015 SEMESTR LETNI

Program ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2018/2019 SEMESTR LETNI

XXV. Grzyby cz I. Ćwiczenie 1. Wykonanie i obserwacja preparatów mikroskopowych. a. Candida albicans preparat z hodowli barwiony metoda Grama

Diagnostyka grzybów. 2) Preparat barwiony nigrozyną lub tuszem chińskim (przy podejrzeniu kryptokokozy) uwidocznienie otoczek Cryptococcus neoformans

Ocena wybranych wskaźników chorobotwórczości grzybów z rodzaju Candida wyizolowanych od pacjentów chirurgicznych.

II rok OML studia magisterskie - Diagnostyka parazytologiczna- praktyczna nauka zawodu

Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz

Badanie mikrobiologiczne płynów z jam ciała

Protokoły do zajęć praktycznych z mikrobiologii ogólnej i żywności dla studentów kierunku: Dietetyka

OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ I SEMINARIÓW Z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ dla studentów STOMATOLOGII w roku akademickim semestr zimowy

MATERIAŁY Z GÓRNYCH DRÓG ODDECHOWYCH - badanie bakteriologiczne + mykologiczne

Nowoczesna diagnostyka mikrobiologiczna

Ćwiczenie 1 Morfologia I fizjologia bakterii

- podłoża transportowo wzrostowe..

Grzyby izolowane z pochwy i ich wrażliwość na leki przeciwgrzybicze

SHL.org.pl SHL.org.pl

Clinical Practice Guidelines for the Management of Candidiasis: 2009 Update by the Infectious Diseases Society of America

Przedmiot zamówienia -Specyfikacja cenowa

PROGRAM ZAJĘĆ Z MIKROBIOLOGII DLA STUDENTÓW II ROKU WYDZIAŁU FARMACEUTYCZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2018/2019 SEMESTR LETNI

Zastosowanie nowych technologii w diagnostyce mikrobiologicznej. Ireneusz Popławski

GRUPA I Lp Nazwa Jm Ilość Cena jedn netto 1. Columbia agar z 5 %krwią baranią

1. Wykonanie preparatów bezpośrednich i ich ocena: 1a. Wykonaj własny preparat bezpośredni ze śliny Zinterpretuj i podkreśl to co widzisz:

I METODY MIKROSKOPOWE I HODOWLANE

ZMIANY SPOSOBU LECZENIA GRZYBIC UKŁADOWYCH w SPSK Nr 1 w POZNANIU NA PRZESTRZENI 3 OSTATNICH LAT

SPRAWOZDANIE Z BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH Nr 20006/11859/09

Diagnostyka parazytoz jak sprawdzić z kim mamy do czynienia?

CENNIK - DIAGNOSTYKI MIKROBIOLOGICZNEJ

Pobranie i transport materiału biologicznego do badań mikologicznych

Pobieranie, transport i przechowywanie materiału biologicznego do badań mikrobiologicznych

Co robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG

ZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok

UKŁAD STUDZIENEK Z ODPOWIEDNIMI SUBSTRATAMI Tabela nr.1 Nr studzienki Asymilanty Nr studzienki Substancje przeciwgrzybicze

FORMULARZ ASORTYMENTOWO CENOWY załącznik nr 7

szt 5400 szt 1500 szt 2500 szt 4000 szt 1500 szt 400 szt 2000 szt 600 szt 500 szt 3000 szt 200

Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5

Wnioski naukowe Ogólne podsumowanie oceny naukowej preparatu Diflucan i nazwy produktów związanych (patrz Aneks I)

Choroby grzybicze. Ewelina Farian

WYTYCZNE W-0018_001 WYTYCZNE WYDAWANIA RAPORTÓW Z BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH. Data wprowadzenia:

Diagnostyka molekularna w OIT

SHL.org.pl SHL.org.pl

RYZYKO ZAKAŻEŃ W GABINETACH ZAPOBIEGANIE I OCHRONA

PODŁOŻA MIKROBIOLOGICZNE DO OZNACZANIA LEKOWRAŻLIWOŚCI

Arkusz1. Nazwa artykułu opakowanie ilość opak. 1 Agar Columbia + 5% krew barania 20 płytek* 205

MIKROBIOLOGIA. Z kanału nosowego pobiera się wymaz oddzielnym jałowym wacikiem (wymazówką) suchym lub zwilżonym jałowym roztworem soli fizjologicznej.

Polska-Mielec: Odczynniki laboratoryjne 2018/S Sprostowanie. Ogłoszenie zmian lub dodatkowych informacji. Dostawy

Rodzaj materiału. Uwagi dla pacjenta. krew, płyny z jam ciała, PMR, punktaty lub inne materiały w podłożach do aparatu BactAlert do 10 dni

Grzyby drożdżopodobne w wymazach z narządów płciowych u kobiet i mężczyzn z objawami wskazującymi na możliwość infekcji grzybiczej

Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów

PROBLEMY TERAPEUTYCZNE WTÓRNYCH ZAKAŻEŃ KRWI POWODOWANE PRZEZ PAŁECZKI Enterobacterales W PRAKTYCE ODDZIAŁÓW ZABIEGOWYCH I ZACHOWAWCZYCH

Układ studzienek z odpowiednimi substratami. Tabela nr.1 Nr studzienki Asymilanty Nr studzienki Substancje przeciwgrzybicze

Zakład Mikrobiologii Klinicznej [1]

CZĘŚĆ 1 TEST KASETKOWY DO WYKRYWANIA KALPROTEKTYNY I LAKTOFERYNY W KALE. 53/PNP/SW/2018 Załącznik nr 1 do SIWZ formularz asortymentowo cenowy

ZRÓŻNICOWANIE GATUNKOWE I LEKOWRAŻLIWOŚĆ GRZYBÓW WYOSOBNIONYCH Z KRWI PACJENTÓW SZPITALA UNIWERSYTECKIEGO W BYDGOSZCZY W LATACH

BD Mycosel Agar BD Sabouraud Agar with Chloramphenicol and Cycloheximide

ZASADY BADAŃ BAKTERIOLOGICZNYCH

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. NYSTATYNA TEVA, j.m./5 g, granulat do sporządzenia zawiesiny doustnej i stosowania w jamie ustnej

Leczenie przeciwdrobnoustrojowe - wytyczne postępowania w neutropenii

Narodowy Instytut Leków ul. Chełmska 30/34, Warszawa Tel , Fax Warszawa, dn r.

Testy aktywności przeciwdrobnoustrojowej na przykładzie metody dyfuzyjnej oraz wyznaczania wartości minimalnego stężenia hamującego wzrost.

Glony z rodzaju Prototheca -patogen ludzi i zwierząt. dr n.wet.henryka Lassa

10) istotne kliniczne dane pacjenta, w szczególności: rozpoznanie, występujące czynniki ryzyka zakażenia, w tym wcześniejsza antybiotykoterapia,

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 448

Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej

Aneks III. Zmiany do odpowiednich części Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta.

CENNIK DIAGNOSTYKA NIEPŁODNOŚCI MĘSKIEJ

Interpretacja wg EUCAST S-wrażliwy I-średniowrażliwy R - oporny

Dostawy

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Diagnostyka mikrobiologiczna. Nie dotyczy. 13 Wykłady: 30 h, ćwiczenia 120h;

[1ZKO/KII] Mikrobiologia skóry

Instrukcje do ćwiczeń oraz zakres materiału realizowanego na wykładach z przedmiotu Mikrobiologia na kierunku chemia kosmetyczna

7/PNP/SW/2015 Załącznik nr 1 do SIWZ

Nazwa i typ aparatu:.. Lp. Opis parametru Kryterium Parametr wymagany

Zakażenia grzybicze u pacjentów onkologicznych

ZALECENIE POBIERANIE, TRANSPORT I PRZECHOWYWANIE PRÓBKI KRWI DO BADANIA WIRUSOLOGICZNEGO/ BAKTERIOLOGICZNEGO

PROCEDURA POSTĘPOWANIA POEKSPOZYCYJNEGO W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NARAŻENIA ZAWODOWEGO NA MATERIAŁ ZAKAŹNY

Zasady autologicznej terapii komórkowej w leczeniu schorzeń ortopedycznych u psów

Od Wykonawców wpłynęły następujące pytania :

Rekomendacje diagnostyczne inwazyjnych zakażeń bakteryjnych nabytych poza szpitalem M. Kadłubowski, A. Skoczyńska, W. Hryniewicz, KOROUN, NIL, 2009

GOTOWE PODŁOŻA DIPSLIDE NA PŁYTKACH INSTRUKCJE STOSOWANIA. BD BBL Dermatoslide

L.p. Nazwa badania. Czas oczekiwania na wynik. Pobranie materiału do badania BADANIA MIKROBIOLOGICZNE - POSIEWY

1 grudnia - Światowy Dzień AIDS

Zalecenia rekomendowane przez Ministra Zdrowia. KPC - ang: Klebsiella pneumoniae carbapenemase

liczba godzin 2 MIKROBIOLOGIA KOSMETOLOGICZNA dla studentów II roku, studiów I st. kierunku KOSMETOLOGIA półpłynne stałe

S Y LA BUS MODUŁU. In f o r m acje o gólne. Mikrobiologia


Spis treœci. 1. Wstêp... 1

Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.

Status oznaczenia / pomiaru Bakteriologiczne badanie krwi. Metoda badawcza

OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ I SEMINARIÓW Z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ dla studentów STOMATOLOGII w roku akademickim semestr zimowy Seminarium 1.

Odpowiedzi na zapytania nr 2 (wykonawcy, którzy złożyli zapytania; strona internetowa; tablica ogłoszeń)

S YLABUS MODUŁU. I nformacje ogólne

SCHORZENIA POCHWY I ICH ZAPOBIEGANIE. Poradnik dla pacjentki o diagnozowaniu i leczeniu chorób pochwy

DOTYCZY przedmiotu zamówienia i projektu umowy

9/29/2018 Template copyright

1. Rodzaj materiału klinicznego w zależności od kierunku i metodyki badań

Poradnia Immunologiczna

marketinginformacja Diagnostyka weterynaryjna Szybkie testy dla rolnictwa +++ dostępne w SalesPlusie +++

Listerioza. Teresa Kłapeć

Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia

Transkrypt:

Zakażenia drożdżakami Od pobierania materiału do określania lekowrażliwości

Pragniemy podziękować następującym osobom za aktywny udział w przygotowaniu tego opracowania: Prof. Dominique Chabasse, z Laboratorium Mykologicznego French University Hospital Centre, Angers, Francja Prof. Renee Grillot, z Laboratorium Parazytologiczno-Mykologicznego French University Hospital Centre, Grenoble, Francja 2

Grzybica jest coraz częściej spotykaną chorobą. Jej występowanie zwiększyło się znacznie w ostatnich dziesięcioleciach, szczególnie wśród pacjentów przebywających na oddziałach intensywnej terapii, wykazujących obniżoną odporność oraz chorych na nowotwory i neutropenię. Zakażenia szpitalne mają w 8% przypadków pochodzenie grzybicze i zazwyczaj są wywoływane przez gatunek Candida i. Najczęściej spotykane patogenne gatunki drożdżaków to Candida albicans i Cryptococcus neoformans, lecz zakażenia powierzchniowe i/lub inwazyjne mogą być również wywoływane przez gatunki nonalbicans takie jak Candida glabrata, Candida tropicalis, Candida kefyr, Candida parapsilosis. Również gatunki z rodzajów Trichosporon, Saccharomyces, Rhodotorula uważane są za wywołujące poważne zakażenia u pacjentów wysokiego ryzyka. czesna diagnostyka zakażeń wywołanych przez drożdżaki i zastosowanie odpowiedniego leczenia to obecnie bardzo ważne zagadnienia w praktyce lekarskiej. 3

Epidemiologia oraz czynniki ryzyka Drożdżaki mają bardzo zróżnicowane środowiska naturalne. Żyją w symbiozie i są często spotykane w jamach ciała, błonie śluzowej i przewodzie pokarmowym. Mogą stać się patogenami i są źródłem zakażeń oportunistycznych, gdy w ciele żywiciela znajdą odpowiednie warunki. Stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum oraz środków immunosupresyjnych, operacje chirurgiczne, utrzymywanie przy życiu poważnie osłabionych pacjentów lub warunki pracy (długi kontakt z wodą lub detergentami) wszystko to wywołuje infekcje oportunistyczne : grzybice powierzchniowe (skóra, włosy, błona śluzowa) lub grzybice inwazyjne (posocznice lub zakażenia jamy otrzewnej). 4

Jedną z najczęściej spotykanych grzybic jest kandydoza, z około 10 gatunkami, które stanowią potencjalne patogeny dla człowieka. Candida albicans jest najczęściej izolowanym drożdżakiem w praktyce klinicznej. Ten żyjący w symbiozie w błonie śluzowej przewodu pokarmowego drożdżak, nie jest zwykle spotykany w środowisku. Pomiędzy Candida albicans a bakteriami Candida albicans jelitowymi zachowana jest równowaga. Mogą ją zaburzyć pewne czynniki (terapia antybiotykowa, stosowanie doustnej antykoncepcji i środków immunosupresyjnych, ciąża, uzależnienie od heroiny, operacja przewodu pokarmowego i poważny stan z nią związany, itp.) powodując rozprzestrzenianie się Candida albicans w przewodzie pokarmowym. Z przewodu pokarmowego zostały wyizolowane również inne gatunki drożdżaków, lecz są one bardziej powszechne znajduje się je zarówno na skórze jak i w środowisku (w wodzie, glebie, roślinach, powietrzu). Są one mniej patogenne i wyraźnie związane z poważnym upośledzeniem systemu odpornościowego żywiciela. Cryptococcus neoformans zależności od położenia geograficznego, kryptokokoza dotyczy tylko 2 30% przypadków zakażeń wirusem HIV, który jest głównym czynnikiem ułatwiającym zakażenie. przypadku pacjentów Cryptococcus neoformans chorych na AIDS jest to zakażenie oportunistyczne, występujące w zaawansowanym stadium niedoboru odporności. Ryzyko wystąpienia kryptokokozy jest obecnie dobrze kontrolowane przez terapię antyretrowirusową. Inne czynniki wywołujące zakażenie u osób nie zarażonych wirusem HIV to: długotrwała terapia kortykosteroidowa, choroby układu chłonnego, przeszczepy narządów i cukrzyca. Zakażenie następuje drogą wziewną. Najczęściej spotykaną formą kliniczną jest zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, które bez leczenia prowadzi do śmierci. 5

Ekologia drożdżaków i epidemiologia zakażeń Candida albicans Środowisko naturalne Przewód pokarmowy Miejsca infekcji Błony śluzowe, rozległe zmiany skórne, miejsca zakażenia, krew, mocz Inne gatunki Candida Skóra, błona śluzowa, kał, środowisko, szczególnie kwiaty, liście, woda, gleba Skóra, błona śluzowa, paznokcie, miejsca zakażenia Trichosporon Saccharomyces Gleba, paznokcie, skóra, usta, zwierzęta Ludzie, ssaki, ptaki, wino, piwo, owoce, drzewa, rośliny, oliwki, gleba łosy (grzybica włosów wywołana przez Trichosporon beigelli), skóra, liczne miejsca zakażenia Kolonizacja przewodu pokarmowego Rhodotorula Mokra skóra, środowisko: powietrze, gleba, woda słodka, woda morska, nabiał Krew, płyn mózgowo-rdzeniowy, inne miejsca zakażenia Cryptococcus Gleba zanieczyszczona przez Płuca, centralny układ nerwowy, odchody gołębi lub innych ptaków płyn mózgowo-rdzeniowy, Cryptococcus neoformans możliwe jest rozprzestrzenianie się var. neoformans bądź drzewa w krwioobiegu, moczu, skórze, tropikalne (eukaliptus) gruczole krokowym i innych Cryptococcus neoformans miejscach var. gatti 6

Środowisko kliniczne Patofizjologia Zakażenia wywoływane przez drożdżaki można podzielić na dwie grupy: Zakażenia powierzchniowe Zakażenia inwazyjne (ich pochodzenie jest w 90% endogenne) Zakażenia powierzchniowe Zakażenia drożdżakowe błony śluzowej: Jamy ustnej, odbytu i układu moczowo-płciowego Zakażenia drożdżakowe skóry: Odparzenia, zapalenie mieszków włosowych, wrastające paznokcie, zapalenie tkanek okołopaznokciowych. Bardzo istotne jest sprzyjające środowisko, np. wilgoć, ciepło, maceracja poprzez pocenie się. Zakażenia inwazyjne Są to septyczne bądź trzewne formy grzybicy, które mają bardziej zróżnicowane objawy (zakażenia urologiczne, oczne, oponowe, sercowe, wątrobowe, nerkowe, płucne, stawowe oraz otrzewnowe itp.) Inwazyjne formy zakażeń drożdżakowych mają dwa możliwe źródła: endogenne: u pacjentów z neutropenią, uszkodzenie śluzówki związane z chemioterapią i długotrwałym leczeniem antybiotykami, zwiększa ryzyko przejścia drożdżaków kolonizujących przewód pokarmowy i układ moczowo-płciowy do krwioobiegu i głównych narządów. Pierwszym sposobem diagnozowania tej formy zakażenia jest posiew krwi. niektórych przypadkach inwazyjnej kandydozy nie dochodzi do rozprzestrzeniania poprzez krew i w takich przypadkach należy stosować diagnostykę immunoserologiczną. Spośród przypadków grzybicy układowej najczęściej izolowanym gatunkiem jest Candida albicans. 7

egzogenne: najczęściej pochodzenia jatrogennego (związane z nowymi sposobami leczenia), często u pacjentów z cewnikiem wewnątrznaczyniowym, czasem zakażenia szpitalne (źródłem zakażenia są pracownicy szpitala). Gatunki Candida izolowane w infekcjach inwazyjnych: Dane europejskie (11) Gatunek Candida albicans Candida glabrata Candida parapsilosis Candida tropicalis Candida krusei Candida lusitaniae Candida kefyr Candida guilliermondii Częstotliwość 43-67 % 8-16 % 7-30 % 2-10 % 0-3 % 0-2 % 0-1.6 % 0-1.6 % Patogenne gatunki drożdżaków są coraz bardziej zróżnicowane. Niektóre z nich są oporne na powszechnie używane leki przeciwgrzybicze i wymagają zastosowania nowych. Identyfikuje się je w następujących przypadkach: u pacjentów z obniżoną odpornością, bez względu na rodzaj pobranego materiału lub w materiale zwykle jałowym: krew, mocz, płyn mózgowordzeniowy, płyn maziowy itp. przypadku zakażeń inwazyjnych, objawy kliniczne nie powinny być w żadnym wypadku uważane za wystarczające do postawienia diagnozy, ponieważ nie wskazują one, że zakażenie spowodowane jest drożdżakami ani jakim gatunkiem jest wywołane. Niezbędna jest hodowla, identyfikacja oraz przeprowadzenie badania wrażliwości na leki przeciwgrzybicze. 8

Leczenie Leczenie zakażeń wywołanych przez drożdżaki różnicuje się ze względu na: Miejsce zakażenia Pacjenta Gatunek drożdżaków Test wrażliwości na leki przeciwgrzybicze jest niezbędny dla wszystkich drożdżaków izolowanych w miejscach inwazji bez względu na stan pacjenta, także u pacjentów o podwyższonym stopniu ryzyka. przypadku, gdy pacjent był już leczony pochodnymi azolowymi, należy przeprowadzić dla nich badanie lekowrażliwości. większości przypadków grzybicy powierzchniowej stosowane środki przeciwgrzybicze mają wysokie stężenia a dawkowanie jest wyższe niż najmniejsze stężenie hamujące (MIC), w związku z tym nie trzeba przeprowadzać testów lekowrażliwości. leczeniu zakażeń drożdżakowych inwazyjnych stosuje się obecnie leki przeciwgrzybicze z czterech rodzin, odpowiadające określonej liczbie cząsteczek: Amfoterycyna B jest lekiem z wyboru ze względu na swoją aktywność przeciwgrzybiczą oraz szerokie spektrum działania (drożdżaki, pleśnie, grzyby dimorficzne), lecz zastosowanie tego preparatu jest ograniczone ze względu na nefrotoksyczność oraz objawy niepożądane podczas podawania. Na rynek zostały wprowadzone nowe, mniej toksyczne i aktywniejsze formy lipidowe. grupie azoli, najważniejsze są triazole (flukonazol, itrakonazol) ze względu na bezpieczeństwo stosowania oraz dobrą przyswajalność. Dzięki spektrum działania (Candida albicans, Cryptococcus neoformans), flukonazol stał się najczęściej stosowanym lekiem w leczeniu wielu zakażeń oportunistycznych, u pacjentów zakażonych wirusem HIV oraz z 9

obniżoną odpornością. Niedawno do lecznictwa zostały wprowadzone nowe leki należące do rodziny azoli: Vorikonazol wykazujący szersze spektrum działania niż flukonazol. Posakonazol oraz ravukonazol dają w badaniach również obiecujące wyniki. Echinokandyny Kaspofungina to półsyntetyczna pochodna echinokandyny używana w leczeniu niektórych rodzajów inwazyjnej grzybicy u pacjentów wykazujących brak bądź niewielką reakcję na inne leczenie. 5 fluorocytozyna jest wciąż stosowana mimo swej hepatotoksyczności i szybkiego wytwarzania oporności. Dlatego też w przypadkach zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych wywołanych przez kryptokoki jest stosowana w terapii skojarzonej z amfoterycyną B. Obecnie są prowadzone nowe badania oparte na kojarzeniu leków przeciwgrzybiczych, terapii immunostymulującej oraz czynników wzrostu. Leczenie zakażeń grzybiczych powierzchniowych i błony śluzowej wymaga zastosowania kilku leków przeciwgrzybiczych: polienów (amfoterycyny B, nystatyny) lub pochodnych azoli (mikonazol, ekonazol, ketokonazol, klotrimazol, izokonazol, tiokonazol, bifonazol). kandydozie skórnej podaje się doustnie terbinafinę (szczególnie w przypadku grzybicy paznokci), gdy pacjent nie reaguje na leczenie miejscowe. Leczenie profilaktyczne grzybicy inwazyjnej Istnieją liczne działania, które stosuje się u pacjentów o zwiększonym ryzyku kandydozy inwazyjnej (poddawanych leczeniu prowadzącemu do neutropenii bądź znajdujących się na intensywnej terapii). 10

rażliwość gatunków Candida (3) Candida albicans Candida tropicalis Candida parapsilosis Candida glabrata Candida krusei Candida lusitaniae Flukonazol -D do O O Itrakonazol -D do O -D do O Vorikonazol do Ś do Ś Flucytozyna Ś do O Amfoterycyna B do Ś do Ś do O Echinokandyny (do Ś?) wrażliwy, -D wrażliwy w zależności od dawki, Ś średnio wrażliwy, O oporny 11

Biologiczne opracowanie materiału w celu wykrycia drożdżaków Miejsce odparzenia, zajady (rana sucha) Skóra odparzenia, zajady (sącząca się rana) Zanokcica Zapalenie tkanek okołopaznokciowych Błona śluzowa Przewód pokarmowy Jama oskrzelowo-płucna Narządy wewnętrzne Pleśniawki w jamie ustnej, zapalenie pochwy, drożdżakowe zapalenie żołędzi, błona śluzowa odbytu Kał Płukanie żołądka Plwocina Aspirat bronchoskopowy Mózgowe, nerkowe Sepsa, zapalenie mięśnia sercowego Biopsje 12

Pobieranie próbek Prawidłowe wyizolowanie oraz identyfikacja czynnika etiologicznego zależy od jakości pobranego materiału. Próbkę należy pobrać przed zastosowaniem leczenia przeciwgrzybiczego. Jeśli próbkę pobieramy w trakcie leczenia, należy je przerwać na co najmniej osiem lub więcej dni (w przypadku zakażenia paznokci na trzy miesiące). Metoda pobrania próbki może różnić się ze względu na główne miejsce infekcji: Pobieranie prób Pobrać materiał z brzegu zmiany używając do tego celu odpowiedniego narzędzia Zwilżyć jałowy wacik roztworem soli fizjologicznej Po pobraniu zeskrobin z dolnej powierzchni płytki paznokcia odciąć jego zakażoną część Ucisnąć zmianę w celu pobrania ropy lub pobrać złuszczające się części paznokcia Płyn i wydzielinę pobrać wilgotnym, jałowym wacikiem Kał pobrać do jałowego pojemnika U dzieci można pobrać kał bezpośrednio z odbytu za pomocą wacika Płyn pobrać do jałowej butelki Przemyć usta środkiem antyseptycznym aby usunąć florę fizjologiczną Pobrać plwocinę do jałowej butelki Pobrać aspirowany płyn do jałowej probówki bądź butelki Płyn mózgowo-rdzeniowy oraz mocz pobrać do jałowych probówek lub butelek Hodowlę krwi wykonać używając do tego celu wybiórczych podłoży Pobrane próbki podzielić na dwie części: Jedna próbka do hodowli mikrobiologicznej w suchym, jałowym pojemniku Druga do badania patomorfologicznego (np. utrwalenie w płynie Bouina) 13

Transport Materiały powinny być szybko pobrane i przygotowane do hodowli, by zapobiec wysychaniu i namnażaniu się drożdżaków w środowisku patologicznym (co mogłoby uniemożliwić ocenę ich właściwej ilości). Maksymalny czas transportu do laboratorium wynosi 24 godziny oraz 2 godziny dla nakłuć lędźwiowych i biopsji. Posiewy krwi muszą zostać natychmiast wysłane do laboratorium. Materiały półpłynne (ropa, wydzieliny) oraz wymazy powinny zostać umieszczone w odpowiednim podłożu transportowym. Badanie bezpośrednie Opracowanie materiału Złuszczającą się skórę i fragmenty paznokcia umieszcza się w 30% roztworze potasu lub w laktofenolu. Dla innych materiałów (ropa, kał, wysięki itp.) przeprowadza się badanie bezpośrednie na szkiełku podstawowym ze szkiełkiem nakrywkowym lub preparat barwiony metodą Grama, Giemzy lub błękitem laktofenolowym czy błękitem metylenowym. Badanie bezpośrednie jest ważnym etapem diagnostyki, dzięki niemu można wykryć pod mikroskopem elementy owalne, pączkujące od 4 do 6 μm i komórki, którym może towarzyszyć obecność pseudostrzępek. przypadku kału, plwociny oraz próbek śluzu, stwierdzenie w preparacie bezpośrednim nienormalnie dużej liczby drożdżaków pozwala wyeliminować komensalizm. przypadku moczu zalecane jest badanie ilościowe. przypadku podejrzenia obecności Cryptococcus neoformans należy wykonać barwienie tuszem indyjskim. 14

ykrywanie drożdżaków w badaniu bezpośrednim (6) Drożdżaki Candida glabrata Inne gatunki Candida Trichosporon spp. Cryptococcus neoformans Średnica elementów 3-6 μm 3-10 μm 3-14 μm 3-20 μm ystępowanie w badaniu bezpośrednim Blastopory, brak pseudostrzępek Blastopory i pseudostrzępki Blastopory i włókna artrosporowe Okrągłe blastopory z kapsułami różnej grubości widzianymi w negatywie (tusz indyjski) Hodowla Próbki powinny być hodowane na podłożach umożliwiających uzyskanie szybkich wyników oraz pozwalających na wykrycie gatunków towarzyszących. Podłoża chromogenne umożliwiają wybiórczą izolację drożdżaków i szybką identyfikację Candida albicans. Podłoża te powinny być używane razem ze zwykłymi podłożami hodowlanymi szczególnie w przypadkach, gdy badaniom na obecność drożdżaków poddawani są pacjenci o wysokim stopniu ryzyka. Podłoża chromogenne Podłoża te zawierają: Substancje odżywcze umożliwiające wzrost mikroorganizmów Antybiotyki hamujące wzrost bakterii Substraty chromogenne używane do wykrywania specyficznych enzymów występujących u pewnych gatunków drożdżaków. ten sposób możliwa jest natychmiastowa identyfikacja bezpośrednio na podłożu, szczególnie w przypadku Candida albicans. porównaniu do zwykłych podłoży hodowlanych, podłoża chromogenne umożliwiają: Łatwe wykrycie gatunków towarzyszących Identyfikację Candida albicans nie wymagającą potwierdzenia Szybkie wyniki w porównaniu ze zwykłymi podłożami hodowlanymi. 15

Zwykłe podłoża hodowlane Podłoża izolacyjne Najczęściej używanym podłożem jest podłoże Sabouraud. Dodatek antybiotyków, szczególnie chloramfenikolu i/lub gentamycyny podnosi wybiórczość podłoża w odniesieniu do bakterii. Specjalne podłoża hodowlane stosowane w badaniu morfologicznym Badania morfologiczne przeprowadza się w celu wykrycia gatunku drożdżaków. Mogą być one prowadzone na ubogim podłożu, takim jak Rice-Agar-Tween. Podłoże to ułatwia wytwarzanie chlamydospor charakterystycznych dla Candida albicans i może być również stosowane w celu obserwacji pseudogrzybni i towarzyszących jej blastospor, charakterystycznych dla rodzaju Candida. Ten sposób wykrywania uważa się za referencyjny. Możliwe jest również rozróżnianie gatunków drożdżaków na podstawie badania zdolności redukcji soli tetrazolowych. Kolonie drożdżaków mają wtedy zabarwienie od różowego do purpurowego. Porównanie podłoży chromogennych z metodami konwencjonalnymi Identyfikacja Candida albicans podczas izolacji Czas uzyskania wyniku ykrywanie gatunków towarzyszących Łatwość użycia Podłoża chromogenne Tak, nie wymaga potwierdzenia Ponad 80% C. albicans jest identyfikowanych w ciągu 24h Tak, ukierunkowanie na identyfikację C. tropicalis, C. lusitaniae, C. kefyr Tak Metody konwencjonalne Po izolacji i przeprowadzeniu biochemicznych lub innych testów identyfikacyjnych 48 96 h : 24 48 h na izolację, potem 24 48 h na identyfikację ybiórcza izolacja grzybów Do identyfikacji wymagany jest przeszkolony personel Identyfikacja Identyfikacja Candida albicans Stosując podłoża chromogenne można zidentyfikować Candida 16

albicans bezpośrednio na podłożu dzięki wykryciu aktywności specyficznego enzymu - heksaminidazy. przypadku stosowania podłoża Sabouraud, najczęściej przeprowadzanym badaniem jest test filamentacji w surowicy. Candida albicans jest jedynym gatunkiem, który wytwarza pseudostrzępki. Identyfikacja innych gatunków drożdżaków Pełna identyfikacja biochemiczna Pociąga za sobą badanie: Asymilacji cukru: auksonogram Fermentacji cukru: zymogram Innych testów, jeśli jest to konieczne (redukcja chlorku tetrazolu, wzrost w obecności aktidionu, wykrywanie ureazy). Identyfikacja przy użyciu testów immunologicznych Przy użyciu tych testów można zidentyfikować następujące gatunki: Candida albicans, Candida krusei, Candida dubliniensis. szpitalach, w przypadku grupowych zakażeń drożdżakami, za pomocą technik biologii molekularnej można wykonać typowanie kolonii grzybów. Badanie wrażliwości na leki przeciwgrzybicze Celem jest ustalenie minimalnego stężenia hamującego (MIC) leków przeciwgrzybiczych i wykrycie oporności drożdżaków. Nie należy używać do tego celu konwencjonalnej metody dyfuzyjnokrążkowej. celu uzyskania satysfakcjonującej powtarzalności międzylaboratoryjnej oraz określenia nowej wystandaryzowanej metody określania MIC powstały protokoły referencyjne NCCLS M 27-A2 i EUCAST. NCCLS określa warunki powtarzalności dla badania wrażliwości in vitro trzech klas leków przeciwgrzybiczych z zastosowaniem makro i mikrorozcieńczeń. EUCAST (European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing) ustala protokoły dotyczące oznaczenia MIC dla patogennych drożdżaków (głównie Candida albicans). 17

Bibliografia 1. A. Eyquem, J. Alouf, L. Montagnier. Traité de microbiologie clinique PICCIN 1998. 2. D.H. Larone. Medically important fungi; 2002 4 th edition ASM press. 3. P.G. Pappas, J.H. Rex, J.D. Sobel, S.G. Filler,.E. Dismukes, T.J. alsh Guidelines for treatment of Candidiasis. Clin Infect Dis 2004 ; 38 :161-189. 4. Conférence de consensus commune. Prise en charge des candidoses et aspergilloses invasives de l adulte. 13 mai 2004 Paris, Institut Pasteur. Disponible en ligne sur www.sciencedirect.com 5. Epidemiology of HIV-associated cryptococcosis in France (1985-2001): comparison of the pre- and post-haart eras. F. Dromer, S. Mathoulin-Pelissier, A. Fontanet, O. Ronin, B. Dupont, O. Lortholary ; French Cryptococcosis Study Group. AIDS. 2004 Feb 20;18(3):555-62. 6. S. Brun, J.P. Bouchara, D. Chabasse ; Diagnostic au laboratoire des mycoses profondes. Revue Franćaise des laboratoires 2004, 359 : 33-38. 7. F. Granier ; Antibiotiques, Antifongiques : classes thérapeutiques, mécanismes d action, problźme de résistance. Masson Paris 2003 ; 5 :39-48. 8. Reference Method for broth dilution antifungal susceptibility testing of yeasts; Approved standardsecond edition NCCLS (M27-A2, vol.22, No15). 9. P. Murray, E. Baron, J.H. Jorgensen, M.A. Pfaller, R. H. Yolken. Manual of Clinical Microbiology 8 th edition. ASM PRESS, 2003, 1651-1894. 10. D. Chabasse, N. Contet-Audonneau. Examen direct et place de l'histologie en Mycologie. Revue Franćaise des Laboratoires 2003, 357, 57-62. 11. A. M. Tortorano, J. Peman, H. Bernhardt, L. Kingspor, C.C. Kibber, O. Faure, E. Biraghi, E. Canton, K. Zimmerann, S. Seaton, R. Grillot ; the ECMM orking group on Candidaemia Epidemiology of Candidaemia in Europe: Results of 28-Month European Confederation of Medical Mycology (ECMM). Eur. J. Clin. Microbiol. Infect. Dis 2004, 23 : 317-322. Strony internetowe http://www.anaes.fr http://www.doctorfungus.org/ http://www.medicalmycology.org/ http://www.cdc.gov/ncidod/dbmd/diseaseinfo/candidiasis/ 18

TRANSPORT Zakres produktów mykologicznych Portagerm Ref. 42105 20 probówek Zbuforowan Portagerm Ref. 41995 10 ampułek Zbuforowan z gentamyc Portagerm AMIES Agar Swab Ref. 41999 50 sztuk ymazówk Mycoline Ref. 56525 10 płytek Dwustronne HODOLA Podłoże chromogenne* Candida ID 2 Ref. 43631 20 płytek Podłoże ch Ref. 43639** 100 płytek i wybiórcze Inne podłoża*: zakres nowego Sabouraud Sabouraud 2 agar Ref. 42037**(zastępuje ref. 42092) 20 probówek (skos) Podłoże ho Ref. 42066**(zastępuje ref. 42026) 6 x 100 butelek Podłoże Sabouraud płynne Ref. 42108 20 probówek x 9ml Podłoże ho Sabouraud Chloramphenicol 2 Ref. 42038**(zastępuje ref. 42093) 20 probówek (skos) Podłoże wy agar Ref. 42067**(zastępuje ref. 42027) 6 x 100 butelek Sabouraud Chloramphenicol Ref. 42094 20 probówek (skos) Podłoże wy Actidione agar Sabouraud Ref. 43651 (zastępuje ref. 43171) 20 płytek Podłoże do Gentamycyna Ref. 43659**(zastępuje ref. 43179) 100 płytek Chloramphenicol 2 Ref. 42056**(zastępuje ref. 42016) 6 x 100 butelek agar Ref. 42031**(zastępuje ref. 42095) 20 probówek (skos) Podłoże do Sabouraud Tetrazolium Ref. 42096 20 probówek (skos) Podłoże wy Gentamicine Chloramphenicol agar HODOLA KRI Hemoline Performance DUO Ref. 52800 6 x 2 butelki Podłoże do (połączone plastikową obręczą) względnie b Hemoline Performance Two-phase Ref. 52510 12 butelek Podłoże do BacT/ALERT SA aerobes Ref. 259789 100 butelek Butelki do h (standard) mikroorgan BacT/ALERT FA (FAN ) Ref. 259791 100 butelek Butelki do h IDENTYFIKACJA MANUALNA API Candida Ref. 10500 10 pasków + podłoża Identyfikacj API 20C AUX Ref. 20210 25 pasków + podłoża Identyfikacj ID 32 C Ref. 32200 25 pasków + podłoża Identyfikacj IDENTIFIKACJA AUTOMATYCZNA większości drożdżaków izolowanych z materiałów ludzkich bądź zwier ID 32 C / mini API Ref. 32200 25 pasków + podłoża ID YST / VITEK 2 Ref. 21314 20 kart ID YBC / VITEK Ref. V1303 20 kart ID YST / VITEK 2 COMPACT Ref. 21343** 20 kart BADANIE RAŻLIOŚCI NA LEKI PRZECIGRZYBICZE ATB FUNGUS 2 INT Ref. 14203 25 pasków + podłoża określa flukona * celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji zapraszamy do zapoznania się z instrukcją ** celu uzyskania

e podłoże agarowe do transportu wymazów w temperaturze otoczenia e podłoże agarowe do transportu próbek płynnych w temperaturze otoczenia a do pobierania wymazów i transportu mikroorganizmów płytki agarowe do transportu i hodowli drożdżaków i grzybów występujących na skórze (Sabouraud yną i chloramfenikolem po jednej stronie, Sabouraud z chloramfenikolem i aktidionem po drugiej) omogenne przeznaczone do bezpośredniej identyfikacji Candida albicans j izolacji drożdżaków poprzez bezpośredni posiew materiału klinicznego dowlane do izolacji grzybów dowlane dla drożdżaków i pleśni biórcze do izolacji grzybów biórcze do hodowli dermatofitów i innych grzybów hodowli i wybiórczej izolacji drożdżaków i pleśni hodowli i wybiórczej izolacji grzybów biórcze do wykrywania drożdżaków redukujących sole tetrazolowe hodowli krwi dla mikroorganizmów tlenowych i beztlenowych hodowli krwi dla mikroorganizmów tlenowych odowli krwi w systemie BacT/ALERT do wykrywania izmów tlenowych odowli krwi w systemie BacT/ALERT do wykrywania dowolnych mikroorganizmów tlenowych, eztlenowych i beztlenowych a najczęściej spotykanych w praktyce klinicznej drożdżaków w ciągu 18/24h a drożdżaków wyizolowanych z materiałów ludzkich bądź zwierzęcych; lacyjne Interpretacja z użyciem oprogramowania APIEB a drożdżaków wyizolowanych z materiałów ludzkich bądź zwierzęcych; testy asymilacyjne zęcych nie MIC dla 4 głównych leków przeciwgrzybiczych: flucytozyny, amfoterycyny B, zolu i itrakonazolu informacji o dostępności produktu prosimy o kontakt z przedstawicielem regionalnym biomerieux 20

Zakres produktów do diagnostyki mykologicznej YKRYANIE DROŻDZAKÓ Uproszczony schemat postępowania* MATERIAŁ Hodowla krwi LCR Mycoline BADANIE BEZPOŚREDNIE Szkiełko-szkiełko nakrywkowe IZOLACJA 24-48h w 37 C Candida ID2 Białe lub różowe kolonie Niebieskie kolonie Candida albicans IDENTYFIKACJA BADANIE LEKORAŻLIOŚCI 24-48h w 30 C 24-48h w 35 C ID 32 C API 20 C AUX API Candida lub lub 24-48h w 37 C ATB FUNGUS 2 INT VITEK 2 ID YST / VITEK ID YBC / VITEK 2 COMPACT

03-05 / 002PL99090A / Ten dokument nie jest prawnie obowiązujący. biomerieux zastrzega sobie prawo modyfikacji bez powiadomienia / BIOMERIEUX, niebieskie logo, API, APIEB, ATB, BacT/ALERT FAN, Hemoline, Portagerm i VITEK są znakami towarowymi należącymi do biomerieux lub jednego z jej przedstawicielstw. Zdjęcia: Cryptococcus, umieszczone za zgodą Renee Grillot ; biomérieux / biomérieux sa RCS Lyon 673 620 399 / ydrukowano we Francji / T.L. McCANN Sante Lyon / RCS Lyon B 398 160 242 biomérieux Polska Sp.z o.o. Ul. Żeromskiego 17 01-882 arszawa Tel. : (48) 22 569 85 00 Fax : (48) 22 569 85 54 www.biomerieux.pl www.biomerieux.com