Autor: Robert Baran Tadeusz Mazowiecki Człowiek zasłużony dla Polski
Tadeusz Mazowiecki (18.04.1927 28.10.2013) Był czołowym polskim politykiem i mężem stanu, zapamiętany przez Polaków jako pierwszy niekomunistyczny premier po wolnych demokratycznych wyborach w czerwcu 1989 (słynne hasło:,,wasz prezydent nasz premier'')
Był człowiekiem zrównoważonym o ogromnej inteligencji, propagatorem wartości chrześcijańskich, skromnym, przyjaznym, obdarzonym autorytetem i zaufaniem obrońcą praw człowieka, wrażliwym na los pokrzywdzonych, zwolennikiem kompromisu, symbolem walki z komunizmem, który,,spieszył się powoli, ale kroczył odważnie nie zabiegając o władzę.
Dlaczego zasłużony? Oto niektóre fakty z jego działalności Jako publicysta: 1953-1955 - redaktor naczelny Wrocławskiego Tygodnika Katolików (stowarzyszenie PAX) 1958-1980 - założyciel i redaktor naczelny katolickiego miesięcznika Więź 1981 - redaktor naczelny Tygodnika Solidarność Był przeciwny polityce lojalności PAX wobec reżimu PRL za co został usunięty ze stowarzyszenia. Autor licznych artykułów (m.in.,,spiesz się powoli''), książek (m.in.,,rok 1989 i lata następne'') i wspomnień.
Jako poseł opozycyjny w Sejmie PRL - skrytykował socjalistyczny model nauczania - domagał się przywrócenia nauki religii - był przeciwny łamaniu praw i wolności człowieka - działał na rzecz protestujących studentów w związku z usunięciem Dziadów Adama Mickiewicza z teatru w 1968 Za swą działalność zakazano mu ponownego kandydowania do Sejmu
Jako działacz społeczny : - założył warszawski Klub Inteligencji Katolickiej (1956) - był mężem zaufania i rzecznikiem głodujących członków i sympatyków Komitetu Obrony Robotników Jako obrońca interesów robotników: - solidaryzował się ze strajkującymi stoczniowcami Stoczni Gdańskiej - stając na czele Komisji Ekspertów przy poparciu Lecha Wałęsy, wspierał negocjacje związkowców z władzami PRL (porozumienie sierpniowe 1980) - po zakończeniu strajku został zaufanym doradcą Lecha Wałęsy i wyżej wspomnianym redaktorem Tygodnika Solidarność
Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce 13 grudnia 1981 Tadeusz Mazowiecki został zatrzymany jako działacz Solidarności i przetrzymywany w Strzebielinku, Jaworzu i Darłówku do 23 grudnia 1982. Swój pobyt w odosobnieniu opisał w swoich wspomnieniach pt. Internowanie.
Tadeusz Mazowiecki zdobył sławę i rozgłos również za granicą dzięki licznym odczytom w Belgii, Francji, Niemczech, Włoszech i Austrii (1987), gdzie niestrudzenie zabiegał o poparcie dla Solidarności
Jako zwolennik kompromisu i pokojowego przejęcia władzy z rąk PZPR: - wziął aktywny udział w porozumieniu,,okrągłego Stołu'' w Warszawie - przyczynił się do zwycięstwa opozycji w pierwszych po II wojnie światowej wyborach demokratycznych 4 czerwca 1989
Okrągły Stół
Tadeusz Mazowiecki podczas obrad Okrągłego Stołu
Tadeusz Mazowiecki po wyborze na premiera (12.09.1989-12.01.1991)
Rząd Tadeusza Mazowieckiego przeprowadził w tych trudnych chwilach głębokich przemian szereg reform: -zmieniono ustrój na wielopartyjny - wprowadzono konstytucję w duchu demokratycznym - zmieniono godło i nazwę państwa - wprowadzono gospodarkę wolnorynkową - wprowadzono pojęcie własności Tadeusz Mazowiecki w ramach,,grubej kreski'' odciął się od odpowiedzialności jego rządu za katastrofalny stan gospodarki poczyniony przez władze PRL:,,Przeszłość odkreślamy grubą linią. Odpowiadać będziemy jedynie za to, co uczyniliśmy, by wydobyć Polskę z obecnego stanu załamania''.
Jako polityk był nadal aktywny do końca życia: - będąc liderem Unii Demokratycznej (1990-1994) - będąc liderem Unii Wolności (1994-1995) -jako poseł III kadencji Sejmu (1997-2001) * pracował w komisji nad projektem Konstytucji RP * był członkiem Komisji Spraw Zagranicznych, przewodniczącym sejmowej Komisji Integracji Europejskiej Był także wysłannikiem ONZ w Bośni i Hercegowinie, gdzie jako zwolennik pokoju, był świadkiem zbrodni wojennych w byłej Jugosławii ogłosił raport w sprawie łamania praw człowieka.
Tadeusz Mazowiecki z Bronisławem Geremkiem po wejściu Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004
Tadeusz Mazowiecki jako wysłannik ONZ
Tadeusz Mazowiecki w ostatnich 3 latach swojego życia pozostał doradcą prezydenta Bronisława Komorowskiego ds. polityki krajowej i międzynarodowej.
Tadeusz Mazowiecki z prezydentem
Tadeusz Mazowiecki doczekał się wielu prestiżowych odznaczeń, nagród i wyróżnień zarówno polskich, jak i zagranicznych, otrzymał honorowy tytuł doktora honoris causa, nadany przez uczelnie polskie i zagraniczne, został także honorowym obywatelem niektórych miast polskich.
Odznaczenia: - Order Orła Białego - Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis - Order Ecce Homo - Wielki Krzyż Komandorski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina - Krzyż Wielki Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego - Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej - Order Zasługi Republiki Włoskiej
Nagrody i wyróżnienia: - Nagroda im. Andrzeja Struga - Niemiecka Nagroda Narodowa - nagroda Srebrenica 1995 - nagroda Giganta 1995 - nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego - Nagroda Kisiela - nagroda Viadrina 2009 - za wkład w polsko niemieckie pojednanie - tytuł Człowieka Roku - przyznany przez Gazetę Wyborczą