Powszechna deklaracja praw człowieka (1948) Art. 12 Nie wolno ingerować samowolnie w czyjekolwiek życie prywatne, rodzinne, domowe Art. 16 prawo do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny, Rodzina jest naturalną i podstawową komórką społeczeństwa i ma prawo do ochrony za strony społeczeństwa i państwa Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (1950) Art. 8 Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych (1966) Art. 23 prawo do zawarcia małżeństwa i rodziny (rodzina naturalną i podstawową komórką społeczeństwa), prawo do ochrony rodziny ze strony społeczeństwa i państwa Karta Praw Podstawowych (2000) Art. 7 Każdy ma prawo do poszanowania swego życia prywatnego i rodzinnego Art. 9 Prawo do zawarcia małżeństwa i prawo do założenia rodziny...
Konwencja o prawach dziecka (1989) Art. 9 zasada dotycząca nieseparowania dzieci od rodziców wbrew ich woli Art. 10 wnioski składane przez dziecko lub jego rodziców odnośnie wjazdu lub opuszczenia państwastrony w celu łączenia rodziny będą rozpatrywane w sposób przychylny, humanitarny i w szybkim trybie Konwencja nr 143 Międzynarodowej Organizacji Pracy (1978) Art. 13 Każdy członek może zastosować wszelkie niezbędne środki w ramach swej właściwości i współpracować z innymi członkami w celu ułatwienia łączenia rodzin wszystkich pracowników migrujących, zamieszkałych legalnie na jego terytorium. 2. Członkami rodziny pracownika migrującego, w rozumieniu niniejszego artykułu, są współmałżonka oraz dzieci, ojciec i matka, jeśli są na jego utrzymaniu
Europejska konwencja o statusie prawnym pracowników migrujących (1977) Art. 12 prawo do dołączenia do pracownika migrującego małżonka i nieletnich, niezamężnych dzieci Warunki przyjęcia: Posiadanie mieszkania uważanego za standardowe dla pracowników krajowych w regionie Okres oczekiwania (max. 12 miesięcy) + posiadanie stałego źródła utrzymania wystarczające do pokrycia potrzeb rodziny (fakultatywnie) Europejska Karta Społeczna (1961) Art. 19 strony zobowiązują się do przyjęcia odpowiednich środków dla ułatwienia wjazdu, podróży i przyjęcia pracowników migrujących i ich rodzin Międzynarodowa konwencja dotycząca pracowników migrujących i członków ich rodzin (1990) Art. 44 prawo do łączenia rodzin (małżonek, partner, dzieci niepełnoletnie i niezamężne)
Dyrektywa ma na celu ustanowienie wspólnych zasad dotyczących prawa do łączenia rodzin (umożliwienie członkom rodzin obywateli państw spoza UE przebywających legalnie na terytorium UE dołączanie do nich w państwie UE, w którym zamieszkują) Celem jest ochrona komórki rodzinnej i ułatwianie integracji obywateli państw trzecich Dyrektywa nie ma zastosowania do Irlandii, Danii i Wielkiej Brytanii Dyrektywa nie wyklucza ponadto uznawania w ustawodawstwach krajowych bardziej korzystnych zasad O łączenie rodzin mogą ubiegać się obywatele państw spoza UE posiadający ważne przynajmniej jeden rok zezwolenie na pobyt w jednym z państw UE i w przypadku których istnieją uzasadnione przypuszczenia, że uzyskają prawo stałego pobytu
Członek rodziny: mąż/żona, dzieci niepełnoletnie stanu wolnego, ewentualnie wstępni I stopnia, dorosłe niezamężne dzieci, partner w zarejestrowanym związku Małżeństwa poligamiczne nie są uznawane (prawo do łączenia rodzin przysługuje tylko jednemu małżonkowi). Podobnie dzieciom kolejnych małżonków nie przysługuje prawo do łączenie rodzin, o ile nie wymaga tego interes dziecka Państwa UE mogą wymagać, by obywatel państwa spoza UE i jego małżonek byli w pewnym minimalnym wieku (co najwyżej 21 lat) przed połączeniem z małżonkiem Państwa członkowskie mogą wymagać, aby członkowie rodzin przestrzegali środków dotyczących integracji
Wymogi: odpowiednie zakwaterowanie, ubezpieczenie zdrowotne, dochody wystarczające na utrzymanie rodziny Czas na wydanie decyzji: 9 miesięcy Państwa mogą wprowadzić wymóg 2-letniego zamieszkiwania przez cudzoziemca na terenie państwa członkowskiego Państwa UE mogą odmówić prawa do wjazdu i pobytu członka rodziny ze względu na porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne lub zdrowie publiczne Członkowie rodzin mają prawo do pobytu na taki sam okres jak osoby, z którymi zostały połączone i mają prawo dostępu do edukacji, zatrudnienia i kształcenia zawodowego (ograniczenia max. 12 miesięcy) Nie później niż po 5 latach pobytu małżonek, partner i dziecko, które osiągnęło pełnoletność, mają prawo do samoistnego dokumentu pobytowego
Ułatwione zasady łączenia rodzin dotyczą uchodźców państwa członkowskie mogą ograniczyć stosowanie niniejszego rozdziału do uchodźców, których związki rodzinne trwały przed ich wjazdem państwa UE nie mogą nakładać wymogów dotyczących minimalnego okresu pobytu na swoim terytorium przed dołączeniem do uchodźców członków ich rodziny uchodźcy są wyłączeni z obowiązku spełnienia wymogów dotyczących kwaterunku, ubezpieczenia zdrowotnego i środków utrzymania, w przypadku złożenia wniosku o łączenie rodziny w terminie 3 miesięcy od przyznania statusu uchodźcy
Od 2011 r. dyrektywa rozszerzona na osoby objęte ochroną międzynarodową Cel: zapewnienie obcokrajowcom, którzy uzyskali zezwolenie na pobyt długoterminowy, zbliżonych uprawnień Państwa członkowskie zobowiązane są przyznać status rezydenta długoterminowego po 5 latach legalnego i nieprzerwanego zamieszkiwania (możliwe nieobecności przez okres krótszy niż 6 kolejnych miesięcy i nieprzekraczający w sumie 10 miesięcy w okresie 5 lat) Warunki otrzymania statusu: 5-letni, legalny pobyt na terenie państwa członkowskiego, stałe i regularne dochody, ubezpieczenie zdrowotne Państwa członkowskie mogą zażądać od obywateli państwa trzeciego, aby spełniali dalsze warunki integracji (np. odpowiednia znajomość języka) Czas na rozpatrzenie wniosku: 6 miesięcy
Rezydenci długoterminowi otrzymują stałe zezwolenie na pobyt zgodne ze standardowym wzorem obowiązującym we wszystkich państwach członkowskich, które jest ważne przez co najmniej 5 lat i podlega automatycznemu odnowieniu Status rezydenta długoterminowego może zostać cofnięty wyłącznie z określonych przyczyn wymienionych w dyrektywie (nieobecność na terytorium UE przez okres dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy, uzyskanie statusu w wyniku oszustwa lub podjęcie środków w zakresie wydalenia danej osoby) Dyrektywa zapewnia gwarancję równego traktowania na równi z obywatelami państwa W określonych przypadkach państwa członkowskie mogą ograniczyć równe traktowanie z obywatelami odnośnie do dostępu do zatrudnienia oraz edukacji (np. żądając przedstawienia potwierdzenia właściwych kwalifikacji językowych)
Państwa członkowskie mogą ograniczyć równe traktowanie w odniesieniu do pomocy społecznej i ochrony socjalnej do świadczeń podstawowych Rezydent długoterminowy może korzystać z prawa do zamieszkiwania przez okres przekraczający 3 miesiące na terytorium innego państwa członkowskiego, jeżeli spełnione zostaną określone warunki: podjął zatrudnienie jako pracownik najemny lub prowadzi działalność na własny rachunek, podjął studia lub kształcenie zawodowe, zachodzą inne przyczyn Rezydenci mają zapewnioną szczególną ochronę przed wydaleniem Państwa członkowskie mają prawo do preferencyjnego traktowania obywateli UE i EOG wobec obywateli państw trzecich
Chakroun C-578/08 Zwrot korzystanie z systemu pomocy społecznej zawarty w dyrektywie 2003/86/WE w sprawie łączenia rodzin należy interpretować w ten sposób, że nie pozwala on państwu członkowskiemu na przyjęcie przepisów o łączeniu rodziny odmawiających go członkowi rodziny rozdzielonej, który wykazał, iż posiada stabilne i regularne środki wystarczające do utrzymania jego oraz członków jego rodziny, lecz który z powodu poziomu dochodów byłby jednak uprawniony do szczególnej pomocy ( ) P i S C-579/13 Dyrektywa 2003/109, nie stoi na przeszkodzie istnieniu przepisów prawa krajowego nakładających na obywateli państw trzecich, którzy posiadają już status rezydenta długoterminowego, obowiązek złożenia egzaminu z integracji społecznej pod rygorem grzywny, pod warunkiem że szczegółowe zasady stosowania tych przepisów krajowych nie stanowią zagrożenia dla realizacji celów wspomnianej dyrektywy. Fakt, że status rezydenta długoterminowego został uzyskany przed nałożeniem obowiązku złożenia egzaminu z integracji społecznej lub po jego nałożeniu, nie jest w tym względzie istotny.
Dogan C-138/13 Wymóg podstawowej znajomości języka niemieckiego, od którego Niemcy uzależniają wydanie wizy dla celów dołączenia do obywateli tureckich zamieszkujących legalnie na terytorium Niemiec przez ich małżonków, jest sprzeczny z prawem Unii. Wymóg ten, wprowadzony w 2007 r. nie jest zgodny z klauzulą standstill układu stowarzyszeniowego z Turcją Imran C-155/11 Rząd niderlandzki wskazał Trybunałowi, że decyzja z dnia 15 lutego 2010 r., przeciwko której wniesiono skargę w postępowaniu przed sądem krajowym, jest nieważna, ponieważ na mocy decyzji po ponownym zbadaniu sprawy, odwołanie B. Imran zostało uznane za zasadne.
Komisja przeciwko Holandii C-508/10 Kwota jest nieproporcjonalna do opłaty uiszczanej przez obywateli UE za wydanie karty pobytu (30 euro), co zniechęca obcokrajowców do korzystania z praw gwarantowanych przez dyrektywę i stanowi środek utrudniający wykonywanie prawa pobytu, kłócąc się z jej celem. Kamberaj C-571/10 art. 11 dyrektywy 2003/109 należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie istnieniu uregulowania krajowego, które w zakresie przyznawania dodatku mieszkaniowego przewiduje wobec obywateli państw trzecich posiadających status rezydenta długoterminowego, traktowanie odmienne w porównaniu z traktowaniem zastrzeżonym dla obywateli krajowych przy podziale funduszy przeznaczonych na te dodatki, o ile taka pomoc należy do jednej z trzech kategorii objętych tym przepisem