SPOSOBY NABYCIA OBYWATELSTWA POLSKIEGO

Transkrypt

1 Źródło: Wygenerowano: Czwartek, 15 października 2015, 15:50 SPOSOBY NABYCIA OBYWATELSTWA POLSKIEGO REGULACJA PRAWNA Zagadnienia nabycia obywatelstwa polskiego i jego utraty reguluje ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 roku o obywatelstwie polskim (Dz.U. z 2012r. poz. 161). Ustawa zawiera dwie podstawowe zasady dotyczące obywatelstwa polskiego. Wyrażona w art. 2 ustawy zasada ciągłości obywatelstwa polskiego gwarantuje trwałość obywatelstwa w czasie, począwszy od momentu jego nabycia, zgodnie z obowiązującymi w tym czasie przepisami, niezależnie od zmian, jakim podlega ustawodawstwo dotyczące obywatelstwa. Oznacza to, iż osoby, które nabyły obywatelstwo polskie na podstawie dawnych przepisów, następnie uchylonych lub zmienionych, jeśli obywatelstwa polskiego nie utraciły, zachowują je zgodnie z przepisami obowiązującymi w dacie jego nabycia. Zasada ta jest równocześnie dyrektywą dla właściwych organów administracji publicznej w postępowaniu o potwierdzenie posiadania lub utraty obywatelstwa polskiego. Natomiast wprowadzona przepisem art. 3 ustawy, zasada wyłączności obywatelstwa polskiego wiąże się ściśle z problemem podwójnego (lub wielokrotnego) obywatelstwa, tworzy bowiem jasną dyrektywę kolizyjną w przypadku jego zaistnienia i pozwala na usuwanie jego niekorzystnych skutków. Projekt ustawy przyjmuje zasadę dopuszczalności wielości obywatelstw przy utrzymaniu bezwzględnego priorytetu obywatelstwa polskiego. Obywatel polski może posiadać równocześnie obywatelstwo polskie i obywatelstwo państwa obcego, ale nawet wówczas posiada wobec Rzeczypospolitej Polskiej takie same prawa i obowiązki, jak osoba posiadająca wyłącznie obywatelstwo polskie, tj. nie może wobec władz polskich powoływać się ze skutkiem prawnym na posiadane równocześnie obywatelstwo obce lub na wynikające z niego prawa i obowiązki. SPOSOBY NABYCIA OBYWATELSTWA POLSKIEGO: Urodzenie z rodziców, z których co najmniej jedno posiada obywatelstwo polskie Zasada krwi/ius Sanguinis Dziecko nabywa mocy prawa obywatelstwo polskie przez urodzenie z rodziców, z których co najmniej jedno posiada obywatelstwo polskie, bez względu na miejsce urodzenia dziecka w Polsce czy za granicą. (Art. 14 pkt 1ustawy o obywatelstwie polskim). Urodzenie lub znalezienie dziecka na terytorium Polski Zasada terytorium/ius Soli Zasada ta ma zastosowanie, gdy dziecko urodzi się lub zostanie znalezione na terytorium RP, a oboje rodzice są nieznani lub obywatelstwo ich jest nieokreślone, bądź nie mają żadnego obywatelstwa (Art. 14 pkt 2 oraz art.15 ustawy o obywatelstwie polskim). Dziecko takie z mocy prawa nabywa obywatelstwo polskie.

2 Przysposobienie pełne Adopcja Dziecko przysposobione przez osobę lub osoby posiadające obywatelstwo polskie, nabywa to obywatelstwo, jeżeli przysposobienie pełne nastąpiło przed ukończeniem przez niego 16 lat. W tym przypadku przyjmuje się, że małoletni cudzoziemiec nabył obywatelstwo polskie z dniem urodzenia. Dziecko takie nabywa obywatelstwo polskie z mocy prawa. Nadanie przez Prezydenta RP Na podstawie art. 18 cyt. ustawy Prezydent RP może nadać cudzoziemcowi, na jego wniosek, obywatelstwo polskie.prezydent RP nie jest ograniczony w swoich konstytucyjnych kompetencjach żadnymi warunkami i może nadać obywatelstwo polskie każdemu cudzoziemcowi.nadanie obywatelstwa polskiego obojgu rodzicom obejmuje dzieci pozostające pod ich władzą rodzicielską. Nadanie obywatelstwa polskiego jednemu z rodziców, obejmuje małoletniego pozostającego pod jego władzą rodzicielską, w przypadku gdy drugiemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska lub drugie z rodziców złożyło oświadczenie o wyrażeniu zgody na nabycie przez małoletniego obywatelstwa polskiego. W przypadku ukończenia przez dziecko 16 roku życia, następuje to jedynie za jego zgodą. Wniosek o nadanie obywatelstwa polskiego osoby zamieszkałe w Polsce wnoszą za pośrednictwem wojewody właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej, a zamieszkałe za granicą za pośrednictwem właściwego konsula. Wniosek składa się osobiście lub korespondencyjne z podpisem urzędowo poświadczonym. Dokumenty wydane w języku obcym należy złożyć wraz z ich tłumaczeniem na język polski, sporządzonym przez tłumacza przysięgłego lub przez konsula RP. Wzór wniosku o nadanie obywatelstwa polskiego określa rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 7 sierpnia 2012r. w sprawie określenia wzoru formularza wniosku o nadanie obywatelstwa polskiego, wymogów dotyczących fotografii dołączanej do wniosku oraz wzorów aktu nadania obywatelstwa polskiego i zawiadomienia o odmowie nadania obywatelstwa polskiego (Dz.U. poz.927). Wzór wniosku o nadanie obywatelstwa polskiego - ZAŁĄCZNIK Uznanie za obywatela polskiego Przepisy ustawy z dnia 2 kwietnia 2009r. o obywatelstwie polskim powiększają w stosunku do ustawy z 1962r. krąg cudzoziemców, którzy będą mogli zostać uznani za obywateli polskich w trybie administracyjnym. W drodze uznania, o obywatelstwo polskie będą mogli ubiegać się cudzoziemcy zamieszkujący w Polsce na podstawie określonych zezwoleń, którzy w toku długoletniego legalnego pobytu w Polsce zintegrowali się ze społeczeństwem polskim, znają język polski, mają zapewnione mieszkanie i źródła utrzymania, respektują polski porządek prawny oraz nie stanowią zagrożenia dla obronności lub bezpieczeństwa państwa, a w szczególności uchodźcy, osoby bez obywatelstwa, dzieci oraz małżonkowie obywateli polskich oraz osoby polskiego pochodzenia. Postępowanie w sprawie o uznanie za obywatela polskiego będzie toczyło się w trybie określonym przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego. Od decyzji wojewody (działającego jako organ I instancji) służyć będzie stronie odwołanie do organu II instancji, którym jest Minister Spraw Wewnętrznych. Natomiast decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych może zostać zaskarżona do sądu administracyjnego. Wniosek składa się na formularzu określonym rozporządzeniem

3 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3 sierpnia 2012r. w sprawie wzoru formularza wniosku o uznanie za obywatela polskiego oraz fotografii dołączanej do wniosku (Dz.U. poz. 916). Stosownie do przepisu art.30 ust.1 ustawy o obywatelstwie polskim, za obywatela polskiego uznaje się: pkt 1: cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 3 lat na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub na podstawie prawa stałego pobytu, który posiada w Rzeczypospolitej Polskiej stabilne i regularne źródło dochodu oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego; pkt 2: cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 2 lat na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub prawa stałego pobytu, który pozostaje co najmniej od 3 lat w związku małżeńskim zawartym z obywatelem polskim lub nie posiada żadnego obywatelstwa; pkt 3: cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 2 lat na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, które uzyskał w związku z posiadaniem statusu uchodźcy nadanego w Rzeczypospolitej Polskiej; pkt 4: małoletniego cudzoziemca, którego jedno z rodziców jest obywatelem polskim, przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub prawa stałego pobytu, a drugie z rodziców nieposiadające obywatelstwa polskiego wyraziło zgodę na to uznanie; pkt 5: małoletniego cudzoziemca, którego co najmniej jednemu z rodziców zostało przywrócone obywatelstwo polskie, jeżeli małoletni przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub prawa stałego pobytu, a drugie z rodziców nieposiadające obywatelstwa polskiego wyraziło zgodę na to uznanie; pkt 6: cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie i legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 10 lat, który spełnia łącznie następujące warunki posiada zezwolenie na osiedlenie się, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub prawo stałego pobytu, oraz posiada w Rzeczypospolitej Polskiej stabilne i regularne źródło dochodu oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego; pkt 7: cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 2 lat na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, które uzyskał w związku z polskim pochodzeniem. Jednocześnie ust.2 przywołanego przepisu art.30, wymaga od cudzoziemca (z wyjątkiem pkt.4 i 5, tj. małoletnich dzieci, których jedno z rodziców posiada już obywatelstwo polskie) ubiegającego się o uznanie za obywatela polskiego, aby posiadał znajomość języka polskiego potwierdzoną urzędowym dokumentem. Uznanie następuje na wniosek osoby zainteresowanej i rozciąga się na dzieci uznanego za zgoda drugiego rodzica, a jeżeli dziecko ukończyło 16 lat wymagana jest również jego zgodą. Natomiast przepis art.31 ustawy określa, iż cudzoziemcowi odmawia się uznania za obywatela polskiego, w przypadku gdy nie spełnia obligatoryjnych wyżej wskazanych przesłanek określonych w art.30 ust.1 lub gdy nabycie przez

4 niego obywatelstwa polskiego stanowi zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. Wzór wniosku o uznanie za obywatela polskiego Przywrócenie obywatelstwa polskiego W dniu 15 maja 2012 r. weszły w życie przepisy Rozdziału 5 ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim (Dz.U. z 2012 r., poz. 161), regulujące tryb postępowania w sprawach o przywrócenie obywatelstwa polskiego, wraz z przepisami wykonawczymi określonymi w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych, wydanego w porozumieniu z Ministrem Spraw Zagranicznych, z dnia 8 maja 2012 r. w sprawie wzoru formularza wniosku o przywrócenie obywatelstwa polskiego oraz fotografii dołączanej do wniosku (Dz.U. z 2012 r., poz. 501). Przepisy te wprowadzają do polskiego porządku prawnego nową, nieznaną dotychczas polskiemu prawu, instytucję nabycia obywatelstwa polskiego - przywrócenie obywatelstwa polskiego. Instytucja ta umożliwi, po spełnieniu warunków określonych w przedmiotowej ustawie o obywatelstwie polskim, nabycie obywatelstwa polskiego cudzoziemcom, którzy w przeszłości posiadali obywatelstwo polskie i utracili je, przed dniem 1 stycznia 1999 r., na podstawie przepisów w tej ustawie wskazanych to jest ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 7, poz. 44, z późn. zm.), ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. Nr 4, poz. 25) oraz ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353, z późn. zm.). Obywatelstwo polskie będzie przywracane na mocy decyzji administracyjnej ministra właściwego do spraw wewnętrznych, wydanej na wniosek osoby zainteresowanej. Do wniosku o przywrócenie obywatelstwa polskiego dołącza się: dokumenty potwierdzające tożsamość i obywatelstwo; dokumenty potwierdzające zmianę imienia i nazwiska, jeżeli takie nastąpiły; posiadane dokumenty potwierdzające utratę obywatelstwa polskiego; fotografię osoby objętej wnioskiem. Wnioski, oświadczenia i dokumenty wymagane w sprawach uregulowanych w ustawie, sporządzone w języku obcym, składa się wraz z ich tłumaczeniem na język polski sporządzonym lub poświadczonym przez tłumacza przysięgłego lub przez konsula, chyba że umowa międzynarodowa, którą Rzeczpospolita Polska jest związana, stanowi inaczej. Wniosek o przywrócenie obywatelstwa polskiego składa się do Ministra Spraw Wewnętrznych z tym zastrzeżeniem, że cudzoziemiec zamieszkujący poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej składa wniosek o przywrócenie obywatelstwa polskiego za pośrednictwem konsula właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Minister wydaje decyzję w sprawie przywrócenia obywatelstwa polskiego po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego regulowanego przepisami Kpa i omawianej ustawy o obywatelstwie polskim. Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie. Nabycie obywatelstwa polskiego następuje w dniu, w którym decyzja o przywróceniu obywatelstwa polskiego stała się ostateczna. Zgodnie z ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (t.j. Dz.U r. Nr 225, poz.1635 z późn. zm.) za wydanie decyzji o nabyciu obywatelstwa polskiego pobiera się opłatę w wysokości 219 zł.

5 Opłatę należy wnosić na konto Urzędu Dzielnicy Mokotów m. st. Warszawy, ul. Rakowiecka 25 / 27, nr konta Potwierdzenie wpłaty należy dołączyć do wniosku o przywrócenie obywatelstwa polskiego Wzór wniosku o przywrócenie obywatestwa polskiego - ZAŁĄCZNIK