luty 2013
Informacja o badaniu W lutym TNS Polska przeprowadził badanie nastrojów ekonomicznych. Respondentów zapytano o opinie na temat sytuacji ekonomicznej kraju oraz sytuacji finansowej gospodarstw domowych. Komunikat prezentuje wyniki uzyskane w lutym i zestawia je z notowaniami z ostatnich miesięcy. Termin badania: 8-11 lutego 2013 r. Próba: ogólnopolska reprezentatywna próba 1000 mieszkańców Polski w wieku 15 i więcej lat. Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS Polska. 2
Podsumowanie TNS Consumer Index Wskaźnik klimatu konsumenckiego: -26,6 pkt. Zmiana w porównaniu do stycznia 2012: Ocena obecnej sytuacji ekonomicznej Polski Ocena zmian w sytuacji ekonomicznej Polski Roczna prognoza zmian w sytuacji ekonomicznej Polski +6 pkt. +11 pkt. +9 pkt. +8,1 pkt. Ocena zmian w sytuacji finansowej gospodarstwa domowego +6 pkt. Roczna prognoza sytuacji finansowej gospodarstwa domowego +8 pkt. 3
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 TNS CONSUMER INDEX Dane w pkt. proc. 20 10 0-10 -20-30 -26,6-40 -50 4
1 TNS CONSUMER INDEX
TNS CONSUMER INDEX Po styczniowym dołku, nastroje ekonomiczne znacznie się poprawiły. Mimo to odsetek negatywnych ocen sytuacji ekonomicznej nadal wyraźnie przewyższa odsetek ocen pozytywnych - wskaźnik klimatu konsumenckiego wynosi -26,6 pkt. Na wzrost wskaźnika klimatu konsumenckiego z -34,7 do -26,6 pkt. wpłynęły przede wszystkim ocena zmian w sytuacji ekonomicznej Polski, roczna prognoza zmian w sytuacji ekonomicznej Polski oraz roczna prognoza sytuacji finansowej gospodarstwa domowego. Ocena obecnej sytuacji ekonomicznej Polski oraz ocena zmian w sytuacji finansowej gospodarstwa domowego również wzrosły ale w mniejszym stopniu. TNS CONSUMER INDEX wskaźnik klimatu konsumenckiego - 26,6 pkt. +8,1 pkt. 6
02.2011 03.2011 04.2011 05.2011 06.2011 07.2011 08.2011 09.2011 10.2011 11.2011 12.2011 01.2012 02.2012 03.2012 04.2012 05.2012 06.2012 07.2012 08.2012 09.2012 10.2012 11.2012 12.2012 01.2013 02.2013 TNS CONSUMER INDEX Dane w pkt. proc. 0-5 -10-10,8-15 -20-25 -30-17,1-19,0-18,5-19,0-21,0-25,9-22,1-28,4-20,1-22,2-19,7-26,1-26,6-23,6-19,7-25,3-20,6-25,6-25,2-23,1-24,2-25,3-26,6-35 -34,7-40 7
TNS CONSUMER INDEX Dane w pkt. proc. WIEK do 29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50-59 lat WYKSZTAŁCENIE 60 lat i więcej Podstawowe Zawodowe Średnie Wyższe -13,0-27,7-29,5-36,1-32,2-22,7-36,5-25,5-16,7 do 1500 zł DOCHÓD GOSPODARSTWA 1501-2500 zł 2501-4000 zł KLASA SPOŁECZNA* ponad 4000 zł A B C D E -31,0-33,4-25,0-10,8-18,8-21,5-25,8-30,0-33,0 *Podział na klasy społeczne A- osoby z najwyższymi dochodami gospodarstwa domowego, głównie z wyższym wykształceniem E- osoby z najniższymi dochodami gospodarstwa domowego, głównie z podstawowym i zasadniczym wykształceniem 8
2 Ocena sytuacji ekonomicznej kraju
Wskaźnik percepcji sytuacji ekonomicznej kraju Wskaźnik percepcji sytuacji ekonomicznej kraju wynosi -33,8 pkt. W porównaniu ze styczniem 2013 ocena gospodarki poprawiła się o 9 pkt. Na poprawę sytuacji wpłynął głównie wzrost oceny zmian w sytuacji ekonomicznej Polski oraz jej roczna prognoza. Wskaźnik percepcji sytuacji ekonomicznej kraju - 33,8 pkt. +9 pkt. 10
02.2011 03.2011 04.2011 05.2011 06.2011 07.2011 08.2011 09.2011 10.2011 11.2011 12.2011 01.2012 02.2012 03.2012 04.2012 05.2012 06.2012 07.2012 08.2012 09.2012 10.2012 11.2012 12.2012 01.2013 02.2013 Wskaźnik percepcji sytuacji ekonomicznej kraju Dane w pkt. proc. 0-5 -10-15 -20-25 -30-35 -40-14,7-18,2-22,5-21,0-20,2-23,9-24,5-24,6-23,2-22,1-26,3-31,9-26,4-27,4-30,1-31,4-31,7-34,9-30,3-30,0-30,0-29,9-27,9-33,8-45 -42,8 11
Wskaźnik percepcji sytuacji ekonomicznej kraju Dane w pkt. proc. WIEK do 29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50-59 lat WYKSZTAŁCENIE 60 lat i więcej Podstawowe Zawodowe Średnie Wyższe -22,3-35,8-35,8-42,1-37,5-28,9-43,3-33,8-22,9 do 1500 zł DOCHÓD GOSPODARSTWA 1501-2500 zł 2501-4000 zł KLASA SPOŁECZNA* ponad 4000 zł A B C D E -38,0-40,6-32,0-22,2-29,9-24,2-32,7-36,2-40,5 *Podział na klasy społeczne A- osoby z najwyższymi dochodami gospodarstwa domowego, głównie z wyższym wykształceniem E- osoby z najniższymi dochodami gospodarstwa domowego, głównie z podstawowym i zasadniczym wykształceniem 12
02.2011 03.2011 04.2011 05.2011 06.2011 07.2011 08.2011 09.2011 10.2011 11.2011 12.2011 01.2012 02.2012 03.2012 04.2012 05.2012 06.2012 07.2012 08.2012 09.2012 10.2012 11.2012 12.2012 01.2013 02.2013 Ocena obecnej sytuacji ekonomicznej Polski Dane w [%] Jak Pan(i) ocenia ogólną sytuację ekonomiczną Polski? 60 53 50 41 40 40 46 44 43 43 39 39 44 38 48 35 42 41 45 35 47 34 46 42 35 35 43 43 41 46 37 41 44 39 45 45 42 38 43 42 43 44 44 40 40 41 43 40 48 43 30 20 19 15 13 18 18 17 17 19 19 19 22 16 14 17 17 17 13 17 16 16 16 15 16 10 4 5 0 dobrze źle częściowo dobrze, a częściowo źle 13
02.2011 03.2011 04.2011 05.2011 06.2011 07.2011 08.2011 09.2011 10.2011 11.2011 12.2011 01.2012 02.2012 03.2012 04.2012 05.2012 06.2012 07.2012 08.2012 09.2012 10.2012 11.2012 12.2012 01.2013 02.2013 Ocena zmian w sytuacji ekonomicznej Polski Czy sytuacja ekonomiczna kraju jest obecnie lepsza, taka sama, czy gorsza niż rok temu? Dane w [%] 60 50 40 46 45 54 40 51 49 43 43 48 44 52 41 48 44 47 43 56 51 43 48 46 48 46 50 44 49 43 47 46 48 44 48 45 51 42 48 49 49 47 48 46 46 47 49 46 56 40 47 47 30 35 20 10 9 5 5 8 7 8 8 10 9 6 6 5 6 7 7 8 6 7 5 5 5 5 5 5 7 0 lepsza gorsza taka sama 14
02.2011 03.2011 04.2011 05.2011 06.2011 07.2011 08.2011 09.2011 10.2011 11.2011 12.2011 01.2012 02.2012 03.2012 04.2012 05.2012 06.2012 07.2012 08.2012 09.2012 10.2012 11.2012 12.2012 01.2013 02.2013 Roczna prognoza zmian w sytuacji ekonomicznej Polski Dane w [%] 60 Czy sądzi Pan(i), że za rok ogólna sytuacja ekonomiczna kraju będzie? 50 40 30 20 39 32 29 45 41 37 34 37 35 28 22 21 39 34 27 40 36 36 35 25 27 37 34 29 49 49 46 40 41 35 33 26 33 25 30 32 36 26 22 23 21 42 40 41 39 35 38 35 36 24 24 25 21 44 44 44 43 40 33 31 33 35 25 31 23 25 24 25 47 46 44 38 15 10 10 0 lepsza gorsza nie zmieni się 15
3 Ocena kondycji finansowej gospodarstwa domowego
Wskaźnik oceny kondycji finansowej gospodarstw domowych W lutym 2013 Polacy lepiej ocenili sytuację gospodarstw domowych. Wskaźnik oceny kondycji finansowej gospodarstw domowych kształtuje się na poziomie -19,5 pkt, podczas gdy w styczniu było to -26,5 pkt. Na obserwowany wzrost wartości wskaźnika wpłynęła przede wszystkim poprawa rocznej prognozy sytuacji finansowej gospodarstwa domowego. Wskaźnik oceny kondycji finansowej gospodarstw domowych - 19,5 pkt. +7 pkt. 17
02.2011 03.2011 04.2011 05.2011 06.2011 07.2011 08.2011 09.2011 10.2011 11.2011 12.2011 01.2012 02.2012 03.2012 04.2012 05.2012 06.2012 07.2012 08.2012 09.2012 10.2012 11.2012 12.2012 01.2013 02.2013 Wskaźnik oceny kondycji finansowej gospodarstw domowych Dane w pkt. proc. 0-5 -6,8-10 -15-20 -15,5-16,0-15,9-18,2-19,9-17,8-17,8-21,9-15,0-14,7-18,0-18,2-17,9-20,8-20,5-20,8-20,5-19,8-20,5-21,4-20,9-20,5-19,5-25 -30-26,5 18
Wskaźnik oceny kondycji finansowej gospodarstw domowych Dane w pkt. proc. WIEK do 29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50-59 lat WYKSZTAŁCENIE 60 lat i więcej Podstawowe Zawodowe Średnie Wyższe -3,6-19,6-23,2-30,1-26,8-16,4-29,6-17,2-10,6 do 1500 zł DOCHÓD GOSPODARSTWA 1501-2500 zł 2501-4000 zł 0,7 KLASA SPOŁECZNA* ponad 4000 zł A B C D E -7,7-8,0-24,0-26,2-18,0-19,0-23,8-25,5 *Podział na klasy społeczne A- osoby z najwyższymi dochodami gospodarstwa domowego, głównie z wyższym wykształceniem E- osoby z najniższymi dochodami gospodarstwa domowego, głównie z podstawowym i zasadniczym wykształceniem 19
02.2011 03.2011 04.2011 05.2011 06.2011 07.2011 08.2011 09.2011 10.2011 11.2011 12.2011 01.2012 02.2012 03.2012 04.2012 05.2012 06.2012 07.2012 08.2012 09.2012 10.2012 11.2012 12.2012 01.2013 02.2013 Ocena zmian w sytuacji finansowej gospodarstwa domowego Dane w [%] 70 Czy obecna sytuacja finansowa Pana(i) gospodarstwa domowego, w porównaniu do sytuacji sprzed roku jest lepsza, gorsza, czy taka sama? 60 59 53 55 53 53 54 56 53 60 56 53 57 55 60 52 55 53 57 54 54 54 60 56 53 56 50 40 30 33 38 38 39 37 37 34 37 28 36 36 36 38 31 39 35 38 35 37 38 38 33 36 40 36 20 10 8 8 7 9 10 9 10 9 12 8 11 7 8 9 9 10 8 8 9 8 8 8 8 7 8 0 lepsza gorsza taka sama 20
02.2011 03.2011 04.2011 05.2011 06.2011 07.2011 08.2011 09.2011 10.2011 11.2011 12.2011 01.2012 02.2012 03.2012 04.2012 05.2012 06.2012 07.2012 08.2012 09.2012 10.2012 11.2012 12.2012 01.2013 02.2013 Roczna prognoza sytuacji finansowej gospodarstwa domowego Dane w [%] A za rok sytuacja finansowa Pana(i) gospodarstwa domowego? 70 60 61 58 61 60 62 61 64 65 64 62 61 60 59 64 60 63 63 64 62 63 63 65 64 62 61 50 40 30 20 10 23 16 28 14 24 23 21 16 16 17 23 24 16 12 19 16 19 17 25 26 27 25 24 23 22 23 21 15 14 14 14 14 15 16 13 14 25 24 24 21 12 13 13 14 25 12 29 9 25 14 0 poprawi się pogorszy się nie ulegnie zmianie 21
4 Porównanie trzech wskaźników
01.2011 02.2011 03.2011 04.2011 05.2011 06.2011 07.2011 08.2011 09.2011 10.2011 11.2011 12.2011 01.2012 02.2012 03.2012 04.2012 05.2012 06.2012 07.2012 08.2012 09.2012 10.2012 11.2012 12.2012 01.2013 02.2013 Porównanie trzech wskaźników W lutym 2013 wskaźnik oceny sytuacji finansowej gospodarstw domowych nadal przewyższa wskaźnik oceny sytuacji ekonomicznej kraju (-19,5 do -33,8 pkt.). Niski poziom TNS CONSUMER INDEX wynika w większym stopniu ze złych ocen sytuacji gospodarczej kraju niż sytuacji gospodarstw domowych. TNS CONSUMER INDEX 0-5 Ocena sytuacji ekonomicznej kraju Ocena sytuacji finansowej gospodarstwa -10-15 -20-25 -30-35 -40-45 -19,5-26,6-33,8
Nota metodologiczna Wskaźnik percepcji sytuacji ekonomicznej kraju wskaźnik ten jest średnią arytmetyczną sald (różnicy) odpowiedzi pozytywnych i negatywnych na trzy pytania dotyczące kondycji ekonomicznej Polski: a) Jak Pan(i) ocenia ogólną sytuację ekonomiczną Polski? b) Czy sytuacja ekonomiczna kraju jest obecnie lepsza, taka sama, czy gorsza niż rok temu? c) Czy sądzi Pan(i), że za rok ogólna sytuacja ekonomiczna kraju będzie lepsza, gorsza, czy się nie zmieni? Może przyjmować wartości od -100 do +100. Im wyższa (dodatnia) jest wartość wskaźnika tym bardziej pozytywne są oceny sytuacji ekonomicznej. Wskaźnik oceny kondycji finansowej gospodarstw domowych wskaźnik ten jest średnią arytmetyczną sald (różnicy) odpowiedzi pozytywnych i negatywnych na dwa pytania dotyczące postrzegania sytuacji ekonomicznej gospodarstwa domowego: a) Czy obecna sytuacja finansowa Pana(i) gospodarstwa domowego, w porównaniu do sytuacji sprzed roku jest lepsza, gorsza, czy taka sama? b) A za rok sytuacja finansowa Pana(i) gospodarstwa domowego poprawi się, pogorszy się, czy też nie ulegnie zmianie? Może przyjmować wartości od -100 do +100. Im wyższa (dodatnia) jest wartość wskaźnika tym bardziej pozytywne są oceny kondycji finansowej gospodarstw. TNS CONSUMER INDEX - wskaźnik klimatu konsumenckiego wskaźnik ten jest uśrednioną wartością indeksu percepcji sytuacji ekonomicznej kraju oraz indeksu oceny kondycji finansowej gospodarstw domowych. Może przyjmować wartości od -100 do +100. Wskaźnik odnosi się do ogólnego nastroju ekonomicznego konsumentów wynikającego z percepcji ekonomicznej sytuacji kraju oraz kondycji finansowej gospodarstw. Im wyższa (dodatnia) jest wartość wskaźnika tym bardziej pozytywny, optymistyczny jest klimat konsumencki. 24
Zespół badań społecznych OBOP w TNS Polska Urszula Krassowska Account Director Urszula.Krassowska@tnsglobal.com +48 22 598 97 11 Marzena Ciesielska Junior Research Executive Marzena.Ciesielska@tnsglobal.com +48 22 598 97 07 Joanna Skrzyńska Research Executive Joanna.Skrzynska@tnsglobal.com +48 22 598 96 73 Martyna Baran Assistant Martyna.Baran@tnsglobal-temp.com +48 22 598 97 99 Monika Pałasz-Szczęsna Account Manager Monika.Palasz-Szczesna@tnsglobal.com +48 22 598 96 75 Agata Zadrożna Account Manager Agata.Zadrozna@tnsglobal.com +48 22 598 97 14 Profesor Antoni Sułek Uniwersytet Warszawski Stały współpracownik i konsultant TNS Polska