Co powinien wiedzieć każdy pacjent publicznej opieki zdrowotnej? Kinga Wojtaszczyk, Naczelna Izba Lekarska Kraków, 9.06.2017
Razem dla Zdrowia poradnik dla pacjentów
Zawartość poradnika
Zawartość poradnika
Fakty o dostępie do opieki zdrowotnej, które warto znać
1. Brak rejonizacji Na żadnym poziomie systemu ochrony zdrowia nie obowiązuje rejonizacja. Możesz chodzić do lekarza POZ, specjalisty, na badania, rehabilitację czy do szpitala do każdego świadczeniodawcy posiadającego umowę z NFZ w całej Polsce. Jeżeli jesteś odsyłany od świadczeniodawcy z informacją, że to nie jest twój rejon, powinieneś skontaktować się z kierownictwem placówki oraz zgłosić ten fakt do Rzecznika Praw Pacjenta lub oddziału wojewódzkiego NFZ. Nie daj się zbyć argumentem o rejonizacji.
2. Zaświadczenie od specjalisty Nie wiesz, kiedy następnym razem dostaniesz się do specjalisty, więc przy najbliższej wizycie u lekarza specjalisty WEŹ ZAŚWIADCZENIE O CHOROBIE PRZEWLEKŁEJ I JEJ LECZENIU dla lekarza POZ lub innego specjalisty! Dzięki temu zaświadczeniu lekarz POZ lub inny specjalista wystawi Ci receptę na leki refundowane. Lekarz specjalista wydaje zaświadczenie na druku Informacja dla lekarza kierującego. By umożliwić lekarzowi POZ kontynuowanie leczenia farmakologicznego zastosowanego w poradni specjalistycznej powinien to robić co najmniej raz w roku.
3. Zaświadczenie o chorobie przewlekłej Nie jest ważne czy lekarz specjalista, u którego się leczysz ma podpisaną umowę z NFZ, czy też praktykuje prywatnie. Zaświadczenie od lekarza prywatnego o chorobie przewlekłej i jej leczeniu jest ono równie ważne jak zaświadczenie od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego! Lekarz POZ lub inny specjalista na jego podstawie może wystawić Ci receptę na leki refundowane.
4. Uprawnienia Nie musisz się stawiać osobiście u lekarza POZ, żeby uzyskać receptę na leki stosowane w chorobie przewlekłej. Możesz zamówić wizytę domową lekarza POZ, jeśli nie jesteś stanie dotrzeć do poradni osobiście. Możesz także skorzystać z bezpłatnego przewozu transportem sanitarnym na wizyty i badania specjalistyczne. Skierowanie na przewóz wystawia lekarz POZ.
5. Ograniczone możliwości lekarza POZ Lekarz POZ ma ograniczoną możliwość zlecania badań dodatkowych. Ponadto, za badania płaci z własnego budżetu. Nie oczekuj, że w ramach opieki podstawowej będzie możliwe wykonanie specjalistycznych badań dodatkowych. Pamiętaj, że możliwość zlecenia zaawansowanej diagnostyki mają tylko poradnie specjalistyczne. Poradnie specjalistyczne też mogą zapłacić za zleconą przez siebie diagnostykę.
6. Badania przed zabiegiem Nie musisz przychodzić do szpitala na umówiony zabieg z kompletem badań wykonanych w prywatnym laboratorium. Szpital ma obowiązek wykonania przed planowanym zabiegiem pełnej diagnostyki niezbędnej do wykluczenia potencjalnych przeciwwskazań do zabiegu.
7. Krew Twoja rodzina nie ma obowiązku oddawania krwi w przypadku, kiedy oczekujesz na zabieg chirurgiczny. Szpital powinien zabezpieczyć potrzebną krew i preparaty krwiopochodne, które mogą być potrzebne podczas Twojego zabiegu.
8. Skierowanie do szpitala Skierowanie do szpitala może wystawić każdy lekarz, także praktykujący prywatnie. Lekarz praktykujący prywatnie nie powinien odsyłać pacjenta do lekarza POZ po skierowanie do szpitala.
9. Specjaliści bez skierowania Nie potrzebujesz skierowania do lekarza dentysty, onkologa, ginekologa i położnika, wenerologa oraz psychiatry. Nikt nie może wymagać od Ciebie skierowania do tych specjalistów.
10. Ubezpieczenie Nie musisz posiadać przy sobie dokumentu poświadczającego posiadanie ubezpieczenia. Jeśli ewuś błędnie wskazuje, że nie masz aktualnego ubezpieczenia, podpisujesz u świadczeniodawcy oświadczenie o prawie do świadczeń. W stanie zagrożenia życia, nawet jeśli prawo do świadczeń finansowanych przez NFZ wyświetli się w systemie ewuś na czerwono, szpital nie może odmówić pomocy pacjentowi.
11. Rejestracja na wizytę Na wizytę nie musisz się rejestrować osobiście. Możesz zadzwonić lub zarejestrować się drogą elektroniczną, a także za pośrednictwem osoby trzeciej.
12. Szpital - świadczenia W czasie pobytu w szpitalu nie możesz korzystać ze świadczeń u innych świadczeniodawców nie możesz chodzić na wizytę do lekarza POZ czy do specjalisty, nawet jeśli w tym czasie wypada termin od dawna planowanej wizyty. Nie możesz też kupować refundowanych leków, środków medycznych takich jak pieluchomajtki, zaopatrzenie stomijne czy zaopatrzenie ortopedyczne. Wszystkie potrzebne Ci leki i środki powinien zapewnić szpital. W szpitalu nie należy też samodzielnie przyjmować leków, z których korzystasz w domu.
13. Skierowanie do specjalisty Skierowanie do specjalisty jest ważne tak długo, jak świadczenie nie zostanie zrealizowane. Nie daj się zbyć informacją, że skierowanie, które posiadasz z powodu długiego czasu oczekiwania straciło swoją ważność i musisz przedstawić aktualne.
14. Braki w skierowaniu Skierowania z brakami, pozbawione części istotnych danych nie mogą być przyczyną wpisania do kolejki oczekujących.
15. Kolejki Jeśli dowiadujesz się, że do świadczenia jest długa kolejka oczekujących i rejestracja informuje Cię, że zapisy będą dopiero w określonym dniu, nie daj się zbyć. Ustalanie przez świadczeniodawców dat zapisów do kolejki jest nieuprawnione. Rejestracja powinna dokonywać wpisów do kolejki na bieżąco.
16. Rejestracja bez uprawnień W momencie rejestracji nie jest wymagane potwierdzenie uprawnień do świadczeń w systemie ewuś. Uprawnienia pacjenta powinny być sprawdzane na dzień udzielenia danego świadczenia.
17. Kontynuacja leczenia Kontynuacja leczenia u danego specjalisty odbywa się na podstawie skierowania, które zostało przedstawione przed pierwszą wizytą. Pracownicy rejestracji nie mogą żądać aktualizacji skierowania. Nieważne, czy chcesz korzystać ze świadczeń w tym, czy w kolejnym roku. Istotne jest, by przyczyna skierowania była taka sama.
18. Czas oczekiwania na świadczenia Na stronie kolejki.nfz.gov.pl każdy pacjent może sprawdzić czas oczekiwania na dane świadczenie zdrowotne. Warto skorzystać z tej możliwości, ponieważ terminy udzielania świadczeń niekiedy różnią się znacznie pomiędzy poszczególnymi placówkami medycznymi.
19. Zagrożenie życia lub zdrowia Pacjent w stanie zagrożenia życia lub zdrowia nie musi okazywać dokumentów poświadczających prawo do świadczeń. Ma prawo do natychmiastowej pomocy nawet wtedy, gdy system ewuś nie potwierdzi jego prawa.
SOR Szpitalny Oddział Ratunkowy NPL Nocna Pomoc Lekarska 30% pacjentów trafiających na SOR wcale nie potrzebuje natychmiastowej pomocy Trafiają pacjenci z przychodni z objawami takimi jak kaszel czy katar Omijanie kolejek do specjalistów Na SOR przychodzą też pacjenci po receptę albo wypisanie zwolnienia z pracy
SOR Szpitalny Oddział Ratunkowy NPL Nocna Pomoc Lekarska SOR każdy pacjent ma prawo do natychmiastowego udzielenia świadczenia zdrowotnego jeśli zagrożone jest jego zdrowie lub życie, nie ma znaczenia czy osoba potrzebująca pomocy medycznej na SOR zgłosiła się sama, czy została przywieziona przez zespół ratownictwa medycznego (karetkę pogotowia), pomoc medyczna w pierwszej kolejności udzielana jest osobom wymagającym natychmiastowej stabilizacji podstawowych czynności życiowych (poważne urazy, nagłe stany zagrożenia życia wymagające natychmiastowej pomocy przyjęty jest każdy zgłaszający się pacjent niezależnie od miejsca zamieszkania pamiętaj jednak, że SOR jest przeznaczony dla osób wymagających pomocy w stanie nagłym i nie zastępuje świadczeń udzielanych przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej ani lekarza poradni specjalistycznej! NPL Korzystamy z niej bezpłatnie i bez skierowania, w przypadku: nagłego zachorowania, nagłego pogorszenia stanu zdrowia, gdy nie ma objawów sugerujących bezpośrednie zagrożenie życia lub istotny uszczerbek zdrowia, a zastosowane środki domowe lub leki dostępne bez recepty nie przyniosły spodziewanej poprawy, gdy zachodzi obawa, że oczekiwanie na otwarcie przychodni może znacząco niekorzystnie wpłynąć na stan zdrowia.
SOR Szpitalny Oddział Ratunkowy NPL Nocna Pomoc Lekarska Jaki jest zakres pomocy medycznej udzielanej w SOR? wstępna diagnostyka i podjęciu leczenia w zakresie niezbędnym dla stabilizacji funkcji życiowych osób, które znajdują się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego Oznacza to, że po zdiagnozowaniu i ustabilizowaniu funkcji życiowych pacjent: zostanie przekazywany do dalszego leczenia do oddziału, który zajmuje się leczeniem danej jednostki chorobowej lub w razie potrzeby zostanie przekazany do dalszego leczenia szpitalnego w innej specjalistycznej placówce, wówczas SOR zapewnia też transport sanitarny lub zostanie wyposażony w odpowiednie skierowania na dalsze badania albo do poradni specjalistycznej i/lub recepty, jeżeli po zbadaniu lekarz stwierdzi, że pacjent nie wymaga hospitalizacji.
Procedura medyczna, którą lekarze ratunkowi stosują do segregacji pacjentów
Pogotowie ratunkowe wzywamy wyłącznie w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia lub stanach nagłych, które mogą prowadzić do istotnego uszczerbku zdrowia (naszego lub innej osoby). Kiedy możemy mówić o stanie nagłym? utraty przytomności, zaburzenia świadomości, drgawek, nagłego, ostrego bólu w klatce piersiowej, zaburzenia rytmu serca, nasilonej duszności nagłego ostrego bólu brzucha, uporczywych wymiotów, gwałtownie postępującego porodu, ostrych i nasilonych reakcji uczuleniowych (wysypka, duszność) będące efektem zażycia leku, ukąszenia, czy użądlenia przez jadowite zwierzęta zatrucia lekami, środkami chemicznymi czy gazami, rozległego oparzenia, udaru cieplnego, wyziębienia organizmu, porażenia prądem, podtopienia lub utonięcia, agresji spowodowanej chorobą psychiczną, dokonania próby samobójczej, upadku z dużej wysokości, rozległej rany będącej efektem urazu, urazu kończyn dolnych, uniemożliwiającego samodzielne poruszanie się.
SOR Szpitalny Oddział Ratunkowy NPL Nocna Pomoc Lekarska SOR SOR -to nie przychodnia! Ze świadczeń SOR nie należy korzystać w celu uzyskania: recepty na stosowane przewlekle leki, porad lekarskich, konsultacji specjalistycznych i badań dodatkowych, poza niezbędnymi w danym momencie, zwolnienia lekarskiego, wniosku do ZUS, skierowania do sanatorium oraz innych zaświadczeń i druków medycznych niezwiązanych z aktualnym zachorowaniem. NPL Lekarz w poradni nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej może wydać pacjentowi zwolnienie lekarskie, ale tylko wtedy, gdy zaistnieje taka potrzeba. Ważne! W ramach nocnej i świątecznej opieki lekarskiej nie uzyskamy: wizyty kontrolnej w związku z wcześniej rozpoczętym leczeniem, recepty na stosowane stale leki w związku ze schorzeniem przewlekłym, rutynowego zaświadczenia o stanie zdrowia, skierowania do specjalisty.
20. Pomoc lekarza POZ Pacjent powinien otrzymać pomoc od lekarza POZ w dniu zgłoszenia. Jeśli jest to niemożliwe, porada może być zrealizowana w innym uzgodnionym terminie. W sytuacji pilnej, gdy nie ma możliwości zapisania się do lekarza POZ, pacjent może skorzystać po godzinie 18:00 z nocnej pomocy lekarskiej. Informacje o tym, gdzie znajduje się najbliższa placówka nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej NPL powinien udostępnić POZ.
21. Leczenie za granicą Możesz się leczyć nie tylko w Polsce, ale także za granicą bez zgody prezesa NFZ. Pokrywasz koszty leczenia za granicą a oddział wojewódzki jest zobowiązany zwrócić ci tyle ile za daną usługę płaci świadczeniodawcom w Polsce. Na zwrot kosztów leczenia za granicą możesz liczyć pod warunkiem, że nie wiąże się ono z koniecznością pobytu w szpitalu przynajmniej przez 1 noc oraz nie jest związane ze szczególnie kosztowną procedurą leczenia lub diagnozowania.
22. Zamienniki leków Nie musisz płacić w aptece dużo. Większość leków posiada swoje tańsze odpowiedniki. Realizując receptę warto spytać, czy nie ma tańszego zamiennika. Aptekarz powinien sam przekazać ci taką informacje, jeżeli lekarz na recepcie nie zaznaczył Nie zamieniać. Warto o tańszy zamiennik zapytać też swojego lekarza.
https://www.gdziepolek.pl/
Szybka terapia onkologiczna To rozwiązanie organizacyjne, które ma na celu szybkie przeprowadzenia pacjenta przez proces diagnostyki i leczenia nowotworu złośliwego. Pakiet onkologiczny zakłada zniesienie limitów przyjęć na diagnostykę i leczenie nowotworów. Założenie pakietu: Wyodrębnienie pacjentów oczekujących na udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu onkologii /stworzona odrębna lista pacjentów onkologicznych/ Wprowadzenie karty diagnostyki i leczenia onkologicznego Zwiększenie roli lekarza POZ w leczeniu pacjentów nowotworowych Poprawa dostępu do świadczeń
leki 75+ Lista darmowych leków weszła w życie z dniem 1 września 2016 roku Na liście leków dla seniorów znajdują się wszystkie leki stosowane przez osoby starsze w schorzeniach najczęściej dotykających pacjentów w podeszłym wieku Uprawniona każda osoba, która ukończyła 75 rok życia. Recepty na bezpłatne leki mogą wypisywać lekarze oraz pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej Na recepcie lekarz musi dodatkowo wpisać literę S Lista bezpłatnych leków ma być uzupełniana o najczęściej używane przez seniorów leki, które nie znalazły się na niej do tej pory. Jej nowa wersja będzie ukazywać się co dwa miesiące rozporządzenia MZ
Książeczka Zdrowia Dziecka Od 1 stycznia 2016 r. weszły w życie przepisy przewidujące obligatoryjne prowadzenie dla małoletnich pacjentów książeczek zdrowia dziecka Książeczka zdrowia dziecka jest wydawana przez placówkę, w której nastąpił poród albo do której przyjęto noworodka urodzonego w warunkach pozaszpitalnych Jeśli poród odbywał się w warunkach domowych, książeczka wydawana jest przez osobę przyjmująca poród (lekarza lub położną) Książeczka wydawana jest za pokwitowaniem Wpisy w książeczce zdrowia dokonywane są przez: lekarza, pielęgniarkę, pożną lub inną osobę wykonującą zawód medyczny niezwłocznie po udzieleniu świadczenia zdrowotnego
ZIP Zintegrowany Informator Pacjenta Jakie informacje może znaleźć użytkownik ZIP? gdzie się leczyliśmy i ile zapłacił za to NFZ od 2008 roku; czy NFZ potwierdza prawo do świadczeń w systemie ewuś; gdzie i kiedy wykupiliśmy refundowaną receptę i ile NFZ dopłacił do leku; gdzie złożyliśmy deklaracje do lekarza POZ; kiedy otrzymaliśmy refundowane przedmioty ortopedyczne: np. wózek, protezę, aparat słuchowy; gdzie się leczyć bezpłatnie; na jakim etapie realizacji jest złożony w NFZ wniosek do sanatorium oraz kiedy i gdzie korzystaliśmy z leczenia uzdrowiskowego
ZIP Zintegrowany Informator Pacjenta https://zip.nfz.gov.pl/gsl/
Wakacje / EKUZ
Wakacje / EKUZ Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), potwierdza prawo do korzystania na koszt NFZ z niezbędnych świadczeń zdrowotnych w czasie tymczasowego pobytu na terenie innego państwa członkowskiego UE EKUZ może zostać wydana wyłącznie osobom, które posiadają prawo do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych zgodnie z przepisami krajowymi, w tym osobom zgłoszonym do ubezpieczenia zdrowotnego.
Wakacje / EKUZ http://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/zalatw-sprawe-krok-pokroku/jak-wyrobic-karte-ekuz/
EKUZ
EKUZ
EKUZ
Jak długo jest ważna karta EKUZ? 5 lat Dla osób pobierających świadczenia emerytalne 12 miesięcy Dla osób zatrudnionych, pobierających rentę Dla osób prowadzących działalność gospodarczą, studentów zgłoszonych do ubezpieczenia zdrowotnego 6 miesięcy Dla nieubezpieczonych kobiet w okresie ciąży i porodu Dla nieubezpieczonych osób, które nie ukończyły 18 lat
Jak długo jest ważna karta EKUZ? 2 miesiące Dla bezrobotnych zarejestrowanych w UP Niewymienionych wcześniej osób ubezpieczonych 90 dni Dla osób, które spełniają kryterium dochodowe do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej i otrzymały decyzję np. wójta, burmistrza 42 dni Dla kobiet w okresie połogu, posiadających obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium RP
Za życiem
Za życiem Podstawa prawna Ustawa o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Od stycznia 2017 roku
Za życiem Kto może skorzystać z uprawnień: każda kobieta, w ciąży i jej rodzina (w zakresie informacji i poradnictwa na temat rozwiązań wspierających rodzinę), rodziny, w których przyjdzie albo przyszło na świat ciężko chore dziecko. Oznacza to: ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, kobiety, które otrzymały informację o tym, że ich dziecko może umrzeć w trakcie ciąży lub porodu, kobiety, których dziecko umarło bezpośrednio po porodzie na skutek wad wrodzonych, kobiety, które po porodzie nie zabiorą do domu dziecka z powodu: poronienia, urodzenia dziecka martwego, urodzenia dziecka niezdolnego do życia, urodzenia dziecka obarczonego wadami wrodzonymi albo śmiertelnymi schorzeniami.
Za życiem Pomoc: jednorazowy zasiłek 4 tys. zł wsparcie asystenta rodziny (m.in. wsparcie psychologiczne, reprezentowanie przed instytucjami i urzędami, wspieranie w realizacji codziennych obowiązków, doradztwo, poradnictwo, nauka sprawnego wykonywania obowiązków) badania, dodatkowe wizyty położnej, poród w szpitalu na najwyższym specjalistycznym poziomie rehabilitacja, pomoc psychologiczna,
Za życiem Jak skorzystać z uprawnień? Podstawą do skorzystania z uprawnień jest zaświadczenie, które potwierdza ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu.
Za życiem dla kogo? Rodzin z dzieckiem legitymującym się: orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o lekkim, umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności oraz do dzieci i młodzieży posiadających: opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, o których mowa w przepisach ustawy o systemie oświaty, i ich rodzin.
Szczegółowe informacje: http://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/informator-za-zyciem/ http://www.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/zdrowie-matki-idziecka/informator-za-zyciem-2/
Aktualizacja poradnika opieka długoterminowa: Różne formy pomocy, opieka domowa Dekalog opiekuna Jak wybrać drugi dom dla seniora, na co należy zwrócić uwagę? opieka paliatywna i hospicyjna technologia wspiera seniorów i opiekunów Telemonitoring, telemedycna, teleopieka, telerehanbilitacja
Aktualizacja poradnika zasiłek chorobowy świadczenie rehabilitacyjne zasiłek wyrównawczy zasiłek macierzyński zasiłek opiekuńczy Komu przysługuje zasiłek chorobowy? Wysokość zasiłku. Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy wykonywana przez płatników składek
Aktualizacja poradnika broszury edukacyjno-informacyjne: - informacja dla pacjentów jak się uchronić przed zakażeniem szpitalnym - informacja dla odwiedzających jak się uchronić przed zakażeniem szpitalnym
Dziękuję za uwagę! Zapraszamy do współpracy.