Wykaz skrótów................................................ 11 Wstęp....................................................... 15 ROZDZIAŁ I. Pojęcie, skład i charakter systemu postępowania cywilnego............................ 19 1. Pojęcie systemu postępowania cywilnego......................... 19 2. Stosunek pojęcia systemu postępowania cywilnego do pojęcia systemu prawa postępowania cywilnego.......................... 25 3. Związek pomiędzy miejscem unormowania określonego postępowania cywilnego w systemie prawa postępowania cywilnego oraz jego miejscem w systemie postępowania cywilnego....... 36 4. Szczególne znaczenie związku między miejscem regulacji postępowania oraz umiejscowieniem tego postępowania w systemie postępowania cywilnego w wypadku postępowań odrębnych w procesie cywilnym......................................... 40 5. Skład systemu postępowania cywilnego.......................... 48 5.1. Uwagi wstępne.......................................... 48 5.2. Tendencje w ujęciu historycznoporównawczym................ 48 5.2.1. Proces starożytny.................................. 48 5.2.2. Proces średniowieczny.............................. 55 5.2.3. Proces nowożytny.................................. 57 5.3. Elementy współczesnych systemów postępowania cywilnego wybranych państw....................................... 58 5.3.1. Geneza (początki) współczesnych systemów postępowania cywilnego............................ 58 5.3.2. Ogólne tendencje dotyczące elementów współczesnych systemów postępowania cywilnego.................... 60 5.3.3. Elementy obecnie obowiązujących systemów postępowania cywilnego............................ 63 5.3.3.1. Uwagi wstępne............................. 63 5.3.3.2. Elementy systemu postępowania cywilnego we Francji................................. 64 5
5.3.3.3. Elementy systemu postępowania cywilnego w Niemczech.............................. 73 5.3.3.4. Elementy systemu postępowania cywilnego we Włoszech.............................. 75 5.4. Elementy współczesnego polskiego systemu postępowania cywilnego.. 77 5.4.1. Geneza współczesnego polskiego systemu postępowania cywilnego........................................ 77 5.4.2. Elementy obecnie obowiązującego polskiego systemu postępowania cywilnego............................ 91 5.4.3. Tendencje w historycznym rozwoju polskiego systemu postępowania cywilnego wnioski z analizy historycznoporównawczej........................... 93 6. Charakter systemu postępowania cywilnego....................... 94 ROZDZIAŁ II. Pojęcie, znaczenie procesowe i sposób kształtowania powiązań wewnątrzsystemowych w postępowaniu cywilnym.......................... 96 1. Wprowadzenie.............................................. 96 2. Pojęcie powiązań wewnątrzsystemowych......................... 96 3. Kwestia relacji zachodzących między postępowaniami sądowymi, a zwłaszcza stosunków między postępowaniami cywilnymi, w dotychczasowych poglądach doktryny.......................... 101 4. Podsumowanie poglądów doktryny w kwestii relacji zachodzących między postępowaniami sądowymi, a zwłaszcza stosunków pomiędzy postępowaniami cywilnymi.................................... 109 5. Charakterystyka powiązań wewnątrzsystemowych.................. 109 5.1. Uwagi wstępne.......................................... 109 5.2. Powiązania wewnątrzsystemowe a zbieg norm prawnych........ 110 5.2.1. Zbieg norm prawa cywilnego materialnego.............. 110 5.2.2. Zbieg norm prawa cywilnego procesowego oraz zbieg postępowań cywilnych a powiązania wewnątrzsystemowe postępowania cywilnego............................ 114 5.3. Tożsamość sprawy cywilnej potencjalnie załatwianej w różnych postępowaniach cywilnych jako kryterium wyróżniania powiązań wewnątrzsystemowych................................... 119 5.4. Powiązania wewnątrzsystemowe postępowania cywilnego a inne relacje między postępowaniami cywilnymi.............. 123 6. Sposób kształtowania powiązań wewnątrzsystemowych w postępowaniu cywilnym.................................................. 125 7. Znaczenie procesowe powiązań wewnątrzsystemowych.............. 129 ROZDZIAŁ III. Powiązania wewnątrzsystemowe procesu cywilnego... 132 1. Wprowadzenie.............................................. 132 2. Rodzaje postępowań, których wzajemne powiązania podlegają badaniu w ramach powiązań wewnątrzsystemowych procesu................ 133 6
3. Powiązania wewnątrzsystemowe w ramach procesu cywilnego........ 136 3.1. Powiązania między procesem o rozwód, separację i unieważnienie małżeństwa oraz zwykłym trybem procesowym o zaspokojenie potrzeb rodziny i o alimenty między małżonkami albo między nimi a ich wspólnymi małoletnimi dziećmi co do świadczeń za okres od wytoczenia powództwa o rozwód, separację oraz unieważnienie małżeństwa............................................... 136 3.2. Powiązania między procesem o rozwód i separację oraz postępowaniem mediacyjnym prowadzonym w celu pojednania małżonków oraz ugodowego załatwienia spornych kwestii dotyczących zaspokojenia potrzeb rodziny i alimentów.......... 140 3.3. Powiązania między postępowaniem odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy oraz zwykłym postępowaniem nakazowym 142 3.4. Powiązania między postępowaniem odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy oraz zwykłym postępowaniem upominawczym......................................... 143 3.5. Powiązania między postępowaniem odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy oraz postępowaniem uproszczonym.... 145 3.6. Powiązania między postępowaniem odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy oraz europejskim postępowaniem nakazowym............................................ 147 3.7. Powiązania między postępowaniem odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy oraz elektronicznym postępowaniem upominawczym......................................... 149 3.8. Powiązania między zwykłym postępowaniem nakazowym oraz zwykłym postępowaniem upominawczym................ 152 3.9. Powiązania między zwykłym postępowaniem nakazowym oraz postępowaniem uproszczonym......................... 153 3.10. Powiązania między zwykłym postępowaniem nakazowym oraz europejskim postępowaniem nakazowym................. 154 3.11. Powiązania między zwykłym postępowaniem nakazowym oraz europejskim postępowaniem w sprawie drobnych roszczeń... 155 3.12. Powiązania między zwykłym postępowaniem nakazowym oraz elektronicznym postępowaniem upominawczym........... 156 3.13. Powiązania między zwykłym postępowaniem upominawczym oraz postępowaniem uproszczonym......................... 157 3.14. Powiązania między zwykłym postępowaniem upominawczym i europejskim postępowaniem nakazowym.................... 158 3.15. Powiązania między zwykłym postępowaniem upominawczym oraz europejskim postępowaniem w sprawie drobnych roszczeń... 159 3.16. Powiązania między zwykłym postępowaniem upominawczym oraz elektronicznym postępowaniem upominawczym........... 160 3.17. Powiązania między postępowaniem uproszczonym oraz europejskim postępowaniem nakazowym................. 161 7
3.18. Powiązania między postępowaniem uproszczonym oraz europejskim postępowaniem w sprawie drobnych roszczeń....... 162 3.19. Powiązania między postępowaniem uproszczonym oraz elektronicznym postępowaniem upominawczym............... 163 3.20. Powiązania między europejskim postępowaniem nakazowym oraz europejskim postępowaniem w sprawie drobnych roszczeń... 164 3.21. Powiązania między europejskim postępowaniem nakazowym oraz elektronicznym postępowaniem upominawczym........... 165 3.22. Powiązania między europejskim postępowaniem w sprawie drobnych roszczeń oraz elektronicznym postępowaniem upominawczym......................................... 166 3.23. Powiązania między postępowaniem pojednawczym oraz niektórymi wyżej wymienionymi postępowaniami procesowymi... 167 3.24. Powiązania między postępowaniem mediacyjnym i niektórymi wyżej wymienionymi postępowaniami procesowymi............ 168 3.25. Powiązania między postępowaniem grupowym i indywidualnym procesem.............................................. 170 4. Powiązania wewnątrzsystemowe procesu oraz innych rodzajów postępowania cywilnego...................................... 174 4.1. Uwagi wstępne.......................................... 174 4.2. Powiązania między procesem i postępowaniem nieprocesowym... 174 4.2.1. Powiązania między procesem o rozwód, separację i unieważnienie małżeństwa oraz postępowaniem nieprocesowym dotyczącym władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi stron lub o ustalenie kontaktów z nimi.................................. 178 4.2.2. Powiązania między procesem w sprawie o prawo żądania zniesienia współwłasności, o prawo własności, o roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy wspólnej oraz postępowaniem nieprocesowym o zniesienie współwłasności rzeczy.............................. 181 4.2.3. Powiązania między procesem w sprawach określonych w art. 685 i 686 k.p.c. oraz postępowaniem nieprocesowym o dział spadku..................................... 186 4.2.4. Powiązania pomiędzy procesem w sprawach określonych w art. 567 1 k.p.c. oraz postępowaniem nieprocesowym o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami...................... 188 4.2.5. Podsumowanie częściowe dotyczące powiązań procesu z postępowaniem nieprocesowym..................... 189 4.3. Powiązania między procesem oraz postępowaniem przed sądem polubownym (postępowaniem arbitrażowym)................. 190 4.4. Powiązania między procesem oraz postępowaniem upadłościowym........................................ 195 8
4.5. Powiązania między procesem oraz postępowaniem przed wojewódzką komisją ds. orzekania o zdarzeniach medycznych.... 202 ROZDZIAŁ IV. Powiązania wewnątrzsystemowe pozostałych rodzajów postępowania cywilnego........................... 203 1. Wprowadzenie.............................................. 203 2. Powiązania wewnątrzsystemowe postępowania nieprocesowego....... 204 2.1. Uwagi wstępne.......................................... 204 2.2. Powiązania wewnątrzsystemowe w ramach postępowania nieprocesowego......................................... 204 2.2.1. Powiązania między postępowaniem o stwierdzenie zasiedzenia oraz postępowaniem o zniesienie współwłasności rzeczy.............................. 205 2.2.2. Powiązania między postępowaniem o stwierdzenie zasiedzenia oraz postępowaniem o dział spadku.......... 205 2.2.3. Powiązania między postępowaniem o stwierdzenie zasiedzenia oraz postępowaniem o podział majątku wspólnego po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej.. 206 2.2.4. Powiązania między niektórymi postępowaniami nieprocesowymi oraz postępowaniem pojednawczym...... 206 2.2.5. Powiązania między niektórymi postępowaniami nieprocesowymi oraz postępowaniem mediacyjnym....... 207 2.3. Powiązania wewnątrzsystemowe postępowania nieprocesowego z innymi postępowaniami cywilnymi z wyjątkiem procesu...... 208 2.3.1. Powiązania między postępowaniem nieprocesowym oraz postępowaniem arbitrażowym.................... 209 2.3.2. Powiązania między postępowaniem nieprocesowym oraz postępowaniem upadłościowym................... 212 2.3.2.1. Powiązania między postępowaniem o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej oraz właściwym postępowaniem upadłościowym............... 214 2.3.2.2. Powiązania między postępowaniem o zniesienie współwłasności oraz właściwym postępowaniem upadłościowym............................ 216 2.3.2.3. Powiązania między postępowaniem o dział spadku oraz właściwym postępowaniem upadłościowym............................ 217 3. Powiązania wewnątrzsystemowe postępowania zabezpieczającego..... 219 3.1. Powiązania między postępowaniem o udzielenie zabezpieczenia oraz postępowaniem arbitrażowym.......................... 221 3.2. Powiązania między postępowaniem o wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu danego roszczenia procesowego oraz postępowaniem egzekucyjnym dotyczącym tego samego roszczenia.. 223 9
3.3. Powiązania między postępowaniem o wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu oraz właściwym postępowaniem upadłościowym... 224 4. Powiązania wewnątrzsystemowe postępowania egzekucyjnego........ 226 4.1. Uwagi wstępne.......................................... 226 4.2. Powiązania wewnątrzsystemowe w ramach postępowania egzekucyjnego.......................................... 227 4.3. Powiązania między postępowaniem egzekucyjnym oraz innymi rodzajami postępowania cywilnego.......................... 228 4.3.1. Powiązania między postępowaniem egzekucyjnym oraz właściwym postępowaniem upadłościowym......... 229 5. Powiązania wewnątrzsystemowe postępowania upadłościowego....... 230 5.1. Uwagi wstępne.......................................... 230 5.2. Powiązania między postępowaniem upadłościowym oraz postępowaniem naprawczym........................... 231 5.3. Relacje zachodzące w ramach postępowania upadłościowego..... 232 ROZDZIAŁ V. Konsekwencje wadliwego ukształtowania powiązań wewnątrzsystemowych w postępowaniu cywilnym dla realizacji celu tego postępowania................. 234 1. Wprowadzenie.............................................. 234 2. Wady powiązań wewnątrzsystemowych wynikające z nieprawidłowego ich ukształtowania przez ustawodawcę........................... 235 3. Wadliwe ustalenie powiązań wewnątrzsystemowych wynikające z nieprawidłowego stosowania norm prawa procesowego cywilnego.... 242 3.1. Przyczyny wadliwego ustalenia powiązań wynikającego z nieprawidłowego stosowania norm prawa procesowego cywilnego przez organy kierujące tokiem postępowania.......... 242 3.2. Konsekwencje procesowe wadliwego ustalenia powiązań wynikającego z nieprawidłowego stosowania norm prawa procesowego cywilnego przez organy kierujące tokiem postępowania........................................... 244 Podsumowanie................................................ 248 Résumé...................................................... 253 Bibliografia................................................... 258 10