SKUTKI PRAWNE ORZECZEO

Transkrypt

1 SKUTKI PRAWNE ORZECZEO PRAWOMOCNOŚD WYKONALNOŚD SKUTECZNOŚD

2 SKUTKI PRAWNE ORZECZEO PRAWOMOCNOŚD WYKONALNOŚD SKUTECZNOŚD

3 RODZAJE PRAWOMOCNOŚCI FORMALNA ART. 363, 364 KPC OD ORZECZENIA NIE PRZYSŁUGUJE ŻADEN ŚRODEK ZASKARŻENIA (NIE MA ZNACZENIA MOŻLIWOŚD KORZYSTANIA Z NADZWYCZAJNYCH ŚRODKÓW ZASKARŻENIA) ŚRODEK ZASKARŻENIA ZOSTAŁ WNIESIONY PO TERMINIE MATERIALNA ART. 365 I 366 KPC PRAWOMOCNE ORZECZENIE KORZYSTA Z POWAGI RZECZY OSĄDZONEJ ZWIĄZANIE PRAWOMOCNYM ORZECZENIEM STRON, SĄDU I INNYCH PODMIOTÓW ŚRODEK ZASKARŻENIA NIE ZOSTAŁ WNIESIONY SKORZYSTANO ZE ŚRODKA ZASKARŻENIA, A SĄD WYŻSZEJ INSTANCJI UTRZYMAŁ W MOCY ZASKARŻONE ORZECZENIE LUB JE ZMIENIŁ Z CHWILĄ WYDANIA ORZECZENIA PRZEZ SĄD WYŻSZEJ INSTANCJI

4 NEGATYWNY SKUTEK PRAWOMOCNOŚCI = POWAGA RZECZY OSĄDZONEJ (RES IUDICATA) GRANICE POWAGI RZECZY OSĄDZONEJ GRANICE PRZEDMIOTOWE GRANICE PODMIOTOWE

5 PRZEDMIOTOWE GRANICE POWAGI RZECZY OSĄDZONEJ GRANICE PRZEDMIOTOWE WYZNACZA PRZEDMIOT ROZSTRZYGNIĘCIA W ZWIĄZKU Z JEGO PODSTAWĄ

6 PODMIOTOWE GRANICE POWAGI RZECZY OSĄDZONEJ OBEJMUJĄ CO DO ZASADY TYLKO SAME STRONY PROCESOWE W ZNACZNIU MATERIALNYM CHODZI ZATEM O STRONY ROZSTRZYGANEJ SPORNEJ SPRAWY CYWILNEJ, CHOCIAŻNY POWÓDZTWO BYŁO WSZCZĘTE PRZEZ PROKURATORA LUB ORGANIZACJĘ POZARZĄDOWĄ PRAWOMOCNOŚD DZIAŁA INTER PARTES WYJ ĄTEK ROZSZERZONA PRAWOMOCNOŚD Z POWODU SZCZEGÓLNEGO CHARAKTERU PRZEDMIOTU PROCESU WYROK MOŻE MIED POWAGĘ RZECZY OSĄDZONEJ WOBEC WSZYSTKICH I PRZECIWKO WSZYSTKIM ERGA OMNES (ART. 435, 458 I KPC) WYROK MA POWAGĘ RZECZY OSĄDZONEJ WOBEC PEWNYCH OSÓB TRZECICH NA PODSTAWIE SZCZEGÓLNEGO STOSUNKU TYCH OSÓB DO JEDNEJ ZE STRON PROCESOWYCH I TYLKO W STOSUNKU DO NIEJ (NP. NASTĘPCY OGÓLNI ALBO SZCZEGÓLNI; ART.192 PKT 3 KPC, ART PrSpółdz, ART i ART KSH)

7 SKUTKI PRAWNE ORZECZEO PRAWOMOCNOŚD WYKONALNOŚD SKUTECZNOŚD

8 WYKONALNOŚD ORZECZEO WYKONALNE SĄ CO DO ZASADY PRAWOMOCNE ORZECZENIA SĄDOWE, JEŻELI ICH TREŚD NADAJE SIĘ DO PRZYMUSOWEGO WYKONANIA WYKONANIU PODLEGAJĄ ORZECZENIA ZASĄDZAJĄCE ŚWIADCZENIE (TAKIE JAK WYROKI CZĘŚCIOWE, KOOCOWE I UZUPEŁNIAJĄCE) ORAZ NAKAZY ZAPŁATY WYROKI WSTĘPNE NIE NADAJĄ SIĘ DO EGZEKUCJI ORZECZENIA SĄDU ZAGRANICZNEGO (NADAJĄCE SIĘ DO EGZEKUCJI) STANOWIĄ TYTUŁ EGZEKUCYJNY TYLKO WTEDY, GDY SĄD ORZEKŁ O ICH WYKONALNOŚDI* W DRODZE EGZEKUCJI MOŻE BYD TAKŻE WYKONANE POSTANOWIENIE O UDZIELENIU ZABEZPIECZENIA WYDANE W POSTĘPOWANIU ZABEZPIECZAJĄCYM INNE ORZECZENIA SĄ WYKONALNE TYLKO W ZAKRESIE NADAJĄCYM SIĘ DO WYKONANIA -> NAJCZĘŚCIEJ W ZAKRESIE KOSZTÓW * Należy mied jednak na względzie, iż przedmiotowy wymóg odnosi się wyłącznie do międzynarodowego postępowania cywilnego inaczej sytuacja będzie wyglądała w europejskim postępowaniu cywilnym, gdzie zniesiony został wymóg exequatur (por. przykładowo Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1215/20012 z r. w sprawie jurysdykcji oraz uznawania orzeczeo oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.Urz. UE L 351/2012, s. 1).

9 ORZECZENIE PODLEGA WYKONANIU Z MOCY PRAWA NA MOCY ORZECZENIA SĄDU OBLIGATORYJNIE FAKULTATYWNIE

10 ORZECZENIA NATYCHMIAST WYKONALNE Z MOCY PRAWA POSTANOWIENIA (ART. 360 I 396 KPC) NAKAZY ZAPŁATY WYDANE W POSTĘPOWANIU NAKAZOWYM NA PODSTAWIE WEKSLA, CZEKU, WARRATU, REWERSU Z UPŁYWEM TERMINU DO ZASPOKOJENIA ROSZCZENIA (ART KPC) POSTANOWIENIA ORZEKAJĄCE CO DO ISTOTY SPRAWY W POSTĘPOWANIU NIEPROCESOWYM JEŚLI PRZEPIS TAK STANOWI (NP. POSTANOWIENIA SĄDU OPIEKUOCZEGO)

11 ORZECZENIA NATYCHMIAST WYKONALNE Z MOCY ORZECZENIA SĄDU (RYGOR NATYCHMIASTOWEJ WYKONALNOŚCI) OBLIGATORYJNIE FAKULTATYWNIE ALIMENTY (ART PKT 1 KPC) ROSZCZENIE UZNANE PRZEZ POZWANEGO (ART PKT 2 KPC) WYROK ZAOCZNY UWZGLĘDNIAJĄCY POWÓDZTWO (ART PKT 3 KPC) NALEŻNOŚD PRACOWNIKA W SPRAWACH Z ZAKRESU PRAWA PRACY (ART KPC) NALEŻNOŚD Z WEKSLU, CZEKU, WARRANTU, REWERSU, DOKUMENTU URZĘDOWEGO LUB DOKUMENTU PRYWATNEGO, KTÓREGO PRAWDZIWOŚD NIE ZOSTAŁA ZAPRZECZONA (ART KPC) UWZGLĘDNIENIE POWÓDZTWA O NARUSZENIE POSIADANIA (ART KPC) NA WNIOSEK GDYBY OPÓŹNIENIE UNIEMOŻLIWIAŁO LUB ZNACZNIE UTRUDNIAŁO WYKONANIE WYROKU LUB NARAŻAŁO POWODA NA SZKODĘ (ART KPC)

12 RYGOR NATYCHMIASTOWEJ WYKONALNOŚCI NADANIE RYGORU ZA ZABEZPIECZENIEM (ART. 334 KPC) ZAKAZ NADAWANIA RYGORU (ART. 335 KPC) CZAS OBOWIĄZYWANIA I WYGAŚNIĘCIE RYGORU (ART. 336 I 337 KPC)

13 SKUTKI PRAWNE ORZECZEO PRAWOMOCNOŚD WYKONALNOŚD SKUTECZNOŚD

14 SKUTECZNOŚD ORZECZEO SĄDOWYCH SĄ TO INNE SKUTKI PRAWNE WYWOŁYWANE PRZEZ TE ORZECZENIA POZA ZDOLNOŚCIĄ DO WYKONANIA W DRODZE EGZEKUCJI Art. 360 *Skutecznośd+ Postanowienia stają się skuteczne w takim zakresie i w taki sposób, jaki wynika z ich treści, z chwilą ogłoszenia, a jeżeli ogłoszenia nie było - z chwilą podpisania sentencji. SKUTKI ORZECZEO SĄDOWYCH BEZPOŚREDNIE WYPŁYWAJĄ WPROST Z TREŚCI ORZECZENIA I SĄ W NIM OKREŚLONE (NP. ROZWIĄZANIE MAŁŻEOSTWA PRZEZ ROZWÓD, USTALENIE OJCOSTWA) UBOCZNE TAKIE, O KTÓRYCH SENTENCJA ORZECZENIA SIĘ NIE WYPOWIADA (NP. WYROK ROZWODOWY POWODUJE M.IN. USTANIE WSPÓLNOŚCI USTAWOWEJ)