Informator dla przedsiębiorców

Informator dla przedsiębiorców o funduszach Unii Europejskiej na lata 2007 2013 Kraków, wrzesień 2008 r. 1

Urząd Miasta Krakowa Wydział Strategii i Rozwoju Miasta Referat ds. Rozwoju Przedsiębiorczości Opracował: Jarosław Mąsior SPIS TREŚCI I. Wprowadzenie do tematyki funduszy europejskich...4 II. Programy Operacyjne zarządzane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego...6 II.1. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko...7 II.1.1. Wsparcie systemów zarządzania środowiskowego (Działanie 4.1.)...9 II.1.2. Racjonalizacja gospodarki zasobami i odpadami w przedsiębiorstwach (Działanie 4.2.)...11 II.1.3. Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie wdraŝania najlepszych dostępnych technik (Działanie 4.3.)...14 II.1.4. Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie gospodarki wodno ściekowej (Działanie 4.4.)...17 II.1.5. Wsparcie dla przedsiębiorców w zakresie ochrony powietrza (Działanie 4.5.)...20 II.1.6. Wsparcie dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w zakresie odzysku i unieszkodliwienia odpadów innych niŝ komunalne (Działanie 4.6.)...23 II.1.7. Rozwój transportu kolejowego (Działanie 7.1.)...26 II.1.8. Rozwój transportu intermodalnego (Działanie 7.4.)... 29 II.1.9. Rozwój inteligentnych systemów transportowych (Działanie 8.3. )...33 II.1.10. Wysokosprawne wydzielanie energii (Działanie 9.1.)...37 II.1.11. Efektywna dystrybucja energii (Działanie 9.2. )...40 II.1.12. Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych (Działanie 9.4.)... 43 II.1.13. Wytwarzanie biopaliw ze źródeł odnawialnych (Działanie 9.5.)... 46 II.1.14. Sieci ułatwiające odbiór energii ze źródeł odnawialnych (Działanie 9.6.)...49 II.1.15. Rozwój systemów przesyłowych energii elektrycznej, gazu ziemnego i ropy naftowej oraz budowa i przebudowa magazynów gazu ziemnego (Działanie 10.1...52 II.1.16. Budowa systemów dystrybucji gazu ziemnego na terenach niegazyfikowanych i modernizacja istniejących sieci gospodarki (Działanie 10.2.)...55 II.1.17. Rozwój przemysłu dla odnawialnych źródeł energii (Działanie 10.3.)...57 II.2 Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka...61 II.2.1 Wsparcie projektów celowych (Działanie 1.4.)...63 II.2.2.. Inicjowanie działalności innowacyjnej (Działanie 3.1.)...65 II.2.3. Wspieranie funduszy kapitału podwyŝszonego ryzyka (Działanie 3.2.)...67 II.2.4. Tworzenie systemu ułatwiającego inwestowanie w MSP (Działanie 3.3.)... 69 II.2.5. Wsparcie wdroŝeń wyników prac B+R (Działanie 4.1.)... 72 II.2.6. Stymulowanie działalności B+R przedsiębiorstw oraz wsparcie w zakresie wzornictwa przemysłowego (Działanie 4.2.)... 74 II.2.7. Kredyt technologiczny (Działanie 4.3.)... 76 II.2.8. Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym (Dzialanie 4.4.)...78 II.2.9. Wsparcie inwestycji o duŝym znaczeniu dla gospodarki (Działanie 4.5.)...79 II.2.10. Wspieranie powiązań kooperacyjnych o powiązaniu ponadregionalnym (Działanie 5.1.)... 82 II.2.11. Wspieranie instytucji otoczenia biznesu świadczących usługi proinnowacyjne oraz ich sieci o znaczeniu ponadregionalnym (Działanie 5.2.)...84 II.2.12. Wspieranie ośrodków innowacyjności (Działanie 5.3.)...86 II.2.13. Zarządzanie własnością intelektualną (Działanie 5.4.)...88 II.2.14. Paszport do eksportu (Działanie 6.1.)...90 II.2.15. Inwestycje w produkty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym (Działanie 6.4.)... 93 II.2.16. Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej (Działanie 8.1.)... 96 II.2.17. Wspieranie wdraŝania elektronicznego systemu B2B (Działanie 8.2.)...99 II.2.18. Zapewnienie dostępu do Internetu na etapie ostatniej mili (Działanie 8.4.)...101 II.3. Program Operacyjny Kapitał Ludzki... 104 II.3.1. Rozwój kadr nowoczesnej gospodaki (Działanie 2.1.)...106 II.3.2. Wsparcie dla systemów adaptacyjności kadr (Działanie 2.2.)...115 II.3.3. Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i zatrudnienia (Działanie 6.2.)...121 II.3.4. Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie (Działanie 8.1.)...124 II.3.5. Transfer wiedzy (Działanie 8.2.)... 133 II.4. Program Rozwoju Polski Wschodniej...140 II.4.1. Wsparcie powstawania i dokapitalizowania instrumentów inŝynierii finansowej (Działanie 1.2.)...141 II.4.2. Wspieranie innowacji (Działanie 1.3.)...142 II.4.3. Promocja i współpraca (Działanie 1.4.)... 145 2

II.4.4. Sieć szerokopasmowa Polski Wschodniej (Działanie 2.1.)... 149 II.5. Programy Współpracy Terytorialnej... 152 II.6. Program Pomoc Techniczna... 156 III. Programy nie zarządzane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego... 158 III.1.Małopolski Regionalny Program Operacyjny... 159 III.1.1 Rozwój społeczeństwa informacyjnego (Działanie 1.2.)...160 III.1.2. Rozwój i podniesienie konkurencyjności przedsiębiorstw (Działanie 2.1.)...164 III.1.3 Wsparcie komercjalizacji badań naukowych (Działanie 2.2.)...173 III.1.4. Rozwój infrastruktury turystycznej (Działanie 3.1.)...177 III.1.5. Zwiększenie roli transportu zbiorowego w rozwoju regionu (Działanie 4.2.)...183 III.1.6. Tworzenie i rozwój stref aktywności gospodarczej (Działanie 4.3.)...186 III.1.7 Rozwój funkcji metropolitarnych Krakowskiego Obszaru Metropolitarnego (Działanie 5.2.)...192 III.1.8 Rozwój zintergrowanego transportu metropolitarnego (Działanie 5.3.)...194 III.1.9. Gospodarka wodno ściekowa (Działanie 7.1.)...197 III.1.10. Poprawa jakości powietrza i zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii (Działanie 7.2.)...200 III.1.11. Gospodarka odpadami (Działanie 7.3.)...204 III.2. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich...208 III.2.1. Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej...209 III.2.2. Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw...211 IV. Obecnie dostępne środki dla przedsiębiorców...213 3

I. Wprowadzenie do tematyki funduszy europejskich Na fundusze z Unii Europejskiej dostępne dla przedsiębiorcy za okres programowania 2007 2013 składają się środki z Funduszy Strukturalnych oraz z Funduszu Spójności. 1. Fundusze strukturalne 1 : Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego EFRR został powołany w 1975 roku jako reakcja na coraz większe rozbieŝności w rozwoju regionów ( spowodowane kryzysem gospodarczym i przystąpieniem do UE Wielkiej Brytanii i Irlandii). Działalność Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego określa art. 160 traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego ma na celu przyczynianie się do korygowania podstawowych dysproporcji regionalnych we Wspólnocie poprzez udział w rozwoju i dostosowaniu strukturalnym regionów opóźnionych w rozwoju oraz w przekształcaniu upadających regionów przemysłowych. Działalność Europejskiego Regionalnego Funduszu Europejskiego koncentruje się na dziedzinach: - inicjatyw na rzecz rozwoju lokalnego oraz zatrudnienia, jak teŝ działalności małych i średnich przedsiębiorstw, - rentownych inwestycji produkcyjnych umoŝliwiających tworzenie lub utrzymywanie trwałego zatrudnienia, - infrastruktury, - rozwoju turystyki oraz inwestycji w dziedzinie kultury, - ochrony i poprawy stanu środowiska, - rozwoju społeczeństwa informacyjnego. b) Europejski Fundusz Społeczny, EFS utworzono w 1957 roku w wyniku Traktatów Rzymskich. Europejski Fundusz Społeczny wspiera przede wszystkim bezrobotnych, ale nie tylko. Ogromne środki są przeznaczone na pracowników zatrudnionych, lecz szczególnie zagroŝonych bezrobociem. EFS finansuje najróŝniejsze projekty szkoleniowe i kształceniowe, które przyczyniają się do podnoszenia kwalifikacji pracowników i bezrobotnych i wpływają na zwiększanie ich szans na rynku pracy. WaŜną dziedziną wspierania są małe i średnie przedsiębiorstwa, które są motorem gospodarczym dla rozwoju Europy. To one tworzą miejsca pracy i przyczyniają się głównie do wysokiej wartości PKB. EFS wspiera głównie pracowników pracujących w firmach do 100 osób, a takŝe finansuje liczne projekty przyczyniające się bezpośrednio do powstawania i zakładania nowych małych zakładów oraz innych inicjatyw gospodarczych. 2. Fundusz Spójności. Fundusz Spójności powstał na mocy Traktatu z Maastricht o utworzeniu Unii Europejskiej z 1991 r., który wszedł w Ŝycie w 1993 r. Fundusz Spójności został powołany w celu zmniejszania róŝnic w poziomie gospodarczo-społecznym krajów i regionów Unii Europejskiej. RóŜnice w poziomie ekonomicznym pojawiły się wraz z przyjmowaniem do Unii kolejnych państw członkowskich, których wyniki gospodarcze odbiegały od państw najbardziej rozwiniętych. W dalszej perspektywie zapewnienie równowagi gospodarczej i społecznej krajów członkowskich wiązało się z planami wprowadzenia unii gospodarczo-walutowej. Fundusz Spójności miał dostarczyć wsparcia finansowego na realizację duŝych inwestycji związanych z rozwojem lub modernizacją infrastruktury transportowej i ochrony środowiska. 1 Słowniczek pojęć na temat funduszy strukturalnych, www.funduszestrukturalne.gov.pl zakładka Słowniczek. 4

Fundusz Spójności jest instrumentem polityki strukturalnej Unii Europejskiej, lecz nie zalicza się do funduszy strukturalnych. Pomoc z Funduszu Spójności ma zasięg krajowy, a nie regionalny jak w przypadku funduszy strukturalnych. Celem nadrzędnym funduszu jest wzmacnianie spójności społecznej i gospodarczej Unii poprzez finansowanie duŝych projektów tworzących spójną całość w zakresie ochrony środowiska i infrastruktury transportowej. Pomoc Unii Europejskiej dla sektora środowiska i sektora transportu odzwierciedla filozofię trwałego i zrównowaŝonego rozwoju. Polega ona na zwiększaniu produktywności i konkurencyjności gospodarki głównie poprzez rozwój infrastruktury transportowej, lecz zarazem nie kosztem środowiska i jego zasobów, a przez to - kosztem przyszłych pokoleń. Fundusz Spójności współfinansuje przede wszystkim projekty słuŝące rozwojowi infrastruktury publicznej. Pomiędzy projektami z zakresu ochrony środowiska i infrastruktury transportowej musi być zachowana równowaga podziału funduszy, która została ustanowiona na poziomie 50% dla kaŝdego sektora. Zgodnie z Narodową Strategią Spójności (NSS) (nazwa urzędowa: Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013) fundusze strukturalne i Fundusz Spójności współfinansują w Polsce następujące programy operacyjne (pomocowe): - Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (EFRR i FS), - Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (EFRR) - Program Operacyjny Kapitał Ludzki (EFS), - Program Rozwoju Polski Wschodniej (EFRR), - Programy Współpracy Terytorialnej (EFRR), - Program Pomoc Techniczna (EFRR), - 16 Regionalnych programów operacyjnych 5

II. PROGRAMY OPERACYJNE ZARZĄDZANE PRZEZ MINISTERSTWO ROZWOJU REGIONALNEGO Ministerstwo Rozwoju Regionalnego odpowiada za zarządzanie 5 programami operacyjnymi w ramach funduszy europejskich na lata 2007 2013. Program Operacyjny i Infrastruktura i Środowisko dotyczy głównie kwestii ochrony środowiska, projektów korzystnie wpływających na infrastrukturę techniczną. Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka zakłada wsparcie dla przedsiębiorstw innowacyjnych, prowadzących działalność w sektorze badań i rozwoju (B+R). Z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki przedsiębiorca moŝe przede wszystkim uzyskać środki na szkolenia. Osoby prowadzące firmy w najbiedniejszych pięciu województwach Polski mogą liczyć na dofinansowanie w ramach Programu Rozwój Polski Wschodniej. Programy Współpracy Terytorialnej są przeznaczone dla przedsiębiorstw współpracujących z firmami np. z Czech, Słowacji czy Niemiec. Program Pomoc Techniczna umoŝliwi wsparcie wdroŝenia wymienionych wyŝej Programów Operacyjnych. Programy operacyjne zarządzane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego opisano dokładniej poniŝej. 6

II.1. PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Informacje ogólne o programie: Celem programu jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu toŝsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej. Program zgodnie z Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia (NSRO), zatwierdzonymi 7 maja 2007 r. przez Komisję Europejską, stanowi jeden z programów operacyjnych będących podstawowym narzędziem do osiągnięcia załoŝonych w nich celów przy wykorzystaniu środków Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko jest równieŝ waŝnym instrumentem realizacji odnowionej Strategii Lizbońskiej, a wydatki na cele priorytetowe UE stanowią w ramach programu 66,23 proc. całości wydatków ze środków unijnych. Instytucją Zarządzającą programem jest Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Departament Koordynacji Programów Infrastrukturalnych. Funkcję Instytucji Pośredniczącej pełni Ministerstwo Środowiska, a w nim Departament Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Łączna wielkość środków finansowych zaangaŝowanych w realizację Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 wyniesie 37,6 mld euro, z czego wkład unijny wynosić będzie 27,9 mld euro, zaś wkład krajowy 9,7 mld euro. W ramach programu realizowanych będzie 15 priorytetów. 1. Gospodarka wodno-ściekowa 3 275,2 mln euro (w tym 2 783,9 mln euro z FS), 2. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi 1,430,3 mln euro (w tym 1 215,7 mln euro z FS), 3. Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagroŝeniom środowiska 655,0 mln euro (w tym 556,8 mln euro z FS), 4. Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska 667,0 mln euro (w tym 200,0 mln euro z EFRR), 5. Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych 105,6 mln euro (w tym 89,9 mln euro z EFRR), 6. Drogowa i lotnicza sieć TEN-T 10 548,3 mln euro (w tym 8 802,4 mln euro z FS), 7. Transport przyjazny środowisku 12 062,0 mln euro (w tym 7 676,0 mln euro z FS), 8. Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe 3 465,3 mln euro (w tym 2 945,5 mln euro z EFRR), 9. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna 1 403,0 mln euro (w tym 748,0 mln euro z FS), 10. Bezpieczeństwo energetyczne, w tym dywersyfikacja źródeł energii 1 693,2 mln euro (w tym 974,3 mln euro z EFRR); 11. Kultura i dziedzictwo kulturowe 576,4 mln euro (w tym 490,0 mln euro z EFRR), 12. Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia 411,8 mln euro (w tym 350,0 mln euro z EFRR), 13. Infrastruktura szkolnictwa wyŝszego 588,2 mln euro (w tym 500,0 mln euro z EFRR), 14. Pomoc techniczna - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 220,9 mln euro (w tym 187,8 mln euro z EFRR), 15. Pomoc techniczna - Fundusz Spójności 462,9 mln euro (w tym 393,5 mln euro z FS). KaŜdy program operacyjny jest realizowany przez priorytety, a priorytety są realizowane przez działania. 7

PoniŜej przedstawiono te działania, które dotyczą moŝliwości pozyskania środków przez przedsiębiorców. Więcej informacji o Programie moŝna znaleźć na stronach: http://www.funduszestrukturalne.gov.pl/nss/programy/krajowe/poiis/ www.nfosigw.gov.pl www.mrr.gov.pl 8

II.1.1. Wsparcie systemów zarządzania środowiskowego ( Działanie 4.1 Programu POIiŚ). Kto moŝe starać się o dofinansowanie? Małe, średnie i duŝe przedsiębiorstwa. Jakie projekty będą dofinansowane? - wykonanie audytu niezbędnego dla uzyskania certyfikatu/dokonania rejestracji, - uzyskanie certyfikatu/dokonanie rejestracji, - doradztwo związane z uzyskaniem certyfikatu/dokonania rejestracji. Gdzie moŝna składać wnioski i kiedy? Instytucją WdraŜającą dla Działania 2, do której moŝna składać wnioski projektowe jest: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 02-673 Warszawa, ul. Konstruktorska 3a Stanowisko jest czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 7:30-15:30 tel: (022) 45-90-000, (022) 45-90-001, (022) 45-90-100 www.nfosigw.gov.pl Planowana data naboru wniosków do wymienionego działania nastąpi w I kwartale 2009 roku. Informacje dotyczące moŝliwości pozyskania środków z działania moŝna uzyskać w: Stanowisko Informacji o Funduszach Europejskich (wspólne przedsięwzięcie Urzędu Miasta Krakowa oraz Małopolskiego Regionalnego Centrum Informacji Europejskiej) Punkt Obsługi Przedsiębiorcy Urząd Miasta Krakowa ul. Wielicka 28 a (III piętro, stanowisko nr 9) Stanowisko jest czynne od poniedziałku do piątku w godzinach od 8 do 14 tel.: 0 12 61 65 607 www.bip.krakow.pl/pop Informacje na temat funduszy europejskich udzielają równieŝ następujące instytucje: Nowohuckie Centrum Informacji: www.msp.krakow.pl Punkty informacji dla przedsiębiorcy Miejskie punkty informacji gospodarczej, Regionalny Punkt Kontaktowy przy Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej: www.transfer.edu.pl/rpk, Punkt Konsultacyjny przy Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.: www.marr.pl, Punkt Informacyjny przy Małopolskim Regionalnym Centrum Informacji Europejskiej: www.centrum.krakow.pl, Punkt Konsultacyjny Enterprise Europe Network przy Izbie Przemysłowo Handlowej :www.iph.krakow.pl, Centrum Informacyjne Fundusze Europejskie w Małopolsce: www.wrotamalopolski.pl/root_fem. W skali ogólnopolskiej informacji udziela równieŝ: Punkt Informacyjny Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (projekt realizowany we współpracy z Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej) 2 Jest to instytucja, do której najczęściej moŝemy składać wnioski projektowe w ramach Działania.Odpowiada ona teŝ czasami nie tylko za nabór wniosków projektowych, ale równieŝ za ocenę projektu. 9

www.ukie.gov.pl ul. Krucza 38/42, 00-512 Warszawa pn. pt. 8.00-18.00 sob. 10.00-16.00 tel.: (22) 626 06 32, 626 06 33 www.mrr.gov.pl Maksymalny udział dofinansowania w wydatkach kwalifikowanych na poziomie projektu: 50%. 3 Minimalny wkład własny beneficjenta: Zostanie określony w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie pomocy de minimis, które wejdzie w Ŝycie w III kwartale 2008 roku. Minimalna wartość projektu: 8 mln zł. Maksymalna kwota wsparcia: maksymalny poziom dofinansowania 400 tys. zł. Forma płatności: dotacja rozwojowa jako refundacja poniesionych i udokumentowanych wydatków kwalifikowanych. Wysokość zastosowania cross financingu 4 Nie przewiduje się. Lista wydatków kwalifikowanych dla Działania 1) Wydatki związane z przygotowaniem projektu, takie jak: - dokumentacja projektowa, techniczna, - sporządzenie studium wykonalności, - raport oddziaływania na środowisko, - dokumentacja przetargowa, - masterplan, - wydatki poniesione na opłaty związane z koniecznością uzyskania niezbędnych decyzji administracyjnych na etapie przygotowania przedsięwzięcia, - wydatki poniesione na wypełnienie formularza wniosku o dofinansowanie nie są wydatkami kwalifikowanymi. 2) Wydatki związane zarządzaniem projektem: - wydatki związane z nadzorem nad robotami budowlanymi (np. wynagrodzenie dla pracowników beneficjenta realizującymi nadzór nad robotami, wydatki poniesione na wyposaŝenie dla pracowników nadzorujących roboty), - wdraŝanie projektu wydatki poniesione np. na ekspertyzy, porady prawne, doradztwo finansowe lub techniczne, usługi obce, szkolenia dla pracowników beneficjenta zaangaŝowanych w realizację projektu, audyty, prowadzenie rachunkowości projektu, adaptacja powierzchni biurowej do potrzeb pracowników, - koszty ogólne- czyli koszty, które nie moŝna przyporządkować do określonego produktu lub usługi, ich przykładem są np. koszty administracyjne czynsz, opłata za ogrzewanie, prąd. 3 W przypadku działania 4.1 dofinansowanie obejmuje tylko środki pochodzące z UE i nie obejmuje innych środków publicznych (np. środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej), o które potencjalnie beneficjent moŝe wnioskować i ująć w finansowaniu projektu w zakresie zgodnym z przepisami pomocy publicznej. 4 Cross financing -, tzw. instrument elastyczności, to moŝliwość ponoszenia w projektach, finansowanych z jednego funduszu (np. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego) do 10% kosztów projektu na zadania charakterystyczne dla innego funduszu (np. Europejskiego Funduszu Społecznego), a ściśle związane z projektem. Dzięki temu instrumentowi moŝliwe jest sfinansowanie np. szkoleń przy zakupie sprzętu, ale szkolenie to musi obejmować wyłącznie osoby obsługujące zakupiony sprzęt. 10

3) Wydatki osobowe koszty wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę ponoszone przez pracodawcę, 4) Wydatki związane z zakupem i instalacją informatycznych systemów wspomagających zarządzanie i monitorowanie. Wydatki związane z zarządzaniem projektem (poza nadzorem nad robotami budowlanymi) nie mogą przekraczać 250 tys zł+ 3% całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu, oraz poniŝej 20% wydatków kwalifikowanych projektu. 5) Wydatki związane z nabyciem nieruchomości: - nabycie nieruchomości niezabudowanej, - nabycie nieruchomości zabudowanej, - wydatki związane z nabyciem nieruchomości, - wydatki poniesione na obowiązkowy wykup nieruchomości oraz obowiązkowe odszkodowania, - wydatki poniesione na nabycie prawa uŝytkowania wieczystego. 6) Budowa i montaŝ: - budowa przyłączy kanalizacyjnych i wodociągowych, - budowa przyłączy gazowniczych, - odtworzenie nawierzchni drogi, - roboty dodatkowe. 7) Sprzęt i wyposaŝenie: - środki trwałe stanowiące część wydatków kwalifikowanych stanowiące część wydatków inwestycyjnych, - przenośne środki trwałe stanowiące część wydatków inwestycyjnych (np. pojazdy specjalistyczne do monitorowania sieci kanalizacyjnej, samochody ratowniczo - gaśnicze, pojemniki na śmieci, specjalny sprzęt komputerowy, fotoradary), - sprzęt będący środkiem trwałym zakupionym, wytworzony na czas realizacji projektu (samochody, komputery, meble, drukarki), - wartości niematerialne i prawne np. zakup patentów, licencji, - amortyzacja- z tytułu spadku wartości środków trwałych, - zakup uŝywanego sprzętu, - wydatki związane z zastosowaniem technik finansowania nie powodujących natychmiastowego przeniesienia prawa własności (np.leasing). 8) Działania informacyjne i promocyjne, 9) Podatek od towarów i usług (VAT), 10) Niezbędne opłaty, 11) Inne kategorie wydatków, jeŝeli wynikają bezpośrednio ze specyfiki danego projektu, 12) Pozostałe. Wydatki niekwalifikowane w ramach Programu: - odsetki od zadłuŝenia, - zakup gruntów za kwotę przekraczającą 10% wydatków kwalifikowanych, - mieszkalnictwo, - podlegający zwrotowi podatek VAT. II.1.2. Racjonalizacja gospodarki zasobami i odpadami w przedsiębiorstwach (Działanie 4.2. Programu PO IiŚ). Kto moŝe starać się o dofinansowanie? Małe, średnie i duŝe przedsiębiorstwa. 11

Jakie projekty będą dofinansowane? - zastępowanie surowców pierwotnych surowcami wtórnymi z odpadów, - ograniczanie ilości wytwarzanych odpadów, - ograniczenie energochłonności procesu produkcyjnego z wyłączeniem produkcji energii w wysokosprawnej kogeneracji, - ograniczenie wodochłonności procesu produkcyjnego. Gdzie moŝna składać wnioski i kiedy? Instytucją WdraŜającą dla Działania, do której moŝna składać wnioski jest: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 02-673 Warszawa, ul. Konstruktorska 3a Stanowisko jest czynne od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:30 do 15:30. tel: (022) 45-90-000, (022) 45-90-001, (022) 45-90-100 www.nfosigw.gov.pl Wnioski moŝna było składać od 30 czerwca 2008 roku do 21 lipca 2008 roku. Kolejna runda naboru wniosków do działania będzie miała miejsce w listopadzie 2008 roku. Informacje dotyczące moŝliwości pozyskania środków z działania moŝna uzyskać w: Stanowisko Informacji o Funduszach Europejskich (wspólne przedsięwzięcie Urzędu Miasta Krakowa oraz Małopolskiego Regionalnego Centrum Informacji Europejskiej) Punkt Obsługi Przedsiębiorcy Urząd Miasta Krakowa ul. Wielicka 28 a (III piętro, stanowisko nr 9) Stanowisko jest czynne od poniedziałku do piątku w godzinach od 8 do 14 tel.: 0 12 61 65 607 www.bip.krakow.pl/pop Informacje na temat funduszy europejskich udzielają równieŝ następujące instytucje: Nowohuckie Centrum Informacji - link: www.msp.krakow.pl Punkty informacji dla przedsiębiorcy Miejskie punkty informacji gospodarczej, Regionalny Punkt Kontaktowy przy Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej: www.transfer.edu.pl/rpk, Punkt Konsultacyjny przy Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. : www.marr.pl, Punkt Informacyjny przy Małopolskim Regionalnym Centrum Informacji Europejskiej: www.centrum.krakow.pl, Punkt Konsultacyjny Enterprise Europe Network przy Izbie Przemysłowo Handlowej: www.iph.krakow.pl, Centrum Informacyjne Fundusze Europejskie w Małopolsce: www.wrotamalopolski.pl/root_fem. W skali ogólnopolskiej informacji udziela równieŝ punkt informacyjny Ministerstwa Rozwoju Regionalnego: Punkt Informacyjny MRR (projekt realizowany we współpracy z Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej) http://www.ukie.gov.pl/) ul. Krucza 38/42, 00-512 Warszawa pn. pt. 8.00-18.00 12

sob. 10.00-16.00 tel.: (22) 626 06 32, 626 06 33 www.mrr.gov.pl Maksymalny udział dofinansowania w wydatkach kwalifikowanych na poziomie projektu: 30% 5. Minimalny wkład własny beneficjenta: Zostanie określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie pomocy publicznej, które wejdzie w Ŝycie w III kwartale 2008 roku. Minimalna wartość projektu: dla wsparcia MSP : 8 mln zł. Maksymalna kwota wsparcia: maksymalna wartość dofinansowania 20 mln zł. Forma płatności: dotacja rozwojowa jako refundacja poniesionych i udokumentowanych wydatków kwalifikowanych. Wysokość zastosowania cross financingu Nie przewiduje się. Lista wydatków kwalifikowanych dla działania 1) Wydatki związane z przygotowaniem projektu, takie jak: - dokumentacja projektowa, techniczna, - sporządzenie studium wykonalności, - raport oddziaływania na środowisko, - dokumentacja przetargowa, - masterplan, - wydatki poniesione na opłaty związane z koniecznością uzyskania niezbędnych decyzji administracyjnych na etapie przygotowania przedsięwzięcia, - wydatki poniesione na wypełnienie formularza wniosku o dofinansowanie nie są wydatkami kwalifikowanymi. 2) Wydatki związane zarządzaniem projektem: - wydatki związane z nadzorem nad robotami budowlanymi (np. wynagrodzenie dla pracowników beneficjenta realizującymi nadzór nad robotami, wydatki poniesione na wyposaŝenie dla pracowników nadzorujących roboty), - wdraŝanie projektu wydatki poniesione np. na ekspertyzy, porady prawne, doradztwo finansowe lub techniczne, usługi obce, szkolenia dla pracowników beneficjenta zaangaŝowanych w realizację projektu, audyty, prowadzenie rachunkowości projektu, adaptacja powierzchni biurowej do potrzeb pracowników, - koszty ogólne- czyli koszty, które nie moŝna przyporządkować do określonego produktu lub usługi, ich przykładem są np. koszty administracyjne czynsz, opłata za ogrzewanie, prąd. 3) Wydatki osobowe koszty wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę ponoszone przez pracodawcę. 4) Wydatki związane z zakupem i instalacją informatycznych systemów wspomagających zarządzanie i monitorowanie. Wydatki związane z zarządzaniem projektem (poza nadzorem nad robotami budowlanymi) nie mogą przekraczać 250 tys. zł+3% całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu, oraz poniŝej 20% wydatków kwalifikowanych projektu. 5) Wydatki związane z nabyciem nieruchomości: 5 W przypadku działania 4.2 dofinansowanie obejmuje tylko środki pochodzące z UE i nie obejmuje innych środków publicznych (np. środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej), o które potencjalnie beneficjent moŝe wnioskować i ująć w finansowaniu projektu w zakresie zgodnym z przepisami pomocy publicznej. 13

- nabycie nieruchomości niezabudowanej, - nabycie nieruchomości zabudowanej, - wydatki związane z nabyciem nieruchomości, - wydatki poniesione na obowiązkowy wykup nieruchomości oraz obowiązkowe odszkodowania wynikające z ustanowienia ograniczonego uŝytkowania, - wydatki poniesione na nabycie prawa uŝytkowania wieczystego. 6) Budowa i montaŝ: - budowa przyłączy kanalizacyjnych i wodociągowych, - budowa przyłączy gazowniczych, - odtworzenie nawierzchni drogi, - roboty dodatkowe. 7) Sprzęt i wyposaŝenie: - środki trwałe stanowiące część wydatków kwalifikowanych stanowiące część wydatków inwestycyjnych, - przenośne środki trwałe stanowiące część wydatków inwestycyjnych (np. pojazdy specjalistyczne do monitorowania sieci kanalizacyjnej, samochody ratowniczo - gaśnicze, pojemniki na śmieci, specjalny sprzęt komputerowy, fotoradary), - sprzęt będący środkiem trwałym zakupionym, wytworzony na czas realizacji projektu (samochody, komputery, meble, drukarki), - wartości niematerialne i prawne np. zakup patentów, licencji, - amortyzacja- z tytułu spadku wartości środków trwałych, - zakup uŝywanego sprzętu, - wydatki związane z zastosowaniem technik finansowania nie powodujących natychmiastowego przeniesienia prawa własności (np.leasing). 8) Działania informacyjne i promocyjne, 9) Podatek od towarów i usług (VAT), 10) Niezbędne opłaty, 11) Inne kategorie wydatków, jeŝeli wynikają bezpośrednio ze specyfiki danego projektu, 12) Pozostałe. Wydatki niekwalifikowane w ramach Programu: - odsetki od zadłuŝenia, - zakup gruntów za kwotę przekraczającą 10% wydatków kwalifikowanych, - mieszkalnictwo, - podlegający zwrotowi podatek VAT. II.1.3. Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie wdraŝania najlepszych dostępnych technik ( Działanie 4.3. Programu PO IiŚ). Kto moŝe starać się o dofinansowanie? Małe, średnie i duŝe przedsiębiorstwa. Jakie projekty będą dofinansowane? - zmiany technologii słuŝące eliminowaniu szkodliwych oddziaływań i uciąŝliwości poprzez zapobieganie i ograniczanie ładunku zanieczyszczeń do środowiska np. modernizacja i/lub wymiana elektrofiltrów, układów i instalacji odpylania, i/lub odsiarczania, 14

- zmiany technologii słuŝące zmniejszeniu zapotrzebowania na energię, wodę oraz surowce, ze szczególnym uwzględnieniem wtórnego wykorzystania ciepła odpadowego oraz eliminacji wytwarzania odpadów z wyłączeniem inwestycji w zakresie budowy i przebudowy jednostek wytwarzania energii w wysokosprawnej kogeneracji, - zmiany technologii ukierunkowane na ograniczenie wielkości emisji niektórych substancji i zuŝycia energii do poziomu określonego w przepisach krajowych i wspólnotowych oraz w dokumentach referencyjnych BAT 6 np. przebudowa instalacji ciepłowniczych w celu dostosowania do BAT (za wyjątkiem wysokosprawnej kogeneracji), - inwestycje w urządzenia ograniczające emisje do środowiska (tzw. urządzenia końca rury ), których zastosowanie jest niezbędne dla spełnienia zaostrzających się standardów emisyjnych lub granicznych wielkości emisji, - inwestycje w celu spełnienia wymogów pozwolenia zintegrowanego. Gdzie moŝna składać wnioski i kiedy? Instytucją WdraŜającą dla Działania, do której moŝna składać wnioski projektowe jest: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 02-673 Warszawa, ul. Konstruktorska 3a Stanowisko jest czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 7:30-15:30 tel: (022) 45-90-000, (022) 45-90-001, (022) 45-90-100 www.nfosigw.gov.pl Wnioski moŝna było składać od 30 czerwca 2008 roku do 21 lipca 2008 roku. Kolejna runda naboru wniosków do działania będzie miała miejsce w listopadzie 2008 roku. Informacje dotyczące moŝliwości pozyskania środków z działania moŝna uzyskać w: Stanowisko Informacji o Funduszach Europejskich (wspólne przedsięwzięcie Urzędu Miasta Krakowa oraz Małopolskiego Regionalnego Centrum Informacji Europejskiej) Punkt Obsługi Przedsiębiorcy Urząd Miasta Krakowa ul. Wielicka 28 a (III piętro, stanowisko nr 9) Stanowisko jest czynne od poniedziałku do piątku w godzinach od 8 do 14 tel.: 0 12 61 65 607 www.bip.krakow.pl/pop Informacje na temat funduszy europejskich udzielają równieŝ następujące instytucje: Nowohuckie Centrum Informacji: www.msp.krakow.pl Punkty informacji dla przedsiębiorcy Miejskie punkty informacji gospodarczej, Regionalny Punkt Kontaktowy przy Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej: www.transfer.edu.pl/rpk, Punkt Konsultacyjny przy Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.: www.marr.pl, Punkt Informacyjny przy Małopolskim Regionalnym Centrum Informacji Europejskiej: www.centrum.krakow.pl, Punkt Konsultacyjny Enterprise Euro Network przy Izbie Przemysłowo Handlowej: www.iph.krakow.pl, Centrum Informacyjne Fundusze Europejskie w Małopolsce: www.wrotamalopolski.pl/root_fem. W skali ogólnopolskiej informacji udziela równieŝ punkt informacyjny Ministerstwa Rozwoju Regionalnego 6 BAT- z ang. - best alternative techniques 15

Punkt Informacyjny MRR (projekt realizowany we współpracy z Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej http://www.ukie.gov.pl/) ul. Krucza 38/42, 00-512 Warszawa pn. pt. 8.00-18.00 sob. 10.00-16.00 tel.: (22) 626 06 32, 626 06 33 www.mrr.gov.pl Maksymalny udział dofinansowania w wydatkach kwalifikowanych na poziomie projektu: 30% 7. Minimalny wkład własny beneficjenta: 70%. Minimalna wartość projektu: dla wsparcia MSP: 8 mln zł. Maksymalna kwota wsparcia: maksymalna wartość dofinansowania 20 mln zł. Forma płatności: dotacja rozwojowa jako refundacja poniesionych i udokumentowanych wydatków kwalifikowanych. Wysokość zastosowania cross financingu Nie przewiduje się. Lista wydatków kwalifikowanych dla działania 1) Wydatki związane z przygotowaniem projektu, takie jak: - dokumentacja projektowa, techniczna, - sporządzenie studium wykonalności, - raport oddziaływania na środowisko, - dokumentacja przetargowa, - masterplan, - wydatki poniesione na opłaty związane z koniecznością uzyskania niezbędnych decyzji administracyjnych na etapie przygotowania przedsięwzięcia, - wydatki poniesione na wypełnienie formularza wniosku o dofinansowanie nie są wydatkami kwalifikowanymi. 2) Wydatki związane zarządzaniem projektem: - wydatki związane z nadzorem nad robotami budowlanymi (np. wynagrodzenie dla pracowników beneficjenta realizującymi nadzór nad robotami, wydatki poniesione na wyposaŝenie dla pracowników nadzorujących roboty), - wdraŝanie projektu wydatki poniesione np. na ekspertyzy, porady prawne, doradztwo finansowe lub techniczne, usługi obce, szkolenia dla pracowników beneficjenta zaangaŝowanych w realizację projektu, audyty, prowadzenie rachunkowości projektu, adaptacja powierzchni biurowej do potrzeb pracowników, - koszty ogólne - czyli koszty, które nie moŝna przyporządkować do określonego produktu lub usługi, ich przykładem są np. koszty administracyjne czynsz, opłata za ogrzewanie, prąd. 3) Wydatki osobowe koszty wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę ponoszone przez pracodawcę. 4) Wydatki związane z zakupem i instalacją informatycznych systemów wspomagających zarządzanie i monitorowanie. 7 W przypadku działania 4.3 dofinansowanie obejmuje tylko środki pochodzące z UE i nie obejmuje innych środków publicznych (np. środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej), o które potencjalnie beneficjent moŝe wnioskować i ująć w finansowaniu projektu w zakresie zgodnym z przepisami pomocy publicznej. 16

Wydatki związane z zarządzaniem projektem (poza nadzorem nad robotami budowlanymi) nie mogą przekraczać 250 tys. zł+3% całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu, oraz muszą wynosić poniŝej 20% wydatków kwalifikowanych projektu. 5) Wydatki związane z nabyciem nieruchomości: - nabycie nieruchomości niezabudowanej, - nabycie nieruchomości zabudowanej, - wydatki związane z nabyciem nieruchomości, - wydatki poniesione na obowiązkowy wykup nieruchomości oraz obowiązkowe odszkodowania wynikające z ustanowienia ograniczonego uŝytkowania, - wydatki poniesione na nabycie prawa uŝytkowania wieczystego. 6) Budowa i montaŝ: - budowa przyłączy kanalizacyjnych i wodociągowych, - budowa przyłączy gazowniczych, - odtworzenie nawierzchni drogi, - roboty dodatkowe. 7) Sprzęt i wyposaŝenie: - środki trwałe stanowiące część wydatków kwalifikowanych stanowiące część wydatków inwestycyjnych, - przenośne środki trwałe stanowiące część wydatków inwestycyjnych (np. pojazdy specjalistyczne do monitorowania sieci kanalizacyjnej, samochody ratowniczo - gaśnicze, pojemniki na śmieci, specjalny sprzęt komputerowy, fotoradary), - sprzęt będący środkiem trwałym zakupionym, wytworzony na czas realizacji projektu (samochody, komputery, meble, drukarki), - wartości niematerialne i prawne np. zakup patentów, licencji, - amortyzacja- z tytułu spadku wartości środków trwałych, - zakup uŝywanego sprzętu, - wydatki związane z zastosowaniem technik finansowania nie powodujących natychmiastowego przeniesienie prawa własności (np.leasing). 8) Działania informacyjne i promocyjne, 9) Podatek od towarów i usług (VAT), 10) Niezbędne opłaty, 11) Inne kategorie wydatków, jeŝeli wynikają bezpośrednio ze specyfiki danego projektu, 12) Pozostałe. Wydatki niekwalifikowane w ramach Programu: - odsetki od zadłuŝenia, - zakup gruntów za kwotę przekraczającą 10% wydatków kwalifikowanych, - mieszkalnictwo, - podlegający zwrotowi podatek VAT. II.1.4. Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie gospodarki wodno ściekowej (Działanie 4.4. Programu PO IiŚ). Kto moŝe starać się o dofinansowanie? Małe, średnie i duŝe przedsiębiorstwa. Jakie projekty będą dofinansowane? 17

- inwestycje mające na celu zmniejszenie zuŝycia wody oraz ilości substancji niebezpiecznych odprowadzanych wraz ze ściekami poprzez np. przebudowę ciągu technologicznego ograniczającego ilość produkowanych ścieków i/lub ładunków zanieczyszczeń odprowadzanych do odbiornika, - budowa lub modernizacja oczyszczalni lub podczyszczalni ścieków przemysłowych. Gdzie moŝna składać wnioski i kiedy? Instytucją WdraŜającą dla Działania, do której moŝna składać wnioski projektowe jest: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 02-673 Warszawa, ul. Konstruktorska 3a Stanowisko jest czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 7:30 15:30 tel: (022) 45-90-000, (022) 45-90-001, (022) 45-90-100 www.nfosigw.gov.pl Wnioski moŝna było składać od 30 czerwca 2008 roku do 21 lipca 2008 roku. W następnych latach, co roku planuje się kolejne nabory wniosków do działania. Kolejna runda naboru wniosków do działania będzie miała miejsce w listopadzie 2008 roku. Informacje dotyczące moŝliwości pozyskania środków z działania moŝna uzyskać w: Stanowisko Informacji o Funduszach Europejskich (wspólne przedsięwzięcie Urzędu Miasta Krakowa oraz Małopolskiego Regionalnego Centrum Informacji Europejskiej) Punkt Obsługi Przedsiębiorcy Urząd Miasta Krakowa ul. Wielicka 28 a (III piętro, stanowisko nr 9) Stanowisko jest czynne od poniedziałku do piątku w godzinach od 8 do 14 tel.: 0 12 61 65 607 www.bip.krakow.pl/pop Informacje na temat funduszy europejskich udzielają równieŝ następujące instytucje: Nowohuckie Centrum Informacji: www.msp.krakow.pl Punkty informacji dla przedsiębiorcy Miejskie punkty informacji gospodarczej, Regionalny Punkt Kontaktowy przy Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej: www.transfer.edu.pl/rpk, Punkt Konsultacyjny przy Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.: www.marr.pl, Punkt Informacyjny przy Małopolskim Regionalnym Centrum Informacji Europejskiej: www.centrum.krakow.pl, Punkt Konsultacyjny Enterprise Europe Network przy Izbie Przemysłowo Handlowej: www.iph.krakow.pl, Centrum Informacyjne Fundusze Europejskie w Małopolsce: www.wrotamalopolski.pl/root_fem. W skali ogólnopolskiej informacji udziela równieŝ punkt informacyjny Ministerstwa Rozwoju Regionalnego Punkt Informacyjny MRR (projekt realizowany we współpracy z Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej http://www.ukie.gov.pl/) ul. Krucza 38/42, 00-512 Warszawa pn. pt. 8.00-18.00 sob. 10.00-16.00 18

tel.: (22) 626 06 32, 626 06 33 www.mrr.gov.pl Maksymalny udział dofinansowania w wydatkach kwalifikowanych na poziomie projektu: 30% 8. Minimalny wkład własny beneficjenta: Zostanie określony przez rozporządzenie Ministra Środowska w sprawie pomocy de minimis, które wejdzie w Ŝycie w III kwartale 2008 roku. Minimalna wartość projektu: dla wsparcia MSP - 8 mln zł. Maksymalna kwota wsparcia: maksymalna wartość dofinansowania 20 mln zł. Forma płatności: dotacja rozwojowa jako refundacja poniesionych i udokumentowanych wydatków kwalifikowanych. Wysokość zastosowania cross financingu Nie przewiduje się. Lista wydatków kwalifikowanych dla działania: 1) Wydatki związane z przygotowaniem projektu, takie jak: - dokumentacja projektowa, techniczna, - sporządzenie studium wykonalności, - raport oddziaływania na środowisko, - dokumentacja przetargowa, - masterplan, - wydatki poniesione na opłaty związane z koniecznością uzyskania niezbędnych decyzji administracyjnych na etapie przygotowania przedsięwzięcia, - wydatki poniesione na wypełnienie formularza wniosku o dofinansowanie nie są wydatkami kwalifikowanymi. 2) Wydatki związane zarządzaniem projektem: - wydatki związane z nadzorem nad robotami budowlanymi (np. wynagrodzenie dla pracowników beneficjenta realizującymi nadzór nad robotami, wydatki poniesione na wyposaŝenie dla pracowników nadzorujących roboty), - wdraŝanie projektu wydatki poniesione np. na ekspertyzy, porady prawne, doradztwo finansowe lub techniczne, usługi obce, szkolenia dla pracowników beneficjenta zaangaŝowanych w realizację projektu, audyty, prowadzenie rachunkowości projektu, adaptacja powierzchni biurowej do potrzeb pracowników, - koszty ogólne- czyli koszty, które nie moŝna przyporządkować do określonego produktu lub usługi, ich przykładem są np. koszty administracyjne czynsz, opłata za ogrzewanie, prąd, 3) Wydatki osobowe koszty wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę ponoszone przez pracodawcę, 4) Wydatki związane z zakupem i instalacją informatycznych systemów wspomagających zarządzanie i monitorowanie, Wydatki związane z zarządzaniem projektem (poza nadzorem nad robotami budowlanymi) nie mogą przekraczać 250 tys.zł+3% całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu, oraz poniŝej 20% wydatków kwalifikowanych projektu. 5) Wydatki związane z nabyciem nieruchomości: - nabycie nieruchomości niezabudowanej, 8 W przypadku działania 4.4 dofinansowanie obejmuje tylko środki pochodzące z UE i nie obejmuje innych środków publicznych (np. środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej), o które potencjalnie beneficjent moŝe wnioskować i ująć w finansowaniu projektu w zakresie zgodnym z przepisami pomocy publicznej. 19

- nabycie nieruchomości zabudowanej, - wydatki związane z nabyciem nieruchomości, - wydatki poniesione na obowiązkowy wykup nieruchomości oraz obowiązkowe odszkodowania wynikające z ustanowienia ograniczonego uŝytkowania, - wydatki poniesione na nabycie prawa uŝytkowania wieczystego. 6) Budowa i montaŝ: - budowa przyłączy kanalizacyjnych i wodociągowych, - budowa przyłączy gazowniczych, - odtworzenie nawierzchni drogi, - roboty dodatkowe. 7) Sprzęt i wyposaŝenie: - środki trwałe stanowiące część wydatków kwalifikowanych stanowiące część wydatków inwestycyjnych, - przenośne środki trwałe stanowiące część wydatków inwestycyjnych (np. pojazdy specjalistyczne do monitorowania sieci kanalizacyjnej, samochody ratowniczo - gaśnicze, pojemniki na śmieci, specjalny sprzęt komputerowy, fotoradary), - sprzęt będący środkiem trwałym zakupionym, wytworzony na czas realizacji projektu (samochody, komputery, meble, drukarki), - wartości niematerialne i prawne np. zakup patentów, licencji, - amortyzacja- z tytułu spadku wartości środków trwałych, - zakup uŝywanego sprzętu, - wydatki związane z zastosowaniem technik finansowania nie powodujących natychmiastowego przeniesienia prawa własności (np.leasing). 8) Działania informacyjne i promocyjne, 9) Podatek od towarów i usług (VAT), 10) Niezbędne opłaty, 11)Inne kategorie wydatków, jeŝeli wynikają bezpośrednio ze specyfiki danego projektu, 12) Pozostałe. Wydatki niekwalifikowane w ramach Programu: - odsetki od zadłuŝenia, - zakup gruntów za kwotę przekraczającą 10% wydatków kwalifikowanych, - mieszkalnictwo, - podlegający zwrotowi podatek VAT. II.1.5. Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie ochrony powietrza (Działanie 4.5. Programu PO IiŚ). Kto moŝe starać się o dofinansowanie? Małe, średnie i duŝe przedsiębiorstwa. Jakie projekty będą dofinansowane? - modernizacja lub rozbudowa instalacji spalania paliw i systemów ciepłowniczych, - modernizacja urządzeń lub wyposaŝenie instalacji spalania paliw w urządzenia lub instalacje do ograniczenia emisjizanieczyszczeń gazowych i pyłowych, - konwersja instalacji spalania paliw na rozwiązania przyjazne środowisku. Gdzie moŝna składać wnioski i kiedy? Instytucją WdraŜającą dla Działania, do której moŝna składać wnioski projektowe jest: 20

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 02-673 Warszawa, ul. Konstruktorska 3a Stanowisko czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 7:30 15:30 tel: (022) 45-90-000, (022) 45-90-001, (022) 45-90-100 www.nfosigw.gov.pl Wnioski moŝna było składać od 30 czerwca 2008 roku do 21 lipca 2008 roku. W następnych latach, co roku planuje się kolejne nabory wniosków do działania. Kolejna runda naboru wniosków do działania będzie miała miejsce w listopadzie 2008 roku. Informacje dotyczące moŝliwości pozyskania środków z działania moŝna uzyskać w: Stanowisko Informacji o Funduszach Europejskich (wspólne przedsięwzięcie Urzędu Miasta Krakowa oraz Małopolskiego Regionalnego Centrum Informacji Europejskiej) Punkt Obsługi Przedsiębiorcy Urząd Miasta Krakowa ul. Wielicka 28 a (III piętro, stanowisko nr 9) Stanowisko jest czynne od poniedziałku do piątku w godzinach od 8 do 14 tel.: 0 12 61 65 607 www.bip.krakow.pl/pop Informacje na temat funduszy europejskich udzielają równieŝ następujące instytucje: Nowohuckie Centrum Informacji www.msp.krakow.pl Punkty informacji dla przedsiębiorcy Miejskie punkty informacji gospodarczej, Regionalny Punkt Kontaktowy przy Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej: www.transfer.edu.pl/rpk, Punkt Konsultacyjny przy Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.: www.marr.pl, Punkt Informacyjny przy Małopolskim Regionalnym Centrum Informacji Europejskiej: www.centrum.krakow.pl, Punkt Konsultacyjny Enterprise Europe Network przy Izbie Przemysłowo Handlowej: www.iph.krakow.pl, Centrum Informacyjne Fundusze Europejskie w Małopolsce: www.wrotamalopolski.pl/root_fem. W skali ogólnopolskiej informacji udziela równieŝ punkt informacyjny Ministerstwa Rozwoju Regionalnego: Punkt Informacyjny MRR (projekt realizowany we współpracy z Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej) http://www.ukie.gov.pl/ ul. Krucza 38/42, 00-512 Warszawa pn. pt. 8.00-18.00 sob. 10.00-16.00 tel.: (22) 626 06 32, 626 06 33 www.mrr.gov.pl Maksymalny udział dofinansowania w wydatkach kwalifikowanych na poziomie projektu: 30% 9. 9 W przypadku działania 4.6 dofinansowanie obejmuje tylko środki pochodzące z UE i nie obejmuje innych środków publicznych (np. środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej), o które potencjalnie beneficjent moŝe wnioskować i ująć w finansowaniu projektu w zakresie zgodnym z przepisami pomocy publicznej. 21

Minimalny wkład własny beneficjenta: Zostanie określony w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie pomocy de minimis, które wejdzie w Ŝycie w III kwartale 2008 roku. Minimalna wartość projektu: dla wsparcia MSP - 8 mln zł. Maksymalna kwota wsparcia: maksymalna wartość dofinansowania 20 mln zł. Forma płatności: dotacja rozwojowa jako refundacja poniesionych i udokumentowanych wydatków kwalifikowanych. Wysokość zastosowania cross financingu Nie przewiduje się. Lista wydatków kwalifikowanych dla działania: 1) Wydatki związane z przygotowaniem projektu, takie jak: - dokumentacja projektowa, techniczna, - sporządzenie studium wykonalności, - raport oddziaływania na środowisko, - dokumentacja przetargowa, - masterplan, - wydatki poniesione na opłaty związane z koniecznością uzyskania niezbędnych decyzji administracyjnych na etapie przygotowania przedsięwzięcia, - wydatki poniesione na wypełnienie formularza wniosku o dofinansowanie nie są wydatkami kwalifikowanymi. 2) Wydatki związane zarządzaniem projektem: - wydatki związane z nadzorem nad robotami budowlanymi (np. wynagrodzenie dla pracowników beneficjenta realizującymi nadzór nad robotami, wydatki poniesione na wyposaŝenie dla pracowników nadzorujących roboty), - wdraŝanie projektu wydatki poniesione np. na ekspertyzy, porady prawne, doradztwo finansowe lub techniczne, usługi obce, szkolenia dla pracowników beneficjenta zaangaŝowanych w realizację projektu, audyty, prowadzenie rachunkowości projektu, adaptacja powierzchni biurowej do potrzeb pracowników, - koszty ogólne- czyli koszty, które nie moŝna przyporządkować do określonego produktu lub usługi, ich przykładem są np. koszty administracyjne czynsz, opłata za ogrzewanie, prąd. 3) Wydatki osobowe koszty wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę ponoszone przez pracodawcę, 4) Wydatki związane z zakupem i instalacją informatycznych systemów wspomagających zarządzanie i monitorowanie, Wydatki związane z zarządzaniem projektem (poza nadzorem nad robotami budowlanymi) nie mogą przekraczać 250 tys. zł+3% całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu, oraz poniŝej 20% wydatków kwalifikowanych projektu. 5) Wydatki związane z nabyciem nieruchomości: - nabycie nieruchomości niezabudowanej, - nabycie nieruchomości zabudowanej, - wydatki związane z nabyciem nieruchomości, - wydatki poniesione na obowiązkowy wykup nieruchomości oraz obowiązkowe odszkodowania wynikające z ustanowienia ograniczonego uŝytkowania, - wydatki poniesione na nabycie prawa uŝytkowania wieczystego. 6) Budowa i montaŝ: - budowa przyłączy kanalizacyjnych i wodociągowych, - budowa przyłączy gazowniczych, - odtworzenie nawierzchni drogi, 22

- roboty dodatkowe. 7) Sprzęt i wyposaŝenie: - środki trwałe stanowiące część wydatków kwalifikowanych stanowiące część wydatków inwestycyjnych, - przenośne środki trwałe stanowiące część wydatków inwestycyjnych (np. pojazdy specjalistyczne do monitorowania sieci kanalizacyjnej, samochody ratowniczo - gaśnicze, pojemniki na śmieci, specjalny sprzęt komputerowy, fotoradary) - sprzęt będący środkiem trwałym zakupionym, wytworzony na czas realizacji projektu (samochody, komputery, meble, drukarki) - wartości niematerialne i prawne np. zakup patentów, licencji, - amortyzacja- z tytułu spadku wartości środków trwałych, - zakup uŝywanego sprzętu, - wydatki związane z zastosowaniem technik finansowania nie powodujących natychmiastowego przeniesienia prawa własności (np.leasing). 8) Działania informacyjne i promocyjne, 9) Podatek od towarów i usług (VAT), 10) Niezbędne opłaty, 11) Inne kategorie wydatków, jeŝeli wynikają bezpośrednio ze specyfiki danego projektu, 12) Pozostałe. Wydatki niekwalifikowane w ramach Programu: - odsetki od zadłuŝenia, - zakup gruntów za kwotę przekraczającą 10% wydatków kwalifikowanych, - mieszkalnictwo, - podlegający zwrotowi podatek VAT. II.1.6. Wsparcie dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów innych niŝ komunalne (Działanie 4.6. Programu PO IiŚ). Kto moŝe starać się o dofinansowanie? Małe, średnie i duŝe przedsiębiorstwa. Jakie projekty będą dofinansowane? - budowa, rozbudowa, lub modernizacje instalacji do odzysku, w tym recyklingu lub unieszkodliwiania odpadów pouŝytkowych lub niebezpiecznych, ze szczególnym uwzględnieniem obiektów, które mogą pełnić funkcje usługowe, zgodnie z krajowymi i wojewódzkimi planami gospodarowania odpadami, dla połoŝonych w pobliŝu jednostek gospodarczych, które nie mogą uniknąć wytwarzania podobnych typów odpadów, - budowa, rozbudowa lub modernizacja instalacji do przekształcania odpadów w celu ułatwienia magazynowania i transportu odpadów oraz przygotowania ich do odzysku lub unieszkodliwiania, - budowa, rozbudowa lub modernizacja instalacji do zbierania lub magazynowania odpadów, w szczególności odpadów niebezpiecznych. Gdzie moŝna składać wnioski i kiedy? Instytucją WdraŜającą dla Działania, do której moŝna składać wnioski projektowe jest: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 02-673 Warszawa, ul. Konstruktorska 3a 23