Informacja o badaniu Do 31 lipca 2014 roku Polacy muszą zdecydować, czy chcą, by ich składki emerytalne były odkładane częściowo do ZUS i częściowo do OFE czy tylko do ZUS. W maju TNS Polska zapytał Polaków o to, czy słyszeli o zmianach dotyczących OFE oraz o to, co wiedzą na temat zmian. Raport prezentuje uzyskane wyniki oraz ich krótkie omówienie. Termin badania: 9-14 maja 2014 roku Próba: ogólnopolska, reprezentatywna próba 1000 mieszkańców Polski w wieku 15 i więcej lat Technika: wywiady bezpośrednie wspomagane komputerowo (CAPI) Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS Polska. 2
Podsumowanie Zdecydowana większość Polaków (84%) słyszała o zmianach dotyczących OFE, ale aż 40% deklaruje, że ma poczucie niewielkiego poinformowania w tym temacie. Poczucie niewiedzy na temat szczegółów nowej reformy emerytalnej jest wyraźnie widoczne w poziomie odsetka odpowiedzi nie wiem, jaki pojawia się przy ocenie stwierdzeń dotyczących wprowadzanych zmian waha się on od 36% do 59%. Najlepiej znane są dwa fakty: aby zostać w OFE, należy złożyć deklarację wie o tym nieco ponad połowa badanych (55%) oraz to, że wypłatą emerytur docelowo będzie zajmował się ZUS (46%). Najbardziej Polacy dali się zwieść co do terminu, do kiedy można składać deklaracje. Aż 42% myli miesiące i błędnie uważa, że ma czas do 30 września, a nie do końca lipca bieżącego roku, jak jest w rzeczywistości. 3
Czy słyszał(a) Pan(i) o zmianach dotyczących Otwartych Funduszy Emerytalnych? Zdecydowana większość Polaków (84%) słyszała o zmianach dotyczących Otwartych Funduszy Emerytalnych (w skrócie OFE). Przy czym 12% respondentów nie tylko słyszało, ale też dużo na ten temat wie, 32% ma poczucie, że wie trochę, a 40% niewiele. Niespełna jedna piąta Polaków (16%) nie słyszała i nic nie wie o nowej reformie emerytalnej. Wśród najmłodszych respondentów oraz tych z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym udział osób, które nic nie wiedzą jest znacząco większy niż wśród ogółu badanych odpowiednio 39% i 33% wobec 16% dla ogółu. tak, słyszałem(am) i dużo o tym wiem tak, słyszałem(am) i trochę o tym wiem tak, ale niewiele o tym wiem 12 32 40 Wpływ na poziom wiedzy dotyczący OFE ma również aktywność zawodowa. Osoby, które pracują zawodowo, częściej deklarują, że słyszały o reformie oraz trochę wiedzą na ten temat (38% wobec 32%), a także rzadziej mówią, że sprawa jest im zupełnie nieznana (12% wobec 16%). nie, nic o tym nie wiem 16 84% słyszało 4
Ocena prawdziwości stwierdzeń dotyczących zmian w OFE Stwierdzenia prawdziwe Stwierdzenia fałszywe Osoby, które chcą zostać w OFE muszą złożyć deklarację, że chcą w OFE pozostać, w przeciwnym razie ich składki będą trafiały w całości do ZUS. 55 9 36 43 15 42 Osoby, które chcą zostać w OFE muszą o tym zdecydować do 30 września 2014. Wypłatą emerytur będzie zajmował się ZUS niezależnie od tego czy ubezpieczony zostanie w OFE. 46 11 43 47 24 29 Osoby, które zdecydują się pozostać w OFE będą przekazywać tam połowę swojej składki emerytalnej. Przez 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego środki z OFE mają być stopniowo przenoszone na indywidualne subkonto w ZUS. 33 13 54 44 27 29 Jeśli ktoś teraz nie zdecyduje się na pozostanie w OFE, nie będzie mógł już zmienić swojej decyzji. OFE nie będą mogły inwestować w obligacje skarbowe ich wyniki będą uzależnione od koniunktury na giełdzie. 28 13 59 59 14 27 Środki stanowiące podstawę wyliczenia emerytury będą podlegać dziedziczeniu przez 10 lat po osiągnięciu wieku emerytalnego. poprawna odpowiedź zła odpowiedź nie wiem 5
Poziom wiedzy o zmianach Wiemy już, że większość Polaków słyszała o zmianach dotyczących OFE, ale aż 40% deklaruje, że ma poczucie niewielkiego poinformowania w tym temacie. Powstaje więc pytanie: co Polacy wiedzą o zmianach, które przyniesie reforma emerytalna? Respondenci zostali poproszeni o ocenę ośmiu stwierdzeń ich zadaniem było powiedzenie, czy są one prawdziwe, czy fałszywe. Wszystkie dotyczyły zmian, jakie mają nastąpić w systemie emerytalnym po 31 lipca 2014 roku. Cztery z nich zawierały treści prawdziwe, a kolejne cztery fałszywe. Poczucie niewiedzy badanych ma swoje odzwierciedlenie również w poziomie odsetka odpowiedzi nie wiem, jaki pojawia się przy ocenie stwierdzeń. Mimo iż nie wiem nie było odczytywane, to minimalny udział niezdecydowanych osiąga jedną trzecią (36%), a w niektórych przypadkach przekracza nawet połowę wszystkich odpowiedzi (59%). Najlepiej znane są jednak dwa fakty: aby zostać w OFE, należy złożyć deklarację wie o tym nieco ponad połowa badanych (55%), wypłatą emerytur będzie zajmował się docelowo ZUS (46%). O tym, że środki z OFE, pomimo złożenia deklaracji, będą stopniowo przenoszone na indywidualne subkonta w ZUS wie jedna trzecia badanych (33%). Jeszcze mniej osób nieco ponad jedna czwarta (28%) spotkało się z informacją, że OFE nie będą mogły inwestować w obligacje skarbowe. Najbardziej Polacy dali się zwieść co do terminu, do kiedy można składać deklaracje. Aż 42% myli miesiące i błędnie uważa, że ma czas do 30 września (tak jak było to określone w stwierdzeniu), zamiast do lipca bieżącego roku (jak jest w rzeczywistości). Badani częściej też udzielają złej niż poprawnej odpowiedzi w przypadku stwierdzenia na temat zasad dziedziczenia. Bardziej kontrowersyjne w ocenie okazały się kwestie związane z wysokością składki do OFE po 31 lipca oraz możliwość zmiany decyzji. W przypadku tych spraw stosunek odpowiedzi fałsz i prawda niemal się równoważy, a blisko połowa badanych waha się i udziela odpowiedzi nie wiem. 6
Zapraszamy do kontaktu Urszula Krassowska Account Director Zespół Badań Społecznych urszula.krassowska@tnsglobal.com 22 598 97 11 TNS Polska ul. Wspólna 56 00-687 Warszawa 22 598 98 98 www.tnsglobal.pl 7