UCHWAŁA Nr XXIII/91/04 Rady Gminy w Wądrożu Wielkim z dnia 24 listopada 2004 r.

UCHWAŁA Nr XXIII/91/04 Rady Gminy w Wądrożu Wielkim z dnia 24 listopada 2004 r. w sprawie Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii w gminie Wądroże Wielkie na rok 2005 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001 r. Dz.U. Nr 142, póz. 1591, zm. w 2002 r, Nr 23, póz. 220, Nr 62, póz. 558, Nr 113, póz. 984, Nr 153, póz. 1271. Nr 214, póz. 1806, z 2003 r. Nr 80, póz. 717, Nr 162, póz. 1568, z 2004 r. Nr 153, póz. 1271) i art. 4. l ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity z 2002 r. Dz. U. Nr 147, póz. 1231, zm. Dz.U. Nr 167, póz. 1372. z 2003 r. Dz.U. Nr 80, poz.719 i Nr 122, póz. 1143) Rada Gminy w Wądrożu Wielkim uchwala, co następuje : Uchwala się Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii w Gminie Wądroże Wielkie na rok 2005 w brzmieniu załącznika do niniejszej uchwały. 2 Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy w Wądrożu Wielkim. 1 3 Przewodniczący Rady Gminy Laska Jarosław

Załącznik do Uchwały Nr XXIII/91/04 Rady Gminy w Wądrożu Wielkim z dnia 24.11.2004 r. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii Gminy Wądroże Wielkie na 2005 rok Podstawy prawne programu Podstawą prawną działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych jest ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 z późniejszymi zmianami. Zgodnie z treścią tej ustawy istnieją dwie podstawowe formy planowania, organizowania i finansowania działań związanych z rozwiązywaniem problemów alkoholowych w Polsce. Prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych należy do zadań własnych gmin. W szczególności zadania te obejmują: 1) zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu, 2) udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie, 3) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo -wychowawczych i socjoterapeutycznych; 4) wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych, 5) podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art.13 1 dotyczącego reklamy napojów alkoholowych i art.15 dotyczącego sprzedaży napojów alkoholowych nieletnim i nietrzeźwym oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego, 6) wspomaganie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrów integracji społecznej.

- 2 - Problemy alkoholowe jako problemy społeczne Napoje alkoholowe należą do najpowszechniej spożywanych dóbr konsumpcyjnych. Jednocześnie jest to towar szczególnego rodzaju. Jego specyfika polega na tym, że z piciem wiązać się może wiele negatywnych konsekwencji zdrowotnych i społecznych. Wynika to z psychoaktywnej funkcji tej substancji. W każdej niemal kulturze istnieje jakaś substancja o tych właściwościach, której używanie jest powszechnie akceptowane, chociaż obwarowane licznymi ograniczeniami regulowanymi przez zespół norm. Owe normy odnoszą się do częstości jej używania, ilości przyjmowanej jednorazowo, okoliczności w jakich można po nią sięgać. Dla naszego kręgu kulturowego taką substancją jest właśnie alkohol. Jeśli używany jest zgodnie z normami, powstanie negatywnych konsekwencji jest mniej prawdopodobne, jeżeli owe normy się przekracza prawdopodobieństwo przykrych konsekwencji rośnie. Pojęcie używania i nadużywania alkoholu na stałe wiąże się z problematyką społeczną ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Powiązania te są jednak na tyle złożone i różnią się stopniem bezpośredniości wpływu picia alkoholu na problemy społeczne ich zasięg i wpływ. Na szczególne podkreślenie zasługują następujące zjawiska i procesy obejmujące populację osób mających jakiekolwiek problemy związane z alkoholem: uzależnienie od alkoholu, nadużywanie alkoholu, dorośli członkowie rodzin alkoholowych, dzieci i młodzież żyjące w rodzinach z problemem alkoholowym, nastolatki pijące alkohol, zjawisko przemocy domowej. W przeprowadzonych badaniach, na reprezentatywnej próbie dorosłych mieszkańców gminy: ważność problemów społecznych została sklasyfikowana w następujący sposób: 1. bezrobocie 2. alkoholizm 3. stan dróg, kanalizacja

- 3 4. patologia, przestępczość 5. spadek stopy życiowej (ubóstwo, bieda). Szkody zdrowotne i społeczne Szkody te występują u osób nadużywających alkoholu w postaci: - samo niszczenia osób uzależnionych od alkoholu, - uszkodzenia zdrowia, nadumieralność w młodszych frakcjach wiekowych, uszkodzenia rozwoju psychofizycznego i kariery edukacyjnej i zawodowej, - szkody występujące u członków rodzin alkoholowych, obejmują przede wszystkim schorzenia psychosomatyczne i zaburzenia emocjonalne, ubóstwo, demoralizację, chroniczny stres, - naruszenia prawa i porządku przez osoby nietrzeźwe: - zjawisko recydywy, przemoc w rodzinach alkoholowych i miejscach publicznych, prowadzenie pojazdów w stanie nietrzeźwości, alkoholowe zaburzenia zachowania w miejscach publicznych, - naruszenie prawa związanego z obrotem alkoholem: nielegalny import, produkcja i sprzedaż, sprzedaż alkoholu nieletnim i nietrzeźwym. Stan problemów wśród młodzieży Umiarkowane picie alkoholu przez liczną liczbę osób dorosłych jest atrakcyjne, ponieważ uprzyjemnia spotkania towarzyskie, jest częścią świętowania różnych sytuacji, ułatwia przeżywanie przyjemności, obniża napięcie, pozwala odpędzić smutne myśli w różnych przykrych momentach życia. Młodzi ludzie idąc w ślad za dorosłymi doznają dużej pokusy, aby również skorzystać z tych atrakcji. Ponadto mają swoje różne powody, dla których sięgają po alkohol,że wymienimy niektóre z nich np., zaspokoić ciekawość, wyrazić swoją potrzebę buntu, dopasować się do otoczenia, poczuć się dorosłym, na luzie, ponieważ alkohol jest łatwo dostępny.

- 4 - Jednakże różne napoje alkoholowe zawierają tę samą substancję chemiczną alkohol etylowy czyli etanol, który jest bardzo aktywny biochemicznie i w większym stężeniu niszczy tkankę biologiczną wpływa na pracę mózgu, systemu nerwowego i hormonalnego. Oddziaływuje na uczucia i myślenie. Ogranicza zdolność do prawidłowej oceny sytuacji, upośledza koordynację ruchów i kontrolę zachowania. Zważywszy dodatkowo na fakt, iż młody organizm jest jeszcze nie do końca ukształtowany to szkody jakie może spowodować picie nawet w ilościach nieszkodliwych dla osób dorosłych mogą być nieodwracalne. Upijanie się przez nastolatki jest często przyczyną poważnych szkód związanych z : - wypadkami, zachorowaniem, śmiercią, - konfliktem z prawem, - większym prawdopodobieństwem stania się ofiarą przestępstwa, - ryzykownym seksem, groźbą zakażenia chorobami wenerycznymi, (w tym HIV),stosunkami z pogranicza gwałtu, przypadkową inicjacją, niechcianą ciążą. Kategorie zadań 1.Działania administracyjno-fiskalne mające na celu ograniczenie spożycia napojów alkoholowych oraz zmianę struktury ich spożywania przez osoby dorosłe. 2.Upowszechnianie edukacyjnych programów profilaktyki szkolnej, rodzinnej i środowiskowej. 3.Zwiększanie dostępności i skuteczności programów terapeutycznych dla osób uzależnionych i członków ich rodzin oraz procedur interwencyjno - korekcyjnych wobec osób nadużywających alkoholu. 4.Zwiększenie skuteczności i dostępności programów interwencji społeczno-prawnych i pomocy psychologicznej służących przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 5.Nadzór nad przestrzeganiem zasad prawnych służących kontroli postępowania osób nietrzeźwych, w szczególności:

- 5 - nietrzeźwych kierowców, sprawców przemocy a także osób pijących alkohol w pracy. 6.Nadzór nad przestrzeganiem zasad prawnych służących kontroli działalności gospodarczej w zakresie obrotami napojami alkoholowymi ( w szczególności dotyczących sprzedaży alkoholu nieletnim, reklamowania napojów alkoholowych, nielegalnego obrotu napojami alkoholowymi). 7.Edukacja publiczna i szkolenie profesjonalistów mająca na celu: - informowanie o konsekwencjach nadużywania alkoholu i metodach zapobiegania szkodom zdrowotnym, - promocję zdrowego stylu życia i abstynencji, trzeźwości, - szkolenie profesjonalistów w sektorach takich jak: ochrona zdrowia, edukacja, pomoc społeczna oraz liderów społecznych cieszących się autorytetem na różnych szczeblach władzy. 8.Wspieranie rozwoju gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych poprzez badanie i monitorowanie zjawisk w sferze problemów alkoholowych (diagnoza). Stan zasobów i określenie wykonawców programu 1.Skierowane do osób uzależnionych od alkoholu: - zapewnienie pełnej informacji o placówkach leczenia odwykowego i terapeutycznego, - pomoc terapeutyczna po przebytym leczeniu, - kontynuowanie działalności Punktu Konsultacyjno-Informacyjnego oraz dla Ofiar Przemocy, przy świetlicy środowiskowej w Wądrożu Wielkim 2.Skierowane do osób współuzależnionych: - wdrażanie metod uświadamiających o skuteczności stosowania interwencji prawno - administracyjnej wobec przemocy i innych zaburzeń funkcjonowania rodziny, powodowanych przez picie alkoholu, - stwarzanie warunków dla zwiększenia dostępności i skuteczności

- 6 - zorganizowanych form pomocy psychologicznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie, 3.Skierowane do dzieci i młodzieży: - tworzenie warunków ograniczających możliwości zakupu i spożywania napojów alkoholowych przez osoby nieletnie; - wdrażanie programów profilaktycznych i metod uczenia postaw i umiejętności służących zdrowemu i trzeźwemu stylowi życia, np. NOE, DEBATA, RADOŚNIE ŻYĆ, POMÓŻ MI, DROGA W DOROSŁOŚĆ, TANIE CHWILE, JAK ŚWIATEŁKO W TUNELU KAMPANIE OGÓLNOPOLSKIE I GMINNE, WYJAZDOWE PROGRAMY PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZE, i inne. - likwidowanie działań promujących picie alkoholu przez młodzieżzakaz reklamy i promocji napojów alkoholowych, z wyjątkiem piwa, którego reklama jest dozwolona, pod warunkiem iż nie jest skierowana do małoletnich lub prowadzona poprzez budowanie skojarzeń z: 1/atrakcyjnością seksualną, 2/relaksem lub wypoczynkiem, 3/sportem, 4/nauką,pracą lub sukcesem zawodowym, 5/zdrowiem lub sukcesem życiowym. - inicjowanie działań profilaktycznych wobec dzieci i młodzieży podwyższonego ryzyka-działalność świetlic środowiskowych w Mierczycach, Wądrożu Wielkim, Granowicach i Budziszowie W. - realizacja programów edukacyjnych dla rodziców i wychowawców w zakresie pomagania młodzieży w utrzymaniu abstynencji. - organizacja konkursów plastycznych i imprez sportowych o tematyce szkodliwości picia alkoholu: Dzień Rodziny, Konkurs plastyczny Młodość Trzeźwość, spartakiady sportowe w szkołach i przedszkolu, Dzień Dziecka, Mikołaj i inne.

- 7 - Zadania te są realizowane dzięki przeszkolonej kadrze. Do realizacji programów przeszkolonych zostało: - 6 nauczycieli na temat Wstęp do socjoterapii, - 4 nauczycieli ukończyło Studium działań związanych z tworzeniem placówek środowiskowych I stopnia, - 2 pedagogów posiada uprawnienia do realizacji programu Elementarz, - 7 nauczycieli ukończyło szkolenie Dziecko ofiara przemocy. - 4 nauczycieli uczestniczyło w szkoleniu Dziecko a narkotyki. Łącznie 23 nauczycieli zwiększyło swoje kompetencje w zakresie profilaktyki problemów alkoholowych. - 6 członków gminnej komisji posiada podstawowe przeszkolenie w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych oraz ukończyło szkolenia Dziecko ofiara przemocy. Dziecko a narkotyki. Współuzależnienie, Praca z rodziną z problemem alkoholowym, Komisja dokonuje regularnie kontroli wszystkich placówek posiadających zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Członkowie Komisji posiadają upoważnienia wydane przez Wójta Gminy w Wądrożu Wielkim, - kontrole odbywają się raz lub dwa razy w roku, w przypadku napływających skarg i zgłoszeń dotyczących naruszeń przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi mogą odbywać się częściej, Zakres kontroli placówek handlowych w zakresie sprzedaży i podawania napojów alkoholowych obejmuje: - posiadanie aktualnych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, - wywieszek dotyczących zakazu sprzedaży osobom nieletnim, nietrzeźwym,

wywieszek o szkodliwości picia, - wydzielenie stoisk lub półek z napojami alkoholowymi, - informacji o zakazie spożywania alkoholu w miejscu sprzedaży, - zakazie reklamy alkoholu w placówkach. - 8 - Do prowadzenia Punktu Konsultacyjno - Informacyjnego dla Osób Uzależnionych, Współuzależnionych oraz Ofiar Przemocy Domowej są zatrudnione osoby profesjonalnie przygotowane : - psycholog - specjalista terapii uzależnień. Osoby związane z realizacją programu muszą na bieżąco uzupełniać swoją wiedzę z zakresu szeroko pojętej profilaktyki uzależnień, zagadnień psychologii, rozwiązywania konfliktów i problemów rodzinnych, przemocy i innych. Finansowanie i realizacja programu 1.Realizację programu na podstawie ustawy o zatrudnieniu socjalnym, powierza się Pełnomocnikowi Wójta Gminy ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przy współpracy z Problemów Alkoholowych. Gminną Komisją Profilaktyki i Rozwiązywania 2.Określa się zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: - za udział w posiedzeniach komisji członkowie otrzymują wynagrodzenie w wysokości 16 % najniższego wynagrodzenia miesięcznego brutto ogłoszonego przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, - kwotę wynagrodzenia zaokrągla się do pełnych 5 zł., - za inne czynności wykonywane przez członków komisji związane z realizacją Programu a w szczególności pełnienie dyżurów w Punkcie Konsultacyjno- Informacyjnym, przysługuje 1/2 kwoty,o której mowa wyżej. 3.Finansowanie zadań określonych Programem wydatków następuje ze środków zgromadzonych w dziale 851 OCHRONA ZDROWIA w rozdziale 85154 przeciwdziałanie alkoholizmowi.

- 9 - Diagnoza zasobów i problemów alkoholowych i narkomanii oraz szczegółowy harmonogram wydatków na 2005 rok Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii stanowią integralną część Programu. Przedstawiony wyżej Program, jego cele i zadania muszą być elastycznie dostosowywane do szybko zmieniającej się rzeczywistości i zasobów jakie posiadamy na terenie gminy. Pozytywnych efektów wdrożenia Programu należy spodziewać się po wielu latach, ale nie powinno to powodować zniechęcenia czy też zaniechania jego realizacji.

HARMONOGRAM WYDATKÓW GMINNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH I NARKOMANII NA 2005 ROK -------------------------------------------------------------------------------------------- L.p. Treść zadania Koszt ------------------------------------------------------------------------------------------- 1.Programy profilaktyczne: - Radośnie żyć 900.- - program wychowawczo-profilaktyczny (wyjazdowy) 1.400.- - pobyt uczniów na zajęciach wyjazdowych ( 42 osób) 4.000.- - program profilaktyczny Debata, Noe, 1.200.- - program dla młodzieży Gimnazjum Pomóż mi 1.300.- - kampania gminna Zdrowo, kolorowo 1.000.- - programy: Tanie chwile, Jak światełko w tunelu 1.000.- - programy profilaktyczne w świetlicach środowiskowych 25 spotkań x 2 godz. x 25 zł. x 4 świetlice 5.000.- 2.Działalność Punktu Konsultacyjno - Informacyjnego: umowy-zlecenia psychologa i terapeuty uzależnień 20 dyżurów x 4 g. x 45zł. 3.600.- dyżury członków komisji 20 dyżurów x 2 osoby x 65zł. 2.600.- 3.Dofinansowanie wypoczynku i dożywiania dzieci z rodzin zagrożonych 2.000.- 4.Doposażenie świetlic szkolnych i świetlic środowiskowych (w tym, m. inn. zakup opału i materiałów i innych sprzętów) 2.000.- 5.Szkolenie świetlicowych 2.400.- 6.Współorganizowanie Dnia Rodziny w Wądrożu Wielkim (główna nagroda 400.-) 400.- 7.Festyn sportowy w Budziszowie Wielkim ( zakup strojów sportowych dla Klubu Olimp ) 1.500.- 8.Konkurs plastyczny Młodość, Trzeźwość, Żyj zdrowo nagrody książkowe, słodycze, napoje 2.000.- 9.Spartakiada sportowa(dzień Dziecka w szkołach i przedszkolu) 3.000.- 10.Mikołaj dla dzieci z rodzin zagrożonych 2.000.- 11.Prelekcje i wykłady dla rodziców 500.- 12.Szkolenie członków komisji i innych grup zawodowych 1.000.- 13.Posiedzenia komisji 8 posiedzeń,2 kontrole placówek 7.800.- 14.Delegacje 500.- 15.Doposażenie bibliotek 2.000.- 16.Zakup przepisów prawnych 300.- 17.Zakup materiałów biurowych, papierniczych do świetlic 1.000.- -------------------------------------------------------------------------------------------------------

RAZEM 50.400.-